Snel en makkelijk je apparaten repareren

We hebben het allemaal weleens meegemaakt dat een laptop of ander apparaat van 4 à 5 jaar oud – of misschien nog ouder – er opeens mee stopt. In sommige gevallen is de oorzaak helder, in andere gevallen is het gissen. Je weet in elk geval dat de kans groot is dat je geen garantie meer hebt en dat de leverancier je waarschijnlijk niet wil/kan helpen of hiervoor (te) veel geld gaat vragen. Je brein neemt vervolgens een loopje met je en probeert je wijs te maken dat die notebook sowieso niet meer aan je eisen voldeed en dat je het ‘verdient’ om iets beters te krijgen. En zo ga je steeds meer redenen bedenken om een nieuw model aan te schaffen …

01 Weggooi-economie

In dit artikel gaan we je proberen wakker schudden. Laat die gedachte om iets nieuws te kopen varen en kies voor repareren, zelfs als een apparaat misschien niet meer helemaal aan je wensen voldoet. In onze weggooi-economie laten we ons te makkelijk verleiden tot de gedachte dat wanneer iets stuk gaat, dit betekent dat een apparaat inmiddels afgeschreven is en dus geen economische waarde meer heeft. Maar vaak kun je het zelf– of met de hulp van anderen – relatief eenvoudig en goedkoop repareren. Zodat jij (of iemand anders) er nog jaren plezier van kunt hebben.

Milieu Centraal deed onderzoek en concludeerde dat repareren voor wat betreft het milieu in vrijwel alle gevallen de beste oplossing is. En dat geldt met name voor smartphones, tablets en computers omdat het relatief veel energie en grondstoffen kost om deze te produceren. Uitzonderingen zijn oude witgoedapparaten zoals wasmachines, wasdrogers, vaatwassers en koelkasten. Nieuwe modellen hiervan gebruiken namelijk zoveel minder stroom dat het beter is om deze apparaten te vervangen.

Repareerbaarheid vooraf bepalen

Zelf repareren kost misschien wat tijd, maar is ook erg leuk en het geeft een enorme kick als het ook nog eens lukt. Je hebt bovendien weinig te verliezen, want het apparaat is immers al stuk. Maar waar begin je als onduidelijk is wat de oorzaak is en je te maken hebt met een apparaat dat je nog nooit uit eerder uit elkaar hebt gehaald?

02 Google

Werkt een apparaat niet meer goed (of helemaal niet meer) en kun je zelf niet zo snel achterhalen wat het euvel is, dan is Google je grootste vriend. Een zoekopdracht met ‘merknaam + typenummer + euvel/foutcode’ zorgt er in de meeste gevallen voor dat je stuit op berichten van anderen die hier al eerder tegenaan zijn gelopen. En die misschien inmiddels een oplossing hebben gevonden.

Lukt dat niet, doe de zoekopdracht dan ook even in het Engels en het Duits, al of niet met gebruik van Google Translate. Vrijwel alle apparaten die in Nederland verkocht worden, zijn met dezelfde typeaanduidingen te koop in Duitsland. En omdat de markt daar veel groter is, gaan er ook meer apparaten stuk en is de kans groter dat een gebruiker hier iets over gemeld heeft en misschien inmiddels ook wel een oplossing heeft bedacht of gevonden. Je kunt ook zelf speuren op sites als www.selbst.de, www.gutefrage.net of het forum van www.electronicwerkstatt.de.

03 YouTube

Ook op YouTube worden steeds meer filmpjes geplaatst van mensen die een bepaald probleem hebben met een apparaat. Dat is vooral handig als je te maken hebt met onverklaarbare knipperende lampjes, notebooks die onvoorspelbaar reageren of andere zaken die beter met een video kunnen worden verduidelijkt.

En inmiddels zijn er op YouTube ook duizenden filmpjes te vinden van mensen die oplossingen laten zien voor veelvoorkomende storingen van huishoudelijke apparaten. Zeker voor wat betreft wasmachines, vaatwassers, drogers en ander witgoed zijn problemen en oplossingen vaak generiek en niet gebonden aan een bepaald merk.

04 iFixit

Een echte aanrader is iFixit. Op deze site vind je voor duizenden - met name elektronische – apparaten handleidingen om deze te repareren, inclusief benodigdheden en hoe moeilijk de reparatie is. Voor apparaten die lastig uit elkaar zijn te halen zijn er zelfs aparte demontagebeschrijvingen te vinden. Als gebruiker word je aangemoedigd om je eigen reparatie te beschrijven en te delen. En ja, zelfs voor hoe je dat het best kunt doen is een handleiding gemaakt.

