Opslagservices in de cloud zijn erg populair, ondanks mogelijke privacy-issues. Met een ‘persoonlijke cloud’, waarbij je data uitsluitend op eigen opslagmedia bewaart, heb je wel overal toegang tot je bestanden, maar loop je minder risico op schending van je privacy. We gaan aan de slag met twee oplossingen.

Het is een publiek geheim dat cloudservices als Dropbox, Google Drive en OneDrive voor sommige – vooral Amerikaanse – overheidsinstanties een open boek zijn. Vind je dat geen prettig idee, dan heb je eigenlijk twee opties. Ten eerste kun je zorgen voor end-to-end-versleuteling, waarbij de sleutel niet op de servers van de aanbieders wordt bewaard (zie kader ‘Encryptie’). Ten tweede kun je zelf je cloudopslag gaan beheren.

Dit laatste is precies de insteek van deze basiscursus: we gaan als het ware onze eigen cloud inrichten. Maar ook in dit geval wil je die bestanden natuurlijk het liefst vanaf overal kunnen bereiken. Het valt daardoor nooit helemaal uit te sluiten dat derden erin slagen om je data te benaderen, bijvoorbeeld via exploits. Om dat risico te beperken, zorg je in elk geval dat je alle firmware en software die je voor je ‘privé-cloud’ gebruikt up-to-date houdt. En waar mogelijk gebruik je https (ssl) en natuurlijk sterke wachtwoorden.

Er zijn verschillende methodes om zo’n eigen cloud op te zetten. In dit artikel bespreken we twee relatief gebruiksvriendelijke oplossingen: een nas-eigen service (Synology) en de opensource-tool Syncthing. We besteden daarbij telkens ook de nodige aandacht aan het (automatisch) synchroniseren van je data tussen je verschillende apparaten.

Encryptie

©PXimport

01 Drive op je nas

Heb je een nas, dan hoef je waarschijnlijk niet verder te zoeken naar externe oplossingen. Nagenoeg alle nas’en bieden namelijk een eigen service aan die synchronisatie van data tussen je pc of mobiele apparaten mogelijk maakt, waarbij je de data ook op afstand kunt benaderen.

We nemen hier als voorbeeld de populaire producent Synology, maar ook andere nas-fabrikanten hebben dergelijke apps. Synology biedt het aan als het pakket Synology Drive. Meld je aan bij je nas-interface door het juiste adres in je browser in te voeren, klik Package Center aan en open de rubriek Alle pakketten. Vervolgens klik je op Installeren bij Synology Drive, en bevestig je met Ja zodat het pakket en bijhorende onderdelen als Universal Search en Node.js worden gedownload en geïnstalleerd op je nas. Via het snelmenu linksboven krijg je vervolgens toegang tot je nieuw geïnstalleerde Drive. In het programmavenster duikt ook een link op naar client-apps voor diverse platformen, zowel voor desktop-pc’s (Windows, macOS en Linux) als mobiele apparaten (Android en iOS).

©PXimport

02 Drive op je pc

We tonen kort hoe je Drive op je Windows-pc configureert. De installatie vergt slechts enkele muisklikken. Meteen erna klik je op Nu starten waarna om de domeinnaam (ip-adres) of QuickConnect-ID van je nas wordt gevraagd. Zo’n QuickConnect-ID maakt het makkelijker om je nas ook remote bereikbaar te maken. Op de site van Synology vind je hiervoor instructies: zodra je over een Synology-account beschikt vergt het weinig meer dan een vinkje plaatsen om deze QuickConnect-service te activeren.

Zodra er een verbinding is, stelt de tool de twee standaard synchronisatiemappen voor: /home/Drive (op je nas) en C:\Users\<accountnaam>\SynologyDrive (op je pc). Via het pictogram met het potlood kun je desgewenst andere mappen selecteren. Klik op Geavanceerd om de synchronisatie verder te verfijnen. Zo kun je op het tabblad Bestandsfilter aangeven of je alleen bestanden met een maximumgrootte wilt synchroniseren en welke bestandstypes (extensies) je liever niet meeneemt. Op het tabblad Synchronisatiemodus kun je onder meer de richting van de synchronisatie aangeven, standaard is dat in twee richtingen. Bevestig je keuzes met Toepassen en druk op Volgende en rond af met Voltooien.

Je belandt nu in het taakvenster van waaruit je de synchronisaties van je data kunt volgen. Via de knop Maken kun je ook nieuwe synchronisatietaken maken, met andere mappenparen.

