Nu muziek steeds minder vaak op een schijfje staat, blijkt een vaste audio-opstelling steeds vaker beperkingen op te werpen vanwege de vereiste kabels. Gelukkig zijn daarvoor talrijke goede alternatieven.

Nu de muziekbronnen overwegend digitale bestanden zijn, is het nut van meerdere cd-spelers, radio’s en cassettespelers gering. Feitelijk is niet meer nodig dan een versterker en een stel speakers, al dan niet in één verpakking. Hiervoor zijn behoorlijk wat verschillende methodes, waarvan we de belangrijkste bespreken.

©CIDimport

Een bluetooth-speaker (afgebeeld: Jawbone Jambox) is feitelijk een combinatie van versterker, voeding, speaker en aansluiting voor een bronsignaal.

Bluetooth

Bluetooth beloofde medio jaren 90 van de vorige eeuw dé technologie te worden die kabels zou vervangen, maar een echt universele standaard is het nog altijd niet. Voor bepaalde, specifieke toepassingen is het wel succesvol gebleken, zoals voor draadloze headsets voor mobiele telefoons. Met nieuwere technieken is het mogelijk stereogeluid en dus ook muziek via bluetooth te verzenden. Hoewel sommige bluetooth-speakers geavanceerde signaalprocessors bevatten, die het door compressie beschadigde signaal weer enigszins proberen op te kalefateren, klinken de meeste modellen toch minder goed, dan wanneer met een kabel verbinding wordt gemaakt.

©CIDimport

Onder andere Sony gebruikt tegenwoordig bluetooth in sommige van zijn speakers.

De meest gebruikte bluetooth-variant heeft een theoretisch bereik van 10 meter en dat is zeker te halen, mits er geen storingsbronnen zijn en er geen grote obstakels tussen zender en ontvanger zijn. Een gewapende betonnen muur heeft kan het signaal geheel tegenhouden. Om die reden is deze draadloze verbinding vooral binnen één kamer geschikt. Momenteel zien we een ware explosie aan bluetooth-speakers op de markt verschijnen die speciaal voor dit doel bestemd zijn.

Handig aan modernere systemen is dat deze met tot drie apparaten tegelijk verbinding kunnen maken. Zo kan een groep gebruikers dus afwisselend muziek van een eigen bron (smartphone) afspelen. Daarbij geldt het principe dat wie het laatste verbinding maakt, de beluisterde bron bepaalt. Doorgaans onthouden bluetooth-ontvangers zo’n zes tot acht apparaten, dus steeds opnieuw verbinding maken is niet snel nodig.

Om verbinding te maken moet gepaird worden. In de regel is dat zo eenvoudig als een knop op het afspeelapparaat wat langer ingedrukt houden en vervolgens het afspelende apparaat laten zoeken naar nieuwe bluetooth-partners. Cijfercodes intoetsen is zelden meer nodig. De modernste manier van pairen is nog eenvoudiger en gaat met nfc (near-field communication). Door eenvoudigweg een smartphone met nfc-chip naast een bluetooth-speaker met dezelfde voorziening te houden, wordt de verbinding tot stand gebracht.

De Sony SRS-BTX500 bluetooth-speaker kan middels NFC verbinding maken.

Wifi

Wilt u meer dan twee apparaten met elkaar laten communiceren, dan is een andere technologie dan bluetooth noodzakelijk. wifi is hiervoor de aangewezen keuze: de meeste huishoudens beschikken al over een draadloze router en deze standaard wordt inmiddels in tal van consumentenelektronica toegepast. Televisies, thuisbioscoopsets en versterkers, alle beschikken steeds vaker over een draadloze netwerkadapter.

wifi heeft een veel hogere reikwijdte dan bluetooth én een veel hogere bandbreedte, zeker de modernere varianten.

