Als de houdbaarheidsdatum van uw computer is overschreden, zijn prestatieproblemen met moderne programma's niet te vermijden. In deze rubriek pakken we dit probleem bij de wortels aan. Deze keer leest u hoe u soepel (grote) filmbestanden afspeelt op een oudere computer of een trage netbook. Hiervoor gebruiken we alternatieven voor Windows Media Player en zetten we reusachtige mkv-bestanden om naar een kleiner formaat.

1. Basis

Filmbestanden zijn er in allerlei formaten. Bekend zijn avi, mov, mpeg en mvk. Voor de volledigheid moeten we het nog iets complexer maken: het ene avi-bestand is het andere niet (en dat geldt voor bijna alle formaten). Beeld en geluid zijn op een bepaalde manier gecodeerd in het avi-bestand. Om beeld en geluid goed weer te geven, dient uw computer te beschikken over de juiste codec. Bekende codecs voor beeld zijn DivX en Xvid. Ook bij het geluid spreken we van een codec. Het bekendste voorbeeld hiervan is mp3, de ongekroonde en zeer populaire standaard voor digitale muziekbestanden. Het beeld van een filmbestand kan bijvoorbeeld de Xvid-codec vereisen, het geluid de mp3-codec.

©PXimport

Om een filmbestand af te spelen, dient uw computer te beschikken over de juiste codec voor zowel beeld als geluid.

2. Windows Media Player

Als u films bekijkt op de computer, hebt u een afspeelprogramma nodig. Een bekend voorbeeld is Windows Media Player, dat op vrijwel alle Windows-computers aanwezig is. Het programma blinkt op weinig fronten uit, of beter gezegd: er zijn goede alternatieven die sneller werken en die minder problemen geven. Als Windows Media Player bijvoorbeeld een avi-bestand probeert af te spelen en de codec ontbreekt, zal het programma proberen de codec te downloaden. In veel gevallen resulteert dit in de foutmelding dat de codec niet beschikbaar is. Dit roept irritatie op omdat de codec wel degelijk eenvoudig kan worden geïnstalleerd. Omdat Windows Media Player veel functies aan boord heeft die u niet nodig hebt om een filmbestand weer te geven, vormt het programma vooral voor oudere computers een zware belasting.

©PXimport

Windows Media Player is aanwezig op vrijwel alle Windows-computers.

3. Codec-verzameling

Als een film wordt afgespeeld zonder dat u beeld ziet of geluid hoort, kunt u op zoek gaan naar de ontbrekende codec(s). Het is echter eenvoudiger om dit probleem zowel voor nu als voor toekomstige sessies aan te pakken. Hiermee voorkomt u dat u later bij een ander bestand opnieuw tegen hetzelfde euvel aanloopt. Het toverwoord is 'codec-verzameling'. In zo'n pakket zijn alle bekende en minder bekende codecs ondergebracht. U installeert het één keer en kunt voortaan alle filmbestanden afspelen die op uw computer staan of die u nog gaat downloaden. Zo'n verzameling heet een 'codec-pack' en zulke packs worden op tal van websites aangeboden. Het bekendste codec-pack is K-Lite Codec Pack en u vindt het op Codec Guide en Free-Codecs.com. Wees alert tijdens de installatie: sommige codec-verzamelingen proberen een extra werkbalk te installeren in uw webbrowser of passen uw homepage aan.

©PXimport

Download en installeer een codec-verzameling (pack) om problemen met beeld- en geluidweergave te verhelpen.

Wat voor bestand heb ik?

Windows verbergt standaard het bestandsachtervoegsel van bekende bestandstypen. Hierdoor wordt bijvoorbeeld het bestand filmpje.avi weergegeven in de verkenner als 'filmpje' (waarbij de .avi-toevoeging dus ontbreekt). U kunt de extensies eenvoudig tevoorschijn halen. Open in Windows XP Start / Configuratiescherm /Vormgeving en thema's / Mapopties. Klik op het tabblad Weergave en verwijder het vinkje bij Extensies voor bekende bestandstypen verbergen. In Windows 7 vindt u de mapopties via Start / Configuratiescherm / Vormgeving en persoonlijke instellingen. Vanaf u nu wordt in de verkenner de bestandsextensie van alle bestanden getoond. Dat is handig omdat u zo in één oogopslag ziet of u met een Word-, Excel- of filmbestand hebt te maken. Let op: als u de mapopties hebt aangepast, dient u extra alert te zijn bij het hernoemen van bestanden. Als u bijvoorbeeld de naam aanpast van het bestand werkstuk.doc naar werkstuk2011, weet Windows niet meer dat het hier om een Word-document gaat. De correcte nieuwe naam is in dit geval werkstuk2011.doc.

