ID.nl logo
Stekker eruit of juist niet? De ultieme vakantie-checklist voor al je apparaten
© AK | ID.nl
Huis

Stekker eruit of juist niet? De ultieme vakantie-checklist voor al je apparaten

Voordat je op vakantie vertrekt, denk je meestal aan je paspoort, je planten, je koffer. Maar minstens zo belangrijk is: wat laat je thuis aanstaan, en wat kan of moet uit? Deze checklist helpt je op weg. Fijne vakantie!

Ook interessant: 5 weerbestendige beveiligingscamera's voor buiten

Aan of uit?

Wanneer je een paar dagen of een weekje weggaat, dan laat je alles in huis eigenlijk altijd gewoon aan staan. Maar ga je langer op vakantie, dan is het slim om eens goed te kijken welke apparaten echt aan moeten blijven en welke niet. Veel apparaten verbruiken namelijk ook in stand-bymodus stroom. Door ze volledig uit te schakelen – of beter nog, de stekker eruit te trekken – voorkom je onnodig sluipverbruik. Dat scheelt niet alleen op de energierekening, maar is ook beter voor het milieu. Bovendien verklein je zo de kans op brand. Hoe minder apparatuur onder spanning staat, hoe kleiner de kans op kortsluiting door een kapotte kabel of oplader. En bij onweer of stroomstoringen loop je minder risico op schade door spanningspieken wanneer apparaten helemaal van het stroomnet zijn losgekoppeld. Denk aan routers, opladers, tv's of printers die vaak ongemerkt blijven aanstaan terwijl je ze wekenlang niet gebruikt. 

Apparaten die je beter helemaal uitzet

Televisies en randapparatuur

Veel moderne tv's, soundbars en spelcomputers blijven op stand-by staan als je ze met de afstandsbediening uitschakelt. Ze lijken dan uit, maar verbruiken toch stroom. Zet ze helemaal uit met de schakelaar op het stekkerblok of trek de stekker eruit. Dat voorkomt sluipverbruik én schade bij stroompieken of blikseminslag.

Espressomachine en magnetron

Apparaten met een digitaal klokje, display of stand-byfunctie verbruiken ook zonder gebruik kleine beetjes stroom. Denk aan magnetrons, espressomachines of andere apparaten die altijd 'aan' lijken te staan. Ook apparatuur met een snelstartfunctie blijft deels actief zolang de stekker in het stopcontact zit. Door de stekker eruit te halen, voorkom je dit sluipverbruik. Bovendien loop je minder risico op kortsluiting of schade bij stroomschommelingen, zeker bij oudere modellen die daar gevoeliger voor zijn.

Opladers en adapters

Opladers van telefoons, laptops en tandenborstels verbruiken ook stroom als er niets aan hangt. Het effect op je energierekening is klein, maar waarom zou je ze in het stopcontact laten zitten als je weken weg bent? Haal ze eruit, ook om brandgevaar bij piekbelasting te beperken.

Wasmachine, wasdroger en vaatwasmachine

Deze apparaten hoef je tijdens je vakantie niet stand-by te houden: je gebruikt ze immers toch niet! Spoel wel voor vertrek het zeepbakje van de wasmachine om en droog het goed af. Maak ook de deurrubbers schoon en zet de deur op een kier. Zo voorkom je dat je wasmachine of droger muf gaat ruiken. Maak voor je weggaat het filter van je vaatwasser goed schoon en draai een reinigingsprogramma. Je hebt hier speciale middelen voor die je in het bestekbakje zet, waarna je hem laat draaien op 60 of 90 graden. Niet alleen wordt je vaatwasser dan door en door schoon, ook ruikt hij lekker fris. Ook hier geldt weer: deur op een kier laten staan!

Printer (vooral inkjet)

Printers – met name inkjetmodellen – staan vaak in stand-by zodat je ze meteen kunt gebruiken wanneer je ze nodig hebt. Spoiler alert: dat heb je in de vakantie dus niet. Uitzetten dus. Heb je hem na je vakantie wel nodig, dan is-ie binnen een minuut weer opgestart.

Monitor of computerscherm

Gebruik je een losse monitor, trek dan de stekker eruit of schakel hem via een stekkerblok uit. Zelfs uitgeschakelde schermen met externe voeding kunnen nog stroom blijven trekken zolang de adapter in het stopcontact zit.

Stereo-installatie of speakers

Veel audio-apparaten blijven in een 'klaar om aan te springen'-modus staan. Die stand-by-functie zorgt voor stroomverbruik zonder dat je het merkt. Als je je installatie een tijdje niet gebruikt, kun je hem beter volledig uitschakelen.

