Digitaal lezen neemt al jaren een vlucht. Veel fanatieke lezers maken al gebruik van een e-reader en sommigen lezen zelfs van het scherm van een tablet of smartphone. Maar voor je digitale boeken heb je helemaal geen scherm nodig! Een audioboek afspelen werkt wellicht nog ontspannender. In dit artikel laten we je zien hoe audioboeken downloaden werkt, hoe ze je beheert en op al je apparaten afspeelt.

1 Waarom audioboeken?

Audioboeken (ook wel audiobooks) hebben nogal de reputatie om boeken voor luie mensen te zijn, maar dat is onterecht. Audioboeken beluisteren is vooral heel efficiënt. Want wanneer je leest, kun je doorgaans niets anders doen. Luister je naar audioboeken, dan kan dat wel. Kortom, je kunt je hele huis schilderen en tegelijkertijd drie boeken ‘gelezen’ hebben. Dat gaat je met een traditioneel boek niet lukken. Het zorgt er dan ook voor dat je wellicht boeken beluistert die je anders (uit tijdgebrek) zou laten liggen. Wel is het zo dat niet elk boek geschikt is voor elk moment, zie daarvoor het kader ‘Concentratie’ verderop.

2 Sites met audioboeken

Verderop in dit artikel bespreken we uitgebreid Audible, een dienst met een ruime selectie aan audioboeken. Toch willen we je ook laten weten dat er heel veel plekken zijn waar je audioboeken gewoon kunt kopen zoals je dat met reguliere boeken zou doen. Meestal download je ze gewoon als audiobestand. Dit soort sites zijn niet moeilijk te vinden. Bruna heeft bijvoorbeeld veel audioboeken en op Bol.com kun je ze ook vinden. Daarnaast kun je terecht bij iTunes voor luisterboeken op je iPhone of iPad en bij Google Play voor boeken die je op je Android-toestel wilt luisteren. Kortom, opties genoeg. Oh, en googelen op ‘audiobooks kopen’ brengt direct de beste opties naar voren.

©PXimport

3 Abonnementen

Er zijn ook abonnementsdiensten voor boeken, zoals Netflix dat is voor films en series. Je betaalt een vast maandbedrag en kunt, in sommige gevallen, net zoveel boeken downloaden en beluisteren als je wilt. De grootste Nederlandstalige site op dit gebied is Storytel, waarbij je voor 9,95 euro onbeperkt toegang hebt tot luisterboeken (let wel: toegang, je streamt de boeken, je downloadt ze niet). Luisterbieb is ook een interessante dienst, met name omdat je hem ook kunt gebruiken als je geen lid bent van de bibliotheek. Je bent dan wel beperkt tot boeken die behoren tot het publieke domein, dus je keuze is een stuk minder. Bliyoo is het boekenabonnement van Bruna, dat je voor 9,95 euro toegang biedt tot zowel boeken als luisterboeken.

Gratis?

©PXimport

4 Voor Windows 10

Een audioboek is natuurlijk gewoon een geluidsbestand. In theorie kun je dat gewoon afspelen in elk willekeurig programma dat mediabestanden afspeelt. Waarom dan op zoek naar een specifieke speler? Omdat je hierbij allerlei extra opties krijgt die het beluisteren van zo’n audioboek een stuk prettiger maken. Audiobooked is een goed voorbeeld van een app voor Windows 10. Deze gratis app (met advertenties) stelt je in staat om de afspeelsnelheid aan te passen, bladwijzers in te stellen en een slaaptimer te activeren. Daarnaast ondersteunt het programma een breed scala aan bestandsformaten.

5 Voor Android

Vrijwel elke aanbieder van audioboeken biedt ook een smartphone-app aan waarin je die kunt beluisteren. Maar het is ook fijn om een app te hebben die niet aan een dienst gekoppeld is. Wij vinden Smart AudioBook Player een fantastische Android-app voor het beluisteren van drm-vrije audioboeken. De app bevat superhandige functies, zoals het bijhouden van voortgang in verschillende boeken tegelijk, het aanmaken van personagelijsten, een automatische pauzefunctie voor als je in slaap valt enzovoort. De app mag veertien dagen gratis gebruikt worden, daarna vallen er wat functies weg tenzij je 1,99 euro betaalt, wat wij heel schappelijk vinden.

6 Voor iOS

In iOS kun je natuurlijk ook gewoon audioboeken downloaden in iTunes, en daarmee kun je de boeken ook gewoon afspelen. Maar dat programma is niet ideaal voor het beluisteren van audioboeken. Bookmobile Audiobook Player is dat wel. De interface is prachtig en de app bevat nagenoeg alle functies die Smart Audiobook Player voor Android ook heeft, maar dan mét de mogelijkheid om ook drm-beschermde content af te spelen (van bijvoorbeeld Audible of iTunes). De app is wel een stukje duurder, na een gratis proefperiode van zestig (!) dagen, betaal je 3,99 euro voor de app.

