Wat doe je met een laptop, tablet, pc, wasmachine, keukenmixer of versterker wanneer deze ver buiten de garantieperiode de geest geeft? Ons advies: weggooien is geen optie. Snel en makkelijk je apparaten repareren doe je zo!

We hebben het allemaal weleens meegemaakt dat een laptop of ander apparaat van 4 à 5 jaar oud – of misschien nog ouder – er opeens mee stopt. In sommige gevallen is de oorzaak helder, in andere gevallen is het gissen. Je weet in elk geval dat de kans groot is dat je geen garantie meer hebt en dat de leverancier je waarschijnlijk niet wil/kan helpen of hiervoor (te) veel geld gaat vragen. Je brein neemt vervolgens een loopje met je en probeert je wijs te maken dat die notebook sowieso niet meer aan je eisen voldeed en dat je het ‘verdient’ om iets beters te krijgen. En zo ga je steeds meer redenen bedenken om een nieuw model aan te schaffen …

01 Weggooi-economie

In dit artikel gaan we je proberen wakker schudden. Laat die gedachte om iets nieuws te kopen varen en kies voor repareren, zelfs als een apparaat misschien niet meer helemaal aan je wensen voldoet. In onze weggooi-economie laten we ons te makkelijk verleiden tot de gedachte dat wanneer iets stuk gaat, dit betekent dat een apparaat inmiddels afgeschreven is en dus geen economische waarde meer heeft. Maar vaak kun je het zelf– of met de hulp van anderen – relatief eenvoudig en goedkoop repareren. Zodat jij (of iemand anders) er nog jaren plezier van kunt hebben.

Milieu Centraal deed onderzoek en concludeerde dat repareren voor wat betreft het milieu in vrijwel alle gevallen de beste oplossing is. En dat geldt met name voor smartphones, tablets en computers omdat het relatief veel energie en grondstoffen kost om deze te produceren. Uitzonderingen zijn oude witgoedapparaten zoals wasmachines, wasdrogers, vaatwassers en koelkasten. Nieuwe modellen hiervan gebruiken namelijk zoveel minder stroom dat het beter is om deze apparaten te vervangen.

Repareerbaarheid vooraf bepalen

©PXimport

Zelf repareren kost misschien wat tijd, maar is ook erg leuk en het geeft een enorme kick als het ook nog eens lukt. Je hebt bovendien weinig te verliezen, want het apparaat is immers al stuk. Maar waar begin je als onduidelijk is wat de oorzaak is en je te maken hebt met een apparaat dat je nog nooit uit eerder uit elkaar hebt gehaald?

02 Google

Werkt een apparaat niet meer goed (of helemaal niet meer) en kun je zelf niet zo snel achterhalen wat het euvel is, dan is Google je grootste vriend. Een zoekopdracht met ‘merknaam + typenummer + euvel/foutcode’ zorgt er in de meeste gevallen voor dat je stuit op berichten van anderen die hier al eerder tegenaan zijn gelopen. En die misschien inmiddels een oplossing hebben gevonden.

Lukt dat niet, doe de zoekopdracht dan ook even in het Engels en het Duits, al of niet met gebruik van Google Translate. Vrijwel alle apparaten die in Nederland verkocht worden, zijn met dezelfde typeaanduidingen te koop in Duitsland. En omdat de markt daar veel groter is, gaan er ook meer apparaten stuk en is de kans groter dat een gebruiker hier iets over gemeld heeft en misschien inmiddels ook wel een oplossing heeft bedacht of gevonden. Je kunt ook zelf speuren op sites als www.selbst.de, www.gutefrage.net of het forum van www.electronicwerkstatt.de.

©PXimport

03 YouTube

Ook op YouTube worden steeds meer filmpjes geplaatst van mensen die een bepaald probleem hebben met een apparaat. Dat is vooral handig als je te maken hebt met onverklaarbare knipperende lampjes, notebooks die onvoorspelbaar reageren of andere zaken die beter met een video kunnen worden verduidelijkt.

