In 2019 werd Huawei door de Verenigde Staten op een zwarte lijst gezet. Amerikaanse bedrijven mochten geen zaken meer doen met de Chinese techgigant. Intussen zijn de heftige effecten zichtbaar. Hoe vergaat het Huawei als mikpunt van een groter wordend wantrouwen tussen de Westerse wereld en China? We praten je bij over het Huawei-handelsverbod.

In relatief korte tijd nestelde Huawei zich als grote speler op de Nederlandse smartphonemarkt, waarbij het zich comfortabel op de derde plek had gevestigd achter Apple en Samsung. Overige merken volgden op grote afstand. Ook wereldwijd ging het zeker niet slecht. Huawei was hard op weg de grootste smartphonefabrikant te worden; Apple was al lang voorbijgestreefd en Samsung was in zicht.

Huawei wist dit voor elkaar te krijgen met Android-smartphones die vooral qua prijs-kwaliteitverhouding goed voor de dag kwamen. Met name in de lage prijsklassen, dankzij luxe ontwerpen en krachtige specs. In de hoge prijsklasse werden zelfs Apple en Samsung op cameragebied te kijk gezet.

Huawei-smartphones bleken ideaal voor gebruikers die een toegankelijke smartphone zochten, eentje die basisfuncties goed uitvoert. De nadelen, zoals EMUI (Huaweis beperkende schil, waarbij Android tot op het bot werd verbouwd) en het slechte update-ondersteuningsbeleid deerden de groeiende gebruikersgroep nauwelijks.

Klap uit Amerikaanse hoek

Aan de enorme groei op de smartphonemarkt kwam plotsklaps een einde toen de toenmalige president Trump een handelsverbod voor Chinese telecomgiganten ZTE en Huawei aankondigde. Amerikaanse bedrijven mochten geen handel meer drijven met deze Chinese concerns.

Dit raakte Huawei op alle werkvelden ongekend hard. Huawei produceert naast smartphones ook netwerkapparatuur voor zowel providers en consumenten als de zakelijke markt, evenals chipsets, laptops, koptelefoons, tablets, smart home-producten en meer … Heel veel meer.

Het was de smartphonetak die de hardste klap te verwerken kreeg. Huaweis smartphones en tablets draaien op Android. Het besturingssysteem is opensource en gewoon te gebruiken door Huawei. Probleem is dat Huawei door het embargo geen Google-diensten kan leveren, zoals Google-apps en de Play Store. Met name dat laatste is een enorm gemis op de Westerse markt.

Ook is een samenwerking met Google nodig om te werken met ontwikkelversies van aankomende Android-varianten. Daardoor kan Huawei moeilijker smartphones op de markt brengen met de recentste versie van Googles besturingssysteem. In combinatie met het tekortschietende updatebeleid vormde dit een groot nadeel.

©PXimport

Het was een schok dat de VS een zwaar middel als een handelsembargo inzette. Toch kan het ook geen verrassing genoemd worden. Het overkwam ZTE al eerder, nadat het zaken deed in Iran. En toen Obama nog president was, werd Huawei door de VS ook al beschuldigd van spionage. Huawei zou namelijk banden hebben met de Chinese overheid en gebruikt worden om op grote schaal te spioneren. Deze beschuldigingen hebben vooral te maken met Ren Zhengfei, die Huawei in 1987 oprichtte. Zhengfei had daarvoor namelijk een functie als ingenieur bij het Chinese Volksleger.

Dat de VS Huawei en China beschuldigt van spionageactiviteiten is ironisch te noemen, aangezien Edward Snowden jaren geleden al bewees dat Westerse landen zelf precies doen waar het onder meer China van beschuldigt.

Huawei heeft de banden met de overheid altijd krachtig ontkend en enig bewijs is nooit geleverd. Maar het zou naïef zijn om te denken dat er geen Chinese overheidsdruk is. En wie zegt dat dit alleen Huawei treft, en geen andere bedrijven als Tencent, Xiaomi en BKK Electronics (moederbedrijf van Oppo, Realme en OnePlus)?

