ID.nl logo
Huis

Alles over ZigBee Light Link, slimme lampen-protocol

Wanneer je je verdiept in domoticaprotocollen kom je naast wifi, KlikAanKlikUit en Z-Wave vermoedelijk ook ZigBee tegen. In de praktijk is voor de consument ZigBee-apparatuur minder goed verkrijgbaar dan Z-Wave. Er is echter één uitzondering: verlichting. Het gaat hierbij wel om de specifieke variant ZigBee Light Link.

Wanneer je op zoek bent naar een geïntegreerd systeem voor slimme verlichting die is te bedienen met een app van de fabrikant, dan kom je al snel uit bij een systeem dat gebruikmaakt van ZigBee Light Link. Zo is niet alleen het populaire Philips Hue gebaseerd op ZZL, maar ook Osram Lightify, Innr en Ikea’s TRÅDFRI gebruiken ZigBee. Daarnaast komt Trust, dat overigens eigenaar is van KlikAanKlikUit, ook met slimme lampen die gebruik maken van ZZL. Het is niet voor niets dat ZigBee Light Link zo populair is, onder andere de verlichtingsfabrikanten Philips en Osram hebben meegewerkt aan het opstellen van de standaard.

ZigBee is een communicatieprotocol bedoeld voor personal area networks, gebaseerd op radiotechnologie met een laag energieverbruik. ZigBee Light Link (ZZL) is een zogenoemd profiel binnen ZigBee Pro bedoeld voor verlichtingstoepassingen in de consumentenmarkt. Diverse fabrikanten van slimme verlichting maken gebruik van ZZL als basis voor hun systeem.

Hoe ZigBee werkt

ZigBee is gebaseerd op de IEEE 802.15.4-standaard, een standaard voor ‘low-rate wireless personal area networks’ die onder andere een mesh-structuur ondersteunt. De standaard kan gebruikt worden op de frequentiebanden 868 MHz, 915 MHz of 2,4 GHz. In het geval van ZZL wordt de 2,4GH-band gebruikt met een maximale snelheid van 250 Kbit/s en een bereik van zo’n tien tot twintig meter. Bovenop de IEEE 802.15.4-standaard draait ZigBee Pro, het protocol dat de eigenlijke communicatie tussen apparaten en beveiliging voor zijn rekening neemt.

ZigBee Pro is weer onderverdeeld in verschillende toepassingsprofielen: een set afspraken over onder andere de berichten die verzonden worden. Het toepassingsprofiel ZZL bevat allerlei berichten om lampen aan te sturen waarbij onderscheid gemaakt kan worden tussen verschillende typen lampen. Daarnaast is in ZZL ook beschreven hoe lampen ingedeeld worden in groepen en scènes. Binnen het ZigBee-netwerk functioneren de nodes als routers of end-devices. Hierbij hebben routers de mogelijkheid om verkeer door te sturen.

Doorgaans werken nodes met een vaste stroomvoorziening zoals lampen als router, terwijl een sensor of losse afstandsbediening als end-device werkt. Daarnaast hebben de nodes verschillende rollen onderverdeeld in controllers en lightning-devices oftewel bediening en verlichting.

©PXimport

Beveiliging

Een groot verschil met andere ZigBee Pro-profielen is de manier waarop het ZigBee-netwerk wordt beveiligd. De 128bit-aes-versleuteling is hetzelfde, maar de benodigde sleutel wordt op een eenvoudigere manier uitgewisseld. Bij Light Link wordt namelijk geen gebruikgemaakt van de zogenoemde centrale coördinator die het netwerk beheert en eveneens functioneert als zogenoemd trust centre dat de encryptiesleutels beheert. Een nadeel van de coördinator is dat deze altijd beschikbaar moet zijn en dat werd voor een verlichtingssysteem dat ontworpen is voor thuisgebruikers niet handig bevonden.

Hoewel veel verlichtingssystemen geleverd worden met een bridge die altijd aan staat, is dit geen coördinator in ZigBee-termen. De bridge dient als controller én router tussen het ZigBee-netwerk en het normale ip-gebaseerde thuisnetwerk (en dus de app en eventuele api). ZZL maakt gebruik van 128bit-aes-encryptie met een unieke sleutel voor ieder netwerk. Wanneer je een lamp toevoegt, wordt een vaste geheime sleutel die aanwezig is in ieder zzl-apparaat eenmalig gebruikt om de unieke sleutel uit te wisselen. Deze geheime sleutel zou alleen beschikbaar moeten zijn voor fabrikanten van gecertificeerde apparatuur, maar hij is uitgelekt.

