Gamen behoort inmiddels tot de dagelijkse activiteiten van honderden miljoenen mensen. Het maakt niet uit of je jong of oud bent, of je van actie, avontuur of griezelen houdt … voor elke doelgroep is de keuze reuze. In dit artikel tonen we je de allerbeste games die nu verkrijgbaar zijn. Eén ding is zeker: met deze spellen hoef je je niet meer te vervelen!

The Last of Us: Part 1

The Last of Us is op dit moment helemaal hot dankzij de gelijknamige televisieserie die op HBO Max te zien is, maar het begon allemaal in 2013 met een PlayStation-game. In dat spel – en dus ook de serie – belanden we in een wereld die te kampen heeft met een kwaadaardige schimmel die mensen in agressieve zombies verandert. De ruige en afstandelijke smokkelaar Joel reist noodgedwongen met het mysterieuze meisje Ellie door de Verenigde Staten. Een ware overlevingstocht, niet alleen vanwege de vele monsterlijke wezens, maar ook niet-geïnfecteerde mensen blijken soms levensgevaarlijk te zijn.

Onlangs is het eerste deel van deze reeks in een nieuw jasje gestoken, zodat het oogt en speelt als een actuele game. Niet alleen PlayStation5-eigenaren worden daarmee middenin de gebeurtenissen uit de televisieserie geplaatst, ook pc-spelers kunnen voor het eerst dit even kille als hartverwarmende avontuur ervaren. Een prima manier om de tijd te doden terwijl we ongeduldig wachten op het inmiddels bevestigde tv-vervolg.

Nu verkrijgbaar op PS5 en pc

Minecraft Legends

Minecraft is een fenomeen dat dagelijks door meer dan honderd miljoen mensen gespeeld wordt. In het spel verzamel je materialen, waarmee je vervolgens allerlei bouwwerken creëert.

Minecraft Legends gooit een strategisch sausje over het schattige, blokkerige uiterlijk van deze populaire game. Zo kunnen spelers hun eigen gigantische forten bouwen en proberen de door de computer bestuurde of menselijke tegenstanders buiten de muren te houden. Leuk is het om op slimme plekken grachten en valstrikken te plaatsen om de vijand te verrassen. Uitgekeken op Minecraft? Legends geeft deze blockbuster een nieuwe impuls.

Nu verkrijgbaar op PS5, PS4, Xbox Series X/S, Xbox One, pc en Switch

Metroid Prime Remastered

Toen Metroid Prime in 2003 verscheen, baarde het veel opzien met zijn doolhofachtige 2D-werelden. Vanwege de twee dimensies kon je alleen naar links, rechts, boven of beneden op het scherm kon lopen, maar enige tijd later gooide Nintendo het roer om en zette de speurtocht langs ruimtestations en verre planeten voort in 3D.

Deze 3D-wereld komt met deze remaster op de Nintendo Switch nog beter tot zijn recht. Met intergalactische premiejager Samus Aran bezoek je planeet Tallon IV, waar wonderschone flora en fauna en de ruïnes van een mysterieus buitenaards ras het decor vormen voor een hoop schietactie en indrukwekkende omgevingspuzzels.

Nu verkrijgbaar op Switch

Street Fighter 6

De absolute koning van de vechtspellen maakt dit jaar een verrassende comeback. In Street Fighter 6, waarin zoals vanouds twee vechtersbazen met elkaar op de vuist gaan tot er één knock-out gaat, spatten de felle kleuren van het scherm terwijl je spectaculaire vechtmoves uitvoert. Om deze moves onder de knie te krijgen, hoef je ditmaal geen ingewikkelde knoppencombinaties uit je hoofd te leren. Dankzij een speciale optie voor nieuwkomers loont het eindelijk om in het wilde weg op knoppen te rammen, waardoor Street Fighter toegankelijker is dan ooit tevoren.

Meer diepgang vinden we in de vorm van de World Tour, een modus waarin spelers tussen de vechtpotjes door een uitgebreide wereld verkennen met hun zelf vormgegeven personage. Gelukkig zijn ook iconische spierbundels als Ryu, Blanka, Chun-Li en E. Honda van de partij – herkenbare namen voor iedereen die in de jaren 90 regelmatig een controller vasthield of de plaatselijke arcadehal bezocht. Moge de beste vechter winnen!

