Hoe kies je een mini-pc? Er zijn zoveel varianten, van enorm klein en licht tot … een stuk minder ‘mini’ dan gedacht. Ook de prestaties en uitbreidingsmogelijkheden lopen uiteen, wat belangrijk is als je er meer mee gaat doen dan alleen de bekende Office-toepassingen. We zetten in dit artikel de keuzes op een rij!

Tip 01: Vaste werkplek

Een mini-pc is natuurlijk ideaal voor een vaste hobby- of werkplek. Sommige zijn zo klein dat je ze makkelijk onder het bureau of zelfs achter een monitor wegstopt. Ze hebben ook niet de beperkingen van veel laptops. Je hebt bijvoorbeeld volledige controle over het scherm en toetsenbord. De meeste mini-pc’s kunnen zelfs moeiteloos een opstelling met meerdere beeldschermen aan, soms twee maar meestal drie of zelfs meer. Ook het aansluiten op een televisie is vaak een goede optie. Wat uitbreidingsmogelijkheden, vaste aansluitingen en draadloze voorzieningen (zoals wifi en bluetooth) betreft zijn er weinig verschillen met een moderne laptop. De mini-pc gebruikt immers vaak onderdelen die oorspronkelijk voor laptops zijn ontwikkeld. Dat betekent trouwens ook dat een mini-pc doorgaans erg zuinig is.

Tip 02: Formaat

De term mini-pc is een breed begrip. Het kleinst zijn zonder twijfel de mini-pc’s in de vorm van een hdmi-stick, die je direct in een monitor of televisie kunt steken. Een bekend voorbeeld is de Intel Compute Stick. Deze komt meestal wel wat kracht te kort. Voor een zeer kleine maar volwaardige mini-pc kom je qua grootte al snel uit bij de Intel NUC, wat een van de trendsetters is (zie kader). Veel fabrikanten kwamen met alternatieven in nagenoeg datzelfde formaat, zoals de Gigabyte Brix en ASRock Beebox. Hierna kom je ze in alle soorten en maten tegen. Het is verstandig goed na te gaan hoe breed, lang en diep een geadverteerde mini-pc écht is. Op een foto is dat zelden goed te zien. Steeds vaker geven fabrikanten de inhoud in liters op, wat ook een goede indicatie geeft. Wil je een mini-pc netjes wegwerken in een kastje (met voldoende ventilatie!) dan zul je extra scherp op de afmetingen moeten letten.

©PXimport

Trendsetter

Tip 03: Toepassingen

Een groot pluspunt van mini-pc’s is dat ze erg breed inzetbaar zijn. Ze komen dus niet alleen van pas op de vaste werkplek. Veel modellen kun je prima als zogenaamde htpc (home theatre pc) inzetten voor bij de tv. Ze hebben daar alles voor in huis, waaronder wifi, de hdmi-aansluiting die je ook op vrijwel iedere tv vindt en ook nog een infrarood-oogje om toepassingen op afstand te bedienen. Daarnaast zijn ze prima als kleine thuisserver inzetbaar. Je zet hem dan bijvoorbeeld in de meterkast. In vergelijking met een zware server zijn ze veel zuiniger terwijl ze – afhankelijk van het model – evengoed veel kracht hebben. Zo kun je op een thuisserver met bijvoorbeeld Plex of Emby je eigen mediabibliotheek aanleggen en allerhande content streamen door je huis, naar een smart tv of geschikte mediaspeler in je netwerk. Zo’n mini-pc heeft weliswaar zelf vaak niet zo veel opslagruimte, maar werkt natuurlijk wel weer mooi samen met netwerkopslag, bijvoorbeeld een nas. Dankzij die brede inzetbaarheid kun je een afgedankte mini-pc ook makkelijk een tweede leven geven!

©PXimport

Tip 04: Integratie

Zijn er eigenlijk nog redenen om toch een desktop-pc in huis te halen? Meestal niet. De vele insteeksloten op moederborden worden zelden nog gebruikt. Onderdelen als de geluidskaart en netwerkfuncties zijn al lang geïntegreerd op het moederbord. Al te veel harde schijven hoef je ook niet in een pc kwijt. Een kleine ssd van 2,5 inch of een nog kleiner insteekkaartje in het zogenaamde M.2-formaat is vaak genoeg. Zeker in combinatie met een nas of externe harde schijf. Zo’n ‘bakbeest’ heeft eigenlijk alleen nog het voordeel dat je een stevige videokaart kunt plaatsen en meer upgrademogelijkheden hebt. Maar het vervangen van bijvoorbeeld de processor is in de praktijk zelden interessant, zeker als de markt al weer een paar generaties verder is.

