De computer die jij twintig jaar geleden had, zag er ongetwijfeld anders uit dan je huidige machine. Wellicht was hij een stuk witter, groter en luidruchtiger bovendien. Maar laten we alsjeblieft - ondanks alle vastlopers in Windows - niet vergeten dat ze aan de basis van de huidige generatie krachtpatsers stonden.

1. Sega TeraDrive pc (1991)

Twintig jaar geleden vatte gamebedrijf Sega uit Japan het idee om een 286 IBM PC te combineren met een 16-bit Sega Megadrive gameconsole. Het resultaat was een bijna 1400 euro kostende machine waarmee zowel thuisgebruikers als gamers uit de voeten konden. Een groot succes was de pc niet, want ondanks dat de hybride zowel diskettes als cartridges slikte, kwam 'ie niet verder dan de landsgrenzen van Japan.

2. Gateway 2000 Handbook (1992)

Dacht je dat de Asus Eee PC een van de eerste echte compacte pc's was? Fout. In 1992 kwam Gateway Computers (tegenwoordig onderdeel van Acer) met de Gateway Handbook op de proppen, een ultraportable notebook met een C&T 8680 10Mhz processor (die een Intel 8086 kon emuleren), een CGA grafische adapter en een harde schijf met 40MB opslagruimte. Het gewicht van het computertje was met 2,75 pond destijds ongeëvenaard licht. De in Japan ontworpen en gefabriceerde Handbook was vooral in zijn thuisland ongelooflijk populair. Versies met 486SX en 486DX-processoren volgden dan ook enkele jaren later.

3. HP 95LX (1991)

Hewlett-Packard (tegenwoordig beter bekend als gewoon HP) besloot begin jaren '90 in samenwerking met softwaremaker Lotus een piepkleine MS-DOS pc te maken. Vanwege het afwijkende, kleine CGA-scherm mocht het apparaat alleen niet het label 'pc-compatible' dragen. De kleine computer, die zo'n 700 dollar moest kosten, was uitgerust met MS-DOS 3.22 en Lotus 1-2-3. Een prima keuze destijds voor mensen die ook onderweg op hun cijfers wilden kunnen vertrouwen. Een jaar later verscheen soortgelijke pocket pc op de markt met Microsoft Works aan boord in plaats van Lotus 1-2-3.

4. Amstrad Mega PC (1993)

Twee jaar nadat Sega met een 286/Megadrive hybride op de markt kwam, besloot Amstrad het in 1993 nog eens dunnetjes over te doen met de Mega PC. Het bedrijf nam een licentie om op de Megadrive en integreerde de spelconsole op een losse ISA-kaart in de machine. De 386-machine was een stuk krachtiger dan de TeraDrive en ook succesvoller. Zo succesvol dat een jaar later een snellere variant, de Amstrad Mega Plus, op de markt kwam met een 486-CPU.

5. Be Bebox (1995)

Toen Apple halverwege de jaren '90 op sterven na dood leek, besloot ex-Apple bestuurder Jean-Louis Gasseé van Be de gok te wagen met een pc op een geheel nieuw platform. Van 1990 tot 1995 hadden 12 ingenieurs van Apple, NeXT (Steve Jobs' bedrijf) en Sun aan de BeBox en het besturingsysteem BeOS gewerkt: een investering van ruim 9 miljoen dollar.

Deze krachtsinspanning resulteerde in een machine met twee PowerPC CPU's op 66MHz op een besturingssysteem dat volgens de makers de concurrentie aan zou kunnen gaan met Windows. De machines waren gericht op de zakelijke markt en in het bijzonder op developers. Toch werd het een grote mislukking. In de twee jaar dat de machine verkocht werd, verwisselden slechts 2000 exemplaren van eigenaar. BeOS bestaat nog steeds, maar lijdt een marginaal bestaan sinds eigenaar Palm overgenomen is door HP. Wat van BeOS over is, is terug te vinden in het open-source OS Haiku, waarvan in juni dit jaar de laatste alpha-versie verscheen.

