ID.nl logo
SSD in NAS: Extra snelheid of minder opslag?
© PXimport
Huis

SSD in NAS: Extra snelheid of minder opslag?

Harde schijf en NAS vormen al jaren een onlosmakelijk duo. Toch staat deze gouden combinatie van opslagruimte en slimme gebruiksopties onder druk, want na de notebook en desktop-pc rukt ook in de NAS de ssd op. Laten we eens kijken wat de voor- en nadelen zijn van een NAS vol ssd's in plaats van harde schijven.

Een NAS wordt bijna altijd leeg gekocht en daarna gevuld met een of meer harde schijven voor de opslag. Omdat in een NAS al snel meerdere schijven zitten die zwaar belast worden én er bij het gebruik van RAID een deel van de opslagcapaciteit verloren gaat, is het kiezen van de juiste schijven geen eenvoudige opgave.

De keuze wordt doorgaans vooral bepaald door de opslagcapaciteit (liefst zo groot mogelijk) en de prijs (liefst zo laag mogelijk) en in veel mindere mate door het merk en of het speciale NAS-schijven zijn. En hoewel er juist bij opslagcapaciteit en prijs nog aanzienlijke verschillen zijn tussen de harde schijf en de solid state drive (ssd), komt deze laatste ook hier steeds nadrukkelijker in beeld als vervanger van de harde schijf.

De ssd dankt zijn succes aan het gebruik van geheugenchips voor de opslag van gegevens. De traditionele harde schijf gebruikt hiervoor enkele razendsnel ronddraaiende schijven met een magnetische toplaag, waarboven een lees- en schrijfkop snel heen en weer beweegt. De bewegende delen maken dat de harde schijf veel warmte en lawaai produceert en daarbij vooral ook minder energiezuinig en kwetsbaar is.

Allemaal zaken die niet in het voordeel spreken van de harde schijf, zeker niet wanneer deze langdurig en betrouwbaar onder zware belasting moet presteren zoals in een NAS.

Favoriete keuze

Toch is de harde schijf bij het vullen van de NAS nog steeds de favoriete keuze van velen. Het grootste argument daarbij is ongetwijfeld de opslagcapaciteit. De nieuwste harde schijven bieden 18 TB opslagruimte en het is een kwestie van maanden tot de eerste schijven met 20 TB opslagcapaciteit verkrijgbaar zijn. Dit zijn capaciteiten die nog geen enkele ssd ook maar benadert. Bij de ssd is 1 TB of 2 TB nog steeds de bovengrens. En ook al zijn er wel modellen met 4 en zelfs 8 TB, gangbaar zijn die zeker nog niet, mede door de prijs ervan.

Een tweede voordeel van de harde schijf is namelijk juist die prijs, al zijn de prijzen van harde schijven al enkele jaren stabiel. Ook de topmodellen zijn goed betaalbaar én bieden jaar op jaar meer opslagcapaciteit. Voor de NAS-koper die voor harde schijven kiest, betekent dit dat hij ofwel steeds minder schijven nodig heeft om de gewenste opslagcapaciteit te bouwen of voor hetzelfde geld steeds meer opslagcapaciteit krijgt.

©PXimport

Een ander belangrijk voordeel van de harde schijf is de betrouwbaarheid. Ondanks de warmteproductie en de bewegende delen is de betrouwbaarheid van de harde schijf ongekend groot. Het in cloudopslag en back-up gespecialiseerde Blackblaze publiceert jaarlijks de uitvalpercentages van de inmiddels meer dan 165.000 harde schijven die het bedrijf gebruikt voor zijn dienstverlening. En ondanks de continue en hoge belasting die deze schijven ondergaan, valt jaarlijks minder dan een procent ervan uit.

In 2020 presteerde de 6 TB Seagate ST6000DX000 zelfs het beste met een Annualized Failure Rate (AFR) van slechts 0,23 procent. En dan is dat ook nog een desktopmodel harde schijf. NAS-kopers die nog meer zekerheid en een langere levensduur willen, kunnen ook nog kiezen voor speciale NAS-schijven zoals de WD RED, de Seagate IronWolf en de Toshiba N300-series.