Kop-van-jut

Huawei is dus kop-van-jut, en vanuit de VS volgde druk op andere landen om samenwerkingen met Huawei te beperken. Onder president Trump liep deze druk nog verder op.

Zo probeert de Amerikaanse overheid te voorkomen dat Huawei-apparatuur gebruikt wordt bij de aanleg van 5G-netwerken. Met wisselend succes: het Verenigd Koninkrijk verbiedt providers in zee te gaan met Huawei voor 5G. In Duitsland mogen providers dit wel. In Nederland mag Huawei niet in ‘de kern’ van een 5G-netwerk.

De handelsoorlog die escaleerde tijdens het presidentschap van Trump bracht Huawei nog meer in het vizier. Een handelsembargo volgde, nog altijd zonder dat er enig bewijs werd geleverd.

Verkoop in vrije val

Huawei gaf de smartphonemarkt niet op. Met enkele modellen, zoals de Huawei P40-serie, probeerde het bedrijf gebruikers te behouden. De smartphones moesten het natuurlijk doen zonder Google-diensten en applicatiewinkel. Daarom leunde Huawei op zijn AppGallery; een eigen applicatiewinkel die naast de Play Store werd aangeboden.

De schouders van de eigen applicatiewinkel bleken niet stevig genoeg om het wegvallen van de Play Store te dragen. Vrijwel alle populaire en onmisbare apps ontbreken. Hoewel Huawei nog steeds veel investeert in de AppGallery, lijkt dit tij niet te keren. De verkoop van Huawei-smartphones kelderde.

Cijfers van prijsvergelijker Kieskeurig.nl schetsen een beeld van hoe heftig Huawei onderuitging op de smartphonemarkt. Tot en met mei 2019 liet Huawei een marktaandeel van rond de 18 procent zien, maar daarna werd een dalende lijn ingezet. De laatste cijfers, die gaan over de periode tot januari 2021, geven aan dat Huawei tot begin dit jaar enkele maanden stabiel op zo’n 5 procent bungelde. De vrije val lijkt daarmee ten einde.

©PXimport

Maar het zijn vooral oudere smartphones die voor de verkopen zorgen. Door oude toestellen op te frissen (met bijvoorbeeld wat krachtigere hardware) kon Huawei de embargoregels ontduiken en alsnog smartphones mét Play Store verkopen. Maar zolang Huawei daar geen echt nieuwe toestellen tegenover kan stellen, is dit een doodlopende weg voor het Chinese bedrijf.

De wereldwijde cijfers van marktonderzoeker Canalys laten een vergelijkbaar beeld zien. In het laatste kwartaal van afgelopen jaar verkocht Huawei 32 miljoen smartphones, een jaar eerder waren dat er nog 56 miljoen. Het zijn nog steeds flinke aantallen, maar vergeet niet dat de klappen vooral in de Westerse markten vallen. Al heeft het embargo natuurlijk ook andere gevolgen, bijvoorbeeld voor de beschikbaarheid van chipsets.

HarmonyOS ontmaskerd

Het handelsembargo heeft voor Huawei op een confronterende manier duidelijk gemaakt hoe afhankelijk het concern is van Amerikaanse bedrijven. Huawei onthulde daarom zijn plannen voor een nieuw eigen besturingssysteem: HarmonyOS. Het besturingssysteem zou niet alleen geschikt moeten zijn voor smartphones en tablets, maar ook smart-tv’s, smartwatches, pc’s, iOT-apparatuur en domotica-producten.

Dat klinkt veelbelovend. Met een goed besturingssysteem zou Huawei ook andere fabrikanten en ontwikkelaars kunnen lokken. Een derde speler op de smartphonemarkt zou deze branche wellicht goed doen, want na het wegvallen van Microsofts Windows Phone is de markt een duopolie geworden van Apple en Google, twee bedrijven die veelvuldig negatief in het nieuws komen.