©PXimport

03 Drive op je mobiel

Het wordt natuurlijk pas echt interessant wanneer je de bestanden die in Synology Drive staan, ook onderweg kunt benaderen, bijvoorbeeld vanaf je mobiele apparaat. We nemen de Android-app als voorbeeld. Je vindt de app Synology Drive via de link uit stap 1, of gewoon in de Play Store. De werkwijze is grotendeels gelijk aan die op een pc. Het is het makkelijkst om een remote verbinding te leggen via je QuickConnect-iD. Er zijn natuurlijk alternatieven zoals ‘port forwarding’ in combinatie met ddns, maar die zijn wel wat lastiger (zie ook kader ‘Op afstand’).

Zodra je met je nas-account bent aangemeld, krijg je ook via het internet toegang tot je eigen mappen. Het is uiteraard ook mogelijk nieuwe mappen te creëren en bestanden te uploaden via de plus-knop.

Op afstand

©PXimport

04 Voordelen en versies

Heb je geen nas, heeft je nas geen standaard-app hiervoor of wil je die niet gebruiken? Geen probleem, is er ook een andere manier om je bestanden lokaal te bewaren en die op een veilige manier ook op afstand te kunnen benaderen. Syncthing is een gratis opensource-tool zonder centrale server, waarbij je data uitsluitend op je eigen opslagmedia worden bewaard. Alle verbindingen zijn standaard versleuteld en alleen toestellen die jij zelf expliciet zelf hebt geauthentiseerd kunnen bij de bestanden.

Syncthing is multiplatform: je kunt het inzetten op Windows, macOS, Linux en Android. Er zijn tevens niet-officiële Syncthing-apps beschikbaar voor nas’en, waaronder Synology en QNAP. In dit artikel beperken we ons tot Windows en Android. De nas-app en de desktop-app functioneren en ogen nagenoeg identiek.

©PXimport

05 SyncTrayzor

Beginnen we met de Windows-tool. Er zijn weliswaar ‘core’-versies beschikbaar op de vermelde site, maar wij maken het ons liever wat makkelijker en gaan meteen voor de variant met grafische interface. Die integreert zich bovendien netjes in Windows. Klik op de site van Syncthing op de link SyncTrayzor en download de juiste exe-versie: x64 (64 bit) of x86 (32 bit). Welke versie je nodig hebt hangt van je Windows-architectuur af. Om te achterhalen welke versie je gebruikt, druk je op Windows-toets+Pause, bij Type systeem lees je welke bit-versie je draait.

De installatie van de tool is rechttoe-rechtaan, met een paar muisklikken ben je klaar. Start de tool op, en geef waar nodig de firewall toestemming om het verkeer van SyncTrayzor door te laten. Je beslist zelf of je ook anonieme gebruikersstatistieken wilt laten versturen. Het programmavenster vervolgens duikt op, dat je kunt instellen op Dutch.

Het is nu de bedoeling dat je een map aanduidt die je met andere Syncthing-apparaten wilt delen. Druk dus op de knop Map toevoegen. Voer een geschikt maplabel in, pas desgewenst het Map-ID aan, vul het pad naar de map in en bevestig met Opslaan. Syncthing scant meteen de mapinhoud.

©PXimport

06 Mobiele app

De map staat nu klaar. Je moet nog wel aangeven met welke apparaten je die precies wilt delen. Klik de mapnaam aan en kies Bewerken. Open het tabblad Delen en plaats een vinkje bij de apparaten die je toegang tot deze map wilt verschaffen. Heb je andere Syncthing-apparaten in je netwerk, dan verschijnen die hier normaliter automatisch.

Bevindt een apparaat zich buiten je netwerk, dan kun je dat ook toegang geven. We tonen je de stappen voor een Android-apparaat dat zich buiten je netwerk bevindt. Installeer eerst de app Syncthing op dat apparaat uit de officiële Play Store. Geef toegang tot je lokale data en laat toe dat de app op geselecteerde wifi-netwerken draait. Om te vermijden dat Syncthing teveel van je batterij eist, kies je Weigeren bij de vraag of je de app altijd wilt uitvoeren op de achtergrond.

Zodra de app draait, tik je dan het hamburgerknopje aan en kies je Apparaat-ID weergeven. Noteer dit ID of verzend het via de deelknop. Open hier ook even de rubriek Instellingen / Uitvoervoorwaarden en controleer of er géén vinkje staat bij Run on mobile data, als je in elk geval wilt vermijden dat er via 4G gesynchroniseerd wordt.

