Wellicht heb je een omvangrijke cd-collectie die je zonder kwaliteitsverlies wilt digitaliseren of wil je opslagruimte besparen door muziek in hoge kwaliteit naar je computer en overige apparatuur te streamen. We zetten de mogelijkheden op een rij om van muziek - in topkwaliteit - te genieten.

Lokale muziek

Tip 01: Windows Media Player

Windows Media Player is een gebruiksvriendelijk programma om muziekbestanden te beheren en af te spelen. Heb je al eens muziek gedownload via downloadnetwerken of via een officieel verkoopkanaal? Met Windows Media Player breng je gemakkelijk alle muziek op je pc in kaart. Het is handig dat het programma standaard al in de meeste Windows-versies aanwezig is, hierdoor hoef je het vaak niet meer te downloaden.

Start het programma op via het startmenu en klik achtereenvolgens op Organiseren / Bibliotheken beheren / Muziek. Via Toevoegen selecteer je de opslaglocatie van je muziekbestanden. Bevestig met Map opnemen. Wanneer de muziek verspreid staat opgeslagen, voeg je meerdere mappen toe. Dubbelklik links op Muziek en gebruik de rubrieken Artiest, Album en Genre om de bestanden te sorteren.

©PXimport

Tip 01 Windows Media Player helpt je om muziekbestanden te ordenen.

Tip 02: Rippen

Als je goede cd's hebt liggen, is het slim om hiervan een kopie op je computer te bewaren. Wanneer de cd onverhoopt beschadigd raakt, kun je in ieder geval nog naar de muziek luisteren. Bovendien heb je met een digitale versie veel meer afspeelmogelijkheden. Voor het rippen van muziekbestanden doe je wederom een beroep op Windows Media Player. Het is zinvol om de ripinstellingen nauwkeurig door te nemen, omdat je daarmee de audiokwaliteit van de muziekbestanden bepaalt. Ga naar Organiseren / Opties en open het tabblad Muziek rippen. Als je de muziekbestanden op veel verschillende apparaten wilt afspelen, ligt MP3 natuurlijk voor de hand. Besef wel dat vanwege de relatief hoge compressie er veel data verloren gaat.

Dit resulteert in een magere geluidskwaliteit, zelfs wanneer je de schuifregelaar onder Audiokwaliteit maximaal instelt. Vooral op goede hifi-installaties is het kwaliteitsverlies goed hoorbaar. Het is beter om een exacte kopie van de cd te maken. Kies om die reden bij voorkeur voor WAV (zonder kwaliteitsverlies). Bewaar de instellingen met OK. Doe het schijfje in de cd/dvd-lade en zet voor alle liedjes een vinkje. Klik ten slotte bovenaan op Cd rippen.

©PXimport

Tip 02 Met Windows Media Player rip je cd's het beste naar wav.

Tip 03: Exact Audio Copy

Een nadeel van wav-bestanden is dat ze veel ruimte innemen op de harde schijf, namelijk zo'n 600 MB per muziekalbum, omdat ze ongecomprimeerd worden opgeslagen. Een zeer populair formaat om muziekbestanden op te slaan is flac. Weliswaar maakt dit bestandstype de oorspronkelijke muziekdata via compressie ongeveer veertig procent kleiner, maar er is geen sprake van kwaliteitsverlies. Met Windows Media Player lukt het niet om cd's te rippen naar flac. Je gebruikt voor deze klus het gratis softwarepakket Exact Audio Copy. Ga naar www.exactaudiocopy.de en klik aan de linkerkant op Download. Sla het exe-bestand op door een downloadlink aan te klikken. Dubbelklik op het exe-bestand en neem via Next alle stappen van de wizard door. Je hoeft hierbij geen instellingen te wijzigen. Bevestig uiteindelijk met Install / Finish.

©PXimport

Tip 03 Exact Audio Copy installeert verschillende componenten op je pc.

Tip 04: Ripinstellingen

Zodra je Exact Audio Copy voor de eerste keer opstart, kies je in een configuratiewizard de gewenste instellingen. Kies voor Volgende en selecteer de cd/dvd-drive van je pc. Als je er maar één hebt, is het juiste station al aangevinkt. In het volgende scherm kun je kiezen om cd's snel of secuur te rippen. Met laatstgenoemde optie is er minder kans op fouten. Selecteer in dat geval I prefer to have accurate results. De software vraagt je vervolgens om een audio-cd in te voeren. Via verschillende testen beoordeelt het programma de leesopties van de cd/dvd-drive. In het pop-upvenster kies je voor Configure. Klik op Volgende en wacht totdat Exact Audio Copy de test heeft afgerond. De uitslag verschijnt in beeld, waarna je driemaal klikt op Volgende. Selecteer als muziekformaat FLAC (around 6 MB/minute). Kies vervolgens tweemaal voor Volgende.

©PXimport

Tip 04 Aan de hand van een audio-cd maakt de software een inschatting van de leesopties.