Voordelen van ssd ook voor NAS?

Een ssd is kleiner dan een harde schijf, sneller, stiller, verbruikt minder stroom, heeft geen bewegende delen, produceert minder warmte en is niet gevoelig voor trillingen en magnetische velden.

Omdat ssd’s geen bewegende delen hebben, bieden ze snelheden die ver boven die van een typische harde schijf liggen. Ook is fragmentatie geen probleem, bestanden kunnen overal worden geschreven met weinig invloed op de lees- of schrijftijd, wat resulteert in leestijden die veel sneller zijn dan van welke harde schijf dan ook.

Niet al deze voordelen zijn even belangrijk voor gebruik in een NAS, maar aantrekkelijk zijn ze zeker wel. Pogingen van bijvoorbeeld Synology en vooral QNAP om de NAS een plek in de huiskamer te geven, sneuvelden bijvoorbeeld altijd op de grootte van het apparaat en vooral het lawaai van de ventilator, nodig om de warmte van de harde schijf af te voeren. 

Een NAS met ssd’s maakt het misschien wel mogelijk. De overtuiging bij de NAS-fabrikanten dat een plek dichter bij tv en media-installatie het gebruik ten goede zou komen, was en is er vermoedelijk nog steeds.

©PXimport

Dat de ssd dus ook voordelen heeft boven de harde schijf is duidelijk, maar bij gebruik in een NAS zijn deze niet allemaal even belangrijk. Een directe vergelijking van beider sterke en zwakke punten leidt dan ook niet direct tot een duidelijke uitkomst.

Zo is een harde schijf door het gebruik van de ronddraaiende platen met een bewegende lees- en schrijfkop wel veel kwetsbaarder dan een ssd die helemaal geen bewegende delen heeft, maar eenmaal ingebouwd is de NAS-behuizing een doorgaans zeer stabiele en veilige omgeving, ook voor een harde schijf. De kans dat deze er door fysieke schokken defect raakt is zeer gering, terwijl het door de fabrikanten genoemde risico van resonantie van meerdere schijven in een behuizing vooral optreedt bij echt grote volumes van heel veel schijven.

En ook op het punt van betrouwbaarheid is het voordeel van de ssd minder groot, doordat in een NAS doorgaans meerdere schijven in een RAID-configuratie worden geplaatst. Samen vormen ze dan één opslagvolume, waarbij – indien voor RAID 1 of hoger is gekozen – de opgeslagen gegevens beschermd worden tegen verlies door een hardwaredefect. Gaat er toch een schijf stuk, dan zijn er nog geen gegevens verloren.

RAID met harde schijf en ssd

Bij RAID worden meerdere opslagmedia gecombineerd tot één logische opslageenheid. Het doel kan zijn de snelheid te verhogen, maar bij gebruik in een NAS is het verhogen van de capaciteit en betrouwbaarheid vaker de reden.

Meestal worden in een RAID-configuratie harde schijven gebruikt, maar het is ook heel goed mogelijk dit met ssd’s te doen. Alleen wreekt zich dan nog meer de relatief hoge prijs van de ssd en de veel geringere opslagcapaciteit in vergelijking met harde schijven.

Bij RAID wordt namelijk een deel van de opslagcapaciteit van de schijven of ssd’s gebruikt om extra snelheid of betrouwbaarheid te kunnen bieden. Bij RAID 1, de techniek voor RAID met twee schijven, is dat zelfs de helft van de opslagcapaciteit, bij RAID 5, dat gangbaar is bij vier schijven, een kwart.

Met de grootste harde schijven van dit moment levert dat een veilige opslag van respectievelijk 18 en 54 TB op, beide ruim voldoende voor de meeste toepassingen. Doe je hetzelfde met de grootste ssd’s, dan zal zeker de 8 TB bij RAID 1 al snel onvoldoende zijn. De 24 TB die overblijft bij RAID 5 met vier ssd’s voldoet dan beter, maar wel tegen een veel hogere prijs.