05 Gespecialiseerde websites en fora

Zeker bij oudere apparaten of apparaten die in kleine series zijn geproduceerd, vind je waarschijnlijk niet direct een beschrijving van jouw probleem of oplossing. We raden je aan om dan op zoek te gaan naar meer gespecialiseerde online plekken waar de echte liefhebbers zich verzamelen, zoals een forum. En als er geen gebruiksklaar antwoord is dan kun je hier ook je vraag stellen, zoals bij Vraag & Antwoord op deze site. Een paar andere aanraders zijn www.superuser.com (hardware en software), www.hififorum.nl (audio-apparatuur), www.autoweek.nl/forum (auto’s), www.klusidee.nl/forum/ (apparaten in en rondom huis), gathering.tweakers.net (elektronica + computers) en forum.zoom.nl (camera’s).

06 Handleidingen vinden

Bij nagenoeg alle apparaten zit een handleiding, maar die helpt je vaak alleen met het oplossen van kleine en makkelijk op te lossen storingen en problemen. Gelukkig zijn er tal van sites op internet waar je ook uitgebreide (technische) handleidingen terug kunt vinden, zoek hiervoor met de termen ‘service manual’ en ‘repair manual’. Hierin staan vaak schema’s en wordt beschreven hoe je de meest voorkomende reparaties dient uit te voeren en – misschien nog wel belangrijker - wat de typenummers zijn van de onderdelen die je hiervoor misschien moet bestellen. Goede sites voor het vinden van dit soort handleidingen zijn o.a. www.gebruikershandleiding.com, www.suche-anleitung.de, www.manualsdir.eu, www.devicemanuals.eu, www.nodevice.com, www.tradebit.com en www.eserviceinfo.com. Houd er wel rekening mee dat bij een aantal van deze sites (service) handleidingen alleen tegen betaling zijn te downloaden. Overigens worden ze ook uitgewisseld via de verschillende fora die hiervoor al aan bod kwamen. Je zult in dat geval waarschijnlijk wel wat meer tijd aan je zoektocht kwijt zijn.

Nog een paar aanvullende tips. Heb je geen servicehandleiding kunnen vinden met onderdelenlijst en/of onderdelennummers? Zeker bij witgoed en bruingoed kun je het nummer in de meeste gevallen ook terugvinden op het onderdeel dat vervangen moet worden. Heb je het juiste nummer maar is het onderdeel niet verkrijgbaar? Neem dan even contact op met de juiste onderdelenaanbieder. Zij weten vaak wel of er een ander onderdeel is dat je ook kunt gebruiken.

Als je weet wat een apparaat mankeert, dan zul je in bepaalde gevallen nieuwe onderdelen nodig hebben en soms ook speciaal gereedschap.

07 Webwinkels

De handel in onderdelen groeit enorm en veel aanbieders bieden inmiddels als service ook allerlei how-to’s aan. In sommige gevallen krijg je een tegoed of korting wanneer de uitvoering van je eigen reparatie filmt of fotografeert en die registratie op die betreffende site aanbiedt.

Ter inspiratie noemen we een aantal interessante sites op: www.conrad.nl (elektronica en gereedschap), www.fixjeiphone.nl (iPhone en iPad), www.replacedirect.nl (o.a. computer, huishoudelijk, gereedschap), www.onderdelenwinkel.nl (o.a. keuken, huishoudelijk, tuin), www.parts.nl (o.a. witgoed en bruingoed) en www.handyman.nl (o.a. computer, huishoudelijk, fiets).

08 Marktplaats

Ook via Marktplaats worden heel veel onderdelen aangeboden, of oude kapotte apparaten die je uit elkaar kunt halen voor de onderdelen. Dat kan een hoop geld schelen, maar vraagt wel wat extra aandacht. Koop je zo’n onderdeel bij een particulier en blijkt het niet te passen, dan heb je geen recht van retour. Past het wel maar gaat het stuk, dan heb je ook geen garantie. Je moet dus wel heel zeker weten dat de aanbieder precies heeft wat jij nodig hebt. Uiteraard zijn er ook tal van officiële onderdelenwinkels die aanbieden via Marktplaats. Hebben ze geen echte website? Check voor de zekerheid even wat voor een regeltjes ze hebben als het gaat om eventueel terugsturen en garantie.

