Het grote voordeel van Home Assistant is dat het een breed gamma aan apparaten en diensten ondersteunt voor smarthomes. In dit artikel leggen we uit wat je nodig hebt om Zigbee-apparaten aan te sturen en 433MHz-sensors uit te lezen. We kijken ook kort naar Thread en Matter, smarthomeprotocollen die in opkomst zijn en waarvoor Home Assistant experimentele ondersteuning biedt.

Zonder enige speciale hardware herkent Home Assistant al allerlei apparaten, zoals bluetooth-sensors of de printer in je lokale netwerk. Extra ondersteuning voor apparaten voeg je toe via een integratie. In dit artikel brengen we dat in de praktijk voor Zigbee en voor apparaten die op een frequentie van 433,92 MHz radiosignalen uitsturen. Tot slot kijken we ook naar de ondersteuning voor Matter, het protocol waar zowat alle grote namen in de smarthomewereld zich achter hebben geschaard.

Home Assistant als Zigbee-hub

Zigbee is een populair draadloos protocol voor smarthomes. Honderden fabrikanten hebben Zigbee-apparaten op de markt gebracht, van schakelaars en lampen (bijvoorbeeld Philips Hue) tot diverse soorten sensors. In principe zijn ze ook allemaal compatibel met elkaar. Je hebt wel een Zigbee-coördinator nodig, vaak een hub genoemd, omdat de apparaten geen gebruikmaken van wifi, maar van een eigen draadloos protocol.

Van Home Assistant kun je ook een Zigbee-hub maken, zodat al je Zigbee-apparaten ermee te bedienen zijn. Daarvoor heb je een Zigbee-transceiver nodig. Dit is een apparaatje, doorgaans in de vorm van een usb-dongel, die een radiochip voor Zigbee bevat en het protocol via usb naar je Raspberry Pi of computer overdraagt. Zie het kader ‘Compatibele Zigbee-transceivers’ voor wat modellen die door Home Assistant worden ondersteund.

Home Assistant SkyConnect

Een van die compatibele Zigbee-transceivers is Home Assistant SkyConnect, ontwikkeld door de makers van Home Assistant. Sluit de dongel via de meegeleverde usb-verlengkabel aan op een usb-poort van je Raspberry Pi. Zorg dat de dongel niet in de buurt zit van een usb3-apparaat, zeker geen externe harde schijf of ssd, en ook niet in de buurt van een wifi-apparaat. Dat veroorzaakt immers storingen in de 2,4GHz-frequentieband van Zigbee.

Als alles goed is, zou je nu al een notificatie van Home Assistant moeten zien dat er een nieuw apparaat is ontdekt: SkyConnect v1.0 van het type Zigbee Home Automation. Klik op Configureer. Bevestig dat je SkyConnect wilt instellen en kies dan Create a network. Home Assistant maakt nu een apparaat voor je Zigbee-coördinator aan. Ken dit toe aan een ruimte en klik op Voltooien.

Zigbee-apparaten toevoegen

Als je nu een Zigbee-apparaat aan je netwerk wilt toevoegen, moet je het eerst aan je coördinator koppelen. De manier om dat te doen, hangt van het apparaat af. Vaak dien je enkele seconden een knopje op het apparaat ingedrukt te houden, waarna er een ledje van kleur verandert. Volg dus de instructies uit de handleiding van je apparaat voor pairing, tot je apparaat wacht om te koppelen met de coördinator.

Open dan in Home Assistant bij je integraties de apparaatpagina van de Zigbee Coordinator. Klik bij Apparaat info op Voeg apparaten toe via dit apparaat. De coördinator zoekt nu naar apparaten die in pairingmodus staan en voegt ze toe aan het netwerk. Als dat is gelukt, zie je de melding Het apparaat is klaar voor gebruik en kun je de apparaatnaam wijzigen en een ruimte instellen. Koppel nog andere apparaten of verlaat de pagina.