Hanteer je voor harde schijven en ssd’s een budgetlimiet van 500 euro, dan kun je met twee WD Ultrastars van elk 10 TB een capaciteit van 10 TB creëren, terwijl twee WD RED SA500-ssd’s van elk 2 TB slechts 2 TB opslagcapaciteit opleveren. Bij RAID 5 zijn vier WD RED NAS-harddisks van elk 4 TB goed voor 12 TB opslag, terwijl vier Samsung 860 EVO-ssd’s van elk 1 TB dan slechts 3 TB opleveren.

©PXimport

Netwerkpunt als bottleneck

Een pluspunt van de ssd is de snelheid waarmee de gegevens kunnen worden weggeschreven en gelezen. Een harde schijf haalt doorgaans tussen de 50 en 150 MB/s, een SATA-ssd haalt moeiteloos 500 MB/s. Maar bij gebruik in een NAS leveren ssd’s zelden een andere gebruikerservaring op. Dit komt door de snelheid van het netwerk.

De meeste netwerken zijn gigabit-netwerken en datzelfde geldt ook voor de netwerkpoorten op de meeste NAS-apparaten. Zelfs een NAS met alleen harde schijven weet de netwerkpoort vaak bijna volledig te benutten. Om de hogere snelheid van ssd’s in een NAS te kunnen gebruiken, is ofwel een NAS nodig met meerdere gigabit-netwerkpoorten die dan samengevoegd kunnen worden tot één snellere verbinding, of een NAS met een 2,5- of 10Gbit/s-netwerkpoort die aan een switch met dezelfde kwaliteit is gekoppeld.

Zeker dit laatste, een echt sneller netwerk dan gigabit, komt hooguit in zakelijke omgevingen voor. NAS-apparaten met minimaal één 2,5- of 10Gbit/s-netwerkpoort zijn nog schaars, maar het aanbod neemt wel toe. QNAP en Asustor voorzien hun NAS-modellen voor de serieuzere consument en gebruik in kleine kantooromgevingen al bijna standaard van een 2,5Gbit/s-netwerkpoort en dwingen Synology hen hierin te volgen. Veel luxere pc-moederborden zijn tegenwoordig van een 2,5Gbit/s-netwerkaansluiting voorzien.

©PXimport

Kansen voor de ssd

Wie het voorgaande leest, denkt al snel dat het nog wel even duurt voor de ssd een echte kans maakt als vervanger van de harde schijf in de NAS. Toch zijn er wel degelijk kansen voor de ssd, al is het dan voorlopig nog niet als een-op-een vervanger van de harde schijf.

De laatste blijft in de meeste NAS-configuraties aanwezig om echt grote opslagvolumes te maken, maar de ssd krijgt er een belangrijke rol naast. Bijvoorbeeld door in één NAS meerdere storagepools te maken, een voor de harde schijven en een voor de ssd’s, en elk te gebruiken voor de soort opslag en functionaliteit die past bij de onderliggende opslagtechniek.

De snelheid van de ssd’s is nu weliswaar nog niet zo bruikbaar in het netwerk, maar voor alle verwerkingen in de NAS is deze superieur aan die van de harde schijven. Gebruik van deze snelheid en de interne verwerking van de data zijn merkbaar bij gebruik van virtuele machines op de NAS of grote dataverwerkingen zoals databases op de NAS. Voorwaarde is wel dat de NAS zelf over voldoende geheugen en een goede processor beschikt. Voldoen die niet, dan is direct al een nieuwe zwakste schakel gevonden.

Het combineren van harde schijven en ssd’s in een NAS is bovendien makkelijker wanneer de NAS ruimte biedt voor meerdere schijven of ssd’s. Tot dusver waren twee schijven de ondergrens en had je met vier schijven een grote NAS. Maar om naast elkaar twee RAID5-storagepools te kunnen maken, zijn zes schijfposities in de NAS nodig. Dat zijn er vermoedelijk twee en mogelijk zelfs vier meer dan in de meeste NAS-apparaten die consumenten de laatste jaren gekocht hebben.