©PXimport

Pas de mapopties van Windows aan als u het achtervoegsel van een bestand wilt zien, bijvoorbeeld xls, doc, mkv of avi.

4. Alternatieve afspeelsoftware

Tijdens de installatie van een codec-verzameling wordt vaak ook een alternatief afspeelprogramma meegeleverd. Bekend is Windows Media Player Classic (MPC). Dit is een goed alternatief voor het standaard Windows Media Player-programma. U kunt Windows Media Player Classic ook apart installeren. Windows Media Player Classic (of een ander afspeelprogramma) kan gewoon naast Windows Media Player worden geïnstalleerd (meer hierover leest u in het kader 'Standaard-afspeelprogramma'). Als u meerdere afspeelprogramma's hebt geïnstalleerd, kunt u bijvoorbeeld een avi-bestand vanuit de verkenner afspelen met Windows Media Player Classic, ook als Windows Media Player Classic niet uw standaard-afspeelprogramma is. Klik met rechts op het betreffende bestand, kies Openen met en klik op Windows Media Player Classic.

©PXimport

Windows Media Player Classic is een veelgebruikt - en lichter - alternatief voor het standaardprogramma Windows Media Player.

5. VLC

Het videoafspeelprogramma VLC verdient een aparte vermelding. VLC heeft namelijk alle gangbare video/audio-codecs al aan boord. Deze hoeft u dus niet apart te installeren. Als u een zeer oude computer hebt, is het de vraag of VLC snel werkt en soepel draait. De enige manier om hier achter te komen is door het uit te proberen. Download en installeer zowel VLC als Windows Media Classic (al dan niet via met een codec-verzameling) en onderzoek welke van deze programma's het beste werkt op uw computer.

©PXimport

Het afspeelprogramma VLC behoeft geen aparte codec-installatie: alle gangbare codecs zijn standaard al aanwezig.

Standaard-afspeelprogramma

Windows is voor verschillende typen bestanden voorzien van een standaardprogramma. Zo weet Windows dat een .doc-bestand geopend dient te worden met MS Word. Voor filmbestanden (avi, mkv, mov, enzovoorr) zijn vaak meerdere programma's aanwezig op een computer. U kunt slechts één programma instellen als standaardprogramma. Dit is het programma dat geopend wordt op het moment dat u dubbelklikt op een avi- of ander bestand. Als u bijvoorbeeld met Windows Media Player Classic en VLC experimenteert, kan het standaardprogramma worden gewijzigd waar u net aan gewend bent. U kunt eenvoudig handmatig instellen welk programma het standaardprogramma moet worden. De eenvoudigste manier om dit in te stellen, is via de rechtermuistoets. Klik met rechts op een avi-bestand en kies Openen met. Er verschijnt nu een lijst met programma's die het avi-bestand kunnen openen. Kies bijvoorbeeld voor VLC als u het avi-bestand eenmalig met dit programma wilt openen. Kies voor Standaardprogramma selecteren als u het standaardprogramma voor avi-bestanden wilt wijzigen. Er verschijnt vervolgens een beperkte keuzelijst. U kunt eventueel het programma aanwijzen met de knop Bladeren. Zorg er voor dat het vinkje actief is bij Dit type bestand altijd met dit programma openen en bevestig met Ok.

©PXimport

Met het dialoogvenster Openen met kunt u zelf bepalen welk programma uw standaardprogramma wordt voor het openen van bijvoorbeeld een avi-bestand.

6. Informatie over video-indeling

Met MediaInfo komt u er eenvoudig achter welke codec u nodig hebt om een filmbestand af te spelen. Het programma ondersteunt alle bekende en minder bekende codecs en geeft uitgebreide informatie. Let er tijdens de installatie op dat u geen extra programma's installeert. Ten tijde van schrijven leverde de softwaremaker 'PC Speed Up' mee. Dit hebt u niet nodig om MediaInfo te gebruiken. U kunt MediaInfo opstarten en een filmbestand naar het MediaInfo-venster slepen. Eenvoudiger is het om de rechtermuistoets te gebruiken in de verkenner. Klik met rechts op een filmbestand en kies MediaInfo. MediaInfo toont algemene informatie over de inhoud van het filmbestand en de kwaliteitsinstellingen. Goede voorbeelden zijn de bitrate (aangeduid met Kbps) en resolutie, bijvoorbeeld 1280 x 720. Ook toont MediaInfo het aantal beelden per seconde (fps). Voor al deze onderdelen geldt: hoger is beter. De keerzijde van een hoge kwaliteit is dat het afspelen veel rekenkracht kost, waardoor op een oudere computer of een netbook haperingen optreden. In dit geval kunt u het filmbestand omzetten naar een lagere kwaliteit die wel correct wordt weergeven op uw computer. Meer hierover leest u in tip 9.

