Je installeert of gebruikt een toepassing en je wilt weten welke registersleutels of bestanden die zoal creëert of wijzigt, omdat je het bijvoorbeeld niet helemaal vertrouwt. Of je past een Windows- of een programma-instelling aan en wilt onderzoeken waar in het register die wijziging plaatsvindt zodat je die ook gemakkelijk elders kunt toepassen. Bestanden monitoren doe je zo.

Niet alleen Windows zelf maar ook heel wat achtergrondprocessen en toepassingen creëren of wijzigen voortdurend en ongemerkt allerlei bestanden en ook talloze registersleutels. In dit artikel bespreken we enkele tools waarmee je dergelijke veranderingen kunt monitoren, want die informatie kan best nuttig zijn. Vooral de wat gevorderde gebruiker zal zich hier aangesproken weten. We beperken ons tot technieken die ook bruikbaar zijn in Windows 10 Home en gaan dus voorbij aan de krachtige auditfuncties zoals die in Windows 10 Pro en hoger zijn ingebouwd. We focussen ons eerst op het Windows-register en bekijken daarna het bestandssysteem.

Register in beeld

Het Windows-register is een reeks bestanden die samen een hiërarchisch opgebouwde database vormen met daarin talloze configuratie-instellingen van zowel Windows, hardwarecomponenten als toepassingen. Je kunt deze database bestuderen door Windows-toets+R in te drukken en tik dan in: Regedit.

Stel, je installeert een toepassing en je wilt graag weten welke registerwijzigingen tijdens deze installatie worden uitgevoerd. Probeer dan de gratis, portable tool RegistryChangesView, waarvoor ook een Nederlands taalbestand beschikbaar is. Start de tool op, kies Momentopname van register maken, kies een locatie, beperk de snapshot eventueel tot specifieke registeronderdelen (zoals HKEY_CURRENT_USER) en bevestig met Momentopname maken. Daarna start je de installatie van de toepassing. Opnieuw bij RegistryChangesView kies je  Bestand, RegistryChangesView-opties. Bij de eerste gegevensbron verwijs je naar het zonet opgeslagen snapshotbestand en de tweede stel je in op Huidige register. Klik op OK om een overzicht van alle verschillen in het overzichtsvenster te zien.

©PXimport

Specifieke sleutels

Tools als RegistryChangesView zijn natuurlijk minder handig als je specifieke registersleutels wilt monitoren. Dan is het gratis, portable BgInfo meer geschikt. Hier kun je zelf een of meer registersleutels selecteren waarvan je de sleutelwaarden zichtbaar kunt maken op je bureaublad. Telkens als je BgInfo (of Windows) herstart, kun je zien of de betreffende sleutelwaarden zijn aangepast.

Pak het archiefbestand uit en start Bginfo.exe of Bginfo64.exe op. Standaard blijkt heel wat systeeminformatie beschikbaar, zoals Boot Time, DHCP Server en Free Space, maar wij zijn alleen in specifieke registersleutels geïnteresseerd en dus mag je alle items in de blauwgroene tab verwijderen. Druk vervolgens op Custom, New en selecteer Registry Value. Bij Path vul je nu het pad naar de beoogde registersleutel in. Dat kan ook als volgt: start Regedit op, navigeer naar de sleutel en kies Bewerken, Sleutelnaam kopiëren. Via Ctrl+V plak je die vervolgens in het Path-veld, waarna je er achteraan de juiste waarde toevoegt. Bijvoorbeeld: HKEY_LOCAL_MACHINE\SOFTWARE\Policies\Microsoft\Windows\Personalization\NoLockScreen. Bevestig met OK, selecteer het zojuist toegevoegde item, druk op Add en op Preview voor het resultaat. Druk nogmaals op Preview en op Apply of OK om de configuratie te bewaren.