Nu verkrijgbaar op PS5, PS4, Xbox Series X/S en pc

Star Wars Jedi: Survivor

Star Wars is dankzij televisieseries als The Mandalorian en Andor weer helemaal in trek, en dat geldt tevens voor de gameserie waarin een heelal hier ver, ver vandaan verkend kan worden. Een paar jaar geleden kwam Star Wars Jedi: Fallen Order al uit, waarin de ogenschijnlijk normale knul Cal Kestis merkt dat hij Jedi-krachten heeft waarmee hij de Force kan beïnvloeden. Natuurlijk wordt Cal tegengewerkt door de Empire, dat immers als missie heeft alle Jedi in het universum uit te roeien.

In dit vervolg, dat zich vijf jaar later afspeelt, is Cal nog altijd op de vlucht en gebruikt hij zijn krachten en lightsaber-skills om korte metten te maken met Stormtroopers en ander gespuis. Star Wars-fans kunnen genieten van bezoekjes aan verschillende planeten en een spannend verhaal dat zich afspeelt tussen Episode 3 en 4.

Nu verkrijgbaar op PS5, Xbox Series X/S en pc

Diablo 4

Diablo is al sinds jaar en dag een favoriet voor op actie beluste pc-spelers, maar tegenwoordig is de reeks minstens zo populair op spelcomputers. Die populariteit bereikt binnenkort vrijwel zeker een nieuw hoogtepunt wanneer het vierde deel uitkomt. Spelers reizen weer af naar de duistere wereld van Sanctuary, waar zoals gebruikelijk talloze kerkers verkend dienen te worden. Met een van de speelbare klassen – bijvoorbeeld de tovenares, druïde of Necromancer – nemen spelers het alleen of samen met vrienden op tegen enorme legers occulte vijanden, die je dwingen om steeds betere wapens en bepantsering te verzamelen.

Deze verslavende bezigheid houdt je met gemak vele tientallen uren, zo niet oneindig lang zoet. De kerkers die je bezoekt, zijn namelijk elke keer weer anders, waardoor Diablo 4 eigenlijk nooit gaat vervelen.

Nu verkrijgbaar op PS5, PS4, Xbox Series X/S, Xbox One en pc

Redfall

De makers van spellen als Prey en Deathloop weten ook met Redfall weer een uiterst boeiende spelwereld te creëren die je niet meer loslaat tot je elk hoekje hebt verkend. Je bezoekt het stadje Redfall, waar de plaatselijke bevolking geteisterd wordt door een vampierenplaag. De bloedzuigers hebben zelfs een manier gevonden om de zon te verduisteren, waardoor het anders zo pittoreske plaatsje in constante duisternis is gehuld. Kies een van de vier beschikbare personages met speciale krachten die het beste bij je speelstijl past en verlos Redfall voor eens en voor altijd van de vampieren.

Nu verkrijgbaar op Xbox Series X/S en pc

Dead Space

Wanneer Isaac Clarke op het ruimtestation USG Ishimura arriveert, blijkt al snel dat niemand van de bemanning een invasie van de Necromorphs heeft overleefd. Deze macaber ogende buitenaardse wezens lopen in de lichamen van de gestorven crew rond en zorgen ervoor dat Isaacs verkenningstocht op het schip nog het best vergeleken kan worden met klassieke horrorfilms als Alien en Event Horizon. Gelukkig kan Isaac dankzij zijn skills als ingenieur met behulp van allerhande voorwerpen wapens maken, waarmee hij de ledematen van de Necromorphs er met genoegen afschiet. Deze remake van de culthit uit 2008 bezorgt je regelmatig koude rillingen en is dan ook bedoeld voor spelers met stalen zenuwen.

Nu verkrijgbaar op PS5, Xbox Series X/S en pc

Hogwarts Legacy

Voor Harry Potter-fans is dit jaar een droom in vervulling gegaan; zij kunnen namelijk gaan studeren aan Zweinstein! In Hogwarts Legacy arriveer je op de magische toverschool als vijfdejaars student om daar de fijne kneepjes van het vak te leren. Toverspreuken onder de knie krijgen, toverdrankjes brouwen, magische beesten temmen en rondvliegen op een bezemsteel … het kan allemaal. Zweinstein is tot in de kleinste details nagebouwd en bevat zelfs ruimtes die niet in de films te zien waren.

