Vele jaren geleden werkte ik in een kantoor en een veelgemaakte grap was dat een bepaald programma een Make Better-knop nodig had. Heel grappig - totdat software zoals de Foto's-app in OS X een Enhance-knop kreeg, die vaak dingen letterlijk beter maakt.

Met behulp van een redelijk geavanceerde analyse van een afbeelding, kon één enkele klik de tinten van een afbeelding hervormen om er een voller getinte versie van zichzelf van te maken. Lees ook: Apple's nieuwe foto-app heet Foto's.

Maar "beter" is vaak niet goed genoeg en als je bereid bent om je handen uit je mouwen te steken, heeft de nieuwe Foto's-app veel verfijndere en eenvoudiger te gebruiken tools dan iPhoto. Ze zijn in vergelijking ook vrij snel om te bekijken en toe te passen.

Als je iCloud Photo Library hebt ingeschakeld, worden alle bewerkingen die je doet met andere Foto's-bibliotheken gesynchroniseerd, inclusief die in iOS. Op de Mac worden de originele versie en toegepaste bewerkingen gesynchroniseerd, zodat je veranderingen kunt herzien. In iOS worden het origineel en een gewijzigde versie gesynchroniseerd, maar je kunt de wijzigingen niet aanpassen.

Om te beginnen

Waarom zou je een afbeelding überhaupt bewerken? Meestal om een probleem op te lossen:

- De randen van het toonbereik. De hoogtepunten (de lichtste gebieden) lijken uitgewassen of helemaal wit zonder bereik. Of het schaduwdetail (de donkerste gebieden) is te donker waardoor je moeilijk kunt zien wat er wordt afgebeeld.

- De witbalans. De afbeelding heeft een verkeerd kleurcontrast.

- Ruis of onscherpte. De foto is bij weinig licht genomen en zit vol ruis of heeft weinig definitie.

- Globale troebelheid waarbij de tinten zonder goede differentiatie in het midden zijn opgehoopt.

- Een gebrek aan fraaiheid, waarbij een foto uit het scherm lijkt te springen.

Tools

Foto's biedt overlappende tools die met elk van deze problemen helpen. Dubbelklik op een foto in de app totdat deze in volledig formaat wordt weergegeven. Klik vervolgens op de Edit-knop rechts bovenaan in het Foto's venster. (Als je iCloud Photo Library gebruikt en de voorkeursinstelling op optimaliseren hebt ingesteld, zal Foto's de afbeelding downloaden om te bewerken als deze nog niet in de volledige resolutie op je Mac is opgeslagen.)

©PXimport

De Edit-weergave in Foto's biedt toegang tot aanpassingstools.

Tip: Om bij het bewerken de beste resultaten te krijgen, moet je met je camera in de RAW-modus fotograferen. RAW is geen enkelvoudig formaat, maar een manier voor camerafabrikanten om onaangepaste fotodata op te slaan die meer informatie bevat dan een JPEG of ander formaat dat in de software van de camera gemaakt wordt. Dit bewaart meer tonale informatie. Elke camera die RAW ondersteunt heeft een verschillende manier om het in te schakelen en de bestanden zijn veel groter dan een equivalente JPEG, dus raadpleeg de handleiding.

In de Edit-weergave wordt de witte achtergrond donker en staat er rechts een extra rij met bewerkingsopties: Enhance, Rotate, Crop, Filters, Adjust en Retouch. Er verschijnt een Red-Eye-optie wanneer Foto's denkt dat je met gezichten aan het werken bent, maar je kunt er in het View-menu voor kiezen om deze optie altijd weer te geven. In dit artikel bespreek ik alleen de optie Adjust.

Adjust

Als je op Adjust klikt, krijg je slechts een deel van alle beschikbare bedieningen te zien. Als je op de blauwe Add-knop bovenaan klikt, kun je de opties één voor een laten weergeven of verbergen. Kies zodra je de juiste combinatie gevonden hebt Add > Save as Default. Dan wordt dit je set met aanpassingsknoppen die automatisch wordt weergegeven. Mijn standaard set bevat alles behalve Vignette en Black & White, omdat ik deze niet regelmatig gebruik en ze kan laten weergeven wanneer ik ze nodig heb.

