Automatiseer je huis met een Raspberry Pi 2

Domoticz

We veronderstellen in dit artikel dat je Domoticz al op je Raspberry Pi hebt geïnstalleerd en dat je allerlei sensoren en andere componenten hebt aangesloten. In dit artikel lees je hoe dat verloopt. Waarschijnlijk heb je op de webinterface van Domoticz al eens de melding gekregen dat er een update beschikbaar is. Indien niet, klik dan in het menu Instellingen op Controleer op updates.

Zorg ervoor dat Domoticz up-to-date is.

Domoticz updaten

Indien het updaten via de webinterface niet lukt (in Internet Explorer of Edge lijkt dit niet te werken), log dan met het programma PuTTY in op je Raspberry Pi (standaard met gebruikersnaam pi en wachtwoord raspberry) en ga naar de directory van Domoticz met de opdracht cd domoticz. Update dan naar de laatste stabiele versie met het commando ./updaterelease of naar de laatste bètaversie met ./updatebeta. Het is ook een goed idee om regelmatig de andere software op je Raspberry Pi te upgraden. Dat kan met de opdrachten sudo apt-get update en sudo apt-get upgrade.

Wake-on-LAN hardware

Domoticz kan de computers in je thuisnetwerk wekken met Wake-On-LAN. Klik daarvoor eerst in het menu Instellingen op Hardware. Nu voeg je virtuele hardware toe. Kies onderaan bij Type voor Wake-on-LAN en vul een naam in voor je virtuele hardware. Bij Remote address vul je je netwerkmask in (bijvoorbeeld 192.168.0.255 en bij Poort vul je 9 in. Klik op Toevoegen. Selecteer daarna je Wake-on-LAN-hardware in de lijst en klik op Instellingen.

Wake-On-LAN laat je computers in je thuisnetwerk wekken.

MAC-adressen toevoegen

Je krijgt nu een, voorlopig lege, lijst te zien van computers en de bijbehorende MAC-adressen. Een computer toevoegen gaat eenvoudig: vul onderaan de naam en het MAC-adres (wat er zoiets uit ziet als 01-23-45-67-89-ab) in en klik op Toevoegen. Klik daarna in het menu Instellingen op Apparaten. De lijst bevat nu je zonet toegevoegde apparaten. Klik op het groene knopje ernaast, vul een naam in en klik op Apparaat toevoegen om een schakelaar in het tabblad Schakelaars toe te voegen. Klik je op de schakelaar (met het icoontje van een powerknop), dan stuurt je Pi een Wake-on-LAN netwerkpakketje naar de computer, die daardoor wordt gewekt.

Computer wekken

Dit wekken van je computers is nu te automatiseren, niet alleen op vaste tijdstippen, maar ook als reactie op sensorgebeurtenissen. Stel dat je thuiswerkt en je wilt op weekdagen je werkcomputer automatisch laten opstarten wanneer je 's ochtends je werkkamer in komt. Ga dan in het menu Instellingen naar Meer opties en Gebeurtenissen. Sleep van de categorieën links allerlei blokjes bij elkaar tot je een programma hebt gedefinieerd dat je computer op de gewenste manier wekt. Bijvoorbeeld iets in de aard als If Day <= Friday and Time > 08:00 and Time < 17:00 and Beweging bureau = On Do Set Desktop = On.

Automatiseer het wekken van je computers.

Gebruikersvariabelen toevoegen

Voor complexere automatisering van je slimme huis is het handig als je in je programma's gebruik kunt maken van variabelen die een bepaalde waarde hebben. Bijvoorbeeld een variabele Season die als inhoud het huidige seizoen heeft. Open daarvoor in het menu Instellingen onder Meer opties het onderdeel Gebruikersvariabelen. We maken eerst een aantal variabelen aan: Year, Month, Day, Hour, Minute, Weekday, Season, Weekend, Dark. Geef telkens de naam in en klik op Toevoegen. Het type houd je op Integer (maar bij Season, Weekend en Dark zet je het op String) en als waarde geef je telkens 0 in (die zetten we later immers goed).

Luascript installeren

Voor we al die variabelen kunnen gebruiken, hebben ze zinvolle waarden nodig. Dat gaan we uiteraard niet zelf doen, maar laten we door een script afhandelen. Op de wikipagina User variables op de website van Domoticz staat een script dat dit doet. Kopieer het volledige script onder de titel Lua met Ctrl+C. Log dan met PuTTY in op je Raspberry Pi en ga naar de juiste directory met cd domoticz/scripts/lua. Maak een nieuw bestand aan met de opdracht nano script_time_update_variables.lua en plak de gekopieerde tekst erin. Sla het bestand op met Ctrl+O en sluit nano af met Ctrl+X.

