Dell blijkt een gevaarlijk en agressief root-certificaat op nieuwe laptops te plaatsen, 'eDellRoot'. Maar wat is daar nou eigenlijk zo gevaarlijk aan? En hoe verwijder je het van je laptop? We zetten de belangrijkste vragen voor je onder elkaar.

Wat is er precies gebeurd?

Computerfabrikant Dell blijkt root-certificaten op zijn laptop te plaatsen, die het kinderlijk eenvoudig maken om te spoofen.

De certificaten werden ontdekt door een Twitter-gebruiker, en werden later op Reddit geplaatst.

Deze certificaten bleken controversieel, omdat alle certificaten dezelfde sleutel hadden om ze te authenticeren. Dat betekent dat ze makkelijk te kopiëren zijn, of dat ze voor de gek kunnen worden gehouden door aanvallers via foute code in een nep-certificaat zetten. Dat levert een groot gevaar op voor gebruikers. De situatie doet bovendien denken aan het contoversiële < a href="http://www.pcmweb.nl/nieuws/hoe-zit-het-nou-met-lenovo-5-vragen-over-de-superfish-malware.html" target="_blank">Superfish-schandaal van Lenovo.

De certificaten werken alleen op Windows-computers. Dell verscheept ook laptops met Ubuntu, en hoewel er aanvankelijk nog werd gedacht dat de certificaten ook op Linux van toepassing waren, bleek dat later niet waar te zijn.
 

Wat deden die certificaten precies?

Aanvankelijk was niet duidelijk waar de certificaten precies deden, maar Dell legde dat later wel uit: De certificaten werden gebruikt voor klantenservice en ondersteuning. Wanneer een gebruiker een probleem had en contact op nam met de klantenservice, was het via het certificaat mogelijk voor Dell om direct het modelnummer van de laptop te identificeren.

Volgens Dell werd er verder geen persoonlijke informatie verzameld door het certificaat, en bevatte dat geen adware of malware. Ontwikkelaars die het certificaat zelf hebben geïnstalleerd ontdekten ook geen vreemde zaken aan het certificaat.
 

Wat is er precies zo erg aan?

Wat is dan het gevaar? Het probleem zit 'em in de ondertekening van het certificaat. Om dat te authenticeren, moet er een sleutel worden toegepast op dat certificaat. Het probleem bij 'eDellRoot' was dat er één sleutel werd gebruikt voor álle certificaten op álle Dell-computers. Bovendien werd die sleutel met het certificaat meegeleverd.

Dat betekent dat een kwaadwillende via een man-in-the-middle-aanval makkelijk een vals certificaat kan injecteren door het eDellRoot-certificaat precies te kopiëren én te ondertekenen. Zo'n vals certificaat kan dan worden gebruikt om gegevens te stelen, of malware te plaatsen op machines.

In de praktijk is dat een stukje lastiger, want daarvoor moet een aanvaller wel eerst een MitM-aanval kunnen uitvoeren. Dat kan wanneer de gebruiker bijvoorbeeld op een openbaar netwerk zit.

De kans dat dat in het echt gebeurd is, is klein - al doe je er nog steeds goed aan het certificaat te verwijderen. Zeker nu het nieuws naar buiten is gebracht.
 

Om welke laptops gaat het?

Het is niet helemaal duidelijk om welke modellen het precies gaat - Dell heeft zelf geen lijst vrijgegeven. Wel hebben gebruikers het certificaat in ieder geval teruggevonden op de XPS 13 en de XPS 15, en op de Inspiron 5000. Er wordt echter ook gesproken over de OptiPlex- en Precision-modellen. Je doet er dus goed aan zelf nog even goed te kijken naar je certificaten.
 

Hoe verwijder ik het van mijn computer?

Dell heeft inmiddels in een reactie ook een oplossing geplaatst voor het probleem. We hebben daar zelf ook een workshop van gemaakt, dus als je onlangs een Dell-laptop hebt gekocht lees je dit artikel: 'Zo verwijder je het Dell-root-certificaat 'eDellRoot'.
 

Wat zegt Dell zelf?

Al vrij snel nadat het nieuws naar buiten kwam, kwam Dell met een reactie. Daarin zei het dat spijt heeft van de fout, en dat het bedrijf eraan werkt om die te herstellen. Ook gaf Dell gelijk een oplossing.
 

Is dit vergelijkbaar met Superfish?

De situatie doet direct denken aan Superfish, het notoire beveiligingscertificaat dat Lenovo op meerdere laptops meestuurde. Dat is echter niet helemaal eerlijk. Er zijn weliswaar overeenkomsten, maar ook veel verschillen.

Het belangrijkste daarvan is dat de certificaten van Dell niet werden gebruikt voor malafide doeleinden, waar Superfish dat wel was. Superfish was duidelijk bedoeld om reclame te serveren aan gebruikers, maar eDellRoot doet niet zoveel. Het wordt alleen gebruikt om het modelnummer van de computer makkelijk toegankelijk te maken. Bovendien overschreef Superfish bestaande ssl-certificaten in de browser - ook dat is een stuk ernstiger dan eDellRoot.

