Het beheer van je bestanden is geen eenvoudige taak. Er is veel keuze: veel keuze uit e-maildiensten, verschillende adresboeken en veel keuze uit clouddiensten. Gebruik deze acht tips om je persoonlijke, digitale leven weer geordend en overzichtelijk te maken.

1. Mailaccounts samenvoegen

We hebben allemaal wel eens een e-mailadres bij de ene aanbieder aangemaakt om te gebruiken voor de andere. Daardoor zou je bijvoorbeeld de neiging kunnen hebben om over te stappen van Gmail naar Outlook.com of vice versa, of naar een compleet andere aanbieder. Soms wil je echter gewoon alles op een plek hebben. Om twee e-mailaccounts samen te voegen, bijvoorbeeld Outlook.com en Gmail, kun je de volgende stappen volgen.

Gmail heeft ingebouwd de mogelijkheid om e-mail en contacten van een andere e-mailaccount te importeren. Hiervoor is geen extra software nodig. Om deze actie uit te voeren, gaan we eerst naar de Gmail-interface via https://mail.google.com/. Vervolgens klikken we op het tandwiel rechtsboven en kiezen we voor Instellingen. Klik vervolgens op het tabblad Accounts en import. Klik nu op E-mailberichten en contacten importeren en volg de stappen in de wizard. Je zal worden gevraagd de gegevens in te voeren van de andere e-maildienst om zo de e-mail over te zetten. Afhankelijk van het aantal mailtjes in de andere account, kan het downloaden van e-mail soms een aantal dagen (!) duren. 

Outlook.com heeft dezelfde functie ingebouwd als Gmail en kan eveneens automatisch e-mail downloaden en importeren in je mailaccount. Hiervoor gaan we naar de site van Outlook.com en klikken we op het tandwieltje rechtsboven. Kies voor Opties en vervolgens voor E-mailaccounts importeren. Je hebt de keuze uit Gmail, Yahoo en andere e-mailproviders en –programma’s op je pc, hoewel je voor die laatste wel Internet Explorer nodig hebt. Volg de stappen om het proces uit te voeren.

©PXimport

2. E-mail doorsturen

Nu de e-mail is overgezet naar je favoriete e-maildienst is het nodig om mail van je oude adres door te sturen naar het nieuwe adres. Gelukkig kan dit volautomatisch en hoef je je nergens zorgen over te maken als het eenmaal is ingesteld. De stappen verschillen wel per aanbieder:

Outlook.com: Log in op https://outlook.com en klik op het tandwiel rechtsboven. Kies voor Opties en vervolgens onder Account beheren voor E-mail doorsturen. Kies voor E-mail doorsturen naar een ander e-mailaccount en vul het nieuwe adres in. Voor de veiligheid kun je de optie Een kopie van de doorgestuurde berichten bewaren in het Postvak IN van Outlook.com aanvinken, totdat je bevestigd hebt dat de e-mail ook daadwerkelijk aankomt. Klik op Opslaan om de instellingen te bevestigen.

Gmail: Log in op https://gmail.com en klik in de Gmail-interface op het tandwiel rechtsboven. Kies voor Instellingen en ga naar het tabblad Doorsturen en POP/IMAP. Kies bovenaan voor de optie Een doorstuuradres toevoegen. Vul het nieuwe e-mailadres in en klik op Volgende en kies voor Doorgaan. In Gmail wordt eerst een bevestigingsmail naar het nieuwe adres gestuurd om zeker te zijn dat alles klopt. Open dit mailtje in je nieuwe account en kopieer de bevestigingscode. Vul deze in achter [nieuwe e-mailadres] controleren en klik op Controleren. Het e-mailadres kan nu geselecteerd worden bij Een kopie van een inkomend bericht doorsturen aan. Kies vervolgens bij Gmail-kopie behouden in Postvak IN de gewenste actie. Je kunt kiezen uit de kopie behouden, de kopie direct als lezen markeren, de kopie archiveren of de kopie verwijderen.

