Uw FAQman is dol op gratis software waarmee tóch professioneel kan worden gewerkt. Want waarom veel  geld uitgeven als u met gesloten beurs uw ding óók gedaan krijgt? Ofwel: doe uw voordeel met onze alternatieven voor bekende commerciële programma’s!

©CIDimport

Voordat we beginnen met al die gratis alternatieven, moeten we vooraf even een paar dingen met elkaar doornemen. Zo mag je van een freeware- of open source-programma natuurlijk nooit verwachten dat het net zo goed als (of beter dan) de betaalde grote broer is. In de praktijk zult u dan ook ervaren dat de ‘vervangers’ vaak wat grover en soberder zijn uitgevoerd; iets wat meestal te maken heeft met het kleinere aantal programmeeruren dat er in de ontwikkeling en finetuning is gestoken. Maar… in precies diezelfde praktijk zult u ook zien dat ‘underground-’ programma’s erg eigenzinnig kunnen zijn en daarom leuke uitstapjes durven maken! Denk daarbij aan een stoere grafische interface, totaal nieuwe mogelijkheden of een compleet afwijkende workflow. Wél moet u rekening houden met de mogelijk verplichte aanwezigheid van runtime-bibliotheken zoals het .NET Framework en Java, maar dat merkt u vanzelf wel. Ook kunnen alternatieven onderling leentjebuur spelen, wat neerkomt op doorborduren op het – alweer freeware of open source – werk van de collega’s.

Het werken met alternatieven heeft behalve dat het gratis is nog twee belangrijke voordelen. Om te beginnen kunt u eens ruiken aan de mogelijkheden die de software in kwestie te bieden heeft. Als u bijvoorbeeld nog nooit een videofilm hebt bewerkt, moet u dat zeker eerst gratis proberen. Iets wat ook geldt voor DTP’en oftewel het opmaken van (A4-)pagina’s. Dat kan tijdrovend, geestdodend, moeilijk en dus niet leuk zijn. Zonde als u dan al honderden euro’s aan een duur pakket gespendeerd hebt.

Verder hoeft u geen wroeging te hebben als u een alternatief aan kant schuift. Bevalt het om wat voor reden dan ook niet? Dan gewoon weer van uw computer afgooien! En als het alternatief tijdens het verwijderen tegensputtert, dan is daar altijd nog ‘Revo Uninstaller’, dat zelf weer een alternatief is voor de weggooitool van het Configuratiescherm van Windows.

Microsoft Office

Het eerste programma dat we aanpakken is natuurlijk Microsoft Office. De bekendste onderdelen zijn Word, Excel, PowerPoint en Outlook. Minder bekende onderdelen zijn Access (database), OneNote (notities) en Publisher (desktop publishing). Office is héél compleet en dat betekent dat de alternatieven van goeden huize moeten komen om een kans te maken.  

Verreweg het belangrijkste criterium bij het in gebruik nemen van een andere kantoorsuite is de compatibiliteit met de bestandsformaten van Microsoft Office. Als er geen onderlinge inwisselbaarheid mogelijk is, moet u er niet aan beginnen. Dat is logisch, want u zult ervaren dat veel andere computergebruikers blijven volharden in het gebruik van Microsoft Office.

Google Docs

Dit is een serieuze online concurrent voor Microsoft Office, vooral ook omdat u razendsnel en in de ‘cloud’ kunt beschikken over al uw documenten. Tip: draai Google Docs ook eens in de Chrome-browser!

docs.google.com

LibreOffice

Deze office suite is – zoals we mogen verwachten – volledig compatible met de collega’s. Een forse download, maar daarna een gevoelsmatig slank en snel totaalpakket met daarin uiteraard de belangrijkste mogelijkheden.

www.libreoffice.org

Office Web Apps

Het online Office-alternatief van Microsoft zelf. Word, Excel, PowerPoint en OneNote werken samen met SkyDrive en uw Live-account. Met een snelle internetverbinding echt een serieus alternatief voor de betaalde versie van dezelfde software.                      

