Gameheadsets hebben een flinke progressie doorgemaakt de laatste jaren. Waar ze in het verleden vaak de reputatie hadden van matig geluid met een overdreven focus op bas, kun je tegenwoordig kiezen uit tientallen uitstekende exemplaren. Toch valt het niet mee om een product uit te zoeken waarbij écht alles klopt: geluid, comfort, opties én microfoonkwaliteit. Helemaal wanneer je bedenkt dat mensen verschillende voorkeuren (én hoofden) hebben.

Voordat we ons verdiepen in de modellen is het belangrijk om eerst te bespreken waar je bij de aankoop van een nieuwe (game)headset op moet letten. We hebben namelijk wel een paar ideale allrounders in deze review meegenomen, maar ‘zoveel mensen, zoveel wensen’. Het is daarom zaak om eerst goed in kaart wat voor jou echt belangrijk is.

Voorselectie

We hebben de afgelopen periode meer dan vijftig verschillende (game)headsets getest, maar dat zijn er te veel om stuk voor stuk te bespreken of in een tabel te zetten. Daarom bespreken we de twaalf modellen die er, op welke manier dan ook, op positieve manier uitsprongen.

Het resultaat is een gevarieerd gezelschap op het gebied van design, prijzen en features, waarbij het belangrijk is te onthouden dat ze stuk voor stuk tot de betere op de markt behoren. Een miskoop zit er dus niet bij, het is daarom essentieel dat je op zoek gaat naar de headset die het best aansluit op jouw specifieke wensen.

Comfort

Naar onze mening is comfort de belangrijkste eigenschap voor een headset. Een headset mag nog zo mooi klinken, als hij niet lekker zit dan is hij in feite waardeloos. Comfort is echter deels subjectief en zeker met een afwijkende hoofdvorm zal zelf uitproberen noodzakelijk blijven.

Om jou van zo goed mogelijk advies te voorzien, testen wij met meerdere gebruikers: van een klein kind tot een grote kerel, van een smal koppie tot een breed hoofd, met en zonder bril. Alleen op die manier kunnen we vaststellen welke headsets voor welke hoofdmaat geschikt zijn. Uiteraard hebben headsets die we geen van allen comfortabel vonden zitten dit artikel niet eens gehaald.

Alle headsets zijn over-earmodellen, in de regel voelt dat tijdens een lange gamesessie het fijnst, maar dergelijke headsets kunnen, zeker in hete zomers, warm worden. Waar je dan op kunt letten, is het materiaal van de oorkussentjes of earpads. Heb je snel last van warme oren, overweeg dan een model dat met mesh kussens in de tabel staat, dat ademt beter dan nepleren kussens. Nepleer heeft dan weer als voordeel dat geluiden van buiten beter worden gedempt.

Geluidskwaliteit

Geluidskwaliteit is deels objectief, deels subjectief. Objectief slechte headsets zul je in deze test niet tegenkomen, maar of een headset met bijvoorbeeld wat meer bas interessant is of niet, blijft een subjectief oordeel. Daarom bespreken we bij elke headset waar bij dat specifieke model de nadruk op ligt, en in de tabel vind je terug hoe we hem voor verschillende doeleinden beoordelen. Voor games (en tot op zekere hoogte films) vinden we een knappe bas een plus, maar willen we tevens een goede helderheid (bijvoorbeeld om voetstappen te positioneren). Voor frequent muziek luisteren, is het juist belangrijk dat de middentonen goed tot hun recht komen.

Denk dus na over hoe jij de headset het vaakst gaat gebruiken, want sommige modellen richten zich meer puur op gaming, andere zijn wat meer allround.

Extra mogelijkheden

Je hebt een model uitgezocht dat comfortabel aanvoelt en prima klinkt, wat wil je dan nog meer? Extra mogelijkheden natuurlijk. Een draadloze werking is bijvoorbeeld een gewilde feature, maar dat heeft gevolgen voor de accuduur en draadloos is in principe duurder.

Ook bluetooth en compatibiliteit met consoles en mobiele apparaten is erg fijn. Met bluetooth kun je je headset ook gebruiken om te telefoneren of om via je telefoon naar muziek te luisteren.

Ook vinden wij een vervangbare kabel een must: schade aan de kabel is immers een van de meest voorkomende redenen dat headsets in de prullenbank belanden. Gelukkig hebben alle twaalf modellen in dit artikel een vervangbare kabel.

Steelseries Arctis Nova 1

In het prijssegment tot 50 euro laten de meeste headsets veel te wensen over. Verwachten dat je in deze prijsklasse een ultieme gameheadset gaat vinden, is dan ook niet realistisch.

Wil je het echter betaalbaar houden, dan is de Steelseries Arctis Nova 1 onze keuze. Hij is lekker licht, heeft een zeer aangename pasvorm op kleinere tot middelgrote hoofden (op een groot hoofd zit hij wat krap rond de oren) en klinkt beter dan de meeste concurrenten in dit segment. Ook krijg je een afneembare kabel, fijn voor duurzaamheid op de lange termijn.

Zeker wanneer je een headset overweegt voor een kind of om met een kind te delen, is de Nova 1 erg interessant. Hij oogt en voelt weliswaar wat fragiel, maar hij kan prima tegen een stootje en vooral op kleine hoofden zit hij goed zonder de oren te laten zweten. Ook de microfoon is in deze prijsklasse een van de betere.

