De camera van je smartphone is een van de belangrijkste onderdelen. Nu vrijwel iedere fabrikant een nieuw topmodel heeft gelanceerd, rijst de vraag wederom welk toestel de aller-allerbeste camera aan boord heeft. Wij namen de proef op de som en testten de zeven beste smartphonecamera's.

In een tijd waar high-end-smartphones qua specificaties steeds meer op elkaar gaan lijken, is een goede camera een belangrijk onderscheidend punt. Het is soms echter moeilijk kiezen, dus helpen we je graag. We bekeken de beste toptoestellen van dit moment om te zien welke telefoon de beste camera heeft.

Voor deze test gingen we de binnenstad van Haarlem in met 7 toptelefoons. We deden dat samen met onze collega's van fotografieblad Zoom, die nét een iets beter oog voor fotograferen hebben dan wij.

Tijdens de test keken we naar hoe de camera's werkten in daglicht, maar ook met tegenlicht, in het donker, en in closeup? We keken ook naar praktischere zaken: Wat zijn de mogelijkheden van de camera-app? Hoe houdt het toestel vast en hoe komen de foto's tot hun recht op het scherm? We testten deze modellen:
 

Deze camera's zijn de topmodellen die je op dit moment kunt kopen, de duurste in hun reeks, behalve de iPhone SE. De iPhone 6S is duurder, maar aangezien de SE dezelfde camera heeft gingen we daarmee op pad.

Als deze telefoons buiten je budget liggen, dan zijn we binnenkort van plan een test te doen met goedkopere toestellen.

Dubbele camera

Een vergelijkbare smartphone-cameratest van de toptoestellen van vorig jaar was relatief eenvoudig. Ieder toestel had één sensor, waarvan die van de LG G4 uiteindelijk all-round als beste uit de bus kwam. De ontwikkelingen gaan razendsnel en fabrikanten experimenteren met dubbele camera's. LG combineert een gewone cameralens met een groothoeklens, waardoor je kunt kiezen welke lens het geschiktst is voor de foto die je wilt maken. Huawei heeft in samenwerking met camerafabrikant Leica een dubbele camera ontworpen, waarvan er één kleurenblind is, waarbij beide camera's tot één eindresultaat komen waar kleurechtheid, diepte en scherpstelling beter tot hun recht komen. Het concept is overigens niet nieuw. HTC probeerde het met de One M8, maar de Taiwanezen wisten deze camera niet lekker uit de verf te laten komen. Andere fabrikanten zoals Apple en Samsung blijven voorlopig traditioneel inzetten op één cameralens die ondanks de beperkte ruimte zo goed mogelijk moet zijn. Drie toestellen sprongen er wat ons betreft uit als beste smartphonecamera's.
 

Samsung Galaxy S7: Met afstand de mooiste foto's

Samsung heeft de Galaxy S7 uitgerust met een lager (en daarmee beter) diafragma van f/1.7 en een grotere sensor. Dit houdt in praktijk in dat in donkere omgevingen veel meer licht afgevangen kan worden. Hierdoor komen foto's in moeilijke, donkere omgevingen ook goed uit de verf.

De camera is razendsnel, waardoor nauwelijks bewegingsonscherpte ontstaat en de foto's tonen veel detail, wat je goed kunt zien bij macro-fotografie. De kleuren zijn soms wat te gesatureerd (overdreven), maar hierdoor spatten de foto's wel van het scherm, dat overigens ook de concurrentie achter zich laat. We verkiezen echter wel de gewone S7 boven de Edge-variant, omdat deze stabieler vasthoudt tijdens het fotograferen. De camera's zijn verder precies hetzelfde.
 

©CIDimport

©CIDimport

Bloemen met de Samsung Galaxy S7 (klik op de foto voor groter formaat)Dezelfde bloemen met de LG G5 (klik op de foto voor groter formaat)

LG G5: Voor de gevorderde fotograaf

De camera van de G4 was vorig jaar nog de beste smartphone-camera van dat moment. In de G5 vinden we dezelfde camera terug (net als in de Nexus 5X en V10 van LG), maar deze is helaas wel voorbijgestreefd door enkele concurrenten. Desondanks zijn de kleuren en het detail van de G5-camera erg goed. Gevorderde fotografen zullen bovendien erg blij zijn met de extra groothoeklens-camera waarmee je veel meer in een foto kunt vastleggen. Minpunt is wel dat foto's van deze lens wat minder gedetailleerd zijn. Als fotograaf kun je je hart op met de uitgebreide mogelijkheden van de camera-app.