Er is wel een lastig onderdeel: wanneer je een item uit de lijst selecteert, wordt het door Foto's toegepast. Dus als je Vignette selecteert komt er ineens een zachte doezelrand om je hele afbeelding heen te staan. Klik op het blauwe vinkje naast het Vignette item om het uit te schakelen.

Elk item verschijnt aanvankelijk in zijn "uitgevouwen" vorm met een schuifbalk die een numeriek display of een reeks afbeeldingsvariaties weergeeft, behalve White Balance en Levels. Als je de cursor over een item beweegt verschijnt er een Auto-knop. Als je daarop klikt, past Foto's zijn beste algoritmische aanpassingen toe.

Maar elke aanpassing - behalve Definition, Noise Reduction en Levels - verbergt ook meer detail. Beweeg de cursor opnieuw over de naam van de aanpassing en er verschijnt een omlaag wijzend pijltje. Als je daarop klikt krijg je gedetailleerdere instellingen te zien.

Aanpassingen maken

©PXimport

Met het Adjust-paneel van Foto's kun je het toonbereik van een afbeelding aanpassen.

Voor de meeste foto's van mensen en landschappen is het doel van fotobewerking om iets dichter bij de realiteit te brengen door het toonbereik, de kleur en helderheid overeen te laten komen met hetgene dat je zag; om de foto te verbeteren door details naar voren te halen die eigenhandig misschien onzichtbaar waren of niet voldoende benadrukt werden; of om de afbeeldingsdata te stileren om een bepaald aspect naar voren te halen of een bepaalde sfeer te creëren.

Misschien associeer je bewerkingen alleen met de eerste twee items uit die lijst en denk je om het laatste te doen eerder aan Effects. Hoewel sommige effecten een algoritme of masker gebruiken om een behandeling toe te passen, zijn andere in wezen een reeks aanpassingen die gezamenlijk worden toegepast.

Laten we beginnen met de eerste twee gevallen, waarin een afbeelding realistisch blijft. Het doel is niet om een egale tonaliteit te hebben van wit via hoogtepunten, middentonen en schaduwen naar zwart. In plaats daarvan wil je een verdeling krijgen waarmee je overal details kunt zien zonder dat het onnatuurlijk wordt. (High Dynamic Range of HDR afbeeldingen zien er soms bovennatuurlijk uit omdat ze over het hele bereik zoveel tonale variatie kunnen behouden.)

Lichtcorrectie

Licht is de allerbelangrijkste correctie die je kunt maken en deze wordt vaak gecombineerd met Sharpen, Definition en NoiseReduction om een gebalanceerder en scherper beeld te produceren. White Balance is vaak minder van belang omdat de automatische witbalans van veel camera's de beste match biedt. De Auto optie in Foto's lijkt gevallen waarin dat niet zo is te behandelen, zoals bijvoorbeeld wanneer een foto binnen genomen is maar de camera is ingesteld op zonlicht.

Als je de schuifknop bij de algemene Light-visualisatie heen en weer sleept, kun je (soms met enige vertraging) zien hoe verschillende aspecten van de afbeelding tegelijk veranderen. Klik nu op het omlaag wijzende pijltje rechts van het label om zes aparte schuifbalken tevoorschijn te halen: Exposure, Highlights, Shadows, Brightness, Contrast en Black Point.

Als je de algemene Light-schuifbalk versleept, wordt elk van deze zes instellingen aangepast op basis van een algoritme dat tonen opnieuw balanceert. Je kunt deze veranderingen ook bekijken in de Histogram-weergave bovenaan, die de kleurdistributie weergeeft (als rood, groen en blauw) en het algehele tonale bereik (als grijs) van donker aan de linkerkant naar licht aan de rechterkant. Het histogram laat het kleurpercentage zien bij elke tonale waarde op de schaal.

De meeste foto's zijn ofwel te licht of te donker, maar dat is met Brightness en Exposure alleen niet op te lossen. Het zijn allebei grove instrumenten - Exposure verplaatst alle tonen in een afbeelding in de richting van het helderste punt, of wit; Brightness maakt vooral de donkerste tonen lichter. Beide tools kunnen ervoor zorgen dat de lichtste delen van een foto er uitgewassen uit komen te zien, waardoor er detail verloren gaat. Het is beter om Exposure te gebruiken in plaats van Brightness en voorzichtig te werk te gaan door de schuifknop slechts een klein stukje omhoog of omlaag te bewegen.