Draadloos luisteren is geen optie bij deze headset, maar voor dit bedrag is de Arctis Nova 1 een prima keuze.

Pluspunten

Minpunten

HyperX Cloud Alpha

De HyperX Cloud Alpha is inmiddels alweer vijf jaar oud, toch vinden we hem interessanter dan veel nieuwere modellen in deze prijsklasse. Hij klinkt beter, zit beter en heeft een betere microfoon dan de directe concurrentie rond de 75 euro. Het is bovenal een headset die op geen enkel onderdeel punten laat liggen. De bouwkwaliteit en afwerking zijn keurig, hij zit fijn op praktisch elke hoofdmaat, en ook wat betreft de geluidskwaliteit komt deze headset prima voor de dag.

Waar je vooral op inlevert, zijn luxere opties. Zo zit je ook hier aan een draadje vast en is het een analoog model; je hebt dus geen usb-DAC om bijvoorbeeld het geluid aan te passen. Houd er ook rekening mee dat de Cloud-modellen veel druk geven en vrij strak zitten. Vooral met een wat breder hoofd of een bril kan dat op termijn voelbaar worden. Ben je echter iemand die een strakke headset kan waarderen, dan zit je met de Cloud Alpha gewoon goed.

Pluspunten

Minpunten

Logitech G Pro X

De Logitech G Pro X kunnen we samenvatten als onze favoriete headset onder de 100 euro. Logitech weet als geen ander een pasvorm te maken die op praktisch elk hoofd lekker zit, met een goed gebalanceerde druk, die alleen op heel grote hoofden iets minder mag.

Hij gaat ook net wat verder in de features dan de twee goedkopere modellen uit onze test. Het allround geluid is al goed en voor games zelfs uitstekend, maar met de usb-optie kun je het geluid ook nog een beetje tunen. Verder krijg je de optie om te wisselen tussen de neplederen earpads en de mesh-variant, beide zijn inbegrepen. De eerste levert iets meer bas en geluiddemping van buiten, de laatste ademt wat beter.

Veel laat de G Pro X dus niet te wensen over, alleen een draadloze werking was fijn geweest. Voor de draadloze variant moet je echter een stuk dieper in de buidel tasten, en die treffen we dan ook verderop in deze review aan. Wil je onder de 100 euro blijven en vind je een draadje geen bezwaar, dan is dit je beste optie.

Pluspunten

Minpunten

Steelseries Arctis 1 Wireless

De Steelseries Arctis 1 Wireless is een headset voor minder dan 100 euro, die vooral voor een specifieke doelgroep punten scoort. Omdat een deel van het budget in de draadloze werking zit, levert hij op een paar vlakken in. Zo is de bouwkwaliteit relatief eenvoudig, het geluid niet uitzonderlijk en de microfoon niet zó goed als een goede bedrade optie.

De Arctis 1 Wireless heeft echter een paar zeldzame talenten. Zo zit hij lekker op de meeste hoofden, vooral op kleinere en smallere hoofden zit hij zeer comfortabel zonder al te veel druk te zetten. Hij is ook lekker licht en heeft fijne mesh earpads, wat hem ook voor kinderen en tieners een geliefd model maakt. Licht betekent overigens ook hier niet een mindere bouwkwaliteit; lichte modellen kunnen vaak juist wat beter tegen een stootje.

Ook is het een van de goedkoopste opties met een usb-c-dongle, waardoor je hem niet alleen op pc, maar ook op alle andere spelcomputers en apparaten (al dan niet via de analoge kabel) kunt gebruiken.

Eigenlijk stelt de Steelseries Arctis 1 Wireless op vrijwel geen enkel punt teleur, dus als je voor minder dan 100 euro een draadloze headset zoekt die bij (bijna) iedereen lekker zit, dan is dit een uitstekende keuze.

Pluspunten

Minpunten

Corsair Void Elite RGB Wireless

De Corsair Void Elite RGB Wireless is een opvallend grote headset met een erg losse fit. Als je echter een bovengemiddeld groot hoofd hebt en veel headsets je te strak zitten of niet passen, dan is de Void Elite RGB Wireless, net als andere Void-modellen, het proberen waard. Hij kan erg ruim worden afgesteld, de oorschelpen zijn groter dan gemiddeld en de druk is zo minimaal dat je ook daar geen last van krijgt. Nadeel is dat hij af kan vallen als je met je hoofd schudt, iets dat bij gebruikers met een wat kleiner hoofd zeker zal gebeuren.

Fysiek is het een heel degelijke unit, maar op andere vlakken valt wel op dat deze headset al wat jaartjes meegaat. Zo ontbreekt bredere compatibiliteit, je krijgt enkel een usb-a-adapter en de accuduur voelt met zo’n zestien uur een beetje achterhaald. Ook de microfoon is matig, al scoort het geluid gewoon een dikke voldoende.

Hoe dan ook is de doelgroep voor deze Void Elite RGB Wireless duidelijk: zoek je een grote headset en wil je het budget beperkt houden, dan is dit een goede keuze.

Pluspunten

Minpunten

Steelseries Arctis Nova 4

De Steelseries Arctis Nova 4 is eigenlijk de opvolger van de Arctis 1 Wireless. Hij combineert het design van de Nova 1 met de draadloze optie van de Arctis 1 Wireless, en 1 plus 1 maakt kennelijk 4.

