Dell blijkt een gevaarlijk en agressief root-certificaat op nieuwe laptops te plaatsen, 'eDellRoot'. Maar wat is daar nou eigenlijk zo gevaarlijk aan? En hoe verwijder je het van je laptop? We zetten de belangrijkste vragen voor je onder elkaar.

Wat is er precies gebeurd?

Computerfabrikant Dell blijkt root-certificaten op zijn laptop te plaatsen, die het kinderlijk eenvoudig maken om te spoofen.

De certificaten werden ontdekt door een Twitter-gebruiker, en werden later op Reddit geplaatst.

Deze certificaten bleken controversieel, omdat alle certificaten dezelfde sleutel hadden om ze te authenticeren. Dat betekent dat ze makkelijk te kopiëren zijn, of dat ze voor de gek kunnen worden gehouden door aanvallers via foute code in een nep-certificaat zetten. Dat levert een groot gevaar op voor gebruikers. De situatie doet bovendien denken aan het contoversiële < a href="http://www.pcmweb.nl/nieuws/hoe-zit-het-nou-met-lenovo-5-vragen-over-de-superfish-malware.html" target="_blank">Superfish-schandaal van Lenovo.

De certificaten werken alleen op Windows-computers. Dell verscheept ook laptops met Ubuntu, en hoewel er aanvankelijk nog werd gedacht dat de certificaten ook op Linux van toepassing waren, bleek dat later niet waar te zijn.
 

Wat deden die certificaten precies?

Aanvankelijk was niet duidelijk waar de certificaten precies deden, maar Dell legde dat later wel uit: De certificaten werden gebruikt voor klantenservice en ondersteuning. Wanneer een gebruiker een probleem had en contact op nam met de klantenservice, was het via het certificaat mogelijk voor Dell om direct het modelnummer van de laptop te identificeren.

Volgens Dell werd er verder geen persoonlijke informatie verzameld door het certificaat, en bevatte dat geen adware of malware. Ontwikkelaars die het certificaat zelf hebben geïnstalleerd ontdekten ook geen vreemde zaken aan het certificaat.
 

Wat is er precies zo erg aan?

Wat is dan het gevaar? Het probleem zit 'em in de ondertekening van het certificaat. Om dat te authenticeren, moet er een sleutel worden toegepast op dat certificaat. Het probleem bij 'eDellRoot' was dat er één sleutel werd gebruikt voor álle certificaten op álle Dell-computers. Bovendien werd die sleutel met het certificaat meegeleverd.

Dat betekent dat een kwaadwillende via een man-in-the-middle-aanval makkelijk een vals certificaat kan injecteren door het eDellRoot-certificaat precies te kopiëren én te ondertekenen. Zo'n vals certificaat kan dan worden gebruikt om gegevens te stelen, of malware te plaatsen op machines.

In de praktijk is dat een stukje lastiger, want daarvoor moet een aanvaller wel eerst een MitM-aanval kunnen uitvoeren. Dat kan wanneer de gebruiker bijvoorbeeld op een openbaar netwerk zit.

De kans dat dat in het echt gebeurd is, is klein - al doe je er nog steeds goed aan het certificaat te verwijderen. Zeker nu het nieuws naar buiten is gebracht.
 

Om welke laptops gaat het?

Het is niet helemaal duidelijk om welke modellen het precies gaat - Dell heeft zelf geen lijst vrijgegeven. Wel hebben gebruikers het certificaat in ieder geval teruggevonden op de XPS 13 en de XPS 15, en op de Inspiron 5000. Er wordt echter ook gesproken over de OptiPlex- en Precision-modellen. Je doet er dus goed aan zelf nog even goed te kijken naar je certificaten.
 

Hoe verwijder ik het van mijn computer?

Dell heeft inmiddels in een reactie ook een oplossing geplaatst voor het probleem. We hebben daar zelf ook een workshop van gemaakt, dus als je onlangs een Dell-laptop hebt gekocht lees je dit artikel: 'Zo verwijder je het Dell-root-certificaat 'eDellRoot'.
 

Wat zegt Dell zelf?

Al vrij snel nadat het nieuws naar buiten kwam, kwam Dell met een reactie. Daarin zei het dat spijt heeft van de fout, en dat het bedrijf eraan werkt om die te herstellen. Ook gaf Dell gelijk een oplossing.
 

Is dit vergelijkbaar met Superfish?

De situatie doet direct denken aan Superfish, het notoire beveiligingscertificaat dat Lenovo op meerdere laptops meestuurde. Dat is echter niet helemaal eerlijk. Er zijn weliswaar overeenkomsten, maar ook veel verschillen.

Het belangrijkste daarvan is dat de certificaten van Dell niet werden gebruikt voor malafide doeleinden, waar Superfish dat wel was. Superfish was duidelijk bedoeld om reclame te serveren aan gebruikers, maar eDellRoot doet niet zoveel. Het wordt alleen gebruikt om het modelnummer van de computer makkelijk toegankelijk te maken. Bovendien overschreef Superfish bestaande ssl-certificaten in de browser - ook dat is een stuk ernstiger dan eDellRoot.

De vergelijking is echter wel snel gemaakt, want het gaat in beide gevallen om certificaten die op root-niveau werken en die ook allebei terugkomen wanneer je het certificaat verwijdert.

