Magic 2 van powerline-specialist devolo combineert mesh-wifi met netwerken over het elektriciteitsnet. Hoe stabiel is dit product bij langdurig gebruik? PCM zocht het uit voor deze Devolo Magic 2 review.

Devolo Magic 2 combineert de nieuwste chips die voldoen aan de Powerline G.hn-standaard met AC1200 ‘mesh’-wifi (2x2:2 mu-mimo tot 300 Mbit/s in de 2,4GHz- en tot 867 Mbit/s in de 5GHz-frequenties). Powerline G.hn haalt theoretische doorvoersnelheden tot 2.400 Mbit/s over het elektriciteitsnet.

Heb je al oudere powerline-adapters in huis dan kun je die niet zomaar combineren. Powerline G.hn is immers niet compatibel met de Home Plug AV-standaard. Magic 2 werkt dus bijvoorbeeld niet samen met devolo dLAN-stekkers. Bij gebruikers die voor het eerst een powerline-netwerk inrichten maakt die incompatibiliteit natuurlijk niet uit. Maar als je eerde al investeerde in een powerline-netwerk dan is dat niet langer bruikbaar wanneer je kiest voor devolo Magic. Aan te raden is immers om beide standaarden niet door elkaar op hetzelfde elektriciteitsnet te gebruiken, om problemen met interferentie en een terugval in prestaties te vermijden.

De door ons geteste devolo Magic 2 Multiroom Kit bevat twee stekkers van het type WiFi/Powerline 2-1 (met vier geïntegreerde antennes) en één van het type LAN Powerline 1-1. Alle pluggen hebben een geïntegreerd 16A-stopcontact zodat er in huis geen stopcontact verloren gaat. De wifi-stekkers hebben twee gigabit-ethernetpoorten en de lan-stekker heeft er één. De lan-stekker is iets kleiner en lichter dan de wifi-stekker.

Alle adapters zijn afzonderlijk, per twee (Starter Kit) of per drie (Multiroom Kit) verkrijgbaar. Verder is er een iets goedkopere Magic 1-variant (vijftien euro goedkoper per stekker) met 1.200 Mbit/s doorvoersnelheid over powerline die voor de rest identiek is.

Devolo Magic 2 installeren

De stekkers moet je direct in een stopcontact steken en dus niet in een stekkerdoos. Dankzij het geïntegreerde stopcontact is dat ook geen probleem, want daarin kun je dan weer een eventuele stekkerdoos kwijt.

De standaard wifi-sleutel van de Magic WiFi-adapter vind je op de achterkant. Noteer die vóór je de stekker insteekt. Stop beide wifi-adapters in een stopcontact en wacht tot het powerline-ledje op de voorkant oplicht. Steek vervolgens de lan-adapter in een vrij stopcontact in de buurt van je router en verbind de adapter met je router met de meegeleverde ethernetkabel. De drie adapters vinden elkaar automatisch en leggen een versleutelde verbinding aan over het elektriciteitsnet. Die dient als ‘backhaul’ tussen de wifi-stekkers. Tijdens dit proces knipperen alle powerline-leds wit. Zodra deze leds permanent wit branden, is de connectie klaar. Het proces duurt ongeveer drie minuten.

©PXimport

Wil je het bestaande wifi-netwerk van je router naar de devolo-kit kopiëren dan ga je anders te werk. Koppel de lan-adapter eerst aan je router. Steek daarna één wifi-stekker in een stopcontact in de buurt van je router. Zodra de witte wifi-led op de voorkant stabiel brandt, druk je er kort op om de wps-functie te activeren. De led knippert en je hebt twee minuten de tijd om de wps-knop van je router in te drukken. De stekker neemt vervolgens de wifi-gegevens van je router over. Daarna steek je de andere wifi-stekker in een stopcontact; die neemt nu dezelfde wifi-gegevens over.

Als de automatische powerline-verbinding mislukt, knipperen de leds met het ‘huislogo’ rood. Trek alle stekkers uit het stopcontact, wacht even en steek ze dan één voor één opnieuw in, te beginnen met de lan-adapter. Dan lukt het meestal wel. Wij moesten het twee keer proberen voor het in orde kwam.

