Een multiroom-audiosysteem kost veel geld. Bovendien kun je je bestaande audioset prima inzetten om overal in huis muziek te streamen. Hiervoor zetten we een streaming muziekserver op met een Raspberry Pi en de software Mopidy en Snapcast. Deze server sluit je aan op je audioapparatuur zodat je gewoon Spotify, Google Play Music, SoundCloud of je eigen muziekbibliotheek afspeelt op je ouderwetse apparatuur, en dat overal in huis.

1 Benodigdheden

Voor je eigen multiroom-audiosysteem heb je een Raspberry Pi (zie ook het kader ‘Welke Raspberry Pi?’) nodig per afspeelapparaat. Een van de Raspberry Pi’s draait de muziekserver Mopidy, die muziek van je lokale opslag, je nas of online muziekstreamingdiensten zoals Spotify, Google Play Music of SoundCloud haalt en afspeelt. Deze Raspberry Pi draait ook Snapserver, het servergedeelte van de multiroom-software Snapcast. Alle Raspberry Pi’s draaien Snapclient, het clientgedeelte van Snapcast. Alle Snapclients synchroniseren hun audio met de Snapserver, zodat uit al je afspeelapparatuur hetzelfde geluid komt. Net zoals een Sonos-systeem, maar dan goedkoper!

©PXimport

2 Raspbian installeren

Installeer op elke Raspberry Pi Raspbian Stretch Lite. Download het zipbestand en schrijf het met Etcher naar een micro-sd-kaart. Open daarna de bootpartitie op de micro-sd-kaart via je pc en maak plaats er een leeg bestand op met de naam ssh. Koppel de micro-sd-kaart veilig af, steek hem in je Pi, sluit een netwerkkabel, luidsprekerkabel en als laatste een stroomkabel aan en wacht even tot je Pi is opgestart. Zoek in de dhcp-leases van je router welk ip-adres je Pi heeft en log daarop in via het programma PuTTY, met als gebruikersnaam pi en wachtwoord raspberry.

©PXimport

Welke Raspberry Pi?

3 Raspbian klaarmaken

Zodra je bent ingelogd, open je de terminal en voer je het configuratieprogramma van Raspbian uit met de opdracht sudo raspi-config. Verander het wachtwoord van gebruiker pi en stel in Localisation Options de tijdzone correct in. Onder Advanced Options ga je naar Expand Filesystem en kies je bij Memory Split hoeveel megabytes ram de gpu krijgt. Omdat je Pi toch alleen maar voor audio dient en geen beeldscherm nodig heeft, stel je hier de minimale waarde 16 in. Bij de geavanceerde instellingen kun je ook de audio-uitvoer over hdmi of de 3,5mm-jack forceren. Na alle wijzigingen ga je naar Finish. Afhankelijk van je wijzigingen vraagt je Pi om te herstarten. Kies dan Yes en log erna opnieuw in.

©PXimport

4 Mopidy installeren

Op één Pi installeren we nu Mopidy. Controleer eerst met de opdracht aplay /usr/share/sounds/alsa/Front_Center.wav of je audio werkt: als alles goed is, hoor je een stem ‘Front Center’ uitspreken. Als dat werkt, voeg je de gpg-sleutel van de ontwikkelaars van Mopidy toe met wget -q -O - https://apt.mopidy.com/mopidy.gpg | sudo apt-key add -. Voeg dan de repository van Mopidy toe aan je pakketbronnen: sudo wget -q -O /etc/apt/sources.list.d/mopidy.list https://apt.mopidy.com/stretch.list. Update je pakketbronnen met sudo apt-get update en installeer Mopidy met sudo apt-get install mopidy.

©PXimport

5 Muziek van je nas delen

Eerst geven we je Pi toegang tot muziek die je op je Windows-netwerk deelt, bijvoorbeeld op je nas. Installeer de benodigde pakketten met sudo apt-get install smbclient samba-common-bin. Open het configuratiebestand voor aankoppelingen met sudo nano /etc/fstab en voeg daaraan de volgende regel toe:

//servernaam/sharenaam /var/lib/mopidy/media cifs username=gebruikersnaam,password=wachtwoord,iocharset=utf8 0 0

Vul de juiste servernaam, sharenaam, gebruikersnaam en wachtwoord in. Sla het bestand op met Ctrl+O en sluit nano af met Ctrl+X. Koppel de share aan met sudo mount -a.