©PXimport

Tip 05: Sleutelen

Juist omdat alles zo sterk is geïntegreerd valt aan een mini-pc meestal niet zo veel te sleutelen. Vaak zijn alleen het werkgeheugen en de opslag te verwisselen, maar zelfs dat is niet vanzelfsprekend. Dat laat Apple met de Mac Mini zien. In de vorige generatie was bijvoorbeeld het geheugen vastgesoldeerd. In de laatste generatie ligt ook de opslagcapaciteit vast, en zijn alleen de geheugenmodules (met moeite!) te verwisselen. Er wordt namelijk een soort flash-opslag gebruikt, wat ook voor veel laptops gebruikelijk is. De Mac Mini is onder de mini-pc’s wel een beetje een uitzondering: bij de meeste mini-pc’s kun je de opslag wel zelf kiezen. Sommige mini-pc’s hebben zelf ruimte voor meer dan één schijf. Juist omdat aan een mini-pc weinig te sleutelen valt is het wel raadzaam een model te kopen dat een tijdje mee kan.

©PXimport

Tip 06: Grafische kracht

Tenzij je video’s wilt gaan bewerken of zware games spelen (zie volgende tip) heeft een mini-pc genoeg grafische kracht en vaak ook genoeg aansluitingsmogelijkheden. Twee of drie beeldschermen aansluiten is zelden een probleem. Een gunstige ontwikkeling zijn de mini-pc’s met usb-c aansluiting of de nog modernere Thunderbolt. Die ziet er op de bliksemschicht na hetzelfde uit, maar maakt een nog snellere gegevensoverdracht mogelijk. Zowel usb-c als Thunderbolt leent zich er, zolang de hardware dat ook ondersteunt, voor om één of meerdere beeldschermen aan te sluiten. Via adapters kunnen dat schermen met bijvoorbeeld DisplayPort, dvi of hdmi zijn. Uiteraard zijn er veel meer accessoires die usb-c of Thunderbolt benutten.

©PXimport

Tip 07: Externe videokaart?

Wil je zwaardere games spelen of video in hoge resolutie bewerken dan loop je – net als bij laptops – wat eerder tegen de beperkingen van de mini-pc aan. Er bestaan weliswaar enkele mini-pc’s die meer op gamers zijn gericht, maar die zijn ook erg prijzig en niet zo toekomstgericht. Een mini-pc met Thunderbolt-aansluiting geeft je meer flexibiliteit doordat je hier meestal een externe videokaart op kunt aansluiten. Dat zijn in feite losse behuizingen, vaak nog groter dan de mini-pc zelf, waar een krachtige videokaart in zit met veelal meerdere aansluitingen voor je beeldschermen. Zo kun je toch gewoon video’s bewerken of de modernste games spelen. Ze zijn vooral gericht op gebruikers die geen zware en logge game-laptop (willen) hebben maar wél gamend los willen gaan. Een nadeel is dat ze groot zijn, een zware voeding hebben, vrij luidruchtig kunnen zijn en ook nog een stevig prijskaartje hebben.

©PXimport

Tip 08: Processor en geheugen

In de laatste modellen mini-pc’s vind je processoren uit de nieuwe achtste generatie processors van Intel. Die dragen (meestal) de codenaam Coffee Lake. Hoewel er nog altijd Celeron- en Pentium-varianten zijn, zien we vooral veel mini-pc’s met een i3, i5 of i7-processor. Dat kan een desktop-variant zijn maar ook de zuinige mobiele variant die ook in laptops wordt ingezet. Als je video’s wil gaan bewerken of de zwaarste games wil spelen, bijvoorbeeld met de hulp van een externe videokaart (zie vorige tip), moet de processor in mini-pc niet een te lichte variant zijn, want die moet het immers ook kunnen bijbenen! Voor gewone Office-toepassingen is een i3 zeker toereikend. Wat geheugen betreft is 8 of 16 GB een goed uitgangspunt. Dankzij ddr4-ondersteuning heb je vaak de mogelijkheid om tot 32 GB of meer uit te breiden.

