Windows 10 is al enige tijd officieel beschikbaar en er is veel om van te houden. Toch kunnen we ons best wel voorstellen dat je bijvoorbeeld een ander aanmeldscherm, bureaublad of startmenu verkiest. Met deze tips, trucs en tools geef je Windows een grondige facelift.

Startmenu

Tip 1 - Opruimen

Vind je al die live-tegels in het startmenu van Windows eerder verwarrend dan overzichtelijk, dan kun je ze eenvoudigweg weghalen. Het volstaat zo'n tegel met de rechtermuisknop aan te klikken en Van Start losmaken te selecteren. Heb je per ongeluk de verkeerde tegel verwijderd, dan kun je hem met hetzelfde gemak weer terugplaatsen: open het startmenu (via de Windows-toets), klik de betreffende app met de rechtermuisknop aan en kies Aan Start vastmaken. Merk trouwens op dat hier ook de optie Aan taakbalk vastmaken beschikbaar is. Via een eenvoudige sleepbeweging verplaats je de tegel naar de gewenste locatie binnen je startmenu. Op deze manier kun je het startmenu helemaal personaliseren.

©PXimport

Tip - Tegels laten zich makkelijk verwijderen van (en weer terugplaatsen in) het startmenu.

Tip 2 - Groter & fraaier

Kon jij het schermvullende startscherm van Windows 8 wél waarderen? Geen nood: klik in het Windows-systeemvak (dit vind je helemaal onderaan rechts) het pictogram van het Actiecentrum aan en klik op de knop Tabletmodus. Overigens kun je dat ook langs een andere weg doen: open het startmenu en kies Instellingen > Persoonlijke instellingen.

Ga naar de rubriek Start en activeer de schakeloptie Start opvolledig scherm weergeven. En nu je toch in dit menu bent beland: je vindt hier eveneens de optie Kiezen welke mappen in Start worden weergegeven terug. Via een eenvoudige schakelknop haal je bijvoorbeeld mappen als Documenten, Downloads, Muziek, Afbeeldingen, Persoonlijke map en Netwerk terug. En wil je eigenlijk een andere kleur voor je startmenu en voor de taakbalk en het Actiecentrum? Open dan de rubriek Kleur, duid de gewenste kleur aan en activeer de optie Kleur op de taakbalk, in Startmenu en Actiecentrum weergeven.

©PXimport

Tip 2 - Een eigen kleur voor het startmenu, taakbalk en actiecentrum.

Tip 3 - Structuur startmenu

In Windows 10 zitten alle geïnstalleerde apps en programma's verenigd onder één enkele knop: Alle apps. Windows 10 regelt de opbouw van dit menu weliswaar vanuit een interne database, maar dat neemt niet weg dat je zelf een en ander kunt bijsturen. In Windows 7 ging dat nog heel gemakkelijk (rechtsklik in het startmenu op het item Alle programma's en kies vervolgens Openen of Alle gebruikers), in Windows 10 gaat het met een kleine omweg.

Druk Windows-toets+R in en voer het commando %appdata%\Microsoft\Windows\Start Menu\Programs uit (voor een overzicht van de programma's in je eigen startmenu) of C:\ProgramData\Microsoft\Windows\Start Menu\Programs (voor een overzicht van de programma's die alle gebruikers in hun startmenu zien). Je belandt nu in de juiste map in de verkenner. Je kunt overigens ook je verborgen bestanden geven, en via je verkenner naar de juiste map navigeren. Vanuit deze programma-map kun je items herschikken, bewerken of verwijderen en snelkoppelingen toevoegen. Dit laatste doe je vanuit het contextmenu, via Nieuw / Snelkoppeling.

©PXimport

Tip 3 - Vanuit de verkenner is de menustructuur (van de desktopapplicaties) alsnog bereikbaar.

Tip 4 - Mini-startmenu

Een handig alternatief om snel de geïnstalleerde programma's te bereiken, is het toevoegen van een eigen mini-startmenu. Klik hiervoor met de rechtermuisknop op de Windows taakbalk en kies Werkbalken > Nieuwe werkbalk. Je krijgt nu de gelegenheid een map aan te duiden die in de vorm van een werkbalk zal opduiken in de Windows taakbalk. In het veld Map, onderaan dit venster, tik je vervolgens in: C:\ProgramData\Microsoft\Windows\Start Menu\Programs, waarna je bevestigt met Map selecteren. Als het goed is verschijnt nu rechts op de taakbalk de werkbalk Programma's en wanneer je hier het dubbele pijltje aanklikt, krijg je een handig mini-startmenu met je geïnstalleerde toepassingen.