Dat het een opvolger is, merk je wel. Net als de Arctis 1 Wireless is het een scherp geprijsd, zeer licht, draadloos model met zachte mesh earpads die comfortabel zitten, maar deze Nova 4 is op meerdere fronten verbeterd. Zo is de pasvorm voor kleinere tot middelgrote hoofden nog iets fijner (je merkt nauwelijks dat je ‘m op hebt) klinkt hij wat beter, en is de accuduur duidelijk langer (van circa 20 uur op de Arctis 1 Wireless naar circa 36 uur op de Nova 4).

Als je 20 euro meer te besteden hebt, dan vinden wij deze zaken die meerprijs absoluut waard. Je zal echt dieper in de buidel moeten tasten voordat je kwalitatief weer een merkbare stap vooruit maakt.

Pluspunten

Minpunten

Helaas niet meer leverbaar, bekijk hun eigen website voor alternatieven: https://nl.steelseries.com/gaming-headsets

Logitech G Pro X Wireless

Langzamerhand belanden we in het hogere middensegment van de draadloze gameheadsets. Tussen de 130 en 180 euro zijn tientallen uitstekende opties te vinden van tal van merken. Headsets die geen van alle echt punten laten liggen, maar wel stuk voor stuk hun eigen sterke eigenschappen en specifieke doelgroepen hebben. Drie modellen steken er wat ons betreft in dit segment bovenuit.

De eerste is de Logitech G Pro X Wireless. Deze headset neemt de eerder besproken en prima scorende G Pro X als basis, en voegt daar een draadloze functie aan toe. Je krijgt dus dezelfde degelijke bouw, uitstekende geluidskwaliteit en vooral aangename pasvorm op praktisch elk hoofd, maar dan draadloos.

De absolute winst in deze prijsklasse had de G Pro X Wireless nauwelijks kunnen ontgaan, als de prijs niet zo fors was geweest; je betaalt immers 70 euro meer puur voor die draadloze functie, en dat zet de deur open voor concurrenten. Ook is de microfoonkwaliteit minder dan die van de bedrade G Pro X.

Toch is de Logitech G Pro X Wireless is zijn uitstekende allround prestaties een van de allerbeste opties in dit segment, maar het is zeker niet je enige optie.

Pluspunten

Minpunten

Corsair HS80 RGB Wireless

De Corsair HS80 Wireless voelt oerdegelijk, is chique afgewerkt, heeft een van de beste microfoons in zijn klasse en is met 130 euro net wat goedkoper dan zijn directe concurrenten, terwijl hij de 20 euro meerprijs ten opzichte van de Nova 4 duidelijk voelbaar maakt.

De HS80 Wireless is ook gewoon een goede allrounder. Lekkere mesh/velours earcups maken hem comfortabel, zij het vooral op hoofden van gemiddelde omvang. Voor kleine hoofdjes is hij te groot en voor een XL hoofd mist is hij weer niet verstelbaar genoeg. De earpads zijn weliswaar comfortabel, maar de headset zit wel iets strakker dan gemiddeld, dat moet je dus wel fijn vinden. Zo ja, dan heb je met deze HS80 RGB Wireless een zeer degelijke, goed klinkende draadloze gameheadset, waarmee je ook nog eens helder kunt communiceren.

Pluspunten

Minpunten

Razer Blackshark V2 Pro (2021)

De derde hoogvlieger in het hogere middensegment is de Razer Blackshark V2 Pro. We hebben het dan over het 2021 model, want het 2023 model scoort weliswaar nóg iets beter, maar is met zijn prijs van dik 200 euro ook een stuk duurder.

De Razer Blackshark V2 Pro valt in eerste instantie vooral op vanwege zijn pasvorm en comfort. Hij is iets lichter dan de directe concurrentie, maar de pasvorm en afstelling van de druk is gewoon uitstekend. In onze optiek is dit de meest comfortabele headset van alle twaalf exemplaren in de test, met vooral een vorm die we iedereen kunnen aanbevelen, of je nu een erg klein of mega groot hoofd hebt.

Comfort alleen is niet genoeg om deze test te halen, maar de Razer klinkt ook gewoon fijn, de microfoon is goed, de accuduur is net wat beter dan de Corsair en hij ziet er prima uit.

Een aangename totaalervaring dus, zij het dat ook deze Razer wat minpuntjes moet incasseren. Zo wordt gebruikgemaakt van een achterhaalde micro-usb-aansluiting en is de constructie net iets onder het niveau van de directe concurrenten van Corsair en Logitech. Hetzelfde geldt voor de geluidskwaliteit: goed, maar nét een tikje minder dan die andere twee.

Pluspunten

Minpunten

Corsair Virtuoso Pro

Met de Virtuoso Pro gooit Corsair het concept gameheadset over een compleet andere boeg. Het is namelijk een van de weinige open-back gameheadsets. Het levert een van de best klinkende headsets op, die met zijn open ontwerp een veel beter gevoel van ruimtelijkheid creëert dan de gesloten alternatieven. Puur op audiokwaliteit kent hij in deze prijsklasse zijn gelijke niet.

Ook het comfort is goed: een uitstekende pasvorm (zolang je hoofd niet extreem klein is), fijne mesh earpads en net wat minder druk rond je oren dan gemiddeld. Samen met het open ontwerp zorgt dat ervoor dat je oren goed lucht krijgen en niet warm worden. De microfoonkwaliteit is niet uitzonderlijk, maar wel ruim voldoende.

