De techwereld lijkt vaak erg binair: het is Windows of Mac, Windows of Linux, Android of iOS. Maar op OS-gebied is er nog veel meer te beleven. Dit zijn enkele van de beste alternatieve besturingssystemen voor wie wel eens een keertje wat anders wil proberen.

Windows heeft de pc-oorlog allang gewonnen en Android claimt de mobiele massa. MacOS en iOS vormen in deze twee markten elk een belangrijke minderheid en op servers is Linux de baas. Google heeft met Chrome OS nog een vreemde eend in de bijt, waar Microsoft met Windows 10 S op reageert. Daar begint het al met de variëteit in de schijnbaar simpele wereld van besturingssystemen.

Want wie verder kijkt dan zijn of haar neus lang is, kan interessante alternatieven ontdekken. Alternatieven voor een potentiële toekomst, of gewoon voor de leuk. Net zoals ooit Linux en Android iets waren voor de technisch geïnteresseerde en zelf compilerende nerd. Net zoals iOS ooit beperkt was tot de ware Apple-fans. De vreemde, experimentele of zelfs vergezochte OS-en van nu kunnen de kiem vormen voor toekomstige tijden. Daarnaast zijn ze natuurlijk een goede voedingsbodem voor meer kennis en begrip nu, ook van andere OS-en. Experimenteer en leer!

Kali Linux

Het is in films altijd lachen (of huilen) als er computers en l33t-hackers in beeld komen. Meerdere schermen met cryptisch bedoelde code, druk tikkende vingers, vreemde vensters en zeker geen Start-knop. De besturingssystemen van filmhackers moeten indrukwekkend ogen, want film draait om beeld. In het echt gebruiken hackers gewoon Macs, Windows en ook Linux. En dan met speciale, handige tools voor hun hackwerk. Beter nog is een speciaal afgetakte uitvoering van Linux voor het betere hackwerk: Kali Linux.

Deze speciale Linux-distributie (zie afbeelding bovenaan dit artikel) is afgeleid van de Debian-distributie en heeft standaard meer dan driehonderd programma’s aan boord voor het testen en kraken van ict-beveiliging. Denk aan netwerkpoortscanner Nmap, netwerkpakketanalyseerder Wireshark, wachtwoordkraker John the Ripper, wifi-kraker Aircrack-ng en nog vele andere tools voor het uitvoeren van zogeheten penetratietests.

Kali Linux is ook te gebruiken voor digitaal forensisch werk, waarvoor het van belang is om een te onderzoeken computer niet te beroeren. Aanraken kan immers sporen wissen of vervuilen. Vandaar ook dat Kali niet alleen te installeren is, maar ook direct gestart kan worden vanaf een live-cd of live-usb-stick. Natuurlijk kun je Kali ook draaien in een virtuele machine, bovenop een ander pc-besturingssysteem naar keuze.

Fuchsia van Google

©PXimport

Google lijkt te grossieren in doublures. Het zet naast chat-apps Google Talk en Hangouts zijn nieuwkomers Allo en Duo. Ook met besturingssystemen volgt Google een dubbel beleid: smartphonesysteem Android en pc-platform Chrome OS, dat tegenwoordig ook Android-apps draait. Daar komt nog een nieuwe optie naast: het nog prille Fuchsia. Het is opensource en gebruikt niet de bekende en veelgebruikte Linux-kernel. In plaats daarvan is Fuchsia gebaseerd op de zelfontwikkelde Magenta-kernel die virtualisatie diep heeft ingebouwd. Dit voedt speculatie dat Fuchsia als universele onderlaag kan dienen, om ook huidige Android-apps te draaien.

Fuchsia is officieel niet beoogd opvolger van Android, of Chrome OS. Google zegt dat Fuchsia slechts een experimenteel project is, in een nog vroege ontwikkelfase. Deze officiële verklaring komt van vice-president Dave Burke, die echter wel verantwoordelijk is voor de engineering van Android. Hij heeft benadrukt dat Google veel meer experimentele projecten heeft.