office.microsoft.com

OpenOffice.org

De bekende Microsoft Office-tegenhanger waar al veel over is gepubliceerd. Waarom OpenOffice.org nog niet is doorgebroken is een raadsel, want hier wordt me toch een gratis standaard neergezet! Wel zou u, door de vele mogelijkheden, OpenOffice.org als overcompleet kunnen ervaren.  

www.openoffice.org

SoftMaker Office 2008

Dit summier gehouden pakket concentreert zich rond een tekstverwerker, een spreadsheet en een presentatieprogramma.         

www.softmakeroffice.com

Word

Voor veel computergebruikers is Word het gezicht van Microsoft Office. Sterker nog, voor die mensen is Word het enige onderdeel van Office waarmee ze werken! Het bestaat al heel lang (sinds Dos), er zijn al heel veel serieuze upgrades langs-gekomen en je moet ze de kost geven die de 2003-versie van Microsoft Word nog altijd de beste vinden. Goed, nu dus een alternatief… waarbij vooral belangrijk is dat het oude doc- en het nieuwe docX-bestandsformaat in ere gehouden worden!

AbiWord

Een van de leuke features van AbiWord is het gezamenlijk kunnen werken aan een en hetzelfde document. Verder is het een vrij complete tekstverwerker die niet moeilijk te doorgronden is.

www.abisource.com

Buzzword

Hier gaat het om de online-tekstverwerker die bij acrobat.com hoort. Goed te vergelijken met de gelijksoor-tige webapplicaties van Google Docs en Office Web Apps.      

www.buzzword.com

Jarte

Een compacte tekstverwerker die zeer eenvoudig portable kan worden gemaakt; is handig op de usb-geheugenstick. Een grappige interface die u even moet snappen voordat u lekker met dit programma kunt werken. Beslist compleet.

www.jarte.com

Lyx

Weet je nog wel oudje? Lyx geeft het oerdegelijke TeX/LaTeX een visuele slinger en slaagt erin om een prettig be-dienbare tekstverwerker te zijn. Grafisch mooi uitgevoerd en met opmerkelijke (formule-) opmaakmogelijkheden.

www.lyx.org

Zoho Writer

Een online tekstverwerker met mogelijkheden om documenten te delen en te bloggen. Importeren en exporteren kan van en naar zo’n beetje alles.

writer.zoho.com

Excel

Alweer vele jaren geleden was het Lotus 123 dat de klok luidde, maar die klepel is voorgoed gevallen. Rekenen doen we tegenwoordig met Excel. Het programma kent nogal wat uitvoeringen, maar hier wint de 2003-versie het nu eens niet van de moderne varianten en dat heeft vooral te maken met de grootte die u de werkbladen kunt geven. Wie zich achter de schermen van Excel begeeft op het niveau van de formulieren en de scripttaal, maakt kennis met een heuse programmeer-omgeving waarin je volledige kantoorapplicaties kunt bouwen. Maar vóór de schermen is het nog altijd ouderwets rekenen geblazen!

EditGrid

Dit is een prima online spreadsheet met veel mogelijkheden om samen te werken met andere gebruikers. Ook kunt u een rekenblad dat u hebt aangemaakt inbedden in een webpagina.    

www.editgrid.com

Gnumeric

Gnome, dat riekt naar Linux – en dat kan afschrikken. Niet nodig, want Gnumeric installeert eenvoudig en functioneert goed. Een mooi voorbeeld van een ouderwets degelijk rekenprogramma.

projects.gnome.org/gnumeric

PlanMaker

Even een uitstapje naar een onderdeel van het al eerder genoemde SoftMaker Office. PlanMaker is een strakke en snelle spreadsheet die zeer goed overweg kan met Excel-bestanden. Leuke grafische mogelijkheden en een goede export naar pdf.                      