En inmiddels zijn er op YouTube ook duizenden filmpjes te vinden van mensen die oplossingen laten zien voor veelvoorkomende storingen van huishoudelijke apparaten. Zeker voor wat betreft wasmachines, vaatwassers, drogers en ander witgoed zijn problemen en oplossingen vaak generiek en niet gebonden aan een bepaald merk.

©PXimport

04 iFixit

Een echte aanrader is iFixit. Op deze site vind je voor duizenden - met name elektronische – apparaten handleidingen om deze te repareren, inclusief benodigdheden en hoe moeilijk de reparatie is. Voor apparaten die lastig uit elkaar zijn te halen zijn er zelfs aparte demontagebeschrijvingen te vinden. Als gebruiker word je aangemoedigd om je eigen reparatie te beschrijven en te delen. En ja, zelfs voor hoe je dat het best kunt doen is een handleiding gemaakt.

©PXimport

05 Gespecialiseerde websites en fora

Zeker bij oudere apparaten of apparaten die in kleine series zijn geproduceerd, vind je waarschijnlijk niet direct een beschrijving van jouw probleem of oplossing. We raden je aan om dan op zoek te gaan naar meer gespecialiseerde online plekken waar de echte liefhebbers zich verzamelen, zoals een forum. En als er geen gebruiksklaar antwoord is dan kun je hier ook je vraag stellen, zoals bij Vraag & Antwoord op deze site. Een paar andere aanraders zijn www.superuser.com (hardware en software), www.hififorum.nl (audio-apparatuur), www.autoweek.nl/forum (auto’s), www.klusidee.nl/forum/ (apparaten in en rondom huis), gathering.tweakers.net (elektronica + computers) en forum.zoom.nl (camera’s).

©PXimport

06 Handleidingen vinden

Bij nagenoeg alle apparaten zit een handleiding, maar die helpt je vaak alleen met het oplossen van kleine en makkelijk op te lossen storingen en problemen. Gelukkig zijn er tal van sites op internet waar je ook uitgebreide (technische) handleidingen terug kunt vinden, zoek hiervoor met de termen ‘service manual’ en ‘repair manual’. Hierin staan vaak schema’s en wordt beschreven hoe je de meest voorkomende reparaties dient uit te voeren en – misschien nog wel belangrijker - wat de typenummers zijn van de onderdelen die je hiervoor misschien moet bestellen. Goede sites voor het vinden van dit soort handleidingen zijn o.a. www.gebruikershandleiding.com, www.suche-anleitung.de, www.manualsdir.eu, www.devicemanuals.eu, www.nodevice.com, www.tradebit.com en www.eserviceinfo.com. Houd er wel rekening mee dat bij een aantal van deze sites (service) handleidingen alleen tegen betaling zijn te downloaden. Overigens worden ze ook uitgewisseld via de verschillende fora die hiervoor al aan bod kwamen. Je zult in dat geval waarschijnlijk wel wat meer tijd aan je zoektocht kwijt zijn.

Nog een paar aanvullende tips. Heb je geen servicehandleiding kunnen vinden met onderdelenlijst en/of onderdelennummers? Zeker bij witgoed en bruingoed kun je het nummer in de meeste gevallen ook terugvinden op het onderdeel dat vervangen moet worden. Heb je het juiste nummer maar is het onderdeel niet verkrijgbaar? Neem dan even contact op met de juiste onderdelenaanbieder. Zij weten vaak wel of er een ander onderdeel is dat je ook kunt gebruiken.

©PXimport

Als je weet wat een apparaat mankeert, dan zul je in bepaalde gevallen nieuwe onderdelen nodig hebben en soms ook speciaal gereedschap.

07 Webwinkels

De handel in onderdelen groeit enorm en veel aanbieders bieden inmiddels als service ook allerlei how-to’s aan. In sommige gevallen krijg je een tegoed of korting wanneer de uitvoering van je eigen reparatie filmt of fotografeert en die registratie op die betreffende site aanbiedt.