We laten het werk doen door een script.

Zonnewering

Als je nu in Domoticz op de pagina Gebruikersvariabelen kijkt, zie je dat alle variabelen een juiste waarde hebben gekregen, die elke minuut wordt bijgewerkt. We gaan hiervan nu gebruikmaken in een nieuw programma: in de zomer laten we de rolluiken aan de zuidkant van het huis omlaag gaan zodra de temperatuur in huis de 24 graden overstijgt en we niet thuis zijn, zodat we bij het terugkomen niet in een heet huis terechtkomen. Open de pagina Gebeurtenissen en klik de juiste blokken bij elkaar tot iets als If Season = "Summer" and Security status ≠"Disarmed" and Temperatuur woonkamer temp. > 24 Do Set Rolluik schuifraam = On Set Rolluik keukenraam = On. De variabele Season vind je links in de categorie User variables.

Beveiligingspaneel

Domoticz kent een beveiligingspaneel, waarmee je in principe een alarmsysteem kunt maken. Geef in de instellingen van Domoticz een cijfercode als wachtwoord voor het beveiligingspaneel in en een vertraging in seconden. Daarna verschijnt het beveiligingspaneel in het tabblad Schakelaars. Klik je erop, dan krijg je een virtueel schermpje te zien met de status (standaard is dat Disarmed) en cijfertoetsen en andere knopjes. Tik de cijfercode in en kies Arm Home of Arm Away. Na de ingestelde vertraging verandert de status van het beveiligingspaneel. Net zoals bij andere schakelaars kun je een timer of aan- en uitacties aan het beveiligingspaneel koppelen en kun je de status in scripts gebruiken, zoals we in stap 8 deden.

Telefoon aansluiten

In het vorige artikel over Domoticz stelden we notificaties in via online diensten zoals Prowl en Pushbullet of via e-mail. Maar wat als je internetverbinding thuis uitvalt? Gelukkig kunnen we onze Raspberry Pi ook sms-berichten laten sturen als er iets gebeurt. Sluit daarvoor via usb een oude telefoon aan met een simkaart die de mogelijkheid heeft om sms-berichten te sturen. Kijk eerst in de Gammu Phone Database na of je telefoon is ondersteund. Log dan met PuTTY in op je Pi en installeer Gammu met sudo apt-get install gammu.

In de Gammu Phone Database kun je zien of jouw telefoon ondersteunt wordt.

Gammu configureren

Start dan het configuratieprogramma met gammu-config en vul de gegevens in die je in de Phone Database bij je model hebt gevonden. Sla de configuratie op door met de pijltjestoetsen naar Save te gaan en op Enter te drukken. Probeer daarna met gammu identify uit of Gammu je telefoon herkent. Als je een foutmelding krijgt, start dan opnieuw het configuratieprogramma en probeer een ander poortnummer uit. Zodra Gammu je telefoon heeft geïdentificeerd, is je verbinding klaar om er sms-berichten mee te sturen.

Sms sturen

We maken nu een Luascript aan dat een sms-bericht stuurt als je voordeur opengaat, terwijl je beveiligingspaneel niet op Disarmed staat. Maak een nieuw bestand aan met de opdracht nano domoticz/scripts/lua/script_device_alarm_voordeur.lua. Typ daarin de regels if(devicechanged['Deurcontact voordeur'] == 'Open' and not globalvariables["Security"] == "Disarmed") then, os.execute('/usr/bin/gammu --config /home/pi/.gammurc --sendsms TEXT +31TELEFOONNUMMER -text "ALARM: De voordeur is open."') en end. Verander uiteraard de naam van de contactsensor van je voordeur en je gsm-nummer. Het is ook mogelijk om een bericht naar meerdere gsm-nummers te sturen. Herhaal dan gewoon de regel vanaf os.execute met een ander telefoonnummer.

Dit Luascript laat een SMS sturen als de voordeur opengaat.

