Dankzij smartphones en laptops is het makkelijker dan ooit om altijd toegang te hebben tot je bestanden. Maar ben je de enige die altijd toegang heeft tot je bestanden of hebben veel meer mensen dat? Hoe beveilig je bestanden en schijven tegen ongeoorloofde toegang?

Tip 01: Authenticatie

De combinatie van een gebruikersnaam en wachtwoord zijn de bekendste manieren om bestanden te beveiligen. Helemaal correct is dat echter niet, gebruikersnaam en wachtwoord zijn geen methode voor beveiliging, maar voor authenticatie.

De combinatie van gebruikersnaam en wachtwoord kan wel enige zekerheid geven dat iemand ook echt de persoon is die hij zegt te zijn, maar het helpt op zichzelf niet de toegang tot een bestand te voorkomen. Daarvoor is een beveiligingstechniek nodig. Een bekende beveiligingstechniek is encryptie of versleuteling.

Daarvoor heb je in principe geen gebruikersnaam nodig, maar alleen een wachtwoord. Authenticatie en beveiliging zijn dus erg nauw met elkaar verbonden, maar het zijn toch verschillende onderdelen van dezelfde opdracht: gegevens beveiligen.

©PXimport

Tip 01 Een wachtwoord is een vorm om vast te stellen dat iemand de persoon is die hij zegt te zijn.

Tip 02: Beveiliging

Een tweede belangrijk punt voordat je begint met het beveiligen van je bestanden, is dat elke beveiligingsmaatregel voorwaarden stelt om succesvol te zijn. En die voorwaarden zijn vaak afhankelijk van de plek waar je de maatregel toepast.

Wil je echt niet dat iemand anders bij je bestanden kan, dan is de cloud niet de goede plek. Want in de cloud kan uiteindelijk altijd de beheerder van de server bij de bestanden. Een NAS in je thuisnetwerk is dan een betere plek, want daarvan ben je zelf de beheerder. En wil je je bestanden niet versleutelen maar alleen afschermen met een gebruikersnaam en wachtwoord, gebruik dan een bestandssysteem dat dit ook echt kan. Het FAT32-bestandssysteem dat Windows nog standaard gebruikt bij kleinere schijven en usb-sticks, kan dat bijvoorbeeld niet.

Het NTFS-bestandssysteem weer wel. Kies bij het formatteren daarom altijd voor Bestandssysteem / NTFS tenzij beveiliging niet nodig is of je de stick gaat gebruiken in combinatie met een pc met een oude versie van Windows, zoals Windows 95 of 98.

©PXimport

Tip 02 Het FAT32-bestandssysteem is niet ontworpen voor beveiliging en dus ongeschikt voor het afschermen van bestanden.

Tip 03: Gebruikersaccount

Beschermen van bestanden op de pc begint bij het maken van verschillende accounts voor de verschillende gebruikers van de pc. Ben je de enige gebruiker? Ook dan is het aan te raden één echt gebruikersaccount voor jezelf te maken en te voorzien van een wachtwoord.

Bij oudere versies van Windows is er bovendien ook nog een Administrator-of Beheerderaccount dat met een wachtwoord moet worden beveiligd. In alle gevallen dient het wachtwoord ervoor dat alleen jij kunt inloggen op de pc en het besturingssysteem dan ook weet dat je inlogt. Ga naar het Configuratiescherm, kies Gebruikersaccounts en Ouderlijk toezicht. Klik op Uw Windows-wachtwoord wijzigen wanneer je nog geen wachtwoord hebt of anderen je wachtwoord kennen. Klik dan op Een wachtwoord voor uw account instellen en typ het nieuwe wachtwoord inclusief de bevestiging.

Je kunt een geheugensteun opgeven voor als je het wachtwoord een keer niet direct herinnert. Bevestig met Wachtwoord instellen.

©PXimport

Tip 03 Pas met een wachtwoord is een gebruikersaccount ook echt een account voor één gebruiker.

Tip 04: Andere gebruikers

Deel je de pc met anderen, maak dan voor elke gebruiker een eigen account aan met een eigen wachtwoord. Open het onderdeel Gebruikersaccounts en Ouderlijk toezicht in het Configuratiescherm. Klik op Gebruikersaccounts toevoegen of verwijderen. Klik dan op Een nieuw account maken en geef het account een naam en kies voor Standaardgebruiker. Klik dan op Account maken.

Klik daarna op het account in het scherm waar alle accounts staan weergegeven en kies voor Een wachtwoord instellen. Typ dan het wachtwoord, de herhaling en de geheugensteun. Dit laatste kun je ook aan de gebruiker zelf overlaten als hij de volgende keer de pc gaat gebruiken. Hij kan je account dan niet meer gebruiken, maar logt in met zijn eigen account en kan van daaruit een wachtwoord instellen.

