Nu iedereen met een Mac kan updaten naar OS X El Capitan, is het een goed moment om het nieuwe besturingssysteem eens onder de loep te nemen. Wat is er veranderd en moet je upgraden?

Iedereen die nu OS X Yosemite draait, kan (en zou moeten) updaten naar El Capitan. Volgens Apple had Yosemite "the fastest adoption ever", dus waarschijnlijk zal El Capitan ook populair zijn. In het update-schema van Apple is El Capitan een kleine update, na de grote Yosemite update van vorig jaar. Dat betekent dat El Capitan zich vooral richt op een paar handige veranderingen, app updates en een enorme stapel bug fixes. Lees ook: Mac OS X El Capitan beschikbaar: Dit moet je doen voor je updatet.

Weinig verandering?

Als je van Yosemite komt, zul je in eerste instantie weinig verandering merken. Het gebruik en de besturing van je Mac is hetzelfde gebleven, het is alleen net iets prettiger geworden. Omdat het een kleine update lijkt te zijn, haal je misschien al snel je schouders op bij El Capitan. Ik heb mezelf hier ook op betrapt sinds de publieke beta uitkwam. En eigenlijk is dat ook wel terecht. El Capitan heeft geen killer features die het een revolutionaire update maken, maar daar gaat het ook niet om. Het gaat bij El Capitan om de filosofie erachter.

El Capitan maakt het makkelijk een power user te worden

Als je het kort samen wilt vatten, doet El Capitan wat apps van derden al jaren mogelijk maakten. Het enige verschil is dat El Capitan dit direct in het OS stopt. Spotlight is nu meer dan een simpele zoekmachine voor je Mac, venstermanagement is stukken eenvoudiger en Notities zijn nu (net als in iOS 9) meer dan een simpele blok tekst. Dit alles loste ik al jaren op met apps en add-ons, dus voor mij bracht El Capitan op het eerste oog weinig nieuws. Maar wat Apple, in mijn ogen, met El Capitan vooral heeft gedaan, is de brug tussen casual- en power users een stuk kleiner gemaakt.

Twee apps naast elkaar

Neem bijvoorbeeld Split View, waarmee je twee apps full-screen naast elkaar kunt draaien. De vergelijking met iOS 9 op de iPad is natuurlijk snel gemaakt, maar gelukkig is de functie niet klakkeloos gekopieerd. Apple heeft de groene knop van het kleine stoplichtje (linksboven in elk venster) gebruikt om Split View te activeren. Hou de knop lang ingedrukt en kies vervolgens de tweede app. Dit werkt fantastisch, ondanks dat een aantal oudere apps dit niet ondersteunen. Ook kun je - net als op de iPad - de balk tussen de vensters verslepen om de grootte aan te passen.

Ikzelf gebruik het meer dan ik van tevoren had gedacht. Ik werk in Pages aan de linkerkant, terwijl ik rechts Safari heb draaien zodat ik snel wat op kan zoeken. Het beste aan Split View is dat het makkelijk te ontdekken is. Ik maakte al veel gebruik van verschillende bureaubladen om snel tussen apps te switchen en kwam er op die manier achter hoe Split View werkte.

©PXimport

Mission Control in OS X El Capitan.

Mission Control heeft opgeruimd

Over werken met verschillende bureaubladen gesproken, Apple is eindelijk afgestapt van het opstapelen van vensters in Mission Control. Alle geopende vensters op je bureaublad staan nu netjes naast elkaar, respectievelijk aan hoe ze op je bureaublad gerangschikt waren. Je kunt vanuit hier elke app naar de balk bovenaan het scherm slepen om hem full-screen te gebruiken. En wanneer je hem over een andere full-screen app plaatst, wordt er onmiddellijk een Split View gecreëerd.

Spotlight is bijna Siri, maar niet helemaal

Net als in voorloper Yosemite kan Spotlight ook in El Capitan zoeken op internet. Je kunt bijvoorbeeld het weer opzoeken, aandelen checken, sportuitslagen zien en kattenfilmpjes bekijken. Dit alles direct in het Spotlight-venster. Helaas is Spotlight wederom geen Siri. Leek het verbeterde Spotlight bij Yosemite ons een inkopper voor Siri, Apple denkt daar duidelijk anders over.