Tip 05: Indexeren

Het is belangrijk dat je de muziek kunt terugvinden op je pc, NAS, smartphone of tablet. Dit gebeurt aan de hand van tags. Tags zijn digitale labels waarin informatie over de muziek staat opgeslagen, zoals de artiest, de titel van het liedje, het album en het jaar van uitgave. Een groot voordeel is dat Exact Audio Copy in staat is om tags automatisch uit een online database te plukken. In de vervolgstappen van de configuratiewizard uit tip 4 kun je dat instellen. Geef een e-mailadres op en klik op Volgende. Bepaal eventueel welke bestandsnaam je de muziekbestanden wilt geven. Sluit de configuratiewizard af met Volgende / Voltooien.

©PXimport

Tip 05 Exact Audio Copy haalt metadata uit de database van freedb.

Tip 06: Cd in flac-formaat

Nadat je de configuratiewizard hebt doorgenomen, kom je in de gebruikersomgeving van Audio Exact Copy terecht. Handig om te weten is dat je de software in het Nederlands kunt gebruiken, hoewel de vertaling niet overal even goed is. Ga naar EAC / EAC Options / General. Achter Use language selecteer je Dutch, waarna je bevestigt met OK. Je kunt nu een complete cd in flac opslaan. Doe een audio-cd in de cd/dvd-lade. Alle nummers van het album verschijnen in beeld, maar er zijn nog geen tags zichtbaar. Navigeer achtereenvolgens naar Database / Haal CD Informatie Uit / Verwijder Metadata Provider. Bevestig met Ja. De tags worden nu automatisch toegevoegd. Klik nogmaals op Ja en Kleine afbeelding om de hoes te zoeken.

Selecteer een afbeelding en klik op Transfereer geselecteerde afbeelding naar EA. Optioneel kun je ook nog songteksten opzoeken. Klik aan de linkerkant op CMP en geef aan in welke map je de flac-bestanden wilt opslaan. Zodra je bevestigt met OK, start Exact Audio Copy met rippen. Na pakweg tien minuten staat de volledige audio-cd in hoge kwaliteit op je pc.

©PXimport

Tip 06 Kies de gewenste opslaglocatie voor je flac-bestanden.

Flac-bestanden afspelen

Windows Media Player heeft niet de juiste codec aan boord om flac-bestanden af te spelen. Gelukkig kun je die wel toevoegen, zodat het programma evengoed in staat is om de muziek te decoderen. Surf naar www.free-codecs.com/download/madFLAC.htm en klik onderaan op DOWNLOAD. Kies op de volgende pagina weer voor Download om het zip-bestand op te slaan. Klik met de rechtermuisknop op het zip-bestand en pak het archief uit. Dubbelklik tot slot op Install.bat. Nu kun je ook met Windows Media Player flac-bestanden afspelen. Heb je geen zin om een externe codec te installeren? De programma's Winamp en VLC media Player ondersteunen van zichzelf al het flac-formaat.

©PXimport

Installeer de externe codec madFLAC om flac-bestanden met Windows Media Player af te spelen.

Tip 07: Tags toevoegen

Wanneer je al muziek op de pc hebt staan, kan het zinvol zijn om een tag-programma te installeren. Door namelijk alle muziek van de juiste tags te voorzien, kun je alles gemakkelijk terugvinden. Het Duitse Mp3tag is hier een handig programma voor. Betreed de website www.mp3tag.de/en en klik bovenaan in de menubalk op DOWNLOAD. Download het exe-bestand en open het programma vervolgens op je pc. Klik telkens op Volgende zonder iets te wijzigen. Via Installeren / Volgende / Voltooien staat Mp3tag op de computer.

Start het programma vervolgens op. Ga naar Bestand / Map toevoegen en blader naar de map met je muziekbestanden. Bevestig met Map selecteren. Selecteer met ingedrukte muisknop de nummers waarvan je de tags wilt wijzigen. Navigeer daarna naar Tagbronnen / freedb. Je markeert de optie bepaal via web-zoeken en klikt op OK. Vul de juiste trefwoorden in en bekijk via Volgende de resultaten. Dubbelklik op het juiste zoekresultaat. Als alle gegevens kloppen, klik je op OK. Je hoeft nu alleen nog maar een hoesje toe te voegen. Hiervoor gebruik je de database van Amazon. Selecteer wederom alle nummers van het album. Ga naar Tagbronnen / Cover Art / Amazon.com. Geef een trefwoord op. Via Volgende wijs je het juiste muziekalbum aan. Klik op Volgende / OK om de afbeelding toe te voegen. Je slaat de gewijzigde tags op via Bestand / Tag opslaan.

©PXimport

Tip 07 Met Mp3tag wijs je eenvoudig tags toe aan audiobestanden.

Streamingdiensten

Tip 08: Grooveshark

Hoef je muziek niet zo nodig in eigen beheer te hebben, dan kun je ook via gespecialiseerde diensten online muziek streamen naar je pc. Het voordeel is dat je keuze hebt uit miljoenen nummers. Wanneer je niet de allerbeste kwaliteit wenst, kun je de gratis dienst Grooveshark overwegen. Surf naar www.grooveshark.com en bekijk op de startpagina alle suggesties. Als je een leuke artiest tegenkomt, klik je op de hoes om het liedje af te spelen. Op deze manier voeg je meerdere nummers toe aan de wachtlijst. Overigens kun je ook op de naam van een artiest of liedje zoeken. Gebruik de bedieningsknoppen in het onderste deelvenster om het gewenste nummer te selecteren. Je kunt jezelf eventueel bij Grooveshark registreren.