07 Data delen

Over nu weer naar SyncTrayzor op je Windows-pc. In het hoofdvenster klik je op Extern apparaat toevoegen, waar je het Apparaat-ID invult. Geef je apparaat een herkenbare naam en bevestig met Opslaan. Het apparaat wordt toegevoegd en is nu eveneens beschikbaar op het tabblad Delen. Wanneer je hier een vinkje plaatst bij een apparaat en je keuze met Opslaan bevestigt, verschijnt op dat apparaat een melding dat je pc zich wil verbinden. Zodra de gebruiker dat verzoek heeft geaccepteerd, verschijnt een tweede melding met de vraag of je ook de gedeelde map aanvaardt. Zodra de gebruiker ook daarop ingaat, kan de synchronisatie van start gaan. Je kunt de voortgang in het programmavenster volgen en desgewenst pauzeren.

Overigens ondersteunt Syncthing ook versiebeheer. Dat houdt in dat oudere bestandsversies nog een tijdlang kunnen worden bewaard. Je stelt deze functie als volgt in. Open een gedeelde map, kies Bewerken en ga naar het tabblad Versiebeheer. In het uitklapmenu komen verschillende mogelijkheden beschikbaar, waaronder Eenvoudig versiebeheer en Gespreid versiebeheer. De exacte verschillen kun je op de site van Syncting lezen. Op die helppagina vind je overigens ook nog informatie over andere meer geavanceerde opties.

©PXimport

08 Automatisch starten

Het spreekt voor zich dat je pc online moet zijn en dat Syncthing actief moet zijn om je bestanden bereikbaar te maken. Het is dan wel zo handig als SyncTrayzor-Syncthing automatisch opstart zodra je bij Windows inlogt. Dat regel je als volgt. Rechtsklik in het Windows-systeemvak rechtsonder op het Syncthing-icoon en kies Instellingen. Op het tabblad SyncTrayzor plaats je onderaan bij de rubriek Automatisch starten bij inloggen een vinkje bij de twee beschikbare opties. En nu je toch in de instellingen zit: bekijk ook de andere opties en tabbladen even. Wellicht tref je hier nog items aan die je wilt aanpassen.

Syncthing kun je desgewenst ook als service laten draaien, zodat er niemand hoeft te zijn aangemeld in Windows. Dat vergt evenwel enige inspanning: je vindt hiervoor de nodige instructies in de rubriek Run as a service independent of user login.

©PXimport

09 Router

De kans is reëel dat je Syncthing-toestel zich achter een router bevindt. De makkelijkste manier om Syncthing van buitenaf bereikbaar te maken is met behulp van upnp. Op het niveau van Syncthing activeer je deze functie door in het hoofdvenster Acties / Instellingen te kiezen, waarna je op het tabblad Verbindingen een vinkje plaatst bij NAT traversal inschakelen (dat is normaliter standaard het geval). Op het niveau van je router vind je ongetwijfeld eveneens een upnp-schakelknop: ook hier activeer je dan deze functie.

Doe je dat liever niet, dan is port forwarding nog een mogelijke optie. Ook hiervoor vind je in de online handleiding de nodige feedback (zie ook kader ‘Op afstand’), samen met instructies voor als de firewall op je pc nukkig doet. In Windows 10 valt dat normaliter als volgt te regelen: druk op de Windows-toets, tik firewall in en kies Een app via Windows Firewall toestaan. Er duikt een dialoogvenster op waar je de knop Instellingen wijzigen indrukt. Scrol naar het item syncthing.exe en plaats hier een vinkje bij zowel Particulier als Openbaar.

©PXimport

Alternatieven

©PXimport

Smarthome-apparaten zijn handig, maar vaak ook relatief prijzig. Dan wil je natuurlijk niet dat de fabrikant na een paar jaar de ondersteuning stopt. Daar hoef je niet bang voor te zijn als je spullen koopt die gebruikmaken van standaarden die door iedereen gebruikt kunnen worden. Wij hebben allerlei smarthome-spullen voor je gezocht die werken met open standaarden, zoals Zigbee, Z-Wave of wifi, die je daardoor met een eigen systeem als Home Assistant of Homey kunt gebruiken.

5x Beveiliging

Aqara Deur en Raam Sensor T1

Aqara is een fabrikant van smarthomeproducten die bedoeld zijn om te gebruiken in combinatie met een eigen hub, maar vaak gebruikmaken van Zigbee. Zo is de Deur en Raam Sensor T1 een compact deur- of raamcontact die je via Zigbee kunt koppelen met onder andere Home Assistant. Je plakt de twee delen van de sensor met bijgeleverde tape op je raam of deur, waarna gedetecteerd kan worden of je raam of deur openstaat. De sensor werkt op een CR1632-knoopcel die ongeveer twee jaar meegaat.