Wat me opvalt is dat Siri op iOS een stuk slimmer is dan Spotlight op OS X. Als ik aan Siri vraag of ze me wilt helpen onthouden vanmiddag melk te kopen, wordt er een automatisch een herinnering aangemaakt. Als ik dat aan Spotlight vraag, krijg ik een email uit 2011 die ik aan mezelf heb gestuurd in het pre-Herinneringen tijdperk van iOS. Een herinnering maken zit er in ieder geval niet in.

©PXimport

Spotlight is nog geen Siri.

Zeker nu Microsoft Cortana rechtstreeks heeft ingebouwd in Windows 10, verbaast het me enorm dat Apple niet iets dergelijks heeft gedaan met Siri en Spotlight. Je zult me niet snel zien praten tegen m'n Mac, maar de technologie achter Siri lijkt makkelijk te implementeren in Spotlight door middel van geschreven tekst. De beslissing om Siri en Spotlight niet te combineren wordt alleen maar vreemder door het feit dat Spotlight wel degelijk is geüpdatet om standaard zinnen te herkennen, zoals "emails van Jeroen uit 2011 over volleybal". Dit werkt erg goed - de relevante email verschijnt bijna meteen. De grens tussen wat Siri kan doen en wat Spotlight kan, lijkt langzaam te verdwijnen. Waarom die nog niet helemaal verdwenen is, is mij een raadsel.

Veel veranderingen op systeemniveau

Apple heeft een hoop aangepast op systeemniveau. Zo gebruikt El Capitan het nieuwe lettertype San Francisco, net als iOS 9 en de Apple Watch. Of dit een verbetering is, zal voor iedereen anders zijn. Maar ik vind het prettig leesbaar en was er na een dag aan gewend.

Ook heeft Apple wat veranderingen aangebracht onder de motorkap. Grafische prestaties lopen voortaan via Metal: een hoopje code wat het voor ontwikkelaars makkelijker maakt om de grafische processor aan te spreken. Apples apps maken hier al gebruik van en dat kunnen apps van derden ook.

Ik hoopte dat Metal mijn Mac niet alleen sneller zou maken, maar ook wat extra batterijduur op zou leveren. Dat laatste heb ik niet kunnen ontdekken. Metal lijkt vooral bepaalde taken efficiënter te laten uitvoeren, maar dat extra uurtje gebruik na het opladen heb ik nog niet ontdekt.

©PXimport

Gepinde tabs.

Safari is weer mijn standaardbrowser

Naast Split View zijn de nieuwe features in Safari misschien wel mijn favoriete verbetering in El Capitan. Je kunt nu tabbladen 'pinnen'. Gepinde tabbladen zijn moeilijker af te sluiten, waardoor je niet meer per ongeluk een belangrijke website afsluit.

Elk tabblad geeft nu ook aan of het geluid produceert, wat handig is als je snel wilt zien waar dat ene irritante geluid steeds vandaan komt. Ook kun je meteen het geluid dempen.

Ik maak veel gebruik van gepinde tabbladen, wat voorheen mijn reden was om Google Chrome te gebruiken in plaats van Safari. Sinds El Capitan is Safari weer mijn standaardbrowser en kan ik heerlijk over het web struinen zonder Flash Player.

"Back to the Mac"

Apple kondigde in 2010 OS X Lion aan, tijdens een event dat "Back to the Mac" heette. Het idee was om handige iOS features naar de Mac te brengen. Het opvallende was dat deze features heel erg desktop-achtig aanvoelden en niet als gekopieerde functies van een mobiel besturingssysteem.

©PXimport

Split View voelt hetzelfde op de Mac en iPad.

Nu gebeurt praktisch hetzelfde, maar het lijkt nog beter uitgevoerd te zijn. Voorheen kon je met Apple's eigen apps basale taken prima uitvoeren, maar was er best wat expertise nodig om een power user te worden. Nu heeft iedereen met een iPhone of iPad al toegang tot deze geavanceerde features en is het met El Capitan vrijwel net zo makkelijk geworden om je Mac zo productief mogelijk te gebruiken.