©PXimport

Filtervoorwaarden

Windows Pro en hoger bevatten een aantal configuratie-opties die niet in Windows Home beschikbaar zijn of in ieder geval niet bereikbaar zijn vanuit de grafische interface. Maar vaak kun je die opties toch ook in Home instellen door de corresponderende registersleutel(s) te creëren of te wijzigen. De vraag is in dit geval: om welke registersleutel(s) gaat het precies? Dat kan de krachtige en gratis tool Process Monitor je vertellen.

Pak het archiefbestand uit en start Procmon.exe dan wel Procmon64.exe op. Klik op het vergrootglaspictogram zodat het automatisch loggen stopt en maak de huidige log leeg met het gumicoontje. Klik op de knoppenbalk op de vier meest rechtse pictogrammen zodat ze worden uitgeschakeld, maar laat het pictogram Show Registry Activity wel ingeschakeld.

Druk nu op het Filter-icoon zodat het dialoogvenster Process Monitor Filter verschijnt. Druk op de knop Reset waarna je bij Display entries matching these conditions er met behulp van de uitklapmenu’s voor zorgt dat je het volgende verkrijgt: Category is Write then Include. Voeg deze voorwaarde aan de standaardlijst toe met de knop Add en druk op OK. Open nu het menu Filter en plaats een vinkje bij Drop filtered events, zodat Process Monitor gefilterde gebeurtenissen niet toont of bewaart.

©PXimport

Verder inzoomen

Je bent nu bijna klaar om registerwijzigingen te loggen. Laat Process Monitor geopend en ga naar het instellingenvenster met de optie waarvan je wilt onderzoeken in welke registersleutel die wordt bewaard. Wijzig deze optie nog niet maar versleep eerst het vizier-icoon van Process Monitor naar het instellingenvenster, zodat er een filter wordt toegevoegd die alleen registerwijzingen zal loggen als die van het proces van dat instellingenvenster afkomstig is. Dat merk je aan de toegevoegde pid-regel (process idd) in het venster van Process Monitor Filter.

Start nu het loggingsproces in Process Monitor door op het vergrootglas-icoon te klikken of via de sneltoets Ctrl+E, waarna je de betreffende optie in- of uitschakelt. Meteen erna zet je het loggen weer stop. Als het goed is duiken even later een of meerdere registersleutels op in het logpaneel en weet je dus op welke sleutel(s) het in- of uitschakelen van de optie een impact heeft.

©PXimport

Reg-bestanden

Met enige handigheid kun je nu een bestand (op je bureaublad) creëren waarmee je die sleutelwaarde snel kunt aanpassen, zodat je voortaan niet meer naar dat instellingenvenster hoeft. Rechtsklik op de betreffende sleutel in het logvenster van Proces Monitor en kies Jump To. De Register-editor (Regedit) opent zich en navigeert automatisch tot bij die sleutel. Met die sleutel geselecteerd open je in Regedit het menu Bestand en kies je Exporteren. Zorg dat de optie Geselecteerde subsleutels is aangevinkt en vul een geschikte bestandsnaam in met bijvoorbeeld je bureaublad als opslaglocatie. Bevestig met Opslaan. Op het bureaublad zie je nu een reg-bestand. Klik hierop met rechts en kies Bewerken zodat de inhoud in het Kladblok zichtbaar wordt.

Zo’n regbestand begint altijd met Windows Registry Editor Version 5.00, gevolgd door een lege regel en vervolgens het sleutelpad tussen vierkante haken, met daaronder de feitelijke instructie ("<naam>"=[type:]<inhoud>), bijvoorbeeld: "UseDefaultTile"=dword:00000000. Mocht je langs deze weg een sleutelwaarde willen verwijderen dan volstaat "<naam>"=-, bijvoorbeeld "UseDefaultTile"=-.

Je kunt nu ook twee complementaire regbestanden maken: een waarbij de optie wordt ingeschakeld en een waarbij die wordt uitgeschakeld. Omschakelen is dan alleen een kwestie van een paar muisklikken: dubbelklik op het gewenste reg-bestand en bevestig met Ja (2x) en OK. Afhankelijk van de sleutel kan het wel zijn dat je je opnieuw moet aanmelden bij Windows of zelfs Windows moet herstarten voordat de wijziging plaatsvindt.