©CIDimport

Met de groothoek van de G5 krijg je heel veel op één foto, hoewel er wel een lichte bolling onstaat bij groothoeklenzen.

Huawei P9: Goede camera('s), goede prijs

De prijs van de Huawei P9 ligt zo'n 150 euro lager dan de S7 en G5. Toch weet de dual-cam op de P9 te overtuigen. Warme kleurweergave, ook bij weinig licht komen foto's goed uit de verf en het toestel is in staat de foto's erg snel te schieten. Alleen wanneer tegen zonlicht in gefotografeerd wordt zijn de resultaten wat minder.

©CIDimport

iPhone SE: Een gevallen koning

De iPhone is bijna altijd de beste smartphone-camera geweest. Met de camera in de iPhone 6s en iPhone SE ben je nog steeds uitstekend af, maar hij wordt nu behoorlijk voorbijgestreefd door de concurrentie. Wanneer er buiten veel licht is, komt de iPhone uitstekend mee, maar als er minder licht voorhanden is, stellen de foto's wat teleur en treed er snel bewegingsonscherpte op. Ook blijven klassieke nadelen behouden: 16GB basisopslaggeheugen is onvoldoende, zeker omdat het niet uit te breiden is met een geheugenkaart. Hoewel de kleine iPhone SE prettig vasthoudt en door zijn compacte formaat erg handzaam is, voelt fotograferen en foto's bekijken op het kleine lageresolutiescherm wat ouderwets aan.

©CIDimport

Microsoft Lumia 950: Goede camera op een slecht platform

Ook Nokia heeft een geweldige reputatie als het aankomt op smartphone-fotografie. Deze erfenis is overgenomen door Microsoft, die met de Lumia 950 ook fantastische foto's maakt, met realistische kleuren, weinig ruis in donkere omgevingen en veel detail. De ingebouwde camera-app biedt veel mogelijkheden. In het donker waren de foto's echter wel wat onscherp. Let er bij de Lumia ook op dat het toestel draait op het kwakkelende Windows Mobile: er zijn weinig apps beschikbaar voor nabewerking of het delen met vrienden of sociale netwerken. Ook de kwaliteit en ondersteuning van deze apps stelt vaak teleur. Dat is jammer, op een ander platform had je meer gehad aan de camera die weinig onderdoet voor de absolute top.

HTC 10: Terug van weggeweest

HTC heeft met de 10 weer een smartphone afgeleverd die qua foto's redelijk mee weet te komen. De foto's zijn opvallend helder, ook in het donker. Wellicht komt dit ook omdat de krachtige hardware ervoor zorgt dat er weinig vertraging te merken is, en dus weinig weinig bewegingsonscherpte. De kleuren zijn echter wat flets, bijna grauw en bij zonlicht tegen leek er een witte waas over de foto heen te hangen.

©CIDimport

Minste uit de test was de Nexus 6P. Maar schrijf deze camera niet zomaar af, want hoewel de camera-app wat beperkt is, is de HDR-functie wel erg goed.

Conclusie

Ondanks dat smartphone-fabrikanten steeds meer experimenteren met meerdere lenzen - of juist alles blijven inzetten op enkele lenzen en er steeds meer mogelijk is met camera-apps met handmatige instellingen als belichting, RAW, HDR, filters en zoveel meer, is de keuze voor de beste smartphonecamera nog nooit zo makkelijk geweest: de Galaxy S7 verslaat de concurrentie met gemak. Leuke outsiders zijn de G5 van LG, die gevorderde fotografen aanspreekt met de camera-app en groothoeklens, of de Huawei P9 die voor een iets lager budget een hele interessante (dual-)camera biedt. Opvallend genoeg behoren Apple en Microsoft (voorheen Nokia) niet meer tot de absolute top.