Klik rechtsboven op Account Aanmaken. Je vult de velden onder E-mailadres en Wachtwoord in, waarna je bevestigt met Account Aanmaken. Het volgende venster mag je overslaan, want het is niet verplicht om persoonlijke gegevens achter te laten. Klik op Sluiten. Een pluspunt is dat je met een account muziek aan je favorieten kunt toevoegen. Voer maar eens een zoekopdracht uit en klik achter een liedje op het hartje. Verder kun je ook afspeellijsten creëren. Ga met je muis bovenaan op de naam van je profiel staan en kies voor Afspeellijsten. Via MAAK geef je een naam en beschrijving op. Bevestig als laatste met Maak Afspeellijst. Je kunt nu nummers aan de lijst toevoegen.

©PXimport

Tip 08 Met een Grooveshark-account bewaar je nummers in een afspeellijst.

Tip 09: Qobuz

Voor fanatieke muziekliefhebbers is de audiokwaliteit van Grooveshark onvoldoende. Ook bekende diensten als Spotify en Deezer zijn voor audiopuristen veelal niet goed genoeg. Bij het mp3-bestandsformaat treedt er namelijk nogal veel verlies op. Gelukkig is Qobuz een muziekdienst die muziek wel in cd-kwaliteit aanbiedt. Voor een bedrag van 19,99 euro per maand stream je flac-bestanden naar je pc en mobiele apparaten. De eerste maand mag je de dienst gratis uitproberen. Surf naar www.qobuz.com en klik bovenaan op ABONNEMENTEN. Scrol een stukje omlaag totdat je de knop ABONNEREN ziet verschijnen. Via Mijn account maken kun je een registratieformulier invullen of inloggen met je Facebook-profiel.

De proefmaand start pas nadat je een betaalwijze hebt opgegeven. Maak een keuze en volg de gevraagde stappen om de betaalmethode te selecteren. Als je niet verder wil met Qobuz, zorg er dan voor dat je binnen dertig dagen je abonnement opzegt, dan zullen er geen kosten in rekening worden gebracht. Je abonnement opzeggen, doe je op je persoonlijke profielpagina. Klik bovenaan op je gebruikersnaam en ga naar Accountinstellingen. Bevestig onderaan met Mijn Qobuz-account definitief verwijderen.

©PXimport

Tip 09 Qobuz vraagt voor zijn hifi-abonnement 19,99 euro per maand.

Tip 10: Muziek streamen

Met Qobuz stream je op verschillende manieren muziek. Wil je genieten van de hoogste audiokwaliteit, dan is het zinvol om Qobuz Desktop te installeren. Surf naar www.qobuz.com/nl-nl/applications en klik op Qobuz Desktop voor Windows installeren. Dubbelklik op QobuzDesktopSetup.exe en voer de installatieprocedure uit. Je klikt rechtsboven op Se connector, waarna je inlogt met je gebruikersnaam en wachtwoord. Het programma staat standaard ingesteld op mp3-kwaliteit. Klik bovenaan op je profielnaam en kies voor Voorkeuren.

Onder Streamingkwaliteit selecteer je de optie Echte cd-kwaliteit (Lossless), zodat je geniet van de beste geluidskwaliteit. Keer terug naar het hoofdscherm en gebruik de zoekfunctie om leuke muziek te vinden. Via de knop Afspelen luister je naar liedjes. De Qobuz-app laat je ook muziek streamen naar Android- en iOS-apparaten.

©PXimport

Tip 10 Qobuz is vooralsnog de enige streamingdienst die muziek in cd-kwaliteit aanbiedt.

Qobuz op hifi-apparatuur

Qobuz maakt voortdurend afspraken met fabrikanten van hifi-apparatuur. Het resultaat hiervan is dat de Qobuz-bibliotheek op veel receivers en mediastreamers rechtstreeks beschikbaar is. De muziekdienst heeft hiervoor deals gesloten met onder meer Sonos, Simple Audio, Harman Kardon, Popcorn Hour en Bluesound. Een voorwaarde is wel dat de hifi-apparatuur is verbonden met internet.

©PXimport

Met afspeelapparatuur van Sonos heb je direct toegang tot de Qobuz-bibliotheek.

Tip 11: Albums kopen

Sinds kort kun je bij Qobuz ook nummers en albums in cd-kwaliteit aanschaffen. Hiermee breid je de eigen collectie uit, omdat je eigenaar wordt van de bestanden. Je vindt de winkel op het webadres www.qobuz.com/nl-nl/shop. Snuffel rond door het aanbod en klik op een albumhoesje wanneer je iets leuks hebt gevonden. Je hebt de keuze om een volledig album of losse nummers te kopen. Maak een beslissing en klik op DOWNLOAD. Je kunt kiezen om de bestanden in alac, wma lossless of flac op te slaan.