Toch is Fuchsia een meer dan gemiddeld interessant platform van Google. Zo kan de ingebouwde virtualisatie betere beveiliging bieden dan wat Android nu heeft. Verder voorkomt een schone start met eigen code conflicten zoals de Java-rechtszaak van Oracle. Zo ondersteunt Fuchsia een eigen programmeertaal: Kotlin, die wel interoperabel is met Java maar geheel eigen is.

Windows Subsystem for Linux

©PXimport

Microsoft heeft Linux lange tijd fel bestreden. De vorige CEO Steve Ballmer heeft het opensource-besturingssysteem begin deze eeuw nog vergeleken met communisme en zelfs met kanker. Hij doelde daarmee op de ‘besmettelijkheid’ van de opensource-licentie GPL (General Public License) die volgens hem een aantasting is voor intellectueel eigendom. Ballmer is hier later op teruggekomen en heeft Linux de liefde verklaard.

Onder zijn opvolger, Satya Nadella, bloeit deze liefde pas echt op. Windows 10 heeft namelijk een speciale tussenlaag ingebouwd gekregen waarmee het Linux kan draaien. Dit gebeurt dan niet als virtuele machine bovenop Windows, maar als applicatielaag in Windows. Het zogeheten Windows Subsystem for Linux (WSL) laat je Linux-programma’s en -commando’s draaien alsof het gewone Windows-software is.

Hiervoor is nog wel een concrete Linux-onderlaag nodig, die je kunt vinden in de Windows Store. Ja, Microsoft biedt in zijn appstore Linux aan: de distributies Fedora, openSuse, Suse Linux Enterprise Edition en Ubuntu. Laatstgenoemde Linux-variant was als eerste in zee gegaan met Microsoft voor deze ‘Windows-indringing’. Alle officieel ondersteunde Linux-smaken zijn naast elkaar te installeren en gelijktijdig te gebruiken. Nuttig voor softwareontwikkelaars, handig voor beheerders, leuk voor techneuten.

Lees ook: Draai openSUSE Leap 42.2 in Windows 10

Windows 10 IoT Core

©PXimport

Het Internet of Things (IoT) staat ondanks de hype nog erg in de kinderschoenen. Het wiel wordt opnieuw uitgevonden voor security en standaardisatie is nog ver te zoeken. Het is dus touwtrekken met ontwikkeltools, applicaties, app stores en ook besturingssystemen.

Microsoft wil een graantje meepikken en heeft een afgeslankte IoT-uitvoering van Windows 10 gemaakt die het gratis weggeeft. Windows 10 IoT Core is heeft geen grafische desktopomgeving en geen standaard opdrachtregel (command prompt). Het is de bedoeling dat je deze vensterloze Windows aanstuurt via een verbinding op afstand met Microsofts Powershell. Wat je dan aanstuurt, is bijvoorbeeld een doodgewone Raspberry Pi 2. Ja, de spotgoedkope, populaire microcomputer met een arm-processor.

Windows 10 IoT Core is gratis voor gebruikers van Windows 10. Je moet namelijk vanaf een pc de Core-installatie aanmaken op een sd-geheugenkaartje, dat je vervolgens in een IoT-microcomputer zoals een Raspberry Pi gaat gebruiken. Naast de Raspberry Pi 2 en 3 worden de MinnowBoard Max en de DragonBoard 410c ondersteund. Microsoft biedt op de website voor dit IoT-Windows ook gratis voorbeeldsoftware om op zo’n microcomputertje te draaien.

Endless OS

©PXimport

Wie herinnert zich cd-roms met encyclopedieën erop? Zoals Encarta van Microsoft, om op een multimedia-pc gemakkelijk informatie op te zoeken, met beeld en geluid. De digitale, lokale encyclopedie is volledig achterhaald door betaalbare breedbandverbindingen. Online-encyclopedie Wikipedia is voor veel mensen een grote bron van informatie.

