Je router bepaalt niet alleen in grote mate hoe je internetverkeer wordt afgehandeld, maar ook hoe veilig dat gebeurt. Eigenlijk is het de routerfirmware die alles dirigeert en vooral bij thuisrouters is die vaak beperkt qua mogelijkheden. Met custom firmware zoals OpenWrt kun je de functionaliteit sterk uitbreiden. Het is weliswaar een delicate operatie, maar vaak zeer de moeite. Lijkt OpenWrt installeren je wel wat, lees dan verder.

De standaard firmware van thuisrouters is door de producenten vaak beperkt gehouden, want hoe meer geavanceerde functies, hoe moeilijker de configuratie is en hoe sneller iets fout kan gaan. Enthousiaste en meer gevorderde gebruikers, waartoe we graag de lezers van Computer!Totaal rekenen, lopen snel tegen de beperkingen van de mogelijkheden aan. Diverse alternatieve en opensource routerfirmwares, nagenoeg allemaal op basis van een Linux-kernel, proberen daaraan tegemoet te komen.

Een bekende en erg actief ontwikkelde variant is OpenWrt. het project is enige tijd geleden samengegaan met het LEDE-project (Linux Embedded Development Environment) en probeert een volbloed Linux-distributie te zijn. Het goede hiervan is dat de ontwikkelaars zich zoveel mogelijk focussen op de recentste Linux-kernels, maar dat heeft ook een keerzijde. Zo kan de firmware niet altijd even goed of even snel met propriëtaire drivers overweg (met andere woorden: er zijn minder ondersteunde routermodellen dan bij DD-WRT) en de aandacht gaat niet in de eerste plaats uit naar de doorontwikkeling van de grafische interface (standaard is dat LuCI). 

De afsplitsing Gargoyle probeert dat gebrek te tackelen met een uitgebreidere grafische interface. Wel voorziet OpenWrt in een heus pakketbeheersysteem waardoor de firmware zich makkelijk met allerlei extra’s laten uitbreiden.

©PXimport

Nog meer firmware

©PXimport

01 Compatibiliteit

Eerst een belangrijke vraag: in hoeverre ondersteunt OpenWrt je router? Dat vind je op de site van OpenWrt, in het overzicht met OpenWrt compatible routers. Houd er wel rekening mee dat je router het best over niet minder dan 8 MB flashgeheugen beschikt (tenzij zonder LuCI) en niet minder dan 32 MB ram. Idealiter heeft de router 10/64 MB geheugen of zelfs 16/128 MB. Staat je router er inderdaad tussen, dan kun je verder.

Je klikt nu het best eerst op View/edit data voor meer details. Onderaan vind je de Installation method(s), met links naar installatie-instructies. Tref je hier ook de link see device page aan, keer dan terug naar je routermodel in het overzicht en klik de link in de kolom Device Page aan voor instructies specifiek voor jouw routermodel. De kans is trouwens groot dat je op YouTube instructievideo’s vindt.

We kunnen hier uiteraard niet elke methode afzonderlijk bespreken. Wel is het zo dat OpenWrt over het algemeen een viertal installatiemethodes biedt. De eenvoudigste is via de webinterface van de originele firmware van de fabrikant. Het wordt al wat lastiger als je met de bootloader moet verbinden, via een ethernetpoort of een seriële poort. Afhankelijk van je router loopt dat bijvoorbeeld via (t)ftp, via een webserver of zelfs via het xmodem-protocol. Op sommige routers kan zo’n firmware-upgrade ook via de jtag-poort (Joint Test Action Group). Vind hier nog meer OpenWRt-istallatiemethodes.

©PXimport

02 Firmware flashen

Wij gebruiken zelf een Linksys WRT 3200ACM-router als voorbeeld, waarbij de OpenWrt-firmware zich laat flashen vanuit de grafische interface van de originele firmware. Dat zou wellicht ook kunnen via een tftp-connectie via de seriële poort of zelfs via de jtag-poort, maar dat zou voor dit model betekenen dat we de behuizing moeten openen om via een speciale kabel met de ingebouwde connector te kunnen verbinden. Zie dit vooral als een laatste toevlucht, bijvoorbeeld wanneer de router onverhoopt zo is verprutst dat het als het ware een baksteen is geworden.