Apparaatinformatie

Vanaf nu zijn je gekoppelde Zigbee-apparaten ook aan het dashboard van Home Assistant toegevoegd en vind je ze op de pagina met integraties bij SkyConnect. Klik je op een van de apparaten in de integratie, dan krijg je de vertrouwde kaders te zien zoals bij andere apparaten. Bij Apparaat info staat een link naar de Zigbee-coördinator waarmee het apparaat is verbonden. En als je op Zigbee info klikt, krijg je informatie te zien zoals het type apparaat, de stroombron en het netwerkadres.

Van sommige Zigbee-apparaten kun je hun gedrag nog instellen. Zo kan een slimme stekker bijvoorbeeld een kinderslot hebben. Wanneer dit slot is ingeschakeld, kan de toestand van de stekker niet worden aangepast. Diezelfde stekker laat je ook het gedrag instellen na een stroomonderbreking: geeft de stekker dan stroom, geen stroom, of onthoudt hij zijn laatste toestand?

Sensors op 433 MHz

Er bestaat een uitgebreid gamma aan Zigbee-apparaten, maar als je een groot aantal sensors nodig hebt, kan dit wat duur worden. Een goede oplossing zijn dan sensors die hun waardes op de 433MHz-frequentieband uitzenden. Heel wat weerstations of goedkope temperatuursensors werken op deze manier.

Er bestaat geen standaard om deze sensordata te decoderen: elke fabrikant implementeert zijn eigen protocol. Maar gelukkig zijn de protocollen van veel populaire apparaten door hobbyisten uitgezocht en zijn er decoders voor geïmplementeerd. Dat kan omdat de meeste van deze sensors geen encryptie toepassen. Uiteraard is dat wel een aandachtspunt als je deze sensors wilt gebruiken: je moet beseffen dat iedereen in de buurt de sensordata eenvoudig kan uitlezen.

OpenMQTTGateway

De Raspberry Pi beschikt niet over een ontvanger voor signalen op 433 MHz, maar er bestaan microcontrollerbordjes met een ingebouwde ontvanger en antenne. De Lilygo LoRa32 V2.1_1.6.1 433MHz is een handig exemplaar, gebaseerd op een ESP32-microcontroller. Dan hoef je alleen nog maar firmware op de ESP32 te installeren om de signalen van de sensors te ontvangen, te decoderen en naar Home Assistant door te sturen.

Een handige oplossing hiervoor is OpenMQTTGateway, een project dat allerlei sensors ondersteunt, hun signalen decodeert en die via wifi naar een MQTT-broker doorstuurt (MQTT staat voor Message Queuing Telemetry Transport). Als je je Home Assistant-installatie dan met diezelfde MQTT-broker laat verbinden, pikt hij de sensordata op, herkent hij automatisch de apparaten en maakt hij de juiste entiteiten aan die je dan in je dashboard kan tonen. De lijst met ondersteunde sensors vind je hier .

MQTT-broker installeren

Voordat je met OpenMQTTGateway op je microcontrollerbordje aan de slag kunt, moet je dus een MQTT-broker installeren. Dat kan eenvoudig in de vorm van een add-on voor Home Assistant. Klik op Instellingen / Add-ons en dan rechts onderaan op Add-on winkel. Kies dan bij de officiële add-ons Mosquitto broker. Klik op Installeer en wacht even tot de installatie is voltooid.

Open daarna het tabblad Configuratie. Vul bij Logins een gebruiker en wachtwoord in waarmee je de microcontroller op de MQTT-broker kan aanmelden. Dat moet in de volgende vorm:

Klik daarna op Opslaan en klik in het tabblad Informatie op Starten. In het tabblad Logboek kun je de add-on zien opstarten.

MQTT-integratie

Je hebt nu een MQTT-broker draaien, maar die draait los van Home Assistant. Om Home Assistant met de broker te laten spreken, moet je nog een integratie toevoegen. Ga daarvoor naar Instellingen / Apparaten & Diensten, klik rechts onderaan op Integratie toevoegen en kies dan MQTT. Je ziet nu zes beschikbare integraties, maar eentje ervan staat afzonderlijk onder Ontdekt met de naam MQTT. Klik hierop en bevestig met Opslaan dat je verbinding wilt maken met de MQTT-broker van de add-on die je eerder hebt geïnstalleerd.