©PXimport

Tip 09: AMD

Hoewel Intel de boventoon voert is AMD wel aan een inhaalslag bezig op de desktop-markt. Dit dankzij Ryzen, de laatste serie processors met uitstekende prijs/prestatieverhouding. In mini-pc’s zien we ze nauwelijks terug. Het is wel altijd een optie om zelf een systeem samen te stellen met een Mini-ITX moederbord of het nog kleinere Mini-STX, dat qua afmetingen een beetje tussen de Mini-ITX en Intel NUC uitkomt. ASRock levert met de DeskMini A300 sinds kort een compleet systeem met zo’n type moederbord. Voor zelfbouw vind je in het Mini-ITX-formaat het breedste aanbod. Je kunt er een stevig systeem mee opbouwen, maar niet echt een mini-pc. Neem je bijvoorbeeld een behuizing zoals de Fractal Design Node 304 dan is het volume zo’n 20 liter. Aan de andere kant heeft het ook niet de beperkingen van veel mini-pc’s. Je kunt er bijvoorbeeld een volwaardige grafische kaart in steken.

Tip 10: Barebones

Intel is weliswaar trendsetter maar al lang niet meer de enige fabrikant die mini-pc’s uitbrengt. Ook merken als Asus, ASRock, Gigabyte, MSI, Medion, Shuttle, Zotac, HP, Fujitsu en Lenovo leveren compacte pc’s. Je komt zowel kant-en-klare mini-pc’s tegen waarmee je vrijwel direct aan de slag kunt als zogenaamde barebones. Dat zijn kale mini-pc’s waarbij je zelf voor geheugen en opslag moet zorgen en soms ook nog de processor. Vaak ben je met een barebone wat goedkoper uit, al ben je wat meer afhankelijk van de marktprijzen voor de onderdelen. Een barebone betekent wel dat je een klein beetje moet sleutelen, al is bijvoorbeeld een geheugenmodule heel makkelijk te plaatsen. Belangrijk is vooral dat je het correcte geheugen kiest, je kunt hiermee snel tegen compatibiliteitsproblemen aanlopen. Ook zul je zelf voor het besturingssysteem moeten zorgen.

Tip 11: Apple met OS X

Hoewel wat onderbelicht heeft Apple met de Mac Mini een zeer degelijke lijn mini-pc’s, gericht op liefhebbers van macOS en - gezien de prijzen - ook meer en meer op professionals. De vierde generatie werd eind oktober 2018 aangekondigd en is inmiddels goed verkrijgbaar. Het voelt wel als een achtergebleven kindje want er zijn al weer vier jaar gepasseerd sinds de voorgaande reeks. Het ontwerp is los van de donkere kleur, die lijkt op die van de iMac Pro, vrijwel gelijk gebleven. Intern is wel onder andere de koeling verbeterd en je krijgt betere (desktop)prestaties. De specificaties zijn behoorlijk opgekrikt al geldt dat ook voor de prijzen.

©PXimport

Kooptips

Compact en krachtig: Intel NUC815BEK

©PXimport

Klein, flexibel en voordelig: ASRock DeskMini 310

Voor de Apple-fan: Mac Mini (2018) 3,6 GHz i3 8GB/128GB

©PXimport

Wie heeft er nu geen zin in een lekker verfrissende slushi op warme dagen? Kinderen worden gillend enthousiast bij het idee, en menig volwassene lust best een opwekkende frozen cocktail om de dag mee af te sluiten. De meest uiteenlopende slushi's maak je met de gelijknamige machine van Ninja. ID.nl testte hem.

De Ninja Slushi is precies zo'n apparaat dat je in huis haalt voor het plezier – en waar je daarna stiekem vaker gebruik van maakt dan je vooraf had gedacht. Op het eerste gezicht lijkt het vooral een speelse gadget voor warme dagen, maar eenmaal aan de slag blijken er toch best wat mogelijkheden te zijn om lekkere drankjes te maken voor kinderen en volwassenen.

Mogelijkheden

Wat je ermee kunt? Best veel. De Ninja Slushi biedt vijf programma's voor verschillende soorten drankjes: van granita's tot milkshakes en van frappés tot frozen cocktails. Je hoeft geen ijsblokjes toe te voegen – wat je erin giet, wordt direct verwerkt tot een slushi. Daardoor blijft de smaak van het originele drankje behouden, zonder verdunning. Frisdrank, sap, yoghurt of een zelfgemaakte cocktailbasis: bijna alles verandert in een ijskoud verfrissend drankje, al dan niet met een rietje te nuttigen.

Montage en afmetingen

De Slushi komt in een grote doos en is zorgvuldig verpakt. Monteren en uit elkaar halen voor de schoonmaak is een makkie: je beweegt een hendel aan de bovenzijde naar je toe om het reservoir vaste te maken of los te halen, en een opvangbakje eronder trek je er simpelweg uit.

Het apparaat is best groot en vooral hoog:  41,35 cm lang, 42,98 cm hoog en 16,56 cm breed, met een gewicht van 11 kilo. Het bestaat uit een basis met het bedieningspaneel en erboven een reservoir, voorzien van een klepje om de drank in te gieten en een kraantje om de slushi mee te tappen.