Lukt de automatische configuratie desondanks niet, dan kun je de verbinding ook handmatig tot stand brengen. Hoe dat moet staat uitgelegd op pagina 44 van de meegeleverde installatiegids, die ook Nederlandstalig is. We hebben de installatieprocedure als gebruiksvriendelijk ervaren.

Apps en webinterface

Om de Magic 2 te beheren via Android en iOS kun je de app devolo Home Network gebruiken en voor beheer via Windows, macOS en Linux is de devolo Cockpit-software beschikbaar. In het startscherm zie je de bestaande configuratie. Door op het pictogram van één van de stekkers te drukken, krijg je gedetailleerde configuratie-informatie zoals ip-adres, verbonden apparaten en wifi-configuratie. Wil je een extra stekker aan het Magic-netwerk toevoegen, druk je in de app op het plusteken of kies je ‘Toevoegen’ in de software en volg je de instructies.

Via app of software controleer je op firmware-updates, bekijk je een gedetailleerd netwerkoverzicht en wijzig je de geavanceerde netwerk-, powerline- en wifi-instellingen. Normaal hoef je hier niets te veranderen, maar wil je bijvoorbeeld de leds op de stekkers tijdens de normale werking uitschakelen dan doe je dat voor elke stekker apart in het Systeem-menu.

De mobiele app oogt ietwat rommelig, waarbij logisch bij elkaar horende configuratie-opties soms her en der verspreid zijn. De geavanceerde opties per stekker zijn niet aangepast aan het app-scherm: de app laadt gewoon de web-interface die je ook rechtstreeks met een browser via het ip-adres van elke adapter oproept. De Cockpit-software opent eveneens de web-interface wanneer je op het configuratiepictogram van een adapter klikt. De app, de software en de web-interface werken wel allemaal in het Nederlands, dat is in elk geval positief.

©PXimport

Het zou volgens ons handiger zijn als de geavanceerde netwerk-, powerline- en wifi-instellingen ook onder het gewone app-menu bereikbaar zouden zijn. Dan zou je in één keer instellingen voor alle Magic-adapters in het netwerk kunnen aanpassen, bijvoorbeeld de werking van het led en de knoppen, of de ip-configuratie, of het lokaal bewaren van de configuratie. Nu moet je dat voor elke adapter apart doen. Wel is het zo dat de grote meerderheid van de gebruikers die geavanceerde instellingen zelden zal gebruiken.

Standaard is ‘Config Sync’ actief, al kun je dit per wifi-stekker uitschakelen. De complete wifi-configuratie wordt automatisch aan alle voor Config Sync geschikte apparaten doorgegeven. Daarbij behoren de volgende instellingen: wifi-netwerk, gastnetwerk, Smart WiFi, wifi-schakelschema en tijdserverinstellingen. Smart WiFi zorgt er onder andere voor dat clients zichzelf automatisch verbinden met de sterkste wifi-stekker. Onder deze functie groepeert devolo vier geavanceerde wifi-eigenschappen: ‘roaming’, ‘band steering’, ‘dynamic frequency selection’ en ‘airtime fairness’. Het is een alles of niets verhaal, want je kunt deze functies niet afzonderlijk in- of uitschakelen.

Geavanceerde opties zoals vpn, ouderlijke controle en firewall-beveiliging regel je op je bestaande router of modem. Magic 2 fungeert zelf puur als netwerkuitbreiding en vertrouwt voor alle instellingen op de aangesloten router of modem.

Prestaties

Wij zijn vooral geïnteresseerd in de reële prestaties en niet in de theoretisch hoogst haalbare snelheid (zie testmethode). De Magic 2 haalt in onze testopstelling stabiele snelheden tussen 82 MBit/s en 218 Mbit/s, afhankelijk van de afstand van de wifi-stekkers tot aan de lan-stekker en de kwaliteit van de stroombekabeling.