©PXimport

MediaInfo toont gedetailleerde informatie over de samenstelling van videobestanden.

7. HD afspelen

Gedownloade HD-films hebben een zeer goede kwaliteit, maar vooral oudere computers en netbooks hebben moeite met het afspelen ervan, waardoor het beeld en/of geluid hapert. Probeer een ander afspeelprogramma (MPC of VLC) en pas eventueel de instellingen aan. We bespreken hier als voorbeeld de aanpassing voor VLC. Open Extra / Voorkeuren en kies linksonder in beeld bij Opties weergeven voor Alles. Open Invoer codecs / Videocodecs / FFmpeg. Kies bij Loop-filter voor .264 decodering overslaan voor Alles. Plaats ook een vinkje bij Snelheidstrucjes toestaan en kies bij Coderen voor Kwaliteitsniveau rd. Een garantie dat films hiermee beter afspelen is er niet, maar het is het proberen waard!.

©PXimport

Pas de instellingen van VLC aan als u problemen hebt met het afspelen van HD-films.

Nederlandse taal in VLC

Als u VLC installeert, start het programma mogelijk op met de Engelse taal. Dit herkent u aan de basismenu's. Als u in de werkbalk naast Help het menu View aantreft in plaats van Weergave, is de Engelse taal actief. Hiermee is goed te werken, maar u kunt VLC ook eenvoudig Nederlandstalig maken. Klik op Tools / Preferences / Interface en kies bij Menus language voor Nederlands. Bevestig met Ok, sluit VLC af en start het programma opnieuw. De Nederlandse taal is nu geactiveerd.

©PXimport

Verander de taalinstellingen als u VLC in het Nederlands wilt gebruiken.

8. Ander formaat

Door de instellingen van uw afspeelsoftware aan te passen, is het soms mogelijk om filmbestanden van hoge kwaliteit toch weer te geven op een netbook of oudere computer. Vaak zijn de systeemprestaties echter dusdanig onder de maat dat het afspelen van een groot mkv-bestand simpelweg niet lukt. In dit geval kunt u de film mogelijk opnieuw downloaden in een kleiner DivX-formaat. Een andere optie is om het filmbestand zelf om te zetten naar bijvoorbeeld een compacter (en lichter) avi-bestand. Een van de beste programma's om dit voor elkaar te krijgen, is Freemake Video Converter. De keerzijde van het omzetten is dat het eenmalig veel tijd in beslag neemt om de indeling van een videobestand aan te passen. Als u een langzame computer hebt, kunt u deze 'rekenklus' dan ook het beste 's nachts laten uitvoeren.

©PXimport

Lukt het niet om een (HD-)filmbestand soepel af te spelen? Converteer het bestand naar een formaat waar uw computer wel mee om kan gaan.

9. Omzetten met Freemake

Freemake werkt met eenvoudige profielen om een zwaar mkv-bestand (of een andere video-indeling) eenvoudig om te zetten naar een lichtere variant. Hierdoor treedt kwaliteitsverlies op, maar daar staat tegenover dat de video wel goed afspeelt, zonder te haperen. Het originele mkv-bestand blijft daarbij intact. Start Freemake en sleep het mkv-bestand dat u wilt omzetten naar het Freemake-venster. Kies onder in beeld het uitvoerformaat. Gebruik bijvoorbeeld Naar AVI. Vervolgens dient u de gewenste indeling op te geven. Kies bij Voorkeuze voor TV kwaliteit. Freemake bewaart het avi-bestand in dezelfde map als het mkv-bronbestand. U kunt optioneel via Opslaan in een andere locatie kiezen. Klik op Converteren om het mkv-bestand om te zetten. Als u niet tevreden bent met de kwaliteit, kunt u Freemake opnieuw aan het werk zetten met een andere voorkeuze-instelling. Om lange wachttijden te voorkomen, kunt u het beste experimenteren met een klein mkv-bestand. Een episode uit een tv-serie is hier uitermate geschikt voor.