Techblog Ars Technica wist de hand te leggen op een versie van HarmonyOS 2.0 en ontdekte dat Huaweis ‘eigen’ besturingssysteem wel héél erg leek op Android met EMUI-schil. Sterker nog, HarmonyOS bleek gewoon een heftig verbouwde versie van Android 10. “Er is geen waarneembaar verschil tussen Huaweis ‘geheel nieuwe’ besturingssysteem en Android”, was de ontluisterende conclusie van auteur Ron Amadeo.

©PXimport

Nieuwe productgroepen

Natuurlijk is Huawei zich ervan bewust dat de verkoop van smartphones en tablets in Nederland (en eigenlijk de hele Westerse wereld) op een dood spoor zit. Nieuwe toestellen verschijnen meestal alleen nog maar in landen waar het embargo minder effect heeft. In China zelf bijvoorbeeld, waar Google-diensten en de Play Store zijn geblokkeerd en gebruikers gewend zijn apps handmatig uit APK-bestanden te installeren of uit de schappen van andere applicatiewinkels zoals de AppGallery te halen.

Huawei probeert zich daarom in de Westerse markt te richten op andere productgroepen die minder last hebben van het embargo. Bijvoorbeeld smartwatches en koptelefoons. Dit zijn markten waarop Huawei al jaren actief is, maar het nog nooit een groot marktaandeel vergaarde. De horloges en oortjes werden vooral weggegeven als extraatje bij smartphone- en tabletdeals, maar moeten nu dus op eigen benen leren staan.

Daarmee breekt een spannende tijd aan voor Huawei. De nieuwe producten moeten zich gaan laten gelden, terwijl de merknaam een deuk heeft opgelopen door de spionagebeschuldigingen waar het handelsembargo onder meer op gebaseerd is.

Handelsverbod blijft

Dat deze beschuldigingen zullen overwaaien, lijkt niet aan de orde. Integendeel. De spanningen tussen de Westerse wereld en China lopen alleen maar op. China haalde zich telkens weer de woede van het Westen op de hals met bijvoorbeeld de bezetting van Hong Kong, conflicten bij grensgebieden, onderdrukking (er wordt zelfs gesproken van genocide) van Oeigoerse minderheden, bedreigingen aan het adres van Taiwan, diefstal van intellectueel eigendom, geschonden milieuregels en veel meer.

Anderzijds is de Westerse wereld afhankelijk van de Chinese productie van bijvoorbeeld elektronica en kleding. Zo worden bijvoorbeeld vrijwel alle smartphones in China geproduceerd, ongeacht of je nu een Huawei-smartphone of iPhone koopt. Door de minder strikte Chinese wetgeving op het gebied van arbeid en milieu kunnen onze producten daar goedkoop worden ingekocht.

©PXimport

Er zijn geen tekenen dat de VS een ander standpunt in zal nemen, nu Joe Biden het presidentiële stokje heeft overgenomen. Huawei bleek een van de eerste speelballen, maar nu zijn meerdere bedrijven in het vizier. Zo werd Xiaomi door de Amerikaanse overheid op een zwarte lijst geplaatst, omdat het bedrijf de nationale veiligheid zou bedreigen. Dit werd ontkend door het bedrijf en een rechter gaf Xiaomi gelijk. De bewijslast zou tekortschieten.

Naar verwachting zullen eerder meer Chinese techbedrijven te maken krijgen met de negatieve gevolgen van handelsembargo’s, dan minder. Ook ByteDance (TikTok) en Tencent (WeChat) liggen inmiddels in de clinch met de VS. Zeer recent nog ondertekende Biden nieuwe wetgeving, de 'Secure Equipment Act', waardoor beperkingen met betrekking tot Chinese elektronica voorlopig blijven gelden.

Honor afgesplitst

Het handelsembargo gold ook voor smartphones van het merk Honor, want eigenlijk zijn dat gewoon Huawei-smartphones. Huawei mocht dan krampachtig doen alsof Honor een zelfstandig merk was, de productielijnen en zelfs de software waren identiek. Dit verschijnsel zie je wel vaker bij Chinese merken. Ook Xiaomi doet dit bijvoorbeeld met Poco.