De gemiddelde reële draadloze netwerksnelheid van alle testlocaties is 192,5 Mbit/s. Dat is bijvoorbeeld ietsje trager dan de D-Link COVR-P2502, een combinatie van mesh wifi en Homeplug AV2-powerline backhaul. Die oplossing haalt in dezelfde testopstelling gemiddeld 216 Mbit/s.

Maar een gemiddelde zegt niet alles. We testen in een grote woning op verschillende etages. De devolo Magic 2 levert op elke etage ongeveer dezelfde gemiddelde doorvoersnelheid in de iperf3-benchmark, dus iets meer dan 192 Mbit/s. Bij de D-Link COVR-P2502 daalt de doorvoersnelheid op de etages, terwijl deze hoger is op de begane grond.

©PXimport

Devolo Magic 2 is vooral interessant in een modern gebouw met veel beton, waar wifi niet altijd en overal even betrouwbaar werkt. Het is logisch dat de reële prestaties afhangen van erg veel factoren: de gebruikte wifi- en ethernet-chipsets van de client-pc, de afstand tot de nodes, de manier waarop de nodes met elkaar verbonden zijn (geaarde stopcontacten zijn een must om de hoogste snelheid te halen), de snelheid van de verbonden router, eventuele interferentie van andere draadloze apparaten en powerlines enzovoort.

Samenvattend mag je stellen dat de Magic 2 vooral tot zijn recht komt in een grote, moderne woning, omdat elke adapter een vergelijkbare doorvoersnelheid levert als de adapter die het dichtst bij de router is geplaatst. Nadat je de Magic 2 succesvol geïnstalleerd heb je er geen omkijken meer naar en functioneert deze in de praktijk als een netwerkkabel.

Enkele maanden later

Eventuele firmware-updates werk je voor iedere stekker afzonderlijk bij via de app, Cockpit-software of de web-interface. Maar tijdens de testperiode van iets meer dan twee maanden bracht devolo geen nieuwe firmware uit. Daar lijkt ook geen reden voor te zijn, want het Magic 2-netwerk viel tijdens de testperiode niet één keer uit, bleef al die tijd stabiel zijn werk doen en behield zijn snelheid in onze benchmark.

Je kunt de stekkers nadat ze geconfigureerd zijn gewoon verplaatsen, want ze verbinden zichzelf automatisch zonder dat je verder iets in de software hoeft te doen. Dit is echt een install-and-forget netwerkproduct zoals er helaas te weinig bestaan. Het werkt trouwens vrij energiezuinig. De stekkers verbruiken maximaal 12 W, maar het typische verbruik draait rond de 9 W. Als er geen netwerkverkeer is, schakelen de stekkers terug naar een energiebesparende stand en verbruiken ze 3,4 W. De energiebesparing kun je eventueel via de app of software uitschakelen, maar de korte wachttijd tot een stekker wakker schiet wanneer hij opnieuw netwerkverkeer detecteert stoort nauwelijks.

Conclusie

Magic 2 presteert goed in gebouwen waar een gewoon wifi-signaal te zwak is om door betonnen muren en plafonds te gaan, of op locaties die te ver van een wifi-router of toegangspunt verwijderd zijn. De powerline-technologie zorgt in die omstandigheden voor stabiele verbindingen via het elektriciteitsnet tussen zichzelf configurerende wifi-toegangspunten en de centrale router of modem. Dit op voorwaarde dat het elektriciteitsnet in orde en overal drie-aderig uitgevoerd is.

Powerline G.hn is niet compatibel met Homeplug AV, dus deze oplossing van Magic is vooral interessant voor consumenten zonder bestaand powerline-netwerk, of die verouderde, tragere powerlines willen vervangen door een meer toekomstbestendige powerline-technologie. Na het installeren en configureren heb je geen omkijken meer naar de Magic 2. Tijdens de duurtest van een tweetal maanden viel het netwerk niet in één keer uit.