Tip 5 - Alternatief startmenu

Vind je het nieuwe startmenu ondanks de voorgaande tips maar niets? Dan kun je ook overwegen om een compleet ander startmenu te gebruiken, zoals veel gebruikers dat bijvoorbeeld ook in Windows 8(.1) hebben gedaan. Er zijn diverse alternatieve oplossingen, maar tot de betere rekenen we graag Start10 (gratis demo daarna circa 4,50 euro) en het gratis ClassicShell.

Hoewel Start10 de prettigste interface heeft, gaan we hier wat dieper in op Classic Shell, omdat deze zeer veel functies heeft én gratis is. Tijdens de installatie krijg je de gelegenheid onderdelen als Classic Explorer en Classic IE niet mee te laten installeren: het volstaat het zwarte pijltje bij zo'n onderdeel aan te klikken en Entire feature will be unavailable te kiezen. Rond af met Next > Install > Ja > Finish.

©PXimport

Tip 5 - Windows 7? Of toch Windows 10?

Wanneer je nu de Windows startknop indrukt, verschijnt een instellingenvenster van Classic Start Menu. Wil je terug naar het startmenu van Windows 7, stip dan Windows 7 style aan. Om ook de oude startknop ('orb') terug te krijgen, plaats je een vinkje bij Replace Start Button, stip je Custom aan, druk je op de knop Pick Image en verwijs je naar het png-bestand dat je hier kunt downloaden. Bevestig met OK. Je startmenu ziet er nu al helemaal anders en vertrouwder uit. Wil je tijdelijk toch terug naar het nieuwe startmenu van Windows 10, dan zorgt de combinatie Shift+Windows-toets daar wel voor.

Tip 6 - Extra instellingen

Classic Shell Menu laat zich nog op allerlei andere manieren finetunen. Klik de orb met de rechtermuisknop aan en kies Instellingen. Plaats bovenaan een vinkje bij Show all settings, zodat er maar liefst tien extra tabbladen tevoorschijn komen. Om te beginnen, wijzigen we de taal naar het Nederlands: open het tabblad Language, kies voor nl-NL[...] en klik vervolgens op Klik hier om het te installeren. Bevestig met OK, klik de orb nogmaals met de rechtermuisknop aan en kies Exit.

Open het startmenu en start Classic Start Menu instellingen op: de interface is nu geheel Nederlandstalig. We raden je aan alle tabbladen en opties even door te lopen, het zijn er indrukwekkend veel. Interessant zijn in elk geval de tabbladen Controle, Hoofdmenu, Zoekvenster en Menu uiterlijk. Je zult merken: nagenoeg elk aspect van het Classic Shell Menu laat zich haarfijn aanpassen zodat het hele menu zich naar jouw wensen vormt.

©PXimport

Tip 6 - Classic Shell Menu is zeer functie- en optierijk.

Aanmeld- en vergrendelscherm

Tip 7 - Zonder achtergrond

Wanneer je je bij Windows 10 wilt aanmelden via je login-naam en wachtwoord, krijg je standaard een achtergrondafbeelding te zien. Wil je liever één achtergrondkleur, dan moet je in het register zijn. Druk op Windows-toets+R en voer het commando regedit uit. Open de sleutel HKEY_LOCAL_MACHINE\SOFTWARE\Policies\Microsoft\Windows\System. Ga naar het menu Bewerken en kies Nieuw / DWORD (32 bits)-waarde. Geef het nieuwe item de naam DisableLogonBackgroundImage mee, dubbelklik erop en stel de waarde op 1 in. Sluit de registereditor af, druk op Windows-toets+L en je zult merken: de achtergrond van je aanmeldscherm is verdwenen. Die kleurt evenwel nog altijd blauw.

Liever een andere kleur? Dat kan eenvoudigweg via het Startmenu > Instellingen > Persoonlijke Instellingen > Kleuren. Schakel de optie Automatisch een accentkleur uit mijn achtergrond selecteren uit en kies de gewenste kleur. Een geheel eigen kleur kan ook: druk op Windows-toets+R en voer het commando rundll32.exe shell32.dll,Control_RunDLL desk.cpl,Advanced,@Advanced uit. Selecteer Kleurenmixer weergeven en maak gebruik van de schuifknoppen bij Tint, Intensiteit en Helderheid. Bevestig met Wijzigingenopslaan.