6. AT&T EO Personal Communicator 440 (1993)

De EO was een vroege tabletcomputer van telecomoperator AT&T en combineerde de functies van een PDA met draadloze communicatie door middel van een ingebouwd 14k4-modem. Het was destijds een geduchte concurrent van de elders besproken Apple Newton PDA. Echt succesvol was deze op een eigen AT&T-CPU gebaseerde handheld niet. Je kon er weliswaar mee faxen en e-mailen, er zaten allerlei uitgangen op (waaronder VGA), maar het PenPoint OS sloeg niet aan en de verkoop verliep moeizaam. In de zomer van 1994 trok AT&T de stekker uit het project.

7. Commodore Amiga CDTV (1991)

Lang voordat de eerste pc's van andere leveranciers in een mediacenterkastje verschenen, toonde Commodore tijdens de CES-beurs van 1991 een CD-ROM gebaseerd consumentenapparaat gebaseerd op de Amiga 500 pc. De computer, die verdacht veel weg heeft van een videorecorder, had een 7MHz processor aan boord, kon tot 4096 kleuren weergeven en had aan de achterkant allerlei aansluitingen voor televisie, hifi en additionele entertainmentaccessoires. Als besturingssysteem draaide het 1000 dollar kostende apparaat AmigaDOS 1.3.

8. Apple Network Server 500 & 700 (1996)

Deze netwerkservers van Apple zijn officieel de enige computers van Apple die nooit op een eigen besturingssysteem heeft gefunctioneerd. Deze systemen, op basis van PowerPC CPU's, draaide namelijk op IBM's Unix-gebaseerde AIX en het installeren van een ander besturingssysteem (waaronder ook Mac OS) was doormiddel van een beveiliging van een speciale ROM-chip onmogelijk. De prijs van zo'n beestje begon bij 10.000 euro, waarmee het een flink duurdere oplossing was dan wat concurrenten konden bieden. Begin 1997 werd de productie van deze serverlijn stopgezet.

9. Atari Falcon 030 (1992)

De laatste stuiptrekking op personal computergebied van het in de jaren '80 nog grootse Atari. De Atari Falcon 030 was een 'personal integrated media system' met een eigen digitale signaalprocessor (DSP), wat uniek was voor die tijd en waarmee het systeem bijvoorbeeld moderne MP3'tjes kan afspelen. (En zelfs DivX AVI's, zoals je in het filmpje hieronder kunt zien.) Ondanks dat de computer op bepaalde punten superieur was aan de concurrentie, sloeg het concept niet aan bij de consument. Het falen van deze computer kwam mede tot stand doordat de machine van allerlei incompatible standaarden gebruikmaakte. Ook werd de 32-bit processor op een 16-bit bus gebruikt, wat de prestaties van het systeem niet ten goede kwam. De opvolger van dit exemplaar, de Falcon 040 werd wel ontwikkeld, maar nooit uitgebracht. Atari ging zich toen namelijk op de Atari Jaguar gameconsole richten. (En nee, deze computer heeft niets met Utrecht te maken, al zou je dat aan de naam te zien misschien vermoeden. Het typenummer is afgeleid van de ingebouwde Motorola 68030 processor.)

10. Canon Object Station (1994)

Toen Steve Jobs' NeXT in 1993 afstand nam van het zelf fabriceren van hardware, nam het Japanse Canon de erfenis van de Amerikanen over. Dit leidde een jaar later tot een 4000 dollar kostende, op een Intel-processor gebaseerde machine waarvan twee versies met ietwat verschillende specificaties op de markt gebracht werden. Hoewel de computer standaard voorzien was van het relatief onbekende NEXTSTEP OS 3.3, kon je ook prima Windows op deze machine draaien. Het enige waar je toen wel rekening mee diende te houden, was dat er ook een NeXT-toetsenbord meegeleverd was, wat eigenlijk een kruising is tussen een standaard Windows QWERTY-exemplaar en een Mac-toetsenbord. Canon besloot na deze computer, die bij een kleine groep populair bleek, niet verder te gaan in de pc-business.

In onderstaand filmpje werkt Steve Jobs, die we nu beter kennen van Apple, op de voorloper van de Canon Object Station: de NeXT Computer.