Ondanks dat een draadloze verbinding ontbreekt, biedt de Corsair veel mogelijkheden. Zo krijg je meerdere kabels voor het gamen of gebruik buitenshuis en de headset is goed te repareren. De oorschelpen, kabel, hoofdband en covers aan de buitenkant zijn allemaal los te vervangen.

Wel moet je rekening houden met de nadelen van een open-back headset. Zo worden geluiden van buitenaf niet tegengehouden en ook je omgeving krijgt meer mee van wat jij hoort. Is dat geen bezwaar, dan is dit de best klinkende headset tot 200 euro

Pluspunten

Minpunten

Steelseries Arctis Nova Pro Wireless

De Steelseries Arctis Nova Pro Wireless kost 320 euro, en dat maakt dit geen headset voor iedereen. Hij voelt weliswaar stevig aan, maar je ziet nauwelijks verschil met een headset die de helft kost.

Toch is dit een topmodel. Deels vanwege het uitstekende geluid, goede opnamekwaliteit en comfortabele pasvorm voor kleine tot iets bovengemiddeld grote hoofden. Het zijn echter vooral de extra mogelijkheden die opvallen. Zo heeft dit model ANC, waardoor het in combinatie met neplederen pads de best dempende headset uit de test is. Ook heeft de Steelseries bluetooth, waardoor je makkelijk kunt schakelen van je game of muziek naar een telefoongesprek.

Het is de toevoeging van het basisstation met acculader waarmee dit model zich definitief onderscheidt. Niet alleen krijg je via dit kastje opties om je geluid naar wens aan te passen of om eenvoudig meerdere apparaten tegelijk aan je headset te koppelen; de optie om snel tussen accu’s te kunnen wisselen, betekent dat je echt nooit aan de kabel hoeft te zitten. Met elke goedkopere headset kwamen we toch een keer op het punt dat we even bekabeld moesten gamen.

De Steelseries Arctis Nova Pro Wireless kost wat meer, maar je krijgt ook nét wat meer.

Pluspunten

Minpunten

Logitech G Pro X 2 Wireless

Inderdaad, alweer een headset met ‘G Pro X’ in de naam. Dat geeft aan dat Logitech deze serie goed voor elkaar heeft. De Logitech G Pro X 2 Wireless is te beschouwen als de opvolger van de G Pro X Wireless; veel van hetzelfde maar wel met enkele significante verbeteringen. Zo is het geluid weer iets beter, is de afstelling van de hoofdband nog iets verbeterd, is er bluetooth toegevoegd en de accuduur is er enorm op vooruitgegaan. Logitech claimt 50 uur, in de praktijk gaan we daar zelfs geregeld overheen.

Met een prijs van 270 euro zitten we echter 110 euro boven zijn voorganger, een gigantische stap. Voor dat geld hadden we eigenlijk ook wel een verwisselbare accu verwacht of een betere microfoon. Aan de andere kant merken we in de praktijk dat je planning wel héél ongelukkig uit moet komen als je met deze accuduur geen laadmomentje weet te vinden.

Uiteindelijk overheerst een positief gevoel. De voorganger is gezien zijn veel lagere prijs weliswaar lastig te verslaan, maar als budget geen beperkende factor is, dan haal je met de Logitech G Pro X 2 de ultieme allround gameheadset in huis.

Pluspunten

Minpunten

Resultaten

In onderstaande afbeelding vind je de testresultaten van de gameheadsets.

Klik op de afbeelding voor een grotere weergave.

Conclusie

Zoals gezegd zijn er zoveel prima headsets op de markt dat het vooral zaak is om je eigen wensen en eisen goed in kaart te brengen.

Voor een bescheiden budget is de SteelSeries Arctis Nova 1 de beste instapper. Kun je iets meer uitgeven, kijk dan naar de HyperX Cloud Alpha of de Logitech G Pro X, waarbij de laatste onze redactietip is als beste allround headset tot 100 euro.

Heb je iets meer uit te geven en wil je graag draadloos, kijk dan eerst naar de SteelSeries Arctis Nova 4, of als je nog iets meer te besteden hebt naar de Corsair HS80, Logitech G Pro X Wireless of Razer Blackshark V2 Pro (2021). Stuk voor stuk uitstekende draadloze allrounders met wat eigen plusjes en minnetjes. De redactietip gaat in dit segment naar de Corsair HS80 Wireless, die net iets meer biedt voor zijn geld.

Wanneer budget geen punt van discussie is, is het een strijd tussen de Corsair Virtuoso Pro, die het beste geluid heeft en de nog iets prijzigere draadloze toppers Steelseries Arctis Nova Pro Wireless en Logitech G Pro X 2 Wireless. De award voor het best geteste product gaat naar de headset van Steelseries omdat die nét wat meer mogelijkheden en een betere microfoon heeft.

Houd je van knutselen én automatiseer je alles in en om je huis met Home Assistant? Kijk dan zeker eens naar ESPHome. Je kunt eindeloos variëren met componenten. Dankzij de koppeling met Home Assistant bouw je gemakkelijk en voor weinig geld een lichtschakelaar of sensor, om maar wat te noemen. De LVGL-bibliotheek zorgt ervoor dat je nu ook eenvoudig met een touchscreen en zelfbedachte gebruikersinterface kunt werken. We laten zien hoe dat werkt met tips voor passende projecten.

