Als de houdbaarheidsdatum van uw computer is overschreden, zijn prestatieproblemen met moderne programma's niet te vermijden. In deze rubriek pakken we dit probleem bij de wortels aan. Deze keer leest u hoe u soepel (grote) filmbestanden afspeelt op een oudere computer of een trage netbook. Hiervoor gebruiken we alternatieven voor Windows Media Player en zetten we reusachtige mkv-bestanden om naar een kleiner formaat.

1. Basis

Filmbestanden zijn er in allerlei formaten. Bekend zijn avi, mov, mpeg en mvk. Voor de volledigheid moeten we het nog iets complexer maken: het ene avi-bestand is het andere niet (en dat geldt voor bijna alle formaten). Beeld en geluid zijn op een bepaalde manier gecodeerd in het avi-bestand. Om beeld en geluid goed weer te geven, dient uw computer te beschikken over de juiste codec. Bekende codecs voor beeld zijn DivX en Xvid. Ook bij het geluid spreken we van een codec. Het bekendste voorbeeld hiervan is mp3, de ongekroonde en zeer populaire standaard voor digitale muziekbestanden. Het beeld van een filmbestand kan bijvoorbeeld de Xvid-codec vereisen, het geluid de mp3-codec.

©PXimport

Om een filmbestand af te spelen, dient uw computer te beschikken over de juiste codec voor zowel beeld als geluid.

2. Windows Media Player

Als u films bekijkt op de computer, hebt u een afspeelprogramma nodig. Een bekend voorbeeld is Windows Media Player, dat op vrijwel alle Windows-computers aanwezig is. Het programma blinkt op weinig fronten uit, of beter gezegd: er zijn goede alternatieven die sneller werken en die minder problemen geven. Als Windows Media Player bijvoorbeeld een avi-bestand probeert af te spelen en de codec ontbreekt, zal het programma proberen de codec te downloaden. In veel gevallen resulteert dit in de foutmelding dat de codec niet beschikbaar is. Dit roept irritatie op omdat de codec wel degelijk eenvoudig kan worden geïnstalleerd. Omdat Windows Media Player veel functies aan boord heeft die u niet nodig hebt om een filmbestand weer te geven, vormt het programma vooral voor oudere computers een zware belasting.

©PXimport

Windows Media Player is aanwezig op vrijwel alle Windows-computers.

3. Codec-verzameling

Als een film wordt afgespeeld zonder dat u beeld ziet of geluid hoort, kunt u op zoek gaan naar de ontbrekende codec(s). Het is echter eenvoudiger om dit probleem zowel voor nu als voor toekomstige sessies aan te pakken. Hiermee voorkomt u dat u later bij een ander bestand opnieuw tegen hetzelfde euvel aanloopt. Het toverwoord is 'codec-verzameling'. In zo'n pakket zijn alle bekende en minder bekende codecs ondergebracht. U installeert het één keer en kunt voortaan alle filmbestanden afspelen die op uw computer staan of die u nog gaat downloaden. Zo'n verzameling heet een 'codec-pack' en zulke packs worden op tal van websites aangeboden. Het bekendste codec-pack is K-Lite Codec Pack en u vindt het op Codec Guide en Free-Codecs.com. Wees alert tijdens de installatie: sommige codec-verzamelingen proberen een extra werkbalk te installeren in uw webbrowser of passen uw homepage aan.

©PXimport

Download en installeer een codec-verzameling (pack) om problemen met beeld- en geluidweergave te verhelpen.

Wat voor bestand heb ik?

Windows verbergt standaard het bestandsachtervoegsel van bekende bestandstypen. Hierdoor wordt bijvoorbeeld het bestand filmpje.avi weergegeven in de verkenner als 'filmpje' (waarbij de .avi-toevoeging dus ontbreekt). U kunt de extensies eenvoudig tevoorschijn halen. Open in Windows XP Start / Configuratiescherm /Vormgeving en thema's / Mapopties. Klik op het tabblad Weergave en verwijder het vinkje bij Extensies voor bekende bestandstypen verbergen. In Windows 7 vindt u de mapopties via Start / Configuratiescherm / Vormgeving en persoonlijke instellingen. Vanaf u nu wordt in de verkenner de bestandsextensie van alle bestanden getoond. Dat is handig omdat u zo in één oogopslag ziet of u met een Word-, Excel- of filmbestand hebt te maken. Let op: als u de mapopties hebt aangepast, dient u extra alert te zijn bij het hernoemen van bestanden. Als u bijvoorbeeld de naam aanpast van het bestand werkstuk.doc naar werkstuk2011, weet Windows niet meer dat het hier om een Word-document gaat. De correcte nieuwe naam is in dit geval werkstuk2011.doc.

