Je wilt foto’s bewerken, maar Microsoft Paint valt af (want: niet uitgebreid genoeg) en ook Photoshop is het niet (want: te ingewikkeld en te duur). Ergens tussen beide zit PhotoDemon: een gebruiksvriendelijke, gratis app met allerlei. Foto’s optimaliseren, retoucheren en creatief bewerken: met hulp van ID.nl word je plaatje … nou ja, een pláátje!

Installatie 

Je vindt PhotoDemon op www.photodemon.org, waar je het best de recentste stabiele versie downloadt. In ons geval is dat versie 9.0. Wil je absoluut de allernieuwste versie, dan kun je op www.photodemon.org/download terecht voor een ‘nightly build’. Houd er wel rekening mee dat deze niet helemaal is afgewerkt en minder stabiel kan zijn. 

Pak het gedownloade zip-bestand uit en start het exe-bestand van PhotoDemon met een dubbelklik op. Wellicht duikt SmartScreen van Windows op, maar je kunt zonder zorgen toestemming geven: deze app is heus geen virus. Installeren is trouwens niet nodig bij deze portable app, waardoor je PhotoDemon bijvoorbeeld ook vanaf een usb-stick kunt uitvoeren. 

De eerste keer vraagt de app je welke taal je kiest (waaronder Vlaams-Nederlands – waarbij de vertaling niet vlekkeloos of compleet is). Ook kies je hier je themakleuren, kleuraccenten enzovoort. Je kunt deze opties achteraf nog aanpassen, via Gereedschap / Thema. Vervolgens geef je aan wat je bij de start van de app wilt doen, zoals een bestaande afbeelding openen of een batchoperatie starten (zie ook het stuk over Batchbewerking). 

PhotoDemon verkennen 

We gaan ervan uit dat je met een bestaande foto aan de slag wilt. Die kun je gewoon naar het programmavenster slepen, of je opent de foto via Bestand / Openen. Bij meerdere foto’s tegelijk vraagt PhotoDemon wat je hiermee wilt doen: als een standalone afbeelding openen (elke afbeelding in een ander tabblad) of aan de huidige afbeelding toevoegen als een nieuwe laag. 

Voor we daadwerkelijk aan de slag gaan met PhotoDemon, is het goed dat je wat vertrouwd geraakt met de interface. Zoals bij veel andere fotobewerkers vind je bovenaan het menu en links de gereedschapskist, opgedeeld in een aantal (uitklapbare) groepen als Opmaak, Selecteren, Tekst en Tekenen. Afhankelijk van het gekozen gereedschap verschijnen dan onder de menubalk de bijbehorende opties. Rechts van het werkvenster tref je een deelvenster aan met onder meer een zoekbalk, een miniatuuroverzicht (om snel naar het gewenste deel van de foto te kunnen gaan), een kleurenkiezer en een laagvenster. De zoekbalk kan handig zijn om snel uit te vissen waar in de app je voor een bepaalde bewerking terechtkunt. Tik je hier bijvoorbeeld sepia in dan weet je meteen dat je voor dit effect bij Aanpassingen / Kleur / Sepia moet zijn. Goed om weten ook: via Venster / Reset alle gereedschapskisten zet je alle onderdelen van de app terug naar de oorspronkelijke toestand. 

Slimme selecties maken 

In de rubriek Selecteren van de gereedschapskist vind je vijf selectiemogelijkheden: een rechthoek, ovaal, veelhoek, met de vrije hand (lasso) en een toverstaf. We bekijken deze laatste. 