3. Unified inbox

Houd je toch liever je e-mailaccounts gescheiden? Dan kan het handig zijn om voor een ‘unified inbox’ te kiezen om je mail op één plek op je computer of smartphone te beheren. Op de desktop zijn er verschillende applicaties die de mail voor je kunnen samenvoegen. Het handigste programma voor Windows dat dit doet is Windows Live Mail dat aanwezig is in de Windows Essentials-suite. Als je hieraan je e-mailaccounts toevoegt, kun je in de map Ongelezen e-mails in één oogopslag ongelezen berichten vinden, in welke account dan ook. Voor OS X biedt overigens Mail.app standaard al een samengevoegd Postvak IN. Ook Mozilla Thunderbird ondersteunt een ‘unified inbox’, maar heeft daar wel een add-on voor nodig. Onze voorkeur gaat uit naar Thunderbird Conversations.

Deze is te vinden door in Thunderbird naar het hamburgermenu, de drie streepjes rechtsboven, te gaan, te kiezen voor Add-ons en vervolgens te zoeken naar de naam van de add-on. Klik op Add to Thunderbird om de add-on direct toe te voegen. De add-on wordt als download aangeboden. Sla het bestand ergens op waar deze snel toegankelijk is, open vervolgens de map waar het bestand zich bevindt en sleep dit naar Thunderbird en laat het los. Let op dat je het bovenaan naar de interface sleept om de installatie te starten. Klik ten slotte op Nu installeren en daarna op Wijzigingen toepassen om alles in een keer te vereenvoudigen.

©PXimport

4. Adresboeken overzetten

Na het samenvoegen van e-mailaccounts, blijft er nog een klus over, namelijk het samenvoegen van alle contactpersonen die je over de jaren hebt opgebouwd in de ene e-mailaccount. Ook voor het samenvoegen van adresboeken moeten we wat handmatig werk verrichten. In deze stappengids gaan we uit van Outlook.com, Gmail en dit keer ook iCloud omdat deze service vaak als adresboek op iPhones en iPads gebruikt wordt.

Voor Gmail gaan we naar de webinterface en klikken we linksboven op Gmail, kies vervolgens voor Contacten. Vervolgens klikken we op Meer en kiezen we voor Exporteren…. Kies bij Welke contactpersonen wil je exporteren? Voor Alle contactpersonen, of kies, indien gewenst, de relevante groep, indien je niet alles wilt overzetten. Bij Welke exportindeling? kies je de relevante indeling. Je hebt de keuze uit CSV voor Google, CSV voor Outlook en vCard voor een Apple-adresboek of een derde applicatie.

Het geëxporteerde .csv-bestand van Outlook kan weer als volgt worden geïmporteerd in Gmail: we openen de webinterface en gaan opnieuw naar het contactgedeelte van de dienst, door op Gmail te klikken en te kiezen voor Contacten. Vervolgens klikken we bij Meer op Importeren…. Onder Selecteer een CSV- of vCard-bestand om te uploaden bevindt zich een knop om een bestand te uploaden. Selecteer het betreffende bestand en klik op Importeren. De import wordt gestart en na de import verschijnt onder Mijn contacten een nieuwe map genaamd Geïmporteerd op [datum].

Om in Outlook.com je contactpersonen over te zetten, gaan we naar de webinterface. Klik op het blokje linksboven naast Outlook.com en kies voor Personen. In de balk bovenaan, kies voor Beheren en klik op Exporteren voor Outlook.com en andere services. Er wordt automatisch een .csv-bestand gegenereerd en als download aangeboden. Dit bestand kun je gebruiken om in andere diensten te importeren, zoals in Gmail.com. Om in Outlook.com het adresboek te importeren, gaan we naar https://people.live.com/import. Kies vervolgens de dienst van waaruit geïmporteerd moet worden en volg de stappen in de browser. Dit is erg goed uitgelegd door Microsoft.

Voor iCloud gaan we naar http://icloud.com en loggen we in met onze Apple ID. We klikken op Contacten. Linksonder klikken we op het tandwieltje en kiezen voor Selecteer alles, gevolgd door, in hetzelfde menu, Exporteer vCard.... Er wordt nu een .vcf-bestand als download aangeboden dat we in andere services kunnen gebruiken. Om in iCloud contactpersonen te importeren, klikken we opnieuw op het tandwiel linksonder en kiezen we voor Importeer vCard…. Kies het vCard-bestand afkomstig uit de andere dienst en het importeren wordt gestart. 