©PXimport

Tip 04 Geef elke gebruiker een eigen wachtwoord.

KeePass

Zodra je bestanden gaat beveiligen en gaat werken met accounts en versleutelingsprogramma's, wordt het beheren van de wachtwoorden belangrijk. KeePass helpt daarbij door alle gebruikersnamen en wachtwoorden in een versleutelde database te bewaren. Je hoeft alleen het hoofdwachtwoord nog maar te onthouden.

Ga naar deze website en klik op Downloads. Kies dan in de rechterkolom KeePass 2.24 (Installerer EXE for Windows) of de meest recente versie van dat moment. Bewaar het bestand op de pc en kies voor Uitvoeren. Na de installatie start KeePass vanzelf op. Kies voor File / New en maak in je map Documenten een nieuwe map aan genaamd KeePass.

Je kunt ook bladeren naar een map (bijvoorbeeld die van SkyDrive) die je al tussen je verschillende apparaten synchroniseert. Typ bij Bestandsnaam een naam voor het bestand en typ daarna tweemaal het wachtwoord in bij Master password. Dit is een belangrijk wachtwoord. Maak het niet te gemakkelijk maar zorg er wel voor dat je het goed onthoudt! Zonder dit hoofdwachtwoord kun je namelijk ook niet meer bij je database met accountgegevens en wachtwoorden.

Klik tweemaal op OK om de installatie af te ronden en de wachtwoorddatabase te maken. Klik dan in de linkerkolom op Windows. Klik dan in het rechterscherm en kies Add entry. Geef het als titel Windows-wachtwoord en zet bij Username de naam van je Windows-account. Typ bij Password en Repeat het wachtwoord en bevestig met OK. Doe dit voortaan voor elk account en elk wachtwoord.

©PXimport

Zet alle gebruikersnamen en wachtwoorden veilig in KeePass.

Tip 05: De juiste mappen

Door je bestanden binnen Windows in de juiste mappen te bewaren, worden ze automatisch afgeschermd voor andere gebruikers in hetzelfde netwerk en van dezelfde pc. De veilige mappen zijn alle mappen die je ziet in de Windows Verkenner binnen de map met je Windows-gebruikersnaam. Dat zijn de mappen Documenten, Afbeeldingen, Downloads, Favorieten enzovoort.

Alle andere mappen zijn niet afgeschermd voor andere gebruikers. Heb je meerdere schijven in de computer of is de harde schijf opgedeeld in meerdere partities, dan zijn die extra locaties waar je bestanden kunt bewaren dus niet standaard afgeschermd voor andere gebruikers. Ze zijn juist ideaal om bestanden te delen.

©PXimport

Tip 05 Andere gebruikers hebben geen toegang tot je standaardmappen.

Tip 06: Versleutelen

Wil je verder gaan dan bestanden afschermen, dan is versleuteling nodig. Krijgt iemand dan toch toegang tot de bestanden of tot een harde schijf, dan zijn de gegevens onleesbaar. Hét programma om hiervoor te gebruiken is TrueCrypt. Ga naar deze website en klik op Downloads. Klik op Download bij het besturingssysteem van je pc, dus Windows, Mac OS X of Linux.

Bewaar het bestand op de pc en start het om het te installeren. Tijdens de installatie kun je de standaardinstellingen laten staan. Met TrueCrypt maak je een groot bestand, liefst van vele gigabytes of zelfs terabytes groot. Dat bestand is onleesbaar zonder de sleutel (het wachtwoord) van de versleuteling. Heb je die sleutel, dan kun je met TrueCrypt het grote bestand (dit wordt een container genoemd) gebruiken alsof het een aparte harde schijf is. Je kunt er dus bestanden in opslaan.

Ben je klaar, dan ontkoppel je de container en zijn alle bestanden in de container voor buitenstaanders volkomen onbruikbaar.

©PXimport

Tip 06 TrueCrypt ziet er behoorlijk lastig uit maar is na enige gewenning eenvoudig te gebruiken.

Tip 07: Container maken

Om bestanden in een onleesbare en dus superveilige versleutelde container te bewaren, maak je eerst die container. Klik in TrueCrypt op Create volume. Kies voor Create an encrypted file container en klik op Next. Vervolg met Standard TrueCrypt volume en klik dan op Select File.

Selecteer nu de map waar je het versleutelde bestand wil bewaren en typ in het vak Bestandsnaam de naam van de container. Bevestig via Opslaan. Klik twee keer op Next en geef dan de grootte van de container op, dit kan in KB, MB of GB, het liefste kies je een wat grotere container, zodat er meerdere bestanden in passen. Klik op Next. Nu moet je het wachtwoord voor de container opgeven. Typ het bij Password en nogmaals bij Confirm.

