Het is de grote klucht die de euforie van een nieuwe smartphone smoort: het overzetten van je gegevens. Ongeacht of je gaat overstappen op een nieuwe smartphone met Android of iOS en ongeacht wat je hebt. Nu is dat een klusje dat we op de redactie als smartphone-reviewers regelmatig uitvoeren. Wij leggen je stapsgewijs uit hoe je het beste kunt overstappen op je nieuwe toestel.

1 iOS-data back-uppen (Apple iCloud)

Voordat je je oude iPhone vaarwel zegt, is het raadzaam om een back-up van je gegevens te maken. Verbind je telefoon met een wifinetwerk, ga naar de Instellingen, druk op jouw naam en daarna op iCloud. Kies Reservekopie en activeer iCloud-reservekopie. Om een back-up te maken van je data, klik je op Maak nu reservekopie. Je kunt ook via iTunes een back-up maken. Open hiervoor iTunes op je pc, verbind de iPhone aan de pc en klik op Maak reservekopie.

2 Android-data back-uppen (Google Drive)

Een back-up maken van je de data op je Android-smartphone doe je door naar de Instellingen te gaan. Veeg naar beneden, klik op Systeem en druk op Back-up. Zet (indien nodig) een vinkje bij Back-up maken op Google Drive en check of de back-up met het juiste Google-account gaat. Bij de Instellingen kun je via de zoekfunctie ook naar Accountsynchronisatie zoeken om te controleren welke gegevens worden gesynchroniseerd met je Google-account en wanneer dit voor het laatst gebeurd is. Hier kun je de synchronisatie van gegevens ook pauzeren.

©PXimport

3 Van iOS naar iOS

Overstappen van de ene iPhone naar de andere is niet moeilijk en kan op drie manieren. Quick Start, iCloud en iTunes zijn je opties, waarvan die eerste de snelste is. Houd je twee iPhones bij elkaar met bluetooth aan en wacht tot er een animatie verschijnt op je nieuwe toestel. Volg de stappen en selecteer de optie om je data uit je iCloud-back-up te herstellen op de nieuwe telefoon. Bij een ‘ja’ kun je de nieuwe iPhone het beste aan de oplader hangen, zodat hij de foto’s, video’s, muziek en apps direct uit iCloud downloadt.

4 Van Android naar Android

©PXimport

Als je je huidige Android-telefoon inruilt voor een nieuw model, hangt het van de versie van het Android-besturingssysteem af in hoeverre je je gegevens kunt meenemen. Alle moderne versies bieden de optie om je belangrijkste data (onder andere van Google-apps) over te zetten, maar bij de nieuwste versies gaat dat soepeler en kun je nog meer gegevens overhevelen. In alle gevallen dien je in te loggen met het Google-account dat je op je vorige toestel gebruikte. Hebben je oude en je nieuwe telefoon een nfc-chip, dan kun je het overzetten ook in gang zetten door de achterkanten van de apparaten kort tegen elkaar te houden.

5 Van Android naar iOS

De Apple-app Move to iOS helpt je met het overstappen van Android naar iOS. De iPhone mag hiervoor nog niet zijn ingesteld; als dit wel zo is dien je hem eerst te wissen. Hang de iPhone en Android-telefoon aan het stopcontact, verbind ze met hetzelfde wifi-netwerk en installeer de Move to iOS-app op het Android-toestel. Open hem en klik rechtsboven in het scherm op Zoek uw code op. Ga op de iPhone naar Apps en gegevens, klik op Zet gegevens over van Android en vul de code in die verschijnt in op de Android-smartphone. Selecteer de data die je wilt overzetten en wacht tot dat is gebeurd.

6 Van iOS naar Android

Het overstappen van een iPhone naar een Android-smartphone gaat via de Drive-app van Google. Mocht je die nog niet geïnstalleerd hebben op je iPhone, download hem dan. Log in met het Google-account dat je gaat gebruiken op je nieuwe Android-toestel en ga naar Menu / Instellingen / Back-up. Kies welke gegevens je wilt back-uppen. Je kunt ook alles selecteren door op Back-up starten te klikken. Je foto’s en video’s worden geüpload naar Google Foto’s, je agenda naar Google Agenda en je contacten naar Google Contacten. Wanneer de back-up is voltooid, kun je op je Android-telefoon inloggen en worden de hierboven genoemde data automatisch gesynchroniseerd.