LG blijft verbetert de oled-techniek nog veel verder en dat werpt dit jaar eindelijk zijn vruchten af. De LG OLED EVO 65G56LS is uitgerust met een nieuw type oled-paneel dat aanzienlijk meer piekhelderheid en kleurbereik levert. Daarnaast heeft LG webOS 25 uitgerust met een aantal AI-functies die het gebruiksgemak moeten verbeteren.

De nieuwe G-serie van LG is verkrijgbaar in twee versies. Een met een centrale voet in doos zoals ons testmodel, te herkennen aan de letters ‘LS’ achteraan en een model met een meegeleverde wandbeugel, die modellen hebben de letters ‘LW’ achteraan. De G-reeks mikt nog steeds in eerste instantie op wandmontage. Het toestel zelf is 24mm diep, dat lijkt misschien veel, maar die dikte heeft het wel over het hele oppervlak. Er is geen behuizing voor elektronica die verder uitsteekt. De rand is afgewerkt met een zilverkleurige strip, en dat geeft deze tv van opzij bekeken echt een premium look. De wandbeugel is verstelbaar, je kunt het toestel beperkt links en rechts draaien. De voet kun je monteren in twee posities, hoog en laag, in de hoge positie is er ruim plaats voor een soundbar. Het moet gezegd ook op een tv-meubel ziet hij er prima uit, wandmontage is zeker geen verplichting. 

Aansluitingen

De selectie aansluitingen die LG gebruikt is al enige tijd onveranderd gebleven, maar is dan ook erg goed. Met vier hdmi-poorten die allemaal de maximale hdmi 2.1-bandbreedte (48Gbps) leveren, zitten gamers in ieder geval gebeiteld. Verdere gamingfuncties zijn ALLM, 4K120 en VRR (AMD FreeSync en NVIDIA G-Sync). PC-gamers kunnen zelfs tot 4K165 gaan, dat is een duidelijke upgrade ten opzichte van vorig jaar. Input-lag is altijd een sterk punt geweest bij LG, dat is dit jaar niet anders, in 4K60 meten we 10,5ms, in 2K120 zelfs maar 5,5ms. Op poort 2 kan je ARC/eARC gebruiken, gamers die een soundbar willen aansluiten, houden nog steeds drie volwaardige HDMI-poorten over. 

Wil je de opstelling zo netjes mogelijk houden, altijd mooi bij een premium tv, dan kun je de bijgeleverde IR-blaster gebruiken om brontoestellen te besturen met de LG-afstandsbediening, ook als die apparaten bijvoorbeeld in een kast staan. De G5 ondersteunt het WiSA-protocol (Wireless Speaker and Audio Association), maar is beperkt tot 2.1-configuraties. Daarmee is jammer genoeg geen draadloze surroundopstelling mogelijk. Alle kabels kun je via twee clips en twee verzonken kanalen wegleiden naar de voet. 

Nieuw oled-paneel, nieuw record

Nieuwe ontwikkeling op vlak van oled-technologie zijn niet uitzonderlijk. Twee jaar geleden introduceerde LG bijvoorbeeld oled-panelen met een laag microlenzen die voor een mooie verbetering in helderheid zorgden. Die microlenzen zijn op de G5 echter niet meer aanwezig. In ruil gebruikt dit model een gloednieuw paneel dat een andere opbouw van de oled-materialen gebruikt. Onder de naam OLED evo Met Brightness Booster Ultimate belooft de G5 hogere piekhelderheid en een breder kleurbereik. En dat blijken geen loze beloftes. Op het 10%-venster haalt de G5 2409 nits, en op een volledig wit beeld zelfs 356 nits. 

Dat alles gemeten in de uitstekend gekalibreerde HDR Filmmaker mode. Ter verduidelijking, dat is een 50 procent verbetering tegenover de G4 van vorig jaar, en voldoende om de kop van het oled-peloton aan te voeren. Vooral de verbetering op het volledig wit veld is impressionant. Daardoor moet de G5 nu de helderheid veel minder laten dalen als het beeld veel wit bevat, iets wat op vorige generaties nog merkbaar was. Ook het kleurbereik is weer groter geworden, en met 99,9% P3 is de G5 perfect uitgerust voor prachtige HDR-beelden. Het paneel had een uitstekende uniformiteit en weert zeer goed reflecties. De kijkhoek is prima.