©PXimport

Tip 11 De downloaddienst van Qobuz biedt tegen betaling muziek met een prima geluidskwaliteit aan.

Misschien heb je het al gemerkt: je komt online steeds meer posts en reacties tegen die door kunstmatige intelligentie zijn gemaakt. Het aantal bots dat zich voordoet als gewone internetgebruikers lijkt verder toe te nemen. Stevenen we af op een internet dat, zonder dat we het doorhebben, wordt gedomineerd door AI-gegenereerde content?

Met de opkomst van generatieve AI werd het eind 2022 ineens veel makkelijker om een bot teksten en afbeeldingen te laten creëren alsof ze door een mens zijn gemaakt. Vooral nu we een paar jaar verder zijn en AI-modellen alsmaar beter lijken te worden, wordt het ook lastiger om te weten of een onlinefoto of -post door een mens of door een bot is gemaakt. Steeds meer internetgebruikers vrezen dat we op een punt komen dat er zó veel realistische AI-content online wordt geslingerd, dat posts, reacties, foto’s en video’s van menselijke gebruikers worden ondergesneeuwd door die van bots. Als dat scenario werkelijkheid wordt, is het internet dan nog wel bruikbaar?

Niet te bewijzen

Over de angst voor zo’n doemscenario wordt al lange tijd gediscussieerd, maar pas sinds kort begint dit idee populair te worden. Dat komt voornamelijk door de ‘Dead Internet Theory’. Die werd in 2021 bedacht door een internetforumgebruiker en stelt dat het internet al sinds 2016 hoofdzakelijk uit bots bestaat. “Deze theorie werd al snel een meme die zich over het hele internet verspreidde”, zegt Danny Lämmerhirt. Hij staat aan het hoofd van het Future Internet Lab van onderzoeksinstantie Waag Futurelab, dat zich bezighoudt met de toekomstige ontwikkeling van het internet.

Volgens hem is het dan ook geen wetenschappelijke theorie, aangezien de claim niet is te bewijzen. Dat beaamt Maarten Sukel, AI-ontwikkelaar en schrijver van het boek De AI-revolutie. “Het is erg lastig meetbaar, omdat de AI-modellen zo goed zijn geworden.” Toch vindt hij de theorie niet per se vergezocht. “Als je de logica volgt dat je een beperkt aantal mensen hebt op de wereld, maar in theorie een onbeperkt aantal bots online kunt loslaten, is de kans groot dat er op een gegeven moment zoveel bots zijn dat ze voornamelijk nog met elkaar praten.”

Wantrouw de babypauw

Er zijn in ieder geval aanwijzingen dat de AI-content toeneemt. Zo toont een onderzoek van Harvard aan dat de hoeveelheid kunstmatige media en hun zichtbaarheid op X in 2023 duidelijk is gegroeid. Daarnaast heeft Meta onlangs aangekondigd dat het vanaf 2025 meer AI-gegenereerde content op Facebook en Instagram wil plaatsen. Dit gebeurt onder meer door zelf een lading AI-profielen op de sociale media los te laten die met echte gebruikers moeten communiceren. De techreus hoopt dat zijn platformen daardoor ‘vermakelijker en aantrekkelijker’ worden, zodat mensen langer actief blijven op de sociale media.

Een door Meta gemaakt AI-account op Instagram.

Ook als je geen sociale media gebruikt, is de toename van online AI-content merkbaar. Zoek op Google Afbeeldingen maar eens naar ‘Baby Peacock’. Een groot deel van de foto’s die je daar ziet, is AI-gegenereerd. “Dat komt doordat de echte babypauw nogal lelijk is”, legt Sukel uit. “Er worden daardoor amper foto’s van gemaakt en dus zijn plaatjes van een babypauw vaak nep.” Dit is nu nog een uitzonderingsgeval, maar geeft wel aan dat AI al vrijwel overal op het internet zijn sporen nalaat.

©Abdallah - stock.adobe.com

Deze babypauw is net zo schattig als dat hij nep is.

Beeld: Abdallah, stock.adobe.com.

Makkelijker catfishen

De toename van AI-gegenereerde content is volgens Lämmerhirt op zichzelf geen reden voor zorg. “Als je voor de lol een dom AI-plaatje online deelt, kan het heel onschuldig zijn. Het wordt pas een probleem als het misleidend wordt.” AI-bots worden daar volgens de deskundigen regelmatig voor ingezet, bijvoorbeeld op datingplatforms. Een gesprekspartner kan zomaar een bot zijn die je probeert op te lichten. “Die vraagt dan bijvoorbeeld met een of andere smoes of je geld kunt opsturen. Dat is wel heel kwalijk en iets waar je goed op moet letten.”

Bots op datingapps zijn geen nieuwe ontwikkeling, maar volgens de AI-ontwikkelaar wordt het probleem wel verergerd door generatieve AI. “Voorheen werden nepprofielen nog gemaakt op basis van echte foto’s. Als je toentertijd werd gecatfisht, kon je altijd nog opzoeken of de profielfoto ergens online te vinden was en op die manier achterhalen dat je met een oplichter aan het praten was. Inmiddels kan dat niet meer, omdat je gezichten gewoon kunt genereren.”

