Veel freewaremakers zijn enthousiaste computergebruikers die niet programmeren uit winstbejag, maar hun vaardigheden inzetten om iets te verbeteren. Dankzij hun gratis programma’s wordt computeren leuker en handiger! We bespreken de beste programma’s van dit moment en nieuwe versies van ‘evergreens’.

Tip 01: Netjes sorteren

Geschikt voor: Windows 7, 8(.1), 10

Als je veel tijd kwijt bent met het netjes sorteren van muziek, filmpjes en andere bestanden in mappen, biedt DropIt het ultieme sorteergereedschap. DropIt toont een blauwe knop met een pijl. Als je bijvoorbeeld een mp3-bestand vanuit Windows Verkenner sleept en op deze pijl laat ‘vallen’, vraagt het programma wat je met dit type bestand wilt doen. Kies Verplaatsen en geef een map op. Alle toekomstige mp3’s die je op de pijl laat vallen, worden automatisch verplaatst naar deze map. Het kost de eerste keer een beetje tijd om DropIt goed in te stellen, bijvoorbeeld als je je download-map wilt laten sorteren waarin veel verschillende bestandstypes staan, maar daarna gaat het snel! Met één sleepbeweging staat alles netjes in de juiste map waar je het hebben wilt. DropIt kan ook mappen in de gaten houden. Nieuwe bestanden die in deze map binnenkomen en aan een bepaald criterium voldoen, worden automatisch verplaatst. Lees ook: Gratis software: De beste freeware-tips van 2016.

©PXimport

Tip 02: HDR zonder HDR

Geschikt voor: Windows 7, 8(.1), 10

Als je een Photoshop-expert bent, kun je deze tip overslaan. Voor iedereen die een foto mooi wil oppoetsen is er AutoHDR. Het programma bekijkt je afbeelding en past een techniek toe die een beetje doet denken aan HDR (high dynamic range). Bij echte HDR wordt met een reeks foto’s met verschillende belichtingstijden één HDR-afbeelding gemaakt waarbij zowel de lichte als de donkere stukken goed weergegeven worden. AutoHDR analyseert je afbeelding en kan door slimme instellingen onder andere de kleuren, contrast en detail aanpassen. Met een beetje experimenteren maakt AutoHDR prachtige afbeeldingen die meer van het scherm spatten dan het origineel. Kijk bij More options als je ook nog een watermerk wilt instellen of snel het formaat wilt wijzigen voor bijvoorbeeld Facebook of Flickr.

©PXimport

Tip 03: Windows-installatie

Geschikt voor: Windows 7, 8(.1), 10

Microsoft biedt van veel producten een iso-bestand aan. Hiermee kun je een ‘origineel’ installatie-medium op cd/dvd of usb-stick maken van een Windows- of Office-versie. Het nadeel van de standaardprocedure is dat het omslachtig werkt. Het programmaatje Windows and Office Downloader is een eenvoudig hulpprogramma van een derde partij om het gewenste iso-bestand snel binnen te halen. In het rechtermenu geef je aan wat je wilt hebben, bijvoorbeeld Windows 10, Office 2013/2016 of ander programma. De juiste links worden ingeladen waarna je het iso-bestand kunt downloaden naar je computer.

©PXimport

Tip 04: WhatsApp voor je pc

Geschikt voor: Windows 8(.1), 10

WhatsApp is nog steeds de meestgebruikte chat-app voor je smartphone, de uitdrukking ‘een appje sturen’ is bijna synoniem geworden voor een mobiel berichtje. Sinds enige tijd kun je met WhatsApp Desktop nog makkelijker chatten. De app werkt op je computer, maar je smartphone moet wel binnen bereik zijn. Volg de instructie om WhatsApp Desktop en WhatsApp op je smartphone aan elkaar te koppelen via een QR-code. Vervolgens kun je berichtjes en foto’s sturen/ontvangen zoals je gewend bent, maar dan vanaf je Windows-pc.