Ter inspiratie noemen we een aantal interessante sites op: www.conrad.nl (elektronica en gereedschap), www.fixjeiphone.nl (iPhone en iPad), www.replacedirect.nl (o.a. computer, huishoudelijk, gereedschap), www.onderdelenwinkel.nl (o.a. keuken, huishoudelijk, tuin), www.parts.nl (o.a. witgoed en bruingoed) en www.handyman.nl (o.a. computer, huishoudelijk, fiets).

©PXimport

08 Marktplaats

Ook via Marktplaats worden heel veel onderdelen aangeboden, of oude kapotte apparaten die je uit elkaar kunt halen voor de onderdelen. Dat kan een hoop geld schelen, maar vraagt wel wat extra aandacht. Koop je zo’n onderdeel bij een particulier en blijkt het niet te passen, dan heb je geen recht van retour. Past het wel maar gaat het stuk, dan heb je ook geen garantie. Je moet dus wel heel zeker weten dat de aanbieder precies heeft wat jij nodig hebt. Uiteraard zijn er ook tal van officiële onderdelenwinkels die aanbieden via Marktplaats. Hebben ze geen echte website? Check voor de zekerheid even wat voor een regeltjes ze hebben als het gaat om eventueel terugsturen en garantie.

©PXimport

Lastige reparatie? Maak foto’s

09 Onderdelen uit het buitenland

Naast de vele sites waar je nieuwe onderdelen kunt kopen, is het met name voor computer- en notebookonderdelen interessant te kijken wat er zoal aan ‘refurbished’, ‘replacement parts’, ‘pre-owned’ wordt aangeboden. Soms heb je simpelweg geen andere keus of is nieuw veel te duur. Veilingsite Ebay is een prima begin voor je zoektocht naar tweedehands onderdelen. Lukt dat niet, dan bieden www.aliexpress.com en www.alibaba.com vaak uitkomst. Met name in China is een levendige handel in gebruikte computer-, tablet en smartphone-onderdelen. Verkopers doen – zij het vaak in gebrekkig Engels – veel moeite om je te helpen als je niet zelf het juiste onderdeel of een alternatief kunt vinden. Laat je het via de reguliere post opsturen, dan kan het vanuit China wel zomaar een paar weken duren voordat je een onderdeel binnen hebt.

Let ook even op de verzendkosten en eventuele andere toeslagen. Voor aankopen buiten de EU en boven de 22 euro betaal je btw (21%). Is de waarde boven de 150 euro, dan zul je douanerechten moeten betalen aan de bezorger. De hoogte daarvan is afhankelijk van diverse factoren. Kijk voordat je iets bestelt eerst even op de sites van de belastingdienst en douane.

©PXimport

Met wat durf en een handleiding of instructies van internet kun je ver komen, zelfs als je twee linkerhanden hebt. In bepaalde gevallen houdt het echter op omdat je het probleem zelf niet boven tafel kunt krijgen of omdat je bijvoorbeeld niet weet welk gereedschap of welke onderdelen je nodig hebt. Gelukkig zijn er genoeg mogelijkheden om de hulp van anderen in te schakelen.

10 Repair Café

Het Repair Café-netwerk organiseert inmiddels wereldwijd op bijna 1400 plaatsen bijeenkomsten waar je je kapotte apparaat door handige vrijwilligers kunt laten repareren. In de meeste gevallen gaat dit om bruin- en witgoed, maar ook steeds meer ict-apparatuur wordt hier gefikst. Dat gebeurt gratis, maar een donatie wordt wel op prijs gesteld. Wanneer ze er niet uitkomen kunnen de mensen die dit organiseren je in veel gevallen verder helpen met een adresje waar je wel terecht kunt. Repair Cafés worden vaak periodiek georganiseerd in buurthuizen of scholen. Meer informatie kun je vinden op www.repaircafe.org.