1. Samsung Galaxy S7 : 5 sterren
2. Samsung Galaxy S7 edge : 4,5 sterren
3. Huawei P9 : 4,5 sterren
4. LG G5 : 4 sterren
5. Microsoft Lumia 950 : 4 sterren
6. Apple iPhone 6S Plus : 3,5 sterren
7. Apple iPhone 6S : 3,5 sterren
8. Apple iPhone SE : 3,5 sterren
9. HTC 10 : 3 sterren
10. Huawei Nexus 6P : 3 sterren

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we daarom binnen een bepaald thema naar zulke deals. Met een aparte vriezer kun je extra veel eten invriezen en voor langere tijd bewaren. Wij zochten vier vrijstaande vriezers voor je met een inhoud van minstens 100 liter.

Bij een koelkast is het vriesvak meestal beperkt van formaat. Kies je voor een losse vriezer, dan heb je veel meer ruimte. Modellen met meer dan 100 liter zijn geen uitzondering. Wij hebben vijf stuks voor je gevonden met flink wat ruimte.

Whirlpool W55ZM 112 W 2 N

De Whirlpool heeft een netto inhoud van 103 liter. Met een hoogte van 83,8 cm is het apparaat geschikt voor plaatsing onder een aanrechtblad. De vriezer beschikt over twee transparante lades en een vriesvak met klep. De draairichting van de deur is omkeerbaar, waardoor de vriezer flexibel te plaatsen is. De W55ZM heeft een invriescapaciteit van 4,5 kg per 24 uur en een bewaartijd bij stroomuitval van 16 uur. De vriezer behoort tot klimaatklasse SN-T, wat betekent dat hij goed functioneert bij omgevingstemperaturen tussen +10°C en +43°C, maar niet geschikt is voor onverwarmde ruimtes als een schuur of garage. Gezien het formaat is hij ook eerder geschikt voor plaatsing in de keuken.

Jaarlijks energieverbruik: 170 kWh
Netto inhoud: 103 liter
Bewaartijd bij stroomuitval: 16 uur
Geschikt voor schuur of garage: Nee

Bosch GSN29VLEP 

Deze vrieskast heeft een royale inhoud van 200 liter en is afgewerkt in een roestvrijstalen look, waardoor hij er strak uitziet in elke keuken. Binnenin vind je vier handige, doorzichtige vrieslades, waaronder een extra ruime BigBox-lade voor grotere producten zoals pizza's of diepvriesgroenten. Dankzij de Supervriezen-functie worden nieuwe etenswaren snel ingevroren. Bij een eventuele stroomuitval hoef je je geen zorgen te maken: de vriezer houdt je producten tot wel 25 uur op de juiste temperatuur.

Jaarlijks energieverbruik: 221 kWh
Netto inhoud: 200 liter
Bewaartijd bij stroomuitval: 25 uur
Geschikt voor schuur of garage: Nee

Inventum VR1420

De Inventum VR1420 is een vrijstaande vrieskast met een netto inhoud van 160 liter. Hij beschikt over drie transparante lades en twee vriesvakken met kleppen. De draairichting van de deur is omkeerbaar, waardoor de vriezer flexibel te plaatsen is. Met een invriesvermogen van 7,2 kg per 24 uur en een bewaartijd bij stroomuitval van 9 uur biedt de VR1420 betrouwbare prestaties. Het geluidsniveau bedraagt 42 dB, wat als normaal wordt beschouwd voor dit type apparaat. De vriezer is geschikt voor plaatsing in ruimtes met temperaturen tot -10°C, zoals een garage. Het energielabel van de VR1420 is E, met een jaarlijks energieverbruik van 235 kWh.

Jaarlijks energieverbruik: 235 kWh
Netto inhoud: 160 liter
Bewaartijd bij stroomuitval: 9 uur
Geschikt voor schuur of garage: Ja

Beko RFNE448E45W

Deze Beko heeft een netto inhoud van maar liefst 404 liter. Met een hoogte van 192 cm, een breedte van 70 cm en een diepte van 77 cm biedt deze vriezer dus ruime opslagmogelijkheden. Het apparaat heeft acht transparante vrieslades, waaronder een ruime lade voor het opslaan van grotere producten. De draairichting van de deur kan aangepast worden aan de plaatsingsruimte. Bij stroomuitval blijft de temperatuur tot 30 uur op een veilig niveau. Deze vriezer is echter niet geschikt voor de schuur of garage. Wel heeft deze vriezer een iets zuiniger energielabel dan de meeste apparaten die hier besproken zijn, namelijk D.

