Je installeert of gebruikt een toepassing en je wilt weten welke registersleutels of bestanden die zoal creëert of wijzigt, omdat je het bijvoorbeeld niet helemaal vertrouwt. Of je past een Windows- of een programma-instelling aan en wilt onderzoeken waar in het register die wijziging plaatsvindt zodat je die ook gemakkelijk elders kunt toepassen. Bestanden monitoren doe je zo.

Niet alleen Windows zelf maar ook heel wat achtergrondprocessen en toepassingen creëren of wijzigen voortdurend en ongemerkt allerlei bestanden en ook talloze registersleutels. In dit artikel bespreken we enkele tools waarmee je dergelijke veranderingen kunt monitoren, want die informatie kan best nuttig zijn. Vooral de wat gevorderde gebruiker zal zich hier aangesproken weten. We beperken ons tot technieken die ook bruikbaar zijn in Windows 10 Home en gaan dus voorbij aan de krachtige auditfuncties zoals die in Windows 10 Pro en hoger zijn ingebouwd. We focussen ons eerst op het Windows-register en bekijken daarna het bestandssysteem.

Register in beeld

Het Windows-register is een reeks bestanden die samen een hiërarchisch opgebouwde database vormen met daarin talloze configuratie-instellingen van zowel Windows, hardwarecomponenten als toepassingen. Je kunt deze database bestuderen door Windows-toets+R in te drukken en tik dan in: Regedit.

Stel, je installeert een toepassing en je wilt graag weten welke registerwijzigingen tijdens deze installatie worden uitgevoerd. Probeer dan de gratis, portable tool RegistryChangesView, waarvoor ook een Nederlands taalbestand beschikbaar is. Start de tool op, kies Momentopname van register maken, kies een locatie, beperk de snapshot eventueel tot specifieke registeronderdelen (zoals HKEY_CURRENT_USER) en bevestig met Momentopname maken. Daarna start je de installatie van de toepassing. Opnieuw bij RegistryChangesView kies je  Bestand, RegistryChangesView-opties. Bij de eerste gegevensbron verwijs je naar het zonet opgeslagen snapshotbestand en de tweede stel je in op Huidige register. Klik op OK om een overzicht van alle verschillen in het overzichtsvenster te zien.

©PXimport

Specifieke sleutels

Tools als RegistryChangesView zijn natuurlijk minder handig als je specifieke registersleutels wilt monitoren. Dan is het gratis, portable BgInfo meer geschikt. Hier kun je zelf een of meer registersleutels selecteren waarvan je de sleutelwaarden zichtbaar kunt maken op je bureaublad. Telkens als je BgInfo (of Windows) herstart, kun je zien of de betreffende sleutelwaarden zijn aangepast.

Pak het archiefbestand uit en start Bginfo.exe of Bginfo64.exe op. Standaard blijkt heel wat systeeminformatie beschikbaar, zoals Boot Time, DHCP Server en Free Space, maar wij zijn alleen in specifieke registersleutels geïnteresseerd en dus mag je alle items in de blauwgroene tab verwijderen. Druk vervolgens op Custom, New en selecteer Registry Value. Bij Path vul je nu het pad naar de beoogde registersleutel in. Dat kan ook als volgt: start Regedit op, navigeer naar de sleutel en kies Bewerken, Sleutelnaam kopiëren. Via Ctrl+V plak je die vervolgens in het Path-veld, waarna je er achteraan de juiste waarde toevoegt. Bijvoorbeeld: HKEY_LOCAL_MACHINE\SOFTWARE\Policies\Microsoft\Windows\Personalization\NoLockScreen. Bevestig met OK, selecteer het zojuist toegevoegde item, druk op Add en op Preview voor het resultaat. Druk nogmaals op Preview en op Apply of OK om de configuratie te bewaren.

©PXimport

Filtervoorwaarden

Windows Pro en hoger bevatten een aantal configuratie-opties die niet in Windows Home beschikbaar zijn of in ieder geval niet bereikbaar zijn vanuit de grafische interface. Maar vaak kun je die opties toch ook in Home instellen door de corresponderende registersleutel(s) te creëren of te wijzigen. De vraag is in dit geval: om welke registersleutel(s) gaat het precies? Dat kan de krachtige en gratis tool Process Monitor je vertellen.