Klik je met de toverstaf in je afbeelding, dan worden automatisch aangrenzende fotodelen met een soortgelijke kleur geselecteerd. Hoe goed die kleuren moeten lijken op de aangeklikte pixelkleur bepaal je bovenaan, bij tolerantie (bij 0,0 dient de kleur helemaal identiek te zijn). Bij gladstrijken bepaal je hoe soepel je selectie zich met zijn omgeving mag mengen: van helemaal niet (geen) en antialiased (vermijden van rafelige randen) tot zachte randen met een instelbare straal (de selectierand loopt dan zachtjes over in de omgevingsrand). Om meerdere niet-aaneengesloten delen te selecteren, stel je de optie combineren in op Toevoegen aan selectie (of je houdt de Shift-toets ingedrukt tijdens het selecteren). Met Ctrl+D maak je de selectie ongedaan. 

Heb je een selectie naar het klembord gekopieerd (met Ctrl+C, of met Ctrl+Shift+C als je er alle lagen bij wilt betrekken) en druk je vervolgens op Ctrl+V, dan zul je merken dat je selectie in een afzonderlijke, verplaatsbare laag op je afbeelding terechtkomt. 

PhotoDemon 9 bevat een nieuwe functie die erg handig is wanneer je een geselecteerd object onopvallend wilt vervangen door de omringende achtergrond. Ga hiervoor naar Selecteren, kies Heal Selected Area en experimenteer met de diverse opties. Vaak krijg je nog betere resultaten door deze operatie twee keer na elkaar uit te voeren. 

Teksteffecten 

Je kunt je foto’s ook van allerlei teksteffecten voorzien. Er zijn hiervoor zelfs twee teksttools beschikbaar, wat misschien wat verwarrend werkt: Basic Text en Advanced Text, die je beide in de rubriek Tekst aantreft. 

Selecteer alvast Basic Text en teken een tekstkader. In het optievenster bovenaan verschijnt een invoerpaneel (desnoods kies je eerst klik om tekst te bewerken), waar je de gewenste tekst invult. Bij lettertype stel je vervolgens het gewenste font, de grootte en de stijl in. Er zijn tevens opties voor de uitlijning en voor de kleur. Naast een kleurenwiel en schuifbalken voor de hoofdkleuren, tint, verzadiging en waarde kun je ook de hex-waarden voor de kleur ingeven. In de gereedschapskist tref je overigens een pipetje aan waarmee je de exacte kleur van elke pixel kunt opvragen. 

Wanneer je je tekst wilt opvullen met een patroon of een kleurverloop kies je voor Advanced Text, waarna je in het optiepaneel Klik hier om deze laag om te zetten ingeavanceerde tekst selecteert. Via de optie fill and outline kun je nu uit diverse patronen kiezen met een instelbare voor- en achtergrondkleur. Met het plus-knopje kun je je instellingen als een nieuwe voorinstelling bewaren. Ook de optie uitlijning heeft er enkele extra’s bijgekregen. Je kunt hier nu bijvoorbeeld ook de regelafstand en de horizontale en verticale opvulling haarfijn instellen. 

Laagmanipulaties 

Wanneer je tekst aan je foto hebt toegevoegd, heb je al gemerkt dat die in een afzonderlijke (tekst)laag belandt. Je kunt de naam van deze laag – en trouwens van elke andere laag – wijzigen door erop te dubbelklikken. Je kunt een laag ook verslepen en via de knop Laagverwijderen (onderaan) weghalen. Merk bovendien op dat je in het laagvenster ook de ondoorzichtigheid van een laag kunt aanpassen, net als de wijze waarop de laag zich met de andere laag mengt. Standaard staat vermengen ingesteld op Normaal, maar experimenteer gerust met een van de 26 andere opties. 

Om een effect op je (tekst)laag uit te voeren, moet je deze laag eerst selecteren in het laagvenster. Vervolgens kies je bij Effecten een leuk exemplaar, zoals Artistiek /Kleurpotlood of Vervormen / Donut. 

Let wel, als het om een tekstlaag gaat, krijg je na je bevestiging met OK de vraag of je deze naar een rasterlaag wilt omzetten, wat inhoudt dat PhotoDemon die niet langer als (bewerkbare) tekst zal beschouwen. 

