De Raspberry Pi 2 is het ideale startpunt om een slim huis te besturen. Eerder lieten we zien hoe je met de software Domoticz verlichting aanstuurt. In dit artikel bouwen we daarop voort en koppelen we je computers, een beveiligingspaneel, sms-berichten, IFTTT en NFC-tags aan je huis.

Domoticz

We veronderstellen in dit artikel dat je Domoticz al op je Raspberry Pi hebt geïnstalleerd en dat je allerlei sensoren en andere componenten hebt aangesloten. In dit artikel lees je hoe dat verloopt. Waarschijnlijk heb je op de webinterface van Domoticz al eens de melding gekregen dat er een update beschikbaar is. Indien niet, klik dan in het menu Instellingen op Controleer op updates.

©PXimport

Zorg ervoor dat Domoticz up-to-date is.

Domoticz updaten

Indien het updaten via de webinterface niet lukt (in Internet Explorer of Edge lijkt dit niet te werken), log dan met het programma PuTTY in op je Raspberry Pi (standaard met gebruikersnaam pi en wachtwoord raspberry) en ga naar de directory van Domoticz met de opdracht cd domoticz. Update dan naar de laatste stabiele versie met het commando ./updaterelease of naar de laatste bètaversie met ./updatebeta. Het is ook een goed idee om regelmatig de andere software op je Raspberry Pi te upgraden. Dat kan met de opdrachten sudo apt-get update en sudo apt-get upgrade.

Wake-on-LAN hardware

Domoticz kan de computers in je thuisnetwerk wekken met Wake-On-LAN. Klik daarvoor eerst in het menu Instellingen op Hardware. Nu voeg je virtuele hardware toe. Kies onderaan bij Type voor Wake-on-LAN en vul een naam in voor je virtuele hardware. Bij Remote address vul je je netwerkmask in (bijvoorbeeld 192.168.0.255 en bij Poort vul je 9 in. Klik op Toevoegen. Selecteer daarna je Wake-on-LAN-hardware in de lijst en klik op Instellingen.

©PXimport

Wake-On-LAN laat je computers in je thuisnetwerk wekken.

MAC-adressen toevoegen

Je krijgt nu een, voorlopig lege, lijst te zien van computers en de bijbehorende MAC-adressen. Een computer toevoegen gaat eenvoudig: vul onderaan de naam en het MAC-adres (wat er zoiets uit ziet als 01-23-45-67-89-ab) in en klik op Toevoegen. Klik daarna in het menu Instellingen op Apparaten. De lijst bevat nu je zonet toegevoegde apparaten. Klik op het groene knopje ernaast, vul een naam in en klik op Apparaat toevoegen om een schakelaar in het tabblad Schakelaars toe te voegen. Klik je op de schakelaar (met het icoontje van een powerknop), dan stuurt je Pi een Wake-on-LAN netwerkpakketje naar de computer, die daardoor wordt gewekt.

Computer wekken

Dit wekken van je computers is nu te automatiseren, niet alleen op vaste tijdstippen, maar ook als reactie op sensorgebeurtenissen. Stel dat je thuiswerkt en je wilt op weekdagen je werkcomputer automatisch laten opstarten wanneer je 's ochtends je werkkamer in komt. Ga dan in het menu Instellingen naar Meer opties en Gebeurtenissen. Sleep van de categorieën links allerlei blokjes bij elkaar tot je een programma hebt gedefinieerd dat je computer op de gewenste manier wekt. Bijvoorbeeld iets in de aard als If Day <= Friday and Time > 08:00 and Time < 17:00 and Beweging bureau = On Do Set Desktop = On.

©PXimport

Automatiseer het wekken van je computers.

Gebruikersvariabelen toevoegen

Voor complexere automatisering van je slimme huis is het handig als je in je programma's gebruik kunt maken van variabelen die een bepaalde waarde hebben. Bijvoorbeeld een variabele Season die als inhoud het huidige seizoen heeft. Open daarvoor in het menu Instellingen onder Meer opties het onderdeel Gebruikersvariabelen. We maken eerst een aantal variabelen aan: Year, Month, Day, Hour, Minute, Weekday, Season, Weekend, Dark. Geef telkens de naam in en klik op Toevoegen. Het type houd je op Integer (maar bij Season, Weekend en Dark zet je het op String) en als waarde geef je telkens 0 in (die zetten we later immers goed).