©PXimport

Pas de mapopties van Windows aan als u het achtervoegsel van een bestand wilt zien, bijvoorbeeld xls, doc, mkv of avi.

4. Alternatieve afspeelsoftware

Tijdens de installatie van een codec-verzameling wordt vaak ook een alternatief afspeelprogramma meegeleverd. Bekend is Windows Media Player Classic (MPC). Dit is een goed alternatief voor het standaard Windows Media Player-programma. U kunt Windows Media Player Classic ook apart installeren. Windows Media Player Classic (of een ander afspeelprogramma) kan gewoon naast Windows Media Player worden geïnstalleerd (meer hierover leest u in het kader 'Standaard-afspeelprogramma'). Als u meerdere afspeelprogramma's hebt geïnstalleerd, kunt u bijvoorbeeld een avi-bestand vanuit de verkenner afspelen met Windows Media Player Classic, ook als Windows Media Player Classic niet uw standaard-afspeelprogramma is. Klik met rechts op het betreffende bestand, kies Openen met en klik op Windows Media Player Classic.

©PXimport

Windows Media Player Classic is een veelgebruikt - en lichter - alternatief voor het standaardprogramma Windows Media Player.

5. VLC

Het videoafspeelprogramma VLC verdient een aparte vermelding. VLC heeft namelijk alle gangbare video/audio-codecs al aan boord. Deze hoeft u dus niet apart te installeren. Als u een zeer oude computer hebt, is het de vraag of VLC snel werkt en soepel draait. De enige manier om hier achter te komen is door het uit te proberen. Download en installeer zowel VLC als Windows Media Classic (al dan niet via met een codec-verzameling) en onderzoek welke van deze programma's het beste werkt op uw computer.

©PXimport

Het afspeelprogramma VLC behoeft geen aparte codec-installatie: alle gangbare codecs zijn standaard al aanwezig.

Standaard-afspeelprogramma

Windows is voor verschillende typen bestanden voorzien van een standaardprogramma. Zo weet Windows dat een .doc-bestand geopend dient te worden met MS Word. Voor filmbestanden (avi, mkv, mov, enzovoorr) zijn vaak meerdere programma's aanwezig op een computer. U kunt slechts één programma instellen als standaardprogramma. Dit is het programma dat geopend wordt op het moment dat u dubbelklikt op een avi- of ander bestand. Als u bijvoorbeeld met Windows Media Player Classic en VLC experimenteert, kan het standaardprogramma worden gewijzigd waar u net aan gewend bent. U kunt eenvoudig handmatig instellen welk programma het standaardprogramma moet worden. De eenvoudigste manier om dit in te stellen, is via de rechtermuistoets. Klik met rechts op een avi-bestand en kies Openen met. Er verschijnt nu een lijst met programma's die het avi-bestand kunnen openen. Kies bijvoorbeeld voor VLC als u het avi-bestand eenmalig met dit programma wilt openen. Kies voor Standaardprogramma selecteren als u het standaardprogramma voor avi-bestanden wilt wijzigen. Er verschijnt vervolgens een beperkte keuzelijst. U kunt eventueel het programma aanwijzen met de knop Bladeren. Zorg er voor dat het vinkje actief is bij Dit type bestand altijd met dit programma openen en bevestig met Ok.

©PXimport

Met het dialoogvenster Openen met kunt u zelf bepalen welk programma uw standaardprogramma wordt voor het openen van bijvoorbeeld een avi-bestand.