ESPHome maakt het heel makkelijk om apparaten te maken voor een slim huis, zoals je eigen sensors. Zo bouwden we eerder al eens een luchtkwaliteitsmonitor, een infraroodzender/ontvanger en een controller met drukknoppen en leds, waarmee je apparaten kunt bedienen en de status aflezen. Hoe je dat doet, lees je in dit artikel: Zo maak je met ESPHome apparaten geschikt voor je smarthome.

De basis voor ESPHome is een kleine, voordelige en zuinige microcontroller, meestal de ESP32. ESPHome ondersteunt enorm veel componenten en biedt daardoor haast onbegrensde mogelijkheden. We helpen je kort op weg met ESPHome, maar gaan ook meteen een stapje verder met de toevoeging van een touchscreen en de LVGL-bibliotheek. Daar kun je sinds augustus 2024 officieel gebruik van maken binnen ESPHome.

Met LVGL kun je aan de hand van widgets een grafische gebruikersinterface opbouwen en weergeven (zie kader ‘Grafische interfaces met widgets’). Soms kom je de term HMI (Human Machine Interface) tegen, waarmee een grafische gebruikersinterface voor het bedienen van apparatuur wordt bedoeld.

De kracht van ESPHome is dat je niet alleen lokaal aangesloten apparaten bedienbaar kunt maken, bijvoorbeeld via een relais, maar ook alle apparaten die je binnen Home Assistant gebruikt.

1 Wat gaan we doen?

Met ESPHome kun je relatief eenvoudig apparaatjes voor je slimme huis maken. Een voordeel ten opzichte van bijvoorbeeld Arduino en MicroPython is dat je niet hoeft te programmeren. Je hoeft alleen een configuratiebestand te maken waarin je de gebruikte microcontroller, verbindingsgegevens voor je wifi-netwerk en alle aangesloten componenten aanduidt. Hierna wordt firmware gemaakt en weggeschreven op je microcontroller. Alleen die eerste keer is dit soms wat lastig. Heb je het eenmaal werkend? Alle keren erna kun je heel eenvoudig de configuratie aanpassen en over-the-air (OTA) naar de microcontroller sturen.

In dit artikel gaan we met LVGL werken. Hiermee kun je binnen ESPHome grafische interfaces maken via widgets. Voor veel projecten zul je daarom niet eens componenten hoeven aan te sluiten, maar heb je genoeg aan een touchscreen. Denk bijvoorbeeld aan een lichtknop en helderheidsregeling voor een slimme lamp in Home Assistant, zoals we in dit artikel demonstreren. Je kunt natuurlijk ook geavanceerdere gebruikersinterfaces maken voor vrijwel elk apparaat in Home Assistant.

©pozitivo - stock.adobe.com

Je kunt bijvoorbeeld zelf een gebruikersinterface voor je slimme lampen bouwen, zodat je ze eenvoudig kunt bedienen.

2 Wat heb je nodig?

Wat hardware betreft, is het vrij eenvoudig. De ESP32-chip heeft snel de voorkeur boven de verouderde ESP8266-versie, zeker als je met een touchscreen gaat werken. De Raspberry Pi Pico W (zie gelijknamig kader) is ook een optie, maar die wordt nog niet volledig ondersteund binnen ESPHome.

Makkelijk om mee te starten is een eenvoudig ontwikkelbordje rondom de ESP32 dat je voor ongeveer 5 euro kunt aanschaffen. Het is wel fijn als je hier goede documentatie bij hebt, zodat je op zijn minst weet waar alle aansluitingen zitten.

Er zijn diverse varianten van de ESP32-module. Bekende opties zijn de ESP-WROOM-32E, ESP32-C3 en ESP32-S3. De ESP32-C3 wordt vaak in extra compacte bordjes gebruikt, die je onder de naam ‘super mini’ tegenkomt – handig als je niet veel aansluitingen nodig hebt of niet veel ruimte hebt.

De ESP32-S3 is een fijne optie vanwege de beschikbaarheid van PSRAM (Pseudo Static RAM), een voordelig type werkgeheugen dat onder meer nuttig is bij grafische toepassingen. Staat een touchscreen centraal in jouw project en wil je snel van start, overweeg dan een model met ingebouwde ESP32-chip (zie volgende paragraaf).

De ESP32-module is in verschillende uitvoeringen verkrijgbaar.

3 Touchscreen

Als je een touchscreen gaat gebruiken in je ESPHome-project, dan kun je eventueel een los exemplaar op de microcontroller aansluiten en configureren. Maar je kunt ook een touchscreen met ingebouwde ESP32 kiezen. Dat is vaak veel handiger en goedkoper. Je hoeft niet te solderen en kunt direct een gebruikersinterface bouwen in YAML-code. Het scheelt ook wat tijd. Bovendien zijn er zelfs modellen compleet met behuizing.

Kies een scherm dat door ESPHome wordt ondersteund. De website van ESPHome geeft goede suggesties. Je kunt ook afgaan op ervaringen van anderen. Het kan dan een iets grotere uitdaging zijn om de juiste configuratie voor je display in ESPHome te vinden. Je zult daarbij waarschijnlijk wel even moeten experimenteren, niet alleen bij het instellen van je display, maar ook bijvoorbeeld voor het touchgedeelte. Zelfs bij het vrij gangbare touchscreen dat we in dit artikel gebruiken, was dat een beetje prutsen.

Kies een touchscreen dat door ESPHome wordt ondersteund.