Contrast

Contrast is een lineaire aanpassing die de distributie van tonen in het midden verhoogt of verlaagt. Als je Contrast omlaag haalt spreiden de tonen zich uit en wordt de foto valer. Haal je Contrast omlaag, dan bewegen ze naar de twee uiteinden en komt de afbeelding er schril uit te zien.

Het is vaak zo dat je Highlights met rust moet laten als je Exposure moet laten toenemen, aangezien Exposure de lichtste waarden al omhooggeduwd heeft. Als je onder het nulpunt terechtkomt met Highlights krijg je wat detail en bereik terug. Je kunt ook de Shadows-schuifknop boven het nulpunt laten uitkomen om details die in de donkere delen verborgen zitten naar voren te halen. Maar als je te ver gaat, krijg je ongewenste details en cameraruis te zien. Cameraruis komt namelijk veel voor in de donkerste gebieden.

Met Black Point kun je een afkappunt instellen voor het donkerste gedeelte van een afbeelding. Beweeg de knop naar links om de middentonen grijzer te maken; beweeg hem naar rechts om de middentonen zwarter te maken.

©PXimport

De afbeelding voorafgaand aan de bewerkingen in Foto's.

©PXimport

De afbeelding na afloop van de bewerkingen in Foto's.

Verscherpen

De Sharpen, Definition en NoiseReduction commando's werken zoals je zou verwachten. Sharpen verhoogt het contrast tussen aangrenzende pixels die al een beetje verschillend van toon zijn, zoiets als het verschil tussen een ondiepe put en de rand van een klif. Definition vermindert de vaalheid of het gevoel van een "waas" over de hele afbeelding. Noise Reduction verzacht patronen die typisch artefacten van de grenzen van camerasensoren zijn - aangrenzende pixels die radicaal verschillen qua kleur of toon.

De meeste afbeeldingen hebben baat bij wat verscherping, omdat onze ogen geweldig goed randen tussen verschillende tonen kunnen onderscheiden; als je dit benadrukt lijkt een afbeelding "echter". Wazige foto's kunnen daar ook van profiteren, maar dit werkt meestal beter met natuurfoto's dan met foto's van mensen of objecten. Het verminderen van ruis in een afbeelding die spikkeltjes in de donkere of lichte gebieden bevat kan de kunstmatigheid ervan ook verminderen, maar als je te ver gaat kun je in een griezelig glad dal terechtkomen.

Nog één laatste tip: als je een optimale aanpassing voor een bepaalde foto gevonden hebt en vergelijkbare foto's wilt verbeteren, kun je voor de bewerkte foto Image > Copy Adjustments kiezen (of op Command-Shift-C drukken). Deze gekopieerde aanpassingen kun je vervolgens op een andere foto toepassen door Image > Paste Adjustments te kiezen of op Command-Shift-V te drukken.

Belonend

Foto's beloont experimenteren. iPhoto had een aantal dezelfde opties - maar niet alles - en ze boden niet dezelfde feedback en interactie als in Foto's. Nadat ik Foto's een paar weken gebruikt had begon ik al veel effectievere aanpassingen te maken in het programma, hoewel Adobe Lightroom de gouden standaard blijft voor extreem nauwkeurige controle.

Als je merkt dat je een fout gemaakt hebt, heeft Foto's een zeer diep Undo-niveau. Ik heb de limiet niet kunnen bereiken, als er überhaupt een is. Alle aanpassingen zijn ook omkeerbaar door middel van schuifknoppen of je kunt op de Reset Adjustments-knop klikken om terug te gaan naar het origineel. Zelfs wanneer je op Done geklikt hebt zit je niet aan je wijzigingen vast: je kunt altijd weer op Edit klikken om veranderingen ongedaan te maken of aan te passen.

Met zijn elegante touchscreen, ruime kijkvenster en geïntegreerde verlichting is de Bosch Serie 6 Air Fryer een heuse blikvanger. Naast het oog willen je smaakpapillen natuurlijk ook wat. We voelden deze stijlvolle airfryer een aantal weken aan de tand. Lees hier onze ongezouten mening.

