Nu muziek steeds minder vaak op een schijfje staat, blijkt een vaste audio-opstelling steeds vaker beperkingen op te werpen vanwege de vereiste kabels. Gelukkig zijn daarvoor talrijke goede alternatieven.

Nu de muziekbronnen overwegend digitale bestanden zijn, is het nut van meerdere cd-spelers, radio’s en cassettespelers gering. Feitelijk is niet meer nodig dan een versterker en een stel speakers, al dan niet in één verpakking. Hiervoor zijn behoorlijk wat verschillende methodes, waarvan we de belangrijkste bespreken.

©CIDimport

Een bluetooth-speaker (afgebeeld: Jawbone Jambox) is feitelijk een combinatie van versterker, voeding, speaker en aansluiting voor een bronsignaal.

Bluetooth

Bluetooth beloofde medio jaren 90 van de vorige eeuw dé technologie te worden die kabels zou vervangen, maar een echt universele standaard is het nog altijd niet. Voor bepaalde, specifieke toepassingen is het wel succesvol gebleken, zoals voor draadloze headsets voor mobiele telefoons. Met nieuwere technieken is het mogelijk stereogeluid en dus ook muziek via bluetooth te verzenden. Hoewel sommige bluetooth-speakers geavanceerde signaalprocessors bevatten, die het door compressie beschadigde signaal weer enigszins proberen op te kalefateren, klinken de meeste modellen toch minder goed, dan wanneer met een kabel verbinding wordt gemaakt.

©CIDimport

Onder andere Sony gebruikt tegenwoordig bluetooth in sommige van zijn speakers.

De meest gebruikte bluetooth-variant heeft een theoretisch bereik van 10 meter en dat is zeker te halen, mits er geen storingsbronnen zijn en er geen grote obstakels tussen zender en ontvanger zijn. Een gewapende betonnen muur heeft kan het signaal geheel tegenhouden. Om die reden is deze draadloze verbinding vooral binnen één kamer geschikt. Momenteel zien we een ware explosie aan bluetooth-speakers op de markt verschijnen die speciaal voor dit doel bestemd zijn.

Handig aan modernere systemen is dat deze met tot drie apparaten tegelijk verbinding kunnen maken. Zo kan een groep gebruikers dus afwisselend muziek van een eigen bron (smartphone) afspelen. Daarbij geldt het principe dat wie het laatste verbinding maakt, de beluisterde bron bepaalt. Doorgaans onthouden bluetooth-ontvangers zo’n zes tot acht apparaten, dus steeds opnieuw verbinding maken is niet snel nodig.

Om verbinding te maken moet gepaird worden. In de regel is dat zo eenvoudig als een knop op het afspeelapparaat wat langer ingedrukt houden en vervolgens het afspelende apparaat laten zoeken naar nieuwe bluetooth-partners. Cijfercodes intoetsen is zelden meer nodig. De modernste manier van pairen is nog eenvoudiger en gaat met nfc (near-field communication). Door eenvoudigweg een smartphone met nfc-chip naast een bluetooth-speaker met dezelfde voorziening te houden, wordt de verbinding tot stand gebracht.

De Sony SRS-BTX500 bluetooth-speaker kan middels NFC verbinding maken.

Wifi

Wilt u meer dan twee apparaten met elkaar laten communiceren, dan is een andere technologie dan bluetooth noodzakelijk. wifi is hiervoor de aangewezen keuze: de meeste huishoudens beschikken al over een draadloze router en deze standaard wordt inmiddels in tal van consumentenelektronica toegepast. Televisies, thuisbioscoopsets en versterkers, alle beschikken steeds vaker over een draadloze netwerkadapter.

wifi heeft een veel hogere reikwijdte dan bluetooth én een veel hogere bandbreedte, zeker de modernere varianten.

De meeste moderne apparaten zijn tegenwoordig compatibel met de 802.11n-standaard, die voldoende bandbreedte biedt voor videostreaming; audio moet dus helemaal geen probleem vormen, zelfs niet in ongecomprimeerd formaat. 802.11n Kan ook beter omgaan met storingen en obstakels: het heeft een hogere zendkracht en kan gebruikmaken van gereflecteerde deelsignalen om het oorspronkelijke signaal te reconstrueren.