Aeotec Multipurpose Sensor

De Aeotec Multipurpose Sensor is in eerste instantie een deur- of raamcontact waarmee je kunt detecteren of een raam of deur open of dicht is. Aeotec heeft daarnaast een temperaratuursensor en accelerometer ingebouwd. Hierdoor kan de Multipurpose Sensor de temperatuur en de hoek van de sensor detecteren, maar ook trillingen. Met die hoek kun je bijvoorbeeld bepalen of een raam in de kiepstand openstaat, terwijl trillingen naast inbraakdetectie voor allerlei dingen gebruikt kunnen worden.

De sensor communiceert via Zigbee en werkt op een CR2450-knoopcelbatterij die het ongeveer een jaar uithoudt.

IKEA Vallhorn

Het grootste voordeel van de IKEA Vallhorn is de prijs, want voor 10 euro heb je een bewegingssensor die je kunt koppelen via Zigbee. Veel van IKEA’s slimme producten gebruiken Zigbee voor communicatie met de eigen hub. De bewegingssensor heeft een ingebouwde timer die je kunt instellen op één of vijf minuten waarmee de status na het verstrijken van die tijd weer op geen beweging wordt gezet.

Je kunt hem neerzetten, maar de behuizing is ook voorzien van gaten waarmee je hem aan de muur kunt monteren. De IKEA Vallhorn werkt op twee AAA-baterijen waarbij je het best oplaadbare batterijen kunt gebruiken. Een nadeel is dat de behuizing door deze normale batterijen vrij groot is.

©PER LIEDBERG

Aeotec Sirene 6

De Aeotec Siren 6 is een sirene die gebruikmaakt van Z-Wave. Het apparaat kan hard geluid maken en lichtsignalen geven als er alarm is, maar je kunt hem ook voor andere doeleinden gebruiken. Het is namelijk mogelijk om verschillende geluiden te programmeren waardoor de speaker ook te gebruiken is voor bijvoorbeeld een deurbel of andere situatie waarin je een melding wilt horen. De sirene werkt op een netspanningsadapter, maar is voorzien van een back-upbaterij voor wanneer de stroom uitvalt.

Philips Hue Motion Sensor

De Hue Motion Sensor is uiteraard bedoeld voor Philips’ eigen Hue-bridge, maar maakt gebruik van Zigbee en je kunt hem ook koppelen met andere smarthome-systemen. Het grootste voordeel van de Hue Motion Sensor is dat de compacte behuizing een fraai uiterlijk heeft. Behalve neerzetten, kun je hem ook aan de muur monteren, bijvoorbeeld bovenaan in een hoek je van het plafond. De sensor werkt op twee AAA-batterijen.

3x Rookmelder

FIBARO Smoke Sensor 2

Uiteraard is het primaire doel van een rookmelder om bij brand jouw leven te redden als je thuis bent en de Fibaro Smoke Sensor 2 waarschuwt daarom met licht- en geluidsignalen als er rook gedetecteerd wordt. Daarnaast wordt een signaal verstuurd naar je smarthome-systeem. Er wordt hiervoor gebruikgemaakt van Z-Wave, dus die draadloze standaard moet dus wel ondersteund worden door je smarthome-systeem. Deze rookmelder werkt op een verwisselbare CR123A-batterij die ongeveer twee jaar meegaat.

KlikAanKlikUit ZSDR-850

Ook als je Zigbee gebruikt, is er een geschikte rookmelder voor Home Assistant of andere smarthome-systemen in de vorm van de KlikAanKlikUit ZSDR-850. Hoewel je dit merk waarschijnlijk kent van zijn 433MHz-producten, maakt de fabrikant tegenwoordig ook Zigbee-producten. Dezelfde producten worden ook onder de merknaam Trust verkocht.

De rookmelder heeft een luid alarm van 85 dB, dat afgaat als rook gedetecteerd wordt. Hij werkt op een verwisselbare CR123A-batterij, die volgens de fabrikant zo’n drie jaar meegaat. De rookmelder geeft uiteraard ook een luid geluidssignaal als er rook gedetecteerd wordt.

Shelly Plus Smoke

Heb je geen Zigbee- of Z-Wave-radio in je smarthome-systeem, dan kun je terecht bij de Shelly Plus Smoke. Deze rookmelder gebruikt wifi voor de verbinding met onder andere Home Assistant.