Na het embargo kelderde uiteraard ook de verkoop van Honor-smartphones. Daarom besloot Huawei het merk van de hand te doen en vond een koper in Shenzhen Zhixin New Information Technology Co., Ltd. Hiermee hoopt Honor onder het handelsembargo uit te komen. Maar het is nog maar de vraag of dat lukt. Een van de grote investeerders van het nieuwbakken bedrijf dat Honor inlijfde, is namelijk de stad Shenzen. Hiermee liggen de banden met de Chinese overheid wel erg voor de hand. Juist dit is een van de argumenten waarom Huawei een handelsembargo aan z’n broek kreeg.

Niettemin is onlangs de Honor 50-serie aangekondigd voor de Europese markt. De toestellen zijn ook in de Benelux verkrijgbaar, draaien op Android én hebben Google-diensten aan boord.

©PXimport

Vechten om een been

Huawei laat natuurlijk een enorm gat achter op de smartphonemarkt. Vooral Chinese smartphonemakers zijn erop gebrand om dat marktaandeel op te slokken. De markt wordt overspoeld met smartphones in alle prijsklassen. Vaak zijn de smartphones lastig van elkaar te onderscheiden, en in het geval van Oppo en OnePlus worden dikwijls zelfs dezelfde modellen gebruikt.

Ook merken als Motorola, TCL, RealMe en Xiaomi doen mee. De focus lijkt vooral te liggen op het overspoelen van de markt met verschillende modellen. Alleen lappen de smartphonemakers hun verantwoordelijkheid voor goede update-ondersteuning collectief aan hun laars. Sommige smartphones krijgen zelfs alleen een update naar een Android-versie waarmee het toestel in de winkel had moeten liggen.

De data van Kieskeurig laten zien dat het Chinese marketinggeweld niet aanslaat. Vooralsnog zijn er twee smartphonemakers die profiteren van het wegvallen van Huawei: Samsung en Apple. Niet alleen hebben beide merken krachtige smartphones in alle prijsklassen, ook onderscheiden Samsung en Apple zich met langdurige updates. 

Samsung besloot vorig jaar zijn smartphones vier jaar lang van nieuwe softwareversies te voorzien. Apple doet dit al langer. Vooralsnog lijkt dat een belangrijk argument om dolende Huawei-gebruikers binnen te hengelen.

Huawei naar de achtergrond

Zoals het er nu naar uitziet, verdwijnt Huawei langzaam maar zeker van het toneel. Consumenten zijn nauwelijks geneigd hun Huawei-smartphone of -tablet te vervangen door een nieuw model van hetzelfde merk. Dit vanwege de imagoschade en het ontbreken van een Play Store, Google-diensten en langdurige updates.

De overige producten kennen ook allemaal hun uitdagingen. Koptelefoons en smartwatches moeten zichzelf nog bewijzen, en HarmonyOS heeft (nog) geen onderscheidende eigenschappen. En of providers nog zo happig zijn om samen te werken met Huawei, is ook nog maar de vraag. Intussen lijken internationale betrekkingen ervoor te zorgen dat alleen maar meer Chinese bedrijven op een shortlist staan voor een handelsembargo.

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Gek op Italiaans eten? Kijk dan eens naar een pizzarette: een elektrische tafeloven waarbij iedereen aan tafel zijn eigen mini-pizza's kan beleggen en bakken. Wij vonden er vijf voor je.

Een pizzarette is een elektrische tafeloven met een terracotta koepel, vergelijkbaar met gourmetten. Iedereen aan tafel belegt zijn eigen mini-pizza en schuift deze via openingen in de oven. Binnen enkele minuten heb je een versgebakken, krokante pizza. Het is een gezellige, sociale manier om samen te eten. Wij vonden vijf mooie modellen voor een gezellige avond voor minder dan 100 euro.