4 Scherm met ESP32

Voor dit artikel hebben we een eenvoudige ESP32-2432S028 gebruikt, met een resistief touchscreen van 2,8 inch met 240 × 320 pixels. Dit model wordt ook wel de ‘Cheap Yellow Display’ genoemd, wat vooral met de gele printplaat te maken heeft.

Er zijn meerdere varianten. Zo wordt in de schermpjes vaak de ILI9341-chip als aansturing gebruikt, maar soms ook de ILI9342, zoals in ons exemplaar. Dat vergt dan een heel kleine, maar noodzakelijke aanpassing in je configuratie.

Je kunt het scherm flexibel inzetten voor je IoT-projecten. Zoek je een wat groter touchscreen, dan kun je bijvoorbeeld de CrowPanel van Elecrow overwegen. Die is er in een versie van 5 inch (ca. 32 euro) en 7 inch (ca. 42 euro), inclusief acrylbehuizing en verzending via de fabrikant. Beide versies hebben een touchscreen met hoge resolutie van 800 × 480 pixels en zijn voorzien van de modernere ESP32-S3-chip. Het touchscreen is capacitief, wat zeker voor kleinere bedieningselementen fijner werkt dan het resistieve touchscreen in ons goedkope alternatief.

Tegenwoordig bestaan er ook ronde touchscreens. Een leuke optie (zij het met beperkte schermruimte) is de ESP32-2424S012 met een ESP32-C3-microcontroller, een rond kleuren-touchscreen van 1,28 inch en in een witte of zwarte behuizing. Makerfabs heeft een vergelijk schermpje zonder behuizing. De LilyGo T-RGB heeft een wat groter 2,1inch-scherm (zonder behuizing), maar is ruim twee keer zo duur.

De ESP32-2432S028 is een voordelig scherm (onder), een wat duurder alternatief is het capacitieve 5inch-aanraakscherm met ESP32 van Elecrow (boven).

5 Add-ons voor ESPHome

Hoewel je bijvoorbeeld een pc met Python kunt gebruiken voor het bewerken van je configuratiebestanden en het flashen van de microcontroller met de software voor ESPHome, is het meestal veel makkelijker om de add-on voor ESPHome binnen Home Assistant te gebruiken. Dat geeft ook een ander groot voordeel: je kunt de configuratie voor alle apparaten met ESPHome binnen Home Assistant beheren. Je zult zeker in de testfase veel wijzigingen aan de configuratie moeten maken.

Via de add-on voor ESPHome voeg je eenvoudig microcontrollers toe.

6 Microcontroller toevoegen

We gaan nu een verse microcontroller toevoegen. Je kunt eventueel ESPHome Web gebruiken om de microcontroller voor te bereiden voor gebruik met ESPHome, maar wij geven zoals gezegd de voorkeur aan de ESPHome-add-on, die je binnen Home Assistant kunt openen.

Je kunt voor deze methode de microcontroller gewoon via usb aansluiten op je eigen pc, maar dit vereist wel dat je Home Assistant opent via een beveiligde https-verbinding. Lukt dat niet? Als alternatief kun je de microcontroller ook via usb aansluiten op het systeem met Home Assistant zelf, voordat je verder gaat in ESPHome.

Het dashboard van ESPHome toont alle toegevoegde apparaten.

Ook leuk: Werk met wat je hebt: creëer je eigen alarmsysteem met Home Assistant

7 Configuratie

Klik binnen ESPHome op New device om een nieuwe microcontroller te initialiseren. Vul bij Name een naam in voor het apparaat. Bij Network name vul je de naam (SSID) in van het wifi-netwerk waarmee de microcontroller moet verbinden en bij Password het bijbehorende wachtwoord. Klik dan op Next.

In de volgende stap zal ESPHome een configuratiebestand maken, firmware bouwen en de microcontroller flashen. Klik daarvoor dus eerst op Connect. Als het goed is, kun je nu de com-poort selecteren waarmee de microcontroller is verbonden. Zie je geen com-poort, dan zul je eerst drivers moeten installeren. De instructies krijg je als je het venster sluit zonder een com-poort te selecteren. Als de verbinding is gelukt, zal de installatie verdergaan. Lukt het niet? Dan kun je kiezen voor Skip this step gevolgd door een handmatige configuratie.

Vul een naam in en de details voor het wifi-netwerk.

8 Touchscreen met ESP32

We gebruiken in dit artikel zoals gezegd de ESP32-2432S028 als voorbeeld. Dit is een touchscreen met ingebouwde ESP32-chip. Dit apparaatje kun je direct toevoegen aan ESPHome: precies zoals in paragraaf 7 staat omschreven, al moesten we in dit geval na het aanwijzen van de com-poort wel de boot-knop even indrukken.

Overigens bevat het apparaat meestal een voorgeprogrammeerde demo met een gebruikersinterface op basis van LVGL. Die zie je als je hem zo uit de doos op een voeding aansluit. Je kunt daarmee meteen de werking controleren. Je zult bij een model met resistief aanraakscherm overigens iets harder moeten drukken dan je misschien gewend bent.

We gebruiken dit voordelige 2,8inch-aanraakscherm, dat ook wel ‘Cheap Yellow Display’ wordt genoemd.