Pak het archiefbestand uit en start Procmon.exe dan wel Procmon64.exe op. Klik op het vergrootglaspictogram zodat het automatisch loggen stopt en maak de huidige log leeg met het gumicoontje. Klik op de knoppenbalk op de vier meest rechtse pictogrammen zodat ze worden uitgeschakeld, maar laat het pictogram Show Registry Activity wel ingeschakeld.

Druk nu op het Filter-icoon zodat het dialoogvenster Process Monitor Filter verschijnt. Druk op de knop Reset waarna je bij Display entries matching these conditions er met behulp van de uitklapmenu’s voor zorgt dat je het volgende verkrijgt: Category is Write then Include. Voeg deze voorwaarde aan de standaardlijst toe met de knop Add en druk op OK. Open nu het menu Filter en plaats een vinkje bij Drop filtered events, zodat Process Monitor gefilterde gebeurtenissen niet toont of bewaart.

©PXimport

Verder inzoomen

Je bent nu bijna klaar om registerwijzigingen te loggen. Laat Process Monitor geopend en ga naar het instellingenvenster met de optie waarvan je wilt onderzoeken in welke registersleutel die wordt bewaard. Wijzig deze optie nog niet maar versleep eerst het vizier-icoon van Process Monitor naar het instellingenvenster, zodat er een filter wordt toegevoegd die alleen registerwijzingen zal loggen als die van het proces van dat instellingenvenster afkomstig is. Dat merk je aan de toegevoegde pid-regel (process idd) in het venster van Process Monitor Filter.

Start nu het loggingsproces in Process Monitor door op het vergrootglas-icoon te klikken of via de sneltoets Ctrl+E, waarna je de betreffende optie in- of uitschakelt. Meteen erna zet je het loggen weer stop. Als het goed is duiken even later een of meerdere registersleutels op in het logpaneel en weet je dus op welke sleutel(s) het in- of uitschakelen van de optie een impact heeft.

©PXimport

Reg-bestanden

Met enige handigheid kun je nu een bestand (op je bureaublad) creëren waarmee je die sleutelwaarde snel kunt aanpassen, zodat je voortaan niet meer naar dat instellingenvenster hoeft. Rechtsklik op de betreffende sleutel in het logvenster van Proces Monitor en kies Jump To. De Register-editor (Regedit) opent zich en navigeert automatisch tot bij die sleutel. Met die sleutel geselecteerd open je in Regedit het menu Bestand en kies je Exporteren. Zorg dat de optie Geselecteerde subsleutels is aangevinkt en vul een geschikte bestandsnaam in met bijvoorbeeld je bureaublad als opslaglocatie. Bevestig met Opslaan. Op het bureaublad zie je nu een reg-bestand. Klik hierop met rechts en kies Bewerken zodat de inhoud in het Kladblok zichtbaar wordt.

Zo’n regbestand begint altijd met Windows Registry Editor Version 5.00, gevolgd door een lege regel en vervolgens het sleutelpad tussen vierkante haken, met daaronder de feitelijke instructie ("<naam>"=[type:]<inhoud>), bijvoorbeeld: "UseDefaultTile"=dword:00000000. Mocht je langs deze weg een sleutelwaarde willen verwijderen dan volstaat "<naam>"=-, bijvoorbeeld "UseDefaultTile"=-.

Je kunt nu ook twee complementaire regbestanden maken: een waarbij de optie wordt ingeschakeld en een waarbij die wordt uitgeschakeld. Omschakelen is dan alleen een kwestie van een paar muisklikken: dubbelklik op het gewenste reg-bestand en bevestig met Ja (2x) en OK. Afhankelijk van de sleutel kan het wel zijn dat je je opnieuw moet aanmelden bij Windows of zelfs Windows moet herstarten voordat de wijziging plaatsvindt.