©PXimport

Drm

7 Audioboeken op cd

De meeste diensten voor audioboeken bieden je de mogelijkheid om in beperkte mate boeken op cd te branden. Dat is echter een hoop gedoe, en het gaat nog weleens mis (en aangezien je bij sommige diensten maar één brandlicentie per titel krijgt, is dat zonde). We raden in dit geval dan ook aan om het audiobestand te converteren naar een drm-vrij bestand met DRM Audio Converter for Windows. Niet helemaal de bedoeling natuurlijk, maar als je het echt alleen doet om een kopie voor jezelf op een cd te maken, zien wij daar geen probleem in. De app kost 39,95 euro, maar je mag hem wel gratis uitproberen.

©PXimport

8 Catalogus aanleggen

Ben je van plan een bibliotheek aan te leggen van honderden, misschien wel duizenden audioboeken? Dan is het handig om naast een app voor het beluisteren, ook een programma/app voor het beheren van je boeken te ehbben. All My Books is daarvoor een fantastisch programma, voornamelijk omdat het je helpt om je gehele boekencollectie in kaart te brengen (dus fysieke boeken, e-books én luisterboeken). All My Books vertelt je precies waar een boek in de kast staat, of waar het bestand op je harde schijf staat. Je moet er helaas wel 40 euro voor neertellen na de trial-versie van 30 dagen.

9 Delen of niet?

Dat je je gebrande cd niet tien keer moet kopiëren om met gratis boeken te gaan strooien, lijkt ons duidelijk. Maar hoe zit het met het delen van een account om zo samen van luisterboeken te profiteren, bijvoorbeeld in Audible of Storytel? Ook daar kunnen we kort over zijn: officieel mag dat niet, tenzij je het alleen deelt met andere mensen die op hetzelfde adres wonen (voor Storytel geldt die voorwaarde overigens anders: dat account mag simpelweg delen met maximaal één persoon). Het is lastig voor dit soort diensten om dit te controleren, maar de boekenmarkt zit in een lastige fase en probeert te digitaliseren, dus een beetje steun in plaats van misbruik is belangrijk.

©PXimport

Concentratie

10 Waarom Audible?

We gaan aan de slag met Audible, een dienst die we net al even genoemd hebben. Wat wij zo fantastisch vinden aan Audible, is dat wat je consumeert ook echt van jou is. Zelfs nadat je je abonnement opzegt (Audible kost vijftien euro per maand en daarvoor krijg je elke maand één boek en fikse korting op andere boeken), mag je de boeken nog steeds luisteren. Het aanbod van Audible is gigantisch – dát is niet zo vreemd, aangezien het bedrijf van Amazon is. Wel een groot nadeel: het aantal Nederlandstalige boeken is zeer beperkt.

©PXimport

11 Audible gebruiken

Om Audible te gebruiken, log je in op www.audible.com met je Amazon-account (of je maakt een nieuw account aan als je er nog geen hebt). Eenmaal ingelogd begint je gratis proefperiode van 30 dagen. Je krijgt direct één credit toegewezen. Zoek op de site het boek dat je wilt horen en kies vervolgens voor Buy Now with 1 Credit en klik daarna op Confirm purchase. Wanneer je nu de gratis Audible-app downloadt voor iOS, Android of Windows en inlogt met je Amazon-account, verschijnt het luisterboek direct in je bibliotheek en kun je gelijk luisteren.

12 Van luisteren naar lezen

Soms ben je aan het luisteren en krijg je de behoefte om te lezen, of andersom. Daar heeft Amazon ook aan gedacht, en om die reden is Audible Matchmaker geïntroduceerd. Als je hier naartoe surft en inlogt met je Amazon-account, dan scant de site of er eventueel audioboeken zijn die passen bij de e-books die je hebt gekocht of andersom. Als dat het geval is, dan kun je het ontbrekende exemplaar met korting kopen. In de Amazon Kindle-app kun je vervolgens tijdens het lezen eenvoudig overschakelen op luisteren of andersom. Je hebt daar dus wel de Kindle-app voor nodig.

©PXimport

E-books

13 E-books laten voorlezen

De audioboeken die je koopt via Audible, Storytel enzovoort, zijn ingesproken door mensen. Daarnaast is het nog mogelijk om een e-book voor te laten lezen. Dat is dan niet echt een luisterboek, maar spraaktechnologie is tegenwoordig zo geavanceerd dat het prima te doen is als je niet te hoge eisen stelt. Dit werkt op elk platform anders, maar zowel in Windows, als in iOS en Android, kun je via toegankelijkheidsopties aangeven dat je de teksten op het scherm wilt laten oplezen. Vervolgens open je simpelweg het e-book, waarna de spraakondersteuning de tekst op het scherm voorleest. Emotie ontbreekt, maar het werkt wel.