Harry Potter en zijn vrienden loop je niet tegen het lijf, omdat het spel zich meer dan honderd jaar in het verleden afspeelt, maar buiten dat is Hogwarts Legacy een feest van herkenning. Het is echter niet louter genieten van het studentenleven, want er gaan geruchten over een mysterieuze, eeuwenoude vorm van magie die de wereld voorgoed op zijn kop kan zetten …

Nu verkrijgbaar op PS5, PS4, Xbox Series X/S, Xbox One, pc en vanaf 25 juli op Switch

Final Fantasy 16

De langlopende Final Fantasy-reeks is het neusje van de zalm voor de liefhebber van Japanse rollenspellen. Elk deel staat geheel op zichzelf en vertelt een nieuw verhaal met unieke personages. Deel 16 speelt zich af in het Middeleeuwse Valisthea, waar de spanningen tussen zes naties, die via speciale kristallen gebruikmaken van magie, snel oplopen.

Wanneer je als hoofdpersonage Clive Rosfield even geen grootschalige gevechten houdt of uitgestrekte landschappen verkent, word je getrakteerd op fraaie filmpjes vol epische actiescènes en politieke intriges. Laat het maar aan de koningen van het rpg-genre over om je in een prachtige fantasiewereld te trekken en je niet meer los te laten tot de aftiteling over het scherm rolt.

Nu verkrijgbaar op PS5

Resident Evil 4

Naast de remake van Dead Space heeft ook een andere horrorklassieker een nieuw likje verf gekregen. Resident Evil 4 vond de veelgeprezen horrorfranchise op spectaculaire wijze opnieuw uit, en deze remake maakt dat spel dankzij de sterk verbeterde grafische toeters en bellen en een nauwkeurigere besturing zo mogelijk nóg beter.

Als Leon S. Kennedy, de stoere politieagent uit Resident Evil 2, reis je af naar een afgelegen Europees dorpje om de ontvoerde dochter van de Amerikaanse president op te sporen. Daar word je al snel belaagd door vijandige bewoners. Er maakt zelfs een man met een kettingzaag jacht op je! Wat volgt is een ijzingwekkende achtbaanrit langs allerlei actiescènes en omgevingen, waaronder een naargeestig moeras en een gigantisch kasteel. Met wit uitgeslagen knokkels houd je de controller vast alsof je leven ervan afhangt … en dat doet het ook!

Nu verkrijgbaar op PS5, PS4, Xbox Series X/S en pc

Starfield

Velen verwachten dat Starfield zó goed wordt, dat je er een Xbox Series-console voor wilt aanschaffen. Dat de verwachtingen rond deze ruimtegame hooggespannen zijn, heeft alles te maken met het feit dat het afkomstig is van de makers van The Elder Scrolls-spellen. Maar er is meer. Het spel is namelijk al jaren in ontwikkeling en de ontwikkelaars beloven meer dan duizend (!) planeten om te verkennen. Vermoedelijk is er niet op elke planeet evenveel spannends te beleven, maar ook het gevoel van eenzaamheid dat je tijdens je verkenningstochten bekruipt, is onderdeel van de ervaring.

Ontwikkelaar Bethesda heeft dankzij eerder genoemde The Elder Scrolls-reeks een reputatie opgebouwd als hofleverancier van uitgebreide rollenspellen waarin je zelf bepaalt waar je je mee bezighoudt, en waarin je keuzes verregaande gevolgen kunnen hebben voor het verloop van het verhaal. Het moet wel heel gek lopen wil Starfield die ijzersterke reputatie te grabbel gooien.

Vanaf 6 september verkrijgbaar op Xbox Series X/S en pc

The Legend of Zelda: Tears of the Kingdom

Toen de Nintendo Switch in 2017 verscheen, raakte niemand uitgepraat over The Legend of Zelda: Breath of the Wild. In het uitgestrekte land van Hyrule kon iedereen zijn of haar eigen avontuur creëren. De game bood niet de gebruikelijke icoontjes op een landkaart om tot vervelens toe af te gaan, maar interessante vergezichten aan de horizon. Trok een kasteel of berg in de verte je aandacht, dan ging je er gewoon heen en merkte je vanzelf wel in hoeverre je nieuwsgierigheid werd beloond!