5. Dubbele contacten samenvoegen

Het is in de verschillende diensten mogelijk om dubbele contactpersonen te vinden. Dat proces is erg eenvoudig en snel voltooid. We bespreken hieronder enkele diensten in het kort.

Om in Outlook.com dubbele contactpersonen te vinden, ga naar https://people.live.com en klik op Beheren bovenaan in de balk. Kies vervolgens voor de optie Contactpersonen opschonen. Er wordt nu gezocht naar duplicaten.

Om in Gmail dubbele contactpersonen te vinden, gaan we naar de webinterface van Gmail en klikken we op Gmail boven Opstellen. Kies nu voor Contacten uit het uitklapmenu. Klik op de knop Meer en kies voor Dubbele vermeldingen zoeken en samenvoegen…. Er verschijnt een melding of er kopieën zijn gevonden.

Het samenvoegen van iCloud-contacten kan alleen in een keer via de Contacten-app op OS X. Open hiervoor deze app en ga daarna naar het menu Kaart en klik op Zoek dubbele vermeldingen. Klik ten slotte op Voeg samen om het samenvoegen te starten. Helaas is er geen voorbeeldweergave te zien van wat er precies allemaal gevonden is en wie er samengevoegd zullen worden. Op iOS is het samenvoegen niet in een keer mogelijk. In plaats daarvan moet een contactpersoon worden aangeklikt in de Contacten-app. Tik vervolgens op Wijzig en scroll helemaal naar onderen. Hier bevindt zich de optie om een contactpersoon te ‘linken’, waarmee ze worden samengevoegd.

©PXimport

6. Clouddiensten samenvoegen

De meeste clouddienst bieden gratis maar een beperkte opslagruimte. Als je wilt overstappen naar een clouddienst, dan is het een kwestie van alle bestanden kopiëren en plakken naar de nieuwe dienst. Wil je toch liever meerdere diensten tegelijk gebruiken, dan is het lastig om de verschillende diensten te integreren, met verschillende clients en webinterfaces. Gelukkig kunnen dan Drive by Jolicloud of MultCloud uitkomst bieden.

Jolicloud Drive kan verbinden met populaire clouddiensten, zoals Dropbox, Google Drive, OneDrive en Box. Jammer is dat er geen native client beschikbaar is voor bijvoorbeeld Windows of OS X: Drive by Jolicloud werkt alleen in de browser. In de webinterface houdt het de verschillende diensten gescheiden. Het is mogelijk een bestand van de ene dienst naar de andere dienst te slepen, dat is wel erg handig. Aanmelden is erg eenvoudig: op de site van Jolicloud kun je direct inloggen met Dropbox of Google Drive. Vervolgens is het mogelijk andere clouddiensten toe te voegen.

MultCloud biedt eveneens geen native client voor je desktop. Het proces werkt soortgelijk als Jolicloud, alleen moet hier wel een aparte account voor de dienst worden aangemaakt. Zodra dat is gebeurd, kunnen verschillende populaire clouddiensten worden toegevoegd. Bovendien kan er verbonden worden met WebDAV-schijven.

7. Dubbele bestanden verwijderen

Erg irritant kan het zijn als je kopieën van kopieën hebt staan op verschillende locaties omdat je bang bent het origineel te verliezen. Helemaal als er nog maar weinig schijfruimte op je computer of laptop beschikbaar is. Gelukkig is daar een oplossing voor: DuplicateCleaner. De gratis versie van dit programma kan dubbele bestanden op Windows opsporen en ze voor je opruimen. Het is mogelijk om dubbele bestanden te vinden aan de hand van inhoud, naam of datum. Ook kunnen dubbele foto’s worden gevonden en is het mogelijk om muziek aan de hand van labels te vergelijken.

Om het programma te gebruiken, downloaden we het en voeren we de .exe uit. De installatiewizard wordt gestart. Volg de instructies om het programma te installeren. Na de installatie, start het programma. De interface is misschien even wennen, maar na even kijken toch vrij logisch.