De meeste moderne apparaten zijn tegenwoordig compatibel met de 802.11n-standaard, die voldoende bandbreedte biedt voor videostreaming; audio moet dus helemaal geen probleem vormen, zelfs niet in ongecomprimeerd formaat. 802.11n Kan ook beter omgaan met storingen en obstakels: het heeft een hogere zendkracht en kan gebruikmaken van gereflecteerde deelsignalen om het oorspronkelijke signaal te reconstrueren.

Belangrijker is dat het gebruik kan maken van een tweede frequentie, op 5 GHz. In Amerika was dat altijd al de meest gebruikte frequentie voor wifi, en werd 2,4 GHz juist minder benut. In Nederland wordt er veel minder gebruikgemaakt van die frequentie. Bovendien overlappen de kanalen binnen deze frequentie elkaar niet. Daardoor is er (veel) minder storing op 5 GHz, maar het is niet alles goud wat er blinkt: een hoogfrequenter signaal is gevoeliger voor obstakels en de reikwijdte is korter. Daar staat tegenover dat het door de minder drukke bezetting op die kortere afstand wel in de meeste gevallen veel meer bandbreedte kan leveren.

Dlna

Er zijn meerdere manieren waarop apparaten via wifi met elkaar kunnen communiceren. De meest gebruikte is upnp ofwel dlna. Via deze standaard kunnen mediabestanden uitgewisseld worden, waaronder digitale audio. Dlna kent drie typen apparaten: servers, afspeelapparaten (renderers) en bedieningsapparaten (controllers). De server is een softwarepakket (dat ook geïnstalleerd kan zijn op een mediaspeler), dat mediabestanden beschikbaar stelt. De server verzorgt waar nodig het vertalen naar een bestandstype dat een afspeelapparaat begrijpt.

Vaak vervult één apparaat meerdere functies. In veel televisies is bijvoorbeeld een dlna-renderer opgenomen (al krijgt die vaak een andere, eigen naam van de fabrikant, zoals ‘AllShare’ bij Samsung), maar veel modellen beschikken óók over een ingebouwde server – de televisie kan dan geschikte afspeelapparaten voorzien van foto’s, muziek of video, afkomstig van ingebouwde of aangesloten opslag. Hetzelfde geldt voor mediaspelers en home cinemasets.

Voor smartphones zijn er heel wat apps voor zowel server- als afspeeltoepassingen, zoals bijvoorbeeld upnplay in de Google Play Store voor Android. Uiteraard zijn er zo mogelijk nog meer controller-apps, want een smartphone is een prima afstandsbediening. Een controller bedient een dlna-opstelling: u kunt zowel de server vertellen op welk apparaat er moet worden afgespeeld, als wat er moet worden afgespeeld. Hebt u meerdere dlna-apparaten in huis, dan kunt u die met één controller alle bedienen. Om die goed te laten samenwerken is het het beste om gebruik te maken van de grotere, bekendere namen. Zo wordt de serversoftware Twonky bijzonder veel gebruikt. Ook Plex is een populair voorbeeld.

©CIDimport

Plex is een uitstekende dlna-server.

Airplay

Airplay, voorheen bekend als AirTunes, is Apples technologie om draadloos media te streamen. Dat is niet beperkt tot muziek, ook video kan via deze weg verstuurd worden. Zo kan bijvoorbeeld de inhoud van een iPad-scherm via een Apple TV op een televisie getoond worden. Hoewel deze manier om audio draadloos te streamen specifiek voor en door Apple bedacht is, is er geen absolute vereiste om een Apple-product aan te schaffen. Voor het versturen kunt u namelijk de (gratis) iTunes-software gebruiken, terwijl Apple voor ontvangers ook producten van derden van een licentie voorziet. Er zijn ook de nodige softwareproducten van derden, zowel voor Windows, Linux als Mac OS X.

Airplay werkt echter doorgaans het beste binnen Apples eigen ecosysteem: een AirPort- (Express) router, al dan niet in combinatie met een Apple TV en een iPad of iPod Touch voor de bediening.

