Wanneer je een website (voor de eerste keer) bezoekt is de kans groot dat je een pop-up of een balkje ziet verschijnen met de vraag of je akkoord gaat met het cookiebeleid en met het aanvaarden van cookies. Maar wat zijn cookies eigenlijk? Zijn ze nuttig of zitten er ook schaduwkanten aan? Wat zegt de wet? En hoe beheer je al die cookies dan?

Wat gaan we doen?

Tip 01: Wall versus banner

Laten we beginnen met een klein experiment. Bezoek even www.emerce.nl en vervolgens ook www.cookierecht.nl. In beide gevallen stuit je op een melding rond het gebruik van cookies op de site. In het eerste geval krijg je af te rekenen met een zogenoemde cookiewall: pas wanneer je Ja, ik geef toestemming aanklikt kun je de site bezoeken. In het tweede geval krijg je een cookiebanner te zien: je kunt het pop-upvenstertje ook gewoon sluiten en je hebt zonder meer toegang tot de site. Hierbij geef je (impliciet) te kennen dat je akkoord gaat met het plaatsen van bepaalde cookies – net alsof je de knop Accepteren hebt ingedrukt. Overigens tref je in deze pop-up ook de knop Instellingen aan, waarna je specifiek kunt aangeven welk type cookies je toelaat. De sitebeheerder omschrijft deze drie types als: Striktnoodzakelijk, Statistiek en Extern (o.a. sociale media). Allemaal nogal verwarrend dus, zeker voor wie niet goed weet wat cookies precies zijn. Hoog tijd dus om daar wat helderheid in te scheppen.

©PXimport

Tip 02: ‘Stateful’ sessies

Cookies zijn in feite weinig meer dan heel kleine tekstbestandjes die door een webserver op je computer worden geplaatst. Dat kan zeker nuttig zijn. Wanneer je browser namelijk een verbinding opzet met een webserver gebeurt dat via het http-protocol. Dit protocol is echter ‘stateless’, wat betekent dat gebruikersgegevens over de verschillende webpagina’s of sitebezoeken heen niet onthouden worden door de webserver. Dat houdt meteen in dat je bij elk nieuw bezoek opnieuw je voorkeuren (zoals taal of land) moet ingeven en dat is niet bepaald handig. Om nou die surfsessies toch ‘stateful’ te maken, zetten websites cookies in. Die kunnen namelijk allerlei gebruikersgegevens vasthouden, zoals je taalvoorkeur, je login-ID of de inhoud van je winkelmandje. Wanneer je later opnieuw die site bezoekt, wordt het bijhorende cookiebestand ingelezen en hoef je die gegevens niet opnieuw in te vullen op de site.

In Chrome bijvoorbeeld maakt je de (inhoud van de) cookies als volgt zichtbaar. Klik het knopje met de drie puntjes aan en kies Instellingen. Kies onderaan Geavanceerde instellingen weergeven, druk bij Privacy op de knop Instellingenvoorinhoud en vervolgens op Alle cookies en sitegegevens. Dubbelklik op een cookie om de inhoud te zien. In Edge gaat dat als volgt: druk op F12 en ga naar het tabblad Foutopsporing. In het linkervenster vouw je vervolgens Cookies open.

Of je zet hiervoor een externe tool in als IECookiesView, MozillaCookiesView of ChromeCookiesView, allemaal hier te vinden. Zo’n tool opstarten volstaat om alle opgeslagen cookies van de bijhorende browser te zien.

©PXimport

Tip 03: Functionele cookies

Het lijkt er dus op dat cookies alleen maar goed nieuws zijn voor de gebruiker, maar alle ophef, mede naar aanleiding van de opeenvolgende besluiten in de Europese wetgeving (zie kader ‘De wet’), doet wellicht al anders vermoeden. Zoals reeds aangegeven bestaan er namelijk verschillende types cookies. In tip 2 hadden we het eigenlijk alleen over functionele cookies, die nodig zijn om de gebruiker efficiënt een website te laten bezoeken, zoals dus het onthouden van taalvoorkeuren, login-ID of de inhoud van je winkelmandje. Vaak zitten hier trouwens zogenoemde sessiecookies bij, die automatisch verdwijnen zodra je de surfsessie beëindigt (in tegenstelling tot meer permanente cookies die in principe op je schijf blijven staan tot een ingestelde vervaldatum is bereikt). Voor functionele cookies hoeft volgens de (nieuwste) cookiewet geen expliciete toestemming aan de gebruiker gevraagd te worden.