We beginnen op het tabblad Zoek criteria. Daar kunnen verschillende instellingen voor de normale en muziekmodus ingesteld worden. De instellingen voor afbeeldingen zijn alleen in de pro-versie beschikbaar. De standaardinstellingen zijn wat ons betreft voldoende. Vervolgens moet op het tabblad Scan Locatie de zoeklocaties gekozen worden: selecteer een map en klik op het pijltje om deze aan de zoekopdracht toe te voegen. Zodra dat gedaan is, klik bovenaan op Scan nu. Na de scan verschijnt het scherm met dubbele bestanden. Bij ons duurde het overigens ongeveer 6 minuten om iets meer dan 48 GB aan bestanden te scannen, dat gaat dus vrij snel. Daarna kunnen bestanden worden geselecteerd en kan met de knop Bestanden verwijderen… opgeruimd worden. Er is eveneens een selectie-assistent die kan helpen bij de keuze.

Om echt alleen foto’s op te ruimen, wil je misschien gebruik maken van een programma specifiek bedoeld voor foto’s. Een handig programma daarvoor is bijvoorbeeld Awesome Duplicate Photo Finder dat gratis te gebruiken is.

©PXimport

8. Windows Bibliotheken

Windows bevat sinds versie 7 een functie genaamd Bibliotheken. Als je bijvoorbeeld foto’s in twee losse mappen op twee compleet andere locaties of schijven wilt samenvoegen, dan biedt de Windows Bibliotheek daar een oplossing voor. Om deze functie te activeren, open je de Windows Verkenner. In Windows 8 moet je met de rechtermuisknop op de linkerbalk klikken en kiezen voor Bibliotheken weergeven om het te activeren. Op Windows 7 staan de Bibliotheken standaard al aan. Eenmaal aan, staat er in de linkerbalk een optie genaamd Bibliotheken. Klap dit menu uit. Er zijn standaard bibliotheken voor Afbeeldingen, Documenten, Muziek en Video’s, maar het is ook mogelijk zelf een extra bibliotheek aan te maken. Om een eigen bibliotheek toe te voegen, klik je op het kopje Bibliotheek en kies je voor Nieuw en vervolgens voor Bibliotheek. Klik vervolgens op de nieuw aangemaakte bibliotheek en er verschijnt de optie om een map op te nemen in de nieuwe bieb.

Als je met de rechtermuisknop op een al bestaande bibliotheek klikt en kiest voor Eigenschappen… is er de mogelijkheid om een nieuwe map aan je bibliotheek toe te voegen, zo kun je dus eenvoudig meerdere mappen met een type bestand beheren.

Tot zover de standaardfuncties van Windows. Het is mogelijk om nog wat andere, leuke dingen te doen met de Windows-bibliotheken. Met behulp van de tool Librarian is het mogelijk om eigen pictogrammen aan een bibliotheek toe te kennen, zodat ze eenvoudiger te onderscheiden zijn. Ook is er de optie om netwerk- en verwijderbare schijven toe te voegen als bibliotheek. Librarian is hier te downloaden. Pak na het downloaden het .zip-bestand uit en kies je besturingssysteem in de twee mappen. Dubbelklik op Librarian.exe om de tool te starten. Vervolgens kun je met het eerste pictogram op de werkbalk een nieuwe bibliotheek aanmaken.

©PXimport

Je smartphone is tegenwoordig veel meer dan een telefoon; het is de kluis van je digitale leven. Bankzaken, privéfoto's, e-mails en locatiegegevens: het staat er allemaal op. Het goed beveiligen van die toegang is dus geen overbodige luxe. Maar kies je voor het ouderwetse wachtwoord, je vingerafdruk of toch je gezicht? Wij leggen de voor- en nadelen van elke methode naast elkaar.

De klassieker: pincode of wachtwoord

Elke telefoon vraagt erom bij het opstarten: een code. Dit is de basisbeveiliging. Zonder code kun je vaak geen gezichtsherkenning of vingerafdruk instellen. Maar is het ook de beste methode voor dagelijks gebruik?

©ID.nl

Pincode of wachtwoord: de voordelen

• Veiligheid in eigen hand

Het sterke aan een code is dat het in je hoofd zit. Maar een code als 1234 of 0000 is zo gekraakt. Maar kies je voor een langere cijferreeks? Dan is het voor iemand die je smartphone in handen krijgt digitaal gezien nagenoeg onmogelijk om de code te kraken. Voeg je ook letters toe, (zie kader), dan is dit digitaal gezien de moeilijkste methode om te kraken.

