De afgelopen jaren verschenen er steeds meer printers met navulbare inktreservoirs op de markt. Die bieden een hogere printcapaciteit tegen lagere verbruikskosten. Epson loopt met zijn succesvolle EcoTank-serie voorop in professionele printers, terwijl concurrenten als Canon en HP ook geregeld cartridgevrije all-in-one-printers uitbrengen. Tot slot kunnen veelgebruikers natuurlijk ook een laserprinter overwegen.

Mensen die veel printjes maken, stonden zo’n zeven à acht jaar geleden voor een dilemma. Een laserprinter is relatief duur en vanwege een beperkte resolutie ongeschikt voor foto’s. Een inkjetprinter op basis van cartridges is in de regel goedkoper en kan doorgaans ook nog eens prima fotoafdrukken maken. Daarentegen valt de printcapaciteit van de inktpatronen vaak tegen, zelfs bij aanschaf van prijzige XXL-cartridges met meer inhoud. Epson dook in dit gat door op grote schaal inkjetmachines met navulbare inktreservoirs te ontwikkelen. HP en Canon volgden met respectievelijk hun Smart Tank- en MegaTank-modellen vervolgens dit voorbeeld.

Printerfabrikanten ontwikkelen voor hun cartridgevrije printers speciale inktflesjes. Hiermee kunnen gebruikers de reservoirs eigenhandig navullen. Deze reservoirs hebben, vergeleken met inktpatronen, meer inhoud en zijn volgens printerfabrikanten goed voor duizenden kleurenpagina’s. Het huidige inktniveau kun je aan de voorzijde van de machine aflezen, waardoor je op tijd verse inkt kunt aanschaffen.

Veelzijdig en hoge opbrengst

HP Smart Tank 7305 (€ 348,99)

©PXimport

De Smart Tank 7305 is weliswaar prijzig, maar HP levert wel flink wat inkt mee. Tenminste, als we de opgegeven capaciteit van achtduizend kleurenpagina’s mogen geloven. De productdoos bevat in elk geval vijf flesjes, namelijk magenta, cyaan, geel en tweemaal zwart. Aan de voorkant zijn er vier inktreservoirs zichtbaar die je eenvoudig kunt navullen.

Deze all-in-one-printer ondersteunt veel functies. Zo heeft de automatische documentinvoer een capaciteit van 35 vellen, zodat je een stapeltje paperassen snel kunt kopiëren of scannen. Verder behoren ook automatisch dubbelzijdig afdrukken en het uitprinten van foto’s op 15×10-papier tot de mogelijkheden. De printsnelheid van negen kleurenpagina’s per minuut is niet bijster hoog, dus voor het snel afdrukken van lange documenten is de Smart Tank 7305 minder geschikt. De maximale printresolutie bedraagt in kleur 4800 × 1200 dpi.

Voor de bediening bevat de bovenzijde eenvoudige drukknoppen. Daarnaast is er ook een smal zwart-witdisplay aanwezig. Je kunt het afdrukapparaat via wifi aan het thuisnetwerk koppelen en zodoende vanaf elke computer, smartphone of tablet printjes maken. Voor mobiele afdruktaken kun je eventueel een beroep doen op de HP Smart-app, al is er ook ondersteuning voor Apple AirPrint en Android ingebakken. Verder bevat de achterzijde een ethernet- en usb-poort, zodat je deze printer ook bekabeld kunt aansluiten.

A3-printer met twee papierlades

Epson EcoTank ET-16680 (€ 1800,-)

©PXimport

Deze grote A3-printer is gemaakt om veel mee te printen. De twee papierlades zijn in totaal goed voor een capaciteit van vijfhonderd vellen, zodat je niet steeds papier hoeft bij te vullen. Daarnaast passen er in de automatische documentinvoer nog eens vijftig vellen. Een pluspunt is dat de EcoTank ET-16680 de eerste pagina binnen zes seconden afdrukt. De printsnelheid bedraagt 25 kleurenpagina’s per minuut.

Naast printen, scannen en kopiëren kun je met deze machine ook faxen. Voor de bediening doe je een beroep op het aanraakpaneel en de drukknoppen aan de voorzijde. Aan de linkerkant staat het actuele inktniveau weergegeven. De meegeleverde inktflesjes bieden volgens de fabrikant een capaciteit van zo’n zesduizend kleurenpagina’s.