©PXimport

Bestandsfiltering

Soms worden niet alleen registersleutels, maar ook bestanden gecreëerd of gewijzigd. Het kan interessant zijn te weten welke bestanden worden benaderd, bijvoorbeeld door een applicatie die je niet echt vertrouwt. Ook dat kan met Process Monitor en wij achterhaalden hiermee bijvoorbeeld de werking van Secret Disk. Deze tool creëert een verborgen station dat alleen na het intikken van een wachtwoord zichtbaar wordt.

Wil je dit onderzoek ook zelf uitvoeren, installeer dan Secret Disk en start de tool op. Vul een Pin (2x) en e-mailadres in en bevestig met Sla op. Vul nogmaals je pin in en druk op Login. Start vervolgens Process Monitor, schakel tijdelijk de logging uit en reset het filtervenster. Zorg dat deze keer alleen het knopje Show File System Activity is ingeschakeld. In het menu Filter zet je een vinkje bij Drop Filtered Events. Versleep het vizier-icoon naar het programmavenster van het inmiddels opgestarte Secret Disk en schakel de logfunctie van Process Monitor in.

Doorloop nu de procedure in Secret Disk om een ‘geheim’ station te creëren, via Kies een disk letter, Connect en <X>: Open in Verkenner. Eventueel kun je het vizier-icoon nu ook tot boven het Verkenner-venster verslepen zolang je met je ‘geheime’ station aan de slag bent. In de logs merk je dat zowel SecretDisk.exe als explorer.exe veelvuldig het pad C:\Users\<uw_accountnaam>\Local\<…> benaderen. En inderdaad: wanneer je je pc vervolgens met een live (Linux-)medium opstart en naar deze locatie navigeert, dan vind je daar zomaar alle verborgen bestanden van je geheim station. Secret Disk stelt qua beveiliging dus weinig voor.

©PXimport

Map-monitor

Process Monitor is dus de uitgelezen tool om te ontdekken welke bestanden (en registersleutels en netwerkactiviteit) door een toepassing worden benaderd. Maar er zijn ook tools die monitoren en bijhouden welke bestanden zoal worden gecreëerd, gewijzigd of verwijderd in door je zelf in te stellen mappen. Ook dat kan handig zijn, bijvoorbeeld als je wilt weten wanneer een medegebruiker iets in een netwerkshare wijzigt.

Dat kan met tools als FolderChangesView, waarvan een Nederlands taalbestand beschikbaar is, en Folder Monitor. We bekijken de laatste.

Pak het zip-archief uit en start de tool op. Klik met rechts op het pictogram in het Windows-systeemvak en kies Open. Klik met rechts op het nog lege venster en kies Add folder (voor een map) of Add Path (voor een unc-netwerkpad als \\<computernaam>\<sharenaam>). Rechtsklik op het toegevoegde item en verwijder het vinkje bij Recursive als je wijzigingen in submappen niet mee wilt monitoren. Kies Options om te bepalen van welke gebeurtenissen de tool je op de hoogte moet houden: Created, Changed, Renamed of Deleted. Op het tabblad Execute command kun je in dat geval ook een opdracht of programma laten uitvoeren. Op het tabblad Filter kun je specifieke bestanden in- of uitsluiten (met behulp van RegEx). Standaard krijg je zowel een visuele als auditieve notificatie. Die kun je aanpassen door Options te kiezen in het contextmenu van het programma-icoon.

©PXimport

Het gebrek aan een rijk contrast is een van de grootste ergernissen bij lcd- en ledtelevisies. Fabrikanten hebben daarom een slimme techniek bedacht die het contrast aanzienlijk verbetert: local dimming. In dit artikel leggen we uit hoe deze techniek van jouw grijze nachtlucht weer een inktzwarte sterrenhemel maakt.

Het contrast van je televisie is misschien wel de belangrijkste eigenschap voor mooi beeld. We willen dat wit verblindend wit is en zwart echt inktzwart. Bij oledtelevisies is dat makkelijk, want daar geeft elke pixel zelf licht. Maar de meeste televisies in de Nederlandse huiskamers zijn nog steeds lcd- of ledschermen (inclusief QLED). Die werken met een lamp achter het scherm, de zogeheten backlight. Local dimming is de techniek die probeert de nadelen van die achtergrondverlichting op te lossen.