Daarnaast ondersteunt ZLL Touchlink, waarmee een lamp eenvoudig gekoppeld kan worden aan een controller. Het is theoretisch mogelijk dat de controle over een lamp wordt overgenomen. Hiervoor moet een eventuele aanvaller wel relatief dicht in de buurt van je huis zijn, de aanval verloopt immers over het ZigBee-netwerk.

Standaard?

Een van de voordelen van ZigBee Light Link zou moeten zijn dat je producten van verschillende fabrikanten kunt combineren, het is immers een standaard. Via deze site kun je controleren of een apparaat gecertificeerd is. Toch blijken er in de praktijk haken en ogen aan dit concept te zitten. Zo blokkeerde Philips in 2015 na een firmware-update lampen van andere fabrikanten, een beslissing waar ze na protest van gebruikers op terug kwamen.

Ook de lampen zelf kunnen voor problemen zorgen. Zo zijn Ikea’s lampen niet met Hue te koppelen omdat ze zich identificeren met het profiel ZigBee Home Automation, iets wat eventueel met een firmware-update is op te lossen. Ook Osrams Lightify-lampen werkten in het verleden niet lekker samen met systemen van andere fabrikanten, maar dit is opgelost met een firmware-update. Firmware-updates zijn dus (logischerwijs) ook voor lampen belangrijk, het is immers grotendeels software die de functionaliteit bepaald.

Een probleem is wel dat lampen niet van een update kunnen worden voorzien door de bridge van een andere fabrikant. Stel dat je dat Philips Hue gebruikt als basis voor je slimme verlichting, maar dat je ook lampen van Osram gebruikt. Dan heb je de Osram bridge nodig om je Osram-lampen bij eventuele problemen van een firmware-update te voorzien. De vermelding ZigBee Light Link én een officiële certificering biedt uiteindelijk geen garantie voor probleemloze comptabiliteit.

Belangrijke termen

Controller-devices: De nodes die commando’s versturen. Dit kunnen losse afstandsbedieningen zijn waarbij er onderscheid gemaakt wordt gemaakt tussen afstandsbedieningen zonder of met bediening voor kleuren, maar het kan ook een controller zijn die in het netwerk hangt zoals de Hue Bridge. Ook sensoren als een aanwezigheidssensor vallen onder controller-devices.

Lighting-devices: Dit zijn alle nodes in het netwerk die aangestuurd worden. Hieronder vallen uiteraard de lampen waarvoor vijf soorten gedefinieerd zijn (aan/uit, dimbaar, kleuren, uitgebreide kleuren en kleurtemperatuur), maar ook stekkermodules in een aan/uit- of dimmervariant.

Touch-link: Een methode om een node snel aan het netwerk toe te voegen door apparaten dichtbij elkaar te houden. Je voegt een (nieuwe) lamp bijvoorbeeld toe door een controller dichtbij de lamp te houden en een bepaalde knop in te drukken, waarna de beveiligingssleutel wordt overgebracht en de verbinding tot stand komt.

Ontwikkeling ZigBee

Zo zag de ontwikkeling van ZigBee er door de jaren heen uit.

2003: IEEE 802.15.4-standaard vastgesteld

2004: Draft ZigBee-standaard vastgesteld (IEEE 802.15.4-2003)

2005: ZigBee 2004

2006: ZigBee 2006

2007: ZigBee Pro (ook wel ZigBee 2007)

2007: ZigBee Home Automation geïntroduceerd

2012: ZigBee Light Link geïntroduceerd

2012: Philips Hue verschijnt op de markt

2014: Osram Lightify verschijnt op de markt

2017: Ikea TRÅDFRI verschijnt op de markt

De toekomst

Hoewel ZigBee klinkt als een standaard, is in de praktijk het ene ZigBee-product niet het andere. Door de vele toepassingsprofielen zijn de producten vaak niet compatibel met elkaar. Naast Light Link is er bijvoorbeeld Home Automation, Building Automation en Health Care. De ZigBee Alliance heeft in de vorm van ZigBee 3.0 een oplossing voor dit probleem.

