Heb je je mini-pc klaar en heb je er een praktische toepassing voor gevonden? Dan is het belangrijk om na te denken over het besturingssysteem dat je erop installeert. De voor de hand liggende keuze is Windows 8 of 7, maar er zijn genoeg andere opties. We vergelijken de belangrijkste mogelijkheden.

De keuze voor een besturingssysteem hangt allereerst af van wat je ermee wilt doen. Wil je je mini-pc als een volwaardige desktopvervanger gebruiken, dan heb je een algemeen besturingssysteem nodig. Windows 8 of 7 zijn dan goede keuzes. Maar als het de zoveelste pc in huis is, wil je misschien wel wat besparen op de licentiekosten voor het besturingssysteem, want die wegen dan zwaar door in de totaalprijs. Waarom installeer je er dan geen Linux op? Lees ook: Intel Nuc - Een compacte mini-computer.

Ubuntu is de bekendste Linux-versie, maar met de afgeleide Linux Mint haal je een traditionelere interface in huis die eenvoudiger in gebruik is. Ook openSUSE is een optie, vooral als je wat meer mogelijkheden wilt.

Wij verwachten dat de meeste mensen een mini-pc in de huiskamer zullen gebruiken, en hem aansluiten op het televisiescherm. Dan gebruik je de computer vooral om films of gemist-diensten van de televisiezenders te bekijken, of misschien zelfs om spelletjes te spelen. Dat kan allemaal met Windows of een van de Linux-distributies, eventueel met een extra programma zoals het XBMC-mediacenter.

Als je de mini-pc enkel voor die toepassingen gaat gebruiken, kun je beter kiezen voor een gespecialiseerd mediacenterbesturingssysteem, zoals OpenELEC. Ben je wat avontuurlijker aangelegd, dan kun je zelfs overwegen om Android op je mini-pc te installeren. In deze test bekijken we hoe al die besturingssystemen scoren in verschillende scenario's met een mini-pc.

Windows 8.1

Het meest voor de hand liggende besturingssysteem om op je mini-pc te zetten is Windows 8. Zeker als je de mini-pc in de woonkamer zet en hem op je televisiescherm aansluit, is de tegelinterface van Windows 8 op het eerste gezicht heel geschikt, omdat je toepassingen op het volledige scherm getoond worden. Dat is prettig als je wat verder weg van het scherm zit. Aan de aanraakfunctionaliteit heb je dan echter niets. Het is dus een wat dubbele ervaring.

©PXimport

De tegelinterface van Windows 8 leent zich uitstekend voor een scherm in je woonkamer.

Een andere leuke functie die Windows 8 in petto heeft, is Windows To Go, waarmee je Windows 8 vanaf een usb-stick draait en er iedere computer van kunt opstarten. Zo heb je altijd je documenten én je besturingssysteem op zak. Gebruik je je mini-pc in de woonkamer bijvoorbeeld alleen 's avonds terwijl je de rest van de dag op je desktop werkt, dan plaats je Windows 8 en al je documenten op een (grote) usb-stick die je van je desktop naar je mini-pc meeneemt. Nog een voordeel: je mini-pc heeft dan in principe geen harde schijf nodig.

Om films te bekijken is Windows 8 uiteraard prima. Meer en meer software kan nu ook met de Modern UI van Windows 8 overweg. Zo is er sinds kort een app van VLC opgenomen in de Windows 8 Store.

VLC staat erom bekend dat je er allerlei soorten videobestanden mee opent. Aan de andere kant heeft Mozilla de ontwikkeling van een Modern UI-versie van Firefox stopgezet, dus het is duidelijk dat de softwarewereld Windows 8 nog altijd niet voluit omarmd heeft.

©PXimport

De Windows 8 Store bevat nog altijd niet zoveel apps.

Score: 4,5 / 5

Pluspunten

+ Heel wat beschikbare software

+ Modern UI past goed op een televisiescherm

Minpunten

- Modern UI vereist gewenning

- Nog niet alle software gebruikt Modern UI

Specificaties

Prijs: 110 euro (OEM-versie), 149 euro (OEM-versie Pro)

Website: www.microsoft.nl

Systeemvereisten: 1 GHz processor, 1 GB (32-bit) of 2 GB (64-bit) RAM, 16 GB (32-bit) of 20 GB (64-bit) vrije schuifruimte

Desktopomgevingen in Linux

Windows-gebruikers hebben pas in Windows 8 verschillende desktopomgevingen leren kennen: de desktopmodus en de Modern UI. Onder Linux is dat echter al lang gebruikelijk. Elke Linux-distributie biedt een handvol tot soms tientallen desktopomgevingen aan.

Gebruikers kunnen daaruit hun favoriet kiezen. Toch hebben de meeste distributies hun voorkeursinterface. Zo biedt Ubuntu standaard de interface Unity, met een balk met knoppen links en één menu bovenaan voor de actieve toepassing. Linux Mint en openSUSE hameren minder op een standaardinterface en bieden de keuze uit heel wat omgevingen.