TrueCrypt wil graag dat je een sterk wachtwoord gebruikt dus met hoofdletters, leestekens en cijfers. Dit wachtwoord bewaar je dan weer in KeePass met erbij de naam van het bestand. Je kunt dan voor elke container een ander wachtwoord gebruiken. Klik dan op Next / Format om de container aan te maken. Het versleutelde gebied formatteren duurt langer naarmate de container groter is en kan bij enkele terabytes al snel een paar uur duren.

©PXimport

Tip 07 Maak in TrueCrypt een containerbestand aan waarin je je bestanden veilig kunt gaan opslaan.

Tip 08: Container gebruiken

Om een versleutelde container te gebruiken als veilige plek om je bestanden te bewaren, moet je die container mounten oftewel koppelen. Start TrueCrypt en kies Select File. Selecteer dan het versleutelde bestand en kies in de lijst met stationsletters, de letter waaronder je het versleutelde bestand wil gebruiken. Klik dan op Mount. Typ nu het wachtwoord in en klik op OK of druk op Enter.

Start dan Windows Verkenner en zie dat er een harde schijf is bijgekomen, met de stationsletter die je net geselecteerd hebt. Je kunt deze schijf gewoon openen in de verkenner en er bestanden in opslaan en bewerken. Je hoeft bestanden die je wil gebruiken dus niet eerst uit de container te kopiëren om ze te bewerken. Je kunt de bestanden die in de versleutelde container zitten, precies zo behandelen als andere bestanden die op een gewone harde schijf staan.

Mits je de hele tijd het station gemount laat. Ben je klaar met de bestanden, sluit dan de container veilig af via Dismount of Dismount All wanneer je meerdere containerbestanden gebruikt.

©PXimport

Tip 08 Koppel de TrueCrypt-container aan een stationsletter om de bestanden toegankelijk te maken.

Tip 09: Windows Firewall

De Windows Firewall controleert elke uitgaande en binnenkomende verbinding op de pc. Wanneer vanaf een andere computer in het netwerk of via het internet geprobeerd wordt toegang te krijgen tot de bestanden op de pc, dan ziet de firewall dat en zal dat in de standaard configuratie afwijzen.

Je hoeft met de Windows Firewall ingeschakeld dan ook niet bang te zijn dat anderen zomaar bij de bestanden op je pc kunnen. Controleer de werking van de Windows Firewall via Configuratiescherm / Windows Firewall / Status van firewall controleren. De firewall moet zijn ingeschakeld. Is dit niet het geval, klik dan op Windows Firewall in- of uitschakelen en kies voor Windows Firewall inschakelen zowel bij de Instellingen voor netwerklocatie Thuis of Bedrijf als bij Instellingen voor netwerklocatie Openbaar.

Deze netwerklocaties zijn de profielen die de Windows Firewall gebruikt. Zodra je de pc met een nieuw netwerk verbindt, zal het vragen wat voor netwerk het is. Kies dan alleen voor Thuisnetwerk en Bedrijfsnetwerk wanneer je dat netwerk vertrouwt. Kies in alle andere gevallen voor Openbaar netwerk. De firewall is dan extra alert en zorgt ervoor dat anderen in hetzelfde netwerk je pc helemaal niet kunnen zien.

©PXimport

Tip 09 Wanneer je op een ander netwerk dan thuis bent, selecteer je het profiel Openbaar netwerk om de bestanden maximaal te beschermen.

Tip 10: Firewall router

Behalve de firewall op de pc is er nog een belangrijke firewall op het netwerk. Dat is de firewall op de router: de firewall die je pc's en tablets en alle bestanden op die apparaten, mede beschermt. Dat een onbekend persoon via het internet toegang krijgt tot je bestanden is wel de grootste nachtmerrie.

Deze firewall heeft een belangrijke rol om dit te voorkomen. Open de browser en ga naar de beheerpagina van je router. Typ de gebruikersnaam en het wachtwoord in en log in op de router. Waar de instellingen staan, is per merk/type router verschillend, er kunnen dus andere termen gebruikt worden. Ga naar het onderdeel Beveiliging of Firewall. Controleer of de firewall is ingeschakeld. Doe dat voor IPv4 en ook voor IPv6. Selecteer opties om je pc en thuisnetwerk te verbergen zoals Niet reageren op PING of Anonieme internetverzoeken filteren.

Kijk ook bij de DMZ en het onderdeel voor Portforwarding of Toepassingen en Games. Bij deze laatste onderdelen kun je systemen op het thuisnetwerk opgeven die wel vanaf het internet toegankelijk mogen zijn. Heel veel redenen zijn daar echter niet voor. Verwijder eventuele uitzonderingen die daar opgesomd staan of schakel een regel tijdelijk uit (disable) om te ervaren wat er dan niet meer werkt. Hoe minder uitzonderingen, des te veiliger de bestanden op het thuisnetwerk.