©PXimport

Gebruik Freemake om een groot HD-filmbestand om te zetten naar een 'beter behapbaar' avi-bestand met een lagere kwaliteit.

10. Dvd voor onderweg

Dvd-afspeelsoftware blijkt in de praktijk vaak te zwaar voor oudere computers. Op een netbook ontbreekt bovendien een fysieke dvd-speler waardoor het meenemen van dvd-films onmogelijk lijkt. Ook deze problemen kunt u tackelen met Freemake, door de dvd's die u wilt afspelen om te zetten naar een compact en licht avi-bestand. Als uw computer geen dvd-speler heeft, kunt u deze tip uitvoeren op een ander systeem en het videobestand via een usb-stick overhevelen naar bijvoorbeeld uw netbook. Plaats een onbeveiligde dvd in de dvd-speler/brander. Start Freemake, klik op de knop +DVD en wijs de dvd-schijf aan. Selecteer de dvd-onderdelen die u wilt omzetten naar avi en klik op Naar AVI, zoals besproken bij de vorige tip.

©PXimport

Freemake kan dvd's omzetten naar een avi-bestand, zodat u ook zonder dvd-speler kunt genieten van uw films.

11. Mkv met ondertiteling

De hoge kwaliteit van mkv-bestanden zorgt op oudere computers voor prestatieproblemen. Een van de voordelen van de mkv-indeling is dat de ondertiteling vaak al is ingebakken, soms zelfs in meerdere talen. Als het mkv-bestand correct afspeelt op uw computer, kunt u in VLC de ondertiteling kiezen via het menu Video / Ondertitelspoor. Voor alle andere filmbestanden, bijvoorbeeld een avi-film, zult u zelf op zoek moeten naar de juiste ondertiteling. Uitzondering zijn slechte filmkopieën waarbij de ondertiteling 'hard' in de film is gecodeerd. Bij OpenSubtitles.org en NLOndertitels.com vindt u grote archieven met ondertitelingbestanden. Sommige films hebben meer dan één ondertitelingbestand. Dit kan te maken hebben met revisies, maar meestal werkt slechts één bestand correct met de film die u hebt gedownload. Omdat de bestanden zeer klein zijn, kunt u het beste meerdere versies downloaden en uitproberen.

©PXimport

Geen ondertiteling bij het avi-bestand? Bij www.opensubtitles.org vindt u een grote collectie in meerdere talen.

12. Ondertiteling toepassen

Een bestand met ondertiteling heeft vaak de bestandextensie .srt. Als u wilt dat de afspeelsoftware de ondertiteling automatisch weergeeft, dient u het srt-bestand in dezelfde map als de film te bewaren. Ook de bestandsnaam van de srt dient overeen te komen met de bestandsnaam van het filmbestand. Als het filmbestand de naam Colombiana-2011.avi heeft en u haalt hier de ondertiteling van binnen, dan kan deze bijvoorbeeld de bestandsnaam Colombiana.2011.XViD-REBORN.srt hebben. Klik met rechts op het srt-bestand en kies Naam aanpassen. Geef het srt-bestand nu de naam Colombiana-2011.srt en start de film opnieuw met uw afspeelsoftware. Als het goed is, wordt de ondertiteling automatisch weergegeven. Als dit niet het geval is, dient u de ondertiteling handmatig te laden. In Windows Media Player Classic kiest u voor File / Load subtitle (ondertiteling laden). In VLC vindt u dezelfde optie via het menu Video / Ondertitelspoor / Bestand openen. Loopt de ondertiteling niet synchroon met het beeld? Dan hebt u last van 'lip-sync'-problemen en waarschijnlijk de verkeerde ondertiteling gedownload. Download een andere str-bestand en probeer uit of dit soelaas biedt. Het is mogelijk om de 'lip-sync' handmatig bij te stellen in uw afspeelsoftware, maar meestal zorgt dit voor meer frustratie, omdat het probleem dan bijvoorbeeld na een half uur weer opnieuw kan optreden.

©PXimport

Geef het str-bestand met de ondertiteling dezelfde naam als het avi-filmbestand.

Mediabestanden, zoals foto’s, audio en diverse documenten, bevatten vaak extra informatie over het bestand zelf, de zogeheten metadata. Niet al die gegevens hoeven natuurlijk voor iedereen leesbaar te zijn. Hoe pas je die gegevens aan, en kun je ze ook helemaal verwijderen?