Router en computer: aan of uit?

Router Als je thuis geen slimme apparaten hebt – zoals een thermostaat, beveiligingscamera of alarmsysteem – en niemand tijdens je vakantie gebruik hoeft te maken van het internet, kun je overwegen de router helemaal uit te zetten. Dat bespaart stroom én verkleint het risico dat iemand op afstand in je wifi-netwerk probeert in te breken. Heb je wél apparaten die via internet blijven werken of meldingen sturen, laat de router dan gewoon aan. In dat geval is het slim om te controleren of de firmware up-to-date is en of je wifi goed beveiligd is met een sterk wachtwoord. Computer Bij een gewone vakantie van een paar weken kun je je computer het beste helemaal uitschakelen en de stekker eruit halen. Zo voorkom je sluipverbruik en beperk je het risico op schade door stroompieken of blikseminslag. Gebruik je een laptop? Laad deze dan tot zo'n 50 tot 70 procent op en berg hem uitgeschakeld op een droge, koele plek. Wil je onderweg toch toegang houden tot bestanden of gebruikmaken van remote desktop, dan moet de computer aan blijven en verbonden zijn met internet. Zorg dan voor een goede beveiliging en voorkom automatische updates die het systeem uit zichzelf kunnen herstarten.

Apparaten die je beter aan laat staan

Je ziet: er zijn veel apparaten die je gewoon kunt uitzetten wanneer je op vakantie gaat. Toch zijn er ook redenen om bepaalde apparaten wél aan te laten. Slimme beveiligingssystemen, zoals camera's of videodeurbellen, werken natuurlijk alleen als ze ingeschakeld zijn. Hetzelfde geldt voor verlichting die je via timers of apps automatisch inschakelt om de indruk te wekken dat er iemand thuis is. En ook de koelkast en vriezer kunnen blijven draaien als je maar kort weg bent en er nog etenswaren in liggen.

Slimme deurbel

Gebruik je een slimme deurbel met camera of meldfunctie, dan wil je dat die blijft werken. Zo kun je meldingen blijven ontvangen en meekijken als er onverwacht iemand aanbelt. Ook bij noodgevallen kan het handig zijn als je van afstand de deur kunt opendoen voor mensen.

Slimme thermostaat of verwarmingssysteem

Ook in de zomer kun je deze beter op 'vakantiestand' laten draaien in plaats van helemaal uit. Zo blijft het systeem bereikbaar via internet en voorkom je dat instellingen verloren gaan. Bij sommige huizen of appartementen stuurt de thermostaat ook ventilatie of warm water aan – reden om het systeem actief te houden. Je kunt bovendien op de dag van terugkomst alvast de temperatuur instellen zoals jij het wilt.

Alarmsysteem, camera's en slimme verlichting

Beveiligingsapparaten moeten uiteraard blijven werken. Laat ze ingeschakeld, en zorg dat ze verbonden blijven met internet als je ze op afstand wilt kunnen bedienen of volgen. Ook bewegingssensoren of tijdschakelaars voor verlichting, om te suggereren dat er iemand thuis is, hebben stroom nodig.

Warmwaterboiler

Afhankelijk van het type boiler kan het beter zijn om deze aan te laten. Sommige modellen schakelen automatisch over naar een energiezuinige stand of voeren periodiek een opwarmcyclus uit tegen legionella. Bij oudere boilers of als je langer dan drie weken weg bent, kan uitschakelen juist zinvol zijn – maar kijk daarvoor naar het type en de instellingen.

Aquarium, ventilatie, luchtontvochtiger

Heb je een automatisch systeem in huis dat zorgt voor ventilatie of luchtkwaliteit? Laat dat draaien op lage stand. Ook aquaria met een timer, filterpomp of verwarming mogen natuurlijk niet uit. Vraag in dat geval of iemand een oogje in het zeil wil houden – de vissen moeten sowieso ook regelmatig voer krijgen natuurlijk!  

Koelkast en vriezer

Zet je deze uit, dan bederven je etenswaren of ontdooit de inhoud. Laat ze dus gewoon aan, maar controleer of de deur goed sluit en of er geen oude producten meer in liggen. Bij langere vakanties (langer dan 2 weken) kun je overwegen om de koelkast leeg te maken, schoon te maken en uit te zetten – mét de deur open tegen schimmel.

Automatisch tuinsproeisysteem

Heb je een systeem dat automatisch de tuin besproeit? Laat dat actief. Vergeet niet te controleren of de timer of het programma klopt met je vakantieperiode, zodat je niet per ongeluk elke dag om 12 uur 's middags sproeit terwijl het al 30 graden is, in plaats van vroeg in de ochtend of later op de avond (wat beter is voor je planten en gras).