Emerio PO‑115848 Pizzarette

Dit model van Emerio is geschikt voor zes personen maar heeft een iets ander ontwerp. De terracottadom is gecombineerd met een stevige kunststof basis met antislipvoetjes. Het apparaat gebruikt ongeveer 1200 watt, wat betekent dat de pizzarette snel op temperatuur komt. De bakplaat is voorzien van een antiaanbaklaag waardoor deeg niet blijft plakken en je weinig tot geen olie nodig hebt. Je kunt de pizzarette niet alleen voor pizza gebruiken; met de zes bijgeleverde spatels maak je ook minipannenkoekjes of wraps. Bovenop de dom bevinden zich kleine openingen zodat stoom kan ontsnappen, wat een knapperige korst bevordert. Een controlelampje laat zien wanneer de oven klaar is voor gebruik.

Review.nlis hét testpanel-platform van Kieskeurig.nl waar je als consument de unieke kans krijgt om de nieuwste producten, zoals elektronica en huishoudelijke apparaten, uitgebreid thuis te proberen. Het concept is eenvoudig: je meldt je aan voor specifieke testacties die jou aanspreken. Word je geselecteerd, dan ontvang je het product om het enkele weken in je eigen omgeving te gebruiken.

In ruil voor deze ervaring deel je jouw ongezouten, eerlijke mening in een review om andere kopers te helpen. Na de testperiode is het zelfs soms mogelijk om het product met een mooie korting over te nemen.

Ariete 919 pizzaoven

Wat deze pizzarette uniek maakt, is de speciale 'Pre-Bake' functie op de platte bovenkant van de handgemaakte terracotta koepel. Hiermee bak je het deeg kort voor voordat je het belegt, wat garandeert dat je pizza’s een perfecte, krokante bodem krijgen en niet zompig worden door de tomatensaus. De poreuze terracotta koepel absorbeert bovendien vocht tijdens het bakken, wat bijdraagt aan die authentieke steenoven-smaak. Dankzij het krachtige vermogen van 1500 Watt zijn de creaties in slechts enkele minuten gaar en knapperig. De set is compleet uitgevoerd met acht geïsoleerde bakspatels en een handige deeguitsteker, zodat je direct aan de slag kunt. Of het nu voor een kinderfeestje is of een uitgebreid diner, met deze Emerio Pizzarette wordt samen eten een culinair feestje zonder gedoe.

Emerio PO‑115985 Pizzarette

Voor kleinere gezelschappen is er de Emerio PO‑115985. Deze compacte pizzarette is ontworpen voor vier personen en heeft een vermogen van 900 watt. Net als bij de andere modellen zorgt een terracottadom voor een gelijkmatige warmteverdeling. De bakplaat is voorzien van een antiaanbaklaag waardoor je deeg of andere ingrediënten eenvoudig omdraait. Het apparaat wordt geleverd met vier hittebestendige spatels en heeft ventilatieopeningen om overtollige stoom af te voeren. Met dit toestel bak je niet alleen pizza’s; je kunt er ook kleine broodjes of taartjes mee maken. Doordat het model compacter is, neemt het minder ruimte in op tafel.

Tristar PZ‑9160 Pizza Festa Gourmet

De Tristar PZ‑9160 onderscheidt zich doordat hij drie functies combineert: pizza’s bakken, raclette en gourmetten. Dit tafeltoestel van 1800 watt heeft een grote ronde bakplaat waarboven je een terracottadom plaatst voor pizza’s. Onder dezelfde kap kun je ook kleine pannetjes gebruiken voor kaas of vlees; ze zijn voorzien van een antiaanbaklaag en worden verlicht door een indicatielampje. De temperatuur stel je handmatig in via een draaiknop en een controlelampje geeft aan wanneer het toestel warm is. De set wordt geleverd met zes spatels, zodat je met zes personen kunt koken. Dankzij de antislipvoetjes blijft de unit stabiel op tafel. De PZ‑9160 is sinds 2021 verkrijgbaar.