Zoals je van een printer in deze prijsklasse mag verwachten, is er aan mogelijkheden geen gebrek. Zo kun je vanaf de (mobiele) apparaten printtaken starten en automatisch dubbelzijdig afdrukken. De aanwezige duplexmodule kan zowel met A3- als A4-vellen overweg. De afdrukresolutie in kleur is maximaal 4800 × 1200 dpi. Als alternatief voor wifi kun je deze printer ook op een bekabeld netwerk aansluiten. Verder is het mogelijk om een usb-opslagdrager te koppelen en rechtstreeks documenten of afbeeldingen uit te printen. Naast de hier besproken kleurenprinter is er onder de productnaam EcoTank ET-M16680 een zwart-witprinter met vergelijkbare specificaties verkrijgbaar. Die kost circa 1200 euro.

Betaalbaar en hoge afdrukresolutie

Epson EcoTank ET-2810 (€ 249,99)

©PXimport

Epson hanteert op zijn eigen website weliswaar een adviesprijs van 249,99 euro, maar bij enkele verkoopadressen ligt de vraagprijs van dit product ruim onder de tweehonderd euro. Daarmee geldt de EcoTank ET-2810 als relatief goedkope printer waarmee je veel kunt afdrukken. De meegeleverde inktflesjes biedt volgens de fabrikant een capaciteit van 7500 printjes in kleur.

Voor een all-in-one-printer vallen de afmetingen van 37,5 × 34,7 × 17,9 centimeter erg mee. Je kunt hem dus bijvoorbeeld in een kast of op een hoek van een bureau kwijt. Houd er wel rekening mee dat deze printer geen automatische documentinvoer ondersteunt. Gelukkig kan dit apparaat wel automatisch dubbelzijdig afdrukken. Verder is de hoge printresolutie van 5760 × 1440 dpi fijn voor wie graag foto’s uitprint.

De EcoTank ET-2810 is wat minder geschikt voor de verwerking van lange documenten. Zo biedt de papierlade een beperkte capaciteit van honderd vellen. Bovendien is de afdruksnelheid van vijf kleurenpagina’s per minuut niet bijster hoog.

De behuizing bevat enkele knoppen om de printer aan te sturen, zoals het inschakelen van wifi of het starten van een kopieertaak. Via vier transparante vensters aan de rechterkant kun je het huidige inktniveau controleren. Nadelen zijn het ontbreken van een bedieningsdisplay en een fysieke netwerkaansluiting. Wel kun je als alternatief voor wifi de EcoTank ET-2810 via usb rechtstreeks met een computer verbinden.

Hoge printcapaciteit

Canon Maxify GX7050 (€ 659,99)

©PXimport

Met de Maxify GX7050 richt Canon zich op zakelijke gebruikers. Het Japanse merk claimt dat een enkele flessenset goed is voor een opbrengst van maar liefst 14.000 kleurenpagina’s. In de zuinige modus zou er zelfs een capaciteit haalbaar zijn van 21.000 pagina’s in kleur. Het zwarte inktreservoir is overigens extra ruim, zodat je naar hartenlust documenten kunt afdrukken. Voor de bediening van deze printer kun je het aanraakscherm en de omringende fysieke knoppen gebruiken.

Deze MegaTank-printer heeft veel plek voor papier. De papiercassettes kunnen allebei namelijk 250 A4’tjes herbergen. Daarnaast passen er in de achterste papierlade nog eens honderd vellen. Dit uitgebreide apparaat bevat verder automatische documentinvoer voor maximaal vijftig vellen. Hiermee kun je vlot een stapeltje documenten kopiëren of scannen. De printsnelheid bedraagt 15,5 kleurenpagina’s per minuut. Houd rekening met een relatief lage printresolutie van 600 × 1200 dpi. Deze printer leent zich om die reden minder goed voor foto’s.

Op het gebied van connectiviteit zijn er verschillende mogelijkheden. Allereerst is er een wifi-adapter met ondersteuning voor de 2,4GHz- en 5GHz-frequentieband ingebouwd. Vertrouw je liever op een bekabelde verbinding, dan kun je een netwerkkabel in de ethernetpoort steken. Tot slot kun je via usb ook rechtstreeks een computer aansluiten. Voor mobiele afdrukapparaten biedt Canon een eigen app aan, maar de Maxify GX7050 is ook geschikt voor rechtstreekse printopdrachten vanuit iOS en Android. Ten slotte is er ook een fax geïntegreerd.