©PXimport

Google Foto’s voor plaatjes en filmpjes

7 Contactpersonen

Het overzetten van contactpersonen naar je nieuwe telefoon is in de meeste gevallen zo gepiept. Controleer welke contacten-app je gebruikt en kijk of die jouw data synchroniseert, zodat je geen gegevens verliest als je de app op je nieuwe toestel installeert. Als er geen synchronisatie mogelijk is, is het handig om de contacten te kopiëren naar een andere contacten-app die wel synchroniseert. Bijvoorbeeld Google Contacten, dat gratis is en werkt op Android, iOS en andere apparaten via contacts.google.com.

8 E-mail

Gebruik je een Gmail-mailadres en stap je over van Android naar Android of van iOS naar Android? Dan is de Gmail-app al geïnstalleerd en is je mail gesynchroniseerd. In de Gmail-app kun je ook andere maildiensten toevoegen, van Outlook, Hotmail en Live tot Yahoo en de meeste zakelijke mailaccounts. Een iCloud-mailadres toevoegen is ook mogelijk, al dien je vooraf via de Apple-website een speciaal wachtwoord in te stellen. Stap je met hetzelfde mailadres over van iOS naar iOS dan staan je mails direct tot je beschikking. Je kunt op iOS ook Gmail en veel andere mailapps gebruiken.

©PXimport

9 Media (sd-kaart)

Heb je media zoals foto’s en video’s op je smartphone staan die je fysiek wilt overzetten naar je nieuwe toestel? Dan kun je bijvoorbeeld een sd-kaartje gebruiken. Lang niet alle telefoons hebben echter een sd-slot. De iPhone mist ‘m en een aantal Android-toestellen ook. Controleer daarom eerst of jouw huidige én nieuwe smartphone een sd-slot hebben. Zo ja, dan zet je via een bestandsbeheer-app de data die je mee wilt nemen op de sd-kaart. Verwijder het kaartje op een veilige manier en stop hem na het instellen van je nieuwe toestel in het sd-slot. De bestanden zijn nu zichtbaar in de bestandsbeheer-app.

WhatsApp back-uppen en overzetten

10 Media (computer)

Media overzetten van de ene naar de andere smartphone kan ook via een computer. Hang je oude toestel aan de pc, kopieer de betreffende mappen naar een map op je pc en ontkoppel de telefoon. Vaak wil je de mappen DCIM (camerafoto’s- en video’s), Pictures (andere soorten foto’s) en Media (onder andere muziek) meenemen. Verbind nu je nieuwe telefoon met de pc en kopieer de mappen naar het toestel. Dit kan eventueel ook via programma’s als iTunes (voor iPhone met macOS of Windows) en Android File Transfer (voor Android met macOS).

11 WhatsApp (Android)

©PXimport

Heb je een Android-telefoon, dan maak je een complete WhatsApp-back-up door WhatsApp te openen en rechtsboven op de drie puntjes te klikken. Druk vervolgens op Instellingen / Chats / Chat back-up. Kies Account om het Google-account te selecteren dat je ook op je nieuwe Android-smartphone gaat gebruiken. Maak een voorkeur voor hoe vaak en via welke dataverbinding de back-up gemaakt wordt en druk op Back-up maken. Als de back-up is afgerond, verwijder je WhatsApp van je oude toestel. Op je nieuwe telefoon log je in met hetzelfde Google-account, installeer je Google Drive en WhatsApp en open je die laatste app. Volg de stappen en klik op de knop Herstellen om je back-up terug te zetten.

12 WhatsApp (iOS)

Op je iPhone maak je een handmatige back-up van je WhatsApp-data door de chatapp te openen en op Instellingen te klikken. Kies Chats / Reservekopie / Maak nu reservekopie en selecteer eventueel op welke momenten WhatsApp automatisch een back-up moet maken. Kies hiervoor Autom. reservekopie, waarna de back-up naar je iCloud-account gemaakt wordt. Check of je iCloud Drive ingeschakeld is door naar de iPhone Instellingen / iCloud / iCloud Drive te gaan, waarbij het vinkje op ‘aan’ moet staan. Na je nieuwste back-up verwijder je WhatsApp op de oude iPhone, installeer je de app op je nieuwe iPhone en doorloop je de stappen. Bij Herstel kies je Zet chatgeschiedenis terug.