Ook de rookmelder heeft een verwisselbare CR123A-batterij, die volgens de fabrikant vijf jaar meegaat. Dat lijkt ons wat optimistisch, zorg er bij iedere rookmelder voor dat je een reservebatterij op voorraad hebt, zodat je deze direct kunt vervangen als de batterij leeg is.

3x Tuinverlichting

Philips Hue Buitensensor

Wil je de buitenverlichting niet de hele tijd laten branden, maar wel als er beweging gedetecteerd wordt? Dan heeft Philip met de Hue Buitensensor een bewegingssensor in het assortiment die je dankzij een weerbestendige behuizing buiten kunt gebruiken.

De bewegingssensor is in eerste instantie bedoeld om te koppelen aan een Hue Bridge, maar maakt gebruik van Zigbee en is hiermee ook direct te koppelen aan Home Assistant. De sensor werkt op twee AA-batterijen, die minimaal twee jaar meegaan.

Innr Outdoor Smart Pedestal Light Colour

De Innr Outdoor Smart Pedestal Light Colour is een setje van drie lichtpaaltjes waarmee je verlichting in ieder denkbare kleur kunt maken met een lichtopbrengst van maximaal 230 lumen per paaltje.

De paaltjes zijn voorzien van scherpe punten die je in de grond of een plantenbak kunt prikken. De lampen zelf werken op 24volt-gelijkspanning, er wordt een adapter meegeleverd die je in een stopcontact steekt. Als de meegeleverde kabels te kort zijn, levert Innr verlengkabels in twee of vijf meter. Verbinden doe je via het Zigbee-protocol.

Philips Hue Impress Sokkellamp

Philips levert diverse Hue-buitenlampen, waaronder deze Impress-buitenlamp op sokkel. Er is zowel een variant die je direct op de netspanning aansluit als in een variant die je aansluit op een 24volt-adapter. Beide varianten hebben een lichtopbrengst van maximaal 1180 lumen en kosten hetzelfde.

Voor de laagspanningsvariant moet je de benodigde buitenvoeding wel los aanschaffen, waarbij de goedkoopste 40watt-variant 50 euro kost en genoeg is om bijvoorbeeld vijf Impress-buitenlampen op sokkels van energie te voorzien.

4x Schakelen

Sonoff ZBMiniL2

Met een inbouwmodule kun je een wandschakelaar slim maken en zo normale lampen opnemen in je smarthome. Veel inbouwmodules hebben een nuldraad nodig, maar zo’n draad ontbreekt in de meeste inbouwdozen voor wandschakelaars. Gelukkig hoeft een draad trekken niet per se, want de Sonoff ZBMiniL2 vereist geen nuldraad.

De inbouwmodule gebruikt Zigbee en is lekker compact, waardoor hij achter de meeste wandschakelaars moet passen.

Innr Outdoor Smart Plug

Met een slimme stekker kun je allerlei apparaten schakelen via je smarthome-systeem, waaronder lampen. Ook buiten kan zo’n slimme stekker handig zijn, bijvoorbeeld voor kerstverlichting. Een willekeurige slimme stekker buiten gebruiken is natuurlijk niet zo’n goed idee, maar de Innr Outdoor Smart Plug met Zigbee is wel ontworpen voor buiten en is spatwaterdicht.

Let er op dat deze slimme stekker met randaarde maximaal een belasting van 10 ampère (2300 watt) aan kan.

Fibaro Walli Outlet

Je kunt een wandcontactdoos slim maken met een inbouwmodule, maar er bestaan ook complete slimme wandcontactdozen, zoals de Walli Outlet van Fibaro. Dit slimme stopcontact maakt gebruik van Z-Wave, en is er in een witte of zwarte uitvoering.

Fibaro levert het stopcontact inclusief afdekraam, maar de Walli Outlet is ook compatibel met schakelmateriaal van andere fabrikanten. Behalve schakelen kan de Walli Outlet ook het energieverbruik meten en wordt dit ook getoond middels een gekleurde ring.

EcoDim Draadloze schakelaar

EcoDim maakt onder andere diverse smarthome-producten met Zigbee of Z-Wave. De fabrikant heeft onder andere Zigbee-schakelaars in het assortiment, in een witte of zwarte uitvoering. Ze werken draadloos als een afstandsbediening en je kunt ze dus over al tegen de muur bevestigen, maar ze passen ook over een inbouwdoos. De schakelaars zijn er met één, twee of vier groepen, zodat je ook in een kamer met meerdere lampen toch een wandbediening kunt gebruiken.