Maar wie weet er dat Wikipedia zichzelf ook als download aanbiedt? Het wil daarmee mensen helpen in landen waar breedband nog niet goed beschikbaar of niet echt betaalbaar is. Een groot deel van de wereldbevolking is nog niet zo ‘connected’ als wij hier in het Westen. Voor zo’n download van Wikipedia is wel eerst even bandbreedte nodig, en dan distributie op bijvoorbeeld cd, dvd of usb-stick. Een logische volgende stap is het combineren met een besturingssysteem, dat zelf al gedistribueerd wordt op pc’s.

En zo is Endless OS geboren: een op Linux gebaseerd besturingssysteem voor pc’s dat compleet met kennisbibliotheek komt. Naast het zelfontworpen gebruiksvriendelijke uiterlijk en apps voor beginners bevat Endless OS meer dan 50.000 Wikipedia-artikelen en video-lessen voor uiteenlopende onderwerpen. De doelgroep is de beginnende computergebruiker, die ook kan dual-booten met dit Windows-alternatief. Eigenlijk een beetje zoals ooit Lindows, dat later na juridisch verlies van Microsoft zijn naam moest veranderen in Linspire.

Heb je een Chromebook die niet meer opstart? Geen paniek. Er zijn verschillende stappen die je kunt nemen om het apparaat weer tot leven te wekken. In veel gevallen is het probleem namelijk eenvoudiger op te lossen dan je denkt.

Chromebooks staan bekend om hun gebruiksgemak en scherpe prijs, en inmiddels kunnen ze ook prima offline functioneren. Maar daar heb je weinig aan als het apparaat niet opstart. Reageert je Chromebook nergens meer op? Met deze tips vergroot je de kans dat hij toch weer meewerkt.

Koppel accessoires en dongels los

Begin bij het begin: haal alle randapparatuur uit de poorten. Denk aan usb-sticks, externe muizen of dongels. Soms zorgt een aangesloten apparaat voor een stroomprobleem of een storing, waardoor de Chromebook niet goed opstart. Doet hij het na het loskoppelen weer? Sluit de accessoires dan stuk voor stuk opnieuw aan om te ontdekken welk onderdeel de boosdoener is.

Reinig de oplaadpoort

Een verstopte usb-poort kan ook roet in het eten gooien. Stof of vuil belemmert soms het contact tussen kabel en apparaat. Een spuitbus met perslucht is ideaal om de poort schoon te blazen. Heb je die niet bij de hand, dan kun je ook voorzichtig een plastic tandenstoker of een wattenstaafje met een beetje isopropylalcohol gebruiken. Vermijd houten stokjes, die kunnen splinters achterlaten.

Controleer of het scherm werkt

Lijkt het alsof de Chromebook niets doet? Check dan eerst of het scherm überhaupt aanstaat. Het kan gebeuren dat iemand voor de grap de helderheid op het minimum heeft gezet. Druk een paar keer op de helderheidstoets om te zien of het beeld terugkomt. Nog steeds niets? Sluit het apparaat dan eens aan op een extern scherm om te testen of de Chromebook wel signalen afgeeft.

©Google

Gebruik een andere kabel

Geen resultaat? Probeer dan een andere usb-c-kabel. Misschien ligt het simpelweg aan een defecte oplader. Als het ledlampje aangaat bij het aansluiten van een andere kabel, weet je dat het apparaat stroom krijgt. Voor de zekerheid kun je ook een ander stopcontact proberen, al is dat zelden de oorzaak.

Check de accu

Brandt het lampje, maar weigert de Chromebook alsnog dienst, dan zou de accu weleens defect kunnen zijn. In sommige gevallen kun je die zelf vervangen, maar let op: je garantie vervalt dan meestal. Het is verstandiger om contact op te nemen met de verkoper of fabrikant. Als dat niets oplevert, kun je overwegen om een reparatiespecialist in te schakelen.