Betaalbare usb-printer

Canon Pixma G1520 (€ 199,99)

©PXimport

Wie goed zoekt, koopt de Canon Pixma G1520 voor minder dan tweehonderd euro. Na de aanschaf kunnen gebruikers meteen volop afdrukken. De productdoos bevat namelijk twee flesjes zwarte inkt met een opgegeven opbrengst van in totaal 12.000 pagina’s. Zoals bij veel printers van Canon is het zwarte inktreservoir ruimer ten opzichte van de reservoirs voor de drie kleuren. De overige bijgesloten flesjes met de kleuren cyaan, magenta en geel vertegenwoordigen volgens de fabrikant zo’n 7700 pagina’s.

De afmetingen van de behuizing zijn met 44,5 × 33 × 13,5 centimeter bescheiden. Een invoerlade voor automatische documentinvoer ontbreekt, waardoor deze printer laag uitvalt. De Pixma G1520 ondersteunt een behoorlijke afdrukresolutie van maximaal 4800 × 1200 dpi. Je kunt dus foto’s in een acceptabele kwaliteit uitprinten. De printsnelheid bedraagt in kleur vijf pagina’s per minuut. Zwart-witdocumenten verwerkt deze machine bijna tweemaal zo snel.

De relatief lage aanschafprijs heeft consequenties voor de aanwezige functies. Zo ontbreekt er opvallend genoeg een netwerkfunctie. Je kunt dit apparaat dus uitsluitend via een usb-kabel met een computer verbinden. Verder ondersteunt de Pixma G1520 geen automatisch dubbelzijdig afdrukken. Houd er ten slotte rekening mee dat er in de papierlade slechts honderd vellen passen.

Compacte kleurenlaser

Xerox C310 (€ 300,-)

©PXimport

De onlangs verschenen Xerox C310 is al bij behoorlijk wat (web)winkels verkrijgbaar. De vraagprijzen lopen erg uiteen, maar goede speurders vinden deze kleurenlaser voor minder dan driehonderd euro. Vergeleken met vergelijkbare printers valt de omvang relatief mee. De behuizing meet namelijk 41,12 × 42,1 × 30,8 centimeter. Xerox zet met dit product in op kleine bedrijven en mensen met een thuiskantoor. Volgens het Amerikaanse concern maakt deze laserprinter weinig herrie, waardoor het apparaat zich goed leent voor gebruik in een kleine ruimte.

De C310 is ontwikkeld om veelvuldig mee te printen. Dat kan eventueel ook automatisch dubbelzijdig. Met een snelheid van zo’n 33 kleurenafdrukken per minuut, print je binnen mum van tijd een uitgebreid rapport of verslag. Van opwarmtijd is nauwelijks sprake, want voor de eerste pagina heeft deze machine ongeveer zeven tellen nodig. De papierlade biedt plek aan 250 vellen, maar je kunt eventueel nog een extra papierlade voor 550 vellen aanschaffen. De C310 is een pure printer, want een scan- en kopieerfunctie ontbreken. Onder de productnaam C315 verschijnt er binnenkort wel een soortgelijke printer met all-in-one-functies op de markt.

De C310 bevat wifi, ethernet en een usb-aansluiting. Bezitters van een iPhone, iPad of Android-toestel kunnen vanaf hun toestel dus direct printtaken starten. Verder heeft de voorzijde een usb-poort, zodat je desgewenst rechtstreeks documenten vanaf een usb-opslagdrager kunt uitprinten. De maximale printresolutie bedraagt 1200 × 1200 dpi. Voor de bediening gebruik je het 2,4inch-kleurendisplay samen met de drukknoppen.

Goedkope zwart-witprinter

Brother HL-L2350DW (€ 140,-)

©PXimport

Zoek je een goedkope laserprinter voor zwart-witdocumenten, dan heeft Brother meerdere interessante producten in zijn gamma. De HL-L2350DW is hiervan een goed voorbeeld. Deze bescheiden printer is alweer enige tijd op de markt, maar een aantal (web)winkels verkoopt het product nog steeds. De afmetingen bedragen 35,6 × 36 × 18,3 centimeter, zodat je de machine zo nodig in een kleine ruimte kwijt kunt.