Elektrische zonwering of rolluiken

Rolluiken maken het lastiger om binnen te komen en werken daarmee inbraakvertragend. Tegelijk kan het opvallen als ze dagenlang gesloten blijven – zeker overdag. Dat wekt juist de indruk dat er niemand thuis is. Wissel de momenten waarop ze openen en sluiten daarom af, of combineer ze met slimme verlichting of tijdschakelaars op lampen. Zo lijkt het alsof er activiteit in huis is, terwijl je tegelijkertijd de warmte buiten houdt. Ook zonwering die automatisch reageert op zonlicht maakt je woning minder aantrekkelijk voor inbrekers én zorgt er bovendien voor dat de temperatuur in huis lekker blijft, zodat je niet in een snikheet huis thuiskomt.

👊 Vuistregel

Apparaten die in je afwezigheid geen functie hebben, in stand-bystand stroom blijven verbruiken of in theorie brandgevaarlijk kunnen zijn, kun je beter uitzetten. Alles wat te maken heeft met veiligheid, bewaking of het voorkomen van bederf laat je juist aan.

Loop vlak voor vertrek nog even een ronde door je huis, haal onnodige stekkers uit het stopcontact en controleer of alles wat moet blijven draaien ook echt goed werkt. Zo ga je met een gerust gevoel op pad.

🧳 Inpakken & wegwezen maar!

Koffers shop je

▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 slimme deurbellen met camera en online opslag
Zekerheid & gemak

Waar voor je geld: 5 slimme deurbellen met camera en online opslag

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom speuren we een paar keer per week binnen een bepaald thema naar zulke deals. Ga je op vakantie maar wil je toch weten wat er bij je voordeur gebeurt? Een slimme deurbel laat je ook als je niet thuis bent zien wie er voor de deur staat. Wij vonden een vijftal betaalbare exemplaren.

Met een slimme deurbel krijg je een seintje als er iemand aanbelt en kun je vaak ook terugzien wie er voor de deur heeft gestaan. Je kunt daarbij kiezen om de video's lokaal op te slaan, maar de hier besproken deurbellen bieden ook online opslag. En dat is handig, want zo kun je ook tijdens je vakantie in de gaten houden welke (ongenode) gasten er voor de deur staan.

D230S1

Wat handig is aan de Tapo D230S1, is dat hij wordt geleverd met een compacte gong die tevens functioneert als een internet tussenpunt. Hierin kun je een microSD-kaart plaatsen voor lokale opslag van videobeelden, wat betekent dat een abonnement voor cloudopslag niet strikt noodzakelijk is om beelden te bewaren. Mocht je toch liever de flexibiliteit van cloudopslag hebben, dan biedt TP-Link hiervoor een optionele dienst aan. De installatie is over het algemeen eenvoudig en hij werkt op een batterij, wat veel vrijheid geeft qua plaatsing zonder gedoe met bedrading. De beeldkwaliteit is voldoende voor het dagelijks gebruik en de deurbel is uitgerust met slimme detectiefuncties om je op de hoogte te stellen van activiteit voor je deur. Dit maakt het een goede keuze voor wie een complete set zoekt zonder direct vast te zitten aan maandelijkse kosten voor opslag.

Ring Video Doorbell Wired

De Ring Video Doorbell Wired is een van de meest budgetvriendelijke opties van Ring. Deze deurbel sluit je bedraad aan op je bestaande deurbelbedrading, Dit betekent dat je je geen zorgen hoeft te maken over het opladen van batterijen of het leegraken ervan. De deurbel biedt 1080p HD-video en tweeweg-communicatie, zodat je met de bijbehorende app kunt praten met wie er voor de deur staat. Een belangrijk punt om te overwegen bij de Ring Video Doorbell Wired is dat voor de meeste functionaliteiten, waaronder het opslaan en terugkijken van videobeelden, een Ring Protect-abonnement nodig is. Zonder dit abonnement zijn de mogelijkheden vrij beperkt tot livebeeld en notificaties.

Arlo Essential 2 2K Video Doorbell

Deze draadloze videodeurbel van Arlo heeft focus op scherpe beeldkwaliteit en gebruiksgemak. De Arlo Essential 2 filmt in 2K resolutie, waardoor je een beter beeld krijgt dan met de meeste Full-HD-camera's. Een opvallend kenmerk is de 180 graden kijkhoek en de 1:1 beeldverhouding, waardoor je een volledig 'hoofd-tot-teen' beeld krijgt van je bezoekers en pakketjes op de grond. De installatie is bijzonder makkelijk en geheel draadloos. Voor het opslaan van opgenomen videobeelden maakt Arlo gebruik van een cloudgebaseerd systeem, waar je wel een abonnement voor nodig hebt.