9 Schermconfiguratie

Na het toevoegen van je touchscreen heb je direct een basisconfiguratie voor ESPHome. Via Edit kun je deze configuratie aanpassen. Zowel voor het aansturen van het display als de registratie van het aanraken wordt SPI (Serial Peripheral Interface) gebruikt. Voor onze ESP32-2432S028 is dit de configuratie, rekening houdend met de gebruikte interne GPIO-pinnen:

We voegen nu eerst de configuratie van het display toe en in paragraaf 11 het touchgedeelte. Voor het display is de configuratie als volgt:

Merk op dat er ook een (oudere) variant van dit touchscreen is met de ILI9341. In dat geval gebruik je model: ILI9341 en invert_colors: false. Na het maken van de aanpassingen kies je Install. Je kunt nu kiezen hoe je de firmware wilt overbrengen. Meestal kies je Wirelessly voor over-the-air-updates. Het apparaat hoeft daarbij niet meer met jouw pc te zijn verbonden.

Binnen ESPHome kun je eenvoudig de configuratie bewerken.

10 LVGL-bibliotheek

Binnen ESPHome kon je voorheen met displays werken door binnen de component display met lambda bijvoorbeeld teksten met een bepaald lettertype naar je scherm te sturen. Als je LVGL gaat gebruiken, gebruik je geen lambda meer, maar alleen LVGL en widgets. Als eerste voegen we de LVGL-bibliotheek toe aan de YAML-code:

De optie buffer_size is ons geval noodzakelijk, vanwege de afwezigheid van PSRAM. In paragraaf 13 voegen we ook nog widgets toe. Omdat we dat hier nog niet hebben gedaan, zie je na het flashen als het goed is een demo met een knop, checkbox, cirkel met tekst en schuifbalk.

11 Configuratie touchscreen

Bediening via het scherm is nog niet mogelijk. Daarvoor moeten we het touchscreen toevoegen aan de configuratie van ESPHome:

Bewaar de aanpassingen en installeer de nieuwe firmware. Controleer of je de demo goed kunt bedienen. De regels onder on_touch zorgen dat in de logs de geregistreerde coördinaten worden getoond. Er kunnen aanpassingen nodig zijn in de regels onder calibration en transform.

12 Backlight

Het display is voorzien van een achtergrondverlichting (backlight) via pin 21. We definiëren deze output als volgt:

Daarna configureren we de achtergrondverlichting, waarbij we verwijzen naar de hierboven gedefinieerde output.

Na het flashen zal de backlight standaard aanstaan. Eventueel kun je deze vanuit Home Assistant aan- en uitzetten en de helderheid ervan regelen, bijvoorbeeld op basis van afwezigheid. Je kunt ook een script maken om de helderheid bij inactiviteit terug te brengen. Daarvoor verwijzen we je naar het uitgewerkte voorbeeld op GitHub (zie kader ‘Code downloaden’).

Binnen Home Assistant kun je eventueel ook de backlight aan- en uitzetten.

13 Widgets toevoegen

Onder de regel lvgl kun je nu de gewenste LVGL-componenten toevoegen aan je YAML-configuratie. Denk aan bijvoorbeeld knoppen, schuifregelaars, grafieken of labels. In dit voorbeeld voegen we aan de bovenkant alleen twee widgets toe voor een dimbare led, te weten een schakelaar (button) en schuifregelaar (slider).

De meeste opties dienen voor het positioneren van de widget. We geven bijvoorbeeld de breedte (width) en hoogte (height) aan, halen de widgets iets van de rand of met x en y, en regelen de uitlijning met align. Het gedeelte bij on_click zorgt dat de bewuste lamp in Home Assistant wordt omgeschakeld bij het klikken op de button. Voor de slider doen we hetzelfde onder on_release. Die acties zijn overigens om veiligheidsredenen niet direct mogelijk. In paragraaf 16 leggen we uit hoe je dit kunt toestaan.

We voegen in dit voorbeeld alleen twee eenvoudige widgets toe.

14 Interactie met Home Assistant

De entiteit voor de dimbare lamp heeft in Home Assistant de naam light.wledkantoor. De waardes zijn nodig om de widgets de juiste status te kunnen geven. Daarom voegen we hieronder een binary_sensor toe voor de status (aan of uit) en een sensor voor het helderheidsniveau. We werken vervolgens bij on_state en on_value de widgets bij als de status verandert in Home Assistant. Bij id vul je uiteraard de id van de betreffende widget in.

Gebruik de logfunctie om te zien of bijvoorbeeld een status verandert.

15 Toevoegen aan Home Assistant

De add-on voor ESPHome hebben we gebruikt om de microcontroller van firmware te voorzien. Maar je zult het apparaat hierna nog wel moeten toevoegen aan Home Assistant. Dat is heel eenvoudig: het wordt automatisch gevonden. In Home Assistant zie je via Instellingen / Apparaten en diensten het bewuste apparaat direct terug op het tabblad Integraties. Klik op de knop Toevoegen om het aan Home Assistant toe te voegen.

Het apparaat met ESPHome moet je nog toevoegen aan Home Assistant.

16 Acties toestaan

Als je het touchscreen bedient, zal Home Assistant een melding geven dat het ESPHome-apparaat heeft geprobeerd een actie in Home Assistant uit te voeren. Standaard is dit om veiligheidsredenen niet toegestaan, maar dit is eenvoudig op te lossen.

Ga naar Instellingen / Apparaten en klik dan onder het kopje Geconfigureerd op ESPhome. Achter het bewuste apparaat klik je vervolgens op Configureren. Zet een vinkje bij Toestaan dat het apparaat Home Assistant-acties uitvoert. Klik op Verzenden. Hierna zijn alle acties zoals het omschakelen van de lamp en regelen van de helderheid wel toegestaan.