©PXimport

Tip 7 - De 'oude' kleurenmixer geeft je meer keuzes, ook voor het aanmeldscherm.

Eigen login-achtergrond

Windows 10 maakt het je niet gemakkelijk om het achtergrondplaatje van je aanmeldscherm door een eigen ontwerp te vervangen. Immers, dat vergt een ingreep in een Windows-systeembestand (Windows.UI.Logon.pri) en zoiets doe je eigenlijk nooit zonder risico.

Nu zijn er wel tools met een grafische interface die je op eenvoudige manier toelaten de achtergrondafbeelding in te ruilen voor een eigen exemplaar, maar op internetfora kom je altijd wel gebruikers tegen die door het inzetten van zulke tools op onverwachte problemen zijn gebotst. Een van de meest genoemde tools is Windows 10 Login Background Changer (1.2 of hoger). Dit programma dien je uit te voeren als administrator, maar op onze testtoestellen weigerde het te functioneren. Wil je het zelf proberen, dan doe je dat op eigen risico.

©PXimport

Tools die de achtergrond van je aanmeldscherm wijzigen? Niet geheel zonder risico.

Tip 8 - Eigen vergrendelingsscherm

Wanneer je je pc even verlaat en je wilt vermijden dat anderen heimelijk in je documenten bladeren, dan zet je je Windows-sessie 'op slot' met Windows-toets+L. Ook nu verschijnt er een vergrendelingsscherm ('lock screen'). Overigens krijg je dit scherm ook te zien bij het opstarten van je pc, dit is een soort erfenis van de 'touchscreen-benadering' van Windows 8.

Standaard toont Windows op dit scherm een foto met een grot-en-zeezicht, maar die afbeelding laat zich makkelijk door een eigen exemplaar vervangen. Open het startmenu en kies Instellingen > Persoonlijke instellingen > Vergrendelingsscherm. Bij Achtergrond kun je nu kiezen tussen Afbeelding en Diavoorstelling en net daaronder kun je dan de gewenste afbeelding(en) selecteren. Verder geef je hier ook aan van welke apps je op dit vergrendelingsscherm een snelle of gedetailleerde status wilt zien.

©PXimport

Tip 8 - Het vergrendelingsscherm kun je wel gemakkelijk van een eigen afbeelding voorzien.

Tip 9 - Geen vergrendelingsscherm

Wil je dat vergrendelingsscherm liever kwijt zodat je meteen doorgaat naar het eigenlijke aanmeldscherm, dan kan dat via de 'Editor voor lokaal groepsbeleid'. Druk op Windows-toets+R en voer het commando gpedit.msc uit. Navigeer in het linkerpaneel naar Computerconfiguratie > Beheersjablonen > Configuratiescherm > Persoonlijke instellingen. Dubbelklik vervolgens in het rechterpaneel op Vergrendelingsschermniet weergeven. Stip de optie Ingeschakeld aan en bevestig met OK. Sluit het editor-venster af.

Windows 10 Home-gebruikers hebben deze handige editor niet. Voor hen zit er weinig anders op dan een kleine registeringreep te doen. Start regedit op en navigeer naar de sleutel HKEY_LOCAL_MACHINE\SOFTWARE\Policies\Microsoft\Windows. Klik de sleutel Windows met de rechtermuisknop aan en kies Nieuw / Sleutel. Geef deze nieuwe sleutel de naam Personalization. Selecteer deze sleutel, ga naar het menu Bewerken en kies Nieuw > DWORD (32 bits)-waarde. Noem dit item NoLockScreen, dubbelklik hierop en vul hier de waarde 1 in. Bevestig met OK en sluit de editor af.

©PXimport

Tip 9 - Via een omwegje is het mogelijk het vergrendelingsscherm uit te schakelen.

Bureaublad

Tip 10: Eigen bureaubladachtergrond

Je hebt intussen gemerkt dat Windows voor je bureaublad standaard dezelfde achtergrondafbeelding gebruikt als bij het aanmeldscherm. Microsoft noemt dit het 'Hero-ontwerp' en blijkbaar hebben ze kosten noch moeite gespaard om deze achtergrond te ontwerpen. Als je er meer over wilt weten, bekijk je hier een filmpje.