Windows 7

Als Windows 8 je niet aanstaat en je nog een ongebruikte retaillicentie van Windows 7 hebt liggen, dan kun je dit besturingssysteem prima op je mini-pc installeren. Windows 7 wordt nog tot januari 2015 volledig ondersteund, en daarna krijgt het besturingssysteem nog beveiligingsupdates (maar geen andere verbeteringen) tot januari 2020.

Dat volstaat waarschijnlijk ruimschoots voor een pc die je waarschijnlijk alleen 's avonds in de woonkamer gebruikt voor ontspanning. Heb je geen licentie liggen en wil je een nieuwe licentie voor Windows 7 aanschaffen, dan is het wel even zoeken. Microsoft verkoopt deze versie namelijk niet meer.

Het voordeel van Windows 7 is dat je waarschijnlijk vertrouwd bent met dit besturingssysteem, en dus geen aanpassingsproblemen hebt. De meeste software is geschikt voor Windows 7 en ook drivers zullen zelden een probleem zijn. Je mini-pc is dus snel operationeel. Zeker als je een verwoed gamer bent en ook op je televisiescherm wilt gamen, zal Windows 7 je nog jaren plezier bezorgen. Zorg dan wel dat je een geschikte mini-pc hebt. Ook mediacentersoftware zoals XBMC of Microsofts eigen Windows Media Center draai je probleemloos. Kortom, eigenlijk hoeven we je Windows 7 niet meer voor te stellen.

©PXimport

Met Windows Media Center maak je van je mini-pc een volwaardig mediacenter.

Er is niets mis met het besturingssysteem en je draait het gewoon op een mini-pc zoals je het op iedere andere pc draait.

©PXimport

Als je Windows 7 al jaren gebruikt, is het besturingssysteem eenvoudig te configureren.

Score: 4 / 5

Pluspunten

+ Goed gamesplatform

+ Vertrouwde werking

+ Heel wat beschikbare software

Minpunten

- Verkrijgbaarheid

Specificaties

Prijs: Ca. € 90,-

Website: www.microsoft.nl

Systeemvereisten: 1 GHz processor, 1 GB (32-bit) of 2 GB (64-bit) RAM, 16 GB (32-bit) of 20 GB (64-bit) vrije schuifruimte

Linux-distributies?

Velen spreken over het besturingssysteem Linux, maar dat is eigenlijk niet correct. De naam Linux slaat op de kernel, het fundamenteelste onderdeel van het besturingssysteem. De kernel handelt de basistaken af om met je computer te werken, zoals het opslaan van bestanden en communicatie met internet, en bestaat ook uit de drivers die al je hardware aansturen.

Omdat de Linux-kernel opensource is, mag iedere softwareontwikkelaar de kernel gebruiken en op basis hiervan een besturingssysteem bouwen. En dat is ook gebeurd, waardoor we ondertussen heel wat hierop gebaseerde besturingssystemen hebben. Sommige systemen willen een volwaardig alternatief voor Windows aanbieden, zoals Ubuntu, Linux Mint en openSUSE. Andere specialiseren zich in één taak, zoals OpenELEC dat van je computer een mediacenter maakt.

Al deze besturingssystemen noemen we 'Linux-distributies'. Ze zijn gebaseerd op dezelfde Linux-kernel en ondersteunen dus in principe dezelfde hardware. De verschillen zitten in de software die erop draait.

OpenELEC 3.2.4

Wil je je mini-pc puur als mediacenter inzetten, dan is een algemeen besturingssysteem overkill. Twee populaire mediacenterbesturingssystemen zijn XBMCbuntu en OpenELEC. We verkiezen de tweede, omdat die het snelste opstart en voor de minste ballast zorgt. Beide systemen zien er in het dagelijks gebruik echter bijna identiek uit, omdat ze allebei gebaseerd zijn op de mediacentersoftware XBMC.

Het voordeel van OpenELEC (inmiddels versie 3.2.4) is dat de ontwikkelaars het besturingssysteem volledig gestript hebben tot wat er minimaal nodig is voor een mediacenter. Het systeem start dan ook in enkele seconden rechtstreeks naar de XBMC-interface en heeft slechts 125 MB opslagruimte nodig. OpenELEC biedt heel wat builds aan die geoptimaliseerd zijn voor verschillende chipsets en grafische kaarten. Je moet dus even opletten dat je de juiste downloadt, maar dan heb je wel een systeem dat alles uit je hardware haalt.