El Capitan lijkt Apples sterkste argument om binnen Apples ecosysteem te leven. Na een paar weken met El Capitan gewerkt te hebben, is dit wat mij betreft nog steeds het geval. Met apps van derden en handige add-ons kun je nog steeds dingen doen die standaard niet mogelijk zijn met El Capitan, maar de kloof wordt steeds kleiner.

Een paar jaar terug was het enige onderdeel van je Mac dat iets over je iPhone wist, iTunes. En dat was voor velen ook het meest vreselijke onderdeel van de Mac. Nu weet je Mac alles van je iPhone en iPad, en vice versa. En als dit af en toe niet het geval is, laat El Capitan je op een soortgelijke manier werken met je Mac als de manier die je al gewend bent van je iOS-apparaat.

Dat is El Capitan's grootste kracht. En dat gaat vele gebruikers helpen om veel meer met hun Mac te doen.

Om maar meteen met de deur in huis te vallen: ja en nee. Een iPhone wordt niet snel besmet met traditionele malware, maar dat betekent niet dat hij onkwetsbaar is voor hackers en cybercriminelen. En daarbij is het grootste risico niet iOS. Nee, het grootste risico ben je zelf…

Hoe raakt je iPhone besmet?

Een iPhone is goed beveiligd, maar niet tegen wat je zelf doet – en daar spelen kwaadwillenden op in. Het gaat vaak mis bij iets wat volkomen normaal lijkt: een link openen, een QR-code scannen of een agenda-uitnodiging accepteren kan al genoeg zijn om gegevens prijs te geven. Dit zijn de zes meest voorkomende manieren waarop je iPhone geïnfecteerd kan worden:

1: Zero-click en zero-day-aanvallen

De meest geavanceerde aanvallen gebruiken lekken in iOS die nog niet door Apple of beveiligingsonderzoekers zijn ontdekt. Via zo'n kwetsbaarheid kan spyware worden geïnstalleerd nog vóórdat er een update beschikbaar is.

Een zero-click-aanval gaat nog verder: jij hoeft niets aan te raken. Eén kwaadaardig iMessage-bericht of zelfs een gemiste FaceTime-oproep kan al genoeg zijn om toegang tot je toestel te krijgen.

De beste verdediging is simpel maar belangrijk: installeer updates direct zodra ze beschikbaar zijn (Instellingen > Algemeen > Software-update) en zet Automatische updates aan.

2: Quishing: malafide QR-codes

QR-codes worden soms vervangen door valse exemplaren die naar een nepsite met gemeentelogo of parkeerdienst leiden. Controleer altijd de link die de Camera-app toont voordat je op 'open' tikt, en laat dubieuze adressen desnoods scannen met een tool zoals Scamio.

Lees ook: Zo herken je verdachte QR-codes op parkeerautomaten en laadpalen

 3: Kwaadaardige configuratieprofielen

Een configuratieprofiel is een bestand waarmee instellingen op een iPhone of iPad in één keer kunnen worden aangepast. Zo'n profiel bepaalt bijvoorbeeld welke wifi-netwerken worden gebruikt, welke apps mogen worden geïnstalleerd of welke websites worden geblokkeerd. Bedrijven en scholen gebruiken configuratieprofielen vaak om meerdere toestellen tegelijk te beheren.

Ook kwaadwillenden kunnen zo'n profiel aanbieden, bijvoorbeeld via een link in een phishingbericht. Zodra je het installeert, krijgt de afzender toegang tot je netwerkverkeer of kan hij extra apps laten installeren. Controleer daarom altijd de herkomst voordat je een profiel accepteert, en verwijder onbekende profielen via Instellingen > Algemeen > VPN en apparaatbeheer.