©Tada Images - stock.adobe.com

Voer een Powerwash uit

Als je Chromebook nog wel opstart maar niet goed functioneert, kan een zogenoemde Powerwash uitkomst bieden. Dit is een fabrieksreset die alle gegevens wist en het systeem schoon herstart. Zorg dus dat je belangrijke bestanden vooraf veiligstelt, bijvoorbeeld in de cloud. Zo geef je je Chromebook mogelijk een tweede leven, zonder nieuwe aan te hoeven schaffen.

Alles geprobeerd?

Hopelijk helpt dit en kun je na het uitvoeren van één van deze stappen weer gebruikmaken van je Chromebook. Zo niet en ben je van plan een nieuwe Chromebook te kopen, dan is het handig om te weten wat bijvoorbeeld de verschillen zijn tussen een normale en Plus-variant. Daarnaast gaven we eerder al wat tips over het kopen van zo'n laptopvervanger en kun je hier lezen wat vijf goede opties voor een redelijk betaalbare prijs zijn.

Natuurlijk kijk je naar de capaciteit en het energielabel als je een nieuwe wasmachine zoekt. Past je dekbed erin? En hoeveel verbruikt 'ie per wasbeurt? Toch zijn dat allang niet meer de enige zaken om op te letten. Moderne wasmachines zitten vol extra's die wassen makkelijker maken, en soms zelfs een beetje leuker. Wifi, stoom, automatische dosering of juist een fluisterstille motor: dit voegen die functies toe aan jouw huishouden.

Partnerbijdrage - in samenwerking met Bemmel & Kroon

Bij het kopen van een nieuwe wasmachine zijn er een paar dingen waar vrijwel iedereen als eerste naar kijkt. Bovenaan staat de trommelcapaciteit. Die bepaalt hoeveel kilo wasgoed je per beurt kunt wassen. Een klein huishouden heeft meestal genoeg aan 7 kilo, terwijl grotere gezinnen vaak kiezen voor een model met 9 kilo of meer. Het tweede punt is het energielabel. Een zuinige wasmachine met label A verbruikt minder stroom en water, wat niet alleen beter is voor het milieu, maar ook voor je energierekening op de lange termijn.

Ook het toerental speelt een belangrijke rol. Hoe hoger dit aantal omwentelingen per minuut – bijvoorbeeld 1400 of 1600 – hoe droger je was uit de machine komt. Dat is handig als je geen droger hebt, of gewoon minder tijd wilt kwijt zijn aan het drogen. Daarnaast letten veel mensen op het geluidsniveau. Zeker als de wasmachine dicht bij de woonkamer of slaapkamer staat, is een stille werking prettig.

Tot slot zijn de beschikbare programma's en extra functies vaak doorslaggevend. Denk aan programma's voor sportkleding, wol of allergieën, of slimme toevoegingen zoals automatische dosering van wasmiddel of een stoomfunctie. Hoe beter de functies aansluiten op je dagelijkse wasroutine, hoe fijner de machine in de praktijk werkt. Hieronder lees je meer over slimme functies die je kunt tegenkomen op je nieuwe wasmachine en waarom ze zo handig zijn.

Wasmachines met wifi: altijd verbonden, altijd controle

Een wasmachine met wifi biedt vooral gemak. Je hoeft niet meer op te staan om te checken of de was al klaar is, want dat zie je gewoon op je smartphone of tablet. Programma's starten, pauzeren of aanpassen doe je waar je ook bent: vanaf de bank, op je werk of onderweg naar huis. Dat scheelt tijd en zorgt ervoor dat je de was kunt plannen rond jouw dag, niet andersom. Bijvoorbeeld door 's ochtends vroeg het programma alvast klaar te zetten en het pas te starten wanneer je op kantoor bent.