Zes jaar later trakteert Nintendo ons op het vervolg Tears of the Kingdom. Daarin bezoeken we wederom Hyrule, maar duistere krachten hebben het landschap voorgoed veranderd. Zo zweven er eilanden in de lucht en kunnen ook ondergrondse gebieden bezocht worden. Beleef met dappere held Link opnieuw een onvergetelijk avontuur.

Nu verkrijgbaar op Switch

De winter loopt op zijn eind, ook al voelt dat niet altijd zo aan de temperatuur. Maar kijk om je heen: het eerste groen verschijnt weer in de tuin. Winterklokjes en krokussen laten zich zien en aan sommige bomen en struiken zie je al de eerste knoppen verschijnen. Tijd dus om de handen uit de mouwen te steken – de tuin roept!

Weten wat je de rest van het jaar in de tuin kunt doen? Kijk dan op onze jaarkalender!

Voorzaaien, planten en verpotten

Zaai eenjarige zomerbloemen alvast binnen voor, zodat je later in het seizoen sterke planten hebt. Buiten kun je bomen en struiken verplaatsen, zolang het niet vriest. Kuipplanten die in de garage of schuur overwinteren, hebben nu wat meer water nodig. Ook potplanten buiten kunnen wel een scheut gebruiken als ze lange tijd droog staan.

Omdat de nachten nog koud kunnen zijn, is het verstandig om bloeiende bollen in potten en bakken te beschermen met vliesdoek. Een camelia kun je 's nachts afdekken met noppenfolie, maar haal die er overdag weer af zodra de temperatuur boven nul komt.

Wil je wat extra kleur in de tuin? Zet viooltjes en primula's neer. Ze kunnen goed tegen de kou en zorgen meteen voor een lente-achtig gevoel.

©MaÅgosia Karniewska

Aandacht voor je gazon

Strooi in de eerste twee weken van februari kalk over het gazon en de borders. Wil je een nieuw gazon aanleggen? Dan is het tijd om aan de slag te gaan. Spit en egaliseer de grond, zodat die klaar is voor het inzaaien of leggen van gras. Als je gazon vol molshopen ligt, kun je de aarde met een bezem over het gras verspreiden. Is het droog en vorstvrij? Dan kun je de graskanten bijwerken en kale plekken opnieuw inzaaien. Vermijd lopen over het gazon tijdens de vorst, want dat kan het gras beschadigen.

Onkruid wieden en groene aanslag wegvegen

Laat de schoffel voorlopig nog even staan, want daarmee kun je vaste planten beschadigen die nog onder de grond zitten. Pluk het onkruid liever met de hand, zodat je de jonge planten niet verstoort. Een groen laagje op het terras veeg je weg met zand en een bezem. Wil je het grondiger aanpakken? Er zijn verschillende manieren om groene aanslag te verwijderen. Zeg maar dag tegen die gladde laag met deze tips 🢱

Zo verwijder je groene aanslag van je terras en tegels

©Vely

Snoeien (maar niet alles en met mate)

In februari kun je bepaalde bomen en struiken snoeien, zolang het niet vriest en er geen vorstperiode wordt voorspeld. Is dat wel het geval, wacht dan op een warmere periode. Begin bij de dakplataan en snoei de takken die recht omhoog groeien. Heb je de leilinde nog niet gesnoeid? Knip de takken dan nu terug tot een paar centimeter vanaf de hoofdtakken. Ook heesters kunnen een snoeibeurt gebruiken. Ontstaan er grote wonden bij bomen? Dek ze af met wondbalsem om infecties te voorkomen.

Haal bij klimplanten, zoals klimop, wilde wingerd en trompetklimmer, het oude blad weg. Verwijder ook de ranken op plekken waar ze niet moeten groeien, zoals onder de dakrand en rondom kozijnen.

Februari is daarnaast een goede maand om fruitbomen te snoeien. Wacht wel met het snoeien van fruitbomen met steenvruchten, zoals de kersenboom of perzikboom. De druif en kiwi moeten nu wél gesnoeid worden, want zodra de sapstromen op gang komen, ben je te laat.