Xiaomi Smart Doorbell 3

Ook deze deurbel filmt in 2K resolutie en heeft een indrukwekkende kijkhoek van 180 graden, waardoor je een breed overzicht krijgt van wat er voor je deur gebeurt. Een van de handige eigenschappen is de meegeleverde gong die ook functioneert als basisstation. Deze gong is uitgerust met een interne opslag van 64 GB, wat voldoende is voor de meeste gebruikers en maakt het overbodig om een apart cloudabonnement te nemen, iets wat overigens wel mogelijk is. De deurbel heeft een ingebouwde batterij die lang meegaat en is eenvoudig te installeren. Ook beschikt hij over AI-gestuurde persoonsdetectie, wat helpt om valse meldingen te verminderen.

Imou Doorbell 2S Kit

De Imou Doorbell 2S Kit is een draadloze videodeurbel met nachtfunctie Imou biedt een optionele cloudopslagdienst, maar je kunt de video's ook lokaal opslaan. De deurbel werkt op een ingebouwde, oplaadbare batterij, wat de installatie zeer eenvoudig maakt omdat je geen bedrading nodig hebt. De AI-gestuurde persoonsdetectie zorgt ervoor dat je geen ongewenste meldingen van beweging krijgt, dus niet bij elke langslopende kat.

▼ Volgende artikel
Facebook en Instagram gratis blijven gebruiken? Zo houd je grip op wat je ziet
Huis

Facebook en Instagram gratis blijven gebruiken? Zo houd je grip op wat je ziet

Gebruikers die deze week Facebook of Instagram openen, krijgen ineens een keuze voorgeschoteld: wil je betalen om geen advertenties meer te zien, of blijf je het gratis gebruiken mét advertenties? Die keuze is vanaf nu verplicht. Sinds november 2023 bood Meta al de mogelijkheid om een betaald abonnement zonder advertenties te nemen, maar tot nu toe was dat geheel vrijblijvend. Wat betekent die verplichte keuze precies? En kun je, als je niet wilt betalen, nog steeds zelf bepalen wat je te zien krijgt?

Waarom moet je nu ineens kiezen?

Meta voert deze verplichte keuze door vanwege aangescherpte Europese privacyregels. De wetgever stelt strengere eisen aan hoe bedrijven data mogen gebruiken voor advertentiedoeleinden. Een gratis dienst met gepersonaliseerde advertenties mag alleen als de gebruiker daar bewust toestemming voor geeft. Meta zet de gebruiker daarom voor het blok: betalen voor een advertentievrije ervaring, of toestemming geven voor het gebruik van je gegevens.

De betaalde abonnementsvorm: wat houdt het in?

Wie zich abonneert op de advertentievrije versie van Facebook en Instagram betaalt 7,99 euro per maand via de app, of 5,99 euro via een browser. Dit bedrag geldt voor één account in het zogeheten Accountcentrum. Wil je meerdere accounts advertentievrij gebruiken, dan betaal je daar extra voor. Meta belooft dat je gegevens in dat geval niet verwerkt worden voor advertentiedoeleinden. Je gebruikt de platformen dan volledig zonder gepersonaliseerde advertenties.

©Meta

Kritiek op het 'pay or consent'-model

Hoewel Meta stelt dat deze keuze in lijn is met de Europese privacyregels, heeft het 'pay or consent' (betaal of geef toestemming) model veel kritiek gekregen. Tegenstanders noemen het een vorm van privacy blackmail: je betaalt om je privacy te behouden, of je geeft die op in ruil voor gratis gebruik en gepersonaliseerde advertenties. Het is de vraag of een 'keuze' wel echt een keuze is als de alternatieven zo ongelijkwaardig zijn.

Niet betalen? Dit doet Meta dan met je gegevens

Kies je ervoor om Facebook en Instagram gratis te blijven gebruiken, dan geef je Meta toestemming om je gegevens te gebruiken voor advertenties. Het gaat dan om gepersonaliseerde advertenties, gebaseerd op je profiel, gedrag op het platform en je interacties met andere websites en apps. Je huidige ervaring blijft grotendeels hetzelfde, maar de verwerking van je gegevens valt voortaan onder strengere Europese regels.