Slimme modellen met wifi laten je ook kiezen voor het voordeligste moment om te wassen, bijvoorbeeld tijdens daluren als stroom goedkoper is. Zo bespaar je ongemerkt energie. Daarnaast houdt de app vaak bij hoeveel stroom en water je verbruikt, en krijg je suggesties om zuiniger te wassen. Sommige modellen gaan nog verder en kiezen automatisch het programma dat het beste past bij je kleding. Zo wordt alles fris en schoon zonder dat tere stoffen beschadigen. Extra functies zoals stoom of vlekkenbehandeling zijn eenvoudig aan of uit te zetten via de app. Dat maakt wassen nauwkeuriger en persoonlijker dan ooit.

©ryanking999

Stoomfunctie: minder strijkwerk, meer hygiëne

Wie het strijkijzer liever in de kast laat liggen, heeft baat bij een wasmachine met stoomfunctie. Dankzij stoomtechnologie komt kleding minder gekreukt uit de trommel. Overhemden, blouses of katoenen jurken kun je vaak meteen ophangen, zonder dat je met een strijkplank aan de slag hoeft. Maar de voordelen gaan verder dan alleen gemak.

Stoom maakt wassen namelijk ook hygiënischer. Het dringt diep door in de vezels en doodt bacteriën, pollen en huisstofmijt – handig als je een gevoelige huid hebt of last van allergieën. Ook muffe kleding die niet echt vies is, krijgt een opfrisbeurt. Denk aan een jasje dat je aan hebt gehad in de kroeg, of een trui die lang in de kast heeft gehangen en die wat muf ruikt. Door kort te stomen is je kleding snel weer draagbaar.

Automatische wasmiddeldosering: nooit meer gokken

Hoeveel wasmiddel is genoeg? Veel mensen schenken op de gok een flinke scheut in het bakje, met als resultaat overdosering, zeepresten op kleding of juist te weinig schoonmaakkracht. Wasmachines met automatische wasmiddeldosering lossen dat probleem op. Je vult een reservoir met vloeibaar wasmiddel en eventueel wasverzachter, en de machine meet zelf wat er nodig is voor elke lading was.

Dit is niet alleen beter voor je kleding – die slijt minder snel en blijft langer mooi – maar ook voor je portemonnee. Je verbruikt namelijk nooit meer dan nodig. Ook fijn: je hoeft niet bij elke wasbeurt iets toe te voegen. Vaak gaat een volle tank twintig tot veertig wasbeurten mee. Dat scheelt gedoe, voorkomt verspilling en zorgt voor een constante waskwaliteit zonder dat je ergens over hoeft na te denken.

©AEG

Superstille wasmachines: wassen zonder lawaai

Wasmachines met een laag geluidsniveau zijn ideaal voor wie zijn wasmachine in de buurt van de woon- of slaapkamer heeft staan. Een model dat tijdens het centrifugeren 73 decibel of minder produceert, valt in de categorie 'stil'. Maar wie écht stil wil wassen, kiest voor een model dat maximaal 70 decibel haalt. Dat verschil lijkt klein, maar is duidelijk hoorbaar. Elke 3 decibel extra verdubbelt namelijk de geluidsintensiteit.

Deze extra stille wasmachines zijn meestal uitgerust met een koolborstelloze motor, die nauwelijks geluid maakt. In plaats van borstels gebruikt de motor een magneetsysteem om de trommel te laten draaien. Dat scheelt wrijving én lawaai. Je kunt dus gerust een was draaien terwijl je slaapt of in een videocall zit. Ook als je gebruik wilt maken van het nachttarief, zonder dat je wakker ligt van het centrifugeren, is zo'n stille wasmachine een slimme keuze.

Tot slot

Wassen is allang niet meer gewoon een kwestie van aanzetten en wachten. De functies die je tegenwoordig kunt kiezen, maken het verschil tussen 'was erin en maar zien' en gericht, zuinig en stil wassen op jouw voorwaarden. Of je nu op zoek bent naar minder strijkwerk, een stiller huishouden, energiebesparing of vooral gemak via je smartphone: deze functies maken je leven echt makkelijker.