De installatie zelf wordt op de wiki van OpenELEC duidelijk uitgelegd. Het gedownloade bestand (met de extensie .tar) pak je in Windows uit met een programma zoals 7-Zip. In de uitgepakte map zit een programma genaamd create_livestick, waarmee je het installatieprogramma van OpenELEC op een usb-stick schrijft. Start daarna je mini-pc van de usb-stick en volg de instructies op het scherm. Kies voor Quick Install en selecteer de harde schijf waarop je OpenELEC wilt installeren. Let op: eventuele bestaande gegevens daarop worden gewist! Na de installatie haal je de usb-stick uit je mini-pc en herstart je die naar je verse OpenELEC-installatie.

©PXimport

Het installatieprogramma van OpenELEC moet je met het meegeleverde programma op een usb-stick schrijven.

Het systeem is met heel wat XBMC-add-ons uit te breiden, maar een nadeel is dat je geen willekeurige software kunt installeren. Wil je dat wel, dan kies je beter voor XBMCbuntu. Deze biedt een volledige Ubuntu-omgeving met alle flexibiliteit (en complexiteit) die daarbij hoort. OpenELEC ondersteunt overigens ook heel wat afstandsbedieningen, waaronder de Microsoft Windows Media Center Remote. Je kunt het ook besturen met allerlei XBMC-apps voor je smartphone. Wel een belangrijk nadeel: beveiligde blu-rays kan XBMC (en dus ook OpenELEC) nog niet afspelen.

©PXimport

OpenELEC is eenvoudig uit te breiden met allerlei XBMC-add-ons.

©PXimport

Met een Android-app zoals Yatse stuur je je mini-pc met OpenELEC aan.

Score: 4,5 / 5

Pluspunten

+ Geoptimaliseerde builds

+ Geen ballast rond XBMC

+ XBMC-apps

Minpunten

- Extra software installeren niet mogelijk

- Speelt geen beveiligde blu-rays af

Specificaties

Prijs: Gratis

Website: www.openelec.tv

Systeemvereisten: 1 GB RAM, 125 MB vrije schuifruimte

Android-x86 4.4-RC1

Android is een besturingssysteem voor smartphones en tablets, maar de laatste jaren zijn er al enkele pogingen geweest om Googles mobiele besturingssysteem naar de (al dan niet mobiele) desktop te brengen. Ook wordt Android meer en meer ingezet in smart-tv's, waardoor je allerlei apps op je tv-scherm draait. Als je geen smart-tv met Android hebt, waarom zou je Android dan niet op je mini-pc installeren?

Een probleem is dat Android voor de ARM-processors in smartphones en tablets wordt geschreven. Gelukkig is er een onofficieel project dat Android ook op de x86-processorarchitectuur van pc's beschikbaar maakt: Android-x86. De kans is echter groot dat problemen met de compatibiliteit van de hardware de pret bederven. Het project focust zich vooral op netbooks, laptops en x86-tablets. Je kunt Androix-x86 gewoon eens op je mini-pc uitproberen, waarbij je maar moet hopen dat alles werkt.

©PXimport

Tover allerlei Android-apps op je televisiescherm met Android-x86 op een mini-pc.

De nieuwste stabiele versie is gebaseerd op Android 4.0, wat al vrij oud is. Daarna heeft het Android-x86-project blijkbaar even stilgelegen. Op het moment van schrijven was er een release candidate uit gebaseerd op Android 4.4 (KitKat), en deze hebben we getest. Het iso-bestand schrijf je naar een cd-rom of usb-stick (met een tool zoals Linux Live USB Creator of UNetbootin), waarna je je mini-pc hiervan opstart. De installatieprocedure is niet zo eenvoudig. Je moet zelf een Linux-partitie op je harde schijf aanmaken en deze opstartbaar maken. Daarop moet je een ext3-bestandssysteem creëren.

©PXimport

De installatie van Android-x86 is niet bepaald gebruiksvriendelijk.

De stappen erna wijzen zichzelf wel. Na de installatie herstart je je mini-pc, waarna je het vertrouwde Android op je scherm te zien krijgt. In principe kun je ook een dualbootconfiguratie opzetten met Windows, maar daarvoor moet je zelf de handen uit de mouwen steken. Op de website van Android-x86 staat uitgelegd hoe je dit kunt doen.

Na installatie koppel je je Google-account en kun je apps installeren uit de applicatiewinkel Google Play, zoals je dat gewend bent bij je smartphone of tablet. Niet alle apps werken en sommige kunnen niet overweg met het grote computer- of televisiescherm. Al met al blijft Android op je mini-pc dus eerder een experiment dan een bruikbaar systeem voor elke dag.

©PXimport

Android-apps (waaronder die van Computer!Totaal) beschouwen Android-x86 op een mini-pc als een tablet.