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we daarom binnen een bepaald thema naar zulke deals. Is het weer tijd om te klussen en moet je materialen op maat zagen? Met een decoupeerzaak wordt het zware werk je uit handen genomen. Wij vonden vijf mooie exemplaren voor je.

Een decoupeerzaag is perfect voor het fijnere zaagwerk. Denk aan het zagen van cirkels, het afronden van hoeken, het zagen van laminaat of het uitzagen van kleine stukken uit een materiaal. Dankzij de grote wendbaarheid kun je met een decoupeerzaag makkelijk aan de slag voor allerlei klusjes in en om het huis, of je nu met hout, metaal of kunststof werkt. Hieronder vind vijf decoupeerzagen voor al jouw klusjes.

Black & Decker BES610K

De Black & Decker BES610K is een robuuste decoupeerzaag die je helpt bij allerlei zaagklussen. Hij heeft een 650W motor en variabele snelheid, waardoor je nauwkeurig en gecontroleerd kunt werken. De pendelfunctie is instelbaar en de led-werklamp en stofblazer geven je een goed zicht op de zaaglijn. En dankzij de gereedschapsloze zaagbladwissel en de mogelijkheid om de zaaghoek tot 45 graden in te stellen, is deze zaagmachine voor alle toepassingen geschikt.

DeWalt DW331K

Deze decoupeerzaag is geschikt voor zowel de professionele klusser als de serieuze doe-het-zelver. Met zijn sterke motor en variabele snelheid zaag je moeiteloos door diverse materialen. De zaag ligt prettig in de hand dankzij de softgrip en het anti-vibratiesysteem, waardoor je geen last krijgt van je handen. Het snelspansysteem maakt het wisselen van zaagbladen eenvoudig, en met de instelbare zaaghoek kun je ook schuine snedes maken. Een degelijke machine van een gerenommeerd merk.

Makita 4351FCT

De Makita 4351FCT valt op vanwege de beugelgreep. Daardoor kun je deze zaag perfect sturen, zelfs als je een bocht of een detail wilt zagen. Je hebt hier veel meer controle over. Wisselen van zaagjes gaat vlot dankzij het snelspansysteem. De zaaghoek van deze Makita is instelbaar, waardoor je zelfs schuine snedes kunt maken. En met de stevige koffer erbij blijft alles netjes bij elkaar.

Bosch EasySaw 18V-70

De Bosch EasySaw 18V-70 is een handige zaag die je er makkelijk even bij pakt als je wat klusjes in en om het huis moet doen. Omdat hij op een accu werkt, zit je niet meer vast aan snoeren die altijd in de weg zitten. De zaag ligt lekker in de hand en is zo licht dat je er lang mee kunt doorwerken zonder lamme armen te krijgen. De zaagbladen wissel je in een handomdraai, geen gedoe met extra gereedschap. Houd er wel rekening mee dat je de accu en lader er los bij moet kopen, maar als je al Bosch-gereedschap in huis hebt, kun je die accu's gewoon gebruiken.

Makita JV0600K Decoupeerzaag

De Makita JV0600K is een handige decoupeerzaag waarmee je flexibel aan de slag kunt. Het apparaat ligt fijn in de hand en is niet te zwaar. Hij is krachtig genoeg om netjes door hout en zelfs metaal te zagen, en door het lichte gewicht kun je er lang mee werken zonder dat je polsen moe worden. Bij deze zaag krijg je een stevige kunststof koffer, dus je kunt 'm makkelijk meenemen en netjes opbergen. En als je liever heel schoon werkt, kun je hem ook aansluiten op een stofzuiger.

De Nuki Smart Lock Ultra zet de nieuwe standaard voor slimme sloten en is ontworpen voor een volledig sleutelloze levensstijl. Dit premium alles-in-één-pakket kost 349 euro en combineert een stille, razendsnelle motor met geïntegreerde wifi en een meegeleverde veiligheidscilinder.