©PXimport

11 Monteur op afstand

Voor advies over de reparatie van een wasmachine, wasdroger of ander witgoed kun je ook gebruik maken van de dienst Monteur op Afstand. Voor 9,95 euro kun je een adviesgesprek van maximaal een kwartier aanvragen via Skype, FaceTime of telefoon, waarvan de kosten komen te vervallen als er een monteur langs moet komen. Dure voorrijkosten kunnen zo in veel gevallen worden voorkomen. Kijk op www.monteuropafstand.nl voor de voorwaarden en mogelijkheden.

12 (Lokale) reparateur

Een zoekopdracht met ‘reparatie elektronica’ plus de naam van je woonplaats levert bij Google een flinke lijst op van bedrijven en zelfstandigen die elektronica, witgoed, computerapparatuur en mobiele apparaten kunnen repareren. Ook via sites als Marktplaats en Werkspot kun je een oproep plaatsen. En ook een oproepje via Facebook kan bruikbare tips opleveren.

Controleer – voor zover dit mogelijk is – hoe een aanbieder wordt gewaardeerd, bijvoorbeeld via www.klantenvertellen.nl. Ga je met iemand in zee, check dan van tevoren of er onderzoekskosten in rekening worden gebracht en wat de hoogte hiervan is. Probeer indien mogelijk een afspraak te maken waarbij het apparaat dat je aanbiedt voor een vaste prijs wordt gerepareerd. Check ook of en wat voor een soort garantie je op de uitgevoerde reparatie krijgt.

Extra aandacht gaat uit naar de reparatie van tablets en smartphones. De prijzen en kwaliteit van reparaties verschillen nogal. Bovendien is het vrij gangbaar dat er bij reparaties niet-originele onderdelen worden gebruikt. Wil je wel echt originele onderdelen, dan kun je hier het best specifiek om vragen.

13 Meldpunt

Blijkt dat het ondanks al je pogingen (en die van anderen) niet is gelukt om je kapotte apparaat te repareren – met name doordat de fabrikant dit door de manier van fabriceren min of meer onmogelijk heeft gemaakt – doe dan iets met die informatie. Zeker als het apparaat nog in de handel is, mag je over dit aspect best een review schrijven. Ga zeker ook even langs het Meldpunt Kapotte Apparaten en maak melding. Milieu Centraal gebruikt deze informatie om de slechte repareerbaarheid van apparaten onder de aandacht te brengen en fabrikanten aan te zetten om hier verandering in aan te brengen.

©PXimport

Waardig afscheid nemen

©PXimport

Na 40 jaar heeft Kladblok eindelijk een opfrisbeurt gekregen. De eenvoudige, oerdegelijke tekstverwerker is ideaal voor het bewerken van platte tekst zonder toeters en bellen. In Windows 11 is het bescheiden onderdeel flink gegroeid. Wat ooit een sobere tool was voor snelle notities, heeft nu een interessante set nieuwe functies.

Terwijl we hier bekijken wat nieuw is, gaat ondertussen de make-over van Kladblok door. In de testversies binnen het Windows 11 Insider-kanaal duiken nu zelfs opties op voor tekstopmaak zoals vet, cursief, onderstrepen en lijsten. Die nieuwigheden worden later dit jaar uitgerold naar alle gebruikers van Windows 11. Liever een vogel in de hand dan tien in de lucht? Absoluut, want intussen kunnen we al profiteren van deze verbeteringen.

Tabbladen toevoegen en losmaken

Met Windows 11 heeft deze basis-app een frisse look & feel gekregen en een aantal kenmerken waar veel gebruikers al jaren om vragen. De opvallendste vernieuwing is de ondersteuning van de tabs (afbeelding 1). Je kunt nu verschillende pagina’s van Kladblok openen, elk in een eigen tabblad. Geen wirwar meer van losse pictogrammen in de taakbalk voor elk geopend tekstbestand. Een nieuw bestand starten is simpel: klik bovenaan op het plusteken. Wil je een tabblad loskoppelen en als apart venster gebruiken? Geen probleem: sleep het tabblad naar het bureaublad en het verschijnt automatisch als een nieuw .txt-bestand. Andersom werkt het ook. Sleep een bestaand .txt-bestand naar de tabbalk van Kladblok en het wordt netjes toegevoegd aan de open tabbladen.