www.softmakeroffice.com

Sheetster

Het online Sheetster is mooi om te zien en uitgevoerd met fraaie knoppen. Mailen en delen is mogelijk. Een werkblad kan naar de pc worden gedownload in diverse formaten.        

www.sheetster.com

SpreadsheetLIVE

Zo op het eerste gezicht is dit het meest complete spreadsheetprogramma dat momenteel op internet draait. Veel formules en veel analyse-mogelijkheden.

www.spreadsheetlive.com

Photoshop

Adobe Photoshop is natuurlijk de standaard waartegen alle andere fotobewerkingspakketten worden afgezet. Alleen, voor Adobe Photoshop heb je een serieus zware pc nodig en – dat zal weinig schelen – 99 procent van de mogelijkheden wordt nooit en te nimmer gebruikt door de modale fotobewerker! U gaat toch ook geen John Deere-tractor kopen als u het afkunt met een heggenschaar van Black & Decker?

We zoeken dus alternatieven die de basisfuncties van fotobewerken bieden: uitsneden maken, vergroten en verkleinen, kleuren bijwerken, filters gebruiken, retoucheren en vooral de bekende grafische bestandsformaten kunnen gebruiken.

De rest is allemaal extra, maar het slim kunnen selecteren van beeldonderdelen en het ondersteunen van lagen is wel zo lekker!

GIMP

Een geweldige fotobewerkingsprogramma met enorm veel opties, maar met een wat afwijkende bedieningsvorm waar u beslist even aan moet wennen. Eenmaal gewend wilt u mogelijk niets anders meer.

www.gimp.org

Paint.NET

Een verrassend snelle en compacte tool die is voorzien van alle basisingrediënten voor het kunnen bewerken van foto’s. Goed te vergelijken met de oude versies van Paint Shop Shop Pro, toen dat programma nog van Jasc was. En dat is een aanbeveling!   

www.getpaint.net

Photofiltre

Zo af en toe vinden we iets moois op internet en Photofiltre is zoiets moois. Prima selectiemethoden en veel leuke filters zorgen ervoor dat u deze software beslist wilt installeren en proberen!

photofiltre.free.fr

Photoscape

De interface is compleet anders dan u gewend bent, maar verder is dit een prima – en ook Nederlandstalige – fotobewerkingsprogramma dat iedereen kan snappen. Erg leuk!    

www.photoscape.org

Picasa

Picasa hoort eigenlijk niet thuis in dit rijtje, maar ook mag toch het niet ontbreken. Niet overdadig voorzien van fotobewerkingsmogelijkheden, maar voor de modale gebruiker is toch alles aan boord. De koppeling met Picasa Web Albums (picasaweb.google.com) is handig.

InDesign

Voor dtp-werkzaamheden zijn er nogal wat commerciële spelers in de markt. We noemen QuarkXPress , Corel Ventura en Adobe FrameMaker. Adobe InDesign is de écht grote jongen op dit vlak. Met dtp-software maakt u mooie – vaak A4 – pagina’s op, van full color modeglossy’s tot zwart/wit clubblaadjes. Gelukkig kan dat ook met minder dure programma’s dan bovenstaande jongens…

Houd er rekening mee dat de bestandsformaten van dtp-programma’s onderling meestal niet uitwisselbaar zijn. Een vereiste is in ieder geval dat u pdf-bestanden kunt exporteren, want met die pdf’jes gaat u namelijk naar de drukker of – dat kan ook – de copyshop.