Kaas vastlijmen

Ook kunnen AI-bots worden gebruikt om politieke meningen van gebruikers te beïnvloeden, weet Robin Effing, AI- en socialmediadeskundige bij de Universiteit van Twente. “Veel partijen, waaronder regimes, hebben er belang bij om online discussies te verstoren. Eerder werden daar mensen uit landen als India voor betaald. Zij werden achter de computer gezet, maar het wordt steeds makkelijker om dat soort werk aan chatbots over te laten.” Zo bleek onlangs dat Rusland duizenden bots op sociale media als TikTok had losgelaten om de Roemeense verkiezingen te beïnvloeden.

Bots verspreiden overigens niet alleen schadelijke desinformatie in opdracht van kwaadwillenden. AI heeft van zichzelf al de neiging om onjuiste informatie te genereren. Lämmerhirt noemt als voorbeeld een incident waarbij Googles AI-zoekmachine een opvallend antwoord gaf op de vraag: ‘Hoe zorg je ervoor dat kaas niet van je pizza afvalt?’ Het advies? De kaas met lijm aan de pizzabodem vastplakken.

Waar dit antwoord vandaan kwam? Iemand plaatste dit advies als grap op een forum, waarna de bot het klakkeloos als serieuze tip overnam. “Dat is wel illustratief van wat er kan gebeuren als je AI ongecontroleerd zijn gang laat gaan.”

Kaas aan pizza vastlijmen? Prima idee, volgens Google.

Minder moderatie

Om de toestroom van AI-desinformatie in de kiem te smoren zijn er volgens de experts verschillende opties, al is geen van allen echt ideaal. AI-modellen kunnen bijvoorbeeld AI-content gaan voorzien van een onzichtbaar watermerk, zodat herkenningssoftware meteen ziet of een post van ChatGPT vandaan komt of een foto nep is. Het is alleen moeilijk om alle AI-modellen – waar er duizenden van zijn – te dwingen om watermerken te gaan gebruiken. “Momenteel is er ook geen trend dat dit uit eigen beweging gedaan wordt”, vertelt Lämmerhirt. Daarnaast kunnen zulke watermerken momenteel nog eenvoudig worden omzeild. Effing: “Er zijn veel maskeringstechnieken om AI-content te verbergen. ChatGPT-teksten kun je bijvoorbeeld in een algoritme gooien dat bepaalde tekens verwisselt, zoals de hoofdletter i met de kleine l. Mensen zullen het verschil niet zien, maar detectiesoftware kun je zo om de tuin leiden.”

Volgens Lämmerhirt is strengere moderatie een betere optie. Techplatformen moeten dan zelf actief (AI-gegenereerde) desinformatie opsporen en verwijderen, misschien ook wel met behulp van AI-systemen. “We zien alleen dat X en sinds kort ook Meta steeds minder modereren”, vervolgt de Waag-onderzoeker. In plaats daarvan willen ze leunen op een systeem waarbij gebruikers zelf misleidende content van een ‘fact check-label’ kunnen voorzien. “Dat is een slechte aanpak, want dat laat zien dat deze bedrijven zelf geen keuzes meer willen maken en hun rol van platformbeheerder niet serieus nemen.”

AI-detectiesoftware is nog verre van betrouwbaar. De tekst in deze afbeelding is volledig door AI geschreven, maar de software denkt daar anders over.

China-model

Nog een andere oplossing zou zijn om gebruikers zich te laten verifiëren voordat ze een account aan mogen maken, om te voorkomen dat ze meerdere ‘sock puppet-profielen’ kunnen beheren. Op sommige platformen, zoals chatdienst Signal, gebeurt dat al met een telefoonnummercontrole. Dat is volgens Sukel een redelijk betrouwbare manier om te controleren of je gebruikers echt zijn, maar waterdicht is het niet. Je kunt namelijk ook een prepaid simkaart kopen en daar een bot aan koppelen. Een zogeheten China-model is volgens Effing een grondigere methode. “Dan moet je bijvoorbeeld naar het gemeentehuis met je paspoort voordat je een account krijgt. Dan ben je van heel veel problemen af. Alleen dat leidt tot massasurveillance en dat is ook niet gewenst.”

Op Signal moet je je telefoonnummer verifiëren voordat je een account krijgt.

Blijf op je hoede

Kortom, een écht goede methode om schadelijke AI-content en -bots te weren is er nog niet. Nóg niet inderdaad, want de deskundigen hebben er vertrouwen in dat de huidige uitdagingen met AI op te lossen zijn. Zo denkt Sukel dat onderzoekers vroeg of laat een manier verzinnen om AI-gegenereerde desinformatie betrouwbaar weg te filteren. “In het verleden is dat ook altijd gelukt, bijvoorbeeld met e-mail”, zegt de AI-ontwikkelaar. “Daar werd steeds meer spam verstuurd, maar toen kwamen er robuuste spamfilters en is dat probleem in zekere zin opgelost.”

Spamfilters voor e-mails doen hun werk goed; krijgen we in de toekomst iets soortgelijks voor AI-content?