Ninja Slushi bedienen

Het bedieningspaneel is simpel: links de aan-uitknop, vijf tiptoetsen voor de verschillende soorten dranken en een knop om de machine door te spoelen: Rinse. Rechts een indicator om in te stellen hoe sterk de drank gekoeld moet worden. Deze hoef je bij de voorkeuzeprogramma's niet te veranderen, maar kun je wel aanpassen als je dat nodig vindt. Bijvoorbeeld als je de slushi te stroperig of juist te vloeibaar vindt. Hoe sterker de koeling, hoe langer de bereidingstijd. De standaardinstelling voor een slushi van fruitsap of frisdrank doet er ongeveer 30 minuten over.

©Ninja

Niet alleen het bedieningspaneel is simpel, de bediening is dat ook. Je kiest wat je wilt maken en zorgt ervoor dat de dranken flink gekoeld zijn, bijvoorbeeld door ze een paar uur in de koelkast te leggen. Dan giet je je mengsel via het klepje in het reservoir en kies je het programma. De Slushi werkt met een ronddraaiende schoep die om een enorm koelelement beweegt, waarin de vloeistof zit. Een pieptoon geeft aan wanneer het programma klaar is. Je kunt dan eventueel de koeling verhogen als de slushi nog te dun is, en wachten tot het resultaat naar wens is, of je begint met tappen. De machine blijft in principe doordraaien tot alle slushi getapt is of je de machine uitzet.

©Saskia van Weert

Het tappen zelf doe je door een glas onder het kraantje te zetten en dat open te doen. In klodders komt de slushi eruit. Dat kan even duren – de verschillende soorten die we getest hebben varieerden sterk in het gemak waarmee de slushi uit de kraan kwam. Is het glas vol, dan even doorroeren en klaar!

Opvallend is dat de Slushi het best werkt als je een flinke hoeveelheid vloeistof gebruikt. Bij de minimale hoeveelheid kan de slushi zich ophopen aan de voorkant van het reservoir, waarna de schoep hem niet meer goed door kan roeren. Maak dus een flinke hoeveelheid. Houd je over, dan kun je de machine uitzetten en de bevroren massa laten smelten en aftappen.

©Ninja

Schoonmaken

Na gebruik, als het reservoir zo leeg mogelijk is, moet je de machine doorspoelen met schoon warm water om achtergebleven deeltjes los te weken van het ijskoude element. Dat werkt goed. Daarna is het zaak de onderdelen af te wassen. De onderdelen zouden in de vaatwasser kunnen, maar dat is niet praktisch want dan blijft er water in staan. Handiger is ondersteboven met de grote opening naar boven een sopje erin te maken, dit goed uit te spoelen, ook het kraantje, en dan alles op een doek aan de lucht laten drogen.

Handige inspiratiegids

Bijzonder fijn zijn de uitgebreide handleiding die Ninja bij de Slushi levert en de inspiratiegids met recepten. Het is de moeite waar deze goed door te lezen. Zo leer je onder meer dat je best slushi's kunt maken van light-/zero-dranken, maar dat er dan wel zoetstof bij moet. Om goed te bevriezen, dienen mengsels minimaal 5 gram suiker per 100 ml te bevatten. Dat is zinvolle informatie om mislukkingen te voorkomen. Ook staan er 'recepten' en tips voor milkshakes en frozen cocktails, met de aanbevolen hoeveelheid (sterke) drank.

Lees ook: Dit zijn dé BBQ-trends voor 2025: van oervuur tot slimme grills

©Saskia van Weert

Testperiode

Het testen ging goed en foutloos. Het is soms wel wat pielen om de slushi uit het kraantje te laten lopen. Als de aanvoer stokt, helpt het om het kraantje even dicht en weer open te doen. Bij stijf bevroren mengsels kan het nodig zijn om de temperatuur wat te verhogen (door een streepje minder te kiezen op het rechterdeel van het bedieningspaneel).

Toch zijn er ook wat kleine nadelen. De Ninja Slushi is vrij fors. Met een inhoud van 2,5 liter kun je wel zeven glazen per keer maken, wat handig is voor feestjes of gezinnen. Maar daar staat tegenover dat het apparaat flink wat aanrechtruimte inneemt. Daarnaast is de prijs aan de hoge kant. Dit is geen essentiële keukenmachine, maar een gadget – eentje die goed werkt en veel plezier oplevert, maar je moet er wel ruimte én budget voor hebben.