Metadata betekent letterlijk gegevens over gegevens. Het gaat namelijk om informatie die iets over het bestand zelf zegt, maar geen deel uitmaakt van de hoofdinhoud. Bij foto’s kan dit bijvoorbeeld de opnamedatum zijn, maar ook de locatie, cameramodel en instellingen. Muziekbestanden bevatten dan weer gegevens zoals titel, artiest, album, jaartal, albumhoes en songteksten. In video’s vind je informatie terug zoals gebruikte software, resolutie en lengte. Ook in pdf’s en Office-documenten als pdf zitten vaak extra data, zoals auteursnaam, aanmaakdatum en revisies.

Metadata zijn vaak erg handig. Je kunt je vakantiefoto’s bijvoorbeeld automatisch sorteren op locatie of datum, en als fotoliefhebber kun je instellingen zoals iso of sluitertijd analyseren. In muziekbestanden toont je mediaspeler alle informatie in de afspeellijst (inclusief gesynchroniseerde lyrics) en kun je snel tracks per genre of jaar terugvinden. Bij documenten zie je naast de auteur onder meer ook wanneer het bestand is aangemaakt en welke revisies zijn doorgevoerd.

Waarom bewerken?

Metadata zijn dus zeker handig, maar soms bevatten ze informatie die je liever niet deelt of die simpelweg niet klopt. Denk aan foto’s die je online plaatst: je wilt dan meestal geen locatiegegevens meegeven zoals je thuisadres. En misschien ook liever niet welk toestel je gebruikt of dat je bewerkingen hebt uitgevoerd. Anderzijds wil je voor archiveringsdoelen misschien nog trefwoorden toevoegen of locatiegegevens invoeren bij foto’s die je binnenshuis nam.

In veel muziekbestanden zitten onjuiste tags, zoals verkeerd gespelde album- of artiestnamen. Of je wilt ontbrekende albumhoezen of lyrics aanvullen, of extra tags toevoegen om je collectie beter te structureren per jaar, genre of tracknummer.Bij documenten kan het juist gaan om het verbergen van de auteur of doorgevoerde aanpassingen, of om het wissen van revisies met gevoelige inhoud. Soms wil je ook bepaalde metadata eenduidiger gebruiken in meerdere bestanden, bijvoorbeeld voor professionele doeleinden.

Locatiegegevens in foto's

Laten we starten met foto’s en in het bijzonder met locatiegegevens, want deze kunnen voor veel gebruikers belangrijk zijn. De kans is groot dat je smartphone deze informatie standaard bewaart bij elke foto. Je kunt dit controleren en aanpassen. Op Android open je de camera-app, tik je op het tandwielpictogram voor Instellingen, zoek je naar Locatie opslaan, GPS-tags of Geotagging en schakel je de functie uit. Op sommige toestellen kun je ook instellen dat telkens eerst om je toestemming wordt gevraagd.

Op een iPhone open je Instellingen en ga je naar Privacy en beveiliging. Tik op Locatievoorzieningen, scrol naar Camera en kies Nooit of Vraag volgende keer of wanneer ik deel, om telkens zelf te beslissen.

Bij de meeste digitale fotocamera’s werkt het net zo. Ze gebruiken een gps-module of bluetooth met je smartphone om locatiegegevens toe te voegen. Via het menu kun je deze functie ook hier uitschakelen.

Locatie aanpassen

Sommige apps en diensten verwijderen locatiegegevens automatisch uit foto’s. WhatsApp bijvoorbeeld stript standaard alle metadata. Toch is het veiliger om gevoelige informatie vooraf zelf te wissen. Op een iPhone doe je dat vanuit de Foto’s-app: selecteer de foto, tik op het info-icoon of veeg omhoog. Je ziet een kaart met locatie, en via Pas aan kun je de locatie wijzigen of instellen op Geen locatie. Met Voeg een locatie toe kun je ook zelf gegevens toevoegen. Op Android is dit wat lastiger. Google Foto’s biedt geen optie om locatiegegevens te verwijderen of aan te passen als die al in de EXIF-metadata zitten. Zelf locatiegegevens toevoegen kan wel, maar slechts beperkt. Externe apps bieden dan meer mogelijkheden.

Photo Metadata Remover geeft je de mogelijkheid om een of meerdere foto’s tegelijk te strippen van locatie en andere metadata. Je kiest de bronmap en de doellocatie voor de opgeschoonde bestanden. Wil je metadata wijzigen in plaats van verwijderen, dan gebruik je een gratis app als Photo EXIF Editor - Metadata. Open een fotomap, selecteer een foto en je ziet een reeks EXIF-tags, zoals Geolocation, Captured time, Aperture en Exposure time. Tik op een tag om deze aan te passen. Bij Geolocation krijg je een kaart te zien waarop je een nieuwe locatie aanduidt, die je bevestigt met het vinkje en het diskette-icoontje.