13 Agenda

Zoals je bij voorgaande tips hebt kunnen lezen, hoef je je geen zorgen te maken over het verdwijnen van je agenda-afspraken. Welk besturingssysteem je gebruikt en gaat gebruiken maakt niet uit: Google en Apple zorgen ervoor dat de gegevens van je agenda-app worden overgezet. Tenzij je een alternatieve agenda-app gebruikt; dan raden we je aan om in de instellingen te controleren of de data gesynchroniseerd wordt. Zo niet, kijk dan of je de gegevens kunt synchroniseren met bijvoorbeeld Google Agenda of dat je ze kunt exporteren. Zo voorkom je een lege agenda op je nieuwe toestel.

14 Muziek

©PXimport

Als je muziek luistert via een streamingdienst als Spotify, Apple Music of Google Play Music, dan is overstappen van smartphone een fluitje van een cent. Download je favoriete streamingapp op je nieuwe telefoon, gebruik dezelfde inloggegevens en al je muziek staat direct paraat. Hierbij maakt het niet uit of je van besturingssysteem wisselt of niet. Het enige wat – ongeacht je nieuwe telefoon – niet wordt overgezet, zijn offline afspeellijsten. Die zul je opnieuw moeten downloaden voor offline gebruik. Zet je muziekbestanden op je Android, zet deze dan in de Music-map zodat je apps je ze makkelijk kunt vinden.

15 Applicaties

Bij het overstappen van Android naar Android kun je ervoor kiezen om geen, alle of geselecteerde apps van je oude toestel automatisch te installeren op je nieuwe toestel. Gebruik je de Move to iOS-app om van Android naar iOS te gaan, dan installeert je iPhone automatisch de Android-apps die ook voor iOS beschikbaar zijn. Denk aan Google-apps, Spotify en Facebook. Als een app niet in de appwinkel staat, kun je een alternatief zoeken. Dit geldt ook voor wie overstapt van iOS naar Android. Stap je over van iOS naar iOS dan worden – indien gewenst – al je apps automatisch geïnstalleerd.

16 Appgegevens

Als je favoriete apps geïnstalleerd zijn op je nieuwe smartphone, is het tijd om te kijken of de appgegevens ook zijn overgezet. Dit is bij Android niet uniform: van Google-apps wordt de data gesynchroniseerd, maar bij apps van derden is dat niet standaard. Appontwikkelaars moeten deze optie zelf inbouwen en dat gebeurt lang niet altijd, zeker niet bij kleinere, gratis apps. Bij een overstap van iOS naar iOS gebeurt dit vaker en worden ook wachtwoorden en keuzes bij instellingen overgeheveld. Ga je van Android naar iOS of andersom, dan worden over het algemeen alleen data van cloud-apps van bijvoorbeeld Google meegenomen.

©PXimport

Overstappen vanaf Windows Phone

De oude smartphone

©PXimport

Wordt je smartphone steeds trager? Geen paniek, je hoeft echt niet meteen een nieuw toestel te kopen. Vooral bij Android kun je met een paar simpele aanpassingen je telefoon weer merkbaar sneller maken, gewoon via de instellingen die al op je toestel staan. Door opslagruimte vrij te maken en het energieverbruik te verlagen, werkt je telefoon weer als een zonnetje. In dit artikel lees je wat echt werkt.

Lees ook: 8 smartphones getest: veel kwaliteit tussen 300 en 500 euro

Tip 1: Ruim overbodige apps en bestanden op

Veel smartphones worden trager omdat het geheugen langzaam volloopt. Dat begint vaak bij apps die je allang niet meer gebruikt. Verwijder ze: ze nemen opslagruimte in, draaien soms op de achtergrond mee en hebben vaak nog toegang tot je gegevens. Kijk daarna meteen even in je Downloads-map. In de app 'Bestanden' (op Samsung-toestellen heet die 'Mijn bestanden') zie je snel wat de grootste ruimtevreters zijn. Grote video's, pdf-bestanden of oude screenshots? Verwijder ze of zet ze over naar de cloud.

Tip 2: Check de automatische helderheid

De automatische helderheid (adaptive brightness) past het scherm aan op je omgeving en werkt meestal prima. Maar soms wordt het scherm onnodig fel, bijvoorbeeld in de zon of als je toestel je gebruik niet goed inschat. Dat vraagt extra energie en kan je telefoon wat langzamer maken, vooral als de accu bijna leeg is. Merk je dat je scherm vaak onnodig fel staat, zet dan de helderheid handmatig iets lager.