Jaarlijks energieverbruik: 233 kWh
Netto inhoud: 404 liter
Bewaartijd bij stroomuitval: 30 uur
Geschikt voor schuur of garage: Nee

AEG OAG7M281EX

De AEG OAG7M281EX is een vrijstaande vrieskast uit de 7000-serie met een netto inhoud van 278 liter. Dankzij de NoFrost-technologie hoef je nooit meer handmatig te ontdooien. De MultiFlow-luchtcirculatie zorgt voor een stabiele temperatuur en luchtvochtigheid in de hele vriezer, wat de kwaliteit van je voedsel beschermt. De vriezer is uitgerust met vijf transparante lades en twee uitneembare glazen legplanken, wat flexibiliteit biedt bij het opbergen van grotere items. Dankzij de elektronische bediening met LED-indicatie kun je de temperatuur en andere instellingen precies regelen. De invriescapaciteit bedraagt 13 kilogram per 24 uur, ruim voldoende om ook na een grote boodschappenronde alles snel in te vriezen.

Jaarlijks energieverbruik: 248 kWh
Netto inhoud: 278 liter
Bewaartijd bij stroomuitval: 15 uur
Geschikt voor schuur of garage: Nee

De JBL Tour One M3 is een over-ear-hoofdtelefoon met ANC-modus, waarin hij zoveel mogelijk omgevingsgeluiden minimaliseert om jou rustig te laten luisteren naar muziek of een podcast. JBL voorziet de hoofdtelefoon van nog veel meer functies. In deze review lees je onze ervaringen met de JBL Tour One M3 na drie weken intensief gebruik.

JBL heeft voor velen een wat stoerder imago, onder andere door de focus op krachtige luidsprekers en oordopjes en marketing gericht op een jongere doelgroep. Daar horen ook speciale hoofdtelefoons bij. De Tour One M3 is wat dat betreft een minder typisch JBL-product, want deze luxe hoofdtelefoon past qua adviesprijs (350 euro), uitstraling en functies meer bij mensen die in alle rust willen genieten. Bijvoorbeeld in de trein of in het vliegtuig. Ja, de Tour One M3 is zeker interessant voor (zaken)reizigers. Een domein waar traditioneel vooral Bose en Sony sterk in zijn.

Ontwerp en draagcomfort

De JBL Tour One M3 oogt zakelijk in zijn blauwe (getest), zwarte of zandachtige kleur en valt prettig over onze oren heen. De hoofdband is zacht en irriteert niet na een paar uur luisteren. We krijgen dan wel wat warme oren. Je kunt de bluetooth-hoofdtelefoon opvouwen. De knoppen op de schelpen voor de bediening vergen wat gewenning om op de tast te vinden, maar werken naar behoren.

©Rens Blom

Ook de meegeleverde opbergdoos is strak, sterk gebouwd en geeft een premium gevoel. In de doos zitten genoeg kabels om de hoofdtelefoon bekabeld te gebruiken, ook in het vliegtuig. Een usb-c-oplaadkabel is uiteraard ook aanwezig.

©Rens Blom

Geluidskwaliteit en ANC-modus

Heel belangrijk aan een dure hoofdtelefoon is de geluidskwaliteit. We vallen met de deur in huis: die is heel goed bij de JBL Tour One M3. De hoofdtelefoon klinkt krachtig, duidelijk en best ruimtelijk. Altijd knap aangezien de oorschelpen over je oren heen vallen en het geluid dus heel duidelijk je oren in gaat.

Wat we ook fijn vinden is dat JBL geen extra nadruk legt op de bas, iets dat het merk wel doet bij producten die meer op jongeren gericht zijn. Podcasts klinken ook lekker realistisch.