©PXimport

Tip 10 Elke DMZ en elke toepassing die je toestaat in de firewall, maakt het thuisnetwerk minder veilig.

Tip 11: Bestanden NAS

In een bedrijfsnetwerk is er veelal één centrale server die van alle gebruikers de logingegevens kent en die vervolgens voor alle plekken in het bedrijfsnetwerk waar gegevens staan, weet of die gebruiker die bestanden mag zien en openen of niet. In een thuisnetwerk ontbreekt zo'n server, waardoor de beveiliging op elk apparaat apart moet worden geregeld.

Dat geldt ook voor een NAS, een populaire centrale opslagplaats voor gegevens. Op de NAS draait geen Windows maar een versie van Linux gemaakt door de NAS-fabrikant. Om de beveiliging van de NAS te regelen, start je je browser.

Ga naar de configuratiepagina van de NAS en log in met een beheerdersaccount, veelal is dat de admin. Open het onderdeel waar gebruikersaccounts kunnen worden gemaakt. Klik op Maken en maak net als op de Windows-pc voor elke gebruiker een eigen account. Ga dan naar de lijst Gedeelde mappen en geef de gebruiker per map wel of geen toegang, en beperkt de toegang eventueel tot Alleen lezen. Bij Lezen/schrijven kan de gebruiker elk bestand behalve zien ook bewerken.

Geef elke gebruiker liefst minimaal één map met het recht tot lezen en schrijven, zodat men de NAS wel kan gebruiken voor het bewaren van de eigen bestanden. Geef andere gebruikers bij die map de instelling Geen toegang.

©PXimport

Tip 11 Ook op een NAS kun je de bestanden beveiligen door per gebruiker wel of geen recht op toegang te verlenen.

Tip 12: Toegang beheren

Anders dan Windows kent een NAS vele manieren om een verbinding te maken. Gebruikers kunnen een netwerkverbinding maken onder Windows met de eigen map. Dit doen ze door met de rechtermuisknop te klikken op (Deze) Computer / Netwerkverbinding maken.

Daarna kiezen ze de stationsletter en voeren bij map de url van de gedeelde netwerklocatie in. Die url is opgebouwd uit het IP-adres adres van de NAS (bijvoorbeeld 192.168.1.15) en de mapnaam van de gebruiker (bijvoorbeeld jasper), je krijgt dan \\192.168.1.15\jasper.

Een NAS ondersteunt ook ftp, WebDAV, toegang via internet. Om de beveiliging te optimaliseren stel je ook deze rechten in per gebruiker. Open het onderdeel Toepassingsmachtigingen en bekijk in het overzicht welke rechten elke gebruiker heeft. De bestanden zijn het veiligst bij zo min mogelijk manieren van verbinden. Verwijder dus bij elke gebruiker die rechten die hij toch niet zal gebruiken of zeker niet mag gebruiken.

©PXimport

Tip 12 Hoe minder manieren van toegang zijn toegestaan, hoe veiliger de bestanden op de NAS.

Tip 13: Netwerk beveiligen

Ook het netwerk zelf is een plek die je dient te beveiligen. Een onvoldoende beveiligd draadloos netwerk geeft al snel toegang tot de apparaten in het netwerk en de bestanden die op die apparaten staan. Het netwerk zelf afschermen is dus minstens zo belangrijk als het beveiligen van de rechten op elk apparaat. Log in op de webpagina van de router.

Ga naar het onderdeel Draadloos en controleer of bij elk draadloos netwerk is gekozen voor beveiliging met WPA2. Controleer ook of bij elk netwerk een sterk wachtwoord is ingesteld. Door het wachtwoord te veranderen, sluit je automatisch de toegang tot het netwerk uit voor alle apparaten die je niet meer gebruikt of waarvan je mogelijk vindt dat ze geen toegang meer mogen hebben. Klik op Bewerken en stel een nieuw wachtwoord in.

Kijk ook bij de MAC-filtering. Schakel deze in en voeg van alle apparaten die je vertrouwt het MAC-adres toe aan de lijst van apparaten die toegang tot het netwerk mogen hebben. Schakel andere methoden zoals WiFi-protected Setup en Simple Tap (die bewezen onveilig zijn) uit. Houd een lijst bij in Excel of KeePass van alle MAC-adressen die je opneemt in de lijst met apparaten met toegang, zodat je later weet welk apparaat en welke gebruiker bij welk MAC-adres hoort.

Je kunt de lijst in de toekomst dan ook eenvoudig inperken en gebruikers de toegang tot het netwerk ontzeggen.

©PXimport

Tip 13 Verander het wachtwoord van het draadloos netwerk om de toegang via oude apparaten tot je netwerk en de bestanden hierop, te blokkeren.

Met je laptop wil je zo lang mogelijk werken, ook als je niet in de buurt bent van een stopcontact. Hoe maak je optimaal gebruik van de accucapaciteit? En als je batterij bijna leeg is: welke stappen kun je dan nemen om de laatste energie uit je laptop te persen?