Kleurbeheer 

We hebben het al even gehad over het kleurenwiel rechts van het werkvenster. Dit maakt het mogelijk om snel een kleur te kiezen om die bijvoorbeeld te gebruiken met een potlood of verfkwast. 

Je kunt ook je eigen kleurenpalet gebruiken, zelfs op basis van een bestaande foto. Haal de foto op en kies Bestand / Exporteren / Palet. Via de knop Aangepast bepaal je zelf hoeveel kleuren je wilt behouden. Bevestig met OK om het pdpalette-bestand te bewaren. Om dit palet te openen, druk je op het knopje met de drie puntjes onderaan het kleurenwiel. Kies palet en verwijs naar het beoogde bestand. 

Wil je het nog professioneler aanpakken, dan kun je met een geoptimaliseerd kleurprofiel werken (zie kader ‘Kalibratie’). Om dit profiel in PhotoDemon te gebruiken, open je Gereedschap en kies je Opties. Ga naar de rubriek Kleurbeheer, waar je gebruik aangepaste profielen voor elke weergave selecteert. Kies je hoofdscherm bij beschikbare weergaven en verwijs bij kleurenprofiel voor deze weergave naar het profielbestand. Standaard bevindt zich dit in C:\Windows\System32\spool\drivers\color. 

Ook nuttig om weten: standaard staat hier de renderintentie beeldscherm ingesteld op Op Waarneming (ook wel ‘perceptueel’ genoemd), waarbij Photodemon tracht de natuurlijke look zoveel mogelijk te behouden voor als de foto kleuren bevat die je beeldscherm niet accuraat kan weergeven. Een andere veelgebruikte intentie is Relatiefcolorimetrisch, waarbij kleuren die buiten de kleuromvang van je scherm vallen, naar de dichtstbijzijnde beschikbare kleuren verschuiven. Test het verschil gerust uit. 

Batchbewerking 

Je kunt met PhotoDemon natuurlijk elke foto uit je collectie afzonderlijk bewerken, maar dit werkt niet zo handig als je dezelfde manipulaties op meerdere afbeeldingen wilt uitvoeren. Gelukkig ondersteunt PhotoDemon ook batchbewerkingen. 

Open hiervoor het menu Bestand en kies Batch operaties / Verwerken. Standaard laat PhotoDemon alleen bestandshernoemingen en wijzigingen van afbeeldingsformaten toe. Wil je (ook) andere aanpassingen in batch uitvoeren, klik dan op ja in het dialoogvenster. Je kunt nu verschillende bewerkingsopties combineren, zoals repareer belichtingenbelichtingsproblemen en herschalen afbeeldingen (volgens breedte, hoogte en/of resolutie. Plaats een vinkje bij andere acties van een opgeslagen macrobestandtoepassen en klik op Selecteer macro als je nog andere bewerkingen in batch wilt toepassen. Die moet je dan wel eerst zelf in een macrobestand hebben opgeslagen. Hoe je dit doet, lees je in de volgende alinea. 

Klik op Volgende en voeg alle gewenste afbeeldingen via de beschikbare opties toe, zoals voeg de hele map(pen) toe en sluit submappen in. In het volgende venster kun je eventueel een ander afbeeldingsformaat instellen. Je kunt kiezen uit zo’n achttien formaten, waaronder HDR, PSD en WEBP. Bij de meeste formaten kun je nog extra opties instellen via stel exportinstellingen voor dit formaat in. 

Klik nogmaals op Volgende, bepaal de opslaglocatie en de samenstelling van de bestandsnamen en bevestig met Start verwerking!

Macro-recording 

In de vorige alinea hebben we het al even gehad over macro’s. Een macro is een bestand met een chronologische opeenvolging van specifieke handelingen die bij het opstarten van de macro automatisch worden uitgevoerd. 

Je kunt eerst de macrofunctie starten en vervolgens de gewenste acties hieraan koppelen, of je voert eerst de gewenste acties op een representatieve foto uit en je koppelt er daarna een macro aan. We tonen kort deze laatste methode. 