Daarna zie je in je lijst met integraties Mosquitto broker staan van het type MQTT. Klik op Configureer. Test nu of de verbinding correct werkt. Vul daarvoor onderaan bij Luisteren naar ‘onderwerp’ in het tekstveld voor het onderwerp test in en klik ernaast op Begin met luisteren. Vul dan bovenaan bij Publiceer een bericht bij het onderwerp eveneens test in, en bij het bericht testbericht. Klik op Publiceer. Als onderaan je testbericht verschijnt, weet je dat de verbinding met de MQTT-broker werkt.

OpenMQTTGateway installeren

De eenvoudigste manier om OpenMQTTGateway te installeren is via de webinstaller. Open deze pagina in Chrome (andere browsers worden niet ondersteund), sluit je microcontrollerbordje via usb op je computer aan, selecteer je bordje uit de lijst (lilygo-rtl_433 voor de Lilygo LoRa32 V2.1_1.6.1 433MHz) en klik op Install. Kies de seriële poort die verschijnt uit de lijst van je browser en maak verbinding. Wanneer je All done! ziet staan, is de firmware naar je bordje geschreven.

OpenMQTTGateway maakt nu tijdelijk een wifi-accesspoint met een naam die begint met OpenMQTTGateway. Je krijgt dit ook op het kleine schermpje te zien. Verbind dus op je telefoon of tablet met dit accesspoint en vul als wachtwoord your_password in. Je wordt daarna doorverbonden met de webinterface van OpenMQTTGateway. zo niet, surf dan zelf naar 192.168.4.1. Tik nu op Configure WiFi, kies het wifi-netwerk waarmee je wilt verbinden en vul het wachtwoord in. Vul voor de MQTT-server het ip-adres van je Raspberry Pi met Home Assistant in, evenals de gebruikersnaam en het wachtwoord die je in de Mosquitto-add-on hebt ingesteld. Vul ook een OTA-wachtwoord (Over The Air) in om OpenMQTTGateway op afstand te kunnen updaten.

Ontdekte apparaten

Als alles goed gaat, toont het schermpje van je microcontrollerbordje je nu de sensordata elke keer dat het een signaal van een sensor kan decoderen. Ontvangt het bordje een tijdje niets, dan wordt het logo van OpenMQTTGateway getoond. De sensordata worden naar je MQTT-broker gestuurd. OpenMQTTGateway maakt bovendien gebruik van MQTT Discovery: het stuurt ook de configuratie van de gedetecteerde apparaten door, in een formaat dat Home Assistant begrijpt.

Daarom zal Home Assistant automatisch de door OpenMQTTGateway opgepikte apparaten herkennen. Open je Instellingen / Apparaten & Diensten, dan zie je dat er bij de integratie Mosquitto broker al apparaten en entiteiten vermeld zijn. Klik op het aantal apparaten om de lijst te zien en klik op een apparaat om de erbij horende entiteiten te zien, zoals de temperatuur, luchtvochtigheid en batterijstatus.

OpenMQTTGateway aansturen

OpenMQTTGateway staat zelf ook bij de door Home Assistant ontdekte apparaten. Als je erop klikt, krijg je sensors te zien met het ip-adres, de uptime en de interne processortemperatuur. Je krijgt ook toegang tot bedieningselementen om de helderheid van het schermpje in te stellen, om de gateway te herstarten en zelfs om de firmware via het netwerk te updaten.

Voor de rest kun je zowel de entiteiten van OpenMQTTGateway als van de sensors die het oppikt gebruiken, net als willekeurige andere entiteiten in Home Assistant. Dat betekent onder meer dat je ze aan je dashboard kunt toevoegen en dat je automatiseringen kunt maken die op sensorwaardes reageren.