©CIDimport

Apple verkoopt licenties aan derden voor het maken van Airplay-compatibele apparaten, zoals deze Philips AD7000.

Overig

Naast de genoemde, veel toegepaste standaarden, zijn er ook fabrikanten die een eigen draadloze systeem gebruiken. Vaak maakt dat gebruik van de wifi-techniek, maar doorgaans is het gebruikte protocol afgesloten, al wordt het soms ook voor derden toegankelijk gemaakt.

Een voorbeeld van de laatstgenoemde variant is de Logitech Media Server, bekend van de inmiddels niet meer verkochte Squeezebox-audiostreamers. Afgezien van een flink aantal nas-apparaten was de enige ‘zender’ de genoemde software, die gratis beschikbaar is voor onder andere Windows, Linux en Mac OS X.

©CIDimport

Een van de laatste Logitech Squeezebox-modellen. De opvolger verkoopt Logitech als Logitech UE Smart Radio.

Sonos is zonder meer de bekendste aanbieder van draadloze audiosystemen, het bedrijf timmert al sinds 2005 aan de weg met producten die bekendstaan als gebruiksvriendelijk, betrouwbaar, maar niet echt goedkoop.

Het bijzondere aan de hardware van Sonos is dat iedere ontvanger ook een zender is. De dekking van een Sonos netwerk is dan ook beduidend beter dan van een standaard wifi-netwerk en een reden voor de superieure prestaties op dit vlak.

©CIDimport

De Sonos Play:3 beschikt over een dual-band radio en kan dus ook via 5 GHz verbinding maken.

Storingsbronnen

Er zijn veel verschillende zaken die een draadloos signaal negatief kunnen beïnvloeden, maar aan veel van die dingen is iets te doen. Er is één vorm van interferentie die zich lastiger laat oplossen en dat is de materiaalkeuze van het doorsnee Nederlandse nieuwbouwhuis: gewapend betonnen plaatmateriaal is zo ongeveer de slechtste optie om in het hele huis goed draadloos bereik te hebben.

De enige echt effectieve oplossing is ethernetkabels trekken, al dan niet in combinatie met draadloze access-points; wie daar geen mogelijkheden voor heeft kan uitwijken naar powerline-adapters. Gelukkig werkt netwerken via het stroomnet juist in nieuwbouwwoningen met moderne bedrading vaak beter en de nieuwste generatie adapters behaalt heel behoorlijke snelheden. Deze zijn ook beschikbaar met ingebouwde access-points, zodat laptops, tablets en smartphones gewoon met het netwerk verbinding kunnen maken.

©CIDimport

Een powerline adapter met ingebouwd access point kan helpen om storingsbronnen te omzeilen.

Storing openbaart zich op verschillende manieren. Bij een digitaal geluidssignaal is het mogelijk dat bits gedeeltelijk niet goed aankomen, wat zorgt voor artefacten in het geluid: plopjes, klikjes of het onderwatergeluid dat hoorbaar is bij slechte (te sterke) compressie. Wanneer de bits geheel niet arriveren, valt het geluid weg.

Problematisch zijn oudere analoge video zend/ontvangsystemen, die permanent aan staan om verbinding met elkaar te behouden. Te denken valt aan ouderwetse manieren om bijvoorbeeld het tv-signaal in de slaapkamer te krijgen, maar ook (video-)babyfoons kunnen van deze frequentie gebruikmaken.

Andere beruchte storingsbronnen zijn oudere magnetrons. Deze zijn slecht afgeschermd en als de magnetron aan staat in het pad van de verbinding, kan dat een flinke invloed hebben op het signaal.