Haal de gewenste foto op en kies bijvoorbeeld Aanpassingen / Zwart en wit, waar je alle opties naar wenst instelt. Vervolgens kies je Aanpassingen / Helderheid en contrast en ook hier voer je de nodige optimalisaties door. 

Heb je alle gewenste operaties doorgevoerd, open dan Gereedschap en kies Maak macro / Van geschiedenis (hier staat ook de optie Opname starten). 

In het linkerpaneel kies je de eerste actie die je in je macro wilt opnemen (in ons voorbeeld: Zwart en wit) en in het rechterpaneel de laatste actie (in ons voorbeeld: Helderheid en contrast). Bevestig met OK en bewaar het pdm-macrobestand (standaard in \Data\Macros). 

Om de macro op een andere foto toe te passen haal je de foto op, kies je Gereedschap /Macro uitvoeren en verwijs je naar je opgeslagen macro. PhotoDemon doet de rest. 

Nog niet zo heel lang geleden was een elektrische deken vooral iets voor omaatjes. Maar sinds de gasprijzen eind 2021 enorm opliepen, hebben we allemaal de warmtekussen en -dekens omarmd. Welk deel van je lichaam je ook wilt verwarmen: het aanbod is enorm. Tijd voor een uitgebreide test dus. Zaten we er warmpjes bij?

Het van oorsprong Duitse bedrijf Beurer richt zich vooral op producten die te maken hebben met beauty, medical en wellbeing. Dat loopt van haardrogers tot weegschalen en bloeddrukmeters. Maar van oorsprong – en we hebben het dan over 1919(!) – hield Beurer zich bezig met de productie van warmtekussens. Het is dan ook niet vreemd dat het bedrijf een aanzienlijk aantal warmteproducten in het assortiment heeft. Voor deze test probeerden we vier producten uit: een verzwaarde warmtemat (HK 145), een oplaadbaar warmtekussen (Heaty HK 77), een voetenwarmer met massagefunctie (FWM 45) en tot slot een elektrische bovendeken (HD 82 Stockholm). 

Voor gerichte warmte: HK 145 Cosy Weight Green Planet

We beginnen met de HK 145. Hoewel de HK 145 Cosy Weight door Beurer zelf als verwarmingskussen wordt aangeduid, zouden wij het toch eerder een warmtemat noemen. Dat komt door de langwerpige vorm (60x30 centimeter) en de geringe dikte (iets minder dan 9 centimeter). Heel geschikt dus om op specifieke delen van je lichaam te leggen – denk aan een stijve schouder of pijnlijke knieën. Ook als je bijvoorbeeld menstruatiekrampen hebt, kan de HK 145 helpen.

Bij het uit de doos halen viel meteen het gewicht van de mat op: ongeveer anderhalve kilo. Door de vulling van glaskralen is hij een stuk zwaarder dan traditionele warmtekussens. Wie wel eens onder een verzwaringsdeken heeft geslapen, weet hoe rustgevend dat werkt. Bovendien zorgen de kralen ervoor dat de warmte langer wordt afgegeven. Fijn is dat de mat gemaakt is van superzachte materiaal (100% gerecycled – de HK 145 maakt deel uit van de duurzame Green Planet-lijn).

©AK | ID.nl

De werking is heel simpel: stekker in het stopcontact en de gewenste stand kiezen. In totaal zijn er zes warmtestanden. Omdat wij enorme koukleumen zijn, vonden we de hoogste stand het lekkerst, maar dat is een persoonlijk iets. We hebben het kussen eerst uitgeprobeerd op onze de buik. Dat voelde door het verzwarende effect vooral heel ontspannend. Daarna was onze schouder aan de beurt (de combinatie een zekere leeftijd + 40 uur per week achter de laptop zitten is daar niet al te best voor). De warmte werkte snel en gericht: na een minuut of vijftien voelde de schouder duidelijk soepeler. Langer doorgaan was minder prettig, vooral door het gewicht en de harde rand van de mat, die in onze nek begon te drukken.