Dankzij een riante capaciteit van 7,2 liter is de Serie 6 Air Fryer (MAF671B1) geschikt voor gezinnen. Naast de airfryer zelf levert de Duitse fabrikant een grillrooster en vijf vleesspiesjes mee. Dit grillrooster komt ook van pas als je gerechten wilt 'stapelen'. Kortom, keukenprinsen en -prinsessen kunnen er alle kanten mee op. Na het uitpakken kan de kok van dienst er vrijwel meteen mee aan de slag. Je dient wel eerst even het handvat op het mandje te monteren, maar dat is vanwege het kliksysteem zo gepiept. De behuizing weegt nog geen 6 kilo, waardoor je deze airfryer van 30,9 × 31,4 × 38,8 centimeter relatief makkelijk meeneemt, mocht dat nodig zijn.

©Maikel Dijkhuizen

Kookinstellingen kiezen

Het touchscreen bevat duidelijke pictogrammen voor patat, kip, vlees, vis, groente, gebak en brood. Daarnaast is er een warmhoudfunctie. Zodra je op een van de pictogrammen tikt, selecteert het apparaat de bijbehorende temperatuur en kooktijd. Het kan eigenlijk niet misgaan. Vanzelfsprekend pas je deze automatische instellingen naar eigen inzicht aan. Gebruik hiervoor de plus- en minknoppen. Kies hierbij tussen een temperatuur van minimaal 40 en maximaal 200 graden Celsius. Dat gaat in stapjes van vijf graden. Het opgegeven uitgangsvermogen bedraagt 1800 watt. Wanneer er een kookprogramma is gestart, komt het geluidsniveau uit op zo'n 63 decibel. Dat valt erg mee, zodat je in de keuken gelukkig nog gewoon een gesprek kunt voeren.

©Maikel Dijkhuizen

Eten bereiden

Op de bodem van het mandje bevindt zich een uitneembaar rooster. Hierop plaats je rechtstreeks een flinke lading friet, snacks of groente. Voor het bereiden van vlees kun je eventueel ook het bijgesloten grillrooster gebruiken. Een minpunt is het ietwat stroeve sluitsysteem voor het mandje. De onderzijde bevat weliswaar antislipvoetjes, maar het apparaat glijdt evengoed (te) makkelijk over het keukenblad. Hierdoor is het noodzakelijk om de achterkant van de behuizing met één hand tegen te houden als je het mandje in het apparaat duwt. Zeker wanneer het apparaat al warm is, is dat niet zo prettig.

Dankzij het kijkvenster houd je de voortgang van het gerecht nauwlettend in de gaten. Tik je op het pictogram met het lampje, dan gaat de verlichting ongeveer tien seconden branden. Voor diverse kookprogramma's activeert de Serie 6 Air Fryer (MAF671B1) het zogeheten Shake-alarm. Je hoort dan om de zoveel minuten een piepend geluid. Na het schudden van het mandje gaat het kookproces weer verder.

©Maikel Dijkhuizen

Knapperige gerechten

Net als de meeste airfryers heeft ook dit exemplaar boven in de behuizing een verwarmingselement en ventilator. Deze fan blaast de hete lucht omlaag. Volgens de fabrikant heeft deze airfryer voldoende power om vijf porties friet klaar te maken. Dat blijkt ook in de praktijk. Het bereiden van 750 gram patat is bijvoorbeeld geen enkel probleem. Leg daarnaast gerust tien kroketten in de mand, want ze worden stuk voor stuk warm. Bosch claimt dat je gerechten zonder voorverwarmen kunt klaarmaken, maar neem deze belofte met een flinke korrel zout. Voor een knapperig resultaat is het namelijk wel degelijk nodig om de airfryer voor te verwarmen. Daarnaast is goed schudden essentieel, anders worden de frietjes niet gelijkmatig gaar.

Verder zien we een verschil in kleur, maar gelukkig smaken ook de ietwat bleke patatjes prima. Na de maaltijd ben je weinig tijd kwijt met schoonmaken. De gladde buitenkant bevat geen knoppen die uitsteken, waardoor je de behuizing vlot kunt afnemen. Verder zijn alle losse onderdelen vaatwasserbestendig. Was je het mandje handmatig af, dan belandt er soms wel wat water of sop in de loze ruimte van het kijkvenster. Dit kijkvenster bestaat namelijk uit twee 'plaatjes' van transparante kunststof. Overigens trekt dat vocht snel weg.

©Maikel Dijkhuizen

©Maikel Dijkhuizen

Bosch Serie 6 Air Fryer kopen?