6. Informatie over video-indeling

Met MediaInfo komt u er eenvoudig achter welke codec u nodig hebt om een filmbestand af te spelen. Het programma ondersteunt alle bekende en minder bekende codecs en geeft uitgebreide informatie. Let er tijdens de installatie op dat u geen extra programma's installeert. Ten tijde van schrijven leverde de softwaremaker 'PC Speed Up' mee. Dit hebt u niet nodig om MediaInfo te gebruiken. U kunt MediaInfo opstarten en een filmbestand naar het MediaInfo-venster slepen. Eenvoudiger is het om de rechtermuistoets te gebruiken in de verkenner. Klik met rechts op een filmbestand en kies MediaInfo. MediaInfo toont algemene informatie over de inhoud van het filmbestand en de kwaliteitsinstellingen. Goede voorbeelden zijn de bitrate (aangeduid met Kbps) en resolutie, bijvoorbeeld 1280 x 720. Ook toont MediaInfo het aantal beelden per seconde (fps). Voor al deze onderdelen geldt: hoger is beter. De keerzijde van een hoge kwaliteit is dat het afspelen veel rekenkracht kost, waardoor op een oudere computer of een netbook haperingen optreden. In dit geval kunt u het filmbestand omzetten naar een lagere kwaliteit die wel correct wordt weergeven op uw computer. Meer hierover leest u in tip 9.

©PXimport

MediaInfo toont gedetailleerde informatie over de samenstelling van videobestanden.

7. HD afspelen

Gedownloade HD-films hebben een zeer goede kwaliteit, maar vooral oudere computers en netbooks hebben moeite met het afspelen ervan, waardoor het beeld en/of geluid hapert. Probeer een ander afspeelprogramma (MPC of VLC) en pas eventueel de instellingen aan. We bespreken hier als voorbeeld de aanpassing voor VLC. Open Extra / Voorkeuren en kies linksonder in beeld bij Opties weergeven voor Alles. Open Invoer codecs / Videocodecs / FFmpeg. Kies bij Loop-filter voor .264 decodering overslaan voor Alles. Plaats ook een vinkje bij Snelheidstrucjes toestaan en kies bij Coderen voor Kwaliteitsniveau rd. Een garantie dat films hiermee beter afspelen is er niet, maar het is het proberen waard!.

©PXimport

Pas de instellingen van VLC aan als u problemen hebt met het afspelen van HD-films.

Nederlandse taal in VLC

Als u VLC installeert, start het programma mogelijk op met de Engelse taal. Dit herkent u aan de basismenu's. Als u in de werkbalk naast Help het menu View aantreft in plaats van Weergave, is de Engelse taal actief. Hiermee is goed te werken, maar u kunt VLC ook eenvoudig Nederlandstalig maken. Klik op Tools / Preferences / Interface en kies bij Menus language voor Nederlands. Bevestig met Ok, sluit VLC af en start het programma opnieuw. De Nederlandse taal is nu geactiveerd.

©PXimport

Verander de taalinstellingen als u VLC in het Nederlands wilt gebruiken.

8. Ander formaat

Door de instellingen van uw afspeelsoftware aan te passen, is het soms mogelijk om filmbestanden van hoge kwaliteit toch weer te geven op een netbook of oudere computer. Vaak zijn de systeemprestaties echter dusdanig onder de maat dat het afspelen van een groot mkv-bestand simpelweg niet lukt. In dit geval kunt u de film mogelijk opnieuw downloaden in een kleiner DivX-formaat. Een andere optie is om het filmbestand zelf om te zetten naar bijvoorbeeld een compacter (en lichter) avi-bestand. Een van de beste programma's om dit voor elkaar te krijgen, is Freemake Video Converter. De keerzijde van het omzetten is dat het eenmalig veel tijd in beslag neemt om de indeling van een videobestand aan te passen. Als u een langzame computer hebt, kunt u deze 'rekenklus' dan ook het beste 's nachts laten uitvoeren.

©PXimport

Lukt het niet om een (HD-)filmbestand soepel af te spelen? Converteer het bestand naar een formaat waar uw computer wel mee om kan gaan.

9. Omzetten met Freemake

Freemake werkt met eenvoudige profielen om een zwaar mkv-bestand (of een andere video-indeling) eenvoudig om te zetten naar een lichtere variant. Hierdoor treedt kwaliteitsverlies op, maar daar staat tegenover dat de video wel goed afspeelt, zonder te haperen. Het originele mkv-bestand blijft daarbij intact. Start Freemake en sleep het mkv-bestand dat u wilt omzetten naar het Freemake-venster. Kies onder in beeld het uitvoerformaat. Gebruik bijvoorbeeld Naar AVI. Vervolgens dient u de gewenste indeling op te geven. Kies bij Voorkeuze voor TV kwaliteit. Freemake bewaart het avi-bestand in dezelfde map als het mkv-bronbestand. U kunt optioneel via Opslaan in een andere locatie kiezen. Klik op Converteren om het mkv-bestand om te zetten. Als u niet tevreden bent met de kwaliteit, kunt u Freemake opnieuw aan het werk zetten met een andere voorkeuze-instelling. Om lange wachttijden te voorkomen, kunt u het beste experimenteren met een klein mkv-bestand. Een episode uit een tv-serie is hier uitermate geschikt voor.