• Juridisch sterker

Een interessant weetje: in veel rechtsgebieden val je met een toegangscode onder het zwijgrecht. De politie mag je vaak niet dwingen je code af te staan. Je vinger op een scanner leggen kan in sommige situaties wel als dwangmiddel worden ingezet.

Pincode of wachtwoord: de nadelen

• Afkijken

Iemand die in de trein over je schouder meekijkt, heeft je pincode zo gezien. Ook vette vingers op het scherm kunnen je patroon verraden.

• Gemak

Tachtig keer per dag een lange code intikken gaat vervelen. Mensen kiezen daardoor vaak voor een te simpele code, en dat maakt het juist onveilig.

©ID.nl

2. Lekker snel (maar niet altijd even veilig): vingerafdrukscanner

De vingerafdrukscanner is mateloos populair vanwege het enorme gebruiksgemak: in één soepele beweging pak je je telefoon en ben je vrijwel direct binnen. Toch is het belangrijk om te weten dat de ene scanner de andere niet is en dat dit systeem zowel sterke als zwakke punten heeft.

Vingerafdrukscanner: de voordelen

• Snelheid

Het is vaak de snelste manier om je telefoon te openen, zeker als de scanner in de aan-knop verwerkt zit.

• Betrouwbaarheid (bij de juiste techniek)

Heb je een toestel met een fysieke scanner (achterop/zijkant) of een moderne ultrasone scanner (zoals in de Samsung S-serie)? Dan is de beveiliging uitstekend. Ultrasone scanners maken een 3D-map van je vinger en zijn zeer moeilijk te foppen.

Vingerafdrukscanner: de nadelen

• Natte vingers en pleisters

Heb je natte handen? Dan weigeren veel scanners dienst. Ook met een pleister om je vinger herkent de telefoon je niet. Tip: zorg daarom dat je vingerafdrukken van allebei je handen opslaat.

• Ongewenste toegang

Een klein (maar reëel) risico is dat iemand toegang krijgt terwijl je slaapt of bewusteloos bent, door voorzichtig je vinger op de scanner te leggen.

• Onveilige optische scanners

Veel budget-telefoons hebben een 'optische scanner' onder het scherm. Deze maakt een 2D-foto van je vinger. Dit is minder veilig en makkelijker te foppen dan de ultrasone varianten.

©ID.nl

Gezichtsherkenning: gemak of schijnveiligheid?

Telefoon ontgrendelen door ernaar te kijken voelt als magie. Maar pas op: hier zit de grootste valkuil voor consumenten.

Gezichtsherkenning: de voordelen

• Ultiem gemak

Je hoeft niets aan te raken. Kijken is openen. Ideaal als je bijvoorbeeld handschoenen draagt in de winter.

• Extreem veilig (alleen bij 3D)

Heb je een iPhone (FaceID) of een dure Android met 3D-sensoren? Dan worden er duizenden onzichtbare puntjes op je gezicht geprojecteerd om diepte te meten. Dit is amper te misleiden.

Gezichtsherkenning: de nadelen

• Schijnveiligheid (bij 2D)

Veel goedkopere Android-telefoons gebruiken simpelweg de selfiecamera (2D-herkenning). Dit is niet veilig. Soms is een foto van jou (van Facebook of Instagram) al genoeg om in te breken. Gebruik dit type gezichtsherkenning zeker nooit voor je bank-app.

• Toegang tijdens slaap

Als je niet oplet, kan iemand je telefoon voor je gezicht houden terwijl je slaapt om hem te ontgrendelen. Tip: Zet in de instellingen altijd de optie "Aandacht vereist" of "Ogen open" aan. Dan werkt het alleen als je echt naar het scherm kijkt.

Vingerafdruk, pincode of gezichtsherkenning: wat is het best?

Wat de slimste keuze is, hangt volledig af van je toestel. Heb je een iPhone of een high-end Android-telefoon met 3D-scan? Dan kun je gerust gebruikmaken van gezichtsherkenning; dat is niet alleen snel en makkelijk, maar ook veilig. Bezit je echter een middenklasse- of budgettoestel, kies dan liever voor de vingerafdrukscanner. De gezichtsherkenning op deze modellen is namelijk vaak onveilig.