©PXimport

Tip 05: Energiebeheer

Geschikt voor: Windows 7, 8(.1), 10

Windows Energiebeheer zorgt ervoor dat je systeem minder (of geen) stroom gebruikt als dat niet nodig is, bijvoorbeeld door de slaapstand te activeren of je scherm uit te schakelen. Deze maatregelen zijn zeer onwenselijk als je langere tijd achter je systeem wilt doorwerken, een film kijkt of een presentatie geeft. Steeds aan je instellingen rommelen is omslachtig, maar daar is iets op gevonden! Zodra je het tooltje Caffeine opstart, wordt je energiebeheer tijdelijk uitgeschakeld. Caffeine toont een icoontje van een koffiepot in je systeemvak. Dubbelklik hierop om Caffeine aan of uit te zetten. Met de rechtermuisknop kun je een time-out instellen. Hiermee geef je Caffeine een tijd mee, zodat je bijvoorbeeld het aankomende uur werkt zonder tussenkomst van energiebeheer. Vervolgens wordt Caffeine automatisch gedeactiveerd en hervat Windows Energiebeheer zijn werk.

©PXimport

Tip 06: Ander filmbestand

Geschikt voor: Windows 7, 8(.1), 10

Er zijn 101 manieren om video’s om te zetten naar een ander formaat. Helaas is dit nog steeds nodig omdat apparatuur niet met alle video-indelingen om kan gaan. Zo kan iOS-apparatuur bijvoorbeeld geen mkv-bestanden afspelen. We moeten er overigens ook niet aan denken om reusachtige mkv-bestanden in het beperkte geheugen te bewaren, zonde van de opslagruimte!

Gelukkig kun je video’s met een hulpprogramma omzetten naar een andere indeling. Hiervoor zijn allerlei programma’s beschikbaar, veelal commercieel of met adware aan boord. Met XMedia Recode krijg je het gratis, snel en probleemloos voor elkaar. Sleep één of meerdere videobestanden naar het XMedia Recode-venster. Kies bij Profile het apparaat waarvoor je de video wilt optimaliseren, bijvoorbeeld een smartphone of tablet. Onder in beeld kun je bij Doel bepalen waar je de nieuwe video wilt opslaan. Klik op Coderen om je film om te zetten. Dit proces kost veel rekenkracht.

©PXimport

Tip 07: Voorkom besmetting

Geschikt voor: Windows 7, 8(.1), 10

Als je het idee hebt dat je computer besmet is of als je iets van plan bent waarbij je denkt dat het een besmetting tot gevolg kan hebben, dan is Winja je vriend! Het programma toont een overzicht van processen die actief zijn of automatisch starten. Je kunt de onderdelen laten onderzoeken met de rechtermuisknop. Ook kan Winja verdachte bestanden laten controleren door VirusTotal, zelfs als je ze nog niet hebt gedownload. De resultaten van je scans vind je in het tabblad Scantaken resultaat.

©PXimport

Tip 08: Systeeminformatie

Geschikt voor: Windows 7, 8(.1), 10

Als je alles over je computer te weten wilt komen wat er te weten is, heb je HWiNFO nodig. Het programma toont uitgebreide hardware-informatie en kan ook sensors uitlezen, bijvoorbeeld je temperatuursensors en kloksnelheid.

Er is een 32bit- en 64bit-versie van HWiNFO. Druk op Windows-toets+Pause om erachter te komen welke versie je nodig hebt. Sta je op het punt om een tweedehands pc of laptop aan te schaffen? Neem de portabele versie van HWiNFO mee op een usb-stick. Zo kun je zonder de computer te openen een kijkje nemen onder de motorkap en bijvoorbeeld de specificaties van de processor, grafische kaart en opslag controleren. HWiNFO is ook handig om achter de hand te hebben als je je werkgeheugen wilt uitbreiden. Het programma vertelt je hoeveel bankjes aanwezig en vrij zijn en welk geheugentype je op dit moment gebruikt.