©PXimport

Tip 04: Analysecookies

Er bestaan echter ook analysecookies. Die zetten websitebeheerders in om inzicht te krijgen in het gebruik van hun site. Een bekend voorbeeld zijn de cookies afkomstig van het erg populaire Google Analytics, waarmee beheerders onder meer een goed beeld krijgen van hoe de gebruiker zich door de webpagina’s beweegt. Wat deze Google Analytics-cookies betreft: wil de sitebeheerder aan een verplichte expliciete toestemming van de gebruiker ontsnappen, dan moet hij onder meer voorkomen dat het volledige IP-adres van de gebruiker richting Google wordt gestuurd.

©PXimport

De wet

©PXimport

Tip 05: Marketingcookies

Tot slot zijn er nog de marketingcookies en het is vooral dit type dat cookies een wat wrange nasmaak geeft. Deze cookies zijn er namelijk op gericht een bezoeker te volgen op internet en/of om die zoveel mogelijk persoonsgerichte reclame te kunnen tonen – denk aan cookies van Facebook of Twitter. Voor dit type cookies is het wettelijk verplicht de expliciete toestemming van de gebruiker te vragen.

In veel gevallen heb je hier bovendien met zogenoemde third party-cookies te maken, cookies van een derde partij dus. In de regel is het namelijk alleen mogelijk dat een webserver cookies inleest die van hetzelfde domein afkomstig zijn als de website die je op dat moment bezoekt. Zo’n restrictie is echter snel omzeild. Het volstaat dat bijvoorbeeld een of ander online marketingbedrijf, zoals Google DoubleClick, een banner of een (al dan niet zichtbaar) plaatje op een webpagina van een andere website plaatst – met instemming van de beheerders van die site – om zelf ook cookies uit hun eigen domein op je computer te kunnen plaatsen zodra je die webpagina bezoekt. Wanneer je dan naderhand een andere site bezoekt, waar datzelfde marketingbedrijf ook content heeft geplaatst, dan weet dit bedrijf dat het om dezelfde gebruiker gaat – of in ieder geval om dezelfde computer of browser. Op deze manier kan een surfprofiel van jou worden samengesteld en krijg je bijvoorbeeld reclame te zien die op je vermeende interesses is afgestemd. Zulke cookies worden daarom ook wel indirecte cookies of traceercookies genoemd.

©PXimport

Tip 06: Traceercookies

Afhankelijk van de site die je bezoekt kun je (bepaalde) cookies al dan niet accepteren, maar sites als www.cookierecht.nl, waar je als bezoeker zelf kunt bepalen welke cookietypes je wilt toelaten, zijn zeldzaam. In de meeste browsers kun je tot op zekere hoogte cookies beheren. We kunnen ons wel voorstellen dat je niet meteen happig bent op traceercookies en die kun je eenvoudigweg blokkeren. In Chrome doe je dat via Instellingen / Geavanceerde instellingen weergeven / Instellingen voor inhoud, waarna je een vinkje plaatst bij Indirecte cookies en sitegegevens blokkeren. In Edge loopt dat eveneens over Instellingen / Geavanceerde instellingen weergeven, waarna je bij Cookies de optie Alleen cookies van derden blokkeren selecteert (andere opties zijn hier nog: Geen cookies blokkeren en Alle cookies blokkeren, maar met deze laatste blokkeer je dus ook functionele cookies waardoor sommige sites niet goed meer zullen werken).

Overigens tref je in beide browsers ook een ‘do not track’-functie aan, waarbij je browser de bezochte website zal verzoeken om geen traceercookies (en aanverwante technieken) te gebruiken. In Chrome vind je deze functie in de rubriek Privacy (Een verzoek voor niet bijhouden met je browseverkeer verzenden); in Edge in de rubriek Privacy en services (Do Not Track-aanvragen verzenden). Let wel, het gaat slechts om een verzoek; je hebt dus geen enkele garantie dat een site je verzoek inwilligt.