©PXimport

6 Muziek van je nas toevoegen

Open het configuratiebestand van Modipy met sudo nano /etc/mopidy/mopidy.conf en kijk voor de zekerheid na onder het kopje [local] de directory /var/lib/mopidy/media als mediadirectory staat ingesteld. Wijzig de directory indien nodig. Scan daarna de muziek in je mediadirectory met sudo mopidyctl local scan. Let op: als je een uitgebreide muziekcollectie hebt, kan dit even duren. Als je later ooit muziekbestanden aan je mediadirectory toevoegt, scan ze dan opnieuw en herstart Mopidy daarna met sudo systemctl restart mopidy.

©PXimport

7 MPD-server configureren

In het configuratiebestand moet je nog twee regels toevoegen om via het netwerk toegang te krijgen tot Mopidy. Open het bestand weer met sudo nano /etc/mopidy/mopidy.conf en voeg de regels [mpd] en hostname = :: toe. Sla je wijzigingen op met Ctrl+O en sluit nano af met Ctrl+X. Schakel daarna Mopidy in met sudo systemctl enable mopidy en start het met sudo systemctl start mopidy. Daarna hebben we een MPD-client nodig. Installeer bijvoorbeeld de Android-app M.A.L.P. Klik bovenaan op het plusteken, geef het profiel een naam, vul het ip-adres van je Pi in en druk op het icoontje van de diskette rechts bovenaan om het profiel op te slaan.

8 MPD-client gebruiken

Daarna kun je op je Android-telefoon door de muziek van je nas bladeren en de nummers op je Pi afspelen. Ga daarvoor in de app naar Library voor al je muziek en naar Playlists voor je afspeellijsten. Je kunt zoeken op artiest, titel enzovoort. De app M.A.L.P. heeft alle basisfuncties die je van een afstandsbediening voor een muziekstreamingserver verwacht, inclusief tracks toevoegen aan de afpeellijst, afspeellijsten in willekeurige volgorde afspelen enzovoort. Overigens is Mopidy compatibel met alle MPD-clients, dus je muziekstreamingserver is ook met andere apps aan te sturen of zelfs met MPD-software op je pc.

©PXimport

9 Spotify-account koppelen

Wat als je nu geen lokale muziek via Mopidy wilt afspelen, maar muziek van Spotify? Met een Spotify Premium-account is dat mogelijk. Als je je Spotify-account met een Facebook-account hebt aangemaakt in plaats van met een e-mailadres, dien je wel een app-specifiek wachtwoord voor Mopidy aan te maken. Ga daarvoor in Facebook naar Instellingen / Beveiliging en aanmelding / Appwachtwoorden / Toepassingswachtwoorden genereren. Dit geldt nu als je gebruikerswachtwoord voor Spotify in Mopidy. Sowieso moet je Mopidy ook toestemming geven om toegang te verkrijgen tot je Spotify-account. Bezoek daarvoor deze site en klik op Log in with Spotify.

©PXimport

10 Spotify configureren

Open het configuratiebestand van Spotify met sudo nano /etc/mopidy/mopidy.conf en kopieer daarin de regels van de webpagina voor de toestemming van Mopidy die beginnen met [spotify]. Voeg daaronder de regels username = gebruiker en password = wachtwoord toe met je gebruikersnaam en wachtwoord voor Spotify. Sla het bestand op met Ctrl+O en sluit nano af met Ctrl+X. Installeer de Spotify-uitbreiding voor Mopidy met sudo apt install mopidy-spotify en herstart Mopidy met sudo systemctl restart mopidy. Daarna verschijnen je Spotify-afspeellijsten in Playlists in M.A.L.P. en zijn je tracks van Spotify te vinden tussen de rest van je muziek.

11 Snapcast installeren

Hier vind je de laatste versie van snapcast. Kopieer de url van het snapclient-pakket voor armhf (de processorarchitectuur van de Pi) en voer op elke Pi de opdracht wget URL uit met die url. Op de Pi met Mopidy doe je hetzelfde voor het snapserver-pakket. Installeer de gedownloade pakketten dan op elke Pi met sudo dpkg -i snap*.deb. Als je een foutmelding krijgt over afhankelijkheden, fiks de fout dan met sudo apt-get -f install. Server en client vinden elkaar nu automatisch. Om dit te testen, voer je op de Pi met Mopidy de opdracht sudo cat /dev/urandom > /tmp/snapfifo uit die willekeurige ruis op alle clients afspeelt. Zet je volume niet te hoog!