Storing oplossen

Dat geldt ook voor de andere storingsvormen. Bij het oplossen is het zaak vast te stellen of de slechte verbinding ligt aan een actieve storingsbron (zoals een magnetron of autoalarm) of een passieve (zoals een gewapende muur). Met behulp van spectrumanalysesoftware is dat goed te doen. Het gaat wat ver om direct een speciaal apparaat als de Wi-Spy van Metageek aan te schaffen (al is dat een zeer effectieve oplossing). Met een gratis pakket als inSSIDer van hetzelfde bedrijf kan iedere laptop met wifi-adapter omgetoverd worden in een analyseapparaat om in ieder geval de beste ofwel minst gebruikte frequenties en kanalen in kaart te brengen. Overigens is inSSIDer ook beschikbaar voor Android.

inSSIDer

Met een laptop en het gratis programma inSSIDer kunt u wifi-netwerken in kaart brengen en de optimale frequentie binnen het 2,4 GHz-gebied te lokaliseren.

Conclusie

De verbinding tussen bron en afspeelapparaat hoeft niet meer fysiek tot stand gebracht te worden. Op de korte afstand en voor incidentele verbindingen is bluetooth inmiddels een uitstekende, volwassen optie met zeer acceptabele geluidskwaliteit. Voor dekking van het gehele huis heeft wifi de voorkeur, met als voordeel dat u zelf kunt kiezen welke techniek het meest aanspreekt: AirPlay indien u de nodige Apple-apparaten hebt, dlna bij een mix van merken en producten of wellicht een merkgebonden systeem als u echt verzekerd wilt zijn van een goede verbinding en werking en daarvoor bereid bent wat meer te investeren.

Tekst: David van Dantzig

Dit artikel komt uit Computer Idee 26, jaargang 2013.

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we daarom binnen een bepaald thema naar zulke deals. Een koel-vriescombinatie is de ideale koelkast voor wie veel ruimte nodig heeft voor het bewaren van vers eten en drinken en voor het langer bewaren van bevroren producten. Wij zochten naar vijf energiezuinige modellen met een grote capaciteit.

De moderne koel-vriescombinatie met vriezer onder bieden een praktische indeling: je dagelijkse producten op ooghoogte in het koelgedeelte bovenin, terwijl de vriezer onderin zit met handige lades. Helemaal ideaal zijn de 'no-frost' varianten – eindelijk verlost van het vervelende ontdooien . Sommige modellen hebben speciale zogeheten BioFresh-zones waardoor je groenten en fruit langer vers blijven .

ETNA KCV520NZWA 

De ETNA KCV520NZWA is een energiezuinige koel-vriescombinatie met energielabel A en een jaarlijks energieverbruik van slechts 109 kWh. De netto inhoud bedraagt 336 liter, verdeeld over 238 liter koelruimte en 98 liter vriesruimte.

Deze vrijstaande koelkast heeft een strak zwart design en is uitgerust met NoFrost, waardoor handmatig ontdooien overbodig is. De zogeheten MultiFlow 360°-ventilatietechniek zorgt voor een gelijkmatige koeling, terwijl de Convert FreshZone-lade in te stellen is voor het bewaren van vlees, vis, groenten of fruit. Daarnaast heeft deze koelkast functies als superkoelen en supervriezen voor het snel op de juiste temperatuur brengen van nieuwe producten.

Opgegeven jaarlijks energieverbruik: 109 kWh
Geluidsniveau: 35 dB
Inhoud koelgedeelte: 238 liter
Inhoud vriesgedeelte: 98 liter

Samsung RB38C7B5AB1-EF 

Deze stijlvolle en energiezuinige koel-vriescombinatie uit de Bespoke-serie, ontworpen voor moderne huishoudens die waarde hechten aan zowel functionaliteit als design. Met een royale netto inhoud van 387 liter biedt dit apparaat voldoende ruimte voor al je etenswaren.

Dankzij de SpaceMax-technologie heeft de koelkast dunnere wanden, waardoor er meer binnenruimte ontstaat zonder dat de buitenafmetingen toenemen. De No Frost+-functie voorkomt ijsvorming, maakt. Met Twin Cooling Plus worden het koel- en vriesgedeelte afzonderlijk gekoeld, wat zorgt voor optimale luchtvochtigheid en voorkomt geurvermenging.