Tabbladen configureren

Zolang er minstens één tabblad is opgeslagen, kun je de volledige Kladblok-sessie sluiten, inclusief andere niet-opgeslagen bestanden, zonder gegevens te verliezen. Wanneer je Kladblok weer opent, worden alle tabbladen hersteld, zelfs na een herstart van de pc. Je bepaalt zelf wat er gebeurt wanneer je Kladblok opent. Klik daarvoor op het tandwieltje in de rechterbovenhoek van het programma. Vervolgens ga je naar de instellingen voor Kladblok openen. In de optie Wanneer Kladblok wordt gestart heb je de keuze tussen Doorgaan met vorige sessie of Nieuwe sessie starten en niet-opgeslagen wijzigingen negeren (afbeelding 2). De eerste optie is de standaardinstelling.

Meervoudig herstel

Een belangrijke interne verbetering is de mogelijkheid om meerdere bewerkingen ongedaan te maken. In Windows 10 kon je in Kladblok met Ctrl+Z slechts de laatste bewerking terugdraaien (afbeelding 3). In Windows 11 kun je stapsgewijs wijzigingen ongedaan maken met Ctrl+Z. Ben je te ver teruggegaan, dan kun je je acties opnieuw uitvoeren met Ctrl+Y — net als in de meeste andere applicaties.

Uiterlijk

Onder het tandwieltje van de instellingen kies je het Uiterlijk van dit programma. Je hebt de keuze tussen de lichte en de donkere modus of je kiest voor de weergave om gewoon de systeeminstelling te volgen. Hier bepaal je ook het lettertype, de lettergrootte en de stijl (Regular, Italic, Bold, Bold italic) die je gebruikt voor de tekstbestanden. Onder het onderdeel Tekstopmaak zie je telkens een voorvertoning van de gekozen stijl (afbeelding 4). In de instellingen kun je tekstterugloop in- of uitschakelen. Dit zorgt ervoor dat tekst automatisch naar de volgende regel springt wanneer het einde van de regel is bereikt, in plaats van dat de tekst horizontaal verder loopt. Dat is onhandig, want dat betekent dat een tekstbestand soms als één hele lange regel wordt getoond.

Notepad++

Microsoft heeft Kladblok jarenlang stiefmoederlijk behandeld. Door de beperkte functionaliteit gingen veel gebruikers op zoek naar een alternatief – en vonden dat in de open-sourcetoepassing Notepad++. Een van de grootste troeven van Notepad++ is de ondersteuning voor een brede waaier aan programmeertalen, waaronder JSON, Python, C++, C#, Cobol, html, css en SQL … Daarnaast biedt het programma handige functies zoals regelmarkeringen, macro’s en de mogelijkheid om bestanden met elkaar te vergelijken. Notepad++ is gratis, werkt in een gesplitst scherm en ondersteunt tabbladen, zoeken en vervangen, én het automatisch hervatten van je werk – zelfs bij niet-opgeslagen bestanden. Wat deze variant (nog) niet kan: tabbladen naar een ander venster slepen.

Spellingcontrole en autocorrectie

Kladblok kan voortaan spelfouten markeren terwijl je typt, en typfouten desgewenst automatisch corrigeren. Om de spellingcontrole in- of uit te schakelen, klik je op het tandwieltje in de rechterbovenhoek. In het vak Spelling kun je de opties Spellingcontrole en Automatische correctie activeren (afbeelding 6). Vanaf dat moment verschijnt er een rood golflijntje onder fout gespelde woorden. Klik je met de linkermuisknop op zo’n woord, dan krijg je suggesties te zien waaruit je een correcte versie kunt kiezen. Let wel: deze functies werken alleen bij gewone tekstbestanden, niet wanneer je in Kladblok code schrijft, zoals html of css.