Met een paar slimme ingrepen haal je meer plezier uit de accu van je laptop. Daardoor kun je langer met je computer doorwerken en verleng je ook nog eens de technische levensduur van je laptop. In dit artikel nemen we je mee langs de stappen voor het beste resultaat. Deze gelden voor zowel Windows 10 als Windows 11. Waar de instellingen tussen de Windows-versies onderling afwijken, vermelden we dit.

De ondersteuning van Windows 10 stopt in oktober 2025, dus vergeet niet op tijd over te stappen naar Windows 11: Windows upgraden of herstellen? Zo maak je een installatiestick

Besparing inschakelen

In Windows kun je de nodige stappen nemen om de accu van de laptop optimaal te gebruiken en de levensduur ervan te verlengen. Ben je draadloos aan het werk en raakt de batterij bijna leeg? Dan kun je Windows automatisch niet-essentiële onderdelen laten uitschakelen, zodat je langer met de accu kunt doorwerken.

In Windows 10 open je hiervoor het instellingenvenster en kies je voor Systeem / Batterij. Zet de schuif op Aan bij Batterijbesparing. Geef eronder aan vanaf welk batterijpercentage de functie moet activeren. Wij kiezen voor 20%. Plaats ook een vinkje bij De helderheid van het scherm verminderen als batterijbesparing is ingeschakeld.

Voor Windows 11 kies je in het instellingenvenster voor Systeem / Aan/uit en accu. Klap de sectie Energiebesparing uit. Zet een vinkje bij Altijd energiebesparing gebruiken en geef in het vak eronder aan bij welk batterijpercentage dit gebeurt, bijvoorbeeld 20%. Activeer ook de optie Helderheid van het scherm verlagen bij het gebruik van energiebesparing.

Wanneer mag de besparing van jou actief worden?

Scherm onder controle

Gebruik je de laptop enige tijd niet, dan bespaar je relatief veel energie door het ingebouwde scherm uit te schakelen. Bij Windows 10 kies je in het instellingenvenster voor Systeem / Aan/uit en slaapstand. Kies een korte duur (bijvoorbeeld 2 minuten) bij Batterijvoeding, uitschakelen na.

In Windows 11 kies je in het instellingenvenster voor Systeem / Aan/uit en accu. Klap de sectie Time-outs voor scherm, slaapstand en sluimerstand open. Het gaat ons om de sectie Op batterijstroom. Kies bij Mijn scherm uitschakelen na de gewenste tijd, bijvoorbeeld 2 minuten.

Slaapstand vervroegen

Door de computer bij inactiviteit sneller in de slaapstand te zetten, bespaar je ook kostbare energie. In Windows 10 kies je voor Systeem / Energiebeheer en slaapstand. Bij Slaapstand selecteer je de gewenste tijd onder Bij gebruik van batterijstroom slaapstand van pc inschakelen na.

In Windows 11 kies je in het venster Aan/uit en Accu wederom voor Time-outs voor scherm, slaapstand en sluimerstand. In de sectie Op batterijstroom bepaal je hoelang Windows inactief mag zijn bij Mijn apparaat in slaapstand laten gaan na.

Gezondheid

Wil je weten hoe het is gesteld met de gezondheid van je batterij? In Windows vind je een verborgen hulpje dat een gezondheidsrapport van de accu opstelt. Open het startmenu en typ Opdrachtprompt. Typ vervolgens op de opdrachtregel: Powercfg /batteryreport. Druk op Enter. Windows maakt een rapport en plaatst dit in de map C:\Gebruikers\<Gebruikersnaam>. Het bestand heet Battery-report.html en je opent het in de browser.

Bovenin lees je met welke capaciteit de batterij uit de fabriek kwam (bij Design Capacity). Bij Full Charge Capacity lees je hoeveel capaciteit de batterij nu maximaal aanbiedt. Dit getal neemt af naarmate je de accu langer in gebruik hebt. De blokken erna geven informatie over de details van de batterij. Bij Recent Usage lees je hoe de batterij de afgelopen drie dagen heeft gefunctioneerd.

De grafiek en de tabel eronder tonen hoe de batterijlading is afgenomen in de afgelopen zeven dagen. In de tabel Usage History lees je de verhouding af tussen het gebruik van de accu en het gebruik van het stroomnet.

Ook de rubriek Battery Capacity History is interessant. Hier zie je hoe de beschikbare capaciteit zich in de loop van de maanden en jaren ontwikkelt. Bij Battery Life Estimates lees je een inschatting van de tijd die de accu het volhoudt. In het laatste blok van het rapport zie je een inschatting van de batterijduur op basis van alle verzamelde gegevens. Je kunt het rapport uiteraard meerdere keren laten opmaken, bijvoorbeeld elk half jaar. Zo houd je een goed overzicht van de gezondheid van je accu.