Belangrijker is dat het gebruik kan maken van een tweede frequentie, op 5 GHz. In Amerika was dat altijd al de meest gebruikte frequentie voor wifi, en werd 2,4 GHz juist minder benut. In Nederland wordt er veel minder gebruikgemaakt van die frequentie. Bovendien overlappen de kanalen binnen deze frequentie elkaar niet. Daardoor is er (veel) minder storing op 5 GHz, maar het is niet alles goud wat er blinkt: een hoogfrequenter signaal is gevoeliger voor obstakels en de reikwijdte is korter. Daar staat tegenover dat het door de minder drukke bezetting op die kortere afstand wel in de meeste gevallen veel meer bandbreedte kan leveren.

Dlna

Er zijn meerdere manieren waarop apparaten via wifi met elkaar kunnen communiceren. De meest gebruikte is upnp ofwel dlna. Via deze standaard kunnen mediabestanden uitgewisseld worden, waaronder digitale audio. Dlna kent drie typen apparaten: servers, afspeelapparaten (renderers) en bedieningsapparaten (controllers). De server is een softwarepakket (dat ook geïnstalleerd kan zijn op een mediaspeler), dat mediabestanden beschikbaar stelt. De server verzorgt waar nodig het vertalen naar een bestandstype dat een afspeelapparaat begrijpt.

Vaak vervult één apparaat meerdere functies. In veel televisies is bijvoorbeeld een dlna-renderer opgenomen (al krijgt die vaak een andere, eigen naam van de fabrikant, zoals ‘AllShare’ bij Samsung), maar veel modellen beschikken óók over een ingebouwde server – de televisie kan dan geschikte afspeelapparaten voorzien van foto’s, muziek of video, afkomstig van ingebouwde of aangesloten opslag. Hetzelfde geldt voor mediaspelers en home cinemasets.

Voor smartphones zijn er heel wat apps voor zowel server- als afspeeltoepassingen, zoals bijvoorbeeld upnplay in de Google Play Store voor Android. Uiteraard zijn er zo mogelijk nog meer controller-apps, want een smartphone is een prima afstandsbediening. Een controller bedient een dlna-opstelling: u kunt zowel de server vertellen op welk apparaat er moet worden afgespeeld, als wat er moet worden afgespeeld. Hebt u meerdere dlna-apparaten in huis, dan kunt u die met één controller alle bedienen. Om die goed te laten samenwerken is het het beste om gebruik te maken van de grotere, bekendere namen. Zo wordt de serversoftware Twonky bijzonder veel gebruikt. Ook Plex is een populair voorbeeld.

©CIDimport

Plex is een uitstekende dlna-server.

Airplay

Airplay, voorheen bekend als AirTunes, is Apples technologie om draadloos media te streamen. Dat is niet beperkt tot muziek, ook video kan via deze weg verstuurd worden. Zo kan bijvoorbeeld de inhoud van een iPad-scherm via een Apple TV op een televisie getoond worden. Hoewel deze manier om audio draadloos te streamen specifiek voor en door Apple bedacht is, is er geen absolute vereiste om een Apple-product aan te schaffen. Voor het versturen kunt u namelijk de (gratis) iTunes-software gebruiken, terwijl Apple voor ontvangers ook producten van derden van een licentie voorziet. Er zijn ook de nodige softwareproducten van derden, zowel voor Windows, Linux als Mac OS X.

Airplay werkt echter doorgaans het beste binnen Apples eigen ecosysteem: een AirPort- (Express) router, al dan niet in combinatie met een Apple TV en een iPad of iPod Touch voor de bediening.

©CIDimport

Apple verkoopt licenties aan derden voor het maken van Airplay-compatibele apparaten, zoals deze Philips AD7000.

Overig

Naast de genoemde, veel toegepaste standaarden, zijn er ook fabrikanten die een eigen draadloze systeem gebruiken. Vaak maakt dat gebruik van de wifi-techniek, maar doorgaans is het gebruikte protocol afgesloten, al wordt het soms ook voor derden toegankelijk gemaakt.

Een voorbeeld van de laatstgenoemde variant is de Logitech Media Server, bekend van de inmiddels niet meer verkochte Squeezebox-audiostreamers. Afgezien van een flink aantal nas-apparaten was de enige ‘zender’ de genoemde software, die gratis beschikbaar is voor onder andere Windows, Linux en Mac OS X.