Losse bestanden in XnView

Het is prettiger om de metadata van je foto’s op je pc te bewerken. In beperkte mate kan dat via Verkenner: klik met rechts op een foto, kies Eigenschappen, open het tabblad Details en beweeg je muis over de kolom Waarde om te zien welke items je kunt aanpassen. Voor meer mogelijkheden zijn er gratis externe tools beschikbaar. We denken bijvoorbeeld aan de uitgebreide opdrachtregeltool ExifTool, de flexibele fotobeheerder XnView MP of het Adobe Lightroom-alternatief darktable.Hier focussen we op de handigste functies binnen XnView MP. Start de tool (ook als portable versie beschikbaar) en open een foto via het menu Bestand of de ingebouwde bestandsbrowser. Icoontjes op de miniatuur tonen welke metadata aanwezig zijn (xmp, ipct-iim en exif). Helemaal onderaan vind je het tabblad Info met de metadata op aparte tabbladen. Op het tabblad Kaart bekijk je de locatie. Controleer in het menu Beeld of alle gewenste opties bij Info panelen zijn aangevinkt.

In het menu Metagegevens kies je bij Opschonen welke soorten metadata je wilt verwijderen. Andere opties, die geen verdere toelichting behoeven, zijn GPS-gegevens bewerken en Tijdstempel wijzigen. Met IPTC bewerken en XMP bewerken pas je metadata aan via meerdere tabbladen. Klik hier op Schrijven om je wijzigingen toe te passen. In het Info-paneel zul je merken dat veel aanpassingen tegelijk op zowel ITPC-IIM- als XMP-niveau doorgevoerd worden.

Batch-aanpassingen in XnView

Met XnView MP kun je metadata ook in meerdere foto’s tegelijk aanpassen of verwijderen. Open Hulpmiddelen / Reeks converteren (Ctrl+U) en voeg bestanden of een hele map toe met Bestanden toevoegen of Map toevoegen. Ga daarna naar het tabblad Acties, klik op Actie toevoegen, kies Metagegevens en selecteer een optie als IPTC-IMM/XMP, Metagegevens wissen of XMP. We gaan even uit van deze laatste. Vul de tagvelden die verschijnen naar wens in.

Op het tabblad Uitvoer bepaal je waar de gewijzigde bestanden terechtkomen (dit hoeft zeker niet de bronmap te zijn). Bevestig met Converteren om de aangepaste metadata op te slaan in de geselecteerde foto’s. Je controleert dit via het Info-paneel op het tabblad XMP (onder meer bij het onderdeel dc). Op vergelijkbare manier kun je ook IPTC-IIM-metadata aan meerdere foto’s toevoegen of aanpassen.

Metadata in audio

Net als bij foto’s kunnen ook audiobestanden metadata opslaan, in verschillende headers en op uiteenlopende manieren. Het bekendste formaat is ID3 (voornamelijk bij mp3), met informatie als titel, artiest, album, genre en jaar. De latere versie, ID3v2, ondersteunt ook songteksten, albumhoezen en eigen velden. Andere populaire formaten zijn APE en Vorbis Comments, onder meer gebruikt bij FLAC- en OGG-bestanden.

Zoals eerder genoemd zijn er verschillende praktische redenen om metadata in audiobestanden aan te passen of toe te voegen. Twee uitstekende en gratis tools hiervoor zijn TagScanner en Mp3tag. We nemen deze laatste als voorbeeld. Laat je niet afschrikken door de naam: de tool ondersteunt verschillende audio- en metadataformaten, waaronder de drie hierboven genoemde.

Losse bestanden in Mp3tag

Download en installeer Mp3tag onder Windows (eventueel als portable versie) en start de app. Sleep een audiobestand naar het hoofdvenster en selecteer het. In het linkerdeelvenster zie je de metadata zoals Titel, Artiest, Album en Jaar. In de kolom Tag verneem je het type metadata, bijvoorbeeld Vorbis Comment, ID3v2.4 of APE. Je past de metadata aan door in een tagveld te klikken en de inhoud te wijzigen of aan te vullen. Klik met rechts op het veld met het cd-icoon, kies Cover toevoegen en verwijs naar een geschikte afbeelding. Gebruik Bestand / Tag opslaan (Ctrl+S) om je wijzigingen te bewaren.