Het gezondheidsrapport geeft je meer inzicht.

Hulp van buitenaf

Afhankelijk van het merk en model laptop, kun je mogelijk gebruikmaken van externe hulp. Sommige fabrikanten bieden apps aan waarmee je nog meer controle over de accu houdt. Een goed voorbeeld hiervan is de Power Manager van Dell en de Power Manager van HP. Via deze apps kun je aangeven hoe je de laptop gebruikt.

Op basis van het gebruikersprofiel past de app de batterij-instellingen aan. Zo kun je bijvoorbeeld aangeven dat je de laptop grotendeels met stekker gebruikt. De app stelt de accu dan in dat deze niet boven de 80 procent of 85 procent wordt opgeladen. Heb je juist altijd alle capaciteit nodig, dan kies je ervoor om de accu altijd voor de volle 100 procent op te laden.

Sommige fabrikanten leveren aanvullende batterijhulpjes mee.

Achtergronden

Sommige instellingen zijn eenvoudig te veranderen, maar hebben een flinke impact op de batterijduur. Zo bespaar je energie door gebruik te maken van een donkere bureaubladachtergrond. Klik met rechts op het bureaublad, kies Aan persoonlijke voorkeur aanpassen en selecteer een donkere achtergrond. Voor het beste resultaat kies je ook een donker thema. Je verandert deze instellingen in de sectie Thema’s.

Energiebeheerschema

Met een energiebeheerschema bepaal je hoe Windows omgaat met de accu. Een bekend energiebeheerschema is het besparingsschema. Klik in Windows Taakbalk op de batterij en kies voor Energiebesparing. Er bestaan meerdere standaardschema’s. In de Windows-instellingen kies je Systeem Aan/uit en accu. Kies het schema bij Energiemodus: Windows maakt onderscheid tussen Aangesloten op netstroom en Op batterijstroom. Voor het beste uithoudingsvermogen kies je voor Beste energie-efficiëntie.

Je kunt de energiebeheerschema’s ook aanpassen. Open het startmenu en typ Energiebeheerschema. Kies Energiebeheerschema bewerken. Kies Geavanceerde energie-instellingen bewerken.

Een energiebeheerschema bepaalt hoe Windows omgaat met de accu.

Apps optimaliseren

Welke apps je gebruikt, heeft eveneens invloed op het energieverbruik van je laptop. In Windows 11 heb je hierover verregaande controle. In het instellingenvenster kies je voor Systeem / Aan/uit en accu / Accuverbruik. Een overzicht verschijnt van het batterijverbruik per app. Via het zoekvenster kun je bovendien op zoek gaan naar specifieke apps, als je wilt weten wat hiervan het verbruik is.

Rechtsboven vind je het filter Sorteren op. Standaard toont Windows het totale gebruik, maar interessanter is de optie Op achtergrond. Hiermee zie je welke apps op de achtergrond energie verbruiken.

Klik op Meer opties bij een app en kies Activiteit op de achtergrond beheren. Bij Machtigingen voor achtergrond-app kies je voor Stroom geoptimaliseerd. Hierbij beperkt Windows zoveel mogelijk het energieverbruik van de app, maar kan de app nog steeds functioneren. Kies voor Nooit als je energie wilt besparen: de app wordt flink beperkt en mag niet meer op de achtergrond draaien en energie verbruiken.

Optimaliseer het gedrag van de apps en bespaar hiermee kostbare energie.

Nog meer inzicht

Via taakbeheer in Windows 11 heb je ook inzicht in het energieverbruik van verschillende programma’s. Open Windows Taakbeheer met de toetscombinatie Ctrl+Alt+Esc. Klik op de tab Processen. In de kolom Status zie je een groen blaadje bij apps die zich in de efficiëntiemodus bevinden, daarover heb je in de vorige stap gelezen.  Klik op Status om alle programma’s in de efficiëntiemodus in één keer te zien.

Via taakbeheer kun je de efficiëntiemodus ook afdwingen voor een programma. Klik op het betreffende programma. De knop Efficiëntiemodus rechtsboven verschijnt: klik hierop en kies OK in het bevestigingsvenster.

Taakbeheer toont voor welke apps de energiemodus is ingeschakeld.

Extra aanbevelingen

We hebben de belangrijkste stappen uitgevoerd. Kies in Windows 11 in het venster Aan/uit en accu voor Aanbevelingen voor energie. Hier vind je een lijst met aanbevelingen om nog meer energie te besparen. Er zijn tien stappen en een balk geeft aan hoeveel stappen je al hebt uitgevoerd. Klik op de suggesties die je wilt doorvoeren.