Tip 3: Schakel donkere modus in

Heb je een telefoon met een oled-scherm, dan loont het om de donkere modus te gebruiken. Bij deze schermtechniek betekent zwart letterlijk 'uit', wat batterij bespaart en warmteontwikkeling tegengaat. Bovendien ziet het er voor veel mensen rustiger uit.

©ID.nl

Tip 4: Activeer batterijoptimalisatie en Adaptive Battery

Android biedt slimme energiebesparingsopties waarmee apps die je weinig gebruikt automatisch worden begrensd. In het instellingenmenu vind je onder 'Batterij' of 'Energiebeheer' de functie 'Adaptive Battery'. Ook kun je per app instellen of Android achtergrondactiviteit mag beperken. Zo voorkom je dat apps die je niet meer gebruikt ongemerkt op de achtergrond blijven draaien en je telefoon onnodig vertragen.

©ID.nl

Tip 5: Gebruik de onderhoudsfunctie van je toestel

Op veel Android-smartphones, vooral van Samsung, zit een optie als 'Apparaatonderhoud' of 'Device Care'. Hiermee kun je geheugen vrijmaken, overtollige processen sluiten en tijdelijke bestanden verwijderen. Je kunt instellen dat je toestel dit automatisch doet, bijvoorbeeld dagelijks of bij een herstart.

©ID.nl

Tip 6: Herstart je telefoon regelmatig

Zeg eens eerlijk: zet jij je telefoon weleens helemaal uit? Grote kans van niet. De meeste mensen laten hun toestel continu aanstaan, waardoor tijdelijke bestanden zich langzaam opstapelen. Na een tijdje merk je dat aan de snelheid. Door je telefoon af en toe automatisch te laten herstarten (bijvoorbeeld dagelijks of wekelijks) geef je het systeem de kans om zichzelf op te ruimen. Je vindt die optie bij de geavanceerde instellingen van de onderhoudsapp.

Tip 7: Verlaag de schermverversing of resolutie

Veel moderne toestellen gebruiken een adaptieve verversingssnelheid die zichzelf automatisch aanpast aan wat er op je scherm gebeurt. Toch loont het soms om handmatig naar 60 Hz terug te schakelen,  bijvoorbeeld als het toestel snel warm wordt of als de batterij opvallend snel leegloopt. Van zo'n lagere verversingssnelheid merk je zelf nauwelijks iets, maar het kan wel gunstig zijn voor de prestaties en de accuduur. Kun je dit aanpassen op jouw toestel? Kijk dan bij Instellingen → Beeldscherm → Verversingssnelheid of Schermresolutie.

©ID.nl

Tip 8: Zet onnodige verbindingen uit

Bluetooth en NFC zijn handig voor het koppelen van apparaten of contactloos betalen, maar vaak heb je ze helemaal niet nodig. Hetzelfde geldt voor functies zoals locatieservices of automatische app-updates op mobiele data. Bij moderne telefoons is het energieverbruik van deze verbindingen normaal gesproken minimaal, maar bij slecht bereik of veel achtergrondactiviteit kunnen ze toch voor extra belasting zorgen. Door overbodige functies uit te schakelen bespaar je niet alleen wat batterij, maar verminder je ook de kans op thermal throttling.

Tip 9: Installeer updates voor Android en je apps

Een simpele maar belangrijke stap: updates bevatten bugfixes, beveiligingspatches en prestatieverbeteringen. Als je apps een tijd niet zijn geüpdatet, kunnen ze trager reageren of vastlopen. Dat geldt ook voor Android zelf: zorg dat je ook je systeemversie up-to-date houdt. Regelmatig updaten zorgt dat je telefoon goed blijft draaien.

Tip 10: Laatste redmiddel: je telefoon volledig resetten

Helpen alle tips hierboven niet voldoende? Dan is een fabrieksreset het proberen waard. Daarmee verwijder je alles wat ooit traagheid heeft veroorzaakt – van corrupte bestanden tot fout geïnstalleerde apps. Vergeet niet een back-up te maken voordat je begint. Daarna voelt je toestel vaak weer als nieuw.

Zo simpel kan het zijn!