Om mee te knuffelen: HK 77 Heaty warmtekussen

Zeg je cosy warmte, dan zeg je al snel: warmtekussen. Maar dan wel eentje die in je interieur past. Dat hebben ze bij Beurer goed begrepen: het HK 77 Heaty kussen is verkrijgbaar met een corduroy hoes (in crème, oudroze, blauwgroen) of een velvet hoes (in taupe, roze. blauw). De hoes is wasbaar.

Net als bij de andere producten in deze test wordt ook de Heaty (wij probeerden de velvetblauwe versie) geleverd met een handleiding met een duidelijke schematische tekening waarop alle onderdelen en functies staan uitgelegd. Het enige wat we in de handleiding niet helemaal duidelijk vonden, was of je de accu kunt opladen terwijl hij nog in het zakje van het binnenkussen zat, of dat je hem eerst moet verwijderen. Voor de veiligheid hebben wij hem eruit gehaald. Het opladen zelf wijst zich vanzelf. Drie witte ledjes op het bedieningspaneel (het bruine label aan de buitenzijde) geven de voortgang van het opladen aan. Is de accu helemaal opgeladen, dan regel je via de drukknop op het paneel de hoogte van de warmte. Als het kussen aan staat, zie je zowel de ingestelde temperatuur-indicator als de ledjes van het batterijniveau.

©AK | ID.nl

Om met die warmte te beginnen: we kunnen niet anders concluderen dan dat het ultiem comfort is, snuggelen met een warm kussen. Wij als koukleumen opteerden natuurlijk voor de hoogste stand, maar ook na terugschakelen naar een lagere stand gaf het kussen nog steeds behaaglijke warmte af.

Wel vonden we dat de accu redelijk snel leegliep.Na ongeveer een uur op de hoogste warmtestand waren al twee van de drie witte ledlampjes uit. Volgens Beurer heeft de accu een maximale gebruiksduur van vier uur, maar dat geldt alleen voor de laagste stand. Op de hoogste stand haal je dus waarschijnlijk nét het einde van een romantische kerstfilm niet.

Warmte en ontspanning voor je voeten: FWM 45 voetenwarmer

Wie vaak koude voeten heeft, heeft niets aan een warmtekussen. Speciaal voor die mensen is er de FWM 45: een voetenwarmer met een teddyvoering, die twee verschillende warmtestanden heeft én twee verschillende massagestanden. Je kunt zowel de warmte als de massage afzonderlijk of tegelijkertijd gebruiken. Variatie genoeg dus.

Op een thuiswerkdag waarop het buiten behoorlijk koud was hebben wij de voetenzak onder het bureau gezet. Stekker in het stopcontact, even laten opwarmen en voeten erin. Aanvankelijk hielden we daarbij onze sokken aan. Dat voelde oké, maar echt warm: nee. Met blote voeten ging dat wat beter, hoewel het van ons nog wel wat warmer had gemogen. Jammer is dat de warmte alleen van een verwarmingselement aan de onderkant komt en dat de bovenkant niet elastisch sluit, waardoor er een opening blijft waardoor koude lucht naar binnen glipt. Kleine tip: vouw de teddyvoering uit in plaats van die over de zak te laten hangen, zodat je onderbenen beter bedekt zijn. Doen, wat ons betreft.