©CIDimport

Een van de laatste Logitech Squeezebox-modellen. De opvolger verkoopt Logitech als Logitech UE Smart Radio.

Sonos is zonder meer de bekendste aanbieder van draadloze audiosystemen, het bedrijf timmert al sinds 2005 aan de weg met producten die bekendstaan als gebruiksvriendelijk, betrouwbaar, maar niet echt goedkoop.

Het bijzondere aan de hardware van Sonos is dat iedere ontvanger ook een zender is. De dekking van een Sonos netwerk is dan ook beduidend beter dan van een standaard wifi-netwerk en een reden voor de superieure prestaties op dit vlak.

©CIDimport

De Sonos Play:3 beschikt over een dual-band radio en kan dus ook via 5 GHz verbinding maken.

Storingsbronnen

Er zijn veel verschillende zaken die een draadloos signaal negatief kunnen beïnvloeden, maar aan veel van die dingen is iets te doen. Er is één vorm van interferentie die zich lastiger laat oplossen en dat is de materiaalkeuze van het doorsnee Nederlandse nieuwbouwhuis: gewapend betonnen plaatmateriaal is zo ongeveer de slechtste optie om in het hele huis goed draadloos bereik te hebben.

De enige echt effectieve oplossing is ethernetkabels trekken, al dan niet in combinatie met draadloze access-points; wie daar geen mogelijkheden voor heeft kan uitwijken naar powerline-adapters. Gelukkig werkt netwerken via het stroomnet juist in nieuwbouwwoningen met moderne bedrading vaak beter en de nieuwste generatie adapters behaalt heel behoorlijke snelheden. Deze zijn ook beschikbaar met ingebouwde access-points, zodat laptops, tablets en smartphones gewoon met het netwerk verbinding kunnen maken.

©CIDimport

Een powerline adapter met ingebouwd access point kan helpen om storingsbronnen te omzeilen.

Storing openbaart zich op verschillende manieren. Bij een digitaal geluidssignaal is het mogelijk dat bits gedeeltelijk niet goed aankomen, wat zorgt voor artefacten in het geluid: plopjes, klikjes of het onderwatergeluid dat hoorbaar is bij slechte (te sterke) compressie. Wanneer de bits geheel niet arriveren, valt het geluid weg.

Problematisch zijn oudere analoge video zend/ontvangsystemen, die permanent aan staan om verbinding met elkaar te behouden. Te denken valt aan ouderwetse manieren om bijvoorbeeld het tv-signaal in de slaapkamer te krijgen, maar ook (video-)babyfoons kunnen van deze frequentie gebruikmaken.

Andere beruchte storingsbronnen zijn oudere magnetrons. Deze zijn slecht afgeschermd en als de magnetron aan staat in het pad van de verbinding, kan dat een flinke invloed hebben op het signaal.

Storing oplossen

Dat geldt ook voor de andere storingsvormen. Bij het oplossen is het zaak vast te stellen of de slechte verbinding ligt aan een actieve storingsbron (zoals een magnetron of autoalarm) of een passieve (zoals een gewapende muur). Met behulp van spectrumanalysesoftware is dat goed te doen. Het gaat wat ver om direct een speciaal apparaat als de Wi-Spy van Metageek aan te schaffen (al is dat een zeer effectieve oplossing). Met een gratis pakket als inSSIDer van hetzelfde bedrijf kan iedere laptop met wifi-adapter omgetoverd worden in een analyseapparaat om in ieder geval de beste ofwel minst gebruikte frequenties en kanalen in kaart te brengen. Overigens is inSSIDer ook beschikbaar voor Android.

inSSIDer

Met een laptop en het gratis programma inSSIDer kunt u wifi-netwerken in kaart brengen en de optimale frequentie binnen het 2,4 GHz-gebied te lokaliseren.

Conclusie

De verbinding tussen bron en afspeelapparaat hoeft niet meer fysiek tot stand gebracht te worden. Op de korte afstand en voor incidentele verbindingen is bluetooth inmiddels een uitstekende, volwassen optie met zeer acceptabele geluidskwaliteit. Voor dekking van het gehele huis heeft wifi de voorkeur, met als voordeel dat u zelf kunt kiezen welke techniek het meest aanspreekt: AirPlay indien u de nodige Apple-apparaten hebt, dlna bij een mix van merken en producten of wellicht een merkgebonden systeem als u echt verzekerd wilt zijn van een goede verbinding en werking en daarvoor bereid bent wat meer te investeren.