Emerio Pizzarette PO‑1158471

De Emerio PO‑1158471 is de vierpersoonsversie van de bekende pizzarette. Dit apparaat verbruikt ongeveer 1100 watt en heeft een keramische bakplaat met een antiaanbaklaag, zodat pizza’s niet vastplakken. De terracottadom zorgt voor een gelijkmatige warmte en een knapperige korst. Openingen aan de bovenkant laten stoom ontsnappen en voorkomen dat de pizza te vochtig wordt. Bij de set krijg je vier spatels met geïsoleerde handvatten. Omdat dit model kleiner is, neemt het niet veel plaats in op tafel en is het ook geschikt voor kleinere huishoudens. De pizzarette is geschikt voor gebruik met kant‑en‑klare pizzabodems of zelfgemaakt deeg.

Hoewel wachtwoordloze technieken als toegangssleutels snel terrein winnen, doe je er voorlopig goed aan slim om te gaan met je huidige wachtwoorden. De tips en (gratis) tools in dit artikel helpen je bij het opzetten van degelijk wachtwoordbeheer.

Cloudbeheer

Telkens hetzelfde wachtwoord gebruiken voor meerdere apps en diensten is sterk af te raden, maar verschillende complexe wachtwoorden onthouden lukt haast niet zonder een wachtwoordbeheerder. Een degelijke, gratis optie is het opensource Bitwarden. Kies eerst een hoofdwachtwoord en installeer daarna de desktop-app, browserextensies (voor automatisch invullen) en/of de mobiele app. Je wachtwoordkluis wordt end-to-end versleuteld in de cloud bewaard en wordt via je account gesynchroniseerd. Kies bij voorkeur bitwarden.eu als serverlocatie. Je kunt ook creditcards en andere gevoelige gegevens in je kluis bewaren.

Lokaal beheer

Bitwarden is een uitstekende wachtwoordmanager, maar functies als TOTP-authenticatie (Time-based One-Time Password) zijn alleen beschikbaar in de betaalde versie. Misschien stoort het je ook dat je wachtwoordkluis in de cloud wordt opgeslagen. Een gratis, opensource-alternatief is KeePassXC. Deze bewaart alles lokaal in een versleuteld bestand, van wachtwoorden en creditcards tot notities. De app werkt volledig offline, ondersteunt ook TOTP-authenticatie en vult inloggegevens automatisch in via een browserextensie. Wil je toch synchronisatie, dan kun je de database delen via een cloudopslagdienst als Google Drive of Dropbox, of met Syncthing.

Algoritme

Bij wachtwoordbeheerders als Bitwarden en KeePassXC worden je wachtwoorden opgeslagen. LessPass pakt het anders aan. Deze bewaart niets, maar genereert je wachtwoorden telkens opnieuw via een algoritme op basis van je hoofdwachtwoord, gebruikersnaam en sitenaam. Uit veiligheidsoverwegingen gebruik je hiervoor liefst de browserextensie of mobiele app, zodat alles lokaal gebeurt. Omdat nergens iets wordt opgeslagen, is dit systeem veilig, maar je moet bij elke herberekening wel exact dezelfde gegevens ingeven. Automatisch invullen of ondersteuning voor notities ontbreekt helaas.

Browsers

Gebruik je bijna uitsluitend je browser voor allerlei aanmeldingen, dan kun je ook de ingebouwde wachtwoordbeheerfunctie gebruiken. Deze zit in de meeste Chromium-browsers en in Firefox. In Chrome ga je naar Instellingen / Jij en Google / Synchronisatie en Google-services. Schakel de functie in en zorg dat bij Beheren wat je synchroniseert ook Wachtwoorden en toegangssleutels is aangevinkt. Wil je liever niet synchroniseren, dan kun je wachtwoorden ook handmatig exporteren en importeren via Instellingen / Automatisch invullen en wachtwoorden / Google Wachtwoordmanager. Kies daar Instellingen en Wachtwoorden exporteren. Je kunt het opnieuw inladen via Wachtwoorden importeren. Verwijder eventueel het csv-bestand na gebruik. Firefox biedt vergelijkbare opties.