Je kunt later ook kiezen voor advertenties met minder personalisatie. Deze optie gebruikt minder van je gegevens en is iets privacyvriendelijker, maar laat nog steeds advertenties zien. Meta gebruikt dan geen informatie meer over je gedrag op andere sites of eerdere interacties binnen hun platformen. In plaats daarvan worden alleen basisgegevens gebruikt, zoals je leeftijd, geslacht, locatie en activiteit op dat moment. Deze instelling kun je op elk moment inschakelen via het menu Advertentie-instellingen, onder het kopje dat gaat over personalisatie en gegevensgebruik.

Een bredere trend: betalen voor advertentievrije content

De beslissing van Meta om te kiezen voor een betaalde advertentievrije optie staat niet op zichzelf. Steeds meer bedrijven voegen advertenties toe aan diensten die voorheen gratis of advertentievrij waren, of bieden juist een betaalde versie zonder advertenties. Disney+ heeft bijvoorbeeld de optie Standaard met reclame, Videoland biedt meerdere abonnementen aan met reclames en Netflix heeft in een aantal landen ook een dergelijk abonnement (nog niet in Nederland overigens). Vanaf 26 augustus voegt ook Amazon advertenties toe aan Prime Video in Nederland. En het blijft niet bij videostreaming. Spotify biedt al jaren een gratis versie met advertenties naast zijn Premium-abonnement, net als YouTube. Ook op sociale media zie je dezelfde trend. X, voorheen Twitter, heeft een betaalde variant die minder advertenties belooft, al krijg je zelfs met X Premium nog wel wat advertenties te zijn.

©Videoland

Hoe houd je invloed op wat je te zien krijgt?

Ook als je kiest voor de gratis versie van Facebook of Instagram, kun je nog wel degelijk invloed uitoefenen op de advertenties die je te zien krijgt.

Advertentie-instellingen beheren

Ga naar de instellingen van je Facebook- of Instagram-account en zoek naar Advertentievoorkeuren of Advertentie-instellingen. Hier krijg je een overzicht van de interesses die Meta aan jouw profiel heeft gekoppeld. Je kunt deze interesses bewerken, verwijderen of toevoegen. Door dit te doen, geef je Meta een duidelijker beeld van wat je wel en niet relevant vindt. Je kunt ook instellen dat je geen advertenties meer wilt op basis van je activiteit op andere websites en apps.

Advertenties verbergen, rapporteren of de herkomst begrijpen

Bij elke advertentie verschijnt een menu met de optie Waarom zie ik deze advertentie?. Als je daarop klikt, zie je welke informatie Meta heeft gebruikt om jou die advertentie te tonen. Denk aan je interesses, je leeftijd, locatie of het feit dat je eerder een bepaalde pagina hebt bezocht. Vanuit dat scherm kun je direct instellingen aanpassen of interesses verwijderen die niet (meer) bij je passen. Als je een advertentie ziet die je niet interesseert of ongepast vindt, kun je deze ook verbergen of rapporteren. Klik op de drie puntjes bij de advertentie en kies voor Advertentie verbergen of Deze advertentie rapporteren.

Merken of onderwerpen blokkeren

Daarnaast kun je in je advertentie-instellingen specifieke merken of onderwerpen blokkeren die je liever niet voorbij ziet komen. Dit zorgt er niet voor dat advertenties verdwijnen, maar wel dat ze iets minder willekeurig aanvoelen en beter aansluiten op wat je zelf belangrijk of prettig vindt.

Alternatieven: gratis en advertentievrij?

Als de ontwikkelingen bij Facebook en Instagram je zorgen baren en je liever geen advertenties ziet én niet wilt betalen, zijn er maar weinig alternatieven. Volledig gratis, advertentievrije sociale media zijn zeldzaam. De meeste platformen draaien op advertentie-inkomsten of het gebruik van data. Er zijn wel opties die het anders aanpakken. Mastodon, onderdeel van het Fediverse, werkt bijvoorbeeld met open-sourceprincipes en wordt beheerd door community's. Hier zie je weinig tot geen advertenties, maar het bereik is kleiner en de ervaring anders. Ook kun je specifieke niche-platforms of forums opzoeken die zonder advertenties draaien dankzij donaties of vrijwilligers.

De keuze is aan jou

Betalen, de advertenties voor lief nemen of je account opzeggen: de keuze is aan jou. En dat is geen makkelijke keuze. Blijf je bij de gratis versies van Facebook en Instagram? Met de tips in dit artikel kun je in ieder geval nog een beetje grip op je eigen tijdlijn houden.

Lees ook: Je Facebook-account deactiveren of verwijderen