Score: 3 / 5

Pluspunten

+ Android-apps op je pc

+ Beperkte systeemvereisten

Minpunten

- Niet alle apps kunnen om met het grote scherm

- Hardwareondersteuning

- Installatie niet gebruiksvriendelijk

Specificaties

Prijs: Gratis

Website: www.android-x86.org

Systeemvereisten: 512 MB RAM, 1 GB vrije schuifruimte

Linux Mint 16

De bekendste Linux-distributie is Ubuntu, maar er zijn verschillende redenen waarom we toch eerder Linux Mint (versie 16) aanraden. Ten eerste heeft Ubuntu enkele jaren geleden zijn interface drastisch omgegooid en vinden velen het resultaat toch niet echt geslaagd. Ten tweede wordt Linux Mint steeds populairder (op bijvoorbeeld DistroWatch.com staat hij boven Ubuntu in populariteit). En ten derde is Linux Mint gewoon gebaseerd op Ubuntu, zodat het meeprofiteert van de software, tips en trucs en documentatie die voor Ubuntu bestaan.

Het installatieprogramma van Linux Mint is vrij gebruiksvriendelijk. Je schrijft het iso-bestand op een cd-rom of op een usb-stick en start je mini-pc daarvan op. Daarna leidt het installatieprogramma je in zeven stappen door de installatie. Als je eerst Windows op je mini-pc installeert en daarna Linux Mint, herkent die laatste automatisch de aanwezigheid van Windows en stelt een dualbootconfiguratie voor.

©PXimport

Linux Mint laat zich heel gemakkelijk installeren en stelt zelfs een dualbootconfiguratie voor indien nodig.

Er bestaan verschillende versies van Linux Mint, die er allemaal iets anders uitzien. De standaardversie met Cinnamon ziet er vrij klassiek uit, je hebt ook een versie met MATE die er nog wat ouderwetser uitziet, eentje met KDE waar je je als Windows-gebruiker zeker in thuis zult voelen en een versie met Xfce, een wat meer minimalistische desktopomgeving.

Het voordeel van een Linux-distributie is dat er standaard al heel wat software aanwezig is. Een groot deel zul je ook al wel herkennen van Windows. Zo heb je in de Cinnamon-versie standaard het kantoorpakket LibreOffice, de browser Firefox, de messenger Pidgin, de mediaspeler VLC enzovoort. Ook Adobe Flash en allerlei multimediacodecs zijn al geïnstalleerd, zodat je onmiddellijk aan de slag kunt. Extra software installeren gaat ook veel eenvoudiger dan in Windows. In het onderdeel Softwarebeheer heb je toegang tot meer dan 60.000 pakketten die je met enkele klikken installeert.

©PXimport

Het hoofdmenu van Linux Mint Cinnamon geeft je toegang tot alle geïnstalleerde programma's.

©PXimport

Met het Softwarebeheer in Linux Mint installeer je in enkele klikken tienduizenden programma's.

Score: 4 / 5

Pluspunten

+ Veel standaardprogramma's meegeleverd

+ Eenvoudige installatie extra toepassingen

+ Gratis te downloaden

+ Eenvoudig uit te proberen

+ Beperkte systeemvereisten

+ Elk halfjaar nieuwe versie

Minpunten

- Alles werkt wat anders dan in Windows

Specificaties

Prijs: Gratis

Website: http://linuxmint.com

Systeemvereisten: 512 MB RAM, 8 GB vrije schijfruimte

openSUSE 13.1

Een andere populaire Linux-distributie is openSUSE, waarvan op het moment van schrijven versie 13.1 uit was. OpenSUSE geeft heel wat meer keuzevrijheid aan de gebruiker en zal daardoor meer in de smaak vallen bij ervaren computergebruikers. Maar ook als je nog niet zo veel ervaring met Linux hebt, laat openSUSE je niet in de steek, al vragen heel wat configuratiestappen (vooral als het over multimedia gaat) wat meer moeite dan in Linux Mint. Die extra flexibiliteit en complexiteit merk je al in het installatieprogramma, dat omslachtiger is maar wel meer mogelijkheden biedt om van de standaardconfiguratie af te wijken.

Wil je de werking van het besturingssysteem op je mini-pc tot in de kleinste puntjes naar je hand zetten, dan is openSUSE zeker iets voor jou. Je zult je vlug thuis voelen in YaST (Yet Another Setup Tool), het configuratieprogramma waarmee in openSUSE allerlei systeeminstellingen aan te passen zijn. Het nadeel van al die mogelijkheden is dat je soms door de bomen het bos niet meer ziet. OpenSUSE raadt KDE aan als desktopomgeving, maar biedt de keuze uit heel wat andere. KDE is een moderne desktopomgeving die ook vertrouwde concepten gebruikt, zoals een taakbalk met menu om programma's op te starten en een bureaublad met widgets.

©PXimport

Het installatieprogramma van openSUSE biedt heel wat mogelijkheden

Onder de motorkap van openSUSE draait heel wat geavanceerde technologie. Als je tijdens de installatie Btrfs als bestandssysteem kiest, kun je instellen dat openSUSE periodiek snapshots maakt van je harde schijf (met het programma Snapper). Als je dan je configuratie in het honderd laat lopen of per ongeluk een bestand wist, kun je de situatie snel herstellen. Dat is erg handig als je graag zorgeloos experimenteert.