Luascript installeren

Voor we al die variabelen kunnen gebruiken, hebben ze zinvolle waarden nodig. Dat gaan we uiteraard niet zelf doen, maar laten we door een script afhandelen. Op de wikipagina User variables op de website van Domoticz staat een script dat dit doet. Kopieer het volledige script onder de titel Lua met Ctrl+C. Log dan met PuTTY in op je Raspberry Pi en ga naar de juiste directory met cd domoticz/scripts/lua. Maak een nieuw bestand aan met de opdracht nano script_time_update_variables.lua en plak de gekopieerde tekst erin. Sla het bestand op met Ctrl+O en sluit nano af met Ctrl+X.

©PXimport

We laten het werk doen door een script.

Zonnewering

Als je nu in Domoticz op de pagina Gebruikersvariabelen kijkt, zie je dat alle variabelen een juiste waarde hebben gekregen, die elke minuut wordt bijgewerkt. We gaan hiervan nu gebruikmaken in een nieuw programma: in de zomer laten we de rolluiken aan de zuidkant van het huis omlaag gaan zodra de temperatuur in huis de 24 graden overstijgt en we niet thuis zijn, zodat we bij het terugkomen niet in een heet huis terechtkomen. Open de pagina Gebeurtenissen en klik de juiste blokken bij elkaar tot iets als If Season = "Summer" and Security status ≠"Disarmed" and Temperatuur woonkamer temp. > 24 Do Set Rolluik schuifraam = On Set Rolluik keukenraam = On. De variabele Season vind je links in de categorie User variables.

Beveiligingspaneel

Domoticz kent een beveiligingspaneel, waarmee je in principe een alarmsysteem kunt maken. Geef in de instellingen van Domoticz een cijfercode als wachtwoord voor het beveiligingspaneel in en een vertraging in seconden. Daarna verschijnt het beveiligingspaneel in het tabblad Schakelaars. Klik je erop, dan krijg je een virtueel schermpje te zien met de status (standaard is dat Disarmed) en cijfertoetsen en andere knopjes. Tik de cijfercode in en kies Arm Home of Arm Away. Na de ingestelde vertraging verandert de status van het beveiligingspaneel. Net zoals bij andere schakelaars kun je een timer of aan- en uitacties aan het beveiligingspaneel koppelen en kun je de status in scripts gebruiken, zoals we in stap 8 deden.

Telefoon aansluiten

In het vorige artikel over Domoticz stelden we notificaties in via online diensten zoals Prowl en Pushbullet of via e-mail. Maar wat als je internetverbinding thuis uitvalt? Gelukkig kunnen we onze Raspberry Pi ook sms-berichten laten sturen als er iets gebeurt. Sluit daarvoor via usb een oude telefoon aan met een simkaart die de mogelijkheid heeft om sms-berichten te sturen. Kijk eerst in de Gammu Phone Database na of je telefoon is ondersteund. Log dan met PuTTY in op je Pi en installeer Gammu met sudo apt-get install gammu.

©PXimport

In de Gammu Phone Database kun je zien of jouw telefoon ondersteunt wordt.

Gammu configureren

Start dan het configuratieprogramma met gammu-config en vul de gegevens in die je in de Phone Database bij je model hebt gevonden. Sla de configuratie op door met de pijltjestoetsen naar Save te gaan en op Enter te drukken. Probeer daarna met gammu identify uit of Gammu je telefoon herkent. Als je een foutmelding krijgt, start dan opnieuw het configuratieprogramma en probeer een ander poortnummer uit. Zodra Gammu je telefoon heeft geïdentificeerd, is je verbinding klaar om er sms-berichten mee te sturen.

Sms sturen

We maken nu een Luascript aan dat een sms-bericht stuurt als je voordeur opengaat, terwijl je beveiligingspaneel niet op Disarmed staat. Maak een nieuw bestand aan met de opdracht nano domoticz/scripts/lua/script_device_alarm_voordeur.lua. Typ daarin de regels if(devicechanged['Deurcontact voordeur'] == 'Open' and not globalvariables["Security"] == "Disarmed") then, os.execute('/usr/bin/gammu --config /home/pi/.gammurc --sendsms TEXT +31TELEFOONNUMMER -text "ALARM: De voordeur is open."') en end. Verander uiteraard de naam van de contactsensor van je voordeur en je gsm-nummer. Het is ook mogelijk om een bericht naar meerdere gsm-nummers te sturen. Herhaal dan gewoon de regel vanaf os.execute met een ander telefoonnummer.

©PXimport

Dit Luascript laat een SMS sturen als de voordeur opengaat.