De Digital Inverter Compressor past zich automatisch aan op basis van de koelbehoefte, wat resulteert in een stille werking van slechts 35 dB en een laag jaarlijks energieverbruik van 108 kWh. Deze koelkast kun je bedienen met de SmartThings-app, en hiermee het energieverbruik monitoren.

Opgegeven jaarlijks energieverbruik: 108 kWh
Geluidsniveau: 35 dB
Inhoud koelgedeelte: 273 liter
Inhoud vriesgedeelte: 114 liter

Bosch KGN392LAF 

Deze koel-vriescombinatie van Bosch biedt een totale netto inhoud van 363 liter, verdeeld over een koelgedeelte van 260 liter en een vriesgedeelte van 103 liter . Dankzij de NoFrost-technologie is handmatig ontdooien verleden tijd, terwijl het MultiAirflow-systeem zorgt voor een gelijkmatige luchtverdeling, waardoor voedsel langer vers blijft.

Het VitaFresh XXL 0°C-systeem biedt optimale bewaarcondities voor vlees, vis, groente en fruit, waardoor de versheid en voedingswaarde behouden blijven . Met een geluidsniveau van slechts 29 dB is dit apparaat uitzonderlijk stil, ideaal voor open keukens en woonruimtes.

De Bosch KGN392LAF is afgewerkt met RVS-design met geïntegreerde handgrepen en is voorzien van verstelbare glazen legplateaus, LED-verlichting en een digitale temperatuurregeling.

Opgegeven jaarlijks energieverbruik: 104 kWh
Geluidsniveau: 29 dB
Inhoud koelgedeelte: 260 liter
Inhoud vriesgedeelte: 103 liter

Hisense RB440N4AFA

De Hisense RB440N4ACA is een energiezuinige koel-vriescombinatie met een A-label en een jaarlijks energieverbruik van slechts 109 kWh. Met een geluidsniveau van 35 dB is dit apparaat fluisterstil, ideaal voor open keukens of kleinere woonruimtes. De totale netto inhoud bedraagt 336 liter, verdeeld over 238 liter koelruimte en 98 liter vriesruimte.​

Deze vrijstaande koelkast heeft een strak roestvrijstalen design en is uitgerust met moderne technologieën zoals Total No Frost, waardoor handmatig ontdooien overbodig is. De Multi Air Flow-technologie zorgt voor een gelijkmatige koeling, terwijl de Super Freeze-functie snel nieuwe producten invriest. Daarnaast beschikt het apparaat over een Holiday Mode voor energiebesparing tijdens afwezigheid.

Opgegeven jaarlijks energieverbruik: 109 kWh
Geluidsniveau: 35 dB
Inhoud koelgedeelte: 238 liter
Inhoud vriesgedeelte: 95 liter

LG GBV7280BPY

De LG GBV7280BPY is een stijlvolle en energiezuinige koel-vriescombinatie die uitblinkt in zowel design als functionaliteit. Met een totale netto inhoud van 387 liter biedt deze combinatie voldoende ruimte voor de opslag van al je verse en diepgevroren producten.

Het vriesgedeelte van 110 liter is voorzien van drie transparante lades, waardoor je gemakkelijk overzicht houdt over je diepvriesproducten. Dankzij de Total No Frost-technologie is handmatig ontdooien niet meer nodig. De Smart Inverter Compressor zorgt niet alleen voor energie-efficiëntie, maar ook voor een stille werking met een geluidsniveau van slechts 33 dB. Het apparaat heeft een energieklasse B en een jaarlijks energieverbruik van 138 kWh.