Tip 09: Prachtige screensaver

Geschikt voor: Windows 10

Vandaag de dag hebben screensavers geen enkel nut meer om je scherm te behoeden voor ‘inbranden’. Maar waar ze wél leuk voor zijn, is gewoon als mooie diashow. Zo heeft Apple TV heeft een zeer fraaie screensaver met animaties van een aantal grote steden. Dat klinkt misschien saai, maar je moet het zien om ervan te genieten! Met Aerial Screen Saver krijg je deze mooie diashow op je Windows-computer. Download het zip-bestand en pak het uit. Dubbelklik op het bestand AerialScreenSaver.scr voor een voorbeeldweergave. Sluit deze af en doe het nog een paar keer. Je ziet steeds een andere plek op aarde. Klik met je rechtermuisknop op het bestand AerialScreenSaver.scr en kies Installeren om de schermbeveiliging in Windows te installeren.

©PXimport

Tip 10: Internet aan/uit

Geschikt voor: Windows 7, 8(.1), 10

Als je even ongestoord wilt tikken, kan het ontbreken van je internetverbinding een handige stimulans zijn om je niet steeds door Facebook of je e-mail te laten afleiden. Met InternetOff schakel je je verbinding tijdelijk uit. InternetOff toont een wereldbol-icoontje in je systeemvak. Klik hierop om je verbinding in- of uit te schakelen.

InternetOff deactiveert je netwerkadapter (of schakelt deze weer in). Klik op Settings voor extra instellingen. Je kunt hier een wachtwoord opgeven voor het gebruik van InternetOff of een tijdplan instellen. Dit is handig om het computergebruik van kinderen enigszins aan banden te leggen. Echte slimmeriken met technische kennis zijn overigens in staat om de blokkade van InternetOff omzeilen. Bij het opnieuw inschakelen van de verbinding kun je ook meteen kiezen voor een tijd, bijvoorbeeld een half uurtje. Vervolgens zal de verbinding weer offline gaan. Het schakelen van de (tijdgebonden) internetstatus is te beveiligen met een extra wachtwoord.

Gebruik je een mobiele internetverbinding op je laptop met een beperkte databundel? Dan is InternetOff handig om er zeker van te zijn dat je verbinding niet wordt gebruikt en voorkom je onnodig datagebruik in de achtergrond.

©PXimport

Tip 11: Veilig voor malware

Geschikt voor: Windows 7, 8(.1), 10

Als het goed is, draai je al antivirussoftware en misschien ook wel een realtime antimalwareprogramma. Als dit laatste niet het geval is, is ProtectU zeker een aanrader. ProtectU voert een snelle controle uit en toont de status hiervan. Met de knop New diagnose wordt een grondige test uitgevoerd. Aangetroffen problemen met malware zijn vervolgens direct op te lossen. ProtectU is ook handig als second-opinion als je het idee hebt dat je beveiligingssoftware een steekje heeft laten vallen.

©PXimport

Tip 12: Privacyinstellingen

Geschikt voor: Windows 10

Windows 10 is berucht om allerlei privacyinstellingen die niet door iedereen gewaardeerd worden. Het probleem is vooral dat sommige instellingen standaard actief zijn en je lang moet zoeken om de instellingen te wijzigen. Windows 10 Dominator springt hier slim op in en verzamelt alle ‘dubieuze opties’ in één scherm. De instellingen zijn duidelijk omschreven en met een simpel ja/nee-antwoord aan te passen. Hierbij is nee de groene optie, dus controleer vooral alle roodgemarkeerde ja-opties. De wijzigingen die je aanbrengt met Windows 10 Dominator zijn niet permanent en kun je altijd weer ongedaan maken door het programma opnieuw te starten.

©PXimport

Tip 13: Alles up-to-date

Geschikt voor: Windows 7, 8(.1), 10

Verouderde software is een veiligheidsrisico voor je computer. Hackers richten hun pijlen vooral op veelgebruikte programma’s van Adobe, Java en browsers. De meeste programma’s kunnen zichzelf inmiddels bijwerken, maar de meldingen klikken we zelf ook vaak weg omdat we er even geen zin in hebben. Dankzij Kaspersky Software Updater hoef je niet meer handmatig te updaten. Kaspersky Software Updater kijkt wat je geïnstalleerd hebt en of je bij de tijd bent. Is er een nieuwe versie beschikbaar, bijvoorbeeld van Google Chrome, Adobe Reader of Java? Dan haalt Kaspersky Software Updater deze voor je op en beschik je weer over de meest recente versie.