Conclusie

Alles bij elkaar is de Ninja Slushi een verrassend leuke aanvulling voor wie van zomerse drankjes houdt. Het apparaat is eenvoudig in gebruik, doet wat het belooft, en levert smaakvolle resultaten zonder gedoe. Niet iets wat iedereen dagelijks zal gebruiken, maar absoluut een aanrader voor gezinnen, feestjes of iedereen die graag zelf experimenteert met ijskoude combinaties. Het is geen onmisbaar keukenapparaat – maar wel een gadget die zijn plek weet te verdienen.

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we daarom binnen een bepaald thema naar zulke deals. Met een receiver voeg je supergoed geluid toe aan je woonkamer en met de juiste aangesloten speakers bereik je de mooiste surround audio voor de beste films, series en muziek. Wij zochten vijf mooie receivers voor je uit.

Voor goede audio hoef je niet altijd de hoofdprijs te betalen. Van verschillende bekende merken koop je een receiver geschikt voor surround geluid en voor een schappelijke prijs. Wij hebben er vijf voor je op een rijtje gezet.

Sony STR-DH590

Als je gewoon lekker film wilt kijken met stevig geluid, zonder meteen een halve maandhuur uit te geven, zit je met de STR-DH590 van Sony helemaal goed. Hij heeft 5.2-kanalen, dus genoeg voor een surroundopstelling zonder dat je je woonkamer hoeft te verbouwen. En de bluetooth-functionaliteit is ook handig; even snel je telefoon koppelen en je favoriete afspeellijst doorjassen, ideaal. Deze receiver kent verder geen gedoe met eindeloze menu's of apps die je eerst moet installeren. Alles voelt logisch aan en in deze prijsklasse presteert deze receiver erg goed.

🎬 Surround-configuratie: 5.2-kanaals

Marantz NR1510

De Marantz NR1510 is zo'n apparaat waarvan je niet meteen doorhebt hoeveel erin zit. Hij is slank, past makkelijk in je tv-meubel en oogt alsof hij geen vlieg kwaad doet, maar schijn bedriegt. Gooi er een film op of zet een concert aan, en je merkt meteen dat hij z'n mannetje staat. Vooral qua detail in het geluid – alles klinkt helder, van zachte achtergrondmuziek tot explosies in een actiefilm. Deze receiver heeft AirPlay 2, Spotify Connect en HDMI-ARC. Ook handig: hij heeft genoeg HDMI-ingangen voor je consoles, mediaspelers en wat je er verder nog aan wilt hangen. Het voelt allemaal gewoon doordacht en degelijk.

🎬 Surround-configuratie: 5.2-kanaals

Pioneer VSX-534

Deze VSX-534 van Pioneer is wat stoerder qua uiterlijk. Films komen echt tot leven, met een diepe bas en een lekker ruimtelijk effect. Zelfs bij gewoon tv-kijken geeft hij alles net wat meer pit. Wat opvalt, is hoe makkelijk alles ingesteld is. Je sluit je speakers aan, volgt het installatiestapje op het scherm, en je bent klaar. Geen urenlange handleidingen doorspitten. Hij ondersteunt ook Dolby Atmos, dus als je je setup uitbreidt met hoogtekanalen, haal je nog meer uit je luisterervaring.

🎬 Surround-configuratie: 5.2-kanaals

Denon AVR-X1800H

De Denon AVR-X1800H ondersteunt de nieuwste audioformaten, zoals Dolby Atmos en DTS\:X, en dat merk je direct als je een film aanzet. De explosies, stemmen, omgevingsgeluiden – het komt allemaal precies op de juiste plek. Echt een bioscoopgevoel thuis. Bedien je alles liever met je telefoon? Geen probleem. Alles werkt soepel via de app, en het verbinden met je netwerk is in een paar tellen geregeld. Als enige in dit overzicht heeft deze Denon 7.2-kanaals surroundgeluid.

🎬 Surround-configuratie: 7.2-kanaals

Onkyo TX-SR3100

Wat Onkyo met de TX-SR3100 laat zien, is dat je ook zonder tierelantijntjes een goede AV-receiver kunt hebben. Hij laat zien wat belangrijk is: degelijk geluid en een soepele bediening. Het is gewoon een no-nonsense apparaat waar je op kunt rekenen, of je nu een serie kijkt of een game speelt. Deze Onkyo ondersteunt Dolby Atmos en 4K-passthrough, wat hem ook toekomstbestendig maakt. Handig voor wanneer je later je tv of speakers upgradet – deze receiver kan het aan. Alles bij elkaar is het een betrouwbare receiver waar je jarenlang plezier van hebt, zonder dat je eerst een cursus AV-techniek hoeft te volgen.

🎬 Surround-configuratie: 5.2-kanaals