Om te begrijpen waarom local dimming nodig is, moet je eerst weten hoe een standaard led-tv werkt. Simpel gezegd is het een groot paneel met pixels die zelf geen licht geven, maar alleen van kleur veranderen. Achter die pixels brandt een grote lichtbak. Als het beeld zwart moet zijn, sluiten de pixels zich om het licht tegen te houden. Helaas lukt dat nooit voor de volle honderd procent; er lekt altijd wat licht langs de randjes. Hierdoor zien donkere scènes er vaak wat flets en grijzig uit. De achtergrondverlichting staat immers vol aan, ook als het beeld donker moet zijn.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

De lampen dimmen waar het donker is

Local dimming pakt dit probleem bij de bron aan. In plaats van één grote lichtbak die altijd aan staat, verdeelt deze techniek de achtergrondverlichting in honderden (en bij duurdere tv's soms duizenden) kleine zones. De televisie analyseert de beelden die je kijkt continu. Ziet de processor dat er linksboven in beeld een donkere schaduw is, terwijl rechtsonder een felle explosie te zien is? Dan worden de lampjes in de zone linksboven gedimd of zelfs helemaal uitgeschakeld, terwijl de lampjes rechtsonder juist fel gaan branden.

Het resultaat is direct zichtbaar. Zwart wordt weer echt zwart, simpelweg omdat er geen licht meer achter dat deel van het scherm brandt. Tegelijkertijd blijven de lichte delen van het scherm helder. Dat zorgt voor een veel groter contrast en geeft het beeld meer diepte. Vooral bij het kijken van HDR-films en -series is dat van belang. Zonder local dimming kan een led-tv eigenlijk geen goed HDR-beeld weergeven, omdat het verschil tussen licht en donker dan te klein blijft.

©ER | ID.nl

Niet alle local dimming is hetzelfde

Het klinkt als een wonderoplossing, maar de uitvoering verschilt enorm per televisie. Het grote toverwoord hierbij is het aantal zones. Hoe meer zones de tv onafhankelijk van elkaar kan aansturen, hoe preciezer het licht kan worden geregeld. Goedkopere televisies gebruiken vaak edge lit local dimming. Hierbij zitten de lampjes alleen in de rand van de tv. Dat werkt redelijk, maar is niet heel nauwkeurig. Je ziet dan soms dat een hele verticale strook van het beeld lichter wordt, terwijl er eigenlijk maar één klein object moest worden verlicht.

De betere variant heet full array local dimming. Hierbij zitten de lampjes over de hele achterkant van het scherm verspreid. De allernieuwste en beste vorm hiervan is miniLED. Daarbij zijn de lampjes zo klein geworden dat er duizenden in een scherm passen, wat de precisie van oled begint te benaderen. Als er te weinig zones zijn, kun je last krijgen van zogenaamde 'blooming'. Dat zie je bijvoorbeeld bij witte ondertiteling op een zwarte achtergrond: er ontstaat dan een soort wazige lichtwolk rondom de letters, omdat de zone groter is dan de tekst zelf.

Ga voor de full monty!

Local dimming is dus geen loze marketingkreet, maar een dankbare techniek voor iedereen die graag films of series kijkt op een led- of QLED-televisie. Het maakt het verschil tussen een flets, grijs plaatje en een beeld dat van het scherm spat met diepe zwartwaarden. Ben je in de markt voor een nieuwe tv? Vraag dan niet alleen óf er local dimming op zit, maar vooral of het gaat om full array dimming. Je ogen zullen je dankbaar zijn tijdens de volgende filmavond!

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt of die zijn voorzien van bijzondere eigenschappen. Met een robotstofzuiger wordt de vloer schoongehouden, terwijl je er niet bij hoeft te zijn. En stofzuigen is dan wel het minste dat ze kunnen, want ook dweilen is voor veel modellen geen proleem. We vonden vijf geavanceerde exemplaren.

Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01

De Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01 is ontworpen om grote ruimtes aan te kunnen. Het apparaat heeft een stofzak van 3 liter en een werktijd tot 180 minuten in de laagste stand. In tegenstelling tot veel kleinere robots is deze HomeRun uitgerust met een stille motor; de opgave van 66 dB maakt hem relatief stil.