Tekst: David van Dantzig

Dit artikel komt uit Computer Idee 26, jaargang 2013.

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we daarom binnen een bepaald thema naar zulke deals. Is het weer tijd om te klussen en moet je materialen op maat zagen? Met een decoupeerzaak wordt het zware werk je uit handen genomen. Wij vonden vijf mooie exemplaren voor je.

Een decoupeerzaag is perfect voor het fijnere zaagwerk. Denk aan het zagen van cirkels, het afronden van hoeken, het zagen van laminaat of het uitzagen van kleine stukken uit een materiaal. Dankzij de grote wendbaarheid kun je met een decoupeerzaag makkelijk aan de slag voor allerlei klusjes in en om het huis, of je nu met hout, metaal of kunststof werkt. Hieronder vind vijf decoupeerzagen voor al jouw klusjes.

Black & Decker BES610K

De Black & Decker BES610K is een robuuste decoupeerzaag die je helpt bij allerlei zaagklussen. Hij heeft een 650W motor en variabele snelheid, waardoor je nauwkeurig en gecontroleerd kunt werken. De pendelfunctie is instelbaar en de led-werklamp en stofblazer geven je een goed zicht op de zaaglijn. En dankzij de gereedschapsloze zaagbladwissel en de mogelijkheid om de zaaghoek tot 45 graden in te stellen, is deze zaagmachine voor alle toepassingen geschikt.

DeWalt DW331K

Deze decoupeerzaag is geschikt voor zowel de professionele klusser als de serieuze doe-het-zelver. Met zijn sterke motor en variabele snelheid zaag je moeiteloos door diverse materialen. De zaag ligt prettig in de hand dankzij de softgrip en het anti-vibratiesysteem, waardoor je geen last krijgt van je handen. Het snelspansysteem maakt het wisselen van zaagbladen eenvoudig, en met de instelbare zaaghoek kun je ook schuine snedes maken. Een degelijke machine van een gerenommeerd merk.

Makita 4351FCT

De Makita 4351FCT valt op vanwege de beugelgreep. Daardoor kun je deze zaag perfect sturen, zelfs als je een bocht of een detail wilt zagen. Je hebt hier veel meer controle over. Wisselen van zaagjes gaat vlot dankzij het snelspansysteem. De zaaghoek van deze Makita is instelbaar, waardoor je zelfs schuine snedes kunt maken. En met de stevige koffer erbij blijft alles netjes bij elkaar.

Bosch EasySaw 18V-70

De Bosch EasySaw 18V-70 is een handige zaag die je er makkelijk even bij pakt als je wat klusjes in en om het huis moet doen. Omdat hij op een accu werkt, zit je niet meer vast aan snoeren die altijd in de weg zitten. De zaag ligt lekker in de hand en is zo licht dat je er lang mee kunt doorwerken zonder lamme armen te krijgen. De zaagbladen wissel je in een handomdraai, geen gedoe met extra gereedschap. Houd er wel rekening mee dat je de accu en lader er los bij moet kopen, maar als je al Bosch-gereedschap in huis hebt, kun je die accu's gewoon gebruiken.

Makita JV0600K Decoupeerzaag

De Makita JV0600K is een handige decoupeerzaag waarmee je flexibel aan de slag kunt. Het apparaat ligt fijn in de hand en is niet te zwaar. Hij is krachtig genoeg om netjes door hout en zelfs metaal te zagen, en door het lichte gewicht kun je er lang mee werken zonder dat je polsen moe worden. Bij deze zaag krijg je een stevige kunststof koffer, dus je kunt 'm makkelijk meenemen en netjes opbergen. En als je liever heel schoon werkt, kun je hem ook aansluiten op een stofzuiger.

De Nuki Smart Lock Ultra zet de nieuwe standaard voor slimme sloten en is ontworpen voor een volledig sleutelloze levensstijl. Dit premium alles-in-één-pakket kost 349 euro en combineert een stille, razendsnelle motor met geïntegreerde wifi en een meegeleverde veiligheidscilinder.