Volgens de fabrikant blijft het geluidsniveau in de stille modus onder de 44 decibel, al resulteert dat wel in een lagere afdruksnelheid. Brother levert een toner mee, maar die is niet volledig gevuld. De bijgesloten toner is namelijk goed voor ongeveer zevenhonderd afdrukken. Een nieuw exemplaar biedt een capaciteit van zo’n 1200 (TN-2410) of 3000 (TN-2420) afdrukken.

Gebruikers hebben keuze uit twee mogelijkheden om dit apparaat aan te sluiten. Je kunt de HL-L2350DW aanmelden op het wifi en zodoende vanaf elk (mobiel) apparaat afdruktaken starten. De ondersteuning voor iOS en Android is ingebakken. Daarnaast biedt Brother zijn eigen iPrint & Scan-app aan. Gebruik eventueel de usb-aansluiting om deze zwart-witprinter rechtstreeks op een computer aan te sluiten. Een ethernetpoort ontbreekt.

De HL-L2350DW ondersteunt een maximale resolutie van 600 × 2400 dpi en kan automatisch dubbelzijdig afdrukken. Heel prettig is de hoge afdruksnelheid van dertig pagina’s per minuut in de standaardmodus. In de papierlade passen 250 vellen. De bediening spreekt voor zich met het eenvoudige display en enkele fysieke knoppen. Houd er rekening mee dat dit apparaat niet kan scannen en kopiëren.

Kijk naar buiten en het is meteen duidelijk: de herfst is begonnen. Moet jij ook op de fiets door de regen? Je houdt het droog met goede regenkleding. Van poncho tot pak: zo valt je fietstocht niet in het water!

Lees ook: Je regenjas wassen én waterdicht houden: natuurlijk kan dat!

Waar gebruik jij je fiets voor?

Welke regenkleding het best bij je past, hangt af van hoe je fietst. Leg je vaak flinke afstanden af, dan telt vooral comfort. Kies dan voor ademende materialen die soepel meebewegen en niet knellen. Gebruik je je (elektrische) fiets vooral voor het woon-werkverkeer of om naar school te gaan, dan is gemak belangrijker: regenkleding die je snel kunt aantrekken en weer uitdoen is dan ideaal.

Verschillende soorten regenkleding

Daarna kun je kijken welk type regenkleding het best bij je past. Een compleet regenpak met jas en broek is handig als je vaak fietst en goed beschermd wilt zijn. Toch vinden veel mensen vooral het aantrekken van de broek onhandig. In dat geval is een losse regenjas of een regenponcho een praktischer optie. Houd er wel rekening mee dat je benen dan bij stevige regen sneller nat worden. Misschien zijn regenchaps wat voor jou: hiermee bedek je alleen de voorkant van je bovenbenen. Ook slim: alvast nadenken over regenschoenen. Wanneer je echt een hekel hebt aan natte voeten, zijn overschoenen een welkome aanvulling op je regenoutfit!

Traditioneel regenpak

De klassieker onder de regenkleding is natuurlijk het regenpak. Dat bestaat uit een jas en een broek en is meestal gemaakt van waterdicht materiaal zoals PVC of nylon. Het voordeel is dat je praktisch helemaal bedekt bent, van je nek tot je enkels. Het nadeel? Vooral goedkope regenpakken kunnen wat minder ademend zijn, waardoor je bezweet kunt aankomen.

Losse regenjas

Een losse regenjas is handig wanneer je al een waterdichte broek hebt (of natuurlijk wanneer je het niet erg vindt als je benen natregenen). Regenjassen zijn vaak stijlvoller en kunnen bij slecht weer ook als gewone jas gedragen worden (iets wat je met een traditioneel regenpak niet zo snel zult doen). Let op details: getapete naden en een hoge kraag zorgen dat je beter beschermd bent tegen de regen.

Regencape/regenponcho

Hoef je maar een kort stukje te fietsen? Dan is een regencape of - poncho ideaal: gewoon een kwestie van omslaan of over je hoofd aantrekken. Met een cape of poncho heb je veel bewegingsvrijheid, maar bij harde wind kunnen ze een beetje onhandig zijn. Er zijn ook regencapes die bijvoorbeeld elastieken aan de mouwen hebben die je aan het stuur kunt vastmaken, of een extra koord om je middel waardoor de cape minder wappert en klappert in de wind.