Zorg dat het apparaat acties in Home Assistant mag uitvoeren.

Met slimme stekkers verander je je huis eenvoudig in een smart home: steek ze in een gewoon stopcontact, sluit er lampen of je televisietoestel op aan en regel via een app of met je stem bijvoorbeeld dat ze automatisch worden uitgeschakeld. Zo voorkom je onnodig stroomverbruik doordat apparaten niet meer op stand-by blijven staan. Maar slimme stekkers gebruiken zélf ook stroom. Welke zijn zuinig genoeg om écht geld te besparen?

Ook lezen: Stroomvreters: deze apparaten in huis verbruiken meer energie dan je denkt

Slimme stekker of slim stopcontact?

De termen slimme stekker en slim stopcontact worden door elkaar gebruikt. Dat is een beetje verwarrend, maar wel begrijpelijk: het is een apparaat met aan de ene kant een stekker (voor je 'domme' stopcontact) en aan de andere kant een slim stopcontact. In dit artikel hanteren we de benaming slimme stekker.

Zo bespaart een slimme stekker stroom

Een slimme stekker helpt je stroom besparen door apparaten automatisch uit te schakelen, bijvoorbeeld 's nachts. Zo verbruikt je televisie geen stroom meer in de stand-bymodus. Je kunt instellen dat alle apparatuur op vaste tijden uitschakelt, bijvoorbeeld zodra je gaat slapen. Je kunt ook met één druk op de knop alle lampen en andere apparaten uitschakelen, zodat je niets vergeet. Slimme stekkers uit een hogere prijsklasse bieden bovendien inzicht in je stroomverbruik. Daardoor kun je gerichter energie besparen.

©Proxima Studio - stock.adobe.com

Verbruik van een slimme stekker

Tegenover de besparing staat het eigen stroomverbruik van slimme stekkers. Dat begint bij zo'n 0,3 watt en loopt op tot 2 watt. Niet veel, maar ze staan wel 24 uur per dag en 365 dagen per jaar aan. De zuinigste modellen verbruiken daardoor op jaarbasis 2,6 kWh (0,3 watt × 24 uur × 365 dagen ÷ 1000). Bij een stroomprijs van 0,30 euro per kWh komt dat neer op 0,79 euro per jaar. Een slimme stekker die 2 watt verbruikt kost op jaarbasis 5,26 euro. In een slim huis gebruik je al snel 10 slimme stekkers, waardoor je op jaarbasis aardig wat geld kunt besparen door de zuinigste modellen uit te kiezen.

Denk aan de compatibiliteit

Alleen letten op het stroomverbruik van een slimme stekker is niet genoeg. Het is minstens zo belangrijk dat de stekker goed samenwerkt met jouw slimme netwerk. De meeste modellen werken met Google Home en Amazon Alexa, terwijl Apple HomeKit selectiever is. Check daarom altijd de productbeschrijving om zeker te weten dat de slimme stekker bij jou thuis werkt.

Stroomverbruik en verbindingstype

Waar komt het grote verschil in stroomverbruik tussen slimme stekkers vandaan? Dat heeft alles te maken met de verbinding met je thuisnetwerk. De meeste stekkers gebruiken wifi om bereikbaar te blijven, zodat jij ze op afstand kunt bedienen. Maar wifi verbruikt relatief veel energie – het signaal is eigenlijk krachtiger dan nodig is voor dit soort toepassingen.

Een zuiniger alternatief is een hub die het wifisignaal omzet naar een lichter protocol, zoals Zigbee of Z-Wave. Die vormen een soort schakel tussen je netwerk en de slimme stekkers. Het grote voordeel: dit soort verbindingen verbruiken vaak minder dan 0,5 watt.

©Proxima Studio - stock.adobe.com

Zigbee en Z-Wave

De zuinige protocollen die gebruikt worden zijn Zigbee en Z-Wave en die werken allebei prima. Maar ze zijn niet verenigbaar met elkaar. Je zult dus één systeem moeten kiezen. Daarnaast heb je een centrale hub nodig om alles aan elkaar te koppelen. Dat is een kleine investering die zich, door de lagere stroomkosten, snel terugverdient.

Verbruik van hubs voor Zigbee en Z-Wave

Voor een compleet beeld moeten we ook kijken naar het stroomverbruik van een Zigbee- of Z-Wave-hub. Zigbee-hubs verbruiken doorgaans tussen de 0,5 en 3 watt. Sluit je meerdere slimme stekkers of andere apparaten aan, dan verdien je dat al snel terug ten opzichte van wifi. Z-Wave-hubs verbruiken wat meer, meestal tussen de 2 en 10 watt.

Ook qua veelzijdigheid zijn er verschillen. De Philips Hue Bridge (Zigbee) is bijvoorbeeld erg zuinig, met een verbruik tussen de 0,5 en 1 watt. Maar deze werkt uitsluitend met Philips Hue-apparaten.

Een slimme start is het halve werk

Zoals je ziet, zijn er heel wat factoren om rekening mee te houden. Breng daarom vooraf in kaart wat je nu nodig hebt én wat je in de toekomst verwacht te gebruiken. Zo voorkom je onnodige kosten en bespaar je op de lange termijn, vooral als je ook let op het energieverbruik per apparaat.

Nog meer energie besparen? ⤵️