4x Binnenklimaat

IKEA Vindstyrka

Voor een dashboard is het handig als je voor iedere kamer gegevens hebt als de temperatuur en luchtvochtigheid. Daar kun je de IKEA Vindstyrka voor gebruiken, die je kunt koppelen via Zigbee. De Vindstyrka meet fijnstof, de temperatuur en de luchtvochtigheid. Ook wordt aangegeven of vluchtige organische stoffen toe- of afnemen. Handig is dat deze luchtkwaliteitssensor ook zijn eigen schermpje heeft.

Awair Element

De Awair Element is een prettig ontworpen kastje dat de luchtkwaliteit in de gaten houdt en sensors heeft voor de temperatuur, luchtvochtigheid, CO2, luchtige organische stoffen en fijnstof. Het apparaat heeft een ingebouwd ‘scherm’ bestaande uit leds waarmee je de verschillende waarden kunt aflezen.

Awair-apparaten communiceren via wifi en gebruik je eigenlijk met een eigen app en clouddienst. Je kunt echter instellen dat Home Assistant het apparaat lokaal kan benaderen via een API-functie.

Lees ook: Slimme luchtkwaliteitsmeter: zo meet en verbeter je de luchtkwaliteit in huis

Aqara Temperature and Humidity Sensor T1

Wil je de temperatuur en luchtvochtigheid onopvallend in de gaten houden, dan heeft Aqara met de Temperature and Humidity Sensor een compacte optie. De behuizing heeft een afmeting van slechts 3,6 bij 3,6 centimeter en is nog geen centimeter plat. Een perfect apparaatje dus om op een onopvallende plek op de muur te plakken.

De sensor werkt op een CR2032-knoopcelbatterij, die zo’n twee jaar meegaat. Daarbij zijn ze ook nog eens redelijk betaalbaar, waardoor je je hele huis in de gaten kunt houden.

IKEA Badring

De IKEA Badring maakt gebruik van Zigbee voor de communicatie en detecteert waterlekkage. Leg hem dus onder je wasmachine, in je keukenkastje of andere plekken waar het risico op waterlekkage groot is en voorkom de schade die lekkage altijd veroorzaakt. Uiteraard kun je IKEA-sensors ook gebruiken in combinatie met IKEA’s eigen smarthome-systeem.

LG blijft verbetert de oled-techniek nog veel verder en dat werpt dit jaar eindelijk zijn vruchten af. De LG OLED EVO 65G56LS is uitgerust met een nieuw type oled-paneel dat aanzienlijk meer piekhelderheid en kleurbereik levert. Daarnaast heeft LG webOS 25 uitgerust met een aantal AI-functies die het gebruiksgemak moeten verbeteren.

De nieuwe G-serie van LG is verkrijgbaar in twee versies. Een met een centrale voet in doos zoals ons testmodel, te herkennen aan de letters ‘LS’ achteraan en een model met een meegeleverde wandbeugel, die modellen hebben de letters ‘LW’ achteraan. De G-reeks mikt nog steeds in eerste instantie op wandmontage. Het toestel zelf is 24mm diep, dat lijkt misschien veel, maar die dikte heeft het wel over het hele oppervlak. Er is geen behuizing voor elektronica die verder uitsteekt. De rand is afgewerkt met een zilverkleurige strip, en dat geeft deze tv van opzij bekeken echt een premium look. De wandbeugel is verstelbaar, je kunt het toestel beperkt links en rechts draaien. De voet kun je monteren in twee posities, hoog en laag, in de hoge positie is er ruim plaats voor een soundbar. Het moet gezegd ook op een tv-meubel ziet hij er prima uit, wandmontage is zeker geen verplichting. 

Aansluitingen

De selectie aansluitingen die LG gebruikt is al enige tijd onveranderd gebleven, maar is dan ook erg goed. Met vier hdmi-poorten die allemaal de maximale hdmi 2.1-bandbreedte (48Gbps) leveren, zitten gamers in ieder geval gebeiteld. Verdere gamingfuncties zijn ALLM, 4K120 en VRR (AMD FreeSync en NVIDIA G-Sync). PC-gamers kunnen zelfs tot 4K165 gaan, dat is een duidelijke upgrade ten opzichte van vorig jaar. Input-lag is altijd een sterk punt geweest bij LG, dat is dit jaar niet anders, in 4K60 meten we 10,5ms, in 2K120 zelfs maar 5,5ms. Op poort 2 kan je ARC/eARC gebruiken, gamers die een soundbar willen aansluiten, houden nog steeds drie volwaardige HDMI-poorten over. 