14 Zelf luisterboeken maken

Wat nu als je zelf een boek hebt geschreven waarvan je een audioversie wilt maken? Ook dat is mogelijk. Het enige dat je nodig hebt, is het daadwerkelijke boek (je dient dat te publiceren op Amazon) en een microfoon (wel een goede natuurlijk). Vervolgens log je in op ww.acx.com (alweer een bedrijf van Amazon) zoek je je boek op. Volg dan de instructies en na het inspreken (wat natuurlijk niet zomaar even gedaan is) kun je je audiobook via de site publiceren op Amazon, Audible en in iTunes. Je krijgt royalties als het daadwerkelijk verkocht wordt.

©PXimport

Gezellig, zo'n avondje gourmetten. Maar na afloop blijft er op het gourmetstel vaak aangebakken vet, gesmolten kaas en saus achter. Logisch dat je niet meteen zin hebt om de boel schoon te maken. Als je het slim aanpakt, is alles binnen een half uurtje weer schoon!

Laten afkoelen, maar wacht niet te lang

Zet het gourmetstel na gebruik uit en trek de stekker uit het stopcontact. Laat het geheel afkoelen tot het handwarm is. Wacht je te lang, dan koeken vet en kaas vast en wordt schoonmaken lastiger. Haal losse onderdelen zoals pannetjes, spatels en bakplaatjes eraf voordat je begint met schoonmaken.

Losse onderdelen schoonmaken

Gourmetpannetjes en bakplaatjes hebben meestal een antiaanbaklaag. Die blijft het mooist als je ze niet hardhandig schoon schrobt. Leg ze in warm water met een beetje afwasmiddel en laat ze tien tot vijftien minuten weken. Aangekoekte resten laten dan vanzelf los. Gebruik daarna een zachte spons of borstel en spoel alles goed af. Controleer altijd even de handleiding: sommige onderdelen kun je in de vaatwasser doen, andere juist niet.

©Saskia van Weert

Zo maak je het elektrische deel veilig schoon

Terwijl de pannetjes, spatels en losse bakplaatjes staan te weken, ga je door met het verwarmingselement. Dat element zelf mag nooit nat worden. Zie je vetspetters of etensresten, veeg die dan weg met keukenpapier zodra het gourmetstel is afgekoeld. Voor hardnekkiger vuil gebruik je een licht vochtige doek met een klein beetje afwasmiddel. Knijp de doek goed uit en zorg dat er geen water bij het snoer of in openingen komt. Droog alles direct na met een schone doek.

De bak- of grillplaat weer vetvrij krijgen

Heeft je gourmetstel een losse bak- of grillplaat, haal dan eerst het overtollige vet weg met keukenpapier. Leg de plaat vervolgens in warm water, zodat aangekoekte resten kunnen losweken. Is de bakplaat vast onderdeel van het gourmetstel, dan kun je deze uiteraard niet in water onderdompelen. Neem in dat geval de plaat af met een licht vochtige doek zodra hij is afgekoeld, eventueel met een beetje afwasmiddel. Zo voorkom je dat vet tijdens het schoonmaken uitsmeert. Gebruik vooral geen schuursponsjes of schrapers om het vet weg te krijgen, want die beschadigen de coating en zorgen ervoor dat eten de volgende keer sneller blijft plakken. 

Vergeet je tafel niet!

Vetspetters en gemorste saus zijn bijna niet te voorkomen. Leg daarom vooraf een afwasbaar tafelkleed of gebruik een papieren tafelkleed. Dat kan na het gourmetten rechtstreeks de vuilnisbak in. Houd tijdens het eten keukenpapier of doekjes bij de hand om gemorste resten meteen weg te vegen. Is de tafel toch vies geworden, neem hem dan zo snel mogelijk af met warm water en een mild schoonmaakmiddel.

Schoon wegzetten voor de volgende keer

Laat alle onderdelen volledig drogen voordat je het gourmetstel opbergt. Berg je alles nog vochtig op in de doos of kast, dan kunnen er snel muffe geurtjes ontstaan. Bewaar pannetjes en platen apart van elkaar, eventueel met een vel keukenpapier ertussen. Berg pannetjes en platen apart op, eventueel met een velletje keukenpapier ertussen. Zo voorkom je krassen. Zo is het volgende keer alleen nog maar een kwestie van de boel weer tevoorschijn halen en lekker gaan eten. Veel gourmetplezier!