Energiezuinig met Edge

Maak je gebruik van Edge, dan kun je deze browser ook laten helpen met het behoud van de accu. Zo kan de browser ongebruikte tabbladen in een slaapstand plaatsen, zodat ze minder beslag op het systeem leggen. Klik op de knop Instellingen en meer (rechtsboven in het Edge-venster) en kies Instellingen / Systeem en prestaties. In de sectie Prestaties optimaliseren zorg je dat de optie Efficiëntiemodus ingeschakeld is.

Standaard gebruikt Edge de modus Gebalanceerde besparingen. Wil je voor maximaal resultaat gaan, dan kies je voor Maximale besparingen. De modus wordt alleen gebruikt wanneer de laptop gebruikmaakt van een accu, maar je kunt de modus ook gebruiken als je een stekker gebruikt: kies De efficiëntiemodus inschakelen wanneer deze is aangesloten op netstroom.

Je kunt ongebruikte tabbladen in een slaapstand plaatsen.

Meer Edge-optimalisaties

In Edge heb je controle over het in slaap brengen van ongebruikte tabbladen. In het instellingenvenster kun je de slaapstand volledig uitschakelen, als je dit niet op prijs stelt. Zet de schuif op Uit bij Bronnengebruik beperken met sluimerstandtabbladen. Maak je wel gebruik van de slaapstand voor de tabbladen, dan kun je bepalen na hoeveel tijd een tab in slaap moet worden gebracht. Kies de gewenste tijd bij Slaapstand inschakelen voor inactieve tabbladen na de opgegeven tijdsduur. Heb je tabbladen die je nooit in een slaapstand wilt brengen? Sluit deze uit. Klik op Toevoegen bij Deze sites nooit in slaapstand zetten.

Optimalisaties in Chrome

In Googles browser Chrome kun je ook een paar slimme instellingen wijzigen om het maximale uit je batterij te halen. Open de instellingen via de knop met de drie puntjes, rechtsboven in het venster en ga naar Instellingen / Prestaties. Bij Voeding zorgt de optie Energiebesparing voor de batterijbesparing. Schakel deze in als dat nog niet is gebeurd.

Kies vervolgens voor Alleen aanzetten als je batterijlading 20% of minder is of voor Aanzetten als je computer niet is aangesloten. Die tweede optie gaat daarmee nóg zuiniger om met de batterij. Wil je dat niet-gebruikte tabbladen niet meer geheugen gebruiken, dan zet je de schuif op Aan bij Geheugenbesparing. Pas wanneer je de tab weer opent, kent Chrome opnieuw geheugen toe.

Het gevolg is soms een stroperige browser, zo los je het op: Trage Chrome? Zet de efficiëntiemodus uit!

Laat Chrome je ook helpen bij het besparen van energie.

Nog geen jaar na de vorige uitvoering brengt Apple een nieuwe iPad Air uit. De veranderingen zijn dan ook niet heel groot, want het enige verschil is dat de tablet nu is voorzien van een M3-processor in plaats van een M2-processor. Blijft de iPad Air hiermee een aanrader? Wij hebben hem voor je getest.

De nieuwe iPad Air laat zich kort omschrijven: Apple heeft de M2-chip vervangen door een M3. Dat is geen groot probleem: Apple gaf de iPad Air vorig jaar een update waarmee deze qua functionaliteit vrijwel identiek was aan de iPad Pro van het jaar daarvoor en je net als bij de Pro kon kiezen uit twee formaten. Uiterlijk is er geen verschil met de vorige generatie iPad Air: de aluminium tablet is nog steeds verkrijgbaar in een 11- en 13inch-variant, waarbij je kunt kiezen uit dezelfde vier kleuren als vorig jaar. De bouwkwaliteit van de aluminium behuizing is uitstekend.

©Jeroen Boer - ID.nl

De iPad Air ziet er hetzelfde uit als de variant van vorig jaar.

Er is overigens wel een heel een klein verschil waardoor je aan de buitenkant kunt zien dat je de nieuwste iPad Air van de M3-generatie in handen hebt. Apple heeft de aanduiding 'iPad Air' namelijk van de achterkant verwijderd. 

©Jeroen Boer - ID.nl

Het enige verschil is dat er geen 'iPad Air' meer op de achterkant staat.

Qua aansluitingen vind je onderop een usb-c-poort die je behalve voor opladen ook kunt gebruiken voor het aansluiten van een beeldscherm. De aan-uitschakelaar is voorzien van een goedwerkende vingerafdrukscanner. Dat is wel de enige manier van biometrische identificatie; in tegenstelling tot iPhones of de iPad Pro ontbreekt de soms nog wat sneller werkende gezichtsherkenning.

©Jeroen Boer - ID.nl

De iPad Air heeft een usb-c-poort die je gebruikt om de tablet op te laden.