Regenoverschoenen

Niets zo vervelend als helemaal droog blijven dankzij een goed regenpak, maar aankomen met doorweekte schoenen. Regenoverschoenen zijn dé oplossing. Ze zijn gemaakt van waterdicht materiaal en je schuift ze makkelijk over je normale schoenen heen.

©iuricazac - stock.adobe.com

Waar moet je op letten bij het kiezen van regenkleding?

➜ Waterdichtheid

Dit is natuurlijk het allerbelangrijkste om op te letten! Om te weten hoe goed een regenjas je droog kan houden, kijk je naar de waterkolomwaarde op het etiket. Hoe hoger de waarde, hoe beter de waterdichtheid. Een waarde van 10.000 mm of meer is uitstekend. In de tabel hieronder zie je hoe goed verschillende waterkolomwaarden je beschermen.

➜ Ademend vermogen

Je wilt droog blijven, maar je wilt ook dat je eigen zweet niet blijft hangen in je regenpak. Materialen zoals Gore-Tex zijn waterdicht maar toch ademend.

➜ Materiaal

Het materiaal is ook iets om rekening mee te houden. Polyester is licht en ademend maar minder duurzaam. PVC is zwaarder maar gaat langer mee. Kies wat bij jou en je fietsgedrag past.

➜ Prijs-kwaliteitverhouding

Goedkoop is vaak duurkoop, vooral als je dagelijks fietst. Investeer in kwalitatief goede regenkleding die jaren meegaat.

Tabel: waterdichtheid

Waterdichtheid van regenkleding wordt gemeten in millimeters waterkolom (mm). Dit geeft aan hoe hoog een kolom water kan zijn voordat deze door de stof heen dringt. Voor regenkleding voor de fiets is minimaal 5.000 tot 10.000 mm aan te raden.

➜ Zomer of winter?

Wat voor regenkleding je kiest, hangt ook af van het seizoen en van wat je allemaal op de fiets doet.

Zomer

In de zomer is lichte, ademende kleding het prettigst. Ga voor materialen die waterdicht én ventilerend zijn, zoals Gore-Tex. Dat houdt regen buiten maar laat vocht van binnen ontsnappen. Zo blijf je droog van de regen én raak je overtollige warmte kwijt tijdens het fietsen. Ideaal dus voor warme, wisselvallige dagen waarop je actief bent.

Winter

In de winter draait het juist om warmte. Een regenjas met thermische voering houdt je niet alleen droog, maar ook behaaglijk. Veel modellen hebben een uitneembare voering, zodat je dezelfde jas ook in het voor- en najaar kunt dragen. Houd wel rekening met een hogere prijs, maar daar krijg je meer comfort en veelzijdigheid voor terug.

Welk merk fietskleding moet je kiezen?

In Nederland zijn er verschillende bekende merken die regenkleding van hoge kwaliteit aanbieden. Dit zijn enkele van de meest populaire:

1: Agu

Dit Nederlandse merk is vooral bekend onder fietsers en biedt een breed scala aan regenkleding, van jassen tot broeken en overschoenen.

2: Rains

Dit Deense merk is ook populair in Nederland en staat bekend om zijn minimalistische en stijlvolle regenjassen.

3: Mac in a Sac

Dit merk biedt lichtgewicht en opvouwbare regenkleding die gemakkelijk op te bergen is.

4: Vaude

Dit Duitse merk is populair onder outdoorliefhebbers en biedt duurzame en milieuvriendelijke regenkleding.

5: Columbia

Dit Amerikaanse merk is ook in Nederland verkrijgbaar en biedt een breed scala aan regenkleding, vaak gemaakt van hun gepatenteerde Omni-Tech-materiaal dat zowel waterdicht als ademend is.

©Martin - stock.adobe.com

✅ Checklist regenkleding kopen

☐ Bepaal je behoeften: dagelijks gebruik, lange ritten, woon-werkverkeer.
☐ Kies het type regenkleding: regenpak, losse jas, cape/poncho, overschoenen.
☐ Controleer de waterdichtheid: zoek naar de waterkolomwaarde.
☐ Let op het ademend vermogen: materialen zoals Gore-Tex zijn ideaal.
☐ denk om het seizoen: licht en ademend voor de zomer, geïsoleerd voor de winter.
☐ Check de prijs-kwaliteitverhouding: goedkoop is niet altijd beter.
☐ Pas verschillende maten: houd rekening met de kleding die je eronder draagt.
☐ Test de kleding indien mogelijk: gebruik een tuinslang of lees online reviews.
☐ Lees het waslabel: sommige kledingstukken hebben speciale zorg nodig.
☐ Overweeg extra's: zoals reflecterende strips voor veiligheid.