Fatpaint

In de browser – en dan bij voorkeur Firefox – kunt u de mooiste ontwerpen maken. Beslist niet alleen bedoeld voor A4 en met veel leuke instructiefilmpjes.

www.fatpaint.com

Formatpixel

Alweer een online publishing tool. Prima uitgevoerd, maar een snelle internetverbinding is toch wel een vereiste. Logisch: het opmaken van allerhande pagina’s vereist wel wat bandbreedte.    

www.formatpixel.com

RagTime Solo

Een kantoor-suite en een dtp-programma ineen. Daarom is deze software niet gemakkelijk onder één noemer te vatten. Wel even zoeken op bijvoorbeeld www.download.com, want op de site van Ragtime zelf wordt dit gratis pareltje niet aangeboden!

www.ragtime-online.nl

Scribus

Een mooi en degelijk dtp-pakket dat gewoon op uw eigen pc draait. Nederlandstalig uitgevoerd en rijkelijk voorzien van professionele mogelijkheden. Tekstueel zeer compleet (afbeelding 8). Een voorbeeld van de kracht van open source!  

www.scribus.net

Serif Pageplus SE

Sympathiek: een  ‘Starter Edition’ van Serif Pageplus,voor het opmaken van pagina’s. Met voldoende mogelijkheden voor de normale thuisgebruiker.

www.freeserifsoft ware.com/software/PagePlus

Dreamweaver

Als u een geweldige html-editor zoekt, dan valt uw keuze al snel op Dreamweaver. Daarmee doen we dit programma tekort, want dit Adobe-programma is natuurlijk veel meer dan alleen een html-editor: het is echte web design software. Ook de koppeling van Adobe Dreamweaver met cms-producten als Drupal, Joomla en WordPress moet worden genoemd, want ook dat is een serieus argument om juist met dit programma te gaan werken. Maar… voor internet maakt het niet uit met welke html-editor uw site is gemaakt – als de html-code maar klopt. En die kunt u – als u dat per se wilt – zelfs met het Kladblok van Windows maken! Toegegeven, dat Kladblok van Windows is bepaald géén alternatief voor Adobe Dreamweaver. Met onderstaande programma’s kunt u beter uit de voeten.

Amaya

Gemaakt door een organisatie die zich ernstig bezig houdt met de geldende html-standaard, is dit niet alleen een prima html-editor (met ook voor de professional enkele leuke mogelijkheden), maar ook een goede tool om uw bestaande webpagina’s te controleren. Keurt Amaya het goed? Dan is het dat ook!

www.w3.org/Amaya

HTML-kit

Eindelijk een html-editor die uw webpagina’s lekker compact houdt, want er wordt geen overbodige en ongewenste troep toegevoegd. Intussen achter de schermen knutselen en voor de schermen kijken hoe dat uitpakt.                                                                 

www.chami.com

KompoZer

Niet alleen een fraaie WYSIWYG-editor voor webpagina’s, maar ook een diagnoseprogramma waarmee u geweldig inzicht krijgt in de opmaakstructuur van uw html-code.                                                         

kompozer.net

Serif Webplus SE

Softwaremaker Serif is de beroerdste niet als het aankomt op een ‘Starter Edition’ van een groter gastheerprogramma. Alhier een html-editor voor de – eenvoudige – rest van ons.

www.freeserifsoftware.com/software/WebPlus

SharePoint Designer 2007

Een weggevertje van Microsoft dat er wezen mag. Gebaseerd op Microsoft FrontPage gaat u met een echte zwaargewicht aan het werk.

www.microsoft.com (en dan zoeken in het Downloadcentrum)

Adobe Premiere Pro

Digitale video nu is wat de foto zo’n tien jaar geleden was: ‘heet!’ YouTube heeft het knutselen met videomateriaal in een stroomversnelling gebracht. Immers, iets dat je ‘nu’ filmt en edit kan over vijf minuten door iedereen op de hele wereld worden bekeken! Dat het filmen en editen van bewegende beelden een stuk moeilijker en tijdrovender is dan het bewerken van een stilstaande foto, hebt u vanzelfsprekend al ervaren – denk alleen al maar aan de synchronisatie van de scèneovergangen en het geluid.? Enfin, de software die u het leven met videofilms sterk vergemakkelijkt is Adobe Premiere Pro. Op videogebied is Adobe Premiere Pro – bijna – net zo groot als Adobe Photoshop op fotogebied, dus dan weet u in welke hoge regionen we ons begeven. Voor videobewerking belangrijk is: het kunnen werken met meerdere sporen, het kunnen toepassen van naadloze overgangen, het kunnen toevoegen van los geluid en het kunnen uitvoeren naar de belangrijkste videoformaten waaronder avi en flv. Branden naar dvd-video en blu-ray is niet noodzakelijk maar wel gewenst.