Vergeet ook de basis niet: zorg altijd voor een sterke toegangscode (liefst alfanumeriek of langer dan vier cijfers) als back-up. Start je telefoon bovendien af en toe opnieuw op. Hierdoor wordt de biometrische beveiliging tijdelijk uitgeschakeld, waardoor je telefoon op zijn veiligst is.

📱Ook interessant: Help! Ik ben het wachtwoord van mijn Apple ID vergeten

Ben je op zoek naar goede software voor het bewerken van foto’s en andere grafische bestanden? Dan is de kans groot dat je Gimp al kent als veelzijdig alternatief voor dure grafische pakketten. Nu is er een nieuwe versie beschikbaar: Gimp 3. Hoe verhoudt deze nieuwe versie zich ten opzichte van de andere grafische programma's?

Er is lange tijd gewerkt aan versie 3 van Gimp: het team heeft er maar liefst zeven jaar aan gesleuteld. De makers, bestaande uit vrijwilligers, begonnen direct aan deze editie na de release van Gimp 2.10 in 2018. Al terug in 2020 kregen we een voorproefje van Gimp 3.0 via een ontwikkelversie, maar pas in 2025 zag de definitieve editie het daglicht. Wie overigens nu denkt dat het Gimpt-team aan het uitrusten is, heeft het mis. Op dit moment is het team namelijk alweer bezig met een volgende versie: Gimp 3.2.

Indeling

Je kunt Gimp tot in detail naar je hand zetten . Dat is geen overbodige luxe: het programma kent een relatief grote hoeveelheid opties die je niet altijd gebruikt. Hoe je Gimp indeelt, heeft voornamelijk te maken met de acties die je ermee wilt uitvoeren, bijvoorbeeld foto’s bewerken, illustraties maken of digitale kunst maken. Om de omgeving te stroomlijnen, kun je gebruikmaken van dokbare vensters. Open het menu Vensters en kies Dokbare vensters. Bepaal vervolgens welke opties je snel toegankelijk wilt hebben. Je vindt verschillende opties, zoals de kleurenwaaier, lettertypes, lagen en penselen.

Wil je je volledig concentreren op het document zelf? Dan kun je de dokvensters ook (tijdelijk) uitschakelen. Kies Vensters / Dokken verbergen (en dezelfde optie om ze later weer zichtbaar te maken). Een tussenvorm is ook mogelijk, waarbij je de gedokte vensters laat zweven. Je hebt hierdoor meer vrijheid bij het optimaal inrichten van je werkomgeving. Kies voor Vensters en verwijder het vinkje bij Enkelvenstermodus.

Ben je tevreden over je eigen indeling? Dan kun je deze direct opslaan. Kies dan Bewerken / Voorkeuren / Interface / Vensterbeheer. Klik op Vensterposities nu opslaan. Standaard wordt de werkomgeving bewaard zodra je het programma afsluit (controleer of Vensterposities opslaan bij verlaten is geactiveerd).

Als je gebruikmaakt van meerdere beeldschermen, dan kun je Gimp hiermee rekening laten houden. Activeer Open vensters op dezelfde beeldschermen als eerder. Heb je vensters verschoven, maar wil je snel terugkeren naar eerdere posities? Klik op Opgeslagen vensterposities terugzetten.

Specifieke functies

Eerlijk is eerlijk: Gimp bevat een flinke hoeveelheid functies. De kans bestaat dat je een gewenste functie niet kunt vinden. In plaats van uren te zoeken, kun je de functie ook opzoeken in een overzicht. Kies Hulp / Een functie zoeken en deze uitvoeren. Typ de naam of omschrijving van de functie, bijvoorbeeld ‘lagen’.

In het zoekoverzicht toont Gimp alleen opties die met het trefwoord te maken hebben. Klik op een resultaat om de functie daadwerkelijk uit te voeren. Bij elke functie zie je ook waar deze zich in het programma bevindt, zodat je deze een volgende keer zelfstandig kunt uitvoeren.

Grootte aanpassen

Je kunt op elk gewenst moment het formaat van de afbeelding aanpassen. Kies Afbeelding / Afbeelding schalen. Bepaal de gewenste breedte en hoogte in de sectie Afbeeldingsgrootte. Standaard is de eenheid millimeter, maar je kunt ook een andere eenheid kiezen. Bijvoorbeeld Pixels of Percent.