Wil je de opstelling zo netjes mogelijk houden, altijd mooi bij een premium tv, dan kun je de bijgeleverde IR-blaster gebruiken om brontoestellen te besturen met de LG-afstandsbediening, ook als die apparaten bijvoorbeeld in een kast staan. De G5 ondersteunt het WiSA-protocol (Wireless Speaker and Audio Association), maar is beperkt tot 2.1-configuraties. Daarmee is jammer genoeg geen draadloze surroundopstelling mogelijk. Alle kabels kun je via twee clips en twee verzonken kanalen wegleiden naar de voet. 

Nieuw oled-paneel, nieuw record

Nieuwe ontwikkeling op vlak van oled-technologie zijn niet uitzonderlijk. Twee jaar geleden introduceerde LG bijvoorbeeld oled-panelen met een laag microlenzen die voor een mooie verbetering in helderheid zorgden. Die microlenzen zijn op de G5 echter niet meer aanwezig. In ruil gebruikt dit model een gloednieuw paneel dat een andere opbouw van de oled-materialen gebruikt. Onder de naam OLED evo Met Brightness Booster Ultimate belooft de G5 hogere piekhelderheid en een breder kleurbereik. En dat blijken geen loze beloftes. Op het 10%-venster haalt de G5 2409 nits, en op een volledig wit beeld zelfs 356 nits. 

Dat alles gemeten in de uitstekend gekalibreerde HDR Filmmaker mode. Ter verduidelijking, dat is een 50 procent verbetering tegenover de G4 van vorig jaar, en voldoende om de kop van het oled-peloton aan te voeren. Vooral de verbetering op het volledig wit veld is impressionant. Daardoor moet de G5 nu de helderheid veel minder laten dalen als het beeld veel wit bevat, iets wat op vorige generaties nog merkbaar was. Ook het kleurbereik is weer groter geworden, en met 99,9% P3 is de G5 perfect uitgerust voor prachtige HDR-beelden. Het paneel had een uitstekende uniformiteit en weert zeer goed reflecties. De kijkhoek is prima.

De Filmmaker Mode is er voor wie minimale beeldverwerking wil, en de mooiste beelden getrouw aan de intentie. In SDR laat dat prachtige resultaten zien, maar de echte pracht van de G5 komt tevoorschijn bij HDR-beelden. Ook hier is de kalibratie nagenoeg perfect met enorm veel witdetail, intense kleuren, en dankzij de hoge piekhelderheid tintelende lichtaccenten. Kleuren worden goed bewaard als ze zeer helder zijn, dat dankt de tv aan het nieuwe paneel. Enkel in de donkerste beelden laat de G5 wat steken vallen. Er is veel schaduwdetail, maar in sommige beelden merken we veel ruis die het beeld ruw maakt en detail verbergt. In een ander geval was er wat blokvorming en bandvorming zichtbaar. We hopen dat LG nog wat aan de software kan sleutelen. 

Prima beeldverwerking

De Alpha11 beeldprocessor is aan zijn tweede generatie toe, maar nieuwe features lijken er niet te zijn. De upscaling en ruisonderdrukking zijn erg goed. In deinterlacing van 1080i-beeld merkten we op een testpatroon opnieuw een foutje waardoor kamvorming zichtbaar was, al bleek dat bij de meeste content niet tot problemen te leiden. Kleurstroken in zachte gradiënten elimineer je met de Vloeiende Gradatie-instelling, maar activeer die enkel als je het echt nodig acht, en dan alleen in de laagste stand. In een van onze testclips veegde die instelling ook wolken uit de lucht. Ook de dynamische tonemapping waar we gebruikelijk erg tevreden over zijn, laat je op dit model beter uit inactief.

Die maakte het beeld te helder, waardoor het aan contrast en impact verliest. Bovendien levert de G5 ook zonder dynamische tonemapping knap beeld. Goede punten waren er voor de bewegingsscherpte. Het oled-paneel laat nauwelijks of geen dubbele rand optekenen rond bewegende voorwerpen. Wie in 24Hz-filmmateriaal te veel last heeft van judder bij snelle camerabewegingen, activeert best TruMotion, bijvoorbeeld in ‘Cinematografische Beweging’ als je minimale invloed wenst. Maar ook hogere instellingen leverden goede resultaten, en de G5 toonde erg weinig beeldfouten zelfs met TruMotion in de Vloeiend-stand. 