Tip 14: Edge-favorieten

Geschikt voor: Windows 10

Gebruik je Windows 10 al een tijdje en heb je Edge een kans gegeven? Als je ontevreden bent over deze browser kun je probleemloos Google Chrome of Mozilla Firefox installeren naast Edge. Er is helaas geen standaardfunctie in Windows aanwezig waarmee je ‘cross-browser’ kunt werken met dezelfde bladwijzers/favorieten. Je favoriete websites uit Edge halen, is dankzij EdgeExport wel eenvoudig. Sluit Edge en start EdgeExport. Je favorieten worden automatisch gevonden. Klik op View voor een voorbeeldweergave. Pas eventueel de locatie aan waar je je favorieten wilt bewaren. Standaard gebruikt EdgeExport hiervoor de map Documenten. Klik op Export om EdgeExport aan het werk te zetten. Het resultaat is een html-bestand dat je vervolgens kunt importeren in een andere browser.

Tip 15: Alleen lezen

Geschikt voor: Windows 7, 8(.1), 10

Floppy’s hadden vroeger een klein schakelaartje om het opslagmedium te beschermen tegen schrijfacties. Met het tooltje Ntfs Drive Protection kun je elke usb-stick beveiligen tegen schrijven. Je usb-stick moet wel, zoals de naam van het programma doet vermoeden, geformatteerd zijn met NTFS-indeling. Klik met de rechtermuisknop op de schijfletter van je usb-stick in Windows Verkenner en vraag de eigenschappen op. De indeling van je stick staat bij Bestandssysteem. Geen NTFS? Formatteer de stick met deze indeling via de rechtermuisknop. Let op: hiermee worden alle gegevens verwijderd. Start Ntfs Drive Protection en kies bij Target de schijfletter van je stick. Klik op Start protection om de ‘alleen lezen’ te activeren. Met Stop protection maak je de aanpassing weer ongedaan. Bij Unprotected file and folder list kun je optioneel een map opgeven waarin wel wijzigingen mogen plaatsvinden.

©PXimport

Help, een waarschuwing!

©PXimport

Je wasmachine aan je smartphone koppelen klinkt misschien als overbodige luxe, maar het kan wasjes draaien een stuk simpeler én goedkoper maken. Zo kies je met een slimme wasmachine nooit meer het verkeerde wasprogramma, bedien je je wasmachine eenvoudig vanaf je werk en verspil je nooit meer wasmiddel. En er is meer. 

Beste wasprogramma kiezen

Twijfel je regelmatig welk wasprogramma het beste is voor een bepaald type wasgoed, zoals ondergoed of delicate zomerse kleding? Met een slimme wasmachine hoef je je daar nooit meer druk om te maken. Je geeft gewoon in de app aan wat voor kleur je was heeft, welk type textiel het is en hoe vuil het is. De app geeft vervolgens een suggestie voor het meest geschikte programma. Lastige vlek in je kleding? Voer in de app in om wat voor soort vlek het gaat, en de wasmachine weet precies welk programma moet draaien om 'm te verwijderen. Een slimme wasmachine kan zelfs voor je uitrekenen hoe je je wasjes zo goedkoop mogelijk draait door rekening te houden met de actuele energieprijzen. Fijn voor het milieu én je portemonnee!

Op afstand bedienen

Een slimme wasmachine stopt nog net niet je wasgoed voor je in de trommel. Waarom zou je je wasmachine op afstand willen bedienen als je er toch naartoe moet? Nou, bijvoorbeeld omdat je het wasprogramma pas wilt starten als je op je werk zit, zodat je kleding niet uren gekreukt in de trommel blijft liggen. Of omdat je je wasmachine tijdens de daluren wilt laten draaien, maar je in die uren net op een verjaardag bent. Bedienen op afstand is om meerdere redenen nuttig. Zo geeft de app je een seintje wanneer je was schoon is en wanneer het wasmiddel bijna op is. Veel slimme modellen werken ook met spraakbediening. Handig als je drie dingen tegelijk doet en om welke reden dan ook het wasprogramma wilt onderbreken – bijvoorbeeld omdat je een verloren sok op de grond vindt die bij de was moet. 