©PXimport

Tip 07: Verwijderen

Je kunt wel op elk moment cookies uit je browser verwijderen. In Chrome doe je dat als volgt. Klik de knop met de drie puntjes aan en kies Geschiedenis / Geschiedenis / Browsegegevens wissen. Zorg dat er een vinkje staat bij Cookies en andere site en plug-ingegevens, stel de gewenste periode in – om alle cookies te verwijderen stel je De volgende items verwijderen van in op het eerste gebruik. Bevestig met Browsegegevens wissen. Merk trouwens de opmerking boven aan het dialoogvenster op: “De volgende keer kan het handig zijn de incognitomodus (Ctrl+Shift+N) te gebruiken”. Inderdaad, wanneer je in deze modus surft worden alle cookies automatisch verwijderd zodra je de sessie afsluit – dat geldt bijvoorbeeld ook voor de ‘InPrivate navigatie-modus’ van IE of Edge.

Wil je dat Chrome altijd alle cookies automatisch wist zodra je de browsersessie stopzet, ga dan naar Instellingen / Geavanceerde instellingen weergeven / Instellingen voor inhoud en vink de optie aan: Lokale gegevens alleen bewaren totdat je je browser sluit.

Cookies wissen in Edge kan als volgt: ga naar Instellingen en klik op Kies wat u wilt wissen, waarna je hier Cookies en opgeslagen websitegegevens aanvinkt. Wil je dat Edge dat automatisch doet wanneer je de browser afsluit, zet dan de schakelknop bij Dit altijd wissen bij sluiten van browser op Aan.

©PXimport

Tip 08: Selectief beheer

Natuurlijk, wanneer je alle cookies in één klap wist, raak je ook de (vaak nuttige) functionele cookies kwijt. Nu kun je in principe wel vanuit een browser als IE, Firefox of Chrome aangeven van welke sites je cookies al dan niet wilt toelaten, maar dat werkt behoorlijk omslachtig. Voor selectief cookiebeheer zet je daarom beter een externe tool in. Een van de betere is de browser plug-in Ghostery, beschikbaar voor zowat alle bekende browsers. Het komt er in essentie op neer dat deze plug-in aangeeft welke trackers een bezochte website bevat, opgedeeld in Reclame, Site-analyse en Essentieel (lees: functioneel), waarna je met een paar muisklikken aangeeft welke trackers (cookies) je al dan niet accepteert, hetzij specifiek voor deze site, hetzij voor alle sites.

Er zijn ook nog andere goede cookiebeheerders, waaronder opensource-tool EditThisCookie (voor Chrome en Opera) en Firefox plug-in Advanced Cookie Manager. Beide tools zijn echter vooral bedoeld voor (wat gevorderde) gebruikers die het hele cookieverhaal in hun browsers nauwgezet willen volgen.

©PXimport

Tip 09: Nog meer cookies

Zonder het met zoveel woorden te zeggen hebben we ons in dit artikel vooral gefocust op klassieke http-cookies, die dus via het http-protocol worden uitgewisseld. Er bestaan echter ook nog een paar andere cookies of cookie-verwante technieken, die vaak nog hardnekkiger en heimelijker zijn. Zo zijn er bijvoorbeeld de Flash-cookies, ook wel LSO’s (Local Shared Objects) genoemd. In tegenstelling tot de klassieke http-cookies is hier geen vervaldatum ingebouwd en kunnen ze bovendien veel meer data bevatten: standaard 100 kB, in tegenstelling tot de bescheiden 4 kB van een klassiek cookie. Deze cookies belanden op je schijf via de Flash Player plug-in van je browser.

Verder zijn er nog cookies die gebruikmaken van ‘web storage’ oftwel DOM-storage (Document Object Model), afkomstig uit html5, en ook externe plug-ins als java en Silverlight laten lokale opslag toe. En wat dacht je bijvoorbeeld van ‘browser fingerprinting’: iedere browser bevat een hele reeks eigenschappen (zoals plug-ins, schermresolutie, systeemfonts, headers, user agent, enz.) en gecombineerd blijken die eigenschappen een browser een tamelijk unieke ‘fingerprint’ te geven. Ook op basis hiervan zou een webserver dus jouw browser kunnen identificeren. Voer zelf maar eens de test uit door hiernaartoe te surfen en de knop Test me in te drukken. Op het einde van de rit klik je dan op Show full results for fingerprinting. Slechts één op de 153.000 browsers bleek dezelfde fingerprint als de onze te hebben … Niet meteen een geruststellende gedachte.