Die laatste optie is interessant als je de volledige afbeelding in één keer wilt vergroten of juist verkleinen. Standaard zijn de verhoudingen tussen breedte en hoogte aan elkaar gekoppeld. Dat is niet verplicht: klik op het pictogram van de ketting om die koppeling te verbreken. Tevreden met de nieuwe waarden? Bevestig met een klik op Schalen.

De titelbalk van de afbeelding die je hebt geopend, geeft in Gimp belangrijke informatie. Zo lees je in de titelbalk onder meer de bestandsnaam af, maar ook welke afmetingen het bestand heeft. Ook zie je hier welke kleurindeling wordt gebruikt, bijvoorbeeld RGB-kleur 8-bit, en uit hoeveel lagen de afbeelding is opgebouwd.

Transformeren

Je kunt Gimp goed gebruiken om nieuw materiaal te maken, maar ook om bestaande grafische afbeeldingen aan te passen. Bijvoorbeeld door ze te roteren of bij te snijden. De meeste functies hiervoor vind je onder Gereedschap / Transformeren. Wil je bijvoorbeeld een afbeelding bijsnijden (croppen), dan kies je voor Gereedschap / Transformeren / Bijsnijden. Om een afbeelding te roteren, kies je in hetzelfde menu voor Draaien. Ook andere opties, zoals Schalen en Spiegelen, zijn ondergebracht in hetzelfde menu.

Je bent overigens niet afhankelijk van dit menu: je kunt de functies ook bereiken via de werkbalk die standaard links in het venster wordt getoond. Houd de muisaanwijzer boven een knop voor meer informatie. Veel functies hebben gedetailleerde eigenschappen. Klik je bijvoorbeeld op Penseel, dan kun je kiezen welke grootte het penseel heeft, welk inkttype en welke kleuropties worden gehanteerd. Gimp toont die eigenschappen in het venster Gereedschapsopties, direct onder de werkbalk waarop je de eerdergenoemde opties vindt.

Geschiedenis

Alle bewerkingen die je op een afbeelding toepast, worden vastgelegd in de geschiedenis. Dit tabblad wordt standaard links in het venster getoond en vult zich naarmate je de acties toepast. Om terug te keren naar een punt in het verleden, klik je op de actie in de lijst. De geschiedenis is handig, omdat je hiermee ziet welke acties je hebt uitgevoerd en kunt experimenteren met verschillende bewerkingen.

Herstellen

Gimp houdt bij welke acties je op een document uitvoert. Dat is handig: hierdoor kun je op een later moment terugkeren naar een eerder punt en wijzigingen ongedaan maken of juist doorvoeren. Je kunt deze geschiedenis op elk moment opvragen: kies voor Bewerken / Geschiedenis ongedaan maken. Linksonder verschijnt een venster met de verschillende stappen. Selecteer nu een bewerking en klik op de knop Ongedaan maken linksonder in het venster.

Heb je een aardige set bewerkingen gemaakt, ben je tevreden en wil je schoon schip maken? Dan kun je de geschiedenis van bewerkingen ook wissen. Afhankelijk van de hoeveelheid bewerkingen kan dit geheugen vrijmaken. Klik op de (verwarrende) knop Alles wissen uit Geschiedenis ongedaan maken. Je vindt deze knop rechtsonder in het geschiedenisvenster.

Filters

Gimp heeft een volwassen verzameling filters: open hiervoor het menu Filters. Er zijn verschillende categorieën. Met sommige filters kun je afbeeldingen verbeteren, bijvoorbeeld door ruis te verwijderen. Om een afbeelding te verbeteren door deze te verscherpen, kies je Filters / Verbeteren / Verscherpen. Ook kun je een afbeelding verbeteren door deze zachter en minder kartelig te maken, via Filters / Vervagen / Gaussiaanse vervaging of Focus vervaging. Om ruis uit een afbeelding (zoals een foto) te halen, kies je Filters / Ruis.

Ook de artistieke filters zijn het bekijken waard. Kies Filters / Artistiek. Zo kun je bijvoorbeeld kiezen voor het effect van een fotokopie, maar ook voor een getekende stijl (Cartoon) of voor verfeffect (Olieverven). Verder vind je in dezelfde categorie andere kenmerkende stijlen, zoals Textieldruk en Van Gogh.