©ID.nl

Automatische wasmiddeldosering

Het is een bekende valkuil bij het wassen: te veel wasmiddel gebruiken. Hoe meer, hoe beter, denken we al gauw. Maar dat is niet waar: hoe meer wasmiddel je gebruikt, hoe groter de kans dat je kleding beschadigt. Zeepsop blijft dan in de kleding zitten, waardoor je kleding stijf wordt en soms zelfs méér vlekken krijgt. Een slimme wasmachine voorkomt dat er te veel wasmiddel wordt gebruikt door rekening te houden met de hoeveelheid wasgoed en hoe vuil het is. Het enige wat jij hoeft te doen, is deze gegevens invoeren in de app. Automatische wasmiddeldosering is niet alleen beter voor je kleding, het zorgt er ook voor dat je langer met je wasmiddel doet. En dat bespaart weer geld. 

Lees ook: Nooit meer te veel wasmiddel: zo werkt automatisch doseren in je wasmachine

Extra wasprogramma's downloaden

Soms heb je speciale was: denk aan vuile outdoorkleding van je wandelvakantie of sportkleding met een sterke zweetgeur. Een traditionele wasmachine geeft je in dat geval enkel keuze uit standaardwasprogramma's, die mogelijk je was beschadigen, doen krimpen of niet voldoende reinigen. Een slimme wasmachine geeft je de mogelijkheid om, via de app, wasprogramma's voor speciaal wasgoed te downloaden. Denk daarbij niet alleen aan programma's voor sterk vervuilde kleding, maar bijvoorbeeld ook aan programma's voor spijkerbroeken, delicate babykleding en het verwijderen van dierenharen van kleding. Soms zijn er ook speciale wasprogramma's voor het reinigen van je wasmachine, bijvoorbeeld met stoom. 

©wachiwit

Onderhoudsmeldingen

Als je zo lang mogelijk van je wasmachine wilt genieten, zul je hem goed moeten onderhouden. Dat betekent: regelmatig grondig reinigen, de afvoer ontstoppen en kalkaanslag verwijderen. Vaak doen we dit niet – we hebben er geen tijd voor en weten ook niet goed wanneer en hoe vaak we dit moeten doen. Een slimme wasmachine vergeet je nooit te onderhouden, want hij vertelt je precies wanneer het weer tijd is voor een schoonmaakbeurt. In de app vind je ook allerlei handige tips hoe je zo'n schoonmaakbeurt uitvoert. Is je slimme wasmachine stuk? Via de app krijg je heel makkelijk contact met de klantenservice, die op afstand kan zien wat het probleem is én het vaak meteen voor je kan oplossen. Scheelt weer dagen wachten op een monteur.

Iedereen gebruikt het gewone Startmenu van Windows 11. Je vindt er apps, instellingen, aanbevelingen en tegels. Overzichtelijk, maar je moet soms flink doorklikken voordat je eindelijk bent waar je zijn wilt. Kan dat niet handiger? Zeker: er bestaat ook een tweede Startmenu: een stuk eenvoudiger en vooral sneller. Waar je het vindt en hoe je het gebruikt, lees je in dit artikel.

Lees ook: Laptop met Windows 11? Zo doe je langer met de accu

Gewone Startmenu versus verborgen Startmenu

Het gewone Startmenu van Windows 11 is het startpunt voor de meeste gebruikers. Hier vind je je apps, recente bestanden, een zoekbalk en knoppen voor instellingen en afsluiten. Het menu is visueel ingericht, met tegels en iconen, en richt zich vooral op dagelijks gebruik.

©ID.nl

Het reguliere Startmenu is overzichtelijk, maar je moet nog wel doorklikken wanneer je op zoek bent naar Instellingen.

Het verborgen Startmenu ziet er heel anders uit. Geen tegels of visuele opsmuk, maar een compacte lijst met systeemfuncties. Denk aan apparaatbeheer, taakbeheer, netwerkverbindingen en terminal. Dit menu is vooral bedoeld voor wie snel iets wil aanpassen, controleren of oplossen.