©PXimport

12 Mopidy met Snapcast verbinden

Dan rest ons voor ons multiroom-audiosysteem alleen nog de taak om de audio-uitvoer van Mopidy via Snapcast te laten verlopen. Open daarvoor het configuratiebestand van Mopidy met sudo nano /etc/mopidy/mopidy.conf. Voeg de regel [audio] toe en daarna deze regel:

output = audioresample ! audioconvert ! audio/x-raw,rate=48000,channels=2,format=S16LE ! wavenc ! filesink location=/tmp/snapfifo

Sla het bestand op met Ctrl+O en sluit nano af met Ctrl+X. Herstart Mopidy met sudo systemctl restart mopidy.service en kies een nummer in M.A.L.P. Dat zal nu tegelijk uit alle op je Pi’s aangesloten audioapparatuur schallen.

©PXimport

13 Snapcast aansturen

Vanuit Mopidy kun je maar één volume instellen. Om het volume per kamer in te stellen, installeer je de Android-app Snapcast. Die vindt automatisch de Snapcast-server en -clients op je netwerk en toont de clients met hun ingesteld audiovolume. Druk op het tandwieltje naast de stream default en vink alle clients aan. Initieel hebben al die clients de naam raspberrypi. Druk bij elke client op de drie bolletjes ernaast, dan op Details en bekijk het ip-adres zodat je weet om welke client het gaat. Verander dan de naam door op Name te drukken. Daarna pas je eenvoudig voor elke kamer of alle kamers tegelijk het volume aan.

14 Mopify

Er bestaan ook webinterfaces voor Mopidy. Als je Mopidy vooral als multiroom-audiosysteem voor Spotify inzet, dan is de interessantste webinterface Mopify. Schakel daarvoor eerst de http-uitbreiding in met de regels [http] en hostname = :: in het configuratiebestand van Mopidy. Voeg daarna de regels [mopify] en debug = false toe en sla het bestand op. Installeer daarna de pakketbeheerder pip met sudo apt-get install python-pip en installeer dan Mopify met sudo pip install Mopidy-Mopify. Herstart Mopidy met sudo systemctl restart mopidy. Daarna kun je Spotify via Mopidy aansturen in een leuke interface via http://IP:6680/mopify/. Verbind onderaan links eerst met Spotify.

©PXimport

15 Iris

Een andere interessante webinterface is Iris. Net zoals Mopify installeer je die met pip. Installeer dus eerst pip (zie stap 14) als je dat nog niet gedaan hebt. Daarna installeer je Iris eenvoudig met sudo pip install Mopidy-Iris en herstart je Mopidy met sudo systemctl restart mopidy. Bezoek nu http://IP:6680/iris/ in je browser. Je krijgt er zowel je lokale muziek te zien als je muziek uit Spotify (als je de ondersteuning daarvoor hebt geïnstalleerd in stappen 9 en 10).

©PXimport

16 Eerste hulp

Kom je in de problemen en raak je er niet uit, of wil je iets complexer doen, bekijk dan zeker de uitstekende documentatie van Mopidy. Vergeet ook niet de documentatie te lezen van de specifieke uitbreiding waarmee je een probleem hebt. Ook het forum is heel behulpzaam als je tegen exotische problemen aanloopt waarover in de documentatie niets te vinden is.

©PXimport

Meer uitbreidingen

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we daarom binnen een bepaald thema naar zulke deals. Een koel-vriescombinatie is de ideale koelkast voor wie veel ruimte nodig heeft voor het bewaren van vers eten en drinken en voor het langer bewaren van bevroren producten. Wij zochten naar vijf energiezuinige modellen met een grote capaciteit.

De moderne koel-vriescombinatie met vriezer onder bieden een praktische indeling: je dagelijkse producten op ooghoogte in het koelgedeelte bovenin, terwijl de vriezer onderin zit met handige lades. Helemaal ideaal zijn de 'no-frost' varianten – eindelijk verlost van het vervelende ontdooien . Sommige modellen hebben speciale zogeheten BioFresh-zones waardoor je groenten en fruit langer vers blijven .

ETNA KCV520NZWA 

De ETNA KCV520NZWA is een energiezuinige koel-vriescombinatie met energielabel A en een jaarlijks energieverbruik van slechts 109 kWh. De netto inhoud bedraagt 336 liter, verdeeld over 238 liter koelruimte en 98 liter vriesruimte.