Thread

Thread is een ander protocol dat in opkomst is. Het is eigenlijk geen smarthomeprotocol, maar een netwerkprotocol, te vergelijken met wifi. Alleen is Thread een mesh-netwerk waardoor apparaten die te ver uit elkaar liggen toch met elkaar kunnen communiceren via tussenliggende apparaten. Thread is bovendien energiezuinig, waardoor batterijgevoede apparaten lang op één batterijlading kunnen meegaan.

Elk apparaat in een Thread-netwerk heeft een IPv6-adres. Een Thread Border Router maakt de verbinding tussen je lokale thuisnetwerk (met ethernet en wifi) en het Thread-netwerk. Dit laatste werkt via een eigen radioprotocol en heeft dan ook een speciale ontvanger nodig.

De Home Assistant SkyConnect is uitgerust met zo’n Thread-radio en ondersteunt binnenkort zelfs gelijktijdig gebruik van Zigbee en Thread. Alleen al hierom is het aan te raden om de SkyConnect aan te schaffen als je momenteel nog Zigbee gebruikt. Met SkyConnect haal je nu al een Thread Border Router binnen.

Je kunt overigens ook prima een afzonderlijk apparaat als Thread Border Router gebruiken. Onder andere de Google Nest Hub Gen 2 en de Apple HomePod Mini hebben die functionaliteit. Het gebruik van meerdere border-routers maakt je opstelling ook robuuster.

Matter

Naast het ip-netwerk dat Thread biedt, kun je allerlei smarthomeprotocollen draaien. Home Assistant ondersteunt naast Thread zowel HomeKit (van Apple) als Matter. De ondersteuning van Matter, het protocol waar vele fabrikanten momenteel naar aan het opschuiven zijn, is echter nog experimenteel.

Matter-apparaten hoeven geen Thread te gebruiken: ze kunnen ook bovenop wifi werken. Het maakt niet uit wat het onderliggend netwerk is, zolang de apparaten maar een IPv6-adres hebben. Momenteel zijn er nog amper Matter-apparaten op de markt, maar de verwachting is dat dit in de toekomst zal verbeteren. De ontwikkelaars van Home Assistant volgen de situatie op de voet en de Matter-integratie zal zich dan ook tegelijk met de groei in de markt ontwikkelen.

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom speuren we een paar keer per week binnen een bepaald thema naar zulke deals. Magnetrons kun je inzetten voor verschillende bereidingen. Tegenwoordig vind je er ook handige functies op terug, zoals een stoomfunctie of hetelucht voor bakken en braden. Vijf modellen die deze extra mogelijkheden bieden hebben we voor je op een rijtje gezet.

De gemiddelde magnetron kan meer dan alleen kant-en-klare maaltijden bereiden, ze gaan qua functionaliteit meer en meer richting de oven. Zo zie je bijvoorbeeld steeds vaker een hetelucht- en stoomfunctionaliteit. Een aantal van de hier besproken modellen zijn voorzien van zo'n heteluchtfunctie, en soms ook de stoomfunctionaliteit.

Inventum IMC6125F (inbouwmodel)

Dit inbouwmodel van Inventum is een uitzondering in zijn prijsklasse, omdat hij zowel hetelucht- als stoomfunctie heeft. Dit maakt het een veelzijdig apparaat voor de kleine tot middelgrote keuken. De bediening werkt met knoppen en is overzichtelijk, waardoor je snel de juiste instelling kiest voor een gerecht. Met 25 liter inhoud is de magnetron niet de grootste, maar voldoende voor dagelijkse maaltijden en het bereiden van kleinere ovenschalen. Het draaiplateau zorgt voor een gelijkmatige opwarming, en de heteluchtfunctie kan temperaturen tot 220 graden bereiken. Het is een compacte machine die veel opties biedt voor de bewuste kok die gezond wil stomen en af en toe een ovengerecht wil bereiden.