©PXimport

YaST verzamelt alle systeeminstellingen.

Programma's installeren gaat in openSUSE even eenvoudig als in Linux Mint, maar het aanbod is heel wat kleiner. Je kunt wel onofficiële repository's toevoegen die je toegang geven tot meer programma's, maar dat zorgt soms voor compatibiliteitsproblemen. Populaire repository's zijn die van het Packman-project, waar je codecs en multimediatoepassingen in vindt, evenals allerlei opensourcegames.

©PXimport

KDE is een moderne desktopomgeving voor Linux, die toch vertrouwd aanvoelt.

Score: 4 / 5

Pluspunten

+ Veel configuratiemogelijkheden

+ Veel standaardprogramma's meegeleverd

+ Eenvoudige installatie extra toepassingen

+ Gratis te downloaden

+ Eenvoudig uit te proberen

+ Beperkte systeemvereisten

+ Elke acht maanden nieuwe versie

Minpunten

- Complexere installatie en configuratie

- Minder software dan Linux Mint

- Alles werkt wat anders dan in Windows

Specificaties

Prijs: Gratis

Website: www.opensuse.org

Systeemvereisten: 1 GB RAM, 5 GB vrije schijfruimte

Conclusie

We gaan in deze vergelijkende test van besturingssystemen voor mini-pc's geen awards uitdelen, omdat een besturingssysteem voor een groot deel een kwestie van smaak is en in veel gevallen ook nauw samenhangt met de hardware en met het gebruiksdoel. Hopelijk is wel duidelijk dat alle hier besproken besturingssystemen hun voor- en nadelen hebben en dat ze zich elk op wat andere situaties richten.

Ben je verknocht aan je vertrouwde Windows, dan is dat een prima keuze voor een mini-pc, al moet je dan wel rekening houden met de licentiekosten. Heb je dat er niet voor over, dan kun je kiezen uit een van de vele Linux-distributies. Linux Mint en openSUSE zijn beide goede keuzes. De eerste vooral als gebruiksgemak heel belangrijk voor je is, de tweede als je wat meer keuzevrijheid wilt en niet vies bent van wat configureren.

Windows 7, Windows 8.1, Linux Mint en openSUSE zijn vier algemene besturingssystemen, waarop je dus ieder programma kunt installeren.

Ook Android-x86 valt eigenlijk onder die categorie, maar je zult het dan moeten doen met apps uit de Play Store van Google. Doorgaans bieden die heel wat minder functionaliteit dan je gewoon bent van software op een pc. Android-x86 is bovendien meer een experiment dan een echt afgewerkt en bruikbaar besturingssysteem voor een pc. Als je weinig speciale vereisten hebt, kan het echter zeker voldoen. Het voordeel tegenover Linux is dat je Android waarschijnlijk al gewend bent van een smartphone of tablet. Wil je je mini-pc uitsluitend gebruiken om films te zien, dan kies je beter voor OpenELEC. Daarmee haal je een geoptimaliseerd mediacentersysteem in huis, al ondersteunt het geen beveiligde blu-rays.

De laatste paar maanden verschijnen er steeds potentere midrange smartphones. Nu zit je met de Motorola Edge 60 Pro wel aan de bovenste kant van die markt, maar dat neemt niet weg dat je nog steeds veel waar voor je geld kunt krijgen.

De Motorola Edge 60 Pro ligt in de winkels voor een adviesprijs van 599,99 euro. Voor dat geld krijg je een royale 12 GB werkgeheugen en 512 GB opslagruimte – een uitstekende deal dus. De prijs is gelijk gebleven aan die van zijn voorganger, maar onder de motorkap is er wel het nodige veranderd. De nieuwe Edge heeft een snellere processor, een krachtiger accu, een volledig vernieuwd camerasysteem en – opvallend – een flinke upgrade van het oplaadvermogen.

Net als eerdere modellen is de Edge 60 Pro slank, licht en compact, met een luxe uitstraling dankzij de aflopende schermranden. Met een gewicht van 186 gram ligt het toestel prettig in de hand. De achterkant is bekleed met veganistisch leer, wat niet alleen zorgt voor extra grip, maar ook voorkomt dat je last hebt van vingerafdrukken. En met zowel een IP68- als IP69-certificering is de smartphone uitstekend bestand tegen water en stof.

©Wesley Akkerman

Duurzaam en prachtig display

Terwijl veel andere fabrikanten de gebogen schermranden inmiddels links laten liggen, gaat Motorola er juist vol voor. Het geeft de Edge 60 Pro een premium uitstraling, maar brengt ook een klein nadeel met zich mee: in fel licht kunnen de randen reflecteren, iets waar je bij een plat scherm geen last van hebt. Storend is het niet direct, maar het valt wel op. Gelukkig maakt het p-oledscherm veel goed. Kleuren spatten van het display, het contrast is uitstekend en content kijken is dan ook een genot.