Hoge meerprijzen

De prijzen beginnen bij 719 euro voor het 11inch-model terwijl de 13inch-uitvoering bij 969 euro begint. Voor dat geld krijg je 128 GB opslag. Alle varianten hebben dezelfde M3-processor in combinatie met 8 GB RAM. Wil je 256 GB opslag, dan betaal je 130 euro meer, terwijl de volgende stappen naar 512 GB of 1 TB je ieder nog eens 250 euro kosten. Afhankelijk van je opslagwensen wordt de iPad dus al snel een heel stuk duurder. Daarnaast kun je nog kiezen voor een 5G-variant, waarvoor je 170 euro meer betaalt. Deze variant is voorzien van een ingebouwde e-sim; er is geen fysieke simkaartslot.

Scherm zonder ProMotion

De iPad Air heeft precies hetzelfde scherm als vorig jaar en dat betekent een 11- of 13inch-scherm dat gebruikmaakt van een IPS-paneel. Het scherm combineert goede kleuren met een prima contrast en een helderheid die hoog genoeg kan. Wat we wel jammer vinden, is dat Apple de toch best prijzige iPad Air niet voorziet van een scherm met een hogere verversingssnelheid dan 60 Hz. Zo'n hogere verversingssnelheid die Apple 'ProMotion' noemt zou zeker in combinatie met de stylus waarschijnlijk een vloeiender ervaring opleveren. 

Nog snellere processor

De snellere processor is het belangrijkste verschil met zijn voorganger, en de chip die we al kennen uit andere Apple-producten stelt niet teleur. De M3-processor is in benchmarks op single-coregebied ongeveer 18 procent sneller dan de M2, terwijl de multicore-prestaties zo'n 25 procent hoger liggen. In de benchmark Geekbench 6 zet de iPad een Single-Core Score van 3063 punten neer, terwijl de Multi-Core Score 11.914 punten bedraagt.

De vernieuwde iPad Air is in theorie dus nog iets soepeler in bijvoorbeeld grafische toepassingen, al is de M4-chip in de iPad Pro nog een stukje sneller. Het is gissen waarom Apple nog voor de in andere producten uitgefaseerde M3 koos; misschien hadden ze er nog veel van liggen of wil het bedrijf genoeg onderscheid met de iPad Pro houden. Uiteindelijk maakt het ook weer niet zo heel veel uit, want in de praktijk zijn zowel de vorige als de huidige variant van de iPad Air gewoon snel. De accuduur van de geteste 11inch-uitvoering is erg goed en komt bij normaal gebruik zoals browsen in de buurt van de door Apple geclaimde 10 uur.

Vernieuwd toetsenbord

De iPad Air is compatibel met Apples beste stylus: de Pencil Pro. Deze stylus (149 euro) is druk- en kantelgevoelig en detecteert bovendien of je de stylus draait. Hierdoor kun je in tekenapps als Procreate bijzonder realistisch tekenen. De stylus wordt gekoppeld en opgeladen door hem magnetisch aan de zijkant te plakken, waarmee dit in de praktijk een prettige accessoire is. De iPad Air is trouwens ook compatibel met de goedkopere Apple Pencil usb-c, die minder mogelijkheden heeft en opgeladen wordt met een usb-c-kabel. Als je wilt tekenen, dan raden we je de Pencil Pro aan.

©Jeroen Boer - ID.nl

De Pencil Pro plak je magnetisch aan de zijkant om hem op te laden.

We kregen van Apple ook het vernieuwde Magic Keyboard voor de iPad Air, dat uiteraard ook compatibel is met de iPad Air met M2-processor. Ten opzichte van het vorige Magic Keyboard dat oorspronkelijk voor de oudere generatie iPad Pro was ontworpen, krijg je een rij functietoetsen. Hierdoor kun je de iPad nog beter als laptopvervanger gebruiken.

Ten opzichte van het Magic Keyboard voor de huidige iPad Pro ontbreekt helaas de achtergrondverlichting in de toetsen en de aluminium polssteun, terwijl de prijs van het toetsenbord met 329 euro niet veel lager is. Het is daarnaast jammer dat het toetsenbord er alleen nog in een witte variant is. Dat is toch vlekgevoeliger dan een zwarte uitvoering. 

©Jeroen Boer - ID.nl

Het vernieuwde Magic Keyboard heeft nu functietoetsen.

Conclusie

De iPad Air met M2-processor was een prima tablet, en dat geldt ook voor deze opvolger met een nog snellere chip. Je krijgt met deze iPad Air veel kracht in handen en je kunt dezelfde geavanceerde Pencil Pro gebruiken als op de iPad Pro. Ten opzichte van die iPad Pro zit het belangrijkste verschil 'm in het scherm, want de nog duurdere iPad Pro heeft een oledscherm met hoge verversingssnelheid. Daar moet je wel een paar honderd euro meer voor neertellen, waardoor deze iPad Air een interessante optie blijft voor wie een iPad met lekker veel kracht zoekt.