Lightworks

Niet te geloven dat dit open source is! Een geweldige video-editor die wel leunt op een apart te downloaden – en ook gratis – videocodec. In dit programma moet u zich serieus verdiepen, maar daar krijgt u dan wel wat voor terug.                      

www.lightworksbeta.com

Windows Live Movie Maker

Het oude Windows Movie Maker – altijd aangeduid met versie 2.6 – en het nieuwe Windows Movie Maker Live – thans in versie 2011 – worden doorgaans onderschat. Is onterecht, mits u zelf een allround brandprogramma bij de hand hebt.                   

explore.live.com

Cinefx

Kijk op de site ook even naar Cineplay en Cinecode, want dat zijn – net als Cinefx – tools die de digitale filmer graag wil hebben! Cinefx zelf is een wat eigenzinnig programma met een alternatieve interface. Niet voor iedereen geschikt.                                                                                  

www.cinefx.org

VirtualDub

Een hulpprogramma waar enorm veel videofilmers enorm veel plezier aan beleven. Wie een beetje speelt met de mogelijkheden, die kan opeens heel veel meer!

www.virtualdub.org

ZS4 Video Editor

Ook op deze website even rondkijken, want er is meer. Daarna direct aan de slag met ZweiStein, want daarvan is ZS de afkorting. Een compleet videobewerkingsprogramma met een wat gekke interface waarvoor u even de tijd moet nemen.                                                               

www.zs4.net 

Dit artikel komt uit Computer Idee nummer 16, jaargang 2011.

Ben je op zoek naar een nieuwe televisie? Grote kans dat de afkortingen je om de oren vliegen. 4K, OLED, QLED... en dan ook nog die eindeloze lijst aan HDR-formaten. Vandaag zoomen we in op een specifieke term die je vaak op de doos ziet staan, vooral bij televisies van Samsung, Panasonic en Philips: HDR10+. Is het een marketingkreet of zie je het echt?

Het is een bekend scenario: je staat in de elektronicawinkel of scrolt door een webshop, en de specificatielijst van je droomtelevisie lijkt wel een geheimtaal. Fabrikanten beloven gouden bergen met termen die indrukwekkend klinken, maar waarvan de betekenis vaak vaag blijft. Toch is het zonde om deze termen zomaar te negeren, want achter die cryptische afkortingen gaan technieken schuil die je filmavond aanzienlijk kunnen upgraden. Het gaat tegenwoordig namelijk niet meer alleen om hoeveel pixels je scherm heeft, maar vooral om de kwaliteit van die pixels. Om te begrijpen waarom die plus in de naam HDR10+ zo belangrijk is, moeten we terug naar de basis.

Eerst even terug: Wat is HDR ook alweer?

HDR staat voor High Dynamic Range. Simpel gezegd zorgt deze techniek ervoor dat de beelden op je tv een groter contrast en meer kleuren hebben. Het zwart is dieper zwart en de felle lichten, zoals een explosie of de zon, knállen echt van je scherm zonder dat de rest van het beeld flets wordt. De standaardvorm hiervan heet HDR10. Dit is de basislaag die bijna elke moderne 4K-televisie ondersteunt. Maar HDR10 heeft één beperking: hij bepaalt aan het begin van de film de instellingen voor helderheid en contrast, en houdt die vervolgens de hele film vast.