©PXimport

Tip 10: Supercookie-aanval

Wil je ook op ‘supercookies’ als Flash en DOM-storage jagen, dan kun je eventueel een gratis tool als PrivaZer inzetten. Toegegeven, de interface oogt wat warrig, maar je kunt het als volgt aanpakken. Surf hiernaartoe en klik op Downloaden / Downloaden van de draagbare versie. Voer het programma uit en vink Ga naar hoofdmenu aan. Bevestig met Volgende. In het uitklapvenster kies je Internetactiviteiten, waarna je (alleen) een vinkje plaatst bij Cookies. Klik eventueel ook even Om te behouden aan: dan toont PrivaZer je van welke sites of domeinen cookies niet zullen verwijderd worden.

Vervolgens druk je op de knop Scan. Na afloop klik je Cookies – [x-aantal] aan. Klik de kolomtitel Type aan, zodat de cookies gesorteerd worden volgens type. PrivaZer herkent onder meer http-cookies en die van Flash, html5 en Silverlight. Je zet de opruimactie in gang met Schoonop.

©PXimport

Cookies bakken

©PXimport

De Oppo Find X9 Pro is een van de duurste smartphones die je kunt kopen. Het is ook het toestel met de langste accuduur, althans in onze gebruikstests. Wat kun je nog meer verwachten? Je leest het in deze Oppo Find X9 Pro-review.

De beste accuduur

Een van de speerpunten van de Oppo Find X9 Pro is zijn reusachtige batterij. Een 7500mAh-accu voorziet de telefoon van stroom en verpulvert hiermee de accu's van de Apple iPhone 17 Pro Max (nog geen 5000 mAh), Samsung Galaxy S25 Ultra (5000 mAh) en Google Pixel 10 Pro XL (5200 mAh). Eigenlijk komt alleen de OnePlus 15 in de buurt, met zijn 7300mAh-accu. Oppo en OnePlus zijn zustermerken. In onze test met de OnePlus 15 concludeerden wij dat we het toestel probleemloos twee dagen kunnen gebruiken bij regulier gebruik. Goed nieuws: voor de Oppo Find X9 Pro geldt hetzelfde. Het lukt ons echt niet om de accu op één dag leeg te trekken en ook bij intensiever gebruik kunnen we de twee dagen aantikken.

©Rens Blom

De Oppo Find X9 Pro hoef je dus maar om de nacht op te laden. Of ergens in de ochtend, dat kan ook. Het toestel ondersteunt namelijk erg snel opladen via de meegeleverde usb-c-kabel, al dien je dan wel zelf de benodigde adapter te kopen. Met een andere adapter gaat het laden een stuk minder snel. Voor draadloos opladen geldt hetzelfde. Het kan heel snel via een optionele Oppo-oplader of langzamer via een draadloze oplader van een ander merk.

©Rens Blom

Goed scherm

Gelukkig heeft de Oppo Find X9 Pro meer te bieden dan een fantastische accuduur. Dat mag ook wel voor die adviesprijs van 1299 euro. Het toestel beschikt over een premium ontwerp dat lekker in de hand ligt en een vingerafdrukscanner in het scherm die eigenlijk nooit dienst weigert. Het beeldscherm zelf is ook van heel hoge kwaliteit en meet 6,78 inch. Dat is fors, maar wel prettig bij het kijken van video's, gamen en typen met twee handen. Door de resolutie van 2772 x 1272 pixels is het scherm lekker scherp en de 120Hz-verversingssnelheid maakt het beeld soepel.

©Rens Blom

Hardware

Onder de motorkap zoemt – geruisloos natuurlijk – een MediaTek-processor. De dagen dat MediaTek bekendstond als een minder goede chipfabrikant zijn echt voorbij. De Dimensity 9500-chip in de Find X9 Pro is razendsnel, energiezuinig en heeft ook geen enkele moeite met games. En ja, gelet op de hoge adviesprijs van de smartphone is het niet verrassend dat Oppo er 16 GB werkgeheugen en 512 GB opslagcapaciteit in zet. Een welkome combinatie die de Find X9 Pro klaarmaakt voor jaren gebruik.