Je vindt een link naar het firmwarebestand op de Device Page van je router, in de rubriek Installation. Let wel, als je router opstart met de originele oem-firmware, dan moet je de ‘factory image’ hebben (in de kolom Firmware OpenWrt install). Echter, om een geïnstalleerde OpenWrt-firmware te upgraden, heb je het bestand in de kolom Firmware OpenWrt Upgrade nodig.

In ons geval gaan we voor het eerste bestand. Download dit naar je pc. Verbind een lan-poort van je router via een ethernetkabel met je pc en meld je via de webinterface aan bij je router voor de firmware-flash. Op ons routermodel vinden we deze optie in de rubriek Connectiviteit, bij Handmatig waar we op Bestand kiezen klikken. Op jouw routermodel vind je zo’n upgrade-functie vast ook ergens in de grafische interface.

Verwijs naar het gedownloade img-bestand, zet de upload in gang en onderbreek die niet. Na afloop herstart je de router. Die is nu bereikbaar op het adres 192.168.1.1.

©PXimport

Virtuele installatie

©PXimport

03 Statusinformatie

Log via de webinterface in, met de gebruiker root (zonder wachtwoord). OpenWrt dwingt je direct het wachtwoord aan te passen, waarna je je opnieuw aanmeldt.

Je belandt nu in het statusvenster van OpenWrt/LuCI, met informatie over het systeem, geheugengebruik, netwerkinstellingen, dhcp-leases en de wifi-radio’s. Dit venster kun je trouwens altijd opnieuw oproepen via het menu Status / Overview.

In dit Status-menu vind je nog andere interessante rubrieken, zoals Firewall, Routes, System Log, Kernel Log, Processes en Realtime Graphs.

Deze laatste rubriek is best handig, want met duidelijke grafieken over het actuele cpu-gebruik evenals het routerverkeer. Dat verkeer is opgedeeld in de tabbladen Traffic (in- en uitgaand, met pieken en gemiddelden, voor lan-, wan- en wifi-connecties), Wireless (signaalsterktes en noise) en Connections (verbindingen met bron- en doeladres, protocol en datahoeveelheid).

De rubriek Processes is bovendien interactief: je kunt elk van de actieve processen al dan niet tijdelijk stopzetten. Dat doe je natuurlijk alleen maar als je goed weet waar je mee bezig bent.

©PXimport

04 Ssh-configuratie

Standaard laat de router zich ook benaderen via ssh. Dit kun je eventueel nog configureren via System / Administration, op het tabblad SSH Access. Bij Dropbear Instance geef je aan met welke netwerkinterface je de router via ssh wilt benaderen. Standaard staat dit ingesteld op unspecified (alle interfaces zijn toegestaan), maar je kunt hier ook een (w)lan-interface selecteren en Gateway Ports uitgevinkt laten, zodat je alleen vanuit je lokale netwerk een ssh-verbinding kunt opzetten. Standaard staat Password authentication ingeschakeld, zodat je je ook kunt verbinden met je routerwachtwoord.

Een (nog veiliger) alternatief vind je op het tabblad SSH-Keys. Zo zou je via Add instance eventueel een extra verbinding kunnen configureren waarbij je via een Gateway Port (of de wan-interface) ook remote ssh-connecties toelaat, maar waarvoor dan wel ssh-sleutels zijn vereist.

Voor Windows maken we graag gebruik van de gratis ssh-client Putty. Aanmelden is niet moeilijker dan het ip-adres van je router en het router-ID invullen. In het kader ‘Ssh-sleutelpaar’ lees je hoe je via Putty een versleutelde ssh-connectie opzet.

Je kunt al meteen een paar eenvoudige, informatieve testcommando’s uitvoeren, zoals uci show network, route (routeringstabel), df -h (schijfruimte) en ping 8.8.8.8 (afbreken met Ctr+C).

©PXimport

Ssh-sleutelpaar

©PXimport

05 Wifi

Je wilt natuurlijk ook een wifi-netwerk opzetten met je router. Dat doe je via Network / Wireless. Standaard heeft OpenWrt al een netwerk met het ssid OpenWrt aan elk van de beschikbare radio’s gekoppeld. Dat maak je meteen beschikbaar met de knop Enable, maar wellicht wil je eerst de eigenschappen aanpassen. Eventueel kun je ook op Remove en Add klikken om een nieuw netwerk aan te maken.

Je kunt hier nu de wifi-standaard (zoals Legacy, N of AC), kanaal en kanaalbreedte instellen en zo nodig ook de band (2.4 GHz of 5 GHz).