We vinden het intussen al bijna normaal dat generatieve AI-modellen leuke tekeningen kunnen maken en teksten kunnen schrijven. Maar de AI-evolutie staat niet stil: er verschijnen steeds krachtigere AI-agents op die zelfstandig ook diverse taken kunnen aanpakken. Hoe je ze zelf gebruikt of bouwt, lees je in dit artikel.

Het begrip 'AI-agent' komt misschien wat verwarrend over omdat 'agent' vaak met ordehandhaving of spionage wordt geassocieerd, maar hier betekent het iets heel anders. In de informatica verwijst de term naar een entiteit die namens iemand anders handelt, afgeleid van het Latijnse agere (handelen). Je kunt het vergelijken met een reisagent die taken uitvoert in opdracht van zijn klant.

Een agent is hier een systeem dat autonoom handelt, vaak in opdracht van een gebruiker, om bepaalde en soms complexe taken uit te voeren. Zo zou je een robotstofzuiger een fysieke agent kunnen noemen: hij ziet obstakels, beslist waar hij rijdt en voert deze actie uit. Een e-mailbot is een virtuele agent: hij leest je mails, classificeert ze en beantwoordt bepaalde mails automatisch.

Een AI-agent gaat nog een stap verder en gebruikt kunstmatige intelligentie om beslissingen te nemen – iets wat sommige robotstofzuigers of e-mailbots inmiddels trouwens ook wel doen. Hiervoor gebruikt men ook wel de term 'agentic AI'.

©iRobot

Werking

Voordat we een paar voorbeelden van een AI-agent bekijken en ook zelf samenstellen, leggen we kort uit hoe zo'n agent werkt. In een eerste fase neemt de agent zijn omgeving waar. Dat kan via visuele input van afbeeldingen of camera's, geluidsdata van een microfoon of spraakopname, numerieke data uit logs of sensors, of via tekst zoals prompts, mail- of chatberichten.

De agent probeert vervolgens deze ruwe invoer te interpreteren. Bij tekst bijvoorbeeld gebeurt dit doorgaans met een groot taalmodel (Large Language Model, kortweg LLM), een deep-learning-systeem dat natuurlijke taal begrijpt en genereert, zoals ChatGPT, Claude of Gemini. Dankzij zo'n LLM kan de agent doelen begrijpen en indien nodig ook opsplitsen in subtaken. Als een taak beperkt blijft tot tekstgeneratie, zoals het beantwoorden van een bericht, volstaat het LLM. Maar vaak zijn er ook externe tools nodig (zogeheten tool calling) om aanvullende of realtime gegevens op te halen of (sub)taken uit te voeren, bijvoorbeeld via API's, zoals voor weerinformatie, databases of andere AI-modellen.

Met een efficiënt geheugensysteem kan de agent tijdens het uitvoeren van taken de resultaten bijhouden, feedback verwerken en daaruit nieuwe subtaken afleiden. Hij kan deze informatie ook bewaren, wat ook bij latere interacties voor meer consistentie zorgt.

Voor- en nadelen

Geoptimaliseerde AI-agents bieden duidelijke voordelen. Ze verhogen vaak de productiviteit doordat ze repetitieve en tijdrovende taken kunnen overnemen. Daarnaast verwerken ze in korte tijd enorme hoeveelheden data en kunnen ze meerdere (sub)taken tegelijk uitvoeren. AI-agents leveren doorgaans nauwkeurige en consistente resultaten en zijn goed schaalbaar. Mits goed geïntegreerd in de workflow, kunnen ze dus flink wat tijd en kosten besparen.

Tegelijk zijn er wel wat dingen waar je op moet letten. AI-agents zijn namelijk vaak afhankelijk van grote hoeveelheden data, waaronder soms privacygevoelige of bedrijfsinformatie. Houd bijvoorbeeld in een bedrijfscontext dus rekening met richtlijnen als de AVG (Algemene Verordening Gegevensbescherming). En omdat veel agents werken met LLM's die getraind zijn op grote hoeveelheden tekst waarin ook vooroordelen en stereotypen voorkomen, kunnen zulke vertekeningen onbewust doorsijpelen in de resultaten en leiden tot discriminerende uitkomsten. Tot slot vraagt het ontwikkelen en trainen van zulke (bedrijfs)systemen de nodige tijd en rekenkracht.