De vergelijking is echter wel snel gemaakt, want het gaat in beide gevallen om certificaten die op root-niveau werken en die ook allebei terugkomen wanneer je het certificaat verwijdert.

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt of die zijn voorzien van bijzondere eigenschappen. Met een robotstofzuiger wordt de vloer schoongehouden, terwijl je er niet bij hoeft te zijn. En stofzuigen is dan wel het minste dat ze kunnen, want ook dweilen is voor veel modellen geen proleem. We vonden vijf geavanceerde exemplaren.

Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01

De Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01 is ontworpen om grote ruimtes aan te kunnen. Het apparaat heeft een stofzak van 3 liter en een werktijd tot 180 minuten in de laagste stand. In tegenstelling tot veel kleinere robots is deze HomeRun uitgerust met een stille motor; de opgave van 66 dB maakt hem relatief stil.

Er zit een dweilfunctie in zodat je de robot na het stofzuigen ook direct kunt laten dweilen. Via de app kies je voor een van de modi of plan je een schoonmaakprogramma in. De robot kan zichzelf navigeren, obstakels omzeilen en keert na gebruik terug naar het laadstation. Omdat de opvangbak groot is hoef je niet vaak te legen en dankzij de Li‑ion‑accu is hij geschikt voor grotere woningen. Het apparaat is van recente datum en daarom nog volop verkrijgbaar.

Dreame L10s Pro Ultra Heat

Deze robot combineert een groot stofreservoir van 3,2 liter met een lange werktijd van ongeveer 220 minuten. Dankzij de geïntegreerde dweilfunctie verwijdert hij niet alleen stof maar kan hij ook nat reinigen. De L10s Pro Ultra Heat gebruikt een zak in het basisstation, waardoor je het reservoir minder vaak hoeft te legen.

De Dreame is voorzien van een Li‑ion‑batterij aanwezig en de robot keert automatisch terug naar het station voor opladen en legen. De sensortechnologie helpt bij het vermijden van obstakels en het nauwkeurig schoonmaken van zowel harde vloeren als tapijt. Dankzij de meegeleverde app stuur je de schoonmaak aan, stel je no‑go‑zones in of plan je een dweilrondje.

Philips HomeRun 3000 Series Aqua XU3100/01

Deze Philips‑robot is bedoeld voor wie minder vaak handmatig wil schoonmaken. Hij beschikt over een gecombineerde stofzuig‑ en dweilfunctie en kan zichzelf legen via het automatische station. Met een gebruiksduur tot 200 minuten in de laagste stand en een geluidsniveau van 66 dB kan hij urenlang zijn werk doen zonder al te veel herrie. De stofcontainer van 35 cl is kleiner dan bij de HomeRun 7000, maar door het automatische leegmechanisme is dat geen probleem.

Je bedient het apparaat via de app en kunt daar zowel een schema programmeren als zones instellen. De Aqua XU3100/01 is een model uit de recente 3000‑serie en doordat hij een mop‑pad heeft kan hij zowel droog als nat reinigen, wat handig is voor harde vloeren zoals tegels en laminaat.

iRobot Roomba Combo j9+

De Roomba Combo j9+ is een model dat je vloeren zowel kan stofzuigen als dweilen. De Combo j9 beschikt over een opvangbak van 31 cl en hij kan zelf zijn inhoud legen in het automatische basisstation dat bij de set hoort. De Li‑ion‑accu zorgt voor een lange gebruiksduur en de robot maakt een routeplanning zodat elke ruimte efficiënt wordt schoongemaakt.

Via de app kun je zones instellen waar de robot niet mag komen en het dweilelement in‑ of uitschakelen. In de basis maakt de Combo j9+ zelfstandig een kaart van je woning en keert terug naar het station wanneer de accu moet opladen of de stofcontainer vol is. De robot is bedoeld voor huishoudens die gemak belangrijk vinden en biedt naast stofzuigen ook een dweilfunctie voor hardere vloeren.

MOVA Tech P50 Ultra

De MOVA Tech P50 Ultra is een forse robotstofzuiger met een basisstation. Het apparaat heeft een stofreservoir van 30 cl en wordt geleverd met een basisstation waarin je het stof eenvoudig kunt verwijderen. De robot produceert een geluidsniveau van 74 dB, iets hoger dan de Philips‑modellen, en weegt inclusief station ruim 13 kg.

Hij kan uiteraard ook automatisch terugkeren naar het station om op te laden of te legen. In de specificaties staat dat de MOVA is voorzien van een Li‑ion‑batterij en dat hij zowel kan stofzuigen als dweilen. De meegeleverde app maakt het mogelijk om routes in te stellen en zones te blokkeren. Met een vermogen van 700 W is hij krachtig genoeg voor tapijten en harde vloeren. Het is geschikt voor mensen die een uitgebreid station met automatische functies willen.