Een eigen achtergrond instellen kan gelukkig nog steeds. Open via het startmenu weer de Instellingen > Persoonlijke instellingen en klik op Achtergrond. In het uitklapmenu bij Achtergrond krijg je drie opties: Afbeelding, Effen kleur of Diavoorstelling en afhankelijk van de gekozen optie verschijnen aangepaste keuzemogelijkheden.

©PXimport

Tip 10 - De bureaubladachtergrond kun je naar jouw wens aanpassen.

Tip 11 - Hero-kleuren

Vind je het Hero-ontwerp wel leuk, maar heb je het liever in een andere kleur, klik dan hier. Gebruik hiervoor bij voorkeur Google Chrome, omdat noch in Edge noch in IE alle functionaliteiten van deze site ondersteunen.

Je krijgt nu de Hero-achtergrond in miniatuur te zien en met een schuifknop stel je de gewenste kleur in. Vervolgens druk je de knop 1080p in, of 4K mocht je de gelukkige eigenaar van een 4K-monitor zijn. Het bijhorende jpg-bestand wordt nu gedownload, waarna je het instelt als achtergrond van je bureaublad door het bestand met de rechtermuisknop aan te klikken en Als bureaubladachtergrond gebruiken te selecteren.

©PXimport

Tip 11 - Wel een fan van Hero? Bekijk het dan eens in een ander kleurtje.

Andere onderdelen

Tip 12 - Klok & actiecentrum

Wanneer je in Windows 10 vanuit de Windows taakbalk bepaalde pictogrammen aanklikt, dan zul je merken dat Microsoft een aantal schermen en 'fly-outs' door nieuwe versies heeft vervangen. Denk maar aan de panelen voor het instellen van de klok, het volume en het actiecentrum (notificatiecentrum) vanuit het systeemvak. Kun je hier maar niet aan wennen, dan kun je met behulp van enkele registeringrepen de vertrouwde panelen terughalen.

We beginnen met die van de datum- en tijdinstellingen. Start de registereditor weer op door regedit uit te voeren en navigeer naar HKEY_LOCAL_MACHINE\SOFTWARE\Microsoft\Windows\CurrentVersion\ImmersiveShell. Ga naar het menu Bewerken, kies DWORD (32 bits)-waarde en geef het item de naam UseWin32TrayClockExperience. Dubbelklik hierop en geef die de waarde 1 mee. Bevestig met OK en sluit regedit af. Het volstaat de 1 in 0 te wijzigen om weer de nieuwe klok-interface te zien.

Je hebt intussen in het rechterpaneel bij ImmersiveShell al het item UseActionCenterExperience opgemerkt, met als standaardwaarde 1. Keer je liever terug naar de vroegere interface van het actiecentrum/notificatiecentrum, dubbelklik dan op dit item en geef het de waarde 0 mee in plaats van 1.

©PXimport

Tip 12 - Liever weer naar de oude interface voor het instellen van datum en tijd? Het kan!

Tip 13 - Volume-interface

Ook wanneer je het luidsprekerpictogram aanklikt in het systeemvak van Windows 10 zie je een vernieuwd paneel verschijnen. Als je ook hiervoor liever het oude exemplaar terug hebt, blader je in de registereditor naar HKEY_LOCAL_MACHINE\SOFTWARE\Microsoft\Windows NT\CurrentVersion. Klik met de rechtermuisknop op deze sleutel en kies Nieuw / Sleutel. Geef die de naam MTCUVC. Open deze nieuwe sleutel en creëer een nieuwe DWORD (32 bits)-waarde. Noem die EnableMtcUvc en laat de waarde ingesteld op 0. Terugkeren naar de nieuwe volume-interface doe je door het item EnableMtcUvc weer te verwijderen.

©PXimport

Tip 13 - Opnieuw de verticale schuifknop voor het volume.

Bij ID.nl zijn we gek op producten met een mooie prijs of die iets bijzonders te bieden hebben. Daarom gaan we een paar keer per week op zoek naar zulke deals. Dit keer een bijzondere categorie die nog niet eerder aan bod is geweest: verstelbare bureau's voor een ergonomische werkplek.

Veel mensen die thuiswerken heb niet altijd de mogelijkheid om een apart bureau te gebruiken en ziten bijvoorbeeld vaak aan de eet- of keukentafel. Toch kan het lonen om te investeren in een goed bureau, omdat daarmee - in combinatie met een goede stoel - je werkhouding een stuk beter wordt. Wij bekijken vijf handige bureaus 's die in hoogte verstelbaar zijn.