©PXimport

Bestandsfiltering

Soms worden niet alleen registersleutels, maar ook bestanden gecreëerd of gewijzigd. Het kan interessant zijn te weten welke bestanden worden benaderd, bijvoorbeeld door een applicatie die je niet echt vertrouwt. Ook dat kan met Process Monitor en wij achterhaalden hiermee bijvoorbeeld de werking van Secret Disk. Deze tool creëert een verborgen station dat alleen na het intikken van een wachtwoord zichtbaar wordt.

Wil je dit onderzoek ook zelf uitvoeren, installeer dan Secret Disk en start de tool op. Vul een Pin (2x) en e-mailadres in en bevestig met Sla op. Vul nogmaals je pin in en druk op Login. Start vervolgens Process Monitor, schakel tijdelijk de logging uit en reset het filtervenster. Zorg dat deze keer alleen het knopje Show File System Activity is ingeschakeld. In het menu Filter zet je een vinkje bij Drop Filtered Events. Versleep het vizier-icoon naar het programmavenster van het inmiddels opgestarte Secret Disk en schakel de logfunctie van Process Monitor in.

Doorloop nu de procedure in Secret Disk om een ‘geheim’ station te creëren, via Kies een disk letter, Connect en <X>: Open in Verkenner. Eventueel kun je het vizier-icoon nu ook tot boven het Verkenner-venster verslepen zolang je met je ‘geheime’ station aan de slag bent. In de logs merk je dat zowel SecretDisk.exe als explorer.exe veelvuldig het pad C:\Users\<uw_accountnaam>\Local\<…> benaderen. En inderdaad: wanneer je je pc vervolgens met een live (Linux-)medium opstart en naar deze locatie navigeert, dan vind je daar zomaar alle verborgen bestanden van je geheim station. Secret Disk stelt qua beveiliging dus weinig voor.

©PXimport

Map-monitor

Process Monitor is dus de uitgelezen tool om te ontdekken welke bestanden (en registersleutels en netwerkactiviteit) door een toepassing worden benaderd. Maar er zijn ook tools die monitoren en bijhouden welke bestanden zoal worden gecreëerd, gewijzigd of verwijderd in door je zelf in te stellen mappen. Ook dat kan handig zijn, bijvoorbeeld als je wilt weten wanneer een medegebruiker iets in een netwerkshare wijzigt.

Dat kan met tools als FolderChangesView, waarvan een Nederlands taalbestand beschikbaar is, en Folder Monitor. We bekijken de laatste.

Pak het zip-archief uit en start de tool op. Klik met rechts op het pictogram in het Windows-systeemvak en kies Open. Klik met rechts op het nog lege venster en kies Add folder (voor een map) of Add Path (voor een unc-netwerkpad als \\<computernaam>\<sharenaam>). Rechtsklik op het toegevoegde item en verwijder het vinkje bij Recursive als je wijzigingen in submappen niet mee wilt monitoren. Kies Options om te bepalen van welke gebeurtenissen de tool je op de hoogte moet houden: Created, Changed, Renamed of Deleted. Op het tabblad Execute command kun je in dat geval ook een opdracht of programma laten uitvoeren. Op het tabblad Filter kun je specifieke bestanden in- of uitsluiten (met behulp van RegEx). Standaard krijg je zowel een visuele als auditieve notificatie. Die kun je aanpassen door Options te kiezen in het contextmenu van het programma-icoon.

©PXimport

De tijd dat een screensaver nodig was om je computerscherm te beschermen tegen inbranden, ligt ver achter ons. Vandaag is een screensaver vooral een manier om je computer een persoonlijk tintje te geven. Met een eenvoudige tool verander je je vakantiefilmpjes of familievideo's in een levendige screensaver die je scherm vult zodra de pc even pauze neemt.