©ER | ID.nl

De plus maakt het dynamisch

Hier komt HDR10+ om de hoek kijken. Die plus staat eigenlijk voor dynamische metadata. In plaats van één instelling voor de hele film, stuurt HDR10+ extra informatie mee naar je tv. Hierdoor kan de televisie het beeld scène voor scène of zelfs frame voor frame aanpassen. Zie het als een lichttechnicus die continu aan de knoppen draait om te zorgen dat elk specifiek shot er perfect uitziet, in plaats van dat hij het licht aan het begin instelt en daarna rustig koffie gaat drinken.

Wanneer zie je het verschil echt?

Klinkt goed op papier, maar merk je dit in de praktijk? Het antwoord is ja, vooral in films met veel wisselingen tussen licht en donker. Stel, je kijkt een film die begint met een scène in een zonovergoten woestijn, gevolgd door een scène in een pikdonkere grot. Bij standaard HDR10 stelt de tv zich in op het gemiddelde van de hele film. Omdat die woestijn zo fel is, kan de grot-scène er daarna wat te donker of dichtgelopen uitzien, waardoor details in de schaduw wegvallen.

Bij HDR10+ krijgt je tv, zodra de camera de grot in gaat, een seintje dat het donker wordt en het contrast moet worden aangepast. Hierdoor zie je opeens wél de details op de rotswanden en de texturen in de schaduw, terwijl de felle scènes nog steeds spathelder blijven. Kortom, HDR10+ haalt meer detail uit zowel de donkerste schaduwen als de felste hooglichten, precies op het moment dat het nodig is.

©Gorodenkoff - stock.adobe.com

Wat heb je nodig?

Om van HDR10+ te genieten, moeten alle schakels in de ketting kloppen. Allereerst heb je een geschikte televisie nodig. Vooral Samsung is de grote aanjager van HDR10+, maar ook merken als Panasonic, Philips en TCL ondersteunen het vaak. Let er wel op dat LG en Sony meestal kiezen voor de concurrent Dolby Vision.

Daarnaast moet de content (de film of serie die je kijkt) in HDR10+ geschoten zijn. Amazon Prime Video is de grootste aanbieder van HDR10+-materiaal op streaming-gebied, maar ook Apple TV+ en Google Play Movies bieden het aan. Netflix gebruikt helaas voornamelijk concurrent Dolby Vision. Tot slot ondersteunen veel 4K Ultra-HD Blu-rays het formaat ook als je liever fysieke schijfjes kijkt.

Direct aanschaffen dan maar...?

Is HDR10+ een reden om je huidige tv direct bij het grofvuil te zetten? Nee, dat niet. Maar sta je op het punt een nieuwe tv te kopen, bijvoorbeeld een Samsung, dan is het wel een hele fijne bonus. Het zorgt ervoor dat je films en series ziet zoals de regisseur ze bedoeld heeft: levendig, contrastrijk en vol detail. En ze hoeven tegenwoordig al helemaal niet meer de wereld te kosten.

Voor miljoenen gebruikers was Microsoft Paint de eerste stap richting digitale creativiteit. Kinderen tekenden er hun eerste computerkunstwerkjes in, volwassenen plakten er snel iets functioneels mee in elkaar. Sinds Windows 11 is Paint door de toevoeging van AI-functies en de ondersteuning van lagen veel slimmer geworden, zonder zijn eenvoud te verliezen.

Geen download, geen licentie en altijd beschikbaar … Paint is er al sinds de vroegste Windows-versies en het is er nog altijd. Hoewel de mogelijkheden beperkt zijn, blijft het geliefd om zijn eenvoud en simpele bediening of puur vanwege nostalgie. Zelfs wie zwaardere grafische software heeft, grijpt vaak terug naar Paint om snel iets te tekenen, een schermafbeelding bij te snijden of iets te markeren. Met de nieuwe functies groeit het programma uit tot meer dan een digitaal speeltje. 