De Filmmaker Mode is er voor wie minimale beeldverwerking wil, en de mooiste beelden getrouw aan de intentie. In SDR laat dat prachtige resultaten zien, maar de echte pracht van de G5 komt tevoorschijn bij HDR-beelden. Ook hier is de kalibratie nagenoeg perfect met enorm veel witdetail, intense kleuren, en dankzij de hoge piekhelderheid tintelende lichtaccenten. Kleuren worden goed bewaard als ze zeer helder zijn, dat dankt de tv aan het nieuwe paneel. Enkel in de donkerste beelden laat de G5 wat steken vallen. Er is veel schaduwdetail, maar in sommige beelden merken we veel ruis die het beeld ruw maakt en detail verbergt. In een ander geval was er wat blokvorming en bandvorming zichtbaar. We hopen dat LG nog wat aan de software kan sleutelen. 

Prima beeldverwerking

De Alpha11 beeldprocessor is aan zijn tweede generatie toe, maar nieuwe features lijken er niet te zijn. De upscaling en ruisonderdrukking zijn erg goed. In deinterlacing van 1080i-beeld merkten we op een testpatroon opnieuw een foutje waardoor kamvorming zichtbaar was, al bleek dat bij de meeste content niet tot problemen te leiden. Kleurstroken in zachte gradiënten elimineer je met de Vloeiende Gradatie-instelling, maar activeer die enkel als je het echt nodig acht, en dan alleen in de laagste stand. In een van onze testclips veegde die instelling ook wolken uit de lucht. Ook de dynamische tonemapping waar we gebruikelijk erg tevreden over zijn, laat je op dit model beter uit inactief.

Die maakte het beeld te helder, waardoor het aan contrast en impact verliest. Bovendien levert de G5 ook zonder dynamische tonemapping knap beeld. Goede punten waren er voor de bewegingsscherpte. Het oled-paneel laat nauwelijks of geen dubbele rand optekenen rond bewegende voorwerpen. Wie in 24Hz-filmmateriaal te veel last heeft van judder bij snelle camerabewegingen, activeert best TruMotion, bijvoorbeeld in ‘Cinematografische Beweging’ als je minimale invloed wenst. Maar ook hogere instellingen leverden goede resultaten, en de G5 toonde erg weinig beeldfouten zelfs met TruMotion in de Vloeiend-stand. 

Geen DTS-ondersteuning meer

Het is jammer, maar de G5 ondersteunt alleen nog maar Dolby Atmos, geen DTS meer. Vooral voor mensen met een uitgebreide bibliotheek Blu-ray schijven is dat een tegenvaller. Streaming gebruikt overwegend Dolby Atmos, dus daar weegt dat gebrek minder. De 60 Watt 4.2 kanaalsoplossing leek ons onveranderd. De klank is goed gebalanceerd, met een warm karakter en duidelijke baslijn. Zelfs surround is goed hoorbaar. Voor veel mensen zal dit volstaan, maar voor echte bioscoop audio zal een soundbar toch vereist zijn. Nieuw dit jaar is de Personal Sound Wizard. Die laat je een aantal keer in groepen van vier fragmenten horen met verschillende geluidsinstellingen, jij duidt aan wat je het best vindt klinken. Na de test bepaalt de processor op basis van je keuzes je geprefereerde klankinstellingen. Iets gelijkaardig bestond vorig jaar al voor beeld, maar we vinden dat je daar beter voor Filmmaker Mode of Cinema beeldmode kiest. Bij audio mogen persoonlijke voorkeuren wat meer doorwegen. 