Stap 1: Download PUSH VideoWallpaper

Voordat je een video als bureaubladachtergrond instelt, is het verstandig om eerst na te denken over de juiste clips. Voor een opvallend en toch rustig effect werkt een korte video die in een lus draait meestal het best. Met PUSH Video Wallpaper kun je bovendien een afspeellijst maken zodat meerdere clips elkaar automatisch opvolgen. Deze Windows-app is eenvoudig in gebruik en levert de beste resultaten. Je kunt video's afspelen vanaf de harde schijf, maar ook geanimeerde gifs en zelfs YouTube-fragmenten zijn mogelijk. Het programma is niet gratis: een licentie voor persoonlijk gebruik kost 9,95 euro en een thuislicentie voor vijf pc's 14,95 euro. Er is wel een gratis proefversie, waarbij alleen een klein watermerk rechtsonder zichtbaar is.

De eerste stap is het downloaden van PUSH Video Wallpaper (26 MB). Na het binnenhalen installeer je de tool met het bestand VideoWallpaper_setup.exe. Aan het einde van de installatie verschijnt een pop-up met de vraag of je PUSH Video Wallpaper meteen wilt starten en of je de app ook als schermbeveiliging wilt instellen. Vink beide opties aan en klik op Voltooien.

Stap 2: Instellingen

Via het pictogram in het systeemvak kun je met de rechtermuisknop de instellingen openen. Klik bovenaan op het kleine voorbeeldscherm om een afspeellijst samen te stellen. Er staan standaard enkele voorbeeldvideo's klaar. Verwijder die en voeg je eigen filmpjes toe die je als screensaver wilt gebruiken. Ga vervolgens terug naar het tandwieltje en schakel de optie Start with Windows uit. Klik ten slotte op Instellen als schermbeveiliging. De ontwikkelaar gaat ervan uit dat je de tool gebruikt als video-wallpaper. De screensaverfunctie is eigenlijk een extraatje. Door het automatisch opstarten uit te schakelen, gebruik je de app uitsluitend als screensaver en niet als dynamische bureaubladachtergrond.

Stap 3: Als schermbeveiliger instellen

Herstart de pc en ga naar Instellingen / Persoonlijke instellingen / Vergrendelingsscherm / Schermbeveiliging. Hier kun je dan PUSH Video Screen Saver selecteren voor schermbeveiliging.

In de rubriek Waar voor je geld gaan we op zoek naar leuke aanbiedingen of producten met bijzondere eigenschappen. Dit keer hebben we een selectie van vijf 65-inch televisies voor je, met uiteenlopende prijzen van zo'n 800 tot 1.600 euro, voor ieder budget dus.

LG OLED65C46LA

Met de LG OLED65C46LA haal jij een televisie in huis die een groot 65‑inch scherm combineert met de uitstekende contrasten van OLED. Elke pixel kan individueel oplichten of uitstaan, zodat zwarte beelden echt donker worden en er geen achtergrondverlichting nodig is. In de praktijk levert dat scherp beeld en een prettige kijkhoek op, waardoor je zelfs vanuit de hoek van je woonkamer naar films of series kunt kijken. De 4K‑resolutie (3.840 × 2.160 pixels) zorgt ervoor dat ondertitels en fijne details bij natuurdocumentaires of sportwedstrijden scherp blijven.

Dankzij het 120 Hz‑paneel worden snelle bewegingen vloeiend weergegeven, wat vooral bij games of sport handig is. De tv draait op LG’s WebOS‑systeem; daarmee kun je eenvoudig navigeren tussen apps zoals Netflix, Disney+ en YouTube. Vier HDMI 2.1‑poorten bieden ruimte voor gameconsoles en randapparatuur. Ook beschikt de tv over eARC voor het doorgeven van geluid naar een externe soundbar.