De Nuki Smart Lock Ultra is het paradepaardje van het merk, gemaakt voor wie echt zonder sleutel door het leven wil. Het strakke ontwerp in roestvrij staal oogt modern en degelijk, terwijl onder de motorkap een nieuwe borstelloze motor zit die het slot stiller én sneller maakt dan eerdere modellen. Je kiest zelf hoe snel het moet gaan, met als snelste optie de opvallend pittige ‘Insane’-modus. Omdat wifi standaard is ingebouwd, heb je geen aparte bridge meer nodig – alles wat je nodig hebt, zit al in het slot zelf.

Wat de Ultra extra bijzonder maakt, is de meegeleverde veiligheidscilinder met SKG***-keur. Die vervangt je bestaande cilinder en is speciaal ontworpen om perfect samen te werken met het slimme slot. Zo zit je meteen goed qua veiligheid én gebruiksgemak. En ook aan de toekomst is gedacht: met ondersteuning voor Matter over Thread haak je moeiteloos aan bij platforms als Apple Home en Google Home. De verbinding is volledig versleuteld, dus je digitale sleutels blijven net zo veilig als je voordeur.

©Wesley Akkerman

Pro of Ultra?

Het grootste verschil met de Nuki Smart Lock Pro zit 'm in de manier waarop je het slot installeert. Bij de Ultra vervang je de cilinder helemaal, terwijl je de iets goedkopere Pro gewoon over je bestaande slot en sleutel heen schuift. Die laatste is dus een zogenaamde retrofit-oplossing, wat hem iets dikker maakt – hij steekt net wat meer uit aan de buitenkant. Verder zijn de twee modellen in de basis gelijk: allebei hebben ze die snelle motor, ingebouwde wifi en ondersteuning voor Matter. De keuze komt dus vooral neer op hoe je het wilt installeren en hoeveel je eraan wilt uitgeven.

Volgens Nuki gaat de ingebouwde accu van de Ultra tot zes maanden mee. Na een maand intensief gebruik – vooral in de eerste weken klikten we de deur vaak open en dicht – zagen we het accuniveau dalen tot zo'n 60 procent. Daarna vlakte het verbruik duidelijk af. Of die zes maanden echt gehaald worden, kunnen we na één testperiode nog niet met zekerheid zeggen, maar bij normaal gebruik lijkt dat een realistische verwachting. Met een paar keer per dag ont- en vergrendelen moet je het moeiteloos een paar maanden redden.

Opladen doe je met een usb-c-kabel die via een magnetisch klikmechanisme aan het slot bevestigt. Die magnetische kop – speciaal door Nuki ontwikkeld – is afneembaar, en dat is handig. Als iemand per ongeluk de deur opent terwijl het slot aan de lader hangt, schiet de kop los zonder schade aan kabel of poort. De kabel valt gewoon op de grond en het slot blijft werken. Wel jammer: je bent voor een nieuwe kabel aangewezen op Nuki zelf.

©Wesley Akkerman

Het slimme slot installeren

De installatie van de Nuki Smart Lock Ultra verloopt over het algemeen soepel, al zijn er een paar momenten waarop je graag iets meer houvast zou willen. Het vervangen van de cilinder zelf is rechttoe rechtaan en werkt zoals je verwacht. Wat lastiger is, is het bepalen welke verlengstukken je nodig hebt voor jouw deur. Die worden netjes meegeleverd voor verschillende diktes, maar de instructies in de app laten op dat punt wat te wensen over. Uiteindelijk kwamen we er wel uit – een kwestie van logisch nadenken en gewoon even proberen – maar echt intuïtief is het niet.

Een tweede puntje: het is niet meteen duidelijk dat je de montageplaat, waar het slot op vastklikt, moet vastzetten met een klein schroefje. Als je die stap overslaat, merk je dat pas zodra de deur voor het eerst draait: dan komt het slot los. Een beetje technisch inzicht helpt dus wel bij het afronden van de installatie. Op dit vlak doen merken als Tedee en Yale het net iets beter, met helderdere instructies en meer begeleiding. Gelukkig is dit een eenmalige handeling, dus echt storend wordt het niet.