Met deze aanpassingen – van opruimen tot slimme instellingen – geef je je Android-telefoon een flinke oppepper. Je verlengt niet alleen de levensduur van je toestel, maar kunt ook die aanschaf van een nieuwe telefoon nog even uitstellen.

Heb je zonnepanelen, dan is je energierekening lager dan huishoudens zónder. Maar dankzij de almaar dalende terugleververgoeding en de stijgende terugleverkosten wordt dat verschil wel steeds kleiner. Wat je kunt doen om er nog wél iets aan te verdienen, lees je hier.

Lees ook: Stroomvreters: deze apparaten in huis verbruiken meer energie dan je denkt

Dat zonnepanelen steeds minder rendabel zijn, daar is al veel over geschreven. Natuurlijk, de energierekening van huishoudens met zonnepanelen zijn nog altijd lager dan die van huishoudens zonder. Om hoeveel euro het gaat, is vaak lastig in te schatten, maar Energievergelijk.nl heeft er een analyse op losgelaten. Daarbij zijn ze uitgegaan van een huishouden met een stroomverbruik van 3.000 kWh per jaar en zonnepanelen van 400 Wp per paneel.

Minder voordeel bij meer panelen

Een huishouden met acht zonnepanelen bespaart gemiddeld 34,81 euro per maand op de energierekening ten opzichte van een huishouden zonder. Is hierbij gekozen voor het goedkoopste energiecontract van dit moment, dan loopt dit op tot maximaal 43,30 euro per maand. Maar zou je in plaats acht panelen er twintig plaatsen (dus x 2,5), dan heb je níet ook 2,5 keer zoveel voordeel. Bij twintig panelen ligt het maximale voordeel op slechts 47,76 euro per maand. Dat is een verschil van slechts 4,46 euro per maand…

Dat komt vooral door twee dingen: de terugleververgoeding (wat je krijgt) en de terugleverkosten (wat je betaalt). Waar die vergoeding vooral steeds lager en lager wordt, worden de kosten steeds hoger. Die zijn namelijk sterk afhankelijk van hoeveel stroom je aan het net teruggeeft. Bij acht panelen wordt in het voorbeeld van Energievergelijk.nl gemiddeld 1.904 kWh teruggeleverd. Bij het goedkoopste energiecontract wordt daarvoor gemiddeld 17,25 euro per maand aan terugleverkosten berekend. Wie twintig zonnepanelen heeft, levert veel meer terug, gemiddeld zo'n 5.440 kWh. En daar betaal je bij het goedkoopste energiecontract 63,50 euro per maand voor. In de grafiek hieronder zie je duidelijk dat investeren in meer zonnepanelen dus niet de oplossing is om er nog redelijk wat aan over te houden – helemaal al niet omdat in 2027 de salderingsregeling verdwijnt én de terugleververgoeding helemáal miniem wordt.

©Data Energievergelijk.nl | Visualisatie BS ID.nl

Hoe kun je dan wél nog verdienen met je zonnepanelen?

Het antwoord is eigenlijk heel simpel. Zorg dat je zoveel mogelijk van je zelf opgewekte stroom verbruikt. Energievergelijk.nl heeft becijferd dat wie zonnepanelen heeft, gemiddeld zo'n 30 procent van de opgewekte stroom meteen zelf in huis verbruikt. Dat scheelt, want die stroom hoef je niet zelf in te kopen. Wanneer je erin slaagt om nog meer zelf opgewekte stroom te verbruiken, maak je zelfs dubbele winst: je hoeft minder stroom in te kopen en omdat je minder teruglevert, heb je ook minder terugleverkosten. Maar hoe doe je dat?

Tip 1: Zet elektrische apparaten overdag aan

Zet stroomvreters zoals de wasmachine, vaatwasser of airco op het moment dat je panelen de meeste stroom opwekken. Dat kun je handmatig doen, maar je kunt ook een timer instellen. Er zijn zelfs apparaten die automatisch kunnen starten op het moment dat je zonnepanelen veel stroom opwekken. Heb je de mogelijkheid om je elektrische auto overdag thuis op te laden? Dat is ook een prima manier om je eigen zonnestroom te gebruiken.