Notificaties met IFTTT

Sinds midden 2015 biedt IFTTT een Maker-kanaal aan om willekeurige HTTP-requests te maken en erop te reageren. Op die manier kun je je Domoticz-installatie aan allerlei online diensten koppelen. Surf naar het Maker-kanaal, log in (of maak eerst een account) en klik op Connect. Je krijgt nu een sleutel te zien en uitleg over hoe je een event kunt triggeren. Ga nu in de webinterface van Domoticz naar de schakelaar waarmee je IFTTT wilt triggeren. Klik op Aanpassen en vul bij de aan-of-uitactie https://maker.ifttt.com/trigger/EVENT/with/key/SLEUTEL in, waarbij je zelf een naam voor het event kiest en de sleutel (key) die je is toegekend invult. Klik op Opslaan.

IFTTT-recept

Maak daarna een IFTTT-recept dat op die trigger van Domoticz reageert. Kies in het if-deel het Maker-kanaal Receive a web request en vul dan het in Domoticz ingegeven event in, zoals voordeur_open. Klik op Create Trigger. Kies dan het that-gedeelte van je recept, zoals het zenden van een e-mail. Klik op Create Action en dan Create Recipe. Wanneer nu de schakelaar in Domoticz wordt ingeschakeld, wordt de IFTTT-actie uitgevoerd. De mogelijkheden zijn eindeloos. IFTTT ondersteunt ook heel wat Internet of Things-apparaten, die je zo met Domoticz kunt integreren, zoals de thermostaten van Honeywell en Netatmo, de Smappee-energiemonitor en de WeMo-apparaten van Belkin.

©PXimport

Het handige van IFTTT is dat het erg veel internet-of-things apparaten ondersteunt.

Scène activeren met IFTTT

Ook in de andere richting is interactie mogelijk. We tonen hoe je een scène in Domoticz activeert als reactie op een IFTTT-trigger. Domoticz moet daarvoor wel via internet bereikbaar zijn. Je moet dus portforwarding in je router hebben ingesteld en het best ook DynDNS. Zoek de scène in je lijst met apparaten en noteer de waarde in de kolom Idx. Creëer dan een recept in IFTTT. Voor de actie kies je het Make-kanaal en dan Make a web request. Vul als URL http://GEBRUIKER:WACHTWOORD@DOMOTICZURL:DOMOTICZPORT/json.htm?type=command¶m=switchscene&idx=ID&switchcmd=On in, waarbij je uiteraard jouw gegevens in de url ingeeft en het idx van de scène in plaats van ID. Als Method kies je GET, als Content Type kies je text/plain en Body laat je leeg.

NFC

Als laatste tonen we hoe je iets gelijkaardigs met NFC-tags realiseert. Je plakt zo'n tag dan op je nachtkastje of elders in huis en activeert een scène in Domoticz als je je telefoon ertegen houdt. Onder Android kan dat met de app Trigger. Druk in de app op Creëer een taak. Druk op het plusteken om een trigger toe te voegen en selecteer NFC. Druk op Volgende, selecteer eventueel op welke dagen en tijdstippen de taak wordt getriggerd en Druk op Voltooien. Druk dan op Volgende om acties toe te voegen.

Actie toevoegen

Druk op het plusteken om een actie toe te voegen. Kies in de categorie Applicaties en Snelkoppelingen voor Een URL/URI openen en druk op Volgende. Vul als url de JSON-url van je Domoticz-scène in, zoals in stap 14. Je kunt hier indien je telefoon wifi gebruikt wel de lokale url gebruiken en indien je authenticatie op het lokale netwerk hebt uitgeschakeld, hoef je ook geen gebruikersnaam en wachtwoord in de url in te geven. Druk na het invullen van de url op Toevoegen aan taak. Geef nu uw taak een naam en klik op Volgende. Met een druk op Voltooid maak je de taak aan.

Domoticz-API

Houd nu de NFC-tag onder je smartphone om de tag te beschrijven. Als dat in orde is, wordt de JSON-url van je Domoticz-scène geopend op je telefoon als je die langs de NFC-tag beweegt. Kijk op de wikipagina Domoticz API/JSON URL's voor de andere mogelijkheden, zoals het in- of uitschakelen van een schakelaar of het dimmen van een licht tot een bepaald percentage. Je kunt ook meerdere tags met de app Trigger aanmaken, zodat je bijvoorbeeld met een tag op je nachtkastje de rolluiken sluit 's avonds en ze 's ochtends opent, en met een tag op je televisie je sfeerverlichting inschakelt.

©PXimport

Je kunt meerdere Triggers met dezelfde tag aanmaken.