Inhoud: 25 liter
Maximum wattage: 900 W
Temp. heteluchtoven: tot 220 °C
Stoomfunctie: Ja

Etna CMV328ZT

De Etna CMV328ZT is een vrijstaande combimagnetron die uitblinkt in zijn eenvoud en efficiëntie. Dit apparaat heeft een inhoud van 28 liter en dankzij de turbofunctie warmt hij snel op, ideaal voor het bakken van broodjes of een pizza. De bediening is intuïtief met een draaiknop en druktoetsen. Hoewel dit model niet is uitgerust met een speciale stoomfunctie, biedt hij wel de nodige veelzijdigheid voor het bereiden van diverse gerechten met de magnetron, grill en hetelucht.

Inhoud: 28 liter
Maximum wattage: 900 W
Temp. heteluchtoven: tot 230 °C
Stoomfunctie: Nee

Samsung MC28H5015AK

Deze compacte combimagnetron van Samsung heeft een inhoud van 28 liter en is uitgerust met een heteluchtfunctie en een grill, perfect voor het opwarmen en bereiden van diverse maaltijden. De Samsung heeft een keramische binnenwand die gemakkelijk schoon te maken is. Een opvallend kenmerk is de stoom- en grilloptie, waarmee je gerechten kunt bereiden die zowel knapperig als gezond zijn. De bediening via drukknoppen is eenvoudig en het apparaat is voorzien van 35 voorgeprogrammeerde kookprogramma's.

Inhoud: 28 liter
Maximum wattage: 900 W
Temp. heteluchtoven: tot 200 °C
Stoomfunctie: Ja

Inventum MN325CS

Met de Inventum MN325CS haal je een ruime, vrijstaande combimagnetron in huis met een inhoud van 32 liter. Het apparaat is functioneel en robuust. Naast de gangbare magnetronfuncties is er ook een heteluchtfunctie tot 240 graden, die het mogelijk maakt om een complete maaltijdschotel te bereiden. Het digitale display en de draaiknop zorgen voor een makkelijke bediening. De magnetron is een goede keuze als je een model zoekt met een grote inhoud en een betrouwbaar apparaat zoekt voor de alledaagse keukenwerkzaamheden. Een stoomfunctie heeft dit model niet.

Inhoud: 32 liter
Maximum wattage: 1000 Watt
Temp. heteluchtoven: tot 240 °C
Stoomfunctie: Nee

Etna ECM243RVS

De Etna ECM243RVS is een compacte, maar complete combimagnetron en afgewerkt in RVS. Het is een alles-in-één-apparaat voor een kleine keuken. Het apparaat combineert een magnetron, grill en heteluchtoven en kan tot 230 graden opwarmen, wat de functionaliteit van een kleine oven nabootst. Hoewel er geen speciale stoomfunctie is ingebouwd, kan hij met zijn diverse standen en grillmogelijkheden alsnog veel meer dan alleen opwarmen. De bediening gaat alleen via knoppen en heeft een bescheiden inhoud van 25 liter, wat voldoende is voor kleine (oven)schalen of borden.

Inhoud: 25 liter
Maximum wattage: 900 W
Temp. heteluchtoven: tot 230 °C
Stoomfunctie: Nee

Een slimme thuisbatterij kopen zonder installatiegedoe? De ZinVolt Power is een plug-and-play oplossing waarmee je eenvoudig stroom opslaat, kosten bespaart en meer haalt uit je zonnepanelen of dynamisch energiecontract.

Partnerbijdrage - in samenwerking met ZinVolt

De energiemarkt is grilliger dan ooit. Terwijl tarieven schommelen en netbeheerders piekverbruik willen afvlakken, groeit bij consumenten de behoefte aan grip op hun stroomverbruik. De ZinVolt Power speelt hier feilloos op in. Deze slimme, draagbare thuisbatterij is ontworpen voor huishoudens die zélf willen bepalen wanneer ze stroom gebruiken en wat die mag kosten. Geen installatie nodig, geen technische kennis vereist. Gewoon inpluggen en besparen.