2FA

Zelfs met een degelijke wachtwoordbeheerder blijven wachtwoorden een zwakke schakel: ze zijn te eenvoudig, je vergeet of verliest ze, je geeft ze in op phishing-sites of malware onderschept ze. Daarom is het aangeraden om 2FA, oftewel tweestapsverificatie, te activeren. Daarbij is naast je wachtwoord een extra factor nodig, zoals een pincode, TOTP, sms, pushmelding, biometrie of een beveiligingssleutel. Een handig overzicht van sites en diensten die 2FA ondersteunen, met info over de gebruikte methoden en links naar de instelinstructies, vind je op https://2fawebsites.github.io en op de thematische https://2fa.directory.

Authenticator

Er bestaan meerdere verificatiemethoden voor 2FA, maar vrijwel alle diensten ondersteunen verificatie zowel via sms als via TOTP. Bij TOTP is geen internet of gsm-netwerk nodig, wat het minder kwetsbaar maakt voor onderschepping of sim-swapping. Om zulke codes te genereren heb je een TOTP-authenticator-app nodig. Goede gratis opties zijn Google Authenticator, Microsoft Authenticator (ondersteunt geen wachtwoordbeheer en autofill meer), Aegis Authenticator en Authy. Alle vier ondersteunen TOTP en bieden een back-upfunctie. Wil je je codes exporteren, dan lukt dit het best met Google of Aegis. Deze laatste is ook opensource, maar is enkel beschikbaar voor Android. Authy is veelzijdigst, want bruikbaar op Android, iOS, macOS en Windows.

Herstelcodes

De meeste diensten met 2FA laten je ook herstelcodes gebruiken. Deze bieden een uitweg als je tijdelijk geen toegang hebt tot andere aanmeldopties, bijvoorbeeld bij verlies van je smartphone. Bewaar deze herstelcodes tevens digitaal, zoals in het notitiegedeelte van je favoriete wachtwoordmanager, in een versleutelde VeraCrypt-container of in een versleuteld cloudbestand. Bij Google vind je tot 10 herstelcodes via https://myaccount.google.com/security, bij Back-upcodes. Bij Microsoft is dit beperkt tot één code: ga naar https://account.microsoft.com/security, klik op Beheren hoe ik me aanmeld en kies Een nieuwe code genereren.

Gehackt?

Het is verstandig om regelmatig te controleren of een van je login-id's al in een online datalek voorkomt. Dit kan via Have I Been Pwned. Hier vul je e-mailadres in en je ziet meteen hoeveel en welke datalekken er zijn. Klik bovenaan op Notify Me voor een gratis melding zodra je adres in een nieuw lek opduikt. Klik op Passwords om te controleren of een wachtwoord reeds voorkomt in een datalek.

In Chrome kun je via chrome://password-manager/checkup?start=true eveneens een wachtwoordcheck uitvoeren. Je ziet ook hoeveel wachtwoorden zwak zijn of worden hergebruikt.

Anti-phishing

Wachtwoorden bieden weinig bescherming tegen phishing-sites, dus zorg ervoor dat je hiertegen zo goed mogelijk beveiligd bent. In je browser, zoals Chrome, ga je naar Instellingen, kies Privacy en beveiliging / Beveiliging en activeer bij voorkeur Geoptimaliseerde beveiliging bij Safe Browsing, of anders Standaardbeveiliging. Daarnaast kun je via DNS phishing-sites al blokkeren voor ze laden. Een optie is het gebruik van de nieuwe Europese publieke DNS4EU-resolvers. Kies hier voor Protective resolution (86.54.11.1 en 86.54.11.201), eventueel aangevuld met kinderbescherming en/of advertentieblokkering. Op de site vind je stap-voor-stap-instructies.

E-mailadres

Veel diensten laten je een e-mailadres opgeven ingeval je je wachtwoord vergeet of je account wordt geblokkeerd. Je ontvangt dan een mail om je identiteit te bevestigen en een herstellink te krijgen. Gebruik hiervoor liefst niet je hoofdadres, want als iemand dat via een datalek bemachtigt, kan die herstelmails onderscheppen en je accounts via wachtwoordherstel overnemen. Je kiest dus beter een apart e-mailadres dat je nergens anders voor gebruikt. Bij Google kun je dit instellen op https://myaccount.google.com/security, bij Herstelmailadres.