©PXimport

Ssd als cache

Je kunt ssd’s in de NAS niet alleen inzetten als direct opslagmedium, maar ook als ssd-cache. Hierbij wordt de snelheid van een of enkele ssd’s gebruikt om de lees- en schrijfprestaties van een volume op de NAS te verbeteren. De cache kan bestaan uit een of meerdere reguliere SATA-ssd’s, maar ook M.2-ssd’s behoren tot de mogelijkheid. Dit is allemaal afhankelijk van het model NAS.

Niet elke NAS ondersteunt ssd-caching en niet elke NAS die ssd-caching ondersteunt, biedt ook de mogelijkheid om M.2-ssd’s te gebruiken. De laatste verdienen wel de voorkeur voor deze functionaliteit, omdat een M.2-ssd een tot wel vijf keer hogere lees- en schrijfsnelheid haalt dan een SATA-ssd.

 Ondersteunt de NAS niet direct het plaatsen van M.2-ssd’s, dan bieden enkele modellen de mogelijkheid om deze ondersteuning met een uitbreidingskaart toe te voegen. Soms is op die kaart ook een 2,5Gbit/s-poort of nog snellere netwerkinterface geplaatst, wat het een nog waardevollere upgrade maakt.

Maar er zijn ook nadelen. Juist bij ssd-caching wreekt zich het nadeel van de beperkte herschrijfbaarheid van de NAND-geheugenchips. Bij intensief gebruik kunnen de ssd’s al na een of twee jaar versleten zijn en aan vervanging toe zijn. 

Ook vergt het al snel een flinke investering van meerdere ssd’s en soms een uitbreidingskaart, en dat alleen om bestaande opslag te versnellen. Omgekeerd kan het ook een verantwoorde investering zijn, juist om de levensduur van eerder gekochte schijven en NAS-hardware te verlengen.

©PXimport

Gedeelde toekomst

In notebooks en desktop-pc’s is de harde schijf bijna volledig verdreven door de ssd, maar in NAS’en is dat nog niet het geval. Daarvoor kleven er ook nog te veel nadelen aan de ssd. In vergelijking met de harde schijf is vooral de opslagcapaciteit nog te gering en de prijs te hoog. Zeker bij een apparaat als een NAS, waar opslagcapaciteit zo belangrijk is, zal de harde schijf daarom nog wel even de eerste keuze blijven.

Tot de tijd dat een of enkele ssd’s voldoende opslagcapaciteit bieden voor de gemiddelde gebruiker, kan de ssd prima een rol vervullen naast de harde schijf. De meeste kansen liggen dan wel bij meer specialistische scenario’s als virtualisatie en grote datavolumes. Wie nu nog alleen harde schijven in zijn NAS heeft, hoeft zich dus nog niet ongerust te maken.

▼ Volgende artikel
Review Motorola Edge 60 Pro – AI werpt z’n schaduw
© Wesley Akkerman
Huis

Review Motorola Edge 60 Pro – AI werpt z’n schaduw

De laatste paar maanden verschijnen er steeds potentere midrange smartphones. Nu zit je met de Motorola Edge 60 Pro wel aan de bovenste kant van die markt, maar dat neemt niet weg dat je nog steeds veel waar voor je geld kunt krijgen.

Oké
Conclusie

Hoewel de Motorola Edge 60 Pro op hardwarevlak lekker scoort met zijn krachtige processor, uitstekende accuduur en een over het algemeen goed display, wordt de algehele gebruikerservaring onderuit geschoffeld door de software. Waar Motorola voorheen uitblonk met een relatief schone Android-ervaring, stelt de Edge 60 Pro teleur met een toename aan vooraf geïnstalleerde apps en een AI-integratie die nog niet volwassen is en de Nederlandse taal mist.