©PXimport

Gebruik Freemake om een groot HD-filmbestand om te zetten naar een 'beter behapbaar' avi-bestand met een lagere kwaliteit.

10. Dvd voor onderweg

Dvd-afspeelsoftware blijkt in de praktijk vaak te zwaar voor oudere computers. Op een netbook ontbreekt bovendien een fysieke dvd-speler waardoor het meenemen van dvd-films onmogelijk lijkt. Ook deze problemen kunt u tackelen met Freemake, door de dvd's die u wilt afspelen om te zetten naar een compact en licht avi-bestand. Als uw computer geen dvd-speler heeft, kunt u deze tip uitvoeren op een ander systeem en het videobestand via een usb-stick overhevelen naar bijvoorbeeld uw netbook. Plaats een onbeveiligde dvd in de dvd-speler/brander. Start Freemake, klik op de knop +DVD en wijs de dvd-schijf aan. Selecteer de dvd-onderdelen die u wilt omzetten naar avi en klik op Naar AVI, zoals besproken bij de vorige tip.

©PXimport

Freemake kan dvd's omzetten naar een avi-bestand, zodat u ook zonder dvd-speler kunt genieten van uw films.

11. Mkv met ondertiteling

De hoge kwaliteit van mkv-bestanden zorgt op oudere computers voor prestatieproblemen. Een van de voordelen van de mkv-indeling is dat de ondertiteling vaak al is ingebakken, soms zelfs in meerdere talen. Als het mkv-bestand correct afspeelt op uw computer, kunt u in VLC de ondertiteling kiezen via het menu Video / Ondertitelspoor. Voor alle andere filmbestanden, bijvoorbeeld een avi-film, zult u zelf op zoek moeten naar de juiste ondertiteling. Uitzondering zijn slechte filmkopieën waarbij de ondertiteling 'hard' in de film is gecodeerd. Bij OpenSubtitles.org en NLOndertitels.com vindt u grote archieven met ondertitelingbestanden. Sommige films hebben meer dan één ondertitelingbestand. Dit kan te maken hebben met revisies, maar meestal werkt slechts één bestand correct met de film die u hebt gedownload. Omdat de bestanden zeer klein zijn, kunt u het beste meerdere versies downloaden en uitproberen.

©PXimport

Geen ondertiteling bij het avi-bestand? Bij www.opensubtitles.org vindt u een grote collectie in meerdere talen.

12. Ondertiteling toepassen

Een bestand met ondertiteling heeft vaak de bestandextensie .srt. Als u wilt dat de afspeelsoftware de ondertiteling automatisch weergeeft, dient u het srt-bestand in dezelfde map als de film te bewaren. Ook de bestandsnaam van de srt dient overeen te komen met de bestandsnaam van het filmbestand. Als het filmbestand de naam Colombiana-2011.avi heeft en u haalt hier de ondertiteling van binnen, dan kan deze bijvoorbeeld de bestandsnaam Colombiana.2011.XViD-REBORN.srt hebben. Klik met rechts op het srt-bestand en kies Naam aanpassen. Geef het srt-bestand nu de naam Colombiana-2011.srt en start de film opnieuw met uw afspeelsoftware. Als het goed is, wordt de ondertiteling automatisch weergegeven. Als dit niet het geval is, dient u de ondertiteling handmatig te laden. In Windows Media Player Classic kiest u voor File / Load subtitle (ondertiteling laden). In VLC vindt u dezelfde optie via het menu Video / Ondertitelspoor / Bestand openen. Loopt de ondertiteling niet synchroon met het beeld? Dan hebt u last van 'lip-sync'-problemen en waarschijnlijk de verkeerde ondertiteling gedownload. Download een andere str-bestand en probeer uit of dit soelaas biedt. Het is mogelijk om de 'lip-sync' handmatig bij te stellen in uw afspeelsoftware, maar meestal zorgt dit voor meer frustratie, omdat het probleem dan bijvoorbeeld na een half uur weer opnieuw kan optreden.