WebOS 25, AI als persoonlijk hulpje

Kunstmatige intelligentie moet de nieuwe troef zijn van webOS 25, maar al deze nieuwe functies bleken niet te werken in het Nederlands. Voice ID, waarbij de tv je herkent op basis van je stem is nog niet beschikbaar in Nederlands. Maar ook andere functies, zoals de AI Chatbot die je moet helpen bij eenvoudige vragen zoals het aanpassen van beeldkwaliteit of aanbevelingen geven voor content, leek zelden te weten wat hij met onze vragen moest doen. LG kondigde ook generatieve kunst aan die je kan gebruiken in de screensaver, maar ook dit was nog niet beschikbaar. Nu missen we die AI-functies wel niet, de G5 is zo ook gebruiksvriendelijk, maar we hopen toch dat dit via software updates verbeterd wordt. 

In dit overzichtsartikel vind je alle informatie over webOS. WebOS 25 is van uitzicht niet echt veranderd op wat details na. Zo kan je live tv en HDMI-ingangen nu als tegels toevoegen in de rij met apps op het Home-scherm. Apps en Quick Cards die je niet gebruikt, kan je verbergen. Het app-aanbod is erg ruim en de G5 ondersteunt Airplay2 en Google Cast. LG toont helaas reclame op het Home-scherm en in de screensaver, lees in dit artikel hoe je reclame verwijdert.

De ‘Magic Remote’ heeft een nieuw ontwerp gekregen. Een rechthoekige vorm met afgeronde hoeken, en vooral minder toetsen. Weg zijn de cijfer- en kleurtoetsen, de volume- en kanaaltoetsen zijn nu kanteltoetsen. De mute-toets is verdwenen, muten doe je door de volume knop lang naar beneden te duwen. De ingangen-toets is vervangen door een Home Hub-toets, maar wanneer je die lang indrukt, toont de tv de ingangen. De aanwijsfunctie is gebleven, je kan de cursor op het scherm besturen door de afstandsbediening te bewegen. De afstandsbediening oogt moderner, en het gebruiksgemak is prima, maar we zouden hem niet beter noemen dan de oude versie. 

Conclusie

LG toont met de G5 dat er nog flink wat vooruitgang geboekt kan worden in oled-technologie. Perfect is deze tv echter nog niet, vooral in heel donkere beelden moet LG de software nog aanpassen om ruis en zichtbare gradaties te vermijden.  De OLED65G56LS haalt uit het nieuwe oled-paneel echter wel een indrukwekkende piekhelderheid, en erg ruim kleurvolume. We durven bijna zover gaan om te zeggen dat hij de klassieke zwakke punten van oled elimineert. Samen met de uitstekende kalibratie geniet je zo in Filmmaker Mode van bijna referentie beeldkwaliteit.

De ingebouwde luidsprekers leveren een aangename klank, wel jammer dat LG DTS-ondersteuning geschrapt heeft. De nieuwe AI-features in webOS 25 moeten duidelijk nog verder rijpen, voorlopig leveren ze geen meerwaarde, maar webOS blijft wel erg gebruiksvriendelijk. De nieuwe afstandsbediening sluit aan bij de moderne trend met minder toetsen. Gamers tot slot vinden op de G5 alles wat ze maar kunnen wensen. Dit is een topmodel, met een bijhorend prijskaartje, maar hij is het zeker waard.

Het is misschien niet het eerste waar je aan denkt, maar ook Android heeft – net als Windows – een klembord. Daarmee kun je gemakkelijk tekst kopiëren van de ene app naar de andere. Maar hoe open je dat klembord eigenlijk? En waar vind je wat erop staat? Je leest het in dit artikel!

Tekst of afbeeldingen kopiëren en plakken: het is een van de basisfuncties van elk besturingssysteem. Ook Android ondersteunt dit natuurlijk. Je kunt iets kopiëren in de ene app en het vervolgens plakken in een andere. Maar het Android-klembord kan meer dan alleen dat. Alles wat je kopieert, wordt daar namelijk tijdelijk opgeslagen. Handig als je per ongeluk iets hebt weggehaald, iets wilt terugvinden of gewoon even wilt kijken wat je allemaal hebt gekopieerd.