Plus- en minpunten
  • Prachtig p-oledscherm
  • Uitmuntende accuduur
  • Relatief snel op te laden
  • Potente processor
  • Prima game-smartphone
  • Veel nadruk op AI
  • AI werkt niet volledig in het Nederlands
  • Sommige functies vereisen een abonnement
  • Veel dataverzameling
  • Camera's met wisselende kwaliteit
  • Beeldstabilisatie

De Motorola Edge 60 Pro ligt in de winkels voor een adviesprijs van 599,99 euro. Voor dat geld krijg je een royale 12 GB werkgeheugen en 512 GB opslagruimte – een uitstekende deal dus. De prijs is gelijk gebleven aan die van zijn voorganger, maar onder de motorkap is er wel het nodige veranderd. De nieuwe Edge heeft een snellere processor, een krachtiger accu, een volledig vernieuwd camerasysteem en – opvallend – een flinke upgrade van het oplaadvermogen.

Net als eerdere modellen is de Edge 60 Pro slank, licht en compact, met een luxe uitstraling dankzij de aflopende schermranden. Met een gewicht van 186 gram ligt het toestel prettig in de hand. De achterkant is bekleed met veganistisch leer, wat niet alleen zorgt voor extra grip, maar ook voorkomt dat je last hebt van vingerafdrukken. En met zowel een IP68- als IP69-certificering is de smartphone uitstekend bestand tegen water en stof.

©Wesley Akkerman

Duurzaam en prachtig display

Terwijl veel andere fabrikanten de gebogen schermranden inmiddels links laten liggen, gaat Motorola er juist vol voor. Het geeft de Edge 60 Pro een premium uitstraling, maar brengt ook een klein nadeel met zich mee: in fel licht kunnen de randen reflecteren, iets waar je bij een plat scherm geen last van hebt. Storend is het niet direct, maar het valt wel op. Gelukkig maakt het p-oledscherm veel goed. Kleuren spatten van het display, het contrast is uitstekend en content kijken is dan ook een genot.

De vingerafdrukscanner zit netjes in het scherm verwerkt en reageert snel. Het display zelf biedt een scherpe resolutie van 2712 bij 1220 pixels en een verversingssnelheid tot 120 Hertz, wat zorgt voor soepele beelden. Ook de helderheid is dik in orde, zelfs op zonnige dagen. Mooi meegenomen is de keuze voor het stevige Gorilla Glass 7i aan de voorkant, een krasbestendige laag die tegen een stootje kan en het scherm goed beschermt bij dagelijks gebruik.

©Wesley Akkerman

Capabele processor voor gaming

De Motorola Edge 60 Pro draait op de Mediatek Dimensity 8350 Extreme, en dat is een flinke stap vooruit ten opzichte van de Edge 50 Pro. Vooral voor wie graag games op zijn smartphone speelt, is dit goed nieuws. Maar ook bij alledaags gebruik – van appen en mailen tot bellen, browsen en foto's maken – draait het toestel soepel. Tijdens het testen zijn we geen haperingen, vertragingen of andere storende zaken tegengekomen.

Ben je van plan om te gamen op de Edge 60 Pro, houd er dan wel rekening mee dat het toestel bij intensief gebruik warm kan worden. Dat gebeurt niet snel, maar bij grafisch zware 3D-games kan de temperatuur merkbaar oplopen, wat de prestaties wel iets kan beïnvloeden. De meeste casual games draaien probleemloos, maar bij zwaardere titels uit de Play Store speel je doorgaans op medium instellingen. Dat is niet ongebruikelijk in deze prijsklasse, en het toestel houdt zich daar prima staande.

©Wesley Akkerman

Meer energie, iets langere laadtijd

Een van de grootste veranderingen ten opzichte van het vorige model is de accu. Die heeft nu een indrukwekkende capaciteit van 6000 mAh, terwijl de voorganger met 4500 mAh al prima presteerde. Met de Edge 60 Pro haal je moeiteloos het einde van dag twee, zelfs als je af en toe een potje gamet. Die extra accuduur komt echter met een kleine keerzijde: de oplaadsnelheid is verlaagd van 125 naar 90 watt. Nog steeds snel, maar wel een stapje terug.

In de praktijk merk je daar weinig van. Tenzij je de Edge 60 Pro direct naast zijn voorganger legt, zul je het verschil nauwelijks opmerken. Opladen van 0 naar 100 procent duurt minder dan 50 minuten, en met een halfuurtje zit je vaak al rond de 75 procent. Draadloos laden is wél flink afgeremd: dat gaat nu met maximaal 15 watt, terwijl dat bij het vorige model nog 50 watt was. Een duidelijke concessie, al zal het voor veel gebruikers geen breekpunt zijn.