Heel ver zoomen

Een ander sterk punt van de Find X9 Pro zijn de camera's. Het camera-eiland op de achterkant is groot en steekt best uit, wat komt omdat er serieuze (zoom)camera's in de behuizing zitten. Oppo werkt – al jaren – samen met fotografiemerk Hasselblad om de kwaliteit van zijn premium smartphonecamera's te verbeteren en dat is bij de Find X9 Pro niet anders. In de praktijk zijn wij bijzonder tevreden over de fotografie- en video-prestaties van de smartphone. Plaatjes ogen haarscherp, hebben realistische kleuren en zijn een genot om te bekijken op het smartphonescherm óf een groter scherm.

©Rens Blom

Interessant is de geavanceerde zoomcamera, waarmee je het beeld héél veel keren dichterbij haalt. We hebben de Find X9 Pro meegenomen naar China, waar we fabrieken van Oppo bezochten, en fotografeerden een en ander vanuit onze hotelkamer. Zoals je hieronder ziet, kun je vanaf de 21ste verdieping zó ver en goed inzoomen dat je een autobestuurder prima in beeld krijgt én de kentekenplaat kunt lezen. Of je ziet de tekst op het scherm van het reuzenrad, dat honderden meters verderop staat. Bij dat maximaal inzoomen zet de camerasoftware AI in om het beeld te verduidelijken. Daar wordt het beeld inderdaad duidelijker van, niet mooier.

©Rens Blom

©Rens Blom

Prima software vol apps

De Oppo Find X9 Pro draait op Android 16 en krijgt vijf jaar Android-upgrades en zes jaar beveiligingsupdates. Dat is goed, maar minder lang dan de zeven jaar complete updates die Google, Samsung en Apple uitrollen voor hun toptelefoons. De ColorOS-schil van Oppo werkt prima en bevat veel handige functies, maar ook ongevraagde commerciële apps als TikTok. Wij vinden het raar dat we op een peperdure smartphone lastiggevallen worden door meldingen van apps waar wij niets mee te maken willen hebben.

©Rens Blom

Conclusie: Oppo Find X9 Pro kopen?

De Oppo Find X9 Pro is een premium smartphone met fantastische hardware, een heel goede zoomcamera en de beste accuduur die je kunt vinden. De software is nog wat voor verbetering vatbaar en de adviesprijs kan een terecht struikelblok zijn. Wel nemen we ons petje af voor wat de Find X9 Pro allemaal te bieden heeft.

Wie deze Black Friday zijn woonkamer wil omtoveren tot een thuisbioscoop, treft het: 2025 is een ongekend sterk jaar voor soundbar-deals. Topmodellen van JBL, LG, Sonos, Samsung én Sony zijn tot de laagste prijs ooit gedaald en behoren bovendien tot de beste systemen van dit moment.

In dit artikel lees je precies welke vijf soundbars er écht bovenuit steken en waarom deze aanbiedingen zo interessant zijn. Je krijgt per model een uitgebreid beeld van de mogelijkheden, de geluidskwaliteit en natuurlijk de actuele Black Friday-prijs. Zo kies je gegarandeerd de soundbar die perfect past bij jouw ruimte, tv en luisterstijl.

LET OP: PRIJZEN KUNNEN DE KOMENDE DAGEN SCHOMMELEN (EN NÓG LAGER UITPAKKEN)!

©JBL

JBL Bar 800 MK2: krachtige surround, afneembare speakers

De JBL Bar 800 MK2 is afgeprijsd tot de laagste prijs ooit en dat maakt de soundbar meteen een van de spannendste Black Friday-aanbiedingen. Deze 7.1-opstelling combineert veelzijdigheid met brute kracht: in totaal 780 watt, een 10-inch subwoofer en twee volledig draadloze, afneembare surroundspeakers. Dankzij Virtual Dolby Atmos en MultiBeam 3.0 vult het systeem de hele kamer met hoogte-effecten en breed uitgespreide details. De soundbar detecteert en versterkt subtiele elementen zoals voetstappen of het ritselen van kleding, terwijl PureVoice 2.0 ervoor zorgt dat dialogen helder blijven, zelfs in actiescènes. Je sluit de bar met één HDMI-kabel aan op je tv en streamt via wifi, AirPlay 2 of Google Cast. De JBL ONE-app helpt bij de installatie en kamerkalibratie, waardoor je in een paar minuten een perfect gebalanceerde set hebt. Voor ongeveer 798 euro is dit een van de meest complete systemen in zijn prijsklasse.