Gebruikers die deze week Facebook of Instagram openen, krijgen ineens een keuze voorgeschoteld: wil je betalen om geen advertenties meer te zien, of blijf je het gratis gebruiken mét advertenties? Die keuze is vanaf nu verplicht. Sinds november 2023 bood Meta al de mogelijkheid om een betaald abonnement zonder advertenties te nemen, maar tot nu toe was dat geheel vrijblijvend. Wat betekent die verplichte keuze precies? En kun je, als je niet wilt betalen, nog steeds zelf bepalen wat je te zien krijgt?

Waarom moet je nu ineens kiezen?

Meta voert deze verplichte keuze door vanwege aangescherpte Europese privacyregels. De wetgever stelt strengere eisen aan hoe bedrijven data mogen gebruiken voor advertentiedoeleinden. Een gratis dienst met gepersonaliseerde advertenties mag alleen als de gebruiker daar bewust toestemming voor geeft. Meta zet de gebruiker daarom voor het blok: betalen voor een advertentievrije ervaring, of toestemming geven voor het gebruik van je gegevens.

De betaalde abonnementsvorm: wat houdt het in?

Wie zich abonneert op de advertentievrije versie van Facebook en Instagram betaalt 7,99 euro per maand via de app, of 5,99 euro via een browser. Dit bedrag geldt voor één account in het zogeheten Accountcentrum. Wil je meerdere accounts advertentievrij gebruiken, dan betaal je daar extra voor. Meta belooft dat je gegevens in dat geval niet verwerkt worden voor advertentiedoeleinden. Je gebruikt de platformen dan volledig zonder gepersonaliseerde advertenties.

©Meta

Niet betalen? Dit doet Meta dan met je gegevens

Kies je ervoor om Facebook en Instagram gratis te blijven gebruiken, dan geef je Meta toestemming om je gegevens te gebruiken voor advertenties. Het gaat dan om gepersonaliseerde advertenties, gebaseerd op je profiel, gedrag op het platform en je interacties met andere websites en apps. Je huidige ervaring blijft grotendeels hetzelfde, maar de verwerking van je gegevens valt voortaan onder strengere Europese regels.

Je kunt later ook kiezen voor advertenties met minder personalisatie. Deze optie gebruikt minder van je gegevens en is iets privacyvriendelijker, maar laat nog steeds advertenties zien. Meta gebruikt dan geen informatie meer over je gedrag op andere sites of eerdere interacties binnen hun platformen. In plaats daarvan worden alleen basisgegevens gebruikt, zoals je leeftijd, geslacht, locatie en activiteit op dat moment. Deze instelling kun je op elk moment inschakelen via het menu Advertentie-instellingen, onder het kopje dat gaat over personalisatie en gegevensgebruik.

©Videoland

Hoe houd je invloed op wat je te zien krijgt?

Ook als je kiest voor de gratis versie van Facebook of Instagram, kun je nog wel degelijk invloed uitoefenen op de advertenties die je te zien krijgt.

Advertentie-instellingen beheren

Ga naar de instellingen van je Facebook- of Instagram-account en zoek naar Advertentievoorkeuren of Advertentie-instellingen. Hier krijg je een overzicht van de interesses die Meta aan jouw profiel heeft gekoppeld. Je kunt deze interesses bewerken, verwijderen of toevoegen. Door dit te doen, geef je Meta een duidelijker beeld van wat je wel en niet relevant vindt. Je kunt ook instellen dat je geen advertenties meer wilt op basis van je activiteit op andere websites en apps.

Advertenties verbergen, rapporteren of de herkomst begrijpen

Bij elke advertentie verschijnt een menu met de optie Waarom zie ik deze advertentie?. Als je daarop klikt, zie je welke informatie Meta heeft gebruikt om jou die advertentie te tonen. Denk aan je interesses, je leeftijd, locatie of het feit dat je eerder een bepaalde pagina hebt bezocht. Vanuit dat scherm kun je direct instellingen aanpassen of interesses verwijderen die niet (meer) bij je passen. Als je een advertentie ziet die je niet interesseert of ongepast vindt, kun je deze ook verbergen of rapporteren. Klik op de drie puntjes bij de advertentie en kies voor Advertentie verbergen of Deze advertentie rapporteren.

Merken of onderwerpen blokkeren

Daarnaast kun je in je advertentie-instellingen specifieke merken of onderwerpen blokkeren die je liever niet voorbij ziet komen. Dit zorgt er niet voor dat advertenties verdwijnen, maar wel dat ze iets minder willekeurig aanvoelen en beter aansluiten op wat je zelf belangrijk of prettig vindt.