Notificaties met IFTTT

Sinds midden 2015 biedt IFTTT een Maker-kanaal aan om willekeurige HTTP-requests te maken en erop te reageren. Op die manier kun je je Domoticz-installatie aan allerlei online diensten koppelen. Surf naar het Maker-kanaal, log in (of maak eerst een account) en klik op Connect. Je krijgt nu een sleutel te zien en uitleg over hoe je een event kunt triggeren. Ga nu in de webinterface van Domoticz naar de schakelaar waarmee je IFTTT wilt triggeren. Klik op Aanpassen en vul bij de aan-of-uitactie https://maker.ifttt.com/trigger/EVENT/with/key/SLEUTEL in, waarbij je zelf een naam voor het event kiest en de sleutel (key) die je is toegekend invult. Klik op Opslaan.

IFTTT-recept

Maak daarna een IFTTT-recept dat op die trigger van Domoticz reageert. Kies in het if-deel het Maker-kanaal Receive a web request en vul dan het in Domoticz ingegeven event in, zoals voordeur_open. Klik op Create Trigger. Kies dan het that-gedeelte van je recept, zoals het zenden van een e-mail. Klik op Create Action en dan Create Recipe. Wanneer nu de schakelaar in Domoticz wordt ingeschakeld, wordt de IFTTT-actie uitgevoerd. De mogelijkheden zijn eindeloos. IFTTT ondersteunt ook heel wat Internet of Things-apparaten, die je zo met Domoticz kunt integreren, zoals de thermostaten van Honeywell en Netatmo, de Smappee-energiemonitor en de WeMo-apparaten van Belkin.

Het handige van IFTTT is dat het erg veel internet-of-things apparaten ondersteunt.

Scène activeren met IFTTT

Ook in de andere richting is interactie mogelijk. We tonen hoe je een scène in Domoticz activeert als reactie op een IFTTT-trigger. Domoticz moet daarvoor wel via internet bereikbaar zijn. Je moet dus portforwarding in je router hebben ingesteld en het best ook DynDNS. Zoek de scène in je lijst met apparaten en noteer de waarde in de kolom Idx. Creëer dan een recept in IFTTT. Voor de actie kies je het Make-kanaal en dan Make a web request. Vul als URL http://GEBRUIKER:WACHTWOORD@DOMOTICZURL:DOMOTICZPORT/json.htm?type=command¶m=switchscene&idx=ID&switchcmd=On in, waarbij je uiteraard jouw gegevens in de url ingeeft en het idx van de scène in plaats van ID. Als Method kies je GET, als Content Type kies je text/plain en Body laat je leeg.

NFC

Als laatste tonen we hoe je iets gelijkaardigs met NFC-tags realiseert. Je plakt zo'n tag dan op je nachtkastje of elders in huis en activeert een scène in Domoticz als je je telefoon ertegen houdt. Onder Android kan dat met de app Trigger. Druk in de app op Creëer een taak. Druk op het plusteken om een trigger toe te voegen en selecteer NFC. Druk op Volgende, selecteer eventueel op welke dagen en tijdstippen de taak wordt getriggerd en Druk op Voltooien. Druk dan op Volgende om acties toe te voegen.

Actie toevoegen

Druk op het plusteken om een actie toe te voegen. Kies in de categorie Applicaties en Snelkoppelingen voor Een URL/URI openen en druk op Volgende. Vul als url de JSON-url van je Domoticz-scène in, zoals in stap 14. Je kunt hier indien je telefoon wifi gebruikt wel de lokale url gebruiken en indien je authenticatie op het lokale netwerk hebt uitgeschakeld, hoef je ook geen gebruikersnaam en wachtwoord in de url in te geven. Druk na het invullen van de url op Toevoegen aan taak. Geef nu uw taak een naam en klik op Volgende. Met een druk op Voltooid maak je de taak aan.

Domoticz-API

Houd nu de NFC-tag onder je smartphone om de tag te beschrijven. Als dat in orde is, wordt de JSON-url van je Domoticz-scène geopend op je telefoon als je die langs de NFC-tag beweegt. Kijk op de wikipagina Domoticz API/JSON URL's voor de andere mogelijkheden, zoals het in- of uitschakelen van een schakelaar of het dimmen van een licht tot een bepaald percentage. Je kunt ook meerdere tags met de app Trigger aanmaken, zodat je bijvoorbeeld met een tag op je nachtkastje de rolluiken sluit 's avonds en ze 's ochtends opent, en met een tag op je televisie je sfeerverlichting inschakelt.

Je kunt meerdere Triggers met dezelfde tag aanmaken.