Workshop Carta
Loopt u al te stressen over de vraag wat u uw gasten met kerst gaat voorschotelen? Een receptendatabank zoals Carta kan u helpen bij het vinden van een antwoord. Programma’s om recepten in op te slaan en ook weer snel terug te vinden bestaan al jaren en ook online vinden we vele informatiebronnen zoals het onvolprezen Smulweb (www.smulweb.nl). Veel van die programma’s zijn Engelstalig (vaak Amerikaans) en laten u recepten bereiden met onnavolgbare hoeveelheden zoals fl.oz. Nee, dan liever een programma van eigen bodem. Ook dat is er al jaren. Het heet Carta en wordt nog regelmatig van nieuwe snufjes voorzien. Bovendien zijn voor Carta veel recepten beschikbaar zodat u nooit meer een kookboek hoeft te kopen of hooguit nog om bepaalde technieken te leren.
1. Downloaden en installeren
We surfen naar carta.verbi.nl, klikken links op Download en vervolgens op de link naar het exe-bestand. We slaan het bestand op in een map naar keuze en starten het (CartaSetup164_010.exe, 3055 kB). We geven UAC-toestemming, klikken op Volgende, Ik accepteer…, vier maal Volgende, Installeren en Voltooien. Het programma wordt nu gestart (Afb.1).
©CIDimport
2. Korte rondleiding
Het grote venster links toont ons een handvol recepten die standaard met het programma worden meegeleverd. Verderop laten we u zien hoe u deze collectie kunt uitbreiden. Het grote venster rechts toont informatie over het geselecteerde gerecht, de benodigde ingrediënten, de bereidingswijze en vaak een foto.
Boven deze twee vensters bevinden zich alle mogelijkheden om recepten te filteren zodat we bijvoorbeeld alleen hoofdgerechten te zien krijgen of alle lekkernijen uit de Chinese keuken.
Linksonder vinden we een zoekvak waarin we recepten kunnen zoeken, bijvoorbeeld op naam of op ingrediënt. Via de andere tabbladen van dit schermdeel kunnen we recepten sorteren of beheren (toevoegen, verwijderen).
3. Losse recepten downloaden
Het aantal recepten dat standaard met Carta wordt meegeleverd is beperkt maar gelukkig hebben vele kooklustige medegebruikers door de jaren voor duizenden recepten gezorgd die allemaal vrij toegankelijk zijn. Deze kunnen we op twee manieren binnenhalen: per stuk of in bundels.
We gaan weer naar de Carta-website carta.verbi.nl en klikken links op Recepten. We zien nu een groot aantal gerechten waar we doorheen kunnen bladeren en een zoekvak dat ons helpt iets van onze gading te vinden. Typen we in het zoekvak bijvoorbeeld Beenham dan vinden we één gerecht (Paddestoelenpie met beenham). Klikken we vervolgens op de afbeelding dan zien we het volledige recept (Afb.2). Een op deze manier gevonden recept kunnen we natuurlijk vanuit de browser afdrukken maar met de link rechtsboven kunnen we het ook downloaden als car-bestand. We klikken op de link en slaan het bestand op in een map naar keuze. We gaan nu naar Carta en kiezen daar Bestand, Importeer. We navigeren naar het gedownloade bestand en selecteren dit. Vervolgens klikken we op Importeer geselecteerde bestanden. Rechts onderin het import-venster zien we nu dat het aantal aanwezige recepten wordt opgehoogd van de meegeleverde 34 naar 35.
Voor het importeren hebben we overigens nog een aantal keuzemogelijkheden. Standaard wordt een recept niet geïmporteerd als de naam al bestaat. We kunnen echter ook kiezen om een bestaand recept te vervangen (zelden verstandig) of om het recept toch op te nemen. Dat laatste is een logische keuze want als u een liefhebber bent wilt u best twintig verschillende recepten voor tomatensoep en recepten die niet bevallen kunnen altijd worden verwijderd.
©CIDimport
4. Kookboekjes downloaden
We sluiten het import-venster en gaan nu op een andere manier naar de Carta-site. Dat kan vanuit Carta via het menu Carta-online, Receptenbestanden. We komen nu direct op de pagina Kookboekjes op de Carta-site. Ze staan gerangschikt per jaar waarin ze werden geüpload en we kunnen voor elk boekje op Inhoud klikken om een overzicht te krijgen van de recepten in dat boekje. Helaas is het niet mogelijk alle boekjes in één keer binnen te halen dus dat moeten we per stuk doen.