Casaria 160x75

Het tafelblad van dit bureau uit de Casaria‑lijn is in hoogte verstelbaar van 73 tot 118 cm en beweegt met een snelheid van 2,25 cm per seconde. Je bedient de motor via een lcd‑scherm en kan twee voorkeursstanden opslaan, zodat je met één druk op de knop naar je favoriete werkhoogtes gaat. Er zit ook een herinneringsfunctie in die je eraan herinnert om weer te gaan staan of juist te zitten. Met het robuuste stalen frame en een draagvermogen van 80 kg is het bureau geschikt voor zware monitoren. Handige details zijn de kabelgeleider, beker‑ en koptelefoonhouder en in hoogte verstelbare poten. Het blad van 160 × 75 cm bestaat uit twee delen en is afgewerkt met melamine zodat het tegen een stootje kan. Dit bureau komt inclusief montagebenodigdheden en is verkrijgbaar in verschillende kleurvarianten.

Avalo 140x60

Avalo levert dit elektrisch verstelbaar bureau (de P58) met een compact blad van 140 × 60 cm. De hoogte is traploos verstelbaar van 73 tot 117 cm en kun je drie verschillende hoogtestanden opslaan. Dat is handig als je het bureau deelt met collega's of medethuiswerkers, of wanneer je snel wilt wisselen tussen zit‑ en stahouding. De bediening gebeurt via een bedieningspaneeltje aan de voorkant; met één druk op de knop gaat het blad naar de gewenste stand. Het frame is gemaakt van staal, het blad van P2‑melamine en de rand is afgewerkt met hittebestendig ABS. Verder wordt benadrukt dat het bureau plug‑and‑play is: je hoeft alleen de stekker in het stopcontact te steken en kunt meteen aan de slag. Door het smalle ontwerp past het bureau goed in kleinere kamers, maar biedt het toch voldoende ruimte voor een monitor, toetsenbord en documenthouder. Voor wie een elektrische zit‑sta‑oplossing zoekt met geheugenfunctie en solide materialen is dit model een optie.

Avalo 120x60

Dit is een kleinere variant van de hierboven besproken Avalo AP58. Dit model heeft een 20 cm minder breed blad, maar uiteraard ook elektrisch verstelbaar. Net als de grotere uitvoering varieert de hoogte van 73 tot 117 cm en kan het bureau drie standen onthouden. Voor het instellen gebruik je een eenvoudige bediening waarbij je een favoriete zit‑ en stahoogte opslaat en later oproept. Het frame bestaat uit staal en het blad uit melamine met een rand van warmtebestendig ABS. D tafel weegt 27 kg en is het daardoor stabiel zonder moeilijk te verplaatsen. Ook deze uitvoering is plug‑and‑play; je hoeft geen ingewikkelde montage uit te voeren. Door de compactere afmetingen is dit model ideaal voor kleinere werkplekken of voor wie extra apparatuur (zoals een printer) op een tweede tafel wil plaatsen. De strakke vormgeving past in verschillende interieurs en de elektrische motor zorgt ervoor dat je eenvoudig van houding wisselt.

VDD Gaming 118x58cm

Het frame van deze VDD is elektrisch in hoogte verstelbaar van 73 tot 118 cm. Hiermee wissel je gemakkelijk tussen zitten en staan en kun je de juiste houding aannemen voor langdurige sessies. Het witte werkblad van 118 × 58 cm biedt voldoende ruimte voor een monitor en toetsenbord en dankzij de krachtige motor is het maximaal belastbaar tot 60 kg. De tafel wordt geleverd met instructies en alle benodigde onderdelen, waardoor je de montage zelf kunt uitvoeren. Er worden geen extra functies zoals geheugenstanden vermeld, waardoor je elke gewenste hoogte handmatig instelt. Voor wie een elektrisch verstelbaar bureau zoekt dat weinig ruimte inneemt, is dit een praktische optie; vooral gamers zullen baat hebben bij het kunnen aanpassen van de werkhoogte tijdens een sessie.