Opgegeven jaarlijks energieverbruik: 138 kWh
Geluidsniveau: 33 dB
Inhoud koelgedeelte: 233 liter
Inhoud vriesgedeelte: 110 liter

Als je wasmachine het programma keurig afwerkt, maar de was kletsnat uit de trommel komt, is de kans groot dat het centrifugeren niet goed is gegaan. Frustrerend, zeker als je net een volle trommel beddengoed hebt gedraaid. Gelukkig is vaak goed te achterhalen wat er aan de hand is. In dit artikel lees je waar het misgaat, hoe je het herkent en wat je eraan kunt doen.

Lees ook: Zelf de afvoerslang van je wasmachine vervangen: zo doe je dat

Dat het centrifugeren niet of niet helemaal goed gaat, kan een aantal oorzaken hebben. Hieronder vind je de meest voorkomende – uiteraard mét oplossing!

De trommel raakt uit balans

Een van de meest voorkomende oorzaken is een ongelijke verdeling van het wasgoed. Grote stukken zoals dekbedhoezen of badmatten trekken tijdens het centrifugeren naar één kant, waardoor de trommel uit balans raakt. De machine detecteert dat en besluit het toerental niet of nauwelijks op te voeren. Je merkt het aan het zachte ronddraaien aan het einde van het programma en het feit dat er nog behoorlijk wat water in de trommel staat. Je voorkomt dit probleem meestal door zware stukken over meerdere wasbeurten te verdelen of er wat lichtere kleding bij te doen. Een goed gevulde trommel met een combinatie van groot en klein wasgoed draait namelijk een stuk stabieler.

Problemen met de afvoer

Als water niet snel genoeg uit de kuip kan worden gepompt, blijft het niveau te hoog om veilig te centrifugeren. De machine slaat die stap dan over of draait op een laag toerental. Dit komt vaak door een verstopt filter, een propje stof in de afvoerpomp of een geknikte afvoerslang. De pomp moet met kracht het water wegwerken, en als dat niet lukt, stopt de elektronica het proces. Maak het filter schoon, controleer of de pomp vrij kan draaien en kijk of de slang niet geknikt is of te hoog hangt. Meestal lost dit het probleem op.

©Oriol Roca

Technische mankementen

Soms zit het probleem dieper in de machine. Versleten koolborstels kunnen ervoor zorgen dat de motor niet genoeg kracht levert voor de centrifugeersnelheid. Ook een versleten aandrijfsnaar (ook wel aandrijfriem genoemd) of een kapotte trommellager kan de boel verstoren. In zulke gevallen hoor je vaak een brommend geluid of zie je dat de trommel moeizaam beweegt. Om dit op te lossen, zul je vaak een reparateur moeten inschakelen. De kosten voor vervanging hangen af van het merk en de leeftijd van je machine. Op de websites van fabrikanten en verkopers van wasmachines vind je meer informatie over de garantieperiode en waar je terechtkunt met vragen. Tip: zorg dat je altijd de aankoopbon bewaart!

Elektronica en foutmeldingen

Tot slot kan een storing in de software de boosdoener zijn. Moderne wasmachines meten voortdurend of alles volgens plan verloopt. Bij afwijkingen geven ze een foutcode, bijvoorbeeld bij waterproblemen, een deur die niet goed sluit of een motor die geen terugkoppeling geeft. In zulke gevallen loont het om de handleiding erbij te pakken of de foutcode op te zoeken op de website van de fabrikant. Resetten van het systeem kan soms al voldoende zijn. Verhelpt dat het probleem niet, dan zal er een reparateur bij moeten komen.

Checklist centrifugeerproblemen

Wat controleer je als eerste?

Wil je zeker weten waar het aan ligt, begin dan met het controleren van de makkelijke dingen: het filter, de slang, de trommelverdeling. Vaak hoef je geen technicus te zijn om het op te lossen. Gaat het dan nog niet goed, dan moet je bepalen of reparatie zinvol is of dat het tijd is voor een nieuwe wasmachine.