Je kunt ook metadata ophalen via online databases. Mp3tag ondersteunt standaard drie bronnen: freedb (of beter: opvolger gnudb, aangezien freedb niet langer operationeel is), Discogs en MusicBrainz. Deze opties vind je in het menu Tagbronnen. Bij het eerste gebruik van Discogs meld je je aan met een gratis account en autoriseer je Mp3tag met een code. Voor MusicBrainz en freedb is dat niet nodig, al vul je voor freedb wel bij voorkeur een (willekeurig) e-mailadres in via Bestand / Opties bij Tagbronnen / Freedb (de overige gegevens kun je ongewijzigd laten). Je kunt nu allerlei metadata, inclusief coverart, opvragen via deze bronnen.

Batch-aanpassingen in Mp3tag

Soms wil je metadata van meerdere muziekbestanden tegelijk aanpassen of toevoegen, bijvoorbeeld nummers van dezelfde cd. Dat kan ook in Mp3tag: sleep een map met nummers naar het hoofdvenster of open die via Bestand / Map toevoegen. Selecteer de bestanden die je tegelijk wilt aanpassen; met Ctrl+A selecteer je alles. In het linkerdeelvenster verschijnt dan standaard <houden> bij tagvelden die al ingevuld zijn. Laat je <houden> staan, dan wijzigt Mp3tag dat veld niet. Klik je op het pijlknopje, dan kun je <wissen> kiezen om het veld te legen, een bestaande tag selecteren of zelf iets invoeren. Bevestig ook hier met Ctrl+S om je wijzigingen op te slaan.

Je kunt metadata ook automatisch laten invullen op basis van bestandsnamen. Die bevatten soms bruikbare informatie terwijl de metatags zelf leeg zijn. Selecteer de juiste bestanden en kies Converteren / Bestandsnaam - Tag. Pas het veld Formattering aan zodat het overeenkomt met de structuur van je bestandsnamen, bijvoorbeeld %track% - %artist% - %title%. Onderaan zie je de overeenkomende tags. Klik op Voorbeeld en bevestig met OK. Het omgekeerde kan trouwens ook, via Tag - Bestandsnaam.

Metadata in documenten

Niet alleen mediabestanden bevatten metadata, dit geldt net zo goed voor ‘gewone’ documenten. Deze informatie kan bijvoorbeeld handig zijn bij het ordenen, zoals op auteur of trefwoorden, en bij het archiveren en zoeken. We beperken ons hier tot twee populaire formaten: pdf en docx. Om de metadata van een pdf te bekijken, open je die in een gratis applicatie als Adobe Acrobat Reader. Klik met rechts op het document en kies Document properties (Ctrl+D). Op het tabblad Description kun je tags invullen zoals Title, Author, Subject en Keywords.

Voor docx-bestanden kun je Verkenner gebruiken: klik met rechts op het bestand, kies Eigenschappen en blader op het tabblad Details door de metadata. Je kunt dit uiteraard ook rechtstreeks in Microsoft Word doen: open het document, ga naar Bestand, kies Info en klik op Alle eigenschappen weergeven.

Documenten bewerken

Bij docx-bestanden kun je metadata niet alleen bekijken, maar vaak ook aanpassen, zowel via Verkenner als in Word. Beweeg je muiscursor over een veld en verschijnt er een kader, dan kun je de inhoud wijzigen of wissen. Wil je meerdere metadata tegelijk verwijderen, dan kies je beter een andere aanpak. Dit kan via het tabblad

Details in het eigenschappenvenster van het bestand. Klik onderaan op Eigenschappen en persoonlijke gegevens verwijderen. In het dialoogvenster staat standaard ingesteld dat er een kopie wordt gemaakt zonder eigenschappen, maar je kunt ook de optie De volgende eigenschappen uit dit bestand verwijderen kiezen. Vink dan de gewenste metadata aan of klik op Alles selecteren, en bevestig met OK.

Je kunt ook bewerken vanuit Word: ga naar Bestand, kies Info en klik op Controleren op problemen / Document controleren. Laat alle onderdelen aangevinkt en klik op Controleren. Vervolgens kies je Alles verwijderen bij de onderdelen die je uit het document wilt halen. Rond af met Sluiten.