Schaffenburg Linesto Plus 140x80

Het Schaffenburg Linesto Plus‑bureau is een rechthoekige tafel met een T‑poot. Het frame is zonder gereedschap te monterenen in hoogte verstelbaar met een drukknop tussen 65,5 en 85,5 cm. De maximale belasting bedraagt 70 kg. De hoogtebediening gebeurt via een knop aan het onderstel; er zijn geen geheugenstanden. De tafel is voorzien van een 25mm dik melamine blad, een metalen onderstel en stelvoeten om de tafel waterpas te zetten. Kabelbeheer is mogelijk via accessoires, en er zijn diverse blad‑ en framekleuren beschikbaar. Het Schaffenburg-bureau heeft verder een stalen frame met twee telescoperende buisdelen en een krasvaste coating. Als enige in dit overzicht is deze Linestor geen zit/sta-bureau, maar kan hij in zithoogte tot maximaal 85,5 cm worden gebracht.

Sinds juni 2025 is het voor fabrikanten van smartphones verplicht om een energiebabel voor hun apparaten te voeren. De consument kan aan de hand van het energielabel zien hoe energiezuinig een telefoon is, maar ook hoe makkelijk het is om de telefoon te (laten) repareren en wat het updatebeleid voor de software is. Door middel van het nieuwe energielabel kun je dus veel bewuster kiezen voor een bepaalde telefoon.

Het energielabel werd ooit bedacht om apparaten op een uniforme manier te vergelijken, los van marketingclaims. Door elk product in te delen op een schaal van A tot en met G ontstaat ruimte om echte koplopers te herkennen en achterblijvers aan te sporen. Smartphones waren nog niet eerder voorzien van een energielabel, maar hebben dat vanaf juni 2025 wel gekregen. Dat is logisch, want bij smartphones draait energie-efficiëntie niet alleen om het stopcontact, maar vooral om hoe slim hardware en software met de energie van een accu omgaan en hoeveel jaren je uit dezelfde telefoon haalt. Door die informatie eenduidig te tonen, verschuiven de argumenten over de oplaadtijd en de schermgrootte naar hoelang een telefoon meegaat en hoe makkelijk hij te repareren is.

Energie en duurzaamheid

Een smartphone gaat gemiddeld gezien wel een dagje mee op een enkele acculading, afhankelijk natuurlijk van het gebruik door de eigenaar. Erg veel energie wordt er dus niet verspild, maar de grootste winst wat betreft het klimaat is vooral te behalen uit de levensduur van de smartphone en of deze makkelijk te repareren is. De EU koppelt het nieuwe energielabel aan het eco-design van de telefoon. Het label dat de telefoon krijgt, is afhankelijk van een aantal factoren en is een gemiddelde van de prestaties van al deze factoren. Welk factoren dat zijn, lichten we je hieronder verder toe.

Levensduur accu

Het nieuwe energielabel laat zien wat de gemiddelde levensduur van de accu van de telefoon is. Dat wordt bekeken aan de hand van het aantal laadcycli: hoe vaak kan een telefoon opnieuw worden opgeladen voordat de kwaliteit van de accu achteruit gaat? Daarbij wordt een capaciteitsvermindering van 80 procent aangehouden: na hoeveel keer laden is de capaciteit tot 80 procent gedaald? Hoe hoger dit getal, des te betrouwbaarder is de accu.

Uithoudingsvermogen

Uiteraard wordt er ook gekeken naar de gebruiksduur van een telefoon of tablet als deze volledig is opgeladen. Door het uitvoeren van een zogeheten reallife-situatie wordt het gemiddelde gebruik van een smartphone geëmuleerd. Hoeveel uur en minuten je met de smartphone kunt werken op die enkele lading, wordt op het label getoond.

Vrije val

Een van de andere eigenschappen waarop wordt getest, is de vrije val-test. Hoe snel gaat een telefoon kapot als je deze vanaf een bepaalde hoogte op een harde ondergrond laat vallen? Misschien vraag je je af wat dit met duurzaamheid te maken heeft? Nou, heel veel: als je telefoon snel kapot gaat als je hem laat vallen, moet je al snel een nieuwe. Niet heel duurzaam dus. Op het energielabel vind je de valbestendigheid tussen de A en E. Hoe lager de letter (A), des te beter kan zo'n telefoon een val overleven. De test is gebaseerd op een val van 1 meter boven een verharde ondergrond en wordt met vijf modellen van hetzelfde toestel tot wel 270 keer uitgevoerd.

Elke keer dat een telefoon is gevallen, wordt gecontroleerd of het scherm nog functioneert en reageert op aanrakingen, of de camera het nog doet, of de mobiele functies als wifi en mobiel nog werken, of de telefoon kan worden opgeladen en of de audio nog goed functioneert. Barsten in het frame of het glas worden wel geaccepteerd, mits de telefoon nog veilig kan worden gebruikt. Bijvoorbeeld als het glas wel gebarsten is, maar geen splinters heeft.