4: Nagemaakte wifi-netwerken

Criminelen zetten daarnaast nepwifinetwerken op met namen als 'Airport_Free_WiFi' of 'NS_Gratis_Wifi_In_De_Trein'. Maak je daar verbinding mee, dan kan al je internetverkeer worden onderschept en kunnen je wachtwoorden of persoonlijke gegevens eenvoudig worden buitgemaakt. Gebruik op openbare wifi een VPN, bijvoorbeeld via Bitdefender Mobile Security, zodat je verbinding versleuteld blijft.

5: Malafide agenda-uitnodigingen

Krijg je een vreemde agenda-uitnodiging die je niet herkent? Verwijder die, want er zitten vaak phishinglinks in. De veiligste manier is om de hele ongewenste agenda te wissen zonder op links of knoppen in de afspraak te tikken. Druk ook niet op 'Weiger', want daarmee laat je de afzender weten dat je account actief is, wat juist tot meer spam leidt. Controleer bij twijfel onderaan in je agenda-instellingen welke kalenders zijn toegevoegd en verwijder alles wat je niet herkent.

6: AirDrop-spam

AirDrop is ideaal wanneer je snel en draadloos foto's, documenten, video's of zelfs wachtwoorden of passkeys wilt delen – of ontvangen. Voor hackers is dit ook een aantrekkelijke ingang in je iPhone. Stel, je hebt net iets gedeeld of ontvangen via AirDrop, bijvoorbeeld foto's tijdens een concert. Misschien heb je daarvoor in de instellingen Iedereen gedurende 10 minuten geselecteerd. Zet je dat na het delen of ontvangen niet uit, dan blijft je iPhone dus nog tien minuten zichtbaar voor iedereen. Beter is het om, vooral op drukke plekken, AirDrop in te stellen op Alleen contacten of zelfs te kiezen voor Ontvangen uit.

Zo merk je dat er iets mis is met je iPhone

Als je iPhone besmet of gehackt is, verschijnt er geen knipperende pop-up om je dat te vertellen. De signalen zijn subtiel – maar herkenbaar als je weet waar je op moet letten. Dit zijn de zeven meest voorkomende aanwijzingen dat je iPhone geïnfecteerd kan zijn.

1: De batterij raakt opvallend snel leeg

Malware kan continu draaien en daardoor veel stroom verbruiken. Controleer in Instellingen > Batterij welke apps dat doen. Let vooral op apps die veel actief zijn op de achtergrond, zeker als ze daar geen reden voor hebben. Een weerapp die acht uur blijft draaien terwijl je hem niet gebruikt, is bijvoorbeeld niet normaal.

2: Je dataverbruik schiet omhoog

Spyware stuurt ongemerkt gegevens door naar servers van aanvallers. Dat zie je vaak terug in Instellingen > Mobiel netwerk. Daar kun je, als je een stukje naar onder scrolt, bij Mobiele data zien of het dataverbruik ineens hoger ligt dan normaal. Let op opvallende pieken in datagebruik, onbekende apps of vreemde pictogrammen. Een simpele tool of een spel dat je zelden opent, hoort geen gigabytes aan data te verbruiken.

3: Apps crashen of lopen vast

Malware kan problemen geven met iOS of andere apps. Als apps vaak opnieuw opstarten of het toestel warm wordt, is dat verdacht.

4: Er verschijnen pop-ups of advertenties buiten Safari om

iOS hoort reclamevrij te zijn. Zie je ineens advertenties op je beginscherm of in instellingen, dan zit er waarschijnlijk adware achter.

5: Er staan onbekende apps of profielen op je toestel

Sommige aanvallers installeren via een lek of misleidende link een app die er betrouwbaar uitziet, maar in werkelijkheid data doorstuurt of instellingen wijzigt. Kijk daarom regelmatig in de Appbibliotheek of er iets tussen staat wat je niet kent. Verwijder verdachte apps meteen; op een iPhone worden daarmee ook de bijbehorende gegevens gewist. Heb je het toestel tweedehands gekocht of vertrouw je het niet helemaal, dan is een volledige fabrieksreset de veiligste keuze.