Op het tabblad General Setup zijn er een acht modi beschikbaar, waaronder Access Point (standaard), 802.11s (voor een mesh-netwerk) of Monitor (om alle draadloze verkeer te monitoren). Bij ESSID vul je de netwerknaam in en desgewenst plaats je een vinkje bij Hide ESSID en bij WMM (Wi-Fi MultiMedia, om multimedia-pakketten te prioriteren). De optie Network stel je in op een netwerk waar een dhcp-server actief is (normaal gesproken kies je hier lan).

Op de tabbladen Wireless Security stel je de encryptiemodus in (wellicht WPA2-PSK). Op het tabblad MAC-Filter kun je specifieke clients selecteren of uitsluiten, en bij Advanced Settings vind je onder meer de optie Isolate Clients terug, die moet ervoor zorgen dat clients elkaar niet kunnen benaderen.

Bevestig met Save en met Save & Apply, of klik rechtsboven op Unsaved changes: [n] om je wijzigingen eerst te controleren. Vergeet het netwerk niet op Enable te zetten.

©PXimport

06 Pakketbeheer

Een van de sterke punten van OpenWrt is het flexibele pakketbeheer, dat zich zowel vanuit de console als vanuit LuCI laat aansturen. Ga naar System / Software en klik op Update lists of voer het commando opkg update uit.

Op het tabblad Installed tref je de reeds geïnstalleerde pakketten aan (via Remove kun je ongewenste pakketten ook weer verwijderen) en via het tabblad Updates zorg je dat de pakketten een update krijgen. Open het tabblad Available voor een overzicht van alle beschikbare pakketten: dat zijn er maar liefst meer dan 8500. Via Filter kun je gerichter zoeken. Tik je bijvoorbeeld proxy in dan beperkt de lijst zich tot zo’n 150 pakketten.

Ben je vooral op zoek naar pakketten die zich (ook) via LuCI laten beheren, filter dan op luci-app. Stel, je hebt een ondersteunde Linksys- of ZyXEL-router en je wilt vanuit LuCI makkelijk tussen de OpenWrt- en de originele oem-firmware kunnen switchen, klik dan op Install (2x) bij luci-app-advanced-reboot of voer dit commando uit:

opkg install luci-app-advanced-reboot

Alle noodzakelijke bestanden worden netjes meegeïnstalleerd. Na een verversing van je browservenster vind je de app terug bij System / Advanced Reboot.

©PXimport

07 Blacklists

De keuze is dus overweldigend, maar we willen over één pakket wat meer vertellen: de app luci-app-adblock. Hiermee blokkeer je op basis van blacklists een hele reeks advertenties en kun je ook zelf domeinen black- en whitelisten. Na de installatie van de app laat je de router opnieuw opstarten (via System / Reboot) en wacht je het best enkele minuten.

Je bereikt de app via Services / Adblock. Als het goed is staat nu enabled bij Status en kun je verder. Controleer of onderaan bij General Settings ook een vinkje staat bij Enabled. Hier tref je tevens Enabled SafeSearch aan, waarmee het zoeken via diverse zoekmachines wat ‘kindvriendelijker’ wordt. Vergeet niet telkens op Save & Apply te klikken.

Je merkt dat er nog veel meer configuratiemogelijkheden zijn. Open bijvoorbeeld het tabblad Edit Blacklist en vul hier per regel een domein in dat je wilt blokkeren. Bevestig met Save en ververs het browservenster. Op het tabblad Overview zie je bij Blocked Domains het aantal ingevoerde domeinen. Die zouden nu niet meer bereikbaar mogen zijn. In het uitklapmenu op het tabblad Blocklist Sources bepaal verder je zelf van welke blacklists je gebruik wilt maken. Houd wel rekening met het beschikbare routergeheugen: voor een XL-lijst bijvoorbeeld heb je al minstens 256 MB nodig.

©PXimport

08 Nog meer …

Er valt natuurlijk nog veel meer te ontdekken in OpenWrt. Standaard wordt in LuCI bijvoorbeeld een krachtige firewall mee geïnstalleerd, gebaseerd op iptables. Uiteraard kun je ook aan de slag met portforwarding en VLAN’s. Daarnaast zijn er nog tal van interessante pakketten die zich met een paar muisklikken laten installeren, zoals luci-app-ddns, bereikbaar via System / Dynamic DNS, dat flexibele configuratie- en logopties aanbiedt (zie ook paragraaf 3 van de basiscursus OpenWrt deel 2) en standaard al zo’n zeventig ddns-providers ondersteunt. In het volgende deel gaan we dieper in op deze en andere geavanceerde functies.