Samsung QE65Q73D

Als je graag een groot scherm wilt met levendige kleuren, dan is de Samsung QE65Q73D een model om naar te kijken. Deze QLED‑televisie heeft eveneens een schermdiagonaal van 165 centimeter, maar maakt gebruik van een Quantum‑Dot laag om licht om te zetten in een breed kleurvolume. Hierdoor zijn kleuren uit films, series of games aanwezig zonder dat je zelf iets hoeft bij te stellen. Met een verversingssnelheid van 100 Hz worden bewegingen soepel weergegeven en dankzij de Motion Xcelerator 120 Hz‑functie profiteer je bij gameconsoles die hogere verversingsfrequenties ondersteunen.

De 4K AI‑upscaler in Samsungs Quantum‑processor schaalt beelden op tot de volledige Ultra‑HD‑resolutie, zodat je oudere HD‑films scherper ervaart. Het besturingssysteem Tizen biedt toegang tot apps en streamingdiensten en je kunt via SmartThings andere

slimme apparaten bedienen. Er zijn vier HDMI‑poorten en wifi aan boord en energieklasse E geeft aan dat het verbruik gemiddeld is voor een groot QLED‑scherm.

LG OLED65G45LW

De LG OLED65G45LW uit 2024 is een zogeheten Gallery‑model, bedoeld om strak tegen de muur te hangen. Het scherm is slechts enkele centimeters dik, zodat het toestel in je interieur opgaat. Binnenin zit een OLED evo‑paneel met 4K‑resolutie, waardoor elk beeldpunt individueel wordt aangestuurd en kleurenkrachtig zijn. De televisie ondersteunt een verversingssnelheid van 120 Hz en biedt daardoor vloeiende beelden bij sport of snel bewegende films.

Via vier HDMI‑2.1‑aansluitingen kun je gameconsoles aansluiten en profiteren van variabele refresh rates. WebOS 8 vormt de basis voor het smart‑platform; hiermee navigeer je door apps en diensten en kun je via spraakassistenten als Google Assistant of Amazon Alexa de tv bedienen. De set wordt geleverd met een wandbeugel, zodat hij strak tegen de muur bevestigd kan worden.

LG OLED65B42LA

In de B‑serie van LG vind je de OLED65B42LA, een toestel dat in 2024 op de markt kwam. Deze televisie biedt de voordelen van OLED – elk pixel kan apart aan of uit – maar in een iets betaalbaarder segment dan de G‑ of C‑series. Het 65‑inch scherm combineert een 4K‑resolutie met een verversingssnelheid van 120 Hz. Hierdoor zijn bewegingen bij games of sportprogramma’s soepel en blijven details scherp.

WebOS maakt het mogelijk om streamingapps en live‑tv makkelijk te combineren en je kunt de tv bedienen met de meegeleverde Magic Remote. De televisie heeft vier HDMI‑poorten voor randapparatuur en ondersteunt eARC voor lossless audiotransport naar een soundbar of receiver. Door het slanke ontwerp staat de tv op twee subtiele pootjes of kun je hem aan de muur hangen via een VESA‑beugel.

Sony XR‑65A80L

Sony’s XR‑65A80L combineert een 65‑inch OLED‑scherm met het Google TV‑platform. Hierdoor kun je eenvoudig door streamingapps scrollen en de tv koppelen aan je Google‑account. Het XR‑paneel gebruikt Sony’s Cognitive Processor XR, die beelden analyseert en optimaliseert voor contrast en kleur. Met een vernieuwingsfrequentie van 120 Hz en ondersteuning voor HDMI 2.1 zijn snelle games of films geen probleem; variabele refresh rates en Auto Low Latency worden ondersteund.

De luidsprekers zitten achter het scherm verwerkt zodat het geluid direct uit het beeld lijkt te komen; met ondersteuning voor Dolby Atmos sluit je ook eenvoudig een soundbar aan. Vier HDMI‑poorten, wifi en Bluetooth zorgen voor verbinding met randapparatuur, en via de ingebouwde microfoon kun je spraakopdrachten geven. Dankzij de ingebouwde standaard kun je de tv neerzetten of via VESA aan de muur hangen. Het 55-inch model van deze televisie is eerder door ID.nl getest.