Dat het internet niet veilig is en je bijvoorbeeld accountgegevens en je computer moet beveiligen, weet iedereen wel. Maar waartegen je ze moet beveiligen, dat is steeds minder duidelijk. Weten wat precies de dreiging is en welk risico je loopt, is een belangrijke stap in het kiezen van de juiste beveiligingsmaatregel. Wij gingen in gesprek met experts op dit vlak. Tegen welke dreiging moeten we ons eigenlijk beveiligen?

In een donkere kamer vol beeldschermen, zit een jongeman achter een computer. De capuchon van zijn hoodie is zo ver over zijn hoofd getrokken dat zijn gezicht onzichtbaar is . Een hacker! Hoewel maar weinigen van ons er een in het wild zijn tegengekomen, weten we allemaal hoe een hacker eruitziet. Althans, dat denken we. Maar hoe realistisch is dit beeld? En zijn we veilig genoeg als we deze hacker buiten onze computer houden? Niet volgens de experts.

Dreiging en risico

Door het gebruik van computers, smartphones en online diensten stellen we ons dagelijks bloot aan diverse digitale dreigingen. Welke dat precies zijn, verandert door de tijd – evenals het gevaar dat we erdoor lopen en het risico dat we ermee nemen. Overheden, maar ook bedrijven en organisaties werken veelal met dreigingsbeelden. Dat zijn analyses waarin ze de dreigingen zo concreet mogelijk maken en het risico ervan inschatten. Behalve dat het een goede manier is om de dreigingen helder te krijgen, is het vooral nuttig bij de keuze voor te nemen maatregelen.

Volgens het Cybersecurity Woordenboek is een dreiging: ‘iets, een gebeurtenis, wat gevaar of schade kan opleveren’. Bij elke dreiging hoort een risico. Dit is de ‘kans dat het ook echt gebeurt gecombineerd met de gevolgen van die de schade’. Bedoeld wordt dat wanneer bijvoorbeeld de financiële schade van een dreiging een bedrijf failliet kan laten gaan, het risico van de dreiging groter is dan alleen de kosten van de oplossing.

Lekken van persoonlijke gegevens

De schade hoeft ook lang niet altijd financieel te zijn. Het lekken van gevoelige persoonlijke gegevens heeft al snel veel meer impact en betekenis voor die persoon en vaak ook zijn omgeving, dan alleen het bedrag dat ermee gemoeid is. En dat geldt ook wanneer ransomware digitale foto’s vernietigt of je enkele weken werk kwijtraakt en daardoor een belangrijke opdracht te laat inlevert bij een opdrachtgever.

Experts stellen dat het risico het slachtoffer te worden van cybercrime, voor mensen niet lager is geworden. Cybercriminelen gaan steeds slimmer te werk, omdat er veel geld met hun activiteiten te verdienen valt. Voorkomen blijft het doel. Weten welke dreigingen er zijn, is daar een belangrijke stap bij.

Ransomware blijft schadelijk

Ransomware of gijzelsoftware is al enkele jaren de meest voorkomende en meest lucratieve vorm van cybercrime. Het is malware die de bestanden op een apparaat versleutelt en losgeld eist in ruil voor de decoderingssleutels. Betaal je niet, dan zijn de gegevens voor altijd verloren.

Bogdan Botezatu, directeur Threat Research bij Bitdefender, ziet de verzoeken om hulp dagelijks op zijn bureau landen. “En dat zijn maar al te vaak ook gewoon burgers”, zegt hij om het beeld te ontkrachten dat ransomware vooral bedrijven raakt. “De criminelen richten zich zelden op een specifiek doel, ze schieten vooral met hagel.”

Vele kleintjes leveren volgens hem genoeg geld op en ze lopen minder risico op ongewenste aandacht van pers en politie dan wanneer ze een hele grote vis vangen. Wel wordt bij het aanvallen van bedrijven steeds vaker ingezet ook op extractie, het naar buiten kopiëren van informatie en dan dreigen die te publiceren. Voor consumenten is dit volgens Botezatu in elk geval nu nog een minder voor de hand liggend scenario. “Contact maken met individuele slachtoffers is lastig en het zijn er ook veel te veel. Dan is het eenvoudiger om losgeld te vragen in ruil voor de sleutels.”

Bogdan Botezatu ontvangt dagelijks verzoeken om hulp bij ransomware.