©PXimport

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we daarom binnen een bepaald thema naar zulke deals. Minstens eenmaal in je leven ga je klussen en daar hoort goed gereedschap bij. Een degelijke accuboormachine bijvoorbeeld: wij vonden vijf uitgebreide maar handzame exemplaren voor nog geen 250 euro.

Een accuboormachine is eigenlijk doorgaans als multifunctioneel, want naar het boren zijn deze apparaten natuurlijk ook geschikt voor het elektrisch indraaien van schroeven. Belangrijk voor de kracht van de accuboormachine is het koppel, aangegeven in Nm. Hoe hoger dat getal, hoe sterker de boormachine is. Een accuboormachine met 20 Nm is bijvoorbeeld prima voor wat schroefwerk in hout. Maar als je een machine hebt met 60 of 70 Nm, dan kun je er ook zware klussen mee doen, zoals boren in steen of dikke balken.

Black & Decker BDCHD18KB

Als je gewoon een goede, stevige boormachine zoekt voor klusjes in en om het huis, dan zit je met deze Black & Decker helemaal goed. Of je nu een plankje ophangt of door wat stevigere muren wil boren, hij doet het allemaal zonder dat je eerst een spoedcursus techniek hoeft te volgen. Hij ligt lekker in de hand, is niet te zwaar, en je hoeft er niet mee te vechten — gewoon vol vertrouwen aan de slag. Wat ook fijn is: hij is snoerloos, dus je zit niet te klooien met verlengsnoeren. De bijgeleverde koffer en accessoires maken het een lekker compleet pakketje. Een goede keuze voor de doorsnee klusser die af en toe wat werk wil verzetten, zonder daar een fortuin aan uit te geven.

💪 Maximum koppel: 40 Nm
🌀 Max. rotatiesnelheid: 1.400 rpm
🔋 Accuduur: ongeveer 1 tot 1,5 uur per accu
🧰 Bijgeleverde accessoires: 1 accu + lader + koffer

DeWalt DCD796P2-QW

Deze DeWalt is voor de serieuze klusser. Als je vaker klust en een boormachine wilt waar je jaren mee vooruit kunt, dan is dit echt een topper. Hij voelt solide aan, alsof hij tegen een stootje kan – en dat klopt ook. Je merkt meteen: dit is geen speelgoed. Of je nu een dikke schroef in een houten balk draait of in beton boort, hij doet het met gemak. Dankzij de twee krachtige accu’s zit je bijna nooit zonder stroom, en dat is echt een verademing als je aan een grote klus bezig bent. Hij heeft ook een klopboorfunctie voor de wat zwaardere boorklusjes.

💪 Maximum koppel: 70 Nm
🌀 Max. rotatiesnelheid: 2.000 rpm
🔋 Accuduur: 2 accu’s van 5.0Ah, elk goed voor urenlang klussen
🧰 Bijgeleverde accessoires: 2 accu’s + lader + koffer

HBM Machines 20V accuboormachine + accessoires

Heb je nog niet veel gereedschap in huis, maar wil je wel meteen goed kunnen starten? Dan is deze set van HBM echt wat voor jou. Je krijgt niet alleen een boormachine, maar meteen een hele lading accessoires erbij — boren, bits, noem maar op. Handig opgeborgen in een mooie kist, zodat je niet hoeft te graaien in een rommella. De machine zelf is krachtig genoeg voor alle standaard klussen in huis en tuin, maar ook eenvoudig te bedienen. Ideaal voor iedereen die af en toe wat doet, maar wel meteen alles in huis willen hebben. En ook de prijs is erg leuk.

💪 Maximum koppel: 55 Nm
🌀 Max. rotatiesnelheid: 1.650 rpm
🔋 Accuduur: ongeveer 1 uur
🧰 Bijgeleverde accessoires: 100-delige accessoireset + accu + lader + opbergkist

Bosch GSB 185 klop- en schroefboormachine 

Bosch staat bekend om z’n degelijkheid, en dat is bij dit model niet anders. Deze boormachine voelt direct vertrouwd aan. Hij is krachtig genoeg voor de meeste klussen die je thuis tegenkomt: gaten boren in hout, metaal en zelfs in steen dankzij de klopboorfunctie. En toch is hij lekker compact en licht. Fijn als je boven je hoofd werkt of wat minder kracht in je handen hebt. Hij heeft een borstelloze motor die efficiënter werkt en langer meegaat. Geen poespas, gewoon een goed werkend apparaat waar je op kunt rekenen. Let wel: de prijs is laag, maar dat is niet voor niets, want er wordt geen accu meegeleverd, die moet je dus nog wel los kopen.