Let wel: hoe je precies bij het klembord komt, hangt af van je toestel en de Android-versie die je gebruikt. Zo hebben merken als Samsung en LG hun eigen klembordfunctie ingebouwd. Andere toestellen vereisen meestal een specifieke toetsenbord-app om het klembord te kunnen openen. In dit artikel leggen we je uit hoe je dat doet met zo’n toetsenbord-app.

Klembord binnen toetsenbord-apps

Om toegang te krijgen tot het klembord, heb je een toetsenbord-app nodig die die functie ondersteunt. Populaire keuzes zijn Gboard van Google en SwiftKey van Microsoft. Beide bieden vergelijkbare klembordfuncties, dus je kunt zelf kiezen welke je het prettigst vindt. Download en installeer de app, en stel deze daarna in als je standaard toetsenbord.

©PXimport

Met een ander toetsenbord in Android heb je meer mogelijkheden.

Dat instellen doe je via het instellingenmenu van je Android-telefoon. Gebruik het zoekveld bovenin het scherm en typ 'toetsenbord'. Je krijgt dan een lijst met resultaten. Kies de optie waarmee je het standaard toetsenbord kunt wijzigen en tik daarop.

Kies vervolgens de toetsenbord-app die je net hebt geïnstalleerd, zoals Gboard of SwiftKey. Let op: de vormgeving van de instellingen kan per toestel verschillen. Gebruik je liever een andere toetsenbord-app met klembordfunctie? Geen probleem – zolang je maar de juiste app selecteert bij het instellen.

Tekst kopiëren en plakken

Het klembord werkt meestal alleen met tekst. Wil je iets kopiëren naar een andere app? Selecteer dan een stuk tekst en kopieer het. Open bijvoorbeeld WhatsApp, ga naar een chat en houd het tekstveld even ingedrukt om de tekst direct te plakken. Soms zie je ook een klembordsymbooltje verschijnen, net boven het toetsenbord en onder het tekstveld. Tik daarop om het volledige klembord te openen.

Zie je dat symbooltje niet meteen? Dan krijg je waarschijnlijk eerst de suggestie om alleen de laatst gekopieerde tekst te plakken. Tik in dat geval op het witte rondje met het pijltje naar rechts – zo krijg je alle opties te zien.

Onder het kopje Recent zie je een lijstje met wat je als laatste hebt gekopieerd. Tik op een item om het direct in het tekstveld te plakken. Let wel: deze lijst wordt na een tijdje automatisch geleegd. Gebruik je vaak dezelfde tekst? Dan kun je die vastpinnen, zodat hij bewaard blijft. Zowel Gboard als SwiftKey ondersteunen deze functie: houd het item ingedrukt en kies voor Vastpinnen.

Klembord sinds Android 13

Sinds Android 13 is het klembord flink verbeterd. De basis is nog steeds hetzelfde: je kopieert tekst of een afbeelding in de ene app en plakt die in een andere. Maar de manier waarop je het klembord gebruikt, is een stuk handiger en overzichtelijker geworden. Dat maakt het werken met meerdere fragmenten tegelijk een stuk efficiënter.

Een van de grootste vernieuwingen is dat je nu meerdere items kunt bewaren – zowel tekst als afbeeldingen. Alles wat je kopieert, verschijnt in een nieuw klembordpaneel. Je opent dat paneel via het meldingscentrum of door een tekstveld lang ingedrukt te houden. Daar kun je door je gekopieerde items bladeren, kiezen wat je wilt plakken, en dingen die je niet meer nodig hebt, direct verwijderen. Je kunt zelfs een tekstfragment nog aanpassen voordat je het plakt.

Het klembordpaneel dat in Android 13 zijn intrede heeft gemaakt.

Met de komst van Android 13 werden er ook meteen een aantal nieuwe privacyfuncties voor het klembord geïntroduceerd. In eerdere versies konden apps op de achtergrond soms ongemerkt meelezen wat je had gekopieerd – met alle risico’s van dien. Nu heb je als gebruiker veel meer controle. Zo is er een nieuwe toestemmingsvraag voor klembordtoegang én krijg je een melding als een app probeert mee te kijken. Een stuk veiliger dus.