Deze vrijstaande koelkast heeft een strak zwart design en is uitgerust met NoFrost, waardoor handmatig ontdooien overbodig is. De zogeheten MultiFlow 360°-ventilatietechniek zorgt voor een gelijkmatige koeling, terwijl de Convert FreshZone-lade in te stellen is voor het bewaren van vlees, vis, groenten of fruit. Daarnaast heeft deze koelkast functies als superkoelen en supervriezen voor het snel op de juiste temperatuur brengen van nieuwe producten.

Opgegeven jaarlijks energieverbruik: 109 kWh
Geluidsniveau: 35 dB
Inhoud koelgedeelte: 238 liter
Inhoud vriesgedeelte: 98 liter

Samsung RB38C7B5AB1-EF 

Deze stijlvolle en energiezuinige koel-vriescombinatie uit de Bespoke-serie, ontworpen voor moderne huishoudens die waarde hechten aan zowel functionaliteit als design. Met een royale netto inhoud van 387 liter biedt dit apparaat voldoende ruimte voor al je etenswaren.

Dankzij de SpaceMax-technologie heeft de koelkast dunnere wanden, waardoor er meer binnenruimte ontstaat zonder dat de buitenafmetingen toenemen. De No Frost+-functie voorkomt ijsvorming, maakt. Met Twin Cooling Plus worden het koel- en vriesgedeelte afzonderlijk gekoeld, wat zorgt voor optimale luchtvochtigheid en voorkomt geurvermenging.

De Digital Inverter Compressor past zich automatisch aan op basis van de koelbehoefte, wat resulteert in een stille werking van slechts 35 dB en een laag jaarlijks energieverbruik van 108 kWh. Deze koelkast kun je bedienen met de SmartThings-app, en hiermee het energieverbruik monitoren.

Opgegeven jaarlijks energieverbruik: 108 kWh
Geluidsniveau: 35 dB
Inhoud koelgedeelte: 273 liter
Inhoud vriesgedeelte: 114 liter

Bosch KGN392LAF 

Deze koel-vriescombinatie van Bosch biedt een totale netto inhoud van 363 liter, verdeeld over een koelgedeelte van 260 liter en een vriesgedeelte van 103 liter . Dankzij de NoFrost-technologie is handmatig ontdooien verleden tijd, terwijl het MultiAirflow-systeem zorgt voor een gelijkmatige luchtverdeling, waardoor voedsel langer vers blijft.

Het VitaFresh XXL 0°C-systeem biedt optimale bewaarcondities voor vlees, vis, groente en fruit, waardoor de versheid en voedingswaarde behouden blijven . Met een geluidsniveau van slechts 29 dB is dit apparaat uitzonderlijk stil, ideaal voor open keukens en woonruimtes.

De Bosch KGN392LAF is afgewerkt met RVS-design met geïntegreerde handgrepen en is voorzien van verstelbare glazen legplateaus, LED-verlichting en een digitale temperatuurregeling.

Opgegeven jaarlijks energieverbruik: 104 kWh
Geluidsniveau: 29 dB
Inhoud koelgedeelte: 260 liter
Inhoud vriesgedeelte: 103 liter

Hisense RB440N4AFA

De Hisense RB440N4ACA is een energiezuinige koel-vriescombinatie met een A-label en een jaarlijks energieverbruik van slechts 109 kWh. Met een geluidsniveau van 35 dB is dit apparaat fluisterstil, ideaal voor open keukens of kleinere woonruimtes. De totale netto inhoud bedraagt 336 liter, verdeeld over 238 liter koelruimte en 98 liter vriesruimte.​

Deze vrijstaande koelkast heeft een strak roestvrijstalen design en is uitgerust met moderne technologieën zoals Total No Frost, waardoor handmatig ontdooien overbodig is. De Multi Air Flow-technologie zorgt voor een gelijkmatige koeling, terwijl de Super Freeze-functie snel nieuwe producten invriest. Daarnaast beschikt het apparaat over een Holiday Mode voor energiebesparing tijdens afwezigheid.

Opgegeven jaarlijks energieverbruik: 109 kWh
Geluidsniveau: 35 dB
Inhoud koelgedeelte: 238 liter
Inhoud vriesgedeelte: 95 liter

LG GBV7280BPY

De LG GBV7280BPY is een stijlvolle en energiezuinige koel-vriescombinatie die uitblinkt in zowel design als functionaliteit. Met een totale netto inhoud van 387 liter biedt deze combinatie voldoende ruimte voor de opslag van al je verse en diepgevroren producten.