Alternatieven: gratis en advertentievrij?

Als de ontwikkelingen bij Facebook en Instagram je zorgen baren en je liever geen advertenties ziet én niet wilt betalen, zijn er maar weinig alternatieven. Volledig gratis, advertentievrije sociale media zijn zeldzaam. De meeste platformen draaien op advertentie-inkomsten of het gebruik van data. Er zijn wel opties die het anders aanpakken. Mastodon, onderdeel van het Fediverse, werkt bijvoorbeeld met open-sourceprincipes en wordt beheerd door community's. Hier zie je weinig tot geen advertenties, maar het bereik is kleiner en de ervaring anders. Ook kun je specifieke niche-platforms of forums opzoeken die zonder advertenties draaien dankzij donaties of vrijwilligers.

De keuze is aan jou

Betalen, de advertenties voor lief nemen of je account opzeggen: de keuze is aan jou. En dat is geen makkelijke keuze. Blijf je bij de gratis versies van Facebook en Instagram? Met de tips in dit artikel kun je in ieder geval nog een beetje grip op je eigen tijdlijn houden.

Lees ook: Je Facebook-account deactiveren of verwijderen

Als je een inbouwoven of magnetron wilt plaatsen, begint alles met het opmeten van de nis, oftewel de uitsparing in je keukenkast waar het apparaat in moet komen. Die afmetingen moeten tot op de millimeter kloppen, anders past je nieuwe oven of magnetron niet. Hoe je dat aanpakt en waar je op moet letten, lees je hier. Geen stress: het is makkelijker dan het lijkt!

Wat zijn nismaten eigenlijk?

De nismaten van je keuken zijn de binnenafmetingen van de ruimte waarin je de oven of magnetron wilt inbouwen. Je meet dus niet het apparaat zelf, maar de kast waar hij in moet komen. De nismaten bestaan uit drie onderdelen: hoogte, breedte en diepte. De meeste inbouwapparaten zijn afgestemd op standaardmaten, maar er zijn ook uitzonderingen – vooral als je keuken iets ouder is of als je kiest voor een compact model.

Een oven past meestal in een nis van 60 centimeter breed. De hoogte varieert, afhankelijk van het soort apparaat. Zo zijn inbouwovens meestal 60 centimeter hoog, maar compacte modellen van 45 centimeter komen ook vaak voor. Magnetrons hebben doorgaans een hoogte van 38 of 45 centimeter. Combimagnetrons – de handige alleskunners – vallen meestal in de categorie van 45 centimeter hoog.

Zo meet je de nismaten op

De hoogte van de nis meet je van de bovenkant tot de onderkant van de uitsparing. Gebruik een rolmaat en trek die strak – zo krijg je een nauwkeurige meting. Dit is vooral belangrijk bij het kiezen tussen een compacte oven of een standaardmodel.

De breedte van de nis meet je van de linker- naar de rechterkant. Ook hierbij geldt: strak meten voor een betrouwbaar resultaat. De meeste apparaten hebben een standaardbreedte van 60 centimeter, maar het is altijd slim om te controleren wat jouw keuken precies toelaat.

De diepte van de nis is de afstand van de voorkant van de kast tot de achterwand. Zet je rolmaat dus helemaal achterin de nis en trek hem naar voren toe. De meeste ovens en magnetrons passen met een diepte van zo’n 55 tot 60 centimeter, maar ook hier geldt: meten is weten.

Het opmeten gaat het makkelijkst als de nis leeg is – dus als er geen apparaat meer in zit. Zo weet je zeker dat je met de juiste afmetingen werkt.

©Surachetsh

Wat past het beste bij jou?

Heb je je nismaten eenmaal duidelijk in beeld, dan kun je gericht gaan zoeken. Kook en bak je graag en wil je graag taarten, ovenschotels of braadstukken maken? Dan is een volwaardige inbouwoven precies wat je nodig hebt. Gebruik je de oven vooral voor opwarmen, ontdooien of simpele gerechten, dan is een magnetron waarschijnlijk voldoende.

Wil je het beste van beide werelden in één apparaat? Dan is een combimagnetron een slimme keuze. Die heeft de functies van zowel een oven als een magnetron en bespaart je daarmee ruimte – handig, zeker in kleinere keukens.

Klaar om te kiezen?

Als je de afmetingen van je nis goed hebt gemeten én weet welk type apparaat het best bij jouw kookstijl past, kan het eigenlijk niet meer misgaan. Je bent klaar om een oven of magnetron uit te zoeken die niet alleen perfect in je keuken past, maar ook perfect bij jou.