ZigBee 3.0 maakt een einde aan de profielen, waardoor het mogelijk wordt om veel meer apparaten binnen één ZigBee-netwerk te gebruiken. Het is mogelijk om bestaande ZigBee-producten te upgraden naar ZigBee 3.0, maar het hangt uiteraard van de fabrikanten af of dat echt gaat gebeuren. Vooralsnog zijn er maar een paar ZigBee 3.0-producten op de markt.

▼ Volgende artikel
7 handige MagSafe-accessoires voor je iPhone
© hadrian | ifeelstock - stock.adobe.com
Huis

7 handige MagSafe-accessoires voor je iPhone

MagSafe is een handige technologie om je iPhone op te laden en om allerlei accessoires aan je toestel te bevestigen. In dit artikel bespreken we welke MagSafe-accessoires voor je iPhone het nuttigst zijn.

In een notendop:

  • Wat is MagSafe?
  • Bij welke aanbieders vind ik MagSafe-accessoires?
  • Welke iPhone-accessoires met MagSafe zijn handig?

Lees ook: Batterij leeg? Met deze tips houdt jouw smartphone het de hele dag vol!

Wat is MagSafe?

MagSafe is een technologie van Apple waarmee je compatibele accessoires magnetisch bevestigt aan je iPhone. De magneetring houdt de accessoires goed op zijn plek en maakt het mogelijk om accessoires snel te wisselen of simpelweg te verwijderen. 

MagSafe is aanwezig in alle iPhones sinds de iPhone 12, met uitzondering van de iPhone 16e en de iPhone SE-modellen. Op telefoons zonder MagSafe kan een magnetische sticker of een hoesje met magneet alsnog voor MagSafe-functionaliteit zorgen. Het voordeel van sneller draadloos opladen ontbreekt dan.

Beste MagSafe-accessoires voor iPhones

Sinds het bestaan van de technologie zijn er allerlei MagSafe-compatibele accessoires uitgebracht door Apple en andere fabrikanten. Bekendere andere aanbieders van producten die MagSafe ondersteunen zijn Belkin, OtterBox, Nomad, Mophie, Zens en Moment. Hieronder zie je welke MagSafe-accessoires voor iPhones wat ons betreft de moeite waard zijn.

MagSafe-oplader

Een MagSafe-oplader is een ronde schijf met een usb-c-kabel om je iPhone op te laden. Dankzij de magnetische ring in je iPhone blijft de oplader stevig op zijn plek, waardoor het opladen soepel en betrouwbaar verloopt. MagSafe is meestal sneller dan andere draadloze opladers, maar met een kabel gaat het nog altijd vlotter. MagSafe-opladers zijn ook compatibel met andere Apple-apparaten, zoals de AirPods Pro 2 en AirPods (3e generatie) met MagSafe-oplaadcase. 

MagSafe-oplaadstation

Als je je iPhone en andere Apple-producten tegelijk wilt opladen zonder rommelige kabels op je bureau of nachtkastje, is een oplaadstation een uitkomst. Er zijn 2-in-1-opladers en 3-in-1-opladers die ruimte bieden voor je iPhone, AirPods en/of Apple Watch, en zelfs 4-in-1-opladers met bijvoorbeeld een extra kabel om je iPad op te laden. MagSafe-oplaadstations zijn er ook te vinden met een standaard, zodat je je iPhone ook in de StandBy-modus kunt gebruiken, waarbij bepaalde informatie zoals de tijd of het accupercentage op het scherm wordt getoond. 

iPhone-hoesje met MagSafe-ring

Met een MagSafe-hoesje bescherm je je iPhone terwijl je gebruik kunt blijven maken van MagSafe. Door de magneetring in het hoesje lijn je het toestel goed uit met andere MagSafe-accessoires en blijven de accessoires steviger vastzitten dan bij hoesjes zonder magneetring. Heb je geen MagSafe-hoesje, dan zijn er ook losse magneetringen of -stickers verkrijgbaar die je op een hoesje kunt plakken.

©Irina Meshcheryakova | Masarik - stock.adobe.com

Lees ook: Zo vind je het ideale hoesje voor je smartphone

MagSafe-kaarthouder

Wie het liefst niet met allerlei losse spullen de deur uit wil, kan met een MagSafe-kaarthouder de belangrijkste passen meenemen door de kaarthouder magnetisch te bevestigen aan de achterkant van een iPhone. Zo heb je bijvoorbeeld je pinpas, creditcard en OV-chipkaart altijd bij de hand. De kaarthouder is ook weer eenvoudig van het toestel te halen, zodat je je iPhone draadloos kunt opladen of er een ander accessoire op kunt vastmaken.