De Nuki Smart Lock Ultra is het paradepaardje van het merk, gemaakt voor wie echt zonder sleutel door het leven wil. Het strakke ontwerp in roestvrij staal oogt modern en degelijk, terwijl onder de motorkap een nieuwe borstelloze motor zit die het slot stiller én sneller maakt dan eerdere modellen. Je kiest zelf hoe snel het moet gaan, met als snelste optie de opvallend pittige ‘Insane’-modus. Omdat wifi standaard is ingebouwd, heb je geen aparte bridge meer nodig – alles wat je nodig hebt, zit al in het slot zelf.

Wat de Ultra extra bijzonder maakt, is de meegeleverde veiligheidscilinder met SKG***-keur. Die vervangt je bestaande cilinder en is speciaal ontworpen om perfect samen te werken met het slimme slot. Zo zit je meteen goed qua veiligheid én gebruiksgemak. En ook aan de toekomst is gedacht: met ondersteuning voor Matter over Thread haak je moeiteloos aan bij platforms als Apple Home en Google Home. De verbinding is volledig versleuteld, dus je digitale sleutels blijven net zo veilig als je voordeur.

©Wesley Akkerman

Pro of Ultra?

Het grootste verschil met de Nuki Smart Lock Pro zit 'm in de manier waarop je het slot installeert. Bij de Ultra vervang je de cilinder helemaal, terwijl je de iets goedkopere Pro gewoon over je bestaande slot en sleutel heen schuift. Die laatste is dus een zogenaamde retrofit-oplossing, wat hem iets dikker maakt – hij steekt net wat meer uit aan de buitenkant. Verder zijn de twee modellen in de basis gelijk: allebei hebben ze die snelle motor, ingebouwde wifi en ondersteuning voor Matter. De keuze komt dus vooral neer op hoe je het wilt installeren en hoeveel je eraan wilt uitgeven.

Volgens Nuki gaat de ingebouwde accu van de Ultra tot zes maanden mee. Na een maand intensief gebruik – vooral in de eerste weken klikten we de deur vaak open en dicht – zagen we het accuniveau dalen tot zo'n 60 procent. Daarna vlakte het verbruik duidelijk af. Of die zes maanden echt gehaald worden, kunnen we na één testperiode nog niet met zekerheid zeggen, maar bij normaal gebruik lijkt dat een realistische verwachting. Met een paar keer per dag ont- en vergrendelen moet je het moeiteloos een paar maanden redden.

Opladen doe je met een usb-c-kabel die via een magnetisch klikmechanisme aan het slot bevestigt. Die magnetische kop – speciaal door Nuki ontwikkeld – is afneembaar, en dat is handig. Als iemand per ongeluk de deur opent terwijl het slot aan de lader hangt, schiet de kop los zonder schade aan kabel of poort. De kabel valt gewoon op de grond en het slot blijft werken. Wel jammer: je bent voor een nieuwe kabel aangewezen op Nuki zelf.

©Wesley Akkerman

Het slimme slot installeren

De installatie van de Nuki Smart Lock Ultra verloopt over het algemeen soepel, al zijn er een paar momenten waarop je graag iets meer houvast zou willen. Het vervangen van de cilinder zelf is rechttoe rechtaan en werkt zoals je verwacht. Wat lastiger is, is het bepalen welke verlengstukken je nodig hebt voor jouw deur. Die worden netjes meegeleverd voor verschillende diktes, maar de instructies in de app laten op dat punt wat te wensen over. Uiteindelijk kwamen we er wel uit – een kwestie van logisch nadenken en gewoon even proberen – maar echt intuïtief is het niet.

Een tweede puntje: het is niet meteen duidelijk dat je de montageplaat, waar het slot op vastklikt, moet vastzetten met een klein schroefje. Als je die stap overslaat, merk je dat pas zodra de deur voor het eerst draait: dan komt het slot los. Een beetje technisch inzicht helpt dus wel bij het afronden van de installatie. Op dit vlak doen merken als Tedee en Yale het net iets beter, met helderdere instructies en meer begeleiding. Gelukkig is dit een eenmalige handeling, dus echt storend wordt het niet.