Bronnen van besmetting

Belangrijke bronnen van een ransomwarebesmetting zijn volgens Botezatu phishingberichten, gebruik van onveilige netwerkprotocollen en kwetsbaarheden in software. Expliciet noemt hij nog besmette downloads van cracks om software zonder geldige licentie te gebruiken, en gekraakte films en e-books. “Vaak krijgt men wel een prompt van een beschermingsprogramma maar schakelt die tijdelijk uit. ‘Snel de crack draaien en daarna de beveiliging weer aan’ denk men, maar helaas werkt het niet zo. Dan ben je al besmet.”

Broddelwerk met desastreuze uitkomst

De ransomware zelf wordt ook steeds verder ontwikkeld. “Niet allemaal zijn ze even kundig”, oordeelt Botezatu over de programmeurs. Soms maken ze volgens hem hele basic fouten, waardoor het onmogelijk is de bestanden te ontsleutelen – zelfs als je betaalt en de sleutels zou krijgen. Volgens het Jaarbeeld Ransomware van Projectgroep Melissa, een samenwerkingsverband van de Nederlandse overheid en diverse private partijen uit de cybersecuritysector, kwamen er in 2023 in Nederland 29 typen ransomware voor. Volgens Botezatu maakt momenteel vooral de ransomware-variant STOP Djvu veel slachtoffers. Deze ransomware richt zich vooral op Windows-computers en wordt vooral via software-cracks verspreid en via berichten op het Discord-chatplatform.

Overige malware

Door alle aandacht voor ransomware lijkt het bijna of er geen ‘gewone’ malware meer is. Die is er nog genoeg. Het Duitse antivirus-certificeringslab AV-Test ziet ze allemaal voorbijkomen. Erik Heyland, manager van het Test en Research Lab bij AV-Test somt de enorme aantallen varianten trojans, backdoors, webscripts, miners, worms, PUA’s, droppers en nog veel meer op. De aantallen nieuwe varianten lopen in de miljoenen per jaar. AV-Test heeft op https://portal.av-atlas.org een online dashboard staan met informatie over actuele dreigingen, zoals virussen, spamberichten en aanvallen op IoT-apparaten.

AV-Test heeft een online dashboard met dreigingsinformatie.

Jij bent geld waard

Phishing, smishing, infostealers; het zijn allemaal manieren waarop criminelen proberen persoonlijke gegevens zoals wachtwoorden en creditcardnummers in handen te krijgen. Ze doen dit via e-mails en sms-berichten die verwijzen naar nep-websites of door met een infostealer-programma informatie op de pc of Mac te verzamelen door login-/sessie-cookies en credentials die je in browsers bewaart, te stelen.

De verschillende vormen om informatie te verzamelen, worden volgens de experts steeds geavanceerder en daarmee gevaarlijker. Niet alleen investeren de criminelen meer tijd en middelen in hun aanvallen, kunstmatige intelligentie biedt hun ongekende nieuwe mogelijkheden. Daarbij is de opbrengst van een aanval door de manier waarop wij met wachtwoorden omgaan vaak veel groter dan het op eerste hand lijkt. Botezatu noemt dit een van zijn grootste frustraties. “Hackers hebben talloze manieren om deze informatie te oogsten. Voor de meeste accounts is het ook geen kwestie van hoe, maar alleen wanneer de gegevens worden gestolen. Hergebruik je inloggegevens, dan verlies je meer dan alleen dat account.”

Oplichting even gevaarlijk

Volgens Marc Vos, senior-manager bij McAfee, is internetoplichting inmiddels net zo gevaarlijk als malware en ransomware. Daarbij zijn volgens hem juist deze vormen van online criminaliteit steeds lucratiever voor de criminelen. “De meeste mensen begrijpen wel dat een pc beveiligd moet worden, maar dat ze zelf eigenlijk een veel ‘interessanter’ doelwit zijn wordt vaak vergeten.” Of zoals Botezatu aanvult: “Mensen denken dat hun informatie niet waardevol is. Maar eigenlijk is elk onderdeel van een online identiteit te misbruiken en te verkopen. Overal hangt een prijskaartje aan.”