Manus

AI-agents kunnen dus goed bruikbaar zijn in bedrijfsomgevingen, maar ook daarbuiten kun je er je voordeel mee doen. Ga bijvoorbeeld naar www.manus.im (van Chinese origine) en klik op Use cases voor een reeks praktijkvoorbeelden, ingedeeld in rubrieken als Life, Data Analysis en Education. Zo kan deze algemene AI-agent je bijvoorbeeld helpen bij het opstellen van een cursus of het plannen van een reis. Het voorbeeld Trip to Japan in april (in de rubriek Featured) laat dit duidelijk zien. Klik hierop om het volledige proces te kunnen volgen: links de uitvoer, rechts het scherm van de agent. Je kunt ook altijd klikken op Skip to results of Watch again.

Wil je Manus ook zelf proberen, dan kun je met een gratis proefversie met duizend credits aan de slag, na goedkeuring van je aanvraag (de betaalde versie start vanaf 19 dollar per maand, dat is ongeveer 20 euro inclusief btw). We merkten dat zo'n goedkeuring sneller verloopt via de mobiele Manus-app.

Voor de eindgebruiker is het hele proces vrij eenvoudig. Zoals bij een gewone AI-chatbot geef je eerst een uitgebreide prompt met je opdracht. Daarna gaat Manus aan de slag en zie je stap voor stap hoe de taak wordt aangepakt. Je kunt dit proces ook in realtime bijsturen met extra informatie of instructies. Is de hoofdtaak voltooid, dan krijg je een melding, tenzij je credits eerder op zijn of de agent vastloopt op bijvoorbeeld een niet-bereikbare webpagina.

AgentGPT

Ook met AgentGPT kun je op een toegankelijke manier toe, ook gratis, een AI-agent in je browser gebruiken. Het platform is een gebruiksvriendelijke webinterface (geïnspireerd op Auto-GPT), waarmee je een opdracht kunt lanceren voor een autonome agent die meerdere stappen zelf bedenkt en uitvoert.

Je hoeft enkel een naam voor je agent in te vullen en bij Doel een duidelijke opdracht te schrijven, zoals 'Plan een veertiendaagse rondreis met 4x4 in Namibië' of 'Voer een onderzoek uit naar de duurzaamste bouwmaterialen in Nederland'.

Controleer bij Tools of de benodigde functies zijn ingeschakeld: Image (voor AI-beelden), Search (voor online opzoekwerk), Code (voor scripting) en Connect Your Data. Deze laatste biedt via een account bij SID, een vorm van Retrieval Augmented Generation (RAG), waarbij eigen gegevens van bijvoorbeeld Google Drive of Gmail kunnen worden verwerkt en doorzocht.

Bevestig met de blauwe afspeelknop en de agent gaat meteen aan de slag. Je kunt de deeltaken volgen, pauzeren en via een prompt het proces bijsturen. De kans bestaat dat de agent niet alle stappen voltooit met een gratis account, maar via Summarize kun je wel alvast een tussentijds resultaat bekijken. Voor een uitgebreider abonnement betaal je 40 dollar per maand (ongeveer 43 euro inclusief btw). Bij Settings kun je eventueel ook een OpenAI API-sleutel invoeren als je er een hebt.

Agent-bibliotheken

Op de webpagina van het hierboven vermelde AgentGPT kun je ook uit twintig sjablonen kiezen. Dit zijn kant-en-klare agenten, met prompts gericht op een bepaald taaktype, zoals rapportanalyse, reisplanning of marketing strategieën. Maar er bestaan intussen ook diensten met een bibliotheek AI-agents, zoals Agent.AI. Je kunt zoeken op naam of op tags, binnen categorieën zoals Social, Customer Service, Image en Lifestyle. Filter je op Image, dan krijg je agents zoals Logo Creator, Youtube Thumbnail Generator en MindmapGenerator.