Zoeken en vervangen

Een van de minst bekende, maar erg handige functies van Kladblok is de mogelijkheid om snel naar specifieke tekst te zoeken en die eventueel meteen te vervangen. Gebruik hiervoor het menu Bewerken / Zoeken of de sneltoets Ctrl+F. Met Ctrl+H open je direct de functie Zoeken en vervangen, die je ook via het menu Zoeken kunt oproepen. Voer in het zoekvak de tekst in die je wilt vinden. Je kunt op de vergrootglasknop klikken of gewoon op Enter drukken. Klik op het kleine pijltje links van het zoekvak om het vak Vervangen te openen. Zodra de gezochte tekst is gevonden, gebruik je de pijltjes rechts van het zoekvak om omhoog of omlaag door het document te navigeren. Met de knop Vervangen wijzig je telkens één match; met Alles vervangen worden alle overeenkomsten in één keer aangepast (afbeelding 7). Deze functie ondersteunt ook enkele basisjokertekens: het sterretje * staat voor een willekeurig aantal tekens, het vraagteken ? voor precies één teken. Klik je op de knop met de schuifregelaars, dan kun je instellen dat de zoekopdracht hoofdlettergevoelig is. De optie Inwikkelen is een ongelukkige vertaling van Wrap. Als je die aanvinkt, doorzoekt Kladblok het hele document – ongeacht waar de cursor zich bevindt.

Herschrijven, Samenvatten en Schrijven

Kladblok heeft nu een set AI-functies om tekst te verbeteren. Het gaat om Herschrijven, Samenvatten en Schrijven. Met behulp van GPT kun je de inhoud verfijnen. Klik met de rechtermuisknop op de tekst en kies de optie Schrijven. In een nieuw venster lees je een herwerkte tekst die je op basis van drie criteria verder aanpast. Met de knop Lengte kies je voor een vergelijkbare tekstlengte, een kortere of een langere versie. Bij Toon kies je tussen Standaard, Formeel, Informeel, Inspirerend, Humor en Overtuigend. En dan is er nog de knop Formatteren waarmee je bijvoorbeeld een stijl selecteert zoals Zakelijk, Academisch, Marketing, Poëzie en meer. Onderaan deze herwerkte tekst zie je een numerieke aanduiding zoals 1 van 3. Dit betekent dat Kladblok meteen al drie versies klaarhoudt. Door op het pijltje te klikken schakel je door de versies. Dezelfde mogelijkheden krijg je als je via de rechtermuisknop de optie Aangepast herschrijven en Samenvatten kiest (afbeelding 8). Als je deze AI-functies liever niet hebt, dan kun je die uitschakelen in de instellingen van Kladblok.

Voet- en kopteksten

In Kladblok kun je bovendien voet- en kopteksten toevoegen die je pas te zien krijgt als de pagina uit de printer komt. In deze ruimte is het mogelijk om aan de boven- en/of onderkant de bestandsnaam, het paginanummer of de huidige datum op te nemen. Daarvoor gebruik je het menu Bestand / Pagina-instelling. Daarna moet je wel de juiste variabele gebruiken om aan te duiden wat je in de koptekst of voettekst wilt zien. Dit zijn de belangrijkste variabelen:

De printer zal de acties uitvoeren die je in de voet- en koptekst hebt ingegeven. Houd er rekening mee dat Kladblok deze instellingen niet opslaat, je moet ze dus bij iedere afdruk opnieuw opgeven.

Bij ID.nl zijn we gek op producten met een mooie prijs of die iets extra's of bijzonders te bieden hebben. Daarom gaan we een paar keer per week voor jullie op zoek naar leuke deals. Nu de avonden weer steeds vroeger donker worden en je vaker binnen zit, is lezen bij een leuke bezigheid. En met een mooie e-reader kan dat ook in kleur. Wij bekeken vijf betaalbare e-readers met kleurenscherm.