Hackers en IoT

Volgens Botezatu is er niet één groep of soort hackers. Hij gebruikt dan ook liever scenario’s om enkele groepen te duiden. Voor consumenten zeker relevant is de ‘opportunistische hacker’ die het internet scant met kant-en-klare tools op zoek naar kwetsbaarheden. Ze hebben vooral succes bij smart-apparatuur zoals slimme deurbellen, IP-camera’s, smart speakers, maar ook printers en babyfoons. Ze vormen hier botnets mee die ze gebruiken om DDOS-aanvallen uit te voeren. Een tweede scenario is dat gekaapte apparatuur wordt gebruikt om internetverkeer te routeren en te verbergen, bijvoorbeeld om toegang te geven tot strafbare content. Volgens Botezatu ziet niet iedereen van wie de apparatuur gekaapt is zichzelf direct als slachtoffer. “Wordt jouw IP-adres gebruikt om vitale infrastructuur aan te vallen, dan kan dat serieus repercussies hebben”, waarschuwt hij.

Bij IoT-apparaten is ook al snel de privacy in het gedrang. “Wereldwijd gaat het om 22 miljard verbonden apparaten en dat aantal neemt alleen maar toe. IP-camera’s en babymonitors slaan vaak beelden op in de cloud. Hack je die, dan kun je direct bij mensen in huis kijken. Er blijft dan geen privacy over, maar het wordt dan ook een fysiek risico. Criminelen kunnen meekijken en zien waar je belangrijke zaken bewaart, maar ook wanneer je thuis bent of juist niet. Opnieuw relevante informatie die geld waard is.”

Social media

Steeds vaker zijn ook hackers geïnteresseerd in accounts van social media, YouTube en e-mail. Ze gebruiken deze accounts om als jou andere accounts ‘te liken’ en een boost te geven, om fake-nieuws en fake-succesverhalen te verspreiden. Populair is ook advertising-fraude. Hierbij maakt men een account aan bij een advertentieverkoper om daarna met gestolen accounts eindeloos op deze advertenties te klikken. “Per klik is het een minimaal bedrag, maar aangestuurd met een botnet en veel gestolen accounts is het al snel een leuke inkomstenbron.”

Mobiele dreigingen

Aangezien er ontzettend veel data op mobiele apparaten staan, zoals wachtwoorden en apps die je gebruikt bij multifactor-inloggen, is er volgens Peter Hendriks, solutions-manager bij ESET, alle reden de beveiliging van mobiele apparaten serieus te nemen. Smartphones zijn veiliger dan pc's en Macs, maar waterdicht is die veiligheid niet. “Dat geldt voor Android maar ook iOS. Apples mobiele OS is meer afgeschermd, maar het is niet zo dat je mobiele devices onschendbaar zijn.”

Mobiele apparaten worden veel aangevallen voor phishing en vishing (spraak-phishing). Een groot risico is de installatie van apps buiten de standaard Android- of Apple-appstore om. Apps in die stores worden door Apple en Google op kwaliteit en ook beveiliging gecontroleerd, maar dat geldt niet voor apps uit andere bronnen. Lang had ook alleen Android de optie om alternatieve stores te gebruiken, maar inmiddels moet ook Apple andere appwinkels toelaten.

“Het risico van het downloaden van malware is hierdoor groter geworden”, aldus Hendriks. Botezatu van Bitdefender onderschrijft dit: “Op iOS zijn attacks zeldzaam, maar voor Android zien we zeker twintig tot dertig reports van frauduleuze apps per maand.” Bitdefender onderzoekt op dit moment een Android-app die in de Google Playstore wordt aangeboden en die de smartphone gebruikt als proxy voor crimineel netwerkverkeer. “Het grote voordeel van smartphones is dat ze eigenlijk altijd ingeschakeld zijn én verbonden zijn met het internet”, aldus Botezatu. Dit maakt smartphones volgens hem extra interessant. Daarbij is ook de bandbreedte steeds minder een beperking. Bovendien bevatten mobiele apparaten veel informatie over de gebruiker.

Conclusie

Als gebruiker kun je er niet omheen: het internet is niet veilig en daarmee ook alle apparaten die we met het internet verbinden niet. Dat geldt voor de computer, de smartphone, maar ook voor alle andere apparaten die we steeds meer toelaten in ons huis en in ons leven. En juist omdat we er zo vertrouwd mee zijn en ze ook willen vertrouwen, is het belangrijk de risico’s goed in ogenschouw te nemen. De experts en rapporten van de overheid laten zien dat de dreiging groot genoeg is om beveiliging ruim aandacht te geven.