Er zit een dweilfunctie in zodat je de robot na het stofzuigen ook direct kunt laten dweilen. Via de app kies je voor een van de modi of plan je een schoonmaakprogramma in. De robot kan zichzelf navigeren, obstakels omzeilen en keert na gebruik terug naar het laadstation. Omdat de opvangbak groot is hoef je niet vaak te legen en dankzij de Li‑ion‑accu is hij geschikt voor grotere woningen. Het apparaat is van recente datum en daarom nog volop verkrijgbaar.

Dreame L10s Pro Ultra Heat

Deze robot combineert een groot stofreservoir van 3,2 liter met een lange werktijd van ongeveer 220 minuten. Dankzij de geïntegreerde dweilfunctie verwijdert hij niet alleen stof maar kan hij ook nat reinigen. De L10s Pro Ultra Heat gebruikt een zak in het basisstation, waardoor je het reservoir minder vaak hoeft te legen.

De Dreame is voorzien van een Li‑ion‑batterij aanwezig en de robot keert automatisch terug naar het station voor opladen en legen. De sensortechnologie helpt bij het vermijden van obstakels en het nauwkeurig schoonmaken van zowel harde vloeren als tapijt. Dankzij de meegeleverde app stuur je de schoonmaak aan, stel je no‑go‑zones in of plan je een dweilrondje.

Philips HomeRun 3000 Series Aqua XU3100/01

Deze Philips‑robot is bedoeld voor wie minder vaak handmatig wil schoonmaken. Hij beschikt over een gecombineerde stofzuig‑ en dweilfunctie en kan zichzelf legen via het automatische station. Met een gebruiksduur tot 200 minuten in de laagste stand en een geluidsniveau van 66 dB kan hij urenlang zijn werk doen zonder al te veel herrie. De stofcontainer van 35 cl is kleiner dan bij de HomeRun 7000, maar door het automatische leegmechanisme is dat geen probleem.

Je bedient het apparaat via de app en kunt daar zowel een schema programmeren als zones instellen. De Aqua XU3100/01 is een model uit de recente 3000‑serie en doordat hij een mop‑pad heeft kan hij zowel droog als nat reinigen, wat handig is voor harde vloeren zoals tegels en laminaat.

iRobot Roomba Combo j9+

De Roomba Combo j9+ is een model dat je vloeren zowel kan stofzuigen als dweilen. De Combo j9 beschikt over een opvangbak van 31 cl en hij kan zelf zijn inhoud legen in het automatische basisstation dat bij de set hoort. De Li‑ion‑accu zorgt voor een lange gebruiksduur en de robot maakt een routeplanning zodat elke ruimte efficiënt wordt schoongemaakt.

Via de app kun je zones instellen waar de robot niet mag komen en het dweilelement in‑ of uitschakelen. In de basis maakt de Combo j9+ zelfstandig een kaart van je woning en keert terug naar het station wanneer de accu moet opladen of de stofcontainer vol is. De robot is bedoeld voor huishoudens die gemak belangrijk vinden en biedt naast stofzuigen ook een dweilfunctie voor hardere vloeren.

MOVA Tech P50 Ultra

De MOVA Tech P50 Ultra is een forse robotstofzuiger met een basisstation. Het apparaat heeft een stofreservoir van 30 cl en wordt geleverd met een basisstation waarin je het stof eenvoudig kunt verwijderen. De robot produceert een geluidsniveau van 74 dB, iets hoger dan de Philips‑modellen, en weegt inclusief station ruim 13 kg.

Hij kan uiteraard ook automatisch terugkeren naar het station om op te laden of te legen. In de specificaties staat dat de MOVA is voorzien van een Li‑ion‑batterij en dat hij zowel kan stofzuigen als dweilen. De meegeleverde app maakt het mogelijk om routes in te stellen en zones te blokkeren. Met een vermogen van 700 W is hij krachtig genoeg voor tapijten en harde vloeren. Het is geschikt voor mensen die een uitgebreid station met automatische functies willen.