Image Creator

Met Image Creator maak je in Paint rechtstreeks afbeeldingen door simpelweg te beschrijven wat je voor je ziet. De functie gebruikt het DALL·E-model van OpenAI voor tekst-naar-beeldgeneratie. Open Microsoft Paint en klik bovenaan op Copilot. Selecteer vervolgens Image Creator om het zijvenster te openen. In de interface van Cocreator verschijnt een tekstvak waarin je beschrijft wat je wilt zien en in welke stijl. Hoe preciezer en gedetailleerder je bent, hoe beter het resultaat aansluit bij je verwachtingen.

Kies vervolgens een stijl – bijvoorbeeld Houtskool, Ink Sketch, Anime, Fotorealistisch of een andere – en klik op Maken. Image Creator genereert telkens drie varianten van je afbeelding. Selecteer de versie die je het meest bevalt om die meteen op het canvas te plaatsen.

Achtergronden

Een veelvoorkomende taak in beeldbewerking is het isoleren van een onderwerp uit de achtergrond. Met de functie Achtergrond verwijderen wordt dat verrassend eenvoudig. Houd er wel rekening mee dat deze functie niet zo verfijnd werkt als in Photoshop. Bij fijne details zoals haartjes, takjes of kleine blaadjes kan Paints AI soms een wat grof resultaat opleveren.

Ook hier start je via het pictogram Copilot. Kies vervolgens Achtergrond verwijderen. Paint analyseert het beeld en probeert automatisch te bepalen wat het onderwerp is en wat tot de achtergrond behoort. Aan de rechterkant verschijnt een miniatuurvoorbeeld waarin de achtergrond vervangen is door een schaakbordpatroon. Dat is de standaardweergave voor transparantie.

Onderaan in de zijbalk staat een vierkant pictogram. Als je daarop klikt, verschijnt hetzelfde schaakbordpatroon ook in de grote afbeelding. Je kunt via dit pictogram ook een achtergrondkleur kiezen in plaats van transparantie. Wil je een afbeelding opslaan met transparantie (bijvoorbeeld nadat je een achtergrond hebt verwijderd), dan moet je een bestandsformaat gebruiken dat transparantie ondersteunt. Het veelgebruikte jpg-formaat doet dat niet. Kies in dat geval voor png, dat wel transparante achtergronden kan bewaren.

Generatief wissen

Je kunt ook het selectiegereedschap linksboven gebruiken om een object in de afbeelding te verwijderen. Kies hiervoor het gereedschap Rechthoekige selectie of Vrije vorm selectie. Zodra je een gebied hebt geselecteerd, verschijnt er een klein contextmenu naast de selectie. Kies daar de optie Generatief wissen.

Je vindt deze functie ook via de knop Copilot. Vervolgens zie je een blauwe rechthoekige animatie rond het geselecteerde object. Paint analyseert de omgeving en vervangt het object door een realistisch ogende achtergrond die past bij de rest van de afbeelding.

Lagen

Lagen: verwijderen

De nieuwe Microsoft Paint (vanaf versie 11.2306.30.0 op Windows 11) ondersteunt lagen. Dit is een belangrijke stap richting meer geavanceerde beeldbewerking. Lagen werken als transparante vellen met afzonderlijke elementen die je op elkaar stapelt. Elke laag kun je apart bewerken zonder de andere lagen te beïnvloeden. Dat biedt veel meer controle en flexibiliteit tijdens het creatieproces. We tonen dit met een voorbeeld.

We beginnen met een afbeelding van een meisje. Via Copilot / Achtergrond verwijderen halen we de achtergrond weg. Klik je vervolgens bovenaan op de knop Lagen, dan zie je dat de achtergrond is vervangen door het schaakbordpatroon.