©Wesley Akkerman

De software was altijd zo goed…

Op softwaregebied heeft Motorola een aantal veranderingen doorgevoerd die niet voor iedereen positief zullen uitpakken. Zo staan er nu meer vooraf geïnstalleerde apps op het toestel, en is er een nieuwe AI-omgeving toegevoegd, ontwikkeld in samenwerking met Perplexity AI. Net als bij de Nothing Phone 3a krijg je daar via een aparte knop snel toegang toe. Daarmee kun je bijvoorbeeld meldingen laten samenvatten of informatie opvragen.

Leuk in theorie, maar in de praktijk werkt dat nog niet met alle apps. Toch zitten er handige functies tussen: zo kun je de assistent vragen om iets voor je te onthouden, zoals een foto of screenshot, die je later eenvoudig kunt terugvinden. Een duidelijke beperking is echter dat deze AI-functies alleen in het Engels werken. En hoewel we in Nederland vaak prima overweg kunnen met die taal, gaat dat ongetwijfeld ten koste van de toegankelijkheid voor sommige gebruikers.

©Wesley Akkerman

50x

Veel AI-opties

Een andere nieuwe functie is Playlist Studio. Daarmee kun je een afspeellijst laten samenstellen op basis van je eigen prompt. Klinkt veelbelovend, maar er zit een flinke beperking aan: het werkt alleen met Amazon Music, en dan ook nog uitsluitend als je een actief abonnement hebt. Daardoor zal deze functie voor veel gebruikers nauwelijks bruikbaar zijn. Image Studio – eveneens in samenwerking met Perplexity – is wél geslaagd. Hiermee maak je eenvoudig achtergronden, stickers en andere visuals, precies zoals je zou verwachten.

Daarnaast kun je rekenen op de kracht van Google Gemini, die je activeert door de powerknop ingedrukt te houden. Daarmee stel je vragen of geef je opdrachten, net als bij Google Assistant. Ook Circle to Search is aanwezig, een handige manier om snel informatie op te vragen over elementen uit foto's of screenshots. De nieuwe Moto AI-knop aan de linkerkant van het toestel is speciaal bedoeld voor deze AI-functies, maar is helaas niet aanpasbaar. Zonde, vooral voor wie weinig gebruikmaakt van Motorola's eigen AI-platform.

3x

2x

Veel dataverzameling

Opvallend is dat Motorola twee verschillende nieuwsoverzichten in zijn software-omgeving aanbiedt. Veeg je op het thuisscherm naar rechts, dan verschijnt de vertrouwde Google-feed – al kun je die eventueel uitschakelen. Daarnaast is er binnen het app-overzicht nóg een nieuwsoverzicht, afkomstig van een andere aanbieder. Het maakt duidelijk dat er veel gebeurt op het gebied van dataverzameling en -verwerking. Dat is op zich niets nieuws, maar Motorola zet het nu opvallend zichtbaar neer.

De Edge 60 Pro draait op Android 15 en krijgt drie jaar lang software-upgrades en vier jaar beveiligingsupdates. Daarmee loopt Motorola duidelijk achter op merken als Samsung en Google, die ruimere termijnen hanteren. Volgens Motorola sluit dit beleid echter aan op het werkelijke gebruik van hun toestellen. Intern onderzoek zou uitwijzen dat gebruikers hier tevreden mee zijn – reden genoeg voor het bedrijf om daar niets aan te veranderen. Toch voelt het als een gemiste kans: het drukt de langetermijnwaarde van een verder prima smartphone.

1x

0,5x

Solide camera’s, maar…

Het camerasysteem van de Motorola Edge 60 Pro levert over het algemeen degelijke fotoprestaties. De hoofdcamera heeft een resolutie van 50 megapixel, net als de ultragroothoeklens die ook dienstdoet als macrocamera. Daarnaast is er een telelens van 10 megapixel, goed voor 3x optische zoom en tot 50 keer digitale zoom. Aan de voorkant vind je een selfiecamera van eveneens 50 megapixel, met een lichtsensor die zorgt voor betere belichting en witbalans.