Kleuren‑e‑readers zijn relatief nieuw; ze combineren de batterijzuinigheid van elektronische inkt met een kleurenfilter dat magazines, strips en geïllustreerde kinderboeken tot leven brengt. Voor de Nederlandse markt zijn er nog niet heel veel modellen beschikbaar. Wij hebben vijf mooie exemplaren voor minder dan 250 euro op een rijtje gezet voor je.

Kobo Libra Colour - 7 inch

De Kobo Libra Colour is een 7 inch e‑reader met een E Ink Kaleido 3‑scherm. De zwart‑wit resolutie bedraagt 1264 × 1680 pixels en 300 ppi, terwijl kleuren worden weergegeven met 150 ppi. Je beschikt over 32 GB intern geheugen en een dual‑core processor van 2,0 GHz, waardoor pagina’s vlot worden ververst. Voor draadloze audioboeken of Bluetooth‑oortjes biedt de Libra Colour wifi (2,4 en 5 GHz) en Bluetooth 5.0, en bestanden worden geladen via USB‑C. Het apparaat is waterbestendig volgens IPX8 (tot 60 minuten op 2 m diepte). De geïntegreerde ComfortLight PRO‑verlichting heeft instelbare helderheid en kleurtemperatuur.

Dankzij de fysieke bladerknoppen heb je maar één hand nodig om te lezen en met de instelbare lettertypes en paginamarges pas je het leescomfort aan. De accu van 2050 mAh levert volgens Kobo een leestijd van enkele weken per lading. Het toestel meet 144,6 × 161 × 8,3 mm en weegt 199,5 g. Dankzij het kleurenscherm is dit model aantrekkelijk voor strips, tijdschriften en kleurrijke kinderboeken, terwijl hij ook standaard ePub‑, PDF‑ en audiobookbestanden ondersteunt.

Kobo Clara Colour - 6 inch

Zoek je een compacte kleurene‑reader, dan is de Kobo Clara Colour met een 6 inch E Ink Kaleido 3‑scherm interessant. Het scherm biedt een resolutie van 1448 × 1072 pixels met 300 ppi voor zwart‑wit en 150 ppi voor kleuren. Dankzij een dual‑core processor (2,0 GHz) en 16 GB opslagruimte is er genoeg vermogen om romans of stripboeken te laden. De reader ondersteunt wifi (dual band) en Bluetooth zodat je audioboeken kunt streamen, en hij gebruikt USB‑C om op te laden. Kobo past ComfortLight PRO toe met instelbare kleurtemperatuur, en de reader is waterdicht volgens IPX8 (tot 60 minuten op 2 m).

De accu heeft een capaciteit van 1 500 mAh en levert bij gemiddeld gebruik tot zes weken leestijd. Dankzij 13 lettertypen en verschillende lettergroottes pas je het scherm volledig aan. Met afmetingen van 112 × 160 × 9,2 mm en een gewicht van 174 g past de Clara Colour in een jaszak. Het apparaat ondersteunt onder meer EPUB, PDF, MOBI en CBZ/CBR en kan via Bluetooth naar audioboeken luisteren. Het kleurenscherm maakt hem geschikt voor geïllustreerde kinderboeken, kaarten en kookboeken terwijl het compacte formaat ideaal is voor onderweg.

PocketBook Verse Pro Color - 6 inch

PocketBook positioneert de Verse Pro Color als een robuuste kleuren‑e‑reader voor veel lezers. Het 6 inch E Ink Kaleido 3‑scherm beschikt over een grijstintenresolutie van 1072 × 1448 pixels en een kleurenlaag met 536 × 724 pixels. Daardoor krijgen stripillustraties en grafieken 4 096 kleuren te zien terwijl zwart‑wittekst scherp blijft met 300 ppi. De quad‑core processor (1,8 GHz) en 1 GB RAM zorgen voor soepele bladwisselingen, en met 16 GB opslagruimte kun je duizenden e‑books bewaren. Via de USB‑C‑poort en wifi en Bluetooth laad je gemakkelijk bestanden of luister je naar audioboeken.