©PXimport

Geef het str-bestand met de ondertiteling dezelfde naam als het avi-filmbestand.

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Gek op Italiaans eten? Kijk dan eens naar een pizzarette: een elektrische tafeloven waarbij iedereen aan tafel zijn eigen mini-pizza's kan beleggen en bakken. Wij vonden er vijf voor je.

Een pizzarette is een elektrische tafeloven met een terracotta koepel, vergelijkbaar met gourmetten. Iedereen aan tafel belegt zijn eigen mini-pizza en schuift deze via openingen in de oven. Binnen enkele minuten heb je een versgebakken, krokante pizza. Het is een gezellige, sociale manier om samen te eten. Wij vonden vijf mooie modellen voor een gezellige avond voor minder dan 100 euro.

Emerio PO‑115848 Pizzarette

Dit model van Emerio is geschikt voor zes personen maar heeft een iets ander ontwerp. De terracottadom is gecombineerd met een stevige kunststof basis met antislipvoetjes. Het apparaat gebruikt ongeveer 1200 watt, wat betekent dat de pizzarette snel op temperatuur komt. De bakplaat is voorzien van een antiaanbaklaag waardoor deeg niet blijft plakken en je weinig tot geen olie nodig hebt. Je kunt de pizzarette niet alleen voor pizza gebruiken; met de zes bijgeleverde spatels maak je ook minipannenkoekjes of wraps. Bovenop de dom bevinden zich kleine openingen zodat stoom kan ontsnappen, wat een knapperige korst bevordert. Een controlelampje laat zien wanneer de oven klaar is voor gebruik.

Review.nlis hét testpanel-platform van Kieskeurig.nl waar je als consument de unieke kans krijgt om de nieuwste producten, zoals elektronica en huishoudelijke apparaten, uitgebreid thuis te proberen. Het concept is eenvoudig: je meldt je aan voor specifieke testacties die jou aanspreken. Word je geselecteerd, dan ontvang je het product om het enkele weken in je eigen omgeving te gebruiken.

In ruil voor deze ervaring deel je jouw ongezouten, eerlijke mening in een review om andere kopers te helpen. Na de testperiode is het zelfs soms mogelijk om het product met een mooie korting over te nemen.

Ariete 919 pizzaoven

Wat deze pizzarette uniek maakt, is de speciale 'Pre-Bake' functie op de platte bovenkant van de handgemaakte terracotta koepel. Hiermee bak je het deeg kort voor voordat je het belegt, wat garandeert dat je pizza’s een perfecte, krokante bodem krijgen en niet zompig worden door de tomatensaus. De poreuze terracotta koepel absorbeert bovendien vocht tijdens het bakken, wat bijdraagt aan die authentieke steenoven-smaak. Dankzij het krachtige vermogen van 1500 Watt zijn de creaties in slechts enkele minuten gaar en knapperig. De set is compleet uitgevoerd met acht geïsoleerde bakspatels en een handige deeguitsteker, zodat je direct aan de slag kunt. Of het nu voor een kinderfeestje is of een uitgebreid diner, met deze Emerio Pizzarette wordt samen eten een culinair feestje zonder gedoe.

Emerio PO‑115985 Pizzarette

Voor kleinere gezelschappen is er de Emerio PO‑115985. Deze compacte pizzarette is ontworpen voor vier personen en heeft een vermogen van 900 watt. Net als bij de andere modellen zorgt een terracottadom voor een gelijkmatige warmteverdeling. De bakplaat is voorzien van een antiaanbaklaag waardoor je deeg of andere ingrediënten eenvoudig omdraait. Het apparaat wordt geleverd met vier hittebestendige spatels en heeft ventilatieopeningen om overtollige stoom af te voeren. Met dit toestel bak je niet alleen pizza’s; je kunt er ook kleine broodjes of taartjes mee maken. Doordat het model compacter is, neemt het minder ruimte in op tafel.