Tot het zover is, moeten we ermee leven dat we het internet delen met veelal onzichtbare en onbetrouwbare bots. Effing raadt daarom aan om altijd goed op je hoede te blijven. “Ik denk dat het heel gezond is om je bij elke reactie op internet als eerste af te vragen: hoe groot is de kans dat dit door een reguliere burger geschreven is? Je kunt er momenteel van uitgaan dat de meerderheid van de user-generated content online niet door gewone mensen is geschreven, maar ofwel door ingehuurde mensen of door een bot.”

Volgens Sukel moet je vooral bij gebruikersrecensies goed op je tellen passen. “Het is natuurlijk heel makkelijk om tegen een AI-bot te zeggen: schrijf 500.000 negatieve recensies over mijn concurrent en evenveel positieve over mijn eigen toko. Je kunt niet meer blind vertrouwen op platformen als Tripadvisor.”

Lämmerhirt ziet dat gebruikers langzamerhand beter worden in het herkennen van bots. “Er zijn onderzoeken die aantonen dat mensen hun onlinegedrag aanpassen. Ze ontwikkelen strategieën om nepaccounts te identificeren en vermijden deze accounts vervolgens. Hier valt nog wel veel winst te behalen. Ik denk dus dat het belangrijk is dat we ervoor zorgen dat mensen nog kritischer worden op de oorsprong van online content.”

“Als je op een platform zit met veel AI-onzin waar je niet blij van wordt, ga dan lekker weg”, adviseert Sukel tot slot. “Jij bent het product. Als er genoeg mensen weggaan, wordt dat platform gedwongen om zich te verbeteren. Je hoeft het niet zomaar te accepteren.”

Gebruikersrecensies op Tripadvisor: zijn ze nog te vertrouwen?

Diensten als iCloud-foto’s en Google Foto’s zijn handig om je foto’s te back-uppen, beheren en delen. Alleen is de online opslagruimte beperkt. Ook je kijkt naar je privacy, zijn deze oplossingen niet altijd ideaal. Er zijn gelukkig gratis tools waarmee je bijna dezelfde ervaring hebt als bij deze online diensten. Je zet je foto’s niet in de cloud, maar gewoon op je eigen pc of NAS.

Er is weinig mis met de gespecialiseerde cloudopslagdiensten van Apple, Google, Microsoft (OneDrive) en Dropbox. Je kunt hiermee prima foto’s bewaren en delen. De tools zijn voor dit gebruik zelfs uitstekend, maar de opslagruimte is vaak beperkt en het blijven cloudoplossingen. Je bestanden staan dus ergens anders opgeslagen.

Overweeg je een alternatief om foto’s te synchroniseren zonder cloudopslag, dan zijn er meerdere opties, zoals Nextcloud (met de Photos-app), PhotoPrism, digiKam en Piwigo. Wij zijn gecharmeerd van de opensource-dienst Immich en Synology Photos, die je specifiek voor de Synology-NAS kunt gebruiken. Beide tools bieden functies als automatische fotoback-ups, album- en gebruikersbeheer, gezichtsherkenning, tijdlijnweergave, tagging, locatiegebaseerd zoeken, delen, raw-bestanden en toegang via een webinterface. Kortom, er is weinig in de cloudoplossingen dat je bij deze gratis tools niet vindt. We maken eerst kennis met Immich (uitgesproken als het Engelse ‘image’) en daarna met Synology Photos. We focussen ons hierbij op de installatie, de initiële configuratie en het basisgebruik.

Immich

Docker-installatie

Immich wordt frequent geüpdatet en is beschikbaar voor meerdere platformen. Wij gaan aan de slag met de installatie onder Windows. Dit doen we via het gratis Docker Desktop. Docker Desktop beheert containers, een soort lichte, afgescheiden virtuele omgevingen met alle benodigde apps, services en instellingen. Installeer de app met enkele muisklikken en start deze op (de eerste keer kun je op Accept en tweemaal op Skip klikken). Minimaliseer vervolgens het venster, maar laat de app actief.

Goed om te weten: je kunt Immich via Docker ook op je NAS installeren, wat hier ook wel Container Manager (Synology) of Container Station (QNAP) genoemd. In dit artikel gaan we hier alleen niet verder op in.

Docker Desktop heb je met een paar muisklikken geïnstalleerd en opgestart.

Voorbereiding

Immich installeren we dus als Docker-container. Eerst voer je enkele voorbereidingen uit. Open de verkenner en ga naar de map Linux (onderaan). Open vervolgens de submap docker-desktop en dan Home. Maak hier een map met jouw naam en daarbinnen de submap Docker. Binnen deze docker-map maak je de map Immich-app aan. Het pad wordt dus: \\wsl.localhost\docker-desktop\home\<je_naam>\docker\immich-app.

Creëer nu twee submappen in een andere map op een schijf met genoeg opslagruimte: Library en Postgres (bijvoorbeeld C:\Users\<je_accountnaam>\Docker\Immich\library).