Bescherming tegen stof of water

Ook de zogeheten IP-tests (IP = Ingression Protection, of indringbescherming) worden uitgevoerd bij de telefoons en zijn een belangrijk onderdeel van de algehele score die een telefoon krijgt. De apparaten worden getest op het binnendringen van stof en water. De waterbestendigheidstest controleert bijvoorbeeld of een smartphone bestand is tegen spatwater vanuit verschillende richtingen, zonder dat de werking of veiligheid van het toestel wordt aangetast. Hiermee wordt gegarandeerd dat een telefoon in elk geval bestand is tegen vocht, bijvoorbeeld bij het gebruik tijdens een regenbui, het morsen van vloeistof of het gebruik van natte handen.

Repareerbaarheid

Een ander duurzaamheidsonderdeel waar de EU goed naar kijkt, is de repareerbaarheid van een smartphone. Dat omvat een groot aantal parameters, zoals welke onderdelen makkelijk te vervangen zijn, in hoeverre een consument bepaalde onderdelen zelf kan vervangen, en hoelang en hoe goed bepaalde onderdelen van de telefoon op voorraad zijn.

De EU wil dat smartphones langer meegaan en eenvoudiger te herstellen zijn – zowel door professionele reparateurs als (in bepaalde gevallen) door consumenten zelf. De eisen met betrekking tot repareerbaarheid blijven minimaal zeven jaar gelden na het einde van de verkoop van een model.

©WICHAN SHOP

Een fabrikant van een smartphone moet garanties kunnen geven met betrekking tot de ondersteuning van een telefoon. Als een toestel op de Europese markt wordt uitgebracht, mag de consument verwachten dat een telefoon zeven jaar na het verschijnen van de telefoon op de markt nog steeds gerepareerd kan worden.

Onderdelen

De reparatie- of 'vervangarantie' geldt voor alle essentiële onderdelen van een smartphone of tablet, zoals de accu, camera's, externe poorten voor audio en opladen, de microfoons en luidsprekers, de knoppen en de scharnieren als het een opklapbare telefoon betreft. De fabrikant moet zelfs de schroefjes op voorraad hebben als de originele niet meer kunnen worden gebruikt.

De bovenste onderdelen kunnen door een fabrikant of een telefoonreparateur worden gerepareerd, maar de EU vindt dat ook consumenten zelf onderdelen moeten kunnen bestellen en vervangen, zoals de accu, de achterzijde, de hele beeldschermunit en de oplader. Voor die zelfrepareerbaarheid krijgt een telefoon ook een waardering van A t/m E. De fabrikant is daarnaast verplicht om aan te geven waar reserveonderdelen te verkrijgen zijn, welk gereedschap er nodig is om de reparatie te kunnen uitvoeren en waar je de benodigde handleidingen kunt vinden.

Reparatie-index

Telefoonfabrikanten moeten dus uitgebreide informatie geven over hoe je je smartphone kunt repareren, maar ook over de complexiteit van de reparatie. Zijn de onderdelen die je wilt vervangen bijvoorbeeld makkelijk te bereiken, of moet je eerst andere onderdelen verwijderen om erbij te kunnen? Ook dat wordt allemaal opgenomen in de uiteindelijke classificering van de telefoon: hoe minder stappen er nodig zijn, des te hoger is de score die wordt toegekend.

Tot slot

De Europese Unie heeft met het nieuwe energielabel voor smartphones een goede stap gezet in de richting van duurzaamheid. Het uiteindelijke doel is om ervoor te zorgen dat fabrikanten meer hun best gaan doen om een zo makkelijk mogelijk te repareren telefoon uit te brengen. Deze strengere regels in de EU betekenen ook dat deze toestellen in andere landen buiten de EU makkelijker te repareren zullen zijn, omdat een telefoonfabrikant waarschijnlijk niet compleet verschillende uitvoeringen van een model smartphone gaat maken. Maar of consumenten in landen buiten de EU ook zo makkelijk zelf aan onderdelen kunnen komen, is dan nog maar de vraag; deze mate van tegemoetkoming aan of bescherming van de consument gelden vaak niet in andere landen. Fabrikanten hoeven deze informatie dus niet beschikbaar te stellen in landen buiten de EU.