De lenzen produceren heldere, scherpe foto's, en dankzij de samenwerking met Pantone ogen kleuren meestal natuurlijk en accuraat, ook bij beweging of in lastige lichtomstandigheden. De HDR-prestaties zijn sterk, met veel detail in zowel lichte als donkere delen. Een minpunt is de neiging tot overbewerking: sommige foto's worden te sterk verscherpt, waardoor ze kunstmatig aanvoelen. Dat doet wat denken aan de beeldverwerking van sommige Samsung-toestellen.

0,5x

1x

Problemen in het donker

De hoofdcamera doet het prima bij daglicht, maar zodra het donker wordt, levert hij zichtbaar in op scherpte en detail. De ultragroothoeklens schiet bij goed licht acceptabele foto's, al vertaalt de sensor-upgrade zich niet altijd in betere beeldkwaliteit. In situaties met weinig licht vallen de prestaties flink tegen. De grootste tegenvaller is de telelens. Door de kleine sensor heeft die moeite met helderheid en dynamisch bereik, en de digitale zoom kun je sowieso beter links laten liggen.

De selfiecamera scoort daarentegen wél punten, met realistische huidtinten en scherpe beelden. Het bokeh-effect – waarbij de achtergrond onscherp wordt – is wisselend, en ook kun je kleurverschillen opmerken tussen de verschillende lenzen. Het zwakste punt van de Edge 60 Pro is echter de videokwaliteit. De beeldstabilisatie schiet tekort, waardoor video's al snel schokkerig aanvoelen. Onbruikbaar is het niet, maar op dit prijsniveau had Motorola meer mogen bieden.

2x

3x

Motorola Edge 60 Pro kopen?

De Motorola Edge 60 Pro scoort op hardwarevlak overtuigend, met een krachtige processor, een indrukwekkende accuduur en een helder, prettig scherm. Toch wordt de gebruikerservaring flink geremd door de software. Waar Motorola vroeger bekendstond om zijn schone Android-ervaring, oogt de Edge 60 Pro rommeliger dan ooit. De hoeveelheid voorgeïnstalleerde apps is toegenomen, en de AI-integratie voelt onaf – zeker omdat ondersteuning voor de Nederlandse taal ontbreekt.

De niet-aanpasbare AI-knop, de dubbele nieuwsfeeds met bijbehorende dataverzameling en het magere updatebeleid van drie jaar werpen een flinke schaduw over de solide hardwarebasis. Deze softwarematige concessies zorgen ervoor dat het toestel niet de verfijnde, toegankelijke ervaring biedt die je van Motorola zou verwachten. Zonder alle onvolwassen AI-toeters en bellen – en ondanks de wisselende camerakwaliteit – hadden we de Edge 60 Pro met gemak kunnen aanraden. Maar nu blijft er vooral een gevoel van gemiste kansen hangen.

▼ Volgende artikel
Weg met die waas: zo maak je de ruit van je oven of magnetron schoon
© AK | ID.nl
Huis

Weg met die waas: zo maak je de ruit van je oven of magnetron schoon

Een oven wordt flink heet tijdens het gebruik, en ook in een magnetron met grill- of ovenfunctie kan de temperatuur behoorlijk oplopen. Daardoor verdampt vet of spettert eten sneller tegen de binnenkant van de deur. Zelfs bij een gewone magnetron kunnen spetters en condens zich ophopen op het ruitje. Na een tijdje is het glas zo vettig of bruin dat je nauwelijks nog naar binnen kunt kijken. Niet gevaarlijk, wél vervelend. Gelukkig is het schoonmaken van die ruit minder lastig dan je denkt!

Dit artikel in het kort:

  • Hoe ontstaat die aanslag eigenlijk?
  • Wat heb je nodig?
  • Stap voor stap schoonmaken
  • Let op bij zelfreinigende ovens
  • Wat moet je níet doen?
  • En daarna? Zo houd je het ruitje schoon

Lees ook: Magnetron kopen? Dit is waar je op moet letten

Hoe ontstaat die vettige aanslag eigenlijk?