©AK | ID.nl

Bijzonder aan deze voetenwarmer (geschikt voor voeten tot en met maat 47) is dat er een massagefunctie op zit. Je kunt daarbij kiezen uit twee standen: rustgevend en verkwikkend. De rustgevende modus (stand 1) doet precies wat hij belooft. Je voelt de trilling in je voeten en kuiten. Het is niet hinderlijk en vooral ontspannend. We kunnen ons voorstellen dat dit een prettige stand is bij het tv-kijken na een dag hard werken. Tv-kijken terwijl de verkwikkende modus (stand 2) aan staat, zouden we zelf niet zo snel doen. Het masseren gaat in deze stand namelijk een stuk harder (en maakt ook wat meer geluid). Voelt het vervelend? Nee, dat niet. Maar het voelt ook niet heel lekker – je bent je vooral heel de tijd bewust van het getril onder je voeten. Wij vonden het lastig om ons tijdens deze stand te focussen op ons werk.

Om nooit meer onderuit te kruipen: HD 82 Stockholm warmtedeken

Reviewen is soms hard werken, maar soms is het een feestje. Het uitproberen van de HD 82 warmtedeken was zo'n feestje. Dankzij zijn afmetingen (130x180 centimeter) kun je er helemaal in wegkruipen. Op de handig verlichte bedieningseenheid kun je kiezen uit zes warmtestanden, waarbij koukleumen zoals wij ook bij een lagere stand dan de hoogste nog heerlijk warm blijven.

©AK | ID.nl

De deken is heel zacht (fleece) en ziet er luxueus uit. Geen deken die je na gebruik opbergt omdat hij lelijk staat in je interieur, maar echt een deken om standaard op de bank te hebben liggen. Een fijn idee daarbij is dat er een veiligheidssysteem is ingebouwd: bij een storing schakelt de deken automatisch uit. Ook wanneer hij drie uur heeft aangestaan, schakelt hij automatisch uit. Dat voorkomt dat je hem zelf vergeet uit te zetten. Scheelt weer op je energierekening! Niet veel, want een gemiddelde warmtedeken verbruikt ongeveer 100 watt per uur. Na drie uur is dat dus ongeveer 0,3 kWh. Bij een gemiddelde elektriciteitsprijs van 0,28 euro per kWh (niveau november 2025; bron: ANWB) kom je uit op net iets meer dan 9 cent. Dat is veel goedkoper dan drie uur de kachel aan… 

FRITZ! heeft de Mesh Set 1700 uitgebracht, een nieuwe wifi 7-oplossing die je gewoon in het stopcontact prikt. De compacte set bestaat uit kleine repeaters die samen één groot draadloos netwerk vormen, bedoeld om in elke hoek van het huis snel en stabiel internet te bieden.

De set draait om de vernieuwde FRITZ!Repeater 1200 AX, nu uitgerust met wifi 7 en goed voor snelheden tot 3.600 Mbit/s op de 2,4- en 5GHz-banden – een toename van ongeveer 600 Mbit/s ten opzichte van het vorige model. Dankzij multigigabit-wifi kunnen meer apparaten tegelijk verbonden zijn zonder dat de snelheid merkbaar daalt. De nieuwe wifi 7-functie Multi-Link Operation maakt het mogelijk om data gelijktijdig via beide frequentiebanden te versturen, wat de stabiliteit verder verbetert. Voor vaste apparaten is er bovendien een gigabitpoort aanwezig.

Omdat de repeaters direct in het stopcontact worden gestoken, nemen ze nauwelijks ruimte in en zijn ze eenvoudig te installeren. Gebruikers kunnen kiezen voor een set met twee of drie repeaters, afhankelijk van de grootte van de woning. De FRITZ!Mesh Set 1700 werkt het best samen met een FRITZ!Box, maar kan ook worden gekoppeld aan routers van andere merken. In dat geval fungeert de eerste repeater als centrale wifi-regelaar.

Goed om te weten: alle FRITZ!Box-routers en repeaters worden in Europa geproduceerd, krijgen vijf jaar garantie krijgen en ontvangen gratis beveiligings- en functie-updates.

Beschikbaarheid

De FRITZ!Mesh Set 1700 is per direct verkrijgbaar als set van twee of drie repeaters. De afzonderlijke repeater is ook los te koop onder de naam FRITZ!Repeater 1700.