We nemen even Mindmap Generator als voorbeeld. Klik hier op Goagent en geef een geschikte prompt, bijvoorbeeld een onderwerp voor je mindmap. Bevestig met Go en de agent gaat aan de slag. Daarna kies je tussen Fully automatic (waarbij je alles aan de agent overlaat) of Interactive (waarbij je stap voor stap het voorlopige ontwerp kunt aanpassen of uitbreiden).

Ook bij MindStudio vind je een ruime collectie AI-agents, verdeeld in rubrieken zoals Research, Analyze Content, For Creators, For Students en YouTube. Na aanmelding kun je ze vanaf het platform uitvoeren via de knop Run (Pro Agents enkel na betaling) of via een Chromium-browserextensie, zodat de agent direct met een specifieke webpagina kan werken.

Houd er rekening mee dat het onderscheid tussen een slimme AI-assistent en een autonome AI-agent ook hier niet altijd duidelijk is.

Zelf bouwen met MindStudio

Zowel Agent.AI als MindStudio laten je niet alleen bestaande agents gebruiken, maar bieden ook tools om zelf een AI-agent te bouwen. We laten kort zien hoe je dit aanpakt in MindStudio, bijvoorbeeld voor een agent die een webpagina, pdf of YouTube-video samenvat (bij deze laatste door zelf het bijbehorende transcript op te halen).

Ga naar https://app.mindstudio.ai en open links het onderdeel Build. Klik rechtsboven op Create New Agent en zorg dat het tabblad Automations actief is. Klik op het blauwe Start-blok; rechts verschijnen dan enkele configuratie-opties. Wil je de agent beschikbaar maken in de browserextensie van Agent.AI, klik dan bij Run Mode op het pijlknopje en kies Browser Extension. Er verschijnen nu data zoals url, metadata en pageContent, die beschikbaar komen voor de agent.

Klik rechts van het Start-blok op de knop met het plusje om een AI-module toe te voegen. Voor ons voorbeeld kies je Generate Text, een van de meest gebruikte modules. Andere opties zijn Generate Image, User Input, Scrape URL of je klikt op View All Blocks voor alle beschikbare modules. Na selectie van Generate Text zie je rechts bij ModelSettings dat standaard Claude 3.5 Haiku gebruikt wordt. Je kunt ook kiezen uit andere ondersteunde LLM's, waaronder enkele gratis modellen.

Verder uitwerken

Met de LLM geselecteerd kun je rechts nog extra instellingen aanpassen via parameters als Temperature (hoe lager, hoe voorspelbaarder het antwoord), Max Response Size (hoe lager, hoe beknopter het antwoord) en andere. Bovenaan staat het promptvenster waar je een duidelijke instructie voor de LLM geeft, bijvoorbeeld: 'Vertel me alles wat ik moet weten over deze webpagina.'

Om de inhoud van de webpagina door te geven, gebruik je de eerder vermelde variabele pageContent (je kunt deze variabele eerst kopiëren naar het klembord) die je onder je prompt met {{pageContent}} aanroept.

Klik linksboven op Untitled AI Agent en geef je agent een naam. Je kunt ook een korte omschrijving toevoegen en een pictogram kiezen. Klik vervolgens rechtsboven op Preview / Open Draft Agent. Je test je agent door een url in te vullen, op Load Site te klikken en daarna op Run Agent.

Wil je de agent publiceren (en aan de browserextensie koppelen via het knopje met de drie puntjes), dan heb je wel een Pro-versie nodig. Deze kost 12 dollar per maand (ongeveer 13 euro inclusief btw) voor onbeperkte agents, exclusief eventuele kosten voor API-calls van betaalde AI-modellen.

Automatische prompt

Je kunt ook een bestaande agent dupliceren en deze via Edit snel aanpassen voor een ander doel. Daarnaast is het mogelijk om de prompt automatisch te laten genereren. Klik hiervoor rechtsonder het promptvenster op het bijbehorende knopje en kies Generate. Typ bijvoorbeeld 'Vat deze webpagina uitgebreid en overzichtelijk samen' of 'Analyseer deze X-berichtreeks' en klik opnieuw op Generate. Even later verschijnt een veel uitgebreidere (standaard Engelstalige) prompt, waarbij de opdracht wordt opgesplitst in subtaken, zodat je agent gestructureerder te werk kan gaan. Vergeet ook hier niet de variabele {{pageContent}} toe te voegen.

Op vergelijkbare manier kun je nog veel andere agents maken. Experimenteer gerust met alle beschikbare opties en mogelijkheden.