Navigeer nu in de verkenner naar de map Immich-app. Houd de Shift-toets ingedrukt, klik met rechts op een lege plek en kies PowerShell-venster hier openen. Houd de verkenner geopend en ga via deze pagina naar de downloadsite. Klik bij Get docker-compose.yml file op het documenten-pictogram (Copy), plak dit in PowerShell met Ctrl+V en druk op Enter om het yml-bestand te downloaden. Herhaal dit voor het commando bij Get .env file, zodat zowel het yml-bestand als het env-bestand in de map Immich-app staan.

Open het env-bestand in een teksteditor, bijvoorbeeld Notepad++ of Kladblok, en pas de volgende variabelen aan:

Zorg ervoor dat de paden kloppen met jouw situatie en sla het aangepaste bestand op.

Voordat je de container installeert, moet je eerst enkele variabelen aanpassen in het env-bestand.

Installatie

Alles is nu klaar om de Docker-container met Immich te draaien. Ga terug naar de map Immich-app en voer het commando docker-compose up -d uit. Dit zorgt ervoor dat alle benodigde onderdelen worden gedownload en uitgevoerd. Na enkele minuten zie je in het Docker Desktop-venster, bij Containers, dat de vier Immich-onderdelen actief zijn. Test dit direct door Localhost:2283 op de adresbalk van je browser in te vullen. Dit is de standaardpoort waarop Immich draait; dit zie je bij Immich_server in het Docker-containeroverzicht. Als het nodig is, kun je het poortnummer aanpassen in het yml-bestand. Klik in de webinterface op Aan de slag om daadwerkelijk met Immich te starten.

Je kunt de containers op elk moment stoppen en starten vanuit Docker Desktop. Dit doe je in de rubriek Containers: selecteer Immich en druk op Stop of Start.

De vier containers zijn gestart en Immich is nu bereikbaar vanuit de webinterface.

Configuratie

Je begint met het aanmaken van een beheerdersaccount. Vul de gevraagde gegevens in en bevestig met Registreren. Log daarna in met het opgegeven e-mailadres en wachtwoord.

Klik in het welkomstvenster op Thema, kies Licht of Donker, en ga naar Privacy. Hier kun je de kaartfunctie inschakelen (om foto’s via coördinaten op een kaart te tonen) en de versiecontrole activeren (voor het ontvangen van updates).

Ga vervolgens naar Opslagtemplate en bepaal of je fotobestanden automatisch wilt ordenen op basis van metadata. Als dit ingeschakeld is, kun je bij Voorinstelling een structuur kiezen met een sjabloon. Kies bijvoorbeeld voor {{y}}-{{MMMM}}-{{dd}}/{{filename}}. Bevestig met Klaar.

Je kunt via een sjabloon je foto’s bewaren op basis van bepaalde metadata.

Basisgebruik

Links in de webinterface zie je een venster met onderdelen als Foto’s, Verkennen, Kaart, Delen, Favorieten, Albums en Gereedschap. Open Foto’s, klik op de plusknop en selecteer de gewenste fotobestanden. De geüploade foto’s verschijnen als miniaturen in een tijdlijn. Bovenaan zie je een zoekbalk met rechts een filterknop om media te selecteren op onder meer naam, plaats, camera, datum en type. Gebruik Uploaden (rechtsboven) om extra foto’s toe te voegen.

Selecteer een of meer foto’s. Rechtsboven verschijnen meerdere knoppen, zoals Toevoegen aan favorieten (voor de rubriek Favorieten) en een menu om de selectie te downloaden, archiveren, verwijderen, de datum of locatie te wijzigen, of miniaturen en metadata te vernieuwen.

Via Toevoegen aan kun je foto’s aan een album toevoegen. Klik op +Nieuw album om een album te maken dat je terugvindt in de rubriek Albums. Gebruik Verkennen in het linkervenster om foto’s gegroepeerd te zien op tijd, locatie of – via AI – op herkenbare objecten, gezichten of thema’s, zoals berglandschappen.

De webinterface van Immich heeft wel wat weg van Google Foto’s.

Back-ups en delen

Je vindt in de webinterface ook de optie Delen. Klik hierop, voeg een beschrijving toe en eventueel een wachtwoord. Geef aan of de ontvanger foto’s mag downloaden en/of uploaden. Stel hiervoor een verloopdatum in, bijvoorbeeld over 1 dag. Klik op Link maken om een link te genereren. Deze link is mogelijk http://localhost<…>, maar je kunt dit aanpassen naar het interne ip-adres van je Immich-server, of een extern adres dat vanaf internet bereikbaar is (zie tekstkader ‘Vanaf het internet’).

Wil je media delen met specifieke personen? Klik hiervoor rechtsboven op je accountpictogram en kies Beheer. Ga naar Gebruikers, klik op Gebruiker aanmaken, vul de gegevens in en bevestig. Bij het openen van een fotoselectie of album kun je dan via de deelknop direct de gewenste gebruiker(s) selecteren, zodat de media in hun webomgeving beschikbaar zijn.