Tip 2: Krijg inzicht in je energiegebruik

Er zijn allerlei apps die bijhouden hoeveel stroom je zonnepanelen opwekken, maar waarop je ook kunt zien ook hoeveel energie je op dit moment van de dag gebruikt. Ook zijn er slimme stekkers waarmee je het stroomgebruik van een elektrisch apparaat kunt meten. Dit inzicht kun je twee kanten op gebruiken: wordt er veel stroom opgewekt, dan kun je bijvoorbeeld meer apparaten aanzetten. Is het een dag met weinig opbrengst, dan zou je ervoor kiezen om sommige apparaten juist níet aan te zetten. Hoe erg is het bijvoorbeeld om de was een dag later te doen?

Tip 3: Verspreid je zonnestroom-verbruik over de dag

In plaats van energieslurpers allemaal tegelijk in te schakelen — denk aan wasmachine, droger en vaatwasser — verdeel je hun gebruik over de dag. Zet één apparaat in de ochtend aan, een ander in de middag. Zo vermijd je dat je panelen onvoldoende leveren op een moment dat meerdere apparaten draaien en voorkom je dat je netstroom moet afnemen terwijl dat met een betere planning niet nodig zou zijn.

Tip 4: Vervang apparaten door elektrische varianten

Stap over op elektrische alternatieven: een robotgrasmaaier in plaats van een benzinegrasmaaier, inductiekoken in plaats van gas, een warmtepomp of elektrische verwarming in plaats van een traditionele cv-installatie. Daarmee bespaar je op kosten voor gas én je zorgt ervoor dat je meer van je zelf opgewekte stroom verbruikt. Waarmee je weer bespaart op netstroom die je zelf moet afnemen. Een win-win-win-situatie dus.

Tip 5: Oost, west …

Veel mensen kiezen voor zonnepanelen op het zuiden, omdat die op een zonnige dag de hoogste opbrengst geven. Toch kan het juist slim zijn om panelen te verdelen over oost en west. Zo sluit de stroomopwekking beter aan op het dagelijkse energiegebruik. Panelen op het oosten leveren vooral in de ochtend stroom, terwijl panelen op het westen juist aan het einde van de middag meer opwekken. Je voorkomt daarmee dat je alleen rond het middaguur een piek aan zonne-energie hebt. De totale opbrengst ligt iets lager dan wanneer je alleen maar zonnepanelen op het zuiden hebt, maar doordat je de stroom meer verspreid gebruikt, haal je er in de praktijk vaak meer voordeel uit

Tip 6: Gebruik een energiemanagementsysteem (EMS)

Een energiemanagementsysteem (EMS) is een slim kastje in je meterkast dat je zonnepanelen, laadpaal, warmtepomp en andere elektrische apparaten met elkaar verbindt en aanstuurt. Via software houdt het systeem continu in de gaten hoeveel stroom je opwekt, wat je verbruikt en – als je een dynamisch energiecontract hebt – wat de actuele stroomprijzen zijn. Ook weersvoorspellingen worden meegenomen, zodat het systeem vooruit kan plannen.

Op basis van al die informatie zorgt een EMS ervoor dat je elektrische auto of thuisaccu automatisch wordt geladen wanneer er veel zon is of als de stroom goedkoop is. Dreigt terugleveren juist nadelig te worden door lage prijzen of hoge terugleverkosten? Dan schakelt het systeem teruglevering uit en kiest voor direct verbruik of opslag. Ook apparaten zoals een warmtepomp of boiler worden slim aangestuurd, zodat ze draaien op de momenten dat het qua energieverbruik en financieel het gunstigst is.

Tip 7: Vergelijk leveranciers op terugleververgoeding en -kosten

Het netto bedrag dat je overhoudt bij terugleveren (vergoeding min kosten) kan sterk schelen per leverancier. Zo zul je vanaf 1 januari 2027 bij Vattenfall bijvoorbeeld per teruggeleverde kWh netto 0,00230 euro krijgen (minder dan een kwart cent) en bij Eneco en Greenchoice 0,00250 euro (een kwart cent), terwijl bijvoorbeeld Innova Energie een tarief van 0,00968 euro (bijna een cent) hanteert. Wanneer je precies weet hoeveel jouw panelen opwekken en wat je verbruikt (zie Tip 2), weet je ook hoeveel kWh je teruglevert. Door voor het aflopen van je huidige energiecontract goed te vergelijken en een berekening te maken, kun je zien bij welke energieleverancier je het beste af bent bij het afsluiten van je nieuwe contract.