Lagen: combineren

Achter het meisje willen we nu een nieuwe achtergrond plaatsen. Daarvoor klik je in bij Lagen op het plusteken, zodat er een tweede, transparante laag wordt toegevoegd. Klik op de miniatuur van deze nieuwe laag om die actief te maken. Vervolgens gebruik je de opdracht Bestand / Importeren naar canvas / Uit een bestand om een nieuwe afbeelding - de achtergrond - toe te voegen op deze tweede laag. Let op, als je vergeet eerst de juiste laag te selecteren vóór je importeert, wordt de laag met het meisje overschreven door de nieuwe afbeelding.

In Lagen kun je de laagvolgorde wijzigen door te slepen. Zorg ervoor dat de laag met het meisje boven de achtergrondlaag staat. Op die manier verschijnt het meisje op de voorgrond in een nieuwe omgeving. Wil je het meisje nog wat naar links of rechts verplaatsen? Druk dan op Ctrl+A om alles in de actieve laag te selecteren. Vervolgens verschijnt de verplaatsingshandgreep, waarmee je het onderwerp kunt verschuiven.

Lagen: manipuleren

Wanneer je met de rechtermuisknop op Lagen klikt, dan zie je zes mogelijkheden. Je kunt de laag verbergen. Dan verschijnt er in de rechterbovenhoek van de miniatuur een oogje dat doorstreept is. Als je op dit pictogram klikt, wordt deze verborgen laag opnieuw zichtbaar. Je kunt ook de opdracht Ctrl+H (met de H van hide) gebruiken om de geselecteerde laag te verbergen.

De opdracht Dubbele laag kies je als je een laag wilt dupliceren. De opdracht Samenvoegen naar beneden gebruik je wanneer je klaar bent, om alle laaginformatie te bundelen in één laag. Dat is vooral nuttig als je de afbeelding wilt opslaan in een formaat dat geen lagen ondersteunt. De opties Naar boven en Naar beneden gebruik je om lagen te verplaatsen. Persoonlijk slepen we de lagen liever in het deelvenster. En ten slotte is er de opdracht Laag verwijderen.

Lagen: tekst toevoegen

Je kunt ook tekst toevoegen op een aparte laag. Zorg er eerst voor dat je een nieuwe, lege laag aanmaakt via het plusteken in het lagenvenster voordat je het tekstgereedschap gebruikt. Zodra je met het tekstgereedschap op het canvas klikt, verschijnt er een extra werkbalk waarin je het lettertype, de lettergrootte en de stijl instelt. Via een schuifregelaar kies je een lettergrootte tussen 8 en 72 pt. Let wel: bij foto's blijkt zelfs 72 pt vaak te klein. Je kunt dit oplossen door handmatig een groter getal in te voeren in het veld voor lettergrootte.

In ons voorbeeld kozen we een lettergrootte van 800 pt. In de knoppenbalk bovenaan kun je zowel de tekstkleur als de achtergrondkleur van het tekstvak instellen. Klik op de bovenste grote kleurcirkel om de tekstkleur te kiezen via de kleurstalen of de kleurkiezer. Klik op de onderste kleurcirkel om een achtergrondkleur voor het tekstvak te selecteren. In de tekstwerkbalk moet je de optie Opvulling voor achtergrond activeren als je wilt dat de tekstachtergrondkleur zichtbaar moet zijn.

Paint is groot geworden

Kijk je naar de nieuwe mogelijkheden in Paint, dan kun je gerust zeggen dat het programma volwassen is geworden. Het is nog steeds even laagdrempelig als vroeger, maar inmiddels wel uitgerust met een AI-brein en een flink aantal nieuwe functies. Of je nu snel iets wilt knutselen of een slimme bewerking wilt uitvoeren met lagen en AI, Paint laat zien dat zelfs oude software prima meekan met de tijd. En het mooiste? Je hoeft niets te installeren of te betalen. Gewoon openen, klikken en creëren. Met of zonder AI-hulp, die keuze is aan jou!