Ben je op zoek naar een nieuwe televisie? Grote kans dat de afkortingen je om de oren vliegen. 4K, OLED, QLED... en dan ook nog die eindeloze lijst aan HDR-formaten. Vandaag zoomen we in op een specifieke term die je vaak op de doos ziet staan, vooral bij televisies van Samsung, Panasonic en Philips: HDR10+. Is het een marketingkreet of zie je het echt?

Het is een bekend scenario: je staat in de elektronicawinkel of scrolt door een webshop, en de specificatielijst van je droomtelevisie lijkt wel een geheimtaal. Fabrikanten beloven gouden bergen met termen die indrukwekkend klinken, maar waarvan de betekenis vaak vaag blijft. Toch is het zonde om deze termen zomaar te negeren, want achter die cryptische afkortingen gaan technieken schuil die je filmavond aanzienlijk kunnen upgraden. Het gaat tegenwoordig namelijk niet meer alleen om hoeveel pixels je scherm heeft, maar vooral om de kwaliteit van die pixels. Om te begrijpen waarom die plus in de naam HDR10+ zo belangrijk is, moeten we terug naar de basis.

Eerst even terug: Wat is HDR ook alweer?

HDR staat voor High Dynamic Range. Simpel gezegd zorgt deze techniek ervoor dat de beelden op je tv een groter contrast en meer kleuren hebben. Het zwart is dieper zwart en de felle lichten, zoals een explosie of de zon, knállen echt van je scherm zonder dat de rest van het beeld flets wordt. De standaardvorm hiervan heet HDR10. Dit is de basislaag die bijna elke moderne 4K-televisie ondersteunt. Maar HDR10 heeft één beperking: hij bepaalt aan het begin van de film de instellingen voor helderheid en contrast, en houdt die vervolgens de hele film vast.

©ER | ID.nl

De plus maakt het dynamisch

Hier komt HDR10+ om de hoek kijken. Die plus staat eigenlijk voor dynamische metadata. In plaats van één instelling voor de hele film, stuurt HDR10+ extra informatie mee naar je tv. Hierdoor kan de televisie het beeld scène voor scène of zelfs frame voor frame aanpassen. Zie het als een lichttechnicus die continu aan de knoppen draait om te zorgen dat elk specifiek shot er perfect uitziet, in plaats van dat hij het licht aan het begin instelt en daarna rustig koffie gaat drinken.

Wanneer zie je het verschil echt?

Klinkt goed op papier, maar merk je dit in de praktijk? Het antwoord is ja, vooral in films met veel wisselingen tussen licht en donker. Stel, je kijkt een film die begint met een scène in een zonovergoten woestijn, gevolgd door een scène in een pikdonkere grot. Bij standaard HDR10 stelt de tv zich in op het gemiddelde van de hele film. Omdat die woestijn zo fel is, kan de grot-scène er daarna wat te donker of dichtgelopen uitzien, waardoor details in de schaduw wegvallen.

Bij HDR10+ krijgt je tv, zodra de camera de grot in gaat, een seintje dat het donker wordt en het contrast moet worden aangepast. Hierdoor zie je opeens wél de details op de rotswanden en de texturen in de schaduw, terwijl de felle scènes nog steeds spathelder blijven. Kortom, HDR10+ haalt meer detail uit zowel de donkerste schaduwen als de felste hooglichten, precies op het moment dat het nodig is.

©Gorodenkoff - stock.adobe.com

Wat heb je nodig?

Om van HDR10+ te genieten, moeten alle schakels in de ketting kloppen. Allereerst heb je een geschikte televisie nodig. Vooral Samsung is de grote aanjager van HDR10+, maar ook merken als Panasonic, Philips en TCL ondersteunen het vaak. Let er wel op dat LG en Sony meestal kiezen voor de concurrent Dolby Vision.

Daarnaast moet de content (de film of serie die je kijkt) in HDR10+ geschoten zijn. Amazon Prime Video is de grootste aanbieder van HDR10+-materiaal op streaming-gebied, maar ook Apple TV+ en Google Play Movies bieden het aan. Netflix gebruikt helaas voornamelijk concurrent Dolby Vision. Tot slot ondersteunen veel 4K Ultra-HD Blu-rays het formaat ook als je liever fysieke schijfjes kijkt.

Direct aanschaffen dan maar...?

Is HDR10+ een reden om je huidige tv direct bij het grofvuil te zetten? Nee, dat niet. Maar sta je op het punt een nieuwe tv te kopen, bijvoorbeeld een Samsung, dan is het wel een hele fijne bonus. Het zorgt ervoor dat je films en series ziet zoals de regisseur ze bedoeld heeft: levendig, contrastrijk en vol detail. En ze hoeven tegenwoordig al helemaal niet meer de wereld te kosten.