Het vriesgedeelte van 110 liter is voorzien van drie transparante lades, waardoor je gemakkelijk overzicht houdt over je diepvriesproducten. Dankzij de Total No Frost-technologie is handmatig ontdooien niet meer nodig. De Smart Inverter Compressor zorgt niet alleen voor energie-efficiëntie, maar ook voor een stille werking met een geluidsniveau van slechts 33 dB. Het apparaat heeft een energieklasse B en een jaarlijks energieverbruik van 138 kWh.

Opgegeven jaarlijks energieverbruik: 138 kWh
Geluidsniveau: 33 dB
Inhoud koelgedeelte: 233 liter
Inhoud vriesgedeelte: 110 liter

Als je wasmachine het programma keurig afwerkt, maar de was kletsnat uit de trommel komt, is de kans groot dat het centrifugeren niet goed is gegaan. Frustrerend, zeker als je net een volle trommel beddengoed hebt gedraaid. Gelukkig is vaak goed te achterhalen wat er aan de hand is. In dit artikel lees je waar het misgaat, hoe je het herkent en wat je eraan kunt doen.

Lees ook: Zelf de afvoerslang van je wasmachine vervangen: zo doe je dat

Dat het centrifugeren niet of niet helemaal goed gaat, kan een aantal oorzaken hebben. Hieronder vind je de meest voorkomende – uiteraard mét oplossing!

De trommel raakt uit balans

Een van de meest voorkomende oorzaken is een ongelijke verdeling van het wasgoed. Grote stukken zoals dekbedhoezen of badmatten trekken tijdens het centrifugeren naar één kant, waardoor de trommel uit balans raakt. De machine detecteert dat en besluit het toerental niet of nauwelijks op te voeren. Je merkt het aan het zachte ronddraaien aan het einde van het programma en het feit dat er nog behoorlijk wat water in de trommel staat. Je voorkomt dit probleem meestal door zware stukken over meerdere wasbeurten te verdelen of er wat lichtere kleding bij te doen. Een goed gevulde trommel met een combinatie van groot en klein wasgoed draait namelijk een stuk stabieler.

Problemen met de afvoer

Als water niet snel genoeg uit de kuip kan worden gepompt, blijft het niveau te hoog om veilig te centrifugeren. De machine slaat die stap dan over of draait op een laag toerental. Dit komt vaak door een verstopt filter, een propje stof in de afvoerpomp of een geknikte afvoerslang. De pomp moet met kracht het water wegwerken, en als dat niet lukt, stopt de elektronica het proces. Maak het filter schoon, controleer of de pomp vrij kan draaien en kijk of de slang niet geknikt is of te hoog hangt. Meestal lost dit het probleem op.

©Oriol Roca

Technische mankementen

Soms zit het probleem dieper in de machine. Versleten koolborstels kunnen ervoor zorgen dat de motor niet genoeg kracht levert voor de centrifugeersnelheid. Ook een versleten aandrijfsnaar (ook wel aandrijfriem genoemd) of een kapotte trommellager kan de boel verstoren. In zulke gevallen hoor je vaak een brommend geluid of zie je dat de trommel moeizaam beweegt. Om dit op te lossen, zul je vaak een reparateur moeten inschakelen. De kosten voor vervanging hangen af van het merk en de leeftijd van je machine. Op de websites van fabrikanten en verkopers van wasmachines vind je meer informatie over de garantieperiode en waar je terechtkunt met vragen. Tip: zorg dat je altijd de aankoopbon bewaart!

Elektronica en foutmeldingen

Tot slot kan een storing in de software de boosdoener zijn. Moderne wasmachines meten voortdurend of alles volgens plan verloopt. Bij afwijkingen geven ze een foutcode, bijvoorbeeld bij waterproblemen, een deur die niet goed sluit of een motor die geen terugkoppeling geeft. In zulke gevallen loont het om de handleiding erbij te pakken of de foutcode op te zoeken op de website van de fabrikant. Resetten van het systeem kan soms al voldoende zijn. Verhelpt dat het probleem niet, dan zal er een reparateur bij moeten komen.

Checklist centrifugeerproblemen

Wat controleer je als eerste?

Wil je zeker weten waar het aan ligt, begin dan met het controleren van de makkelijke dingen: het filter, de slang, de trommelverdeling. Vaak hoef je geen technicus te zijn om het op te lossen. Gaat het dan nog niet goed, dan moet je bepalen of reparatie zinvol is of dat het tijd is voor een nieuwe wasmachine.