De Bosch Serie 6 Air Fryer heeft een goede prijs-kwaliteitverhouding. Merken als Ninja, Inventum en Tefal produceren weliswaar vergelijkbare airfryers tegen een iets lagere aanschafprijs, maar toch vinden we de adviesprijs van 169,99 euro gerechtvaardigd. Dit apparaat beschikt tenslotte over enkele extra's die veel andere producten niet hebben. Zo volg je met het kijkvenster en de verlichting het kookproces op de voet. Bovendien maak je de airfryer inclusief alle accessoires binnen mum van tijd schoon. Ook niet onbelangrijk; de gerechten smaken prima! Jammer genoeg levert Bosch geen fysiek receptenboek mee.

Het is september, en dat betekent dat de nazomer ten einde loopt. Het licht wordt zachter, de avonden koeler en veel planten maken zich klaar voor de herfst. Dit is de maand om nog nieuw groen te planten, vaste planten te verjongen en hagen bij te knippen. Ook het gazon, de moestuin en de vijver vragen nu aandacht. Met een paar gerichte klussen zorg je dat je tuin gezond de herfst en winter ingaat.

Lees ook: Van januari tot en met december: dit doe je elke maand in de tuin

Dit kun je zaaien en planten in september

In september kan er nog veel de grond in. Bosanemonen, herfst- en winterakonieten en cyclamen doen het goed wanneer je ze nu plant, net als groenblijvers die de tuin ook in de koude maanden kleur geven. Koop je een boom, let er dan op dat het blad nog stevig en fris oogt. Een boompje dat al kaal aan het worden is, kun je beter niet planten.
Wie volgend voorjaar een bloemenzee wil, zaait in deze periode korenbloemen, goudsbloemen en klaprozen. Ook vaste planten die al jaren op dezelfde plek staan, kun je nu delen om ze te verjongen. Wil je een groenblijver verplaatsen, dan is dit de juiste tijd: de grond is nog warm genoeg voor de wortels om zich goed te herstellen.

©Leika production

Haal de snoeischaar maar tevoorschijn

Veel planten kun je nu nog een knipbeurt geven. Begin bij kuipplanten die buiten staan, want snoeiwonden genezen beter in de buitenlucht. Ook hagen kun je in september mooi in vorm brengen. Werk van onder naar boven en knip ze licht taps toe, zodat ook de onderste takken voldoende licht krijgen. Geef daarna wat compost zodat de haag sterk de winter ingaat.
Lavendel kort je ongeveer tien centimeter in, de Japanse wijnbes die vrucht heeft gedragen knip je helemaal terug en hortensia's ontdoe je van de stugge bloemen. Bij bomen en struiken verwijder je aangetast blad. Daarnaast is het slim om wekelijks uitgebloeide bloemen van dahlia's, rozen en andere zomerbloeiers weg te knippen. Zo blijft de tuin verzorgd en verklein je de kans op ziektes.

©SKT Studio

Lees ook: Welke snoeischaar voor welke tuinklus?

Planten en gras in september

Sommige planten hebben juist nu extra zorg nodig. Camelia's en rododendrons vormen in september hun knoppen voor volgend jaar en hebben daarom voldoende water nodig. Tweejarige planten zoals vingerhoedskruid kun je verplaatsen naar een nieuwe plek in je tuin. Hoge bloeiers als zonnebloemen, dahlia's en herfstasters geef je steun, zodat ze niet bezwijken onder de eerste herfststormen.
Het gazon vraagt een andere aanpak dan in de zomer. Maai het gras wat hoger en zaai waar nodig bij. Verticuteer eerst om mos en dood gras te verwijderen. Kies een zaadmengsel dat past bij zon of schaduw, afhankelijk van de ligging van je tuin. Heb je in augustus niet bemest, dan is dit hét moment om dat alsnog te doen. Vul kuilen aan en houd je terras vrij van onkruid en mos.

Werk in de moestuin

Ook in de moestuin valt er nog genoeg te doen. Boontjes moeten tijdig worden geplukt om taaie peulen te voorkomen. Tomaten die nog groen zijn leg je op een zonnige plek zodat ze verder kunnen rijpen. September is ook de maand van de appel- en perenoogst. Maak er compote, sap of een taart van, of bewaar ze op een koele plek. Verder kun je winterpostelein en raapstelen zaaien, zodat je later in het seizoen nog kunt oogsten.