Tristar PZ‑9160 Pizza Festa Gourmet

De Tristar PZ‑9160 onderscheidt zich doordat hij drie functies combineert: pizza’s bakken, raclette en gourmetten. Dit tafeltoestel van 1800 watt heeft een grote ronde bakplaat waarboven je een terracottadom plaatst voor pizza’s. Onder dezelfde kap kun je ook kleine pannetjes gebruiken voor kaas of vlees; ze zijn voorzien van een antiaanbaklaag en worden verlicht door een indicatielampje. De temperatuur stel je handmatig in via een draaiknop en een controlelampje geeft aan wanneer het toestel warm is. De set wordt geleverd met zes spatels, zodat je met zes personen kunt koken. Dankzij de antislipvoetjes blijft de unit stabiel op tafel. De PZ‑9160 is sinds 2021 verkrijgbaar.

Emerio Pizzarette PO‑1158471

De Emerio PO‑1158471 is de vierpersoonsversie van de bekende pizzarette. Dit apparaat verbruikt ongeveer 1100 watt en heeft een keramische bakplaat met een antiaanbaklaag, zodat pizza’s niet vastplakken. De terracottadom zorgt voor een gelijkmatige warmte en een knapperige korst. Openingen aan de bovenkant laten stoom ontsnappen en voorkomen dat de pizza te vochtig wordt. Bij de set krijg je vier spatels met geïsoleerde handvatten. Omdat dit model kleiner is, neemt het niet veel plaats in op tafel en is het ook geschikt voor kleinere huishoudens. De pizzarette is geschikt voor gebruik met kant‑en‑klare pizzabodems of zelfgemaakt deeg.

Hoewel wachtwoordloze technieken als toegangssleutels snel terrein winnen, doe je er voorlopig goed aan slim om te gaan met je huidige wachtwoorden. De tips en (gratis) tools in dit artikel helpen je bij het opzetten van degelijk wachtwoordbeheer.

Cloudbeheer

Telkens hetzelfde wachtwoord gebruiken voor meerdere apps en diensten is sterk af te raden, maar verschillende complexe wachtwoorden onthouden lukt haast niet zonder een wachtwoordbeheerder. Een degelijke, gratis optie is het opensource Bitwarden. Kies eerst een hoofdwachtwoord en installeer daarna de desktop-app, browserextensies (voor automatisch invullen) en/of de mobiele app. Je wachtwoordkluis wordt end-to-end versleuteld in de cloud bewaard en wordt via je account gesynchroniseerd. Kies bij voorkeur bitwarden.eu als serverlocatie. Je kunt ook creditcards en andere gevoelige gegevens in je kluis bewaren.

Lokaal beheer

Bitwarden is een uitstekende wachtwoordmanager, maar functies als TOTP-authenticatie (Time-based One-Time Password) zijn alleen beschikbaar in de betaalde versie. Misschien stoort het je ook dat je wachtwoordkluis in de cloud wordt opgeslagen. Een gratis, opensource-alternatief is KeePassXC. Deze bewaart alles lokaal in een versleuteld bestand, van wachtwoorden en creditcards tot notities. De app werkt volledig offline, ondersteunt ook TOTP-authenticatie en vult inloggegevens automatisch in via een browserextensie. Wil je toch synchronisatie, dan kun je de database delen via een cloudopslagdienst als Google Drive of Dropbox, of met Syncthing.

Algoritme

Bij wachtwoordbeheerders als Bitwarden en KeePassXC worden je wachtwoorden opgeslagen. LessPass pakt het anders aan. Deze bewaart niets, maar genereert je wachtwoorden telkens opnieuw via een algoritme op basis van je hoofdwachtwoord, gebruikersnaam en sitenaam. Uit veiligheidsoverwegingen gebruik je hiervoor liefst de browserextensie of mobiele app, zodat alles lokaal gebeurt. Omdat nergens iets wordt opgeslagen, is dit systeem veilig, maar je moet bij elke herberekening wel exact dezelfde gegevens ingeven. Automatisch invullen of ondersteuning voor notities ontbreekt helaas.