6: Je toestel is mogelijk gejailbreakt

Bij een jailbreak wordt een deel van Apple's beveiliging uitgezet om functies vrij te geven die normaal niet zijn toegestaan. Dat lijkt handig, maar maakt het systeem kwetsbaar voor apps met te veel rechten. Als je nooit bewust een jailbreak hebt uitgevoerd en toch apps als Cydia, Sileo, or Checkra1n ziet, is dat een teken dat iemand heeft geknoeid met je iPhone.

7: Je ziet vreemde uitgaande oproepen

Een gehackt toestel kan worden ingezet om spam te versturen of te bellen naar dure servicenummers. Kijk in je berichten en belgeschiedenis of er iets geks tussen staat.

Denk je dat je iPhone besmet is? Dit kun je doen

Merk je dat je iPhone zich vreemd gedraagt, begin dan met een eenvoudige reset van je browsergegevens. Open Instellingen > Apps > Safari en kies Wis geschiedenis en websitedata. Daarmee verwijder je tijdelijke bestanden en scripts die schadelijk kunnen zijn. Herstart daarna het toestel.

Blijven de problemen terugkomen, herstel dan een eerdere iCloud-reservekopie van vóór het moment waarop het misging. Helpt dat ook niet, dan is een fabrieksreset de veiligste manier om alle sporen van malware te verwijderen. Dat doe je via Instellingen > Algemeen > Stel opnieuw in > Wis alle inhoud en instellingen. Je iPhone wordt dan teruggezet naar de oorspronkelijke staat. Omdat alles gewist wordt, verdwijnt ook eventuele malware verdwijnt mee.

Zoals altijd geldt: voorkomen is beter dan genezen

De beste beveiliging blijft een combinatie van gezond verstand en actuele software. Zet automatische updates aan via Instellingen > Algemeen > Software-update > Automatische updates. Zo worden veiligheidslekken gedicht voordat ze misbruikt kunnen worden.

Gebruik op openbare netwerken altijd een VPN, en controleer verdachte links met een analyse-tool voordat je klikt. Wie extra zekerheid wil, kan een beveiligingsapp installeren die phishinglinks en onveilige wifi-verbindingen blokkeert.

Conclusie

Een iPhone is goed beveiligd, maar niet onschendbaar. De meeste risico's ontstaan niet door fouten in iOS, maar door wat jij doet: op een verkeerde link tikken, een uitnodiging openen of een netwerk gebruiken dat niet te vertrouwen is.

Wie zijn toestel up-to-date houdt, links kritisch bekijkt en een VPN gebruikt op openbare wifi, verkleint de kans op misbruik of datadiefstal aanzienlijk. iOS doet veel om je te beschermen, maar waakzaamheid blijft nodig.

Met een prijskaartje van 399 euro is de Dyson V8 Cyclone een van de meest betaalbare draadloze steelstofzuigers van het Britse merk. Je haalt hiervoor een redelijk compacte maar krachtige huishoudhulp in huis, die een aantal duidelijke kanttekeningen heeft.

De Dyson V8 heeft een nieuw ontwerp gekregen. Weg is de trekker die je constant moet indrukken om het apparaat te laten zuigen. In plaats daarvan beschikt hij voortaan over een handige aan-uitknop. Daarnaast zit een moduswisselaar, die met verschillende kleuren aangeeft welke zuigstand je gebruikt. Opvallend is ook dat Dyson voor de V8 Cyclone geen spannende kleuren voor de plastic onderdelen gebruikt. In plaats daarvan zien we een combinatie van kaki, rood, grijs en zwart; het geheel valt daardoor minder op.

©Wesley Akkerman

De nieuwe Dyson V8 Cyclone

De nieuwe V8 levert 30 procent meer zuigkracht en een 50 procent langere accuduur. In de laagste zuigstand houdt hij het tot 60 minuten vol. Helaas ontbreekt een handig lcd-scherm (dat wel op duurdere modellen zit) voor de resterende accutijd; ook hier moet je het doen met iets te simpele led-indicators. Onderop zit een nieuwe vloerzuigmond, die Dyson de 'Motorbar' noemt. Die moet dankzij het gebruik van speciale kammetjes effectief zijn tegen vastzittende haren, maar de stofzuiger moet het verder ook zonder moderne functies doen zoals lasers of stofsensoren.