Zo open je het verborgen Startmenu

De makkelijkste manier is simpelweg met de rechtermuisknop op de Startknop klikken (onderaan je scherm, links). Meteen verschijnt een menu met een lijst vol snelkoppelingen. Geen wachttijd, geen vertraging: het menu reageert direct.

Gebruik je liever het toetsenbord? Druk dan op Windows-toets + X. Deze sneltoets werkt overal in Windows, zelfs midden in een programma. Handig op een laptop, zeker als je geen muis bij de hand hebt.

Werk je op een touchscreen? Tik dan op de Startknop en houd die een paar seconden vast. Zodra Windows dit herkent als een 'lang tikken', verschijnt het menu automatisch.

Hoe je het ook opent, de inhoud is altijd gelijk. Het menu komt standaard naast de Startknop in beeld, dus je hoeft nooit te zoeken.

💡Door de Donkere Modus in te stellen (via Instellingen -> Persoonlijke instellingen -> Kleuren) krijgt het tweede Startmenu een donkere achtergrond. Dat zorgt ervoor dat het onderscheid met eventueel geopende programmavensters wat groter wordt.

Wat vind je in dit tweede Startmenu?

Alles wat je anders via Instellingen of het Configuratiescherm moet opzoeken, staat hier bij elkaar. In plaats van losse snelkoppelingen of visuele tegels, toont dit menu een strakke lijst.

Zo kom je met één klik bij Apparaatbeheer, Schijfbeheer, Taakbeheer, Netwerkinstellingen of PowerShell. Handig als je iets wilt aanpassen, controleren of snel een probleem moet oplossen.

Microsoft heeft de functies logisch gegroepeerd. De bovenste opties gaan over apps en energiebeheer, daaronder volgen tools voor systeembeheer en netwerkverbindingen. Verder naar beneden vind je opdrachten voor afsluiten of afmelden. Je herkent ze aan hun vertrouwde namen, wat zoeken overbodig maakt. Een voorbeeld: als je software wilt verwijderen, hoef je niet naar Instellingen > Apps > Geïnstalleerde apps. Je kiest gewoon 'Geïnstalleerde Apps' uit het menu en je bent er meteen.

©ID.nl

Via het tweede Startmenu heb je meteen toegang tot allerlei systeemtools waarvoor je anders zou moeten zoeken in Instellingen of in het Configuratiescherm.

Waarom het tweede Startmenu zo handig is

Hoewel de systeemtools die je via het tweede Startmenu kunt bereiken voor veel mensen Windows-onderdelen zijn die ze niet zo vaak zullen gebruiken, is het toch handig dt je ze direct 'onder de knop' hebt zitten. Stel: je hebt wifi-problemen. In plaats van drie keer klikken door Instellingen kun je direct 'Netwerkverbindingen' openen. Of je wilt zien of een usb-stick goed wordt herkend. Dan hoef je alleen maar te klikken op 'Apparaatbeheer'. Voor wie vaker met systeeminstellingen werkt, is dit menu eigenlijk helemaal onmisbaar. Je hoeft geen sneltoetsen te onthouden of eindeloos door menu's te klikken. Alles wat je vaak gebruikt zit binnen handbereik. En ook als je het niet dagelijks gebruikt, is het handig om te weten dat het er is. Het scheelt je hoe dan ook veel tijd en zoekwerk.

Ook fijn: het menu ziet er op elke Windows 11-pc hetzelfde uit. Of je nu thuis werkt, op kantoor zit of iemand anders helpt: je weet precies waar je moet zijn.

Dus?

Het verborgen Startmenu is een van de meest praktische onderdelen van Windows 11. Het geeft je directe toegang tot systeemfuncties en tools waarvoor je anders moet doorklikken en waar je naar moet zoeken. Het is geen vervanger van het gewone menu, maar een aanvulling voor wie meer uit z'n systeem wil halen. Of je nu snel iets wilt aanpassen, een probleem onderzoekt of gewoon minder wilt klikken: het tweede Startmenu maakt het net een stuk makkelijker!

⬇️Scrol omlaag en bekijk welke onderdelen je in het tweede Startmenu vindt en wat je ermee kunt