De vingerafdrukscanner zit netjes in het scherm verwerkt en reageert snel. Het display zelf biedt een scherpe resolutie van 2712 bij 1220 pixels en een verversingssnelheid tot 120 Hertz, wat zorgt voor soepele beelden. Ook de helderheid is dik in orde, zelfs op zonnige dagen. Mooi meegenomen is de keuze voor het stevige Gorilla Glass 7i aan de voorkant, een krasbestendige laag die tegen een stootje kan en het scherm goed beschermt bij dagelijks gebruik.

©Wesley Akkerman

Capabele processor voor gaming

De Motorola Edge 60 Pro draait op de Mediatek Dimensity 8350 Extreme, en dat is een flinke stap vooruit ten opzichte van de Edge 50 Pro. Vooral voor wie graag games op zijn smartphone speelt, is dit goed nieuws. Maar ook bij alledaags gebruik – van appen en mailen tot bellen, browsen en foto's maken – draait het toestel soepel. Tijdens het testen zijn we geen haperingen, vertragingen of andere storende zaken tegengekomen.

Ben je van plan om te gamen op de Edge 60 Pro, houd er dan wel rekening mee dat het toestel bij intensief gebruik warm kan worden. Dat gebeurt niet snel, maar bij grafisch zware 3D-games kan de temperatuur merkbaar oplopen, wat de prestaties wel iets kan beïnvloeden. De meeste casual games draaien probleemloos, maar bij zwaardere titels uit de Play Store speel je doorgaans op medium instellingen. Dat is niet ongebruikelijk in deze prijsklasse, en het toestel houdt zich daar prima staande.

©Wesley Akkerman

Meer energie, iets langere laadtijd

Een van de grootste veranderingen ten opzichte van het vorige model is de accu. Die heeft nu een indrukwekkende capaciteit van 6000 mAh, terwijl de voorganger met 4500 mAh al prima presteerde. Met de Edge 60 Pro haal je moeiteloos het einde van dag twee, zelfs als je af en toe een potje gamet. Die extra accuduur komt echter met een kleine keerzijde: de oplaadsnelheid is verlaagd van 125 naar 90 watt. Nog steeds snel, maar wel een stapje terug.

In de praktijk merk je daar weinig van. Tenzij je de Edge 60 Pro direct naast zijn voorganger legt, zul je het verschil nauwelijks opmerken. Opladen van 0 naar 100 procent duurt minder dan 50 minuten, en met een halfuurtje zit je vaak al rond de 75 procent. Draadloos laden is wél flink afgeremd: dat gaat nu met maximaal 15 watt, terwijl dat bij het vorige model nog 50 watt was. Een duidelijke concessie, al zal het voor veel gebruikers geen breekpunt zijn.

©Wesley Akkerman

De software was altijd zo goed…

Op softwaregebied heeft Motorola een aantal veranderingen doorgevoerd die niet voor iedereen positief zullen uitpakken. Zo staan er nu meer vooraf geïnstalleerde apps op het toestel, en is er een nieuwe AI-omgeving toegevoegd, ontwikkeld in samenwerking met Perplexity AI. Net als bij de Nothing Phone 3a krijg je daar via een aparte knop snel toegang toe. Daarmee kun je bijvoorbeeld meldingen laten samenvatten of informatie opvragen.

Leuk in theorie, maar in de praktijk werkt dat nog niet met alle apps. Toch zitten er handige functies tussen: zo kun je de assistent vragen om iets voor je te onthouden, zoals een foto of screenshot, die je later eenvoudig kunt terugvinden. Een duidelijke beperking is echter dat deze AI-functies alleen in het Engels werken. En hoewel we in Nederland vaak prima overweg kunnen met die taal, gaat dat ongetwijfeld ten koste van de toegankelijkheid voor sommige gebruikers.

©Wesley Akkerman

50x

Veel AI-opties

Een andere nieuwe functie is Playlist Studio. Daarmee kun je een afspeellijst laten samenstellen op basis van je eigen prompt. Klinkt veelbelovend, maar er zit een flinke beperking aan: het werkt alleen met Amazon Music, en dan ook nog uitsluitend als je een actief abonnement hebt. Daardoor zal deze functie voor veel gebruikers nauwelijks bruikbaar zijn. Image Studio – eveneens in samenwerking met Perplexity – is wél geslaagd. Hiermee maak je eenvoudig achtergronden, stickers en andere visuals, precies zoals je zou verwachten.