©LG

LG DSC9S: premium-upgrade voor de OLED C-serie

De LG DSC9S maakt deze Black Friday vooral indruk dankzij zijn scherpe prijs van rond de 399 euro, zeker gezien het feit dat deze soundbar is ontworpen als perfecte match met LG’s OLED C-serie. De 3.1.3-configuratie levert drie opwaarts gerichte speakers, waardoor Dolby Atmos-effecten realistisch boven je worden geplaatst. De soundbar werkt naadloos samen met compatible LG-tv’s via WOW Orchestra, waarbij de tv-speakers én soundbar volledig synchroon worden aangestuurd. De draadloze subwoofer zorgt voor stevige baslagen en wie later wil uitbreiden, kan een rear-kit koppelen voor nóg meer surround. Dankzij wifi, AI-Sound Pro, uitgebreide instellingen in het tv-menu en een strakke Synergy-bracket is dit pakket zowel technisch als visueel een prachtige aanvulling op een moderne woonkamer.

©Sonos

Sonos Arc Ultra: premium 9.1.4-geluid voor een scherpe prijs

Dat Sonos dit jaar een Black Friday-knaller neerzet, is bijzonder. De Arc Ultra is een ultramoderne soundbar die voor zo'n 799 euro een verrassend complete 9.1.4-ervaring biedt. Met 14 afzonderlijke drivers, een dual-membraan woofer en slim geplaatste side- en upfiring-speakers creëert de Arc Ultra een meeslepend Atmos-geluid dat je van alle kanten omringt. De nieuwe Sound Motion-technologie zorgt voor diepere bassen dan eerdere modellen, terwijl Trueplay automatisch de akoestiek van je kamer optimaliseert. Je streamt muziek via AirPlay 2, de Sonos-app of talloze andere diensten en kunt moeiteloos uitbreiden met extra subs of rear-speakers. Voor wie audiofiel niveau wil zonder losse versterker of complexe bekabeling, is dit waarschijnlijk de smaakmaker van dit jaar.

©Samsung

Samsung HW-Q990D: de absolute surround-koning

De Samsung HW-Q990D blijft een van de meest indrukwekkende all-in-one-surroundsystemen die je kunt kopen. De 11.1.4-opstelling met 22 speakers vult de kamer met een gigantische geluidskoepel, compleet met draadloze rear-speakers en een subwoofer die je letterlijk voelt. Samsung’s Q-Symphony werkt perfect samen met nieuwe Samsung-tv’s, waarbij tv-speakers en soundbar een hybride systeem vormen dat nog voller klinkt. De automatische kalibratie via SpaceFit Sound zorgt ervoor dat het systeem precies wordt afgestemd op jouw ruimte, terwijl draadloze Dolby Atmos het kabelgeweld beperkt. Met een Black Friday-prijs van ongeveer 712 euro blijft dit systeem de onbetwiste keuze voor mensen die zonder moeite een complete bioscoopervaring willen.

©Sony

Sony Bravia Theatre System 6: eenvoud met écht 5.1.2-geluid

Het Sony Bravia Theatre System 6 is een ideale keuze voor wie wél surround wil, maar geen losse componenten of ingewikkelde installatie. De 5.1.2-set levert 1000 watt vermogen, echte rear-speakers en een draadloze subwoofer, waardoor je een stevige, dynamische bas en een overtuigend geluidsbeeld krijgt. Sony’s Vertical Surround Engine en S-Force Pro zorgen voor hoogte-effecten en breed uitgesmeerd geluid, zelfs zonder extra speakers aan het plafond. De dialogen blijven helder door de geïntegreerde centerspeaker, terwijl je alles bedient via de Sony Bravia-app. Voor zo'n 479 euro is dit een heel complete set voor films en series, die qua prijs-kwaliteitverhouding deze Black Friday bijzonder goed scoort.