PocketBook levert SMARTlight, een voorgrondverlichting waarmee je zowel helderheid als kleurtemperatuur aanpast. De reader draait op Linux en ondersteunt talloze formaten zoals ACSM, EPUB, PDF, DOCX en CBR/CBZ. Dankzij text‑to‑speech kun je boeken laten voorlezen. De 2100 mAh‑batterij biedt volgens PocketBook tot een maand leesplezier. De behuizing (108 × 156 × 7,6 mm, 182 g) is waterdicht volgens IPX8, zodat je bij het zwembad kunt lezen. Een G‑sensor draait pagina’s automatisch mee als je het apparaat kantelt. Kortom, de Verse Pro Color levert kleuren‑e‑ink in een handzaam formaat met brede bestands­ondersteuning.

PocketBook Era Color - 7 inch

Met een groter kleurenscherm en ingebouwde luidspreker richt de PocketBook Era Color zich op lezers die audioboeken willen luisteren zonder externe headset. Het 7 inch E Ink Kaleido 3‑display heeft een grijstintenresolutie van 1264 × 1680 pixels en een kleurresolutie van 632 × 840 pixels met 300/150 ppi. Dit zorgt voor scherpe tekst en kleurrijke afbeeldingen. De reader gebruikt een quad‑core processor (1,8 GHz) met 1 GB RAM en biedt 32 GB interne opslag. Het besturingssysteem is gebaseerd op Linux en ondersteunt een groot aantal ebook‑ en stripformaten.

Met dual‑band wifi, Bluetooth 5.4 en USB‑C met OTG‑functie koppel je eenvoudig draadloze hoofdtelefoons, luister je naar audioboeken of speel je muziek via de ingebouwde mono‑luidspreker. De SMARTlight‑voorgrondverlichting laat je zowel helderheid als kleurtemperatuur instellen. Dankzij de 2500 mAh accu en het efficiënte E‑Ink‑scherm is volgens PocketBook een maand gebruik mogelijk. Het apparaat is IPX8‑waterbestendig en uitgerust met een g‑sensor, coversensor en speakers. Met afmetingen van 134,3 × 155 × 7,8 mm en een gewicht van 235 g is de Era Color iets groter maar nog steeds draagbaar. De fysieke bladerknoppen zorgen voor comfortabel lezen, terwijl de ingebouwde spraakfunctie tekst kan voorlezen.

Tolino Vision Color - 7 inch

De Tolino Vision Color is een Duitse die dezelfde hardware heeft als de Kobo Libra Colour maar een eigen Android‑softwarelaag gebruikt. Volgens een productaankondiging biedt het apparaat een 7 inch E Ink Kaleido 3‑scherm met een zwart‑witresolutie van 1264 × 1680 pixels (300 ppi) en 150 ppi voor kleuren. De reader heeft fysieke bladerknoppen naast het aanraakscherm en gebruikt een MediaTek MT8113T‑dual‑core processor (2,0 GHz), 1 GB RAM en 32 GB interne opslag. Een 2050 mAh batterij voorziet de Vision Color van stroom, terwijl de ComfortLight PRO‑verlichting de kleurtemperatuur aanpast.

Het toestel biedt wifi en Bluetooth 5.0 zodat je audioboeken kunt streamen, en het is IPX8‑waterbestendig. Tolino gebruikt Android, waardoor je afhankelijk bent van de Tolino‑boekwinkel maar via de Tolino‑cloud kunt synchroniseren met diverse Duitse boekhandels. Een stylus is optioneel verkrijgbaar voor handschrift en aantekeningen. De Vision Color ondersteunt ePub, PDF en andere standaard‑e‑bookformaten en biedt toegang tot de HotSpots van Deutsche Telekom. Dit apparaat is in Nederland nog beperkt verkrijgbaar; een Duitse webwinkel verkoopt het voor ongeveer € 180,68 (incl. btw). Omdat Kieskeurig nog geen productpagina heeft, is het toestel alleen via buitenlandse winkels te vinden.