💪 Maximum koppel: 50 Nm
🌀 Max. rotatiesnelheid: 1.900 rpm
🔋 Accuduur: afhankelijk van de gekozen accu
🧰 Bijgeleverde accessoires: opbergkist

Makita DHP481ZJ

Voor de echte doe-het-zelver die zwaarder werk niet uit de weg gaat, is deze - al wat langer op de markt zijnde - Makita een dijk van een boormachine. Dit is zo’n apparaat dat je koopt en dan jarenlang met veel plezier gebruikt. Hij is krachtig, robuust en draait z’n hand niet om voor een dikke schroef of een gat in baksteen. Hij heeft zelfs twee versnellingen, zodat je precies het juiste tempo kiest voor wat je doet. Let op: hij wordt geleverd zonder accu en lader, dus als je geen ander Makita-apparaat hebt, moet je die er nog los bij kopen.

💪 Maximum koppel: 115 Nm
🌀 Max. rotatiesnelheid: 2.100 rpm
🔋 Accuduur: afhankelijk van de gekozen accu
🧰 Bijgeleverde accessoires: wordt geleverd zonder accu, kist of lader

Wil je voor de zomer nog snel een paar kilo kwijt? Daarvoor hoef je echt niet meteen naar de sportschool. Wie thuis flink de handen uit de mouwen steekt, verbrandt namelijk meer calorieën dan je misschien denkt. Schoonmaken, tuinieren, tillen, traplopen en zelfs strijken: elke klus is een mini-workout op zich!

Lees ook: 7 fruitsoorten die je het beste kunt eten als je wilt afvallen

Stofzuigen, dweilen en ramen lappen

Schoonmaken verhoogt je hartslag. Neem bijvoorbeeld stofzuigen. Wat op het eerste gezicht een simpele klus lijkt, vraagt toch flink wat beweging. Je loopt heen en weer, draait je romp, buigt, strekt je armen en soms moet je zelfs de meubels verplaatsen. Al met al ben je dus constant in beweging. Als je dit een half uur volhoudt in een flink tempo, verbruik je al gauw 85 tot 100 calorieën, afhankelijk van je gewicht. Dweilen, waarbij je kracht zet vanuit je schouders en bovenlichaam, kost nog wat meer energie.

Ook ramen lappen is intensiever dan het lijkt. Vooral als je boven je hoofd werkt of telkens naar boven en beneden moet reiken. Wie de binnen- en buitenkant van de ramen op één dag aanpakt, heeft aan het einde van de middag vaak spierpijn in zijn of haar armen. En dat is precies het punt: hoe meer spiergroepen je gebruikt, hoe hoger je verbranding.

Strijken, bedden verschonen en wassen

Er zijn ook klussen die niet direct als 'sportief' voelen, maar wel degelijk bijdragen aan je verbranding. Strijken bijvoorbeeld. Je staat vaak lang op één plek, beweegt constant met je armen, en als je het in een stevig tempo doet, verbrand je tot zo'n 75 calorieën per uur. Dat is weliswaar minder dan bij dweilen of traplopen, maar het telt op. Zeker als je er een gewoonte van maakt om tijdens het strijken lichtjes door je knieën te buigen of steeds kleine stapjes naar links en rechts te zetten.

Ook bedden verschonen is een onderschatte klus. Matrassen optillen, hoeken van hoeslakens strak trekken, dekbedden schudden – het is een kleine workout op zich. Hier werk je met je hele lichaam, en dat merk je ook aan je ademhaling. Haal je drie bedden af en maak je ze opnieuw op? Dan ben je zo twintig tot dertig minuten bezig, goed voor 100 tot 150 calorieën, afhankelijk van hoe vlot je doorwerkt.

Wassen en de was ophangen zijn ook actieve bezigheden. Zeker als je de was buiten aan de lijn hangt. Je tilt, reikt, draait, bukt – beweging zat. De extra inspanning zit 'm vaak in de herhaling: een paar wasjes op één dag betekent veel heen en weer lopen, tillen en ophangen.