Lees ook: Deze 20 nuttige accessoires maken meer van je smartphone

Autohouder met MagSafe

MagSafe-autohouders kun je bevestigen aan het dashboard, een luchtrooster of de voorruit van je auto. Door de ingebouwde magneet hang je je iPhone eenvoudig op aan de houder, zodat je kunt navigeren of handsfree kunt bellen. Sommige MagSafe-houders voor in je auto kunnen je iPhone ook draadloos opladen, maar bij andere autohouders is een losse kabel nodig. 

MagSafe-powerbank

Met een MagSafe-powerbank heb je altijd wat extra oplaadcapaciteit op zak. Je maakt de powerbank magnetisch vast aan de achterkant van je iPhone en kunt het toestel tijdens het opladen blijven gebruiken. MagSafe-powerbanks bieden vaak 5.000 of 10.000 mAh aan oplaadcapaciteit, waardoor je je iPhone één tot twee keer volledig kunt opladen. Sommige van deze powerbanks kunnen ook andere smartphones opladen via een kabel.  

©yalcinsonat - stock.adobe.com

Externe opslag met MagSafe

Relatief nieuw in het aanbod van MagSafe-accessoires is de externe solid state drive (ssd). De draagbare opslag is eenvoudig aan de achterkant van je iPhone te bevestigen, waardoor je altijd en overal genoeg opslag bij de hand hebt om video's op te nemen met je iPhone. De bestandsoverdracht is overigens niet draadloos: die verloopt via een usb-kabel. Er zijn MagSafe-ssd's te vinden met 1 TB, 2 TB of 4 TB aan opslagcapaciteit. Onder meer fabrikanten SanDisk en Lexar bieden portable ssd's aan met MagSafe. 

Bonustip: MagSafe-ringstandaard

Er zijn ook diverse telefoonhouders beschikbaar in de vorm van een MagSafe-ring. De ringstandaard bevestig je magnetisch aan de achterkant van je iPhone en kun je vervolgens uitklappen, zodat je je iPhone bijvoorbeeld in een prettige kijkhoek kunt plaatsen tijdens het kijken van je favoriete films of series. 

MagSafe-compatibel hoesje nodig?

Kies uit ruim 20.000 exemplaren

▼ Volgende artikel
AI of echt? Zo zie je het!
© AK | ID.nl
Huis

AI of echt? Zo zie je het!

Hoewel het steeds lastiger wordt om AI-gegeneerde content te herkennen, zijn er nog altijd signalen waaraan je door kunstmatige intelligentie gemaakte teksten, afbeeldingen en video's kunt herkennen. In dit artikel lees je hoe je echt van AI kunt onderscheiden.

In dit artikel bespreken we veelvoorkomende kenmerken van AI-gegeneerde teksten, afbeeldingen en video's. Maar: de signalen die we benoemen zijn geen zekerheid. Een ervaren AI-ontwerper kan content creëren zonder de ‘bekende’ kenmerken, waardoor herkenning lastiger wordt.

Lees ook: Dit zijn de populairste AI-tools voor het creëren van video's

Teksten

De makkelijkste manier om erachter te komen dat een tekst door een mens is geschreven (of op zijn minst is aangepast), is door te kijken naar de spelling. Hoewel AI-chatbots op inhoudelijk vlak vaak de mist in gaan, zul je ze zelden spel- of grammaticafouten zien maken. Online posts barsten vaak van de taalfouten*, dus een volledig correct geschreven post is al verdacht.

*tenzij er natuurlijk nog een goede eindredacteur van vlees en bloed naar heeft gekeken.

Hoewel er weinig taalfouten worden gemaakt, wil dat niet zeggen dat AI-teksten altijd mooi geschreven zijn. Zonder specifieke instructies hebben bots er namelijk een handje van om nogal wollig te zijn. Ze gebruiken vaak veel tekst om iets uit te leggen en herhalen dezelfde punten in andere bewoordingen.

Ook volgen ze uit zichzelf vaak een vast stramien. Eerst herhalen ze de vraag, dan geven ze een opsomming (bijna altijd met deelonderwerpen of bulletpoints) en tot slot komt er een conclusie (ingeleid door kortom of iets in dezelfde trant). De meeste AI-modellen zijn ook getraind om zo onpartijdig en neutraal mogelijk te zijn. Zelfs als ze gevraagd worden om een bepaald standpunt te verdedigen, is de beantwoording doorgaans voorzichtig en afstandelijk (sommige mensen vinden dat...).