©Wesley Akkerman

Nuki Smart Lock Ultra-app

De Nuki-app biedt een ruime keuze aan instellingen waarmee je het slot precies naar wens afstemt. Zo zie je altijd direct hoe vol de batterij nog is, en kun je de helderheid van de ledverlichting op het slot aanpassen of helemaal uitschakelen. De nachtmodus is een slimme toevoeging: die vergrendelt de deur automatisch op een vast tijdstip en schakelt tegelijk over op een stillere, energiezuinige stand – ideaal als je 's avonds laat thuiskomt zonder het hele huis wakker te maken. Met functies als Autolock en Lock 'n' Go sluit de deur zich vanzelf, wat het dagelijkse gebruik net wat makkelijker maakt.

Ook handig is het logboek in de app, waarin je precies ziet wie het slot wanneer gebruikt heeft. Je kunt tijdelijke of permanente toegang verlenen aan anderen en accessoires toevoegen, zoals een keypad of sensor. De Auto-unlock-functie steekt daar wat ons betreft bovenuit: zodra je thuiskomt, gaat de deur vanzelf van het slot. Dat werkt verrassend precies: je moet echt vlak bij de deur staan voordat het systeem reageert, wat ongewenst ontgrendelen voorkomt. We zijn normaal wat sceptisch over zulke functies, maar tijdens de test werkte dit opvallend goed.

©Wesley Akkerman

Hoe bevalt-ie?

Tijdens onze test van vier weken gebruikten we het slot samen met de Nuki Keypad 2 – een accessoire dat echt iets toevoegt. Hiermee open je de deur via een pincode of je vingerafdruk. Het toetsenpaneel koppel je eenvoudig via de app aan het slot en werkt volledig lokaal, dus je hebt er geen internet voor nodig. Je kunt kiezen voor vaste of tijdelijke toegangscodes, en bij vertrek sluit je de deur met één druk op de knop. Zulke functies tillen het gebruiksgemak van een slim slot naar een hoger niveau.

Vooral de vingerafdrukscanner is een uitblinker. Binnen een paar seconden na het scannen gaat de deur open – snel, betrouwbaar en prettig in het dagelijks gebruik. Ook het invoeren van een pincode gaat vlot en zonder vertraging. Wat ons betreft is de Keypad 2 dan ook een waardevolle aanvulling op de Smart Lock Ultra. Het maakt toegang tot je huis eenvoudiger, sneller en intuïtiever. Met een simpele druk op de terugknop vergrendel je het slot weer, een functie die je via de app instelt.

Vergeleken met de bediening via de smartphone-app (die meerdere stappen vereist) is dit een stuk sneller en minder omslachtig. Hoewel de Auto-unlock op basis van locatie verrassend goed werkt, kiezen we zelf liever voor handmatige controle, om fouten uit te sluiten. En wat ons betreft blijft een fysieke sleutel onmisbaar als ultieme back-up. De Ultra levert drie sleutels mee, zodat je altijd binnenkomt, ook als de techniek je een keer in de steek laat. Dat vinden we geen luxe, maar een absolute vereiste bij slimme sloten.

©Wesley Akkerman

Nuki Smart Lock kopen?

De Nuki Smart Lock Ultra biedt een hoogwaardige en complete oplossing voor wie afscheid wil nemen van traditionele sleutels. Met een stille, vlot werkende motor, ingebouwde wifi en ondersteuning voor het nieuwe Matter-protocol, positioneert dit slimme slot zich overtuigend in het topsegment. De bijgeleverde SKG***-cilinder speelt daarbij een (ja ja) sleutelrol: die verhoogt niet alleen de veiligheid, maar zorgt er ook voor dat je altijd kunt terugvallen op een fysieke sleutel. Dankzij deze doordachte combinatie voelt de hogere prijs volledig gerechtvaardigd.

Na installatie blijkt de Smart Lock Ultra een bijzonder betrouwbaar en krachtig systeem, al mogen de montage-instructies wel iets duidelijker. De app biedt een uitgebreide set functies en het slot reageert snel en nauwkeurig. Ontgrendelen via de app vergt soms een extra handeling, maar wie kiest voor het optionele Keypad 2, opent en sluit de deur met één druk op de knop. Kleine kanttekeningen daargelaten, is dit slimme slot een uitstekende keuze voor wie zoekt naar een stil, geavanceerd en allesomvattend systeem dat jarenlang meegaat.