Browsers

Gebruik je bijna uitsluitend je browser voor allerlei aanmeldingen, dan kun je ook de ingebouwde wachtwoordbeheerfunctie gebruiken. Deze zit in de meeste Chromium-browsers en in Firefox. In Chrome ga je naar Instellingen / Jij en Google / Synchronisatie en Google-services. Schakel de functie in en zorg dat bij Beheren wat je synchroniseert ook Wachtwoorden en toegangssleutels is aangevinkt. Wil je liever niet synchroniseren, dan kun je wachtwoorden ook handmatig exporteren en importeren via Instellingen / Automatisch invullen en wachtwoorden / Google Wachtwoordmanager. Kies daar Instellingen en Wachtwoorden exporteren. Je kunt het opnieuw inladen via Wachtwoorden importeren. Verwijder eventueel het csv-bestand na gebruik. Firefox biedt vergelijkbare opties.

2FA

Zelfs met een degelijke wachtwoordbeheerder blijven wachtwoorden een zwakke schakel: ze zijn te eenvoudig, je vergeet of verliest ze, je geeft ze in op phishing-sites of malware onderschept ze. Daarom is het aangeraden om 2FA, oftewel tweestapsverificatie, te activeren. Daarbij is naast je wachtwoord een extra factor nodig, zoals een pincode, TOTP, sms, pushmelding, biometrie of een beveiligingssleutel. Een handig overzicht van sites en diensten die 2FA ondersteunen, met info over de gebruikte methoden en links naar de instelinstructies, vind je op https://2fawebsites.github.io en op de thematische https://2fa.directory.

Authenticator

Er bestaan meerdere verificatiemethoden voor 2FA, maar vrijwel alle diensten ondersteunen verificatie zowel via sms als via TOTP. Bij TOTP is geen internet of gsm-netwerk nodig, wat het minder kwetsbaar maakt voor onderschepping of sim-swapping. Om zulke codes te genereren heb je een TOTP-authenticator-app nodig. Goede gratis opties zijn Google Authenticator, Microsoft Authenticator (ondersteunt geen wachtwoordbeheer en autofill meer), Aegis Authenticator en Authy. Alle vier ondersteunen TOTP en bieden een back-upfunctie. Wil je je codes exporteren, dan lukt dit het best met Google of Aegis. Deze laatste is ook opensource, maar is enkel beschikbaar voor Android. Authy is veelzijdigst, want bruikbaar op Android, iOS, macOS en Windows.

Herstelcodes

De meeste diensten met 2FA laten je ook herstelcodes gebruiken. Deze bieden een uitweg als je tijdelijk geen toegang hebt tot andere aanmeldopties, bijvoorbeeld bij verlies van je smartphone. Bewaar deze herstelcodes tevens digitaal, zoals in het notitiegedeelte van je favoriete wachtwoordmanager, in een versleutelde VeraCrypt-container of in een versleuteld cloudbestand. Bij Google vind je tot 10 herstelcodes via https://myaccount.google.com/security, bij Back-upcodes. Bij Microsoft is dit beperkt tot één code: ga naar https://account.microsoft.com/security, klik op Beheren hoe ik me aanmeld en kies Een nieuwe code genereren.

Gehackt?

Het is verstandig om regelmatig te controleren of een van je login-id's al in een online datalek voorkomt. Dit kan via Have I Been Pwned. Hier vul je e-mailadres in en je ziet meteen hoeveel en welke datalekken er zijn. Klik bovenaan op Notify Me voor een gratis melding zodra je adres in een nieuw lek opduikt. Klik op Passwords om te controleren of een wachtwoord reeds voorkomt in een datalek.

In Chrome kun je via chrome://password-manager/checkup?start=true eveneens een wachtwoordcheck uitvoeren. Je ziet ook hoeveel wachtwoorden zwak zijn of worden hergebruikt.

Anti-phishing

Wachtwoorden bieden weinig bescherming tegen phishing-sites, dus zorg ervoor dat je hiertegen zo goed mogelijk beveiligd bent. In je browser, zoals Chrome, ga je naar Instellingen, kies Privacy en beveiliging / Beveiliging en activeer bij voorkeur Geoptimaliseerde beveiliging bij Safe Browsing, of anders Standaardbeveiliging. Daarnaast kun je via DNS phishing-sites al blokkeren voor ze laden. Een optie is het gebruik van de nieuwe Europese publieke DNS4EU-resolvers. Kies hier voor Protective resolution (86.54.11.1 en 86.54.11.201), eventueel aangevuld met kinderbescherming en/of advertentieblokkering. Op de site vind je stap-voor-stap-instructies.