Sommige boekjes bieden honderden recepten (vaak in de naam terug te zien) terwijl andere slechts één recept bevatten. Als voorbeeld kiezen we Kerst2005-verzamel.car dat onderaan bij 2005 te vinden is. We klikken op de naam en slaan het bestand weer op in een map naar keuze. We kiezen de import-functie zoals in stap 3 en klikken op de naam van het gedownloade bestand. Linksonder zien we nu dat het bestand 172 recepten bevat (Afb.3). Met de knop Importeer… kunnen we ze allemaal in één keer binnenhalen. Met de >-knop naast de lijst kunnen we ook recepten per stuk importeren. Helaas is het niet mogelijk meerdere recepten tegelijk over te zetten; het is één (>) of alles (>>). We klikken op Importeer… of >> en als de klus klaar is sluiten we het Import-venster.
©CIDimport
5. Recepten filteren
We hebben nog altijd een beperkt aantal recepten, dus daar kunnen we best doorheen bladeren. Bent u echter flink aan het downloaden geslagen en zijn het er duizenden dan is dat geen optie meer. Wie dan toch het nodige te kiezen wil hebben kan de weergave filteren. We kiezen bovenin bij Alle Gangen voor Hoofdgerechten Vlees. We houden dan een bescheiden selectie over waar we makkelijk doorheen kunnen bladeren.
Wilt u een ander filter? Dan klikken we op Herstel en kiezen bij Alle Soorten bijvoorbeeld voor Vlees wat bijvoorbeeld ook voorgerechten met vlees geeft.
We kunnen filters op elke manier combineren en eventueel aanvinken of we alleen snelle of slanke recepten willen zien of recepten met foto.
6. Zoeken
Gericht zoeken kan met de zoekvakken linksonder. De bovenste twee zijn het belangrijkst. In het eerste vak kunnen we een zoekterm in de receptnaam invoeren. Zo geeft ‘tomaat’ enkele gerechten met tomaat in de naam.
Het middelste vak is handig wanneer we niet weten wat we willen maken maar wel wat we zoal in huis hebben. We kunnen dan maximaal drie aanwezige ingrediënten opgeven gescheiden door een spatie, bijvoorbeeld ‘tomaat ui’ voor alle gerechten waarin die twee voorkomen. Een grotere database zorgt daarbij uiteraard voor een grotere trefkans.
7. Recepten gebruiken
Heen en weer lopen van keuken naar pc met allemaal pruttelende pannen op het vuur is niet zo’n goed idee. Gelukkig kunnen we elk geselecteerd recept afdrukken via Bestand, Print huidig recept. Voor gebruik op een tablet of smartphone zou mailen naar onszelf ook een optie kunnen zijn maar dat kan helaas alleen als car-bestand.
8. Recepten beheren
Met het tabblad Beheer linksonder kunnen we onze database aanpassen. Zo kunnen we met de knop Wis een ongewenst recept verwijderen. Is een recept niet helemaal naar wens dan kunt u het met Wijzig ook aanpassen. Elke rubriek in het hoofdscherm verandert dan in een editor waarin u de inhoud naar uw hand kunt zetten. Een klik op OK bevestigt de wijziging.
9. Recepten invoeren
Elke kookfanaat heeft natuurlijk zijn eigen recepten en die kunnen eenvoudig in Carta worden ingevoerd. Daarvoor kiezen we Nieuw. We krijgen nu een blanco invoerscherm te zien waarin we menugang, keuken, soort, type (die laatste twee zijn nogal verwarrend) en andere kenmerken kunnen opgeven. Vervolgens voeren we de benodigde ingrediënten in, in het daarvoor bestemde vak en tot slot beschrijven we de uitvoering van het recept onder Bereiding. Zeker als we ons recept ook met anderen willen delen is een foto wel zo handig. Hebt u een foto van uw gerecht dan kunt u dat van uw harde schijf kopiëren en plakken in het fotovak of toevoegen via de knop +Foto. Tot slot voegt u uw recept toe met een klik op OK.
10. Rubrieken beheren
Tot slot kan het voorkomen dat u een recept wilt toevoegen uit een land dat nog niet aanwezig is of van een soort of type dat Carta nog niet kent. In het menu Rubrieken, Beheer vinden we alle rubrieken die Carta kent. Aan elk van de groepen kunt u termen toevoegen met het +-pictogram en deze definitief maken met het vinkje. Termen wijzigen kan ook (Map-pictogram) om uw database wat gestroomlijnder te maken (Afb.4).
©CIDimport
Eet smakelijk!