Je hebt net een klein fortuin uitgegeven aan een gloednieuwe 4K- of zelfs 8K-televisie. Je installeert hem, start je favoriete filmklassieker en zakt onderuit op de bank. Maar in plaats van een bioscoopervaring bekruipt je het gevoel dat je naar een goedkope soapserie of een homevideo zit te kijken. De acteurs bewegen vreemd soepel, de actiescènes lijken versneld en de magie is ver te zoeken. Geen zorgen, je televisie is niet stuk. Hij doet eigenlijk iets te goed zijn best.

Dit fenomeen is zo wijdverspreid dat er een officiële term voor is: het 'soap opera effect'. In technische kringen wordt dit ook wel bewegingsinterpolatie of 'motion smoothing' genoemd. Hoewel fabrikanten deze functie met de beste bedoelingen in hun televisies bouwen, is het voor filmfanaten vaak een doorn in het oog. Gelukkig is het eenvoudig op te lossen... als je tenminste weet waar je moet zoeken.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

Wat is het 'soap opera effect' precies?

Om te begrijpen wat er misgaat, moeten we kijken naar hoe films worden gemaakt. De meeste bioscoopfilms en veel dramaseries worden opgenomen met 24 beelden per seconde. Die snelheid geeft films hun karakteristieke, dromerige uitstraling. Een beetje bewegingsonscherpte hoort daarbij; dat is wat onze hersenen associëren met 'cinema'. Moderne televisies verversen hun beeld echter veel vaker: meestal 60 of zelfs 120 keer per seconde.

Om dat verschil te overbruggen, verzint je slimme televisie er zelf beelden bij. De software kijkt naar beeld A en beeld B, en berekent vervolgens hoe een tussenliggend beeld eruit zou moeten zien. Dit voegt de tv toe aan de stroom. Het resultaat is een supervloeiend beeld waarin elke hapering is gladgestreken.

Voor een voetbalwedstrijd of een live-uitzending is dat geweldig, omdat je de bal en spelers scherper kunt volgen. Maar bij een film zorgt die kunstmatige soepelheid ervoor dat het lijkt alsof je naar een achter de schermen-video zit te kijken, of dus naar een soapserie zoals Goede Tijden, Slechte Tijden, die traditioneel met een hogere beeldsnelheid werd opgenomen. De filmische illusie wordt hierdoor verbroken.

©ER | ID.nl

De winkelmodus is ook een boosdoener

Naast beweging is er nog een reden waarom het beeld er thuis soms onnatuurlijk uitziet: de beeldinstellingen staan nog op standje zonnebank. Veel televisies staan standaard in een modus die 'Levendig' of 'Dynamisch' heet. Deze stand is ontworpen om in een felverlichte winkel de aandacht te trekken met knallende, bijna neon-achtige kleuren en een extreem hoge helderheid. Bovendien is de kleurtemperatuur vaak nogal koel en blauw, omdat dat witter en frisser oogt onder tl-licht. In je sfeervol verlichte woonkamer zorgt dat echter voor een onrustig beeld waarbij huidtinten er onnatuurlijk uitzien en details in felle vlakken verloren gaan.

Hoe krijg je de magie terug?

Het goede nieuws is dat je deze 'verbeteringen' gewoon kunt uitzetten. De snelste manier om van het soap opera effect en de neonkleuren af te komen, is door in het menu van je televisie de beeldmodus te wijzigen. Zoek naar een instelling die Film, Movie, Cinema of Bioscoop heet. In deze modus worden de meeste kunstmatige bewerkingen, zoals bewegingsinterpolatie en overdreven kleurversterking, direct uitgeschakeld of geminimaliseerd. Het beeld wordt misschien iets donkerder en warmer van kleur, maar dat is veel dichter bij wat de regisseur voor ogen had.

Sinds kort hebben veel moderne televisies ook de zogeheten Filmmaker-modus. Dat is de heilige graal voor puristen. Als je deze modus activeert, zet de tv met één druk op de knop alle onnodige nabewerkingen uit en respecteert hij de originele beeldsnelheid, kleuren en beeldverhouding van de film.

Wil je de beeldmodus niet volledig veranderen, maar alleen dat vreemde, soepele effect kwijt? Dan moet je in de geavanceerde instellingen duiken. Elke fabrikant geeft het beestje een andere naam. Bij Samsung zoek je naar Auto Motion Plus of Picture Clarity, bij LG-televisies ga je naar TruMotion, bij Sony naar Motionflow en bij Philips naar Perfect Natural Motion. Door deze functies uit te schakelen of op de laagste stand te zetten, verdwijnt het goedkope video-effect en krijgt je film zijn bioscoopwaardige uitstraling weer terug.