PDF-bestanden bewerken

Voor het gratis bewerken van metadata in een pdf-bestand gebruik je bijvoorbeeld PDF24 Creator. Start de tool na installatie. In de toolbox onderaan zie je onder meer de knoppen Remove PDFMetadata en Edit PDF metadata. Sleep een of meerdere pdf’s naar het venster. Met de eerste knop verwijder je alle metadata in één keer, met de tweede pas je velden aan zoals Title, Author, Subject en Keywords. Je kunt hiermee helaas geen eigen metadata toevoegen.

Dat kan wel met een zeldzame gratis (online-)tool zoals Sejda. Klik op Change metadata (ook Remove all metadata is hier beschikbaar), vul de gewenste velden in of klik op + Add new field, en geef een naam en waarde op. Bevestig met Add Field en Update PDF Metadata, en download de aangepaste pdf. Je kunt deze eigen velden bekijken met Acrobat Reader, via Document properties op het tabblad Custom.

De Philips Hue Bridge Pro volgt de tien jaar oude Bridge op en doet dat met verve. Het apparaat biedt nieuwe functies en is toekomstbestendig, wat hem boeiend maakt voor bestaande én nieuwe Philips Hue-gebruikers. In deze review leggen we je uit waarom.

Als je thuis slimme verlichting van Philips Hue hebt, is de kans groot dat je gebruikmaakt van de witte Hue Bridge. Dit kleine kastje verbindt met je lampen en bijbehorende accessoires en stelt je in staat om de verlichting ook te bedienen als het internet even is uitgevallen. Na een decennium is er nu een Bridge Pro, goed te herkennen aan zijn zwarte ontwerp. De Bridge Pro kost 90 euro, waar de reguliere Bridge (versie 2.1) circa 50 euro kost. Ja, dat is een relatief forse meerprijs, maar als je het systeem tien jaar wilt gebruiken juist weer een kleine extra investering.

©Rens Blom

Veel meer lampen

De Bridge Pro biedt belangrijke voordelen ten opzichte van de normale Bridge, zowel voor bestaande als nieuwe gebruikers. Zo kun je hem nog steeds via ethernet gebruiken, maar is dat niet verplicht. Er is namelijk ook - nieuw - wifi-ondersteuning. De voeding is bovendien geen specifieke stroomkabel meer, maar een usb-c-kabel. Die kun je eenvoudiger vervangen.

©Rens Blom

De belangrijkste vernieuwing? Een compleet nieuwe processor, meer werkgeheugen en meer opslagcapaciteit, waardoor de Hue Bridge Pro veel krachtiger is dan zijn voorganger. Dat is geen mooie marketingpraat, maar goed zichtbaar aan het totaal aantal gadgets dat de bridge kan aansturen. Bij de reguliere Bridge zijn dat 50 lampen en 12 accessoires (zoals draadloze afstandsbedieningen), waar de Bridge Pro 150 lampen en 50 accessoires ondersteunt. Heb je een huis (en misschien ook tuin) vol Hue-producten, dan loop je bij de normale Bridge waarschijnlijk (snel) tegen de limieten aan. Bij de Bridge Pro moet je daar echt je best voor doen.

Je kunt met de Bridge Pro ook veel meer scènes (500) opslaan in de Hue-app dan met de normale Bridge (200), wat voor sommigen handig zal zijn. De Bridge Pro biedt ook nieuwe optionele foefjes, zoals je lampen inzetten als bewegingssensoren om je te attenderen bij beweging in bepaalde kamers. Ook is de Bridge Pro standaard geschikt voor Matter, het nieuwe smarthomeprotocol waar veel merken ondersteuning voor bieden.

©Rens Blom

Overzetten is zo gebeurd

Van oude technologie naar nieuwe technologie overstappen kan soms frustrerend zijn, maar dat geldt zeker niet wanneer je de Bridge verruilt voor de Bridge Pro. De stappen in de Philips Hue-app zijn duidelijk en wij waren binnen tien minuten klaar, waarna de app op de achtergrond veertig minuten nodig had voor de echte migratie.

Al onze instellingen zijn behouden, de accessoires en lampen zijn overgezet en de reguliere Bridge mag na tien jaar met pensioen. Begin je pas met Philips Hue, dan stel je de Bridge Pro vanzelfsprekend in als je eerste bridge. Ook dat is een fluitje van een cent.

©Rens Blom

Conclusie: Philips Hue Bridge Pro kopen?

De Philips Hue Bridge Pro is naar onze mening dé bridge om te kopen als je start met Philips Hue. Heb je nu de normale Bridge, dan biedt de Pro-versie zo veel verbeteringen dat wij het (op termijn) upgraden de eenmalige investering waard vinden.