Daarnaast kun je rekenen op de kracht van Google Gemini, die je activeert door de powerknop ingedrukt te houden. Daarmee stel je vragen of geef je opdrachten, net als bij Google Assistant. Ook Circle to Search is aanwezig, een handige manier om snel informatie op te vragen over elementen uit foto's of screenshots. De nieuwe Moto AI-knop aan de linkerkant van het toestel is speciaal bedoeld voor deze AI-functies, maar is helaas niet aanpasbaar. Zonde, vooral voor wie weinig gebruikmaakt van Motorola's eigen AI-platform.

3x

2x

Veel dataverzameling

Opvallend is dat Motorola twee verschillende nieuwsoverzichten in zijn software-omgeving aanbiedt. Veeg je op het thuisscherm naar rechts, dan verschijnt de vertrouwde Google-feed – al kun je die eventueel uitschakelen. Daarnaast is er binnen het app-overzicht nóg een nieuwsoverzicht, afkomstig van een andere aanbieder. Het maakt duidelijk dat er veel gebeurt op het gebied van dataverzameling en -verwerking. Dat is op zich niets nieuws, maar Motorola zet het nu opvallend zichtbaar neer.

De Edge 60 Pro draait op Android 15 en krijgt drie jaar lang software-upgrades en vier jaar beveiligingsupdates. Daarmee loopt Motorola duidelijk achter op merken als Samsung en Google, die ruimere termijnen hanteren. Volgens Motorola sluit dit beleid echter aan op het werkelijke gebruik van hun toestellen. Intern onderzoek zou uitwijzen dat gebruikers hier tevreden mee zijn – reden genoeg voor het bedrijf om daar niets aan te veranderen. Toch voelt het als een gemiste kans: het drukt de langetermijnwaarde van een verder prima smartphone.

1x

0,5x

Solide camera’s, maar…

Het camerasysteem van de Motorola Edge 60 Pro levert over het algemeen degelijke fotoprestaties. De hoofdcamera heeft een resolutie van 50 megapixel, net als de ultragroothoeklens die ook dienstdoet als macrocamera. Daarnaast is er een telelens van 10 megapixel, goed voor 3x optische zoom en tot 50 keer digitale zoom. Aan de voorkant vind je een selfiecamera van eveneens 50 megapixel, met een lichtsensor die zorgt voor betere belichting en witbalans.

De lenzen produceren heldere, scherpe foto's, en dankzij de samenwerking met Pantone ogen kleuren meestal natuurlijk en accuraat, ook bij beweging of in lastige lichtomstandigheden. De HDR-prestaties zijn sterk, met veel detail in zowel lichte als donkere delen. Een minpunt is de neiging tot overbewerking: sommige foto's worden te sterk verscherpt, waardoor ze kunstmatig aanvoelen. Dat doet wat denken aan de beeldverwerking van sommige Samsung-toestellen.

0,5x

1x

Problemen in het donker

De hoofdcamera doet het prima bij daglicht, maar zodra het donker wordt, levert hij zichtbaar in op scherpte en detail. De ultragroothoeklens schiet bij goed licht acceptabele foto's, al vertaalt de sensor-upgrade zich niet altijd in betere beeldkwaliteit. In situaties met weinig licht vallen de prestaties flink tegen. De grootste tegenvaller is de telelens. Door de kleine sensor heeft die moeite met helderheid en dynamisch bereik, en de digitale zoom kun je sowieso beter links laten liggen.

De selfiecamera scoort daarentegen wél punten, met realistische huidtinten en scherpe beelden. Het bokeh-effect – waarbij de achtergrond onscherp wordt – is wisselend, en ook kun je kleurverschillen opmerken tussen de verschillende lenzen. Het zwakste punt van de Edge 60 Pro is echter de videokwaliteit. De beeldstabilisatie schiet tekort, waardoor video's al snel schokkerig aanvoelen. Onbruikbaar is het niet, maar op dit prijsniveau had Motorola meer mogen bieden.

2x

3x

Motorola Edge 60 Pro kopen?

De Motorola Edge 60 Pro scoort op hardwarevlak overtuigend, met een krachtige processor, een indrukwekkende accuduur en een helder, prettig scherm. Toch wordt de gebruikerservaring flink geremd door de software. Waar Motorola vroeger bekendstond om zijn schone Android-ervaring, oogt de Edge 60 Pro rommeliger dan ooit. De hoeveelheid voorgeïnstalleerde apps is toegenomen, en de AI-integratie voelt onaf – zeker omdat ondersteuning voor de Nederlandse taal ontbreekt.

De niet-aanpasbare AI-knop, de dubbele nieuwsfeeds met bijbehorende dataverzameling en het magere updatebeleid van drie jaar werpen een flinke schaduw over de solide hardwarebasis. Deze softwarematige concessies zorgen ervoor dat het toestel niet de verfijnde, toegankelijke ervaring biedt die je van Motorola zou verwachten. Zonder alle onvolwassen AI-toeters en bellen – en ondanks de wisselende camerakwaliteit – hadden we de Edge 60 Pro met gemak kunnen aanraden. Maar nu blijft er vooral een gevoel van gemiste kansen hangen.