Geen DTS-ondersteuning meer

Het is jammer, maar de G5 ondersteunt alleen nog maar Dolby Atmos, geen DTS meer. Vooral voor mensen met een uitgebreide bibliotheek Blu-ray schijven is dat een tegenvaller. Streaming gebruikt overwegend Dolby Atmos, dus daar weegt dat gebrek minder. De 60 Watt 4.2 kanaalsoplossing leek ons onveranderd. De klank is goed gebalanceerd, met een warm karakter en duidelijke baslijn. Zelfs surround is goed hoorbaar. Voor veel mensen zal dit volstaan, maar voor echte bioscoop audio zal een soundbar toch vereist zijn. Nieuw dit jaar is de Personal Sound Wizard. Die laat je een aantal keer in groepen van vier fragmenten horen met verschillende geluidsinstellingen, jij duidt aan wat je het best vindt klinken. Na de test bepaalt de processor op basis van je keuzes je geprefereerde klankinstellingen. Iets gelijkaardig bestond vorig jaar al voor beeld, maar we vinden dat je daar beter voor Filmmaker Mode of Cinema beeldmode kiest. Bij audio mogen persoonlijke voorkeuren wat meer doorwegen. 

WebOS 25, AI als persoonlijk hulpje

Kunstmatige intelligentie moet de nieuwe troef zijn van webOS 25, maar al deze nieuwe functies bleken niet te werken in het Nederlands. Voice ID, waarbij de tv je herkent op basis van je stem is nog niet beschikbaar in Nederlands. Maar ook andere functies, zoals de AI Chatbot die je moet helpen bij eenvoudige vragen zoals het aanpassen van beeldkwaliteit of aanbevelingen geven voor content, leek zelden te weten wat hij met onze vragen moest doen. LG kondigde ook generatieve kunst aan die je kan gebruiken in de screensaver, maar ook dit was nog niet beschikbaar. Nu missen we die AI-functies wel niet, de G5 is zo ook gebruiksvriendelijk, maar we hopen toch dat dit via software updates verbeterd wordt. 

In dit overzichtsartikel vind je alle informatie over webOS. WebOS 25 is van uitzicht niet echt veranderd op wat details na. Zo kan je live tv en HDMI-ingangen nu als tegels toevoegen in de rij met apps op het Home-scherm. Apps en Quick Cards die je niet gebruikt, kan je verbergen. Het app-aanbod is erg ruim en de G5 ondersteunt Airplay2 en Google Cast. LG toont helaas reclame op het Home-scherm en in de screensaver, lees in dit artikel hoe je reclame verwijdert.

De ‘Magic Remote’ heeft een nieuw ontwerp gekregen. Een rechthoekige vorm met afgeronde hoeken, en vooral minder toetsen. Weg zijn de cijfer- en kleurtoetsen, de volume- en kanaaltoetsen zijn nu kanteltoetsen. De mute-toets is verdwenen, muten doe je door de volume knop lang naar beneden te duwen. De ingangen-toets is vervangen door een Home Hub-toets, maar wanneer je die lang indrukt, toont de tv de ingangen. De aanwijsfunctie is gebleven, je kan de cursor op het scherm besturen door de afstandsbediening te bewegen. De afstandsbediening oogt moderner, en het gebruiksgemak is prima, maar we zouden hem niet beter noemen dan de oude versie. 

Conclusie

LG toont met de G5 dat er nog flink wat vooruitgang geboekt kan worden in oled-technologie. Perfect is deze tv echter nog niet, vooral in heel donkere beelden moet LG de software nog aanpassen om ruis en zichtbare gradaties te vermijden.  De OLED65G56LS haalt uit het nieuwe oled-paneel echter wel een indrukwekkende piekhelderheid, en erg ruim kleurvolume. We durven bijna zover gaan om te zeggen dat hij de klassieke zwakke punten van oled elimineert. Samen met de uitstekende kalibratie geniet je zo in Filmmaker Mode van bijna referentie beeldkwaliteit.

De ingebouwde luidsprekers leveren een aangename klank, wel jammer dat LG DTS-ondersteuning geschrapt heeft. De nieuwe AI-features in webOS 25 moeten duidelijk nog verder rijpen, voorlopig leveren ze geen meerwaarde, maar webOS blijft wel erg gebruiksvriendelijk. De nieuwe afstandsbediening sluit aan bij de moderne trend met minder toetsen. Gamers tot slot vinden op de G5 alles wat ze maar kunnen wensen. Dit is een topmodel, met een bijhorend prijskaartje, maar hij is het zeker waard.