©Wesley Akkerman

Nuki Smart Lock Ultra-app

De Nuki-app biedt een ruime keuze aan instellingen waarmee je het slot precies naar wens afstemt. Zo zie je altijd direct hoe vol de batterij nog is, en kun je de helderheid van de ledverlichting op het slot aanpassen of helemaal uitschakelen. De nachtmodus is een slimme toevoeging: die vergrendelt de deur automatisch op een vast tijdstip en schakelt tegelijk over op een stillere, energiezuinige stand – ideaal als je 's avonds laat thuiskomt zonder het hele huis wakker te maken. Met functies als Autolock en Lock 'n' Go sluit de deur zich vanzelf, wat het dagelijkse gebruik net wat makkelijker maakt.

Ook handig is het logboek in de app, waarin je precies ziet wie het slot wanneer gebruikt heeft. Je kunt tijdelijke of permanente toegang verlenen aan anderen en accessoires toevoegen, zoals een keypad of sensor. De Auto-unlock-functie steekt daar wat ons betreft bovenuit: zodra je thuiskomt, gaat de deur vanzelf van het slot. Dat werkt verrassend precies: je moet echt vlak bij de deur staan voordat het systeem reageert, wat ongewenst ontgrendelen voorkomt. We zijn normaal wat sceptisch over zulke functies, maar tijdens de test werkte dit opvallend goed.

©Wesley Akkerman

Hoe bevalt-ie?

Tijdens onze test van vier weken gebruikten we het slot samen met de Nuki Keypad 2 – een accessoire dat echt iets toevoegt. Hiermee open je de deur via een pincode of je vingerafdruk. Het toetsenpaneel koppel je eenvoudig via de app aan het slot en werkt volledig lokaal, dus je hebt er geen internet voor nodig. Je kunt kiezen voor vaste of tijdelijke toegangscodes, en bij vertrek sluit je de deur met één druk op de knop. Zulke functies tillen het gebruiksgemak van een slim slot naar een hoger niveau.

Vooral de vingerafdrukscanner is een uitblinker. Binnen een paar seconden na het scannen gaat de deur open – snel, betrouwbaar en prettig in het dagelijks gebruik. Ook het invoeren van een pincode gaat vlot en zonder vertraging. Wat ons betreft is de Keypad 2 dan ook een waardevolle aanvulling op de Smart Lock Ultra. Het maakt toegang tot je huis eenvoudiger, sneller en intuïtiever. Met een simpele druk op de terugknop vergrendel je het slot weer, een functie die je via de app instelt.

Vergeleken met de bediening via de smartphone-app (die meerdere stappen vereist) is dit een stuk sneller en minder omslachtig. Hoewel de Auto-unlock op basis van locatie verrassend goed werkt, kiezen we zelf liever voor handmatige controle, om fouten uit te sluiten. En wat ons betreft blijft een fysieke sleutel onmisbaar als ultieme back-up. De Ultra levert drie sleutels mee, zodat je altijd binnenkomt, ook als de techniek je een keer in de steek laat. Dat vinden we geen luxe, maar een absolute vereiste bij slimme sloten.

©Wesley Akkerman

Nuki Smart Lock kopen?

De Nuki Smart Lock Ultra biedt een hoogwaardige en complete oplossing voor wie afscheid wil nemen van traditionele sleutels. Met een stille, vlot werkende motor, ingebouwde wifi en ondersteuning voor het nieuwe Matter-protocol, positioneert dit slimme slot zich overtuigend in het topsegment. De bijgeleverde SKG***-cilinder speelt daarbij een (ja ja) sleutelrol: die verhoogt niet alleen de veiligheid, maar zorgt er ook voor dat je altijd kunt terugvallen op een fysieke sleutel. Dankzij deze doordachte combinatie voelt de hogere prijs volledig gerechtvaardigd.

Na installatie blijkt de Smart Lock Ultra een bijzonder betrouwbaar en krachtig systeem, al mogen de montage-instructies wel iets duidelijker. De app biedt een uitgebreide set functies en het slot reageert snel en nauwkeurig. Ontgrendelen via de app vergt soms een extra handeling, maar wie kiest voor het optionele Keypad 2, opent en sluit de deur met één druk op de knop. Kleine kanttekeningen daargelaten, is dit slimme slot een uitstekende keuze voor wie zoekt naar een stil, geavanceerd en allesomvattend systeem dat jarenlang meegaat.