Tijdens het verwarmen van eten verdampt vet. In een oven branden die vetdruppeltjes langzaam in op het glas, zeker bij temperaturen boven de 180 graden. Ook etensresten die over de rand borrelen of spetteren kunnen tegen het ruitje aankomen. In een magnetron gebeurt min of meer hetzelfde, al speelt condens daar ook een rol. Het resultaat is een doffe waas die met alleen een vaatdoekje niet meer weggaat.

Wat heb je nodig?

Met een paar alledaagse schoonmaakmiddelen kun je die bruine aanslag al te lijf gaan:

🞐 Warm water
🞐 Scheutje afwasmiddel
🞐 Zachte doek (liefst microvezel)
🞐 Oude tandenborstel
🞐 Klein beetje baking soda
🞐 Schoonmaakazijn of citroensap
🞐 Eventueel een plastic schrapertje (géén metaal)

Let op: laat de oven of magnetron altijd goed afkoelen voor je begint.

Stap voor stap schoonmaken

Begin met de buitenkant van de ruit. Maak een lauwwarm sopje met afwasmiddel en veeg het glas schoon met een microvezeldoek. Hardnekkige plekken? Maak een dik papje van baking soda en een beetje water. Smeer dit op de vlekken en laat het tien minuten zitten. Daarna veeg je het eenvoudig weg met een vochtige doek.

Voor de binnenkant helpt het om vet eerst los te weken. Maak een doek nat met heet water en een flinke scheut azijn of citroensap. Houd deze een paar minuten tegen de binnenkant van het ruitje aan – of leg de doek er voorzichtig op, als dat lukt. De warmte en het zuur helpen om het vet los te weken. Gebruik daarna een tandenborstel om voorzichtig langs de randjes te schrobben.

Sommige ovens hebben een dubbele glasplaat. In veel gevallen kun je die losmaken om ook daar tussen schoon te maken. Kijk hiervoor in de handleiding van je oven: vaak zitten er klemmetjes of schroeven aan de bovenrand van de ovendeur. Wees voorzichtig en zorg dat je alles stevig terugplaatst.

©Андрей Журавлев

Let op bij zelfreinigende ovens

Heb je een zelfreinigende oven? Dan werkt het schoonmaken net even anders. Sommige ovens hebben een pyrolysefunctie: hierbij wordt de oven verhit tot zo'n 500 graden, waardoor vet en vuil veranderen in as. Dat kun je daarna eenvoudig opvegen met een doek. Andere modellen gebruiken katalyse of stoomreiniging. In al deze gevallen geldt: gebruik géén agressieve middelen op de wanden of het glas, want daarmee kun je de speciale coating beschadigen.

Ook belangrijk: de ruit kan tijdens zo'n reinigingsprogramma flink heet worden. Wacht dus altijd tot de oven volledig is afgekoeld voor je eraan begint. En poets het glas alleen met zachte doeken en neutrale middelen, zoals lauw water met een druppeltje afwasmiddel. Baking soda of citroen kun je in dit geval beter vermijden, tenzij je zeker weet dat jouw oven geen speciale coating heeft.

Wat moet je níet doen?

Gebruik geen schuursponsjes of staalwol. Ook ovenreiniger en agressieve sprays zijn geen goed idee op glas: ze kunnen het ruitje beschadigen of dof maken. Gebruik bij voorkeur ook geen mesjes of metalen schrapers – hoe verleidelijk dat soms ook is. Krassen zijn snel gemaakt en vrijwel niet meer weg te werken.

En daarna? Zo houd je het ruitje schoon

Veeg de ruit na elk gebruik even kort na met een vochtige doek, vooral als je ziet dat er gespetterd is. Dat kost je amper tijd en voorkomt dat vuil zich opbouwt. Gebruik je ovenschalen die kunnen overkoken? Zet er een lekbak onder. En voor magnetrons werkt een eenvoudig spatdekseltje echt verrassend goed – die vangt het meeste op.