Traditionele oordopjes sluiten luisteraars af van hun omgeving, maar JBL gooit het met zijn nieuwe Sense Pro over een andere boeg. Het minispeakertje van dit zogenoemde open ear-model bevindt zich namelijk pal voor jouw gehoorgang. Met name in het verkeer is dat wel zo veilig, want tijdens het luisteren hoor je óók omgevingsgeluid. We nemen de proef op de som.

De JBL Sense Pro is een interessant product voor mensen die reguliere oordopjes niet zo prettig vinden zitten. Je hoeft deze apparaatjes namelijk niet in je oor te proppen. Met behulp van flexibele siliconen oorhaken blijven ze goed op hun plek zitten. Dankzij het zachte materiaal ervaar je tijdens lange luistersessies niet zo gauw irritaties. De Sense Pro zit erg comfortabel in de ronding van je oor. Bedenk wel dat je deze in-ears bij bepaalde activiteiten enigszins voelt wiebelen, bijvoorbeeld wanneer je wild met je hoofd draait of tijdens het sporten. Logisch, want de behuizing zit tenslotte niet klem in jouw gehoorgang. Het is een kwestie van wennen.

©Maikel Dijkhuizen

Accu en bediening

Zodra deze bluetooth-oordopjes na enige oefening eenmaal goed op hun plek zitten, kan het luisteren beginnen. Met een luistertijd van ongeveer acht uur op een enkele batterijlading houdt de Sense Pro het lang vol. De inbegrepen oplaadcase bevat een accu met een capaciteit van nog eens dertig uur. Na slechts tien minuten opladen kunnen de oortjes er weer vier uur tegenaan. Kortom, je hebt onderweg of op afgelegen plekken niet zo snel te maken met lege accu's.

De IP54-gecertificeerde behuizing is spatwaterdicht. Laat ze in de regen dus lekker zitten. Het linker- en rechteroordopje bevatten een klein aanraakpaneeltje. Tik eenmaal aan de linkerkant om het volume harder te zetten en tik tweemaal voor een zachter geluid. Je raakt het rechteroordopje aan om muziek te pauzeren en liedjes te skippen. Via het bedieningspaneel beantwoord je ook nog inkomende oproepen. Voor handsfree gesprekken zijn er maar liefst vier microfoons ingebouwd. Al met al werkt de bediening prima, zodat je jouw smartphone in je zak of tas kunt laten zitten.

©Maikel Dijkhuizen

Gedetailleerd geluid

Op audiovlak heeft JBL zijn zaakjes goed voor elkaar. De Sense Pro levert een kraakhelder geluid met een hoge detaillering. Zelfs bij het luisteren van bombastische muziekstukken zijn alle instrumenten duidelijk te horen. Met de standaard geluidsinstellingen blijft het basniveau voor muziekgenres als hiphop en dance wel iets achter. Geen probleem, want in de JBL Headphones-app pas je het geluid naar eigen smaak aan. Activeer bijvoorbeeld de equalizerinstelling 'Bass' of zelfs 'Extreme Bass'.

Als je graag naar films en series kijkt, komt de ondersteuning voor ruimtelijk geluid goed van pas. Zet in dat geval de optie 'Spatial Sound' aan en ervaar meer audio-effecten. Een nadeel is dat personen in jouw omgeving het geluid afkomstig van de Sense Pro wellicht kunnen horen. Dat komt door de open constructie van de oordopjes. Overigens geldt dit met name wanneer je het volume hoog hebt staan.

©Maikel Dijkhuizen

JBL Sense Pro kopen?

Zoek je in-ears met een goed geluid die jouw oren niet volledig afsluiten van de omgeving? Als je de hoge adviesprijs van 179,99 euro voor lief neemt, bevelen we de JBL Sense Pro van harte aan. Deze oordopjes zitten comfortabel en laten zich eenvoudig bedienen. Bovendien bieden ze ook nog eens een hoge audiokwaliteit en lange accuduur. De Sense Pro is in vijf kleurstellingen te koop.

tado° maakt het balanceren van verwarmingssystemen voortaan een kwestie van software. Het merk introduceert de digitale Hydronic Balancing-functie, die zorgt voor een gelijkmatige verdeling van warm water over alle radiatoren in huis. De functie is per 15 december beschikbaar voor alle Europese gebruikers van tado° X-apparaten.

Hydronisch balanceren is een methode om verwarmingssystemen optimaal af te stellen, zodat warmte efficiënt en gelijkmatig wordt verspreid. Waar dat traditioneel handmatig moet worden gedaan - een tijdrovend proces waarbij je het systeem leeg moet laten lopen - automatiseert tado° dit via software en slimme radiatorknoppen.

De nieuwe functie regelt de waterstroom digitaal, zonder dat fysieke aanpassingen nodig zijn. Volgens tado° kunnen gebruikers de tado° X Slimme Radiatorknoppen zelf installeren, waarna het systeem de warmteverdeling automatisch optimaliseert. Dat moet niet alleen leiden tot een constanter binnenklimaat, maar ook tot minder energieverbruik omdat de boiler of warmtepomp efficiënter werkt.Hydronic Balancing is gratis beschikbaar voor wie een tado° Warmtepomp Optimizer X gebruikt in combinatie met een Panasonic AQUAREA-warmtepomp. Andere gebruikers kunnen de functie gebruiken via het tado° AI Assist-abonnement, dat 3,99 euro per maand kost. Het bedrijf werkt nog aan officiële certificering van deze digitale aanpak, die begin 2026 wordt verwacht.

Bekijk alle tado° slimme thermostaten op Kieskeurig.nl

©tado°