E-mailadres

Veel diensten laten je een e-mailadres opgeven ingeval je je wachtwoord vergeet of je account wordt geblokkeerd. Je ontvangt dan een mail om je identiteit te bevestigen en een herstellink te krijgen. Gebruik hiervoor liefst niet je hoofdadres, want als iemand dat via een datalek bemachtigt, kan die herstelmails onderscheppen en je accounts via wachtwoordherstel overnemen. Je kiest dus beter een apart e-mailadres dat je nergens anders voor gebruikt. Bij Google kun je dit instellen op https://myaccount.google.com/security, bij Herstelmailadres.

Lees ook: Zo meld je phishing in Outlook en Gmail

Browserprofiel

Voor gevoelige accounts zoals online bankieren of je wachtwoordkluis kun je overwegen een apart browserprofiel te gebruiken. Malafide scripts of extensies uit je standaardprofiel worden zo niet geactiveerd. Zo beperk je ook tracering en fingerprinting, en voorkom je dat je per ongeluk ingelogd blijft, aangezien je in dat profiel geen andere sites bezoekt.

In Chrome maak je een nieuw profiel aan via het profielicoon rechtsboven. Kies Chrome-profiel toevoegen. Je kunt inloggen met een Google-account of klikken op Doorgaan zonder account. Kies een zoekmachine, vul een profielnaam in, selecteer een opvallend thema en klik op Klaar.

Aanmeldpogingen

Bij sommige diensten, zoals Google en Microsoft, ontvang je automatisch een e-mail of pushmelding zodra een nieuw apparaat of een nieuwe browser inlogt. Zo kun je snel ingrijpen, bijvoorbeeld door je wachtwoord aan te passen of verdachte sessies uit te loggen. Bij Google ga je naar https://myaccount.google.com/security. Scrol naar Je apparaten en klik op Apparaten beheren. Selecteer een sessie en kies Uitloggen. Bij Microsoft ga je naar https://account.microsoft.com/security en klik je op Mijn aanmeldactiviteiten weergeven.

Beveiligingssleutel

Je kunt een fysieke beveiligingssleutel (zoals de meeste YubiKeys) ook gebruiken om je wachtwoordkluis te openen in combinatie met je hoofdwachtwoord.

Installeer eerst Yubikey Manager en start dit programma. Ga naar Applications/OTP en klik op Configure bij een vrij slot. Kies Challenge-response en klik op Generate voor een geheime sleutel. Vink Require touch aan voor extra veiligheid. Bevestig met Finish.

Open vervolgens je database in KeePassXC en ga naar Database / Databasebeveiliging. Kies Aanvullende bescherming toevoegen / Challenge-Response toevoegen. Selecteer het juiste slot van je ingeplugde beveiligingssleutel en bevestig met OK.

Browserwachtwoorden

Gebruik je meerdere browsers en zoek je het wachtwoord van een specifieke site, wil je alle wachtwoorden exporteren voor import in een andere browser, of is je systeem gecrasht en wil je de wachtwoorden uit je browserprofielen halen? Dan kan het gratis WebBrowserPassView handig van pas komen (let op: je virusscanner kan een foutpositief geven). Pak het zip-bestand uit met het wachtwoord wbpv28821@ en start de portable app. Je krijgt een overzicht van alle gevonden sites en log-ins. Via Bestand / Geselecteerde items opslaan kun je exporteren naar diverse csv-formaten, zoals voor Chrome, KeePass en Firefox.

Toegangssleutels

Een mooie afsluiter lijkt ons een tip rond passkeys, oftewel toegangssleutels. Immers, steeds meer diensten (en wachtwoordmanagers) ondersteunen deze aanmeldmethode waarbij je geen wachtwoord meer hoeft in te voeren. Een passkey is een cryptografisch sleutelpaar: de publieke sleutel wordt bewaard bij de onlinedienst, terwijl de (afgeleide) private sleutel veilig op je toestel blijft, zoals je pc, smartphone of een fysieke beveiligingssleutel zoals een Yubikey.

Zo maak je een toegangssleutel aan bij Google. Ga naar https://g.co/passkeys en meld je aan. Klik twee keer op Toegangssleutel maken. Je toestel stelt nu een methode voor, zoals gezichtsherkenning, vingerafdruk of pincode. Bevestig de koppeling. Vanaf nu kun je je bij Google aanmelden vanaf dit toestel, zonder wachtwoord.