Lees ook: Zo meld je phishing in Outlook en Gmail

Browserprofiel

Voor gevoelige accounts zoals online bankieren of je wachtwoordkluis kun je overwegen een apart browserprofiel te gebruiken. Malafide scripts of extensies uit je standaardprofiel worden zo niet geactiveerd. Zo beperk je ook tracering en fingerprinting, en voorkom je dat je per ongeluk ingelogd blijft, aangezien je in dat profiel geen andere sites bezoekt.

In Chrome maak je een nieuw profiel aan via het profielicoon rechtsboven. Kies Chrome-profiel toevoegen. Je kunt inloggen met een Google-account of klikken op Doorgaan zonder account. Kies een zoekmachine, vul een profielnaam in, selecteer een opvallend thema en klik op Klaar.

Aanmeldpogingen

Bij sommige diensten, zoals Google en Microsoft, ontvang je automatisch een e-mail of pushmelding zodra een nieuw apparaat of een nieuwe browser inlogt. Zo kun je snel ingrijpen, bijvoorbeeld door je wachtwoord aan te passen of verdachte sessies uit te loggen. Bij Google ga je naar https://myaccount.google.com/security. Scrol naar Je apparaten en klik op Apparaten beheren. Selecteer een sessie en kies Uitloggen. Bij Microsoft ga je naar https://account.microsoft.com/security en klik je op Mijn aanmeldactiviteiten weergeven.

Beveiligingssleutel

Je kunt een fysieke beveiligingssleutel (zoals de meeste YubiKeys) ook gebruiken om je wachtwoordkluis te openen in combinatie met je hoofdwachtwoord.

Installeer eerst Yubikey Manager en start dit programma. Ga naar Applications/OTP en klik op Configure bij een vrij slot. Kies Challenge-response en klik op Generate voor een geheime sleutel. Vink Require touch aan voor extra veiligheid. Bevestig met Finish.

Open vervolgens je database in KeePassXC en ga naar Database / Databasebeveiliging. Kies Aanvullende bescherming toevoegen / Challenge-Response toevoegen. Selecteer het juiste slot van je ingeplugde beveiligingssleutel en bevestig met OK.

Browserwachtwoorden

Gebruik je meerdere browsers en zoek je het wachtwoord van een specifieke site, wil je alle wachtwoorden exporteren voor import in een andere browser, of is je systeem gecrasht en wil je de wachtwoorden uit je browserprofielen halen? Dan kan het gratis WebBrowserPassView handig van pas komen (let op: je virusscanner kan een foutpositief geven). Pak het zip-bestand uit met het wachtwoord wbpv28821@ en start de portable app. Je krijgt een overzicht van alle gevonden sites en log-ins. Via Bestand / Geselecteerde items opslaan kun je exporteren naar diverse csv-formaten, zoals voor Chrome, KeePass en Firefox.

Toegangssleutels

Een mooie afsluiter lijkt ons een tip rond passkeys, oftewel toegangssleutels. Immers, steeds meer diensten (en wachtwoordmanagers) ondersteunen deze aanmeldmethode waarbij je geen wachtwoord meer hoeft in te voeren. Een passkey is een cryptografisch sleutelpaar: de publieke sleutel wordt bewaard bij de onlinedienst, terwijl de (afgeleide) private sleutel veilig op je toestel blijft, zoals je pc, smartphone of een fysieke beveiligingssleutel zoals een Yubikey.

Zo maak je een toegangssleutel aan bij Google. Ga naar https://g.co/passkeys en meld je aan. Klik twee keer op Toegangssleutel maken. Je toestel stelt nu een methode voor, zoals gezichtsherkenning, vingerafdruk of pincode. Bevestig de koppeling. Vanaf nu kun je je bij Google aanmelden vanaf dit toestel, zonder wachtwoord.