Een oven wordt flink heet tijdens het gebruik, en ook in een magnetron met grill- of ovenfunctie kan de temperatuur behoorlijk oplopen. Daardoor verdampt vet of spettert eten sneller tegen de binnenkant van de deur. Zelfs bij een gewone magnetron kunnen spetters en condens zich ophopen op het ruitje. Na een tijdje is het glas zo vettig of bruin dat je nauwelijks nog naar binnen kunt kijken. Niet gevaarlijk, wél vervelend. Gelukkig is het schoonmaken van die ruit minder lastig dan je denkt!

Lees ook: Magnetron kopen? Dit is waar je op moet letten

Hoe ontstaat die vettige aanslag eigenlijk?

Tijdens het verwarmen van eten verdampt vet. In een oven branden die vetdruppeltjes langzaam in op het glas, zeker bij temperaturen boven de 180 graden. Ook etensresten die over de rand borrelen of spetteren kunnen tegen het ruitje aankomen. In een magnetron gebeurt min of meer hetzelfde, al speelt condens daar ook een rol. Het resultaat is een doffe waas die met alleen een vaatdoekje niet meer weggaat.

Wat heb je nodig?

Met een paar alledaagse schoonmaakmiddelen kun je die bruine aanslag al te lijf gaan:

🞐 Warm water
🞐 Scheutje afwasmiddel
🞐 Zachte doek (liefst microvezel)
🞐 Oude tandenborstel
🞐 Klein beetje baking soda
🞐 Schoonmaakazijn of citroensap
🞐 Eventueel een plastic schrapertje (géén metaal)

Let op: laat de oven of magnetron altijd goed afkoelen voor je begint.

Stap voor stap schoonmaken

Begin met de buitenkant van de ruit. Maak een lauwwarm sopje met afwasmiddel en veeg het glas schoon met een microvezeldoek. Hardnekkige plekken? Maak een dik papje van baking soda en een beetje water. Smeer dit op de vlekken en laat het tien minuten zitten. Daarna veeg je het eenvoudig weg met een vochtige doek.

Voor de binnenkant helpt het om vet eerst los te weken. Maak een doek nat met heet water en een flinke scheut azijn of citroensap. Houd deze een paar minuten tegen de binnenkant van het ruitje aan – of leg de doek er voorzichtig op, als dat lukt. De warmte en het zuur helpen om het vet los te weken. Gebruik daarna een tandenborstel om voorzichtig langs de randjes te schrobben.

Sommige ovens hebben een dubbele glasplaat. In veel gevallen kun je die losmaken om ook daar tussen schoon te maken. Kijk hiervoor in de handleiding van je oven: vaak zitten er klemmetjes of schroeven aan de bovenrand van de ovendeur. Wees voorzichtig en zorg dat je alles stevig terugplaatst.

©Андрей Журавлев

Let op bij zelfreinigende ovens

Heb je een zelfreinigende oven? Dan werkt het schoonmaken net even anders. Sommige ovens hebben een pyrolysefunctie: hierbij wordt de oven verhit tot zo'n 500 graden, waardoor vet en vuil veranderen in as. Dat kun je daarna eenvoudig opvegen met een doek. Andere modellen gebruiken katalyse of stoomreiniging. In al deze gevallen geldt: gebruik géén agressieve middelen op de wanden of het glas, want daarmee kun je de speciale coating beschadigen.

Ook belangrijk: de ruit kan tijdens zo'n reinigingsprogramma flink heet worden. Wacht dus altijd tot de oven volledig is afgekoeld voor je eraan begint. En poets het glas alleen met zachte doeken en neutrale middelen, zoals lauw water met een druppeltje afwasmiddel. Baking soda of citroen kun je in dit geval beter vermijden, tenzij je zeker weet dat jouw oven geen speciale coating heeft.

Wat moet je níet doen?

Gebruik geen schuursponsjes of staalwol. Ook ovenreiniger en agressieve sprays zijn geen goed idee op glas: ze kunnen het ruitje beschadigen of dof maken. Gebruik bij voorkeur ook geen mesjes of metalen schrapers – hoe verleidelijk dat soms ook is. Krassen zijn snel gemaakt en vrijwel niet meer weg te werken.

En daarna? Zo houd je het ruitje schoon

Veeg de ruit na elk gebruik even kort na met een vochtige doek, vooral als je ziet dat er gespetterd is. Dat kost je amper tijd en voorkomt dat vuil zich opbouwt. Gebruik je ovenschalen die kunnen overkoken? Zet er een lekbak onder. En voor magnetrons werkt een eenvoudig spatdekseltje echt verrassend goed – die vangt het meeste op.