We zijn ook fan van de uitgebreide equalizer in de JBL Headphones-app die je op je smartphone kunt installeren. Wie raad weet met een equalizer, kan lekker pingelen in de app om de geluidskwaliteit van de Tour One M3 meer naar eigen hand te zetten.

©Rens Blom

De app van JBL biedt heel veel functies.

De ANC-modus is effectief in het onderdrukken van omgevingsgeluiden, vooral repetitieve geluiden als vliegtuigmotoren (wanneer we in het vliegtuig zitten) of voorbijrazende auto's (als we op circa dertig meter van een drukkere weg wandelen). We merken echter ook dat de Sonos Ace en Sony WH-1000XM5 nog beter zijn in het minimaliseren van niet-repetitieve geluiden, zoals luid pratende mensen achter je in het vliegtuig, joelende kinderen in de trein of knisperende verpakkingen in een kantoortuin. Met de JBL Tour One M3 op horen we dergelijke geluiden meer dan met de twee andere genoemde hoofdtelefoons. Voor onze volgende langere vlieg- en treinreizen kiezen we daarom liever voor een van die andere modellen. Niet omdat de accuduur van de Tour One M3 tegenvalt – die is ruim voldoende – maar vanwege de demping van omgevingsgeluid.

©Rens Blom

Accuduur

Over die accuduur gesproken: de Tour One M3 gaat zeker 35 uur mee bij het luisteren naar muziek met de ANC-modus aan. Zonder ANC komen daar nog tientallen uren bij. Opladen doet de hoofdtelefoon snel via zijn usb-c-poort. Vijf minuten opladen is goed voor ruim drie uur muziek luisteren.

Smart Tx is interessante gadget

Dan nog even over de Smart Tx, het kleine rechthoekige apparaatje dat werkt met de hoofdtelefoon. De Smart Tx heeft een accu die in de praktijk meerdere werkdagen meegaat, of langer als je de hoofdtelefoon minder vaak gebruikt. Op het aanraakgevoelige schermpje van de gadget zie je nuttige informatie over het gebruik van de hoofdtelefoon en je muziek. Je kunt ook allerlei instellingen veranderen. Met deze gadget binnen handbereik hoef je de JBL-app op je smartphone eigenlijk niet te openen.

©Rens Blom

Maar de gadget kan – gelukkig – meer. Je kunt 'm namelijk bekabeld via usb aansluiten op vele typen audiobronnen, van een computer en televisie tot het inflight-entertainmentsysteem in het vliegtuig. Na het koppelen en aanzetten van de Smart TX maakt deze automatisch verbinding met je Tour One M3 en stuurt het geluid draadloos door. Zo kun je dus een film kijken op het vliegtuigschermpje zonder dat je per ongeluk de kabel uit je hoofdtelefoon trekt als je je dekentje lekker warm om je benen vouwt.

©Rens Blom

Ook noemenswaardig is dat de Smart Tx ondersteuning biedt voor Auracast, een relatief nieuwe bluetooth-functionaliteit waarmee je geluid van één apparaat kunt streamen naar meerdere ondersteunde hoofdtelefoons, oordopjes en luidsprekers. JBL zet al langer in op Auracast, wat de Smart Tx-gadget extra nuttig maakt voor wie al andere moderne JBL-producten gebruikt.

Spreken de functies van de Smart Tx je niet aan? Je kunt de Tour One M3 los kopen voor een adviesprijs van 349 euro of in combinatie met de Smart Tx voor 399 euro. Fijn dat JBL je niet verplicht laat betalen voor een gadget die je misschien niet hoeft.

©Rens Blom

Conclusie: JBL Tour One M3 kopen?

De JBL Tour One M3 biedt premium draagcomfort, een uitstekende accuduur en krachtig geluid in een strak jasje. De ANC-modus werkt effectief, maar moet verschillende andere hoofdtelefoons voor zich dulden. Tot slot de Smart Tx: een slim ontworpen gadget waar de een veel plezier aan gaat beleven, en waar een ander geen behoefte aan heeft. Goed dat JBL de Tour One M3 met en zonder Smart Tx aanbiedt, voor een prijs vanaf 350 euro. Een stevige prijs, maar een gerechtvaardigde prijs naar onze mening.