©Olga Yastremska, New Africa, Africa Studio

Traplopen, sjouwen en tillen

Huishoudelijke taken waarbij je trappen loopt of moet sjouwen, zoals de wasmand naar zolder brengen of boodschappen uitladen, leveren relatief veel verbranding op in korte tijd. Traplopen is zelfs een van de meest intensieve activiteiten binnenshuis. Je tilt bij elke stap je eigen lichaamsgewicht omhoog. Als je meerdere keren per dag de trap op en af gaat, tikken de calorieën ongemerkt aan. Of beter gezegd, af.

Ook het verplaatsen van meubels, dozen of zelfs een volle stofzuiger draagt bij aan je dagelijkse verbranding. Vooral als je zware dingen van beneden naar boven brengt, of vanuit een onhandige hoek moet tillen, activeer je meerdere spiergroepen tegelijk.

In de tuin werken

Zodra het weer het toelaat, lonkt het buitenleven. En ook daar liggen genoeg kansen om te bewegen zonder dat het als sport voelt. Onkruid wieden, snoeien, de heg knippen, bladeren harken of gras maaien met een handmaaier – allemaal activiteiten waarbij je langdurig in beweging bent en je spieren aan het werk zet.

Tuinieren is vooral goed voor je core (je rompstabiliteit), rug en benen. Wie af en toe een kruiwagen vol tuinafval moet verplaatsen of met potgrond aan de slag gaat, zet bovendien kracht. Het voordeel is dat je in de tuin vaak langer doorwerkt dan je van tevoren had gepland. En dan heb je zo ongemerkt al 300 tot 400 calorieën verbrand.

Tempo, houding en afwisseling maken het verschil

Hoeveel energie je verbruikt bij huishoudelijke klussen, hangt sterk af van de manier waarop je ze aanpakt. Werk je rustig of stop je steeds tussendoor, dan ligt het verbruik lager. Maar zet je een muziekje op, verhoog je het tempo en werk je gefocust, dan kan het best pittig zijn.

Ook je houding speelt een rol. Wie uit de rug tilt of verkeerd draait, loopt eerder tegen blessures aan. Buig dus vanuit je knieën, houd je rug recht en span je buikspieren aan tijdens het werk. Dat is niet alleen veiliger, maar zorgt er ook voor dat je meer spiergroepen activeert.

Afwisseling is ook belangrijk. Wissel staan en zitten af, combineer zware taken met lichtere en neem korte pauzes als je langer dan een uur bezig bent. Dat maakt het huishouden fysiek beter vol te houden én leuker.

Weinig extra moeite, wél effect

Het mooie van calorieën verbranden met het huishouden is dat het weinig extra moeite kost. Je moet het toch doen – en met een iets actievere aanpak profiteert je lichaam er ook van. Zeker als je de hele dag achter een bureau zit, zijn deze klusjes een welkome onderbreking. Je komt even in beweging, gebruikt je spieren, en maakt ondertussen ook nog je huis of tuin een stukje netter.

Wie het effect groter wil maken, kan het combineren met lichte extra beweging zoals een dagelijkse wandeling, wat rek- en strekoefeningen of fietsen naar de supermarkt in plaats van met de auto. Alles bij elkaar ben je dan actiever dan je denkt, zonder dat het als sporten voelt.

©Dmytro Vasylenko

Tot slot

Natuurlijk vervangt stofzuigen geen rondje hardlopen en is ramen zemen niet hetzelfde als krachttraining. Maar als je het slim aanpakt, kun je op een dag toch een paar honderd calorieën extra kwijtraken, gewoon door bezig te zijn. De truc zit 'm in bewuster bewegen, klussen afwisselen en jezelf af en toe net wat meer uitdagen.

Dus als je je afvraagt hoe je zonder sportkleding en sportschoolabonnement fitter de zomer ingaat: kijk eens rond in huis. Grote kans dat je schoonmaakdoek, wasmand of kruiwagen je daarbij meer helpen dan je dacht.

In onderstaande tabel zie je hoeveel calorieën je verbrandt met huishoudklussen. *

*Hoeveel je weegt, heeft daar ook invloed op. 72 kilo is het gemiddelde gewicht van vrouwen in Nederland; 85 kilo van mannen. Voor beide gewichtsklassen hebben we het verbruik uitgerekend.