Plug-and-play thuisbatterij zonder installatiegedoe

Terwijl alles om ons heen complex lijkt te worden, brengt de ZinVolt Power juist eenvoud. Geen elektricien, geen hak- en breekwerk: deze batterij werkt direct uit de doos. Je sluit hem aan via een gewoon stopcontact, waarna hij zelfstandig energie begint op te slaan op de meest gunstige momenten. Denk aan zonnige middagen waarop je zonnepanelen overproduceren, of aan de stille uren 's nachts met lage dynamische tarieven. Op drukke momenten, wanneer de stroomprijs piekt, levert hij die energie weer terug aan je apparaten. Zo optimaliseer je je verbruik zonder dat je er voortdurend naar hoeft om te kijken.

©ZinVolt

Flexibel uitbreidbare thuisbatterij: van 1 tot 6 kWh

De basisuitvoering van de ZinVolt Power heeft een opslagcapaciteit van 1,024 kWh, wat ruimschoots voldoende is om de belangrijkste huishoudelijke apparaten tijdelijk van stroom te voorzien. Maar wie méér wil – denk aan grotere woningen, meer verbruik of langere back-up bij storingen – kan de capaciteit uitbreiden tot maar liefst 6,144 kWh. Dat doe je met losse Mate-modules die je eenvoudig op elkaar stapelt. Deze modulaire opbouw maakt de batterij uniek: je investeert wat je nú nodig hebt, en breidt uit zodra je verbruik groeit. Bovendien biedt ZinVolt zekerheid met drie jaar garantie op de hoofdunit en zelfs tien jaar op de uitbreidingsmodules.

Energie besparen met realtime-inzicht en slimme sturing

Zonder inzicht geen optimalisatie, en dat begrijpt ZinVolt als geen ander. Dankzij de bijgeleverde P1-dongle koppel je de thuisbatterij aan je slimme meter, waardoor hij continu weet wat jouw verbruik is én wat stroom op dat moment kost. Via de bijbehorende app stem je het laad- en ontlaadmoment precies af op jouw verbruiksprofiel en de actuele energieprijzen. Hierdoor bespaar je automatisch, zonder handmatig in te grijpen. Vooral bij dynamische energietarieven levert dat forse winst op. De batterij kiest zelf de voordeligste strategie: laden als het goedkoop is, leveren als het loont. En dat allemaal op de achtergrond, zonder dat jij daar iets van merkt.

©ZinVolt

Slimme thuisbatterij: praktisch, krachtig en compleet

Achter het compacte ontwerp van de ZinVolt Power gaat serieuze techniek schuil. Naast stroomopslag biedt hij ook directe stroomvoorziening met drie ingebouwde stopcontacten, usb-a- en usb-c-poorten én twee Anderson PV-ingangen. Daarmee sluit je zowel je apparaten als extra zonnepanelen aan. Ideaal voor wie off-grid wil kunnen functioneren, bijvoorbeeld bij stroomstoringen of in een tuinhuis zonder netaansluiting. De batterij levert dan tot 2000 watt aan vermogen, genoeg voor het gelijktijdig draaien van meerdere apparaten. Let wel: voor het maximale vermogen is een aparte stroomgroep in de meterkast vereist. In standaardmodus levert hij 800 watt aan teruggeleverde netstroom, ruim voldoende voor de meeste huishoudelijke toepassingen.

Grip op je stroomverbruik met een slimme thuisbatterij

De ZinVolt Power is een slimme, schaalbare thuisbatterij die je energieverbruik naar je eigen hand zet. Door pieken af te vlakken, stroom slim in te kopen en overtollige zonne-energie te benutten, bespaar je structureel op je energiekosten. De installatie is kinderspel, het systeem groeit met je mee en de slimme software doet het denkwerk voor je. Voor wie onafhankelijker wil worden van het net en tegelijk wil besparen zonder comfortverlies, is dit een toekomstbestendige oplossing die nú al rendeert.