Met slechts 2,7 kilogram is de Dyson V8 Cyclone lekker licht en wendbaar, waardoor je moeiteloos vloeren en zelfs hoekjes op het plafond schoonhoudt. Het stofreservoir (540 milliliter) heeft een handig uitwerpsysteem waarbij je het vuil niet hoeft aan te raken. Toch zijn we niet helemaal tevreden over alle eigenschappen van de zuigmodule. Het handvat is namelijk smal en klein, waardoor je grip bij langer gebruik oncomfortabel is. Ook kan het bij je duim gaan schuren. Dit is waarschijnlijk de minst ergonomische Dyson die we op de redactie hebben getest.

©Wesley Akkerman

Dyson V8 Cyclone in de praktijk

Gelukkig biedt de Dyson V8 Cyclone met 297 air-watts in de Boost-stand een flinke verbetering in zuigkracht (ten opzichte van zijn voorganger). De standaardmodus levert 79 aW en dat is voor ons ruim voldoende voor dagelijkse taken. Vooral het vloerkleed moet eraan geloven: haren, kruimels en ander vuil worden daar moeiteloos uit gezogen. Op hardere vloeren stelt de Cyclone eveneens niet teleur, al valt er wel één ding op. Wanneer je de stofzuiger oppakt nadat je bijvoorbeeld wat kruimels of korrels opzuigt, kan het zijn dat er een paar uit de mond vallen.

Daarnaast missen we een zachte(re) borstel op de Dyson V8 Cyclone. De huidige zuigmond ratelt namelijk hard over de vloer, wat niet zo prettig is voor (onder)buren in een flat- of appartementsgebouw of slapende kinderen. En dat terwijl de motor zelf stiller is dan verwacht. Gelukkig neemt de zuigmond moeiteloos allerlei soorten haren op en raken die niet in de borstel verstrengeld. Ook goed om te weten: de Cyclone past zijn zuigkracht niet automatisch aan, zoals duurdere modellen dat wel doen, waardoor je dat dus zelf in de gaten moet houden. Geen groot probleem, maar toch.

©Wesley Akkerman

Batterij en accessoires

Zoals gezegd gaat de batterij maximaal een uurtje mee wanneer je de zuinigste modus inschakelt. Anders moet je rekening houden met ongeveer een halfuur in de normale stand. Zet je de Boost-modus aan en laat je die aanstaan, dan is het binnen tien minuten wel gedaan. Geen vreemde scores als je kijkt naar het formaat en de behoorlijk indrukwekkende zuigkracht. Een groot pluspunt is daarnaast dat je de accu kunt verwisselen. Daardoor kun je de levensduur aanzienlijk verlengen door mettertijd een nieuwe batterij aan te schaffen.

Je krijgt trouwens twee accessoires bij aanschaf van de Dyson de V8 Cyclone: een kierenzuiger en een gemotoriseerde miniborstel. Hoewel dat misschien wat karig lijkt vergeleken met eerdere modellen, zijn oude V8-hulpstukken compatibel (mocht je die nog hebben). In de praktijk blijkt de basisset echter compleet genoeg. De kierenzuiger werkt goed voor meubels en lastige hoeken, terwijl de miniborstel onmisbaar is voor trappen, matrassen en bekleding. Ondanks het beperkte pakket biedt de stofzuiger dus voldoende opties voor de meeste huishoudens.

©Wesley Akkerman

Dyson V8 Cyclone kopen?

De Dyson V8 Cyclone is een geslaagde steelstofzuiger voor wie krachtige prestaties zoekt zonder overbodige luxe. Vooral op tapijt en bekleding komt hij sterk naar voren, en ook het verwijderen van haren gaat hem goed af. Het harde, smalle handvat en de wat stugge vloermond voelen niet altijd even prettig aan, maar dat past deels bij de prijsklasse. Jammer is ook het ontbreken van een lcd-display met handige informatie, al is dat net als het gebrek aan een automatische zuigstand goed te overzien. Alles bij elkaar is dit een betrouwbaar basismodel dat doet wat hij moet doen.