Kortom (😉), als je ziet dat een online gebruiker een lange, opsommende reactie geeft zonder taalfouten, moeten de alarmbellen afgaan. Je kunt een chatbot echter instructies geven als 'hou het antwoord kort', of 'gebruik geen opsomming', waarmee je zulke signalen eenvoudig kunt verdoezelen. Bovendien is het ook zo moeilijk niet om expres een taalfoutje toe te voegen aan een AI-tekst, dus deze vorm van generatieve AI is momenteel waarschijnlijkst het moeilijks om betrouwbaar te herkennen.

Chatbots hebben de neiging om opsommingen te gebruiken.

Afbeeldingen

AI-afbeeldingen zagen er een paar jaar geleden nog heel nep uit, maar inmiddels moet je goed je best doen om ze te onderscheiden van echte afbeeldingen. Vooral AI-afbeeldingen van mensen blijven echter vooralsnog relatief eenvoudig te herkennen. De meeste AI-modellen hebben namelijk moeite met het weergeven van gezichtsuitdrukkingen, waardoor mensen vaak of emotieloos uit hun ogen kijken, of juist overdreven expressief zijn. Let ook altijd op de handen, want het gebeurt geregeld dat iemand er een zesde vinger bij krijgt. 👇

Verder zien teksten op afbeeldingen er vaak vervormd uit of ontbreken er zelfs complete letters, wat leidt tot onleesbare wartaal. Ook andere details ogen, als je inzoomt, vaak wat vervormd. Daarnaast voegt AI aan realistische beelden meestal een overdreven gloed en onnatuurlijke belichting toe, waardoor ze er wat té perfect uitzien.

Bedenk je bij het zien van een afbeelding tot slot of het logisch is wat je ziet. In het onderstaand plaatje zie je een leeuw en een lammetje gebroederlijk naast elkaar liggen. In het echte leven zou het lammetje allang lamsbout zijn. Wat doet de koning van de jungle trouwens in een herfstbos in plaats van op de savanne? En sinds wanneer lijkt een leeuw (gemiddelde gewicht rond de 150 kilo) maar een heel klein beetje groter dan een babyschaapje (dat een paar maanden na zijn geboorte misschien 25 kilo weegt)? Wie wat beter kijkt, ziet dus dat deze foto niet echt is, maar door AI gemaakt is.

©Activision

Video's

Naast dat de herkenningspunten die we bij de afbeeldingen genoemd hebben ook gelden voor video's, zorgt bewegend beeld ervoor dat AI nog vaker (en duidelijker) de mist in gaat. AI-gegenereerde animaties zijn namelijk vaak nog niet heel realistisch. Zo bewegen objecten en mensen meestal onnatuurlijk en 'zweverig', vaak in slow-motion.

AI-video's hebben er ook moeite mee om consequent te blijven. Hoe langer een video duurt, hoe meer deze uit elkaar valt. Zo zie je nog vaak dat een gezicht gaandeweg vervormt, of dat mensen en objecten op de achtergrond ineens verdwijnen. Daarom zul je in AI-video's ook zelden een shot zien die langer dan 10 seconden duurt. In deze video worden veel eigenaardigheden van AI-video's op grappige wijze uitgebeeld.

Dat AI logica niet begrijpt, uit zich tot slot ook duidelijk in video's. AI-gegenereerde eetvideo's zijn daar notoire voorbeelden van, aangezien mensen (of, zoals in dit voorbeeld, pandaberen) hun bestek vaak niet wegleggen voordat ze een slok drinken nemen. En dat er na het drinken nog net zoveel sap in het glas zit als voor het drinken verraadt ook dat een video AI is, zoals je hieronder kunt zien.

Watch on YouTube

Hoe zit het met AI-herkenningssoftware? Er zijn al behoorlijk veel tools gemaakt die automatisch kunstmatige content moeten kunnen herkennen. Vooral voor teksten zijn dit soort detectieprogramma's echter bij lange na nog niet betrouwbaar genoeg. Bij afbeeldingen en video's is de kans van slagen hoger, omdat ze mogelijk zijn voorzien van onzichtbare watermerken. Mocht je moeite hebben met het herkennen van AI-beelden, dan is er dus een kans dat een detectieprogramma uitkomst kan bieden.

Je onderdompelen in de wereld van AI?

VR-brillen voor smartphones