Lastige reparatie? Maak foto’s

09 Onderdelen uit het buitenland

Naast de vele sites waar je nieuwe onderdelen kunt kopen, is het met name voor computer- en notebookonderdelen interessant te kijken wat er zoal aan ‘refurbished’, ‘replacement parts’, ‘pre-owned’ wordt aangeboden. Soms heb je simpelweg geen andere keus of is nieuw veel te duur. Veilingsite Ebay is een prima begin voor je zoektocht naar tweedehands onderdelen. Lukt dat niet, dan bieden www.aliexpress.com en www.alibaba.com vaak uitkomst. Met name in China is een levendige handel in gebruikte computer-, tablet en smartphone-onderdelen. Verkopers doen – zij het vaak in gebrekkig Engels – veel moeite om je te helpen als je niet zelf het juiste onderdeel of een alternatief kunt vinden. Laat je het via de reguliere post opsturen, dan kan het vanuit China wel zomaar een paar weken duren voordat je een onderdeel binnen hebt.

Let ook even op de verzendkosten en eventuele andere toeslagen. Voor aankopen buiten de EU en boven de 22 euro betaal je btw (21%). Is de waarde boven de 150 euro, dan zul je douanerechten moeten betalen aan de bezorger. De hoogte daarvan is afhankelijk van diverse factoren. Kijk voordat je iets bestelt eerst even op de sites van de belastingdienst en douane.

Met wat durf en een handleiding of instructies van internet kun je ver komen, zelfs als je twee linkerhanden hebt. In bepaalde gevallen houdt het echter op omdat je het probleem zelf niet boven tafel kunt krijgen of omdat je bijvoorbeeld niet weet welk gereedschap of welke onderdelen je nodig hebt. Gelukkig zijn er genoeg mogelijkheden om de hulp van anderen in te schakelen.

10 Repair Café

Het Repair Café-netwerk organiseert inmiddels wereldwijd op bijna 1400 plaatsen bijeenkomsten waar je je kapotte apparaat door handige vrijwilligers kunt laten repareren. In de meeste gevallen gaat dit om bruin- en witgoed, maar ook steeds meer ict-apparatuur wordt hier gefikst. Dat gebeurt gratis, maar een donatie wordt wel op prijs gesteld. Wanneer ze er niet uitkomen kunnen de mensen die dit organiseren je in veel gevallen verder helpen met een adresje waar je wel terecht kunt. Repair Cafés worden vaak periodiek georganiseerd in buurthuizen of scholen. Meer informatie kun je vinden op www.repaircafe.org.

11 Monteur op afstand

Voor advies over de reparatie van een wasmachine, wasdroger of ander witgoed kun je ook gebruik maken van de dienst Monteur op Afstand. Voor 9,95 euro kun je een adviesgesprek van maximaal een kwartier aanvragen via Skype, FaceTime of telefoon, waarvan de kosten komen te vervallen als er een monteur langs moet komen. Dure voorrijkosten kunnen zo in veel gevallen worden voorkomen. Kijk op www.monteuropafstand.nl voor de voorwaarden en mogelijkheden.

12 (Lokale) reparateur

Een zoekopdracht met ‘reparatie elektronica’ plus de naam van je woonplaats levert bij Google een flinke lijst op van bedrijven en zelfstandigen die elektronica, witgoed, computerapparatuur en mobiele apparaten kunnen repareren. Ook via sites als Marktplaats en Werkspot kun je een oproep plaatsen. En ook een oproepje via Facebook kan bruikbare tips opleveren.

Controleer – voor zover dit mogelijk is – hoe een aanbieder wordt gewaardeerd, bijvoorbeeld via www.klantenvertellen.nl. Ga je met iemand in zee, check dan van tevoren of er onderzoekskosten in rekening worden gebracht en wat de hoogte hiervan is. Probeer indien mogelijk een afspraak te maken waarbij het apparaat dat je aanbiedt voor een vaste prijs wordt gerepareerd. Check ook of en wat voor een soort garantie je op de uitgevoerde reparatie krijgt.

Extra aandacht gaat uit naar de reparatie van tablets en smartphones. De prijzen en kwaliteit van reparaties verschillen nogal. Bovendien is het vrij gangbaar dat er bij reparaties niet-originele onderdelen worden gebruikt. Wil je wel echt originele onderdelen, dan kun je hier het best specifiek om vragen.

13 Meldpunt

Blijkt dat het ondanks al je pogingen (en die van anderen) niet is gelukt om je kapotte apparaat te repareren – met name doordat de fabrikant dit door de manier van fabriceren min of meer onmogelijk heeft gemaakt – doe dan iets met die informatie. Zeker als het apparaat nog in de handel is, mag je over dit aspect best een review schrijven. Ga zeker ook even langs het Meldpunt Kapotte Apparaten en maak melding. Milieu Centraal gebruikt deze informatie om de slechte repareerbaarheid van apparaten onder de aandacht te brengen en fabrikanten aan te zetten om hier verandering in aan te brengen.

Waardig afscheid nemen