Voor Android en iOS kun je de mobiele Immich-app installeren. Vul het ip-adres van je Immich-server in en meld je aan. Tik op de upload-knop, geef Immich de nodige machtigingen en kies Selecteer om aan te geven welke fotoalbums de app moet back-uppen naar je server. Zet Albums synchroniseren aan om dit te automatiseren en bevestig met Back-up uitvoeren.

Immich is ook beschikbaar als mobiele app, wat handig is voor (automatische) mediaback-ups.

Synology Photos

Voorbereiding

We gaan uit van een Synology-NAS (Network Attached Storage) die via een webinterface toegankelijk is. Verbind via je browser met de webinterface van DSM, het Synology-besturingssysteem.

Open nu eerst het Configuratiescherm, kies Gebruiker en groep, ga naar Geavanceerd en zorg dat Gebruiker basismap inschakelen is ingeschakeld (op het gewenste volume). Bevestig met Toepassen. Open daarna de app File Station, waar je ziet dat de mappen Home en Homes (met persoonlijke submappen voor elke NAS-gebruiker) zijn aangemaakt.

Ga vervolgens naar Package Center in het hoofdmenu. Als de app Synology Photos nog niet is geïnstalleerd, zoek dan naar de naam van deze app. Klik vervolgens op Installeren en daarna op Openen. Klik rechtsboven op je profielicoon, kies Instellingen en open het tabblad Gedeelde ruimte. Schakel eventueel Gedeelde ruimte in en bevestig met Opslaan. Gedeelde media worden nu standaard opgeslagen in de map \photo.

Het is even wennen, maar je persoonlijke media en je gedeelde media belanden voortaan in de daarvoor bestemde mappen.

Gedeelde media

Als je nu foto’s met bijvoorbeeld familieleden wilt delen die toegang hebben tot je NAS, volg dan deze stappen. Ga naar Configuratiescherm / Gebruiker en groep, open het tabblad Groep en klik op Maken. Geef een groepsnaam op (bijvoorbeeld Familie) en druk op Volgende. Selecteer de gewenste leden, druk drie keer op Volgende en vink Synology Photos in de kolom Toestaan aan. Bevestig met Volgende (tweemaal) en met Voltooid.

Open vervolgens de app Synology Photos. Bij Instellingen / Gedeelde ruimte klik je op Toegangsmachtigingen instellen. Selecteer de groep (Familie) en kies Volledige toegang in de uitklapmenu’s. Bevestig met de plusknop en klik op Opslaan. Zet daarna op het tabblad Gedeelde ruimte een vinkje bij zowel Gezichtsherkenning inschakelen in Gedeelde ruimte als Onderwerpherkenning inschakelen in Gedeelde ruimte. Bevestig met Opslaan.

Test de instellingen door een gebruiker uit de groep aan te melden op je NAS, bijvoorbeeld via een incognito-tabblad in je browser. Zodra deze gebruiker Synology Photos opent, kan ook hij media uploaden in zowel de persoonlijke ruimte als de gedeelde ruimte. Links bovenaan in het applicatievenster kun je tussen deze ruimtes schakelen. De inhoud van deze ruimtes kun je overigens ook op bestandsniveau beheren via de overeenkomstige mappen in File Station (althans als administrator).

Als lid van de groep Familie krijgt deze gebruiker meteen ook toegang tot de gedeelde ruimte.

Basisgebruik

We laten nu zien hoe je met fotoalbums werkt. Gebruik eerst de knop Filter tonen (rechtsboven) om filters te activeren en snel de gewenste foto’s te vinden. Selecteer vervolgens een reeks foto’s; er verschijnt een rode balk. Klik hier op de plus-knop Toevoegen aan album, kies +Nieuw album, vul een naam in en druk op OK. Ga naar Albums (tweede knop) in het applicatievenster. Hier kun je foto’s opvragen volgens Recent toegevoegd, Labels en Locaties en, indien eerder ingeschakeld, volgens Mensen (gezichtsherkenning) en Onderwerpen (objectherkenning). Je albums vind je hier ook. Met de plus-knop rechtsboven kun je hier nieuwe albums maken.

Ga met de muisaanwijzer boven een album staan; er verschijnt een knop met drie puntjes. Klik op Delen. Schakel Koppeling delen in en stel bij Privacy-instellingen in of het album Privé of Openbaar is (eventueel met downloadmachtiging). Bij Privé selecteer je bij Lijst van genodigden de gewenste gebruiker(s) of groep(en) en geef je de machtigingen aan: Weergave, Downloaden of Provider (beheerder). Je kunt ook een wachtwoord en vervaldatum instellen. Kopieer de link en bevestig met Opslaan.

Klik op Delen (derde knop) in het applicatievenster en kies Fotoverzoek. Klik op Fotoverzoek maken, vul een onderwerpsregel in, selecteer een bestemmingsmap en bevestig met Verzoek maken. Je hoeft nu alleen maar de link te sturen naar de mensen van wie je graag foto’s wilt ontvangen voor je collectie.

Goed om te weten: er is ook een mobiele app voor Android en iOS van Synology Photos met de functie Photo Backup. Daarmee synchroniseer je opgeslagen foto’s en video’s.

Je kiest zelf met wie je albums deelt en met welke machtigingen je dat doet.