Effecten

Je kunt filters gebruiken om effecten op een afbeelding toe te passen, bijvoorbeeld door de belichting van een afbeelding aan te passen of door een ‘lens flare’ (een schittering) na te bootsen. Kies Filters / Licht en schaduw. Selecteer je bijvoorbeeld Kies belichtingseffecten, dan opent een venster waarin je opties kiest. Open de tab Licht en bepaal het effect.

Ook via de andere tabbladen in hetzelfde venster, zoals Materiaal en Omgevingsprojectie, kun je de effecten naar je hand zetten. Klik op Instellingen opslaan, zodat je het profiel een volgende keer snel kunt gebruiken. 

Exporteren

Gimp ondersteunt een flinke hoeveelheid bestandsformaten. Standaard worden bestanden opgeslagen in xcf. Dit is de eigen bestandsindeling van Gimp. Een xcf-bestand bevat alle informatie, zoals lagen. Verder is er ondersteuning voor andere formaten. Dat is handig bij het opslaan van de bestanden.

Ben je klaar met een bestand, kies dan Bestand / Exporteren als. In het venster geef je een bestandsnaam op en bepaal je de locatie. Werp hierna een blik op Bestandstype selecteren. Kies de gewenste indeling, zoals gif-afbeelding of png-afbeelding. Het valt hierbij op dat Gimp ook exotischere grafische formaten ondersteunt, zoals Windows-pictogrammen of Windows-cursors.

Tevreden met de keuze? Bevestig met een klik op Exporteren. Afhankelijk van de keuze verschijnt een venster waarin je verregaande controle hebt over het eindresultaat. Kies je bijvoorbeeld voor jpeg, dan verschijnt het venster Afbeelding exporteren als JPEG. Via de balk Kwaliteit bepaal je de kwaliteit, en daarmee de bestandsgrootte van de afbeelding. Onder Geavanceerde instellingen kun je de afbeelding verder aanpassen, bijvoorbeeld door deze minder kartelig te maken. Onder Metadata kun je extra informatie aan de afbeelding meegeven, zoals wie de auteur van het beeld is. Maak je vaak gebruik van dezelfde instellingen, sla de set dan op als profiel via een klik op Instellingen opslaan.

Standaardafbeelding

 Mogelijk werk je vaak met dezelfde soort afbeeldingen, bijvoorbeeld met dezelfde afmetingen. Je kunt tijd besparen door in Gimp deze waarden als standaard in te stellen. Kies Bewerken / Voorkeuren / Standaardafbeelding. Ga uit van een sjabloon, dat je eventueel nog kunt aanpassen.

Kies Sjabloon en selecteer de afmeting. Voor specifieke formaten heb je niet voldoende aan de opties in dat menu. Je kunt de afmetingen ook handmatig opgeven bij Afbeeldingsgrootte. Nog interessanter is de sectie Geavanceerde opties. Hier kun je onder meer de resolutie en een kleurprofiel bepalen, zodat je volledige controle hebt over de nieuwe afbeelding.

Sneller werken

Grote kans dat je het grootste gedeelte van de tijd in Gimp werkt met muis of pen, maar je kunt het toetsenbord ook goed inzetten voor het uitvoeren van acties. De sneltoetsen vind je bij elke menuvermelding, maar je hoeft hiermee geen genoegen te nemen. In Gimp kun je ook eigen sneltoetsen samenstellen. Kies Bewerken / Voorkeuren / Interface. In de sectie Sneltoetsen klik je op Sneltoetsen configureren. Zoek de actie waarvoor je een sneltoets wilt maken of deze wilt aanpassen en selecteer de actie. Druk vervolgens op de toetscombinatie die je wilt toewijzen. Herhaal dit voor alle sneltoetsen die je gebruikt. Tevreden? Klik op Oké. 

Werken met raw-bestanden

Om met raw-bestanden in Gimp te werken, kun je gebruikmaken van externe hulp. Twee populaire uitbreidingen zijn RawTherapee (www.rawtherapee.com) en Darktable (www.darktable.org/install). Met deze uitbreidingen kun je de raw-bestanden klaarmaken en vervolgens verwerken in Gimp. Je mag beide programma’s kosteloos gebruiken.