Lomografie is een begrip dat je waarschijnlijk al eens voorbij hebt horen komen. Maak dromerige foto’s met een goedkope en technisch gelimiteerde lomo-camera of gebruik je computer om hetzelfde effect te bereiken. In dit artikel leggen we je uit wat lomografie is, hoe je zelf zulke foto’s maakt en hoe je foto’s bewerkt om ze dat heel bijzondere sfeertje mee te geven.

Tip 01: Lomografie

Lomografie is gebaseerd op een oude Russische camera, de Lomo LC-A. Deze camera uit 1984 werd in de jaren negentig veel gebruikt door een aantal Oostenrijkse kunststudenten. De studenten ontdekten dat je met de technisch gelimiteerde camera interessante kiekjes kon maken. De foto’s die je met een LC-A maakt, zijn vaak overbelicht, worden gekenmerkt door een hoog contrast en zijn soms regelrecht vaag, maar: ze hebben altijd een soort romantisch en dromerig karakter. Vergelijk het een beetje met de kwaliteit van een oude Polaroidcamera. Een Oostenrijkse camerafabrikant registreerde de naam lomography en startte de nieuwe camera-revolutie als Lomographische AG. Tegenwoordig verkoopt het bedrijf niet alleen camera’s en de bijbehorende filmrolletjes, maar beheert het ook de succesvolle website www.lomography.com. Wil je beginnen met lomografie, dan is deze website het beste startpunt. Lomography.com staat boordevol tips en informatie over lomografie. Fotograferen met een lomo-camera gaat niet om het maken van de beste foto’s, maar meer om een bepaald moment of bepaalde sfeer zo smakelijk mogelijk vast te leggen. Lomografie wordt ook wel geassocieerd met de Instagram-look: donkere randen, een soft focus en een korrelige kwaliteit.

©PXimport

Tip 02: Camera’s

Een oude Lomo LC-A vind je af en toe nog wel op eBay of Marktplaats. De camera heb je voor zo’n vijftig à zestig euro. Lomographische AG heeft nieuwe LC-A’s in het assortiment, maar hiervoor betaal je wel 399 euro. Een goedkopere optie is de populaire Diana F+. Deze camera kun je voor amper 40 euro in verschillende webshops bestellen. Het design van de plastic camera is enorm retro. De grote flitser kun je eraf halen als je overdag foto’s wilt maken. Een ander populair model is de Lomo’Instant. Met deze camera maak je foto’s die meteen ontwikkeld worden en uit de camera komen (het oude Polaroid-idee). In de webshop vind je nog veel meer modellen: de ONDU 135 om aparte pinhole-foto’s mee te maken, camera’s met fisheye-lenzen zoals de Fisheye One Nautic en de Lomokino en een camera waarmee je korte analoge filmpjes van 144 frames kunt maken. Houd je van knutselen, dan kun je voor 39 euro ook de Konstruktor kopen. In de doos vind je een pakket met losse onderdelen die je zonder behulp van lijm of moeilijke ingrepen in elkaar kunt zetten. Je kunt je toestel opleuken met de meegeleverde stickers.

©PXimport

Instax

©PXimport

Tip 03: Filmrolletjes

Voor het maken van analoge foto’s heb je filmrolletjes nodig. De originele LC-A maakte gebruik van 35mm-film, voor de moderne LC-A en de Diana F+ heb je zoheten 120 film nodig. De LC-A+ maakt echter gebruik van 35mm-film. Filmrolletjes bestel je via de webshop, maar kun je natuurlijk ook in elke fotospeciaalzaak kopen. Er zijn rolletjes beschikbaar die speciaal voor lomo-camera’s zijn gemaakt. De Revelog 24EXP Tesla zorgt er bijvoorbeeld voor dat er willekeurige blauwe en witte vlekjes op je foto terechtkomen. Je kunt zwart-witrolletjes kopen, rolletjes die een bepaalde textuur aan je foto’s toevoegen en rolletjes die kleuren intensiever maken of juist het contrast verminderen. Welk soort film bij jou past, is erg persoonlijk. Een kwestie van experimenteren dus! Elke camera levert in combinatie met een bepaald rolletje ook weer compleet andere resultaten.

©PXimport

Film ontwikkelen

©PXimport

Tip 04: Accessoires

Voor elke lomo-camera zijn accessoires beschikbaar om nog interessantere foto’s te maken. Je kunt speciale opzetlenzen bestellen of met een gekleurde flitser de lichttemperatuur beïnvloeden. Lomographische AG verkoopt ook speciale kits voor verschillende camera’s. Zo heb je de Diana Deluxe Kit voor bijvoorbeeld tweehonderd euro. Naast de camera en de flitser krijg je dan onder andere een hot-shoe adapter. Dit is een adapter die je op de bovenkant van je camera kunt klikken om andere accessoires te kunnen gebruiken. Je vindt verschillende lenzen in de kit en je krijgt de Diana Splitzer, een opzetstuk waarmee je twee foto’s kunt combineren tot één foto door middel van dubbele belichting. Hierover later meer.

©PXimport

Smartphone

©PXimport

Tip 05: Dubbele belichting

Het grote voordeel van een lomo-camera is dat je met simpele technieken gave effecten kunt creëren. Een van de meest bekende technieken is om twee opnames met elkaar te combineren, dubbele belichting heet dit. In lomo-land wordt deze techniek ook wel MX genoemd, wat voor Multiple Exposure staat. De meeste lomo-camera’s hebben een speciale MX-knop waarmee je gemakkelijk MX-foto’s maakt. Je maakt een foto, drukt op de MX-knop en maakt de tweede foto. Belangrijk is dat je tussendoor niet verder spoelt. Wat er gebeurt is dat de camera twee opnames op dezelfde foto plaatst. Heeft je camera geen MX-knop, dan vind je bij de meeste camera’s aan de onderkant een terugspoel-knopje. Deze methode is echter niet zo precies. Met dubbele belichting zijn leuke trucs te creëren: combineer een close-up met een foto van een object op grote afstand of maak een foto van een kleurrijk stuk stof en daarna van een gebouw om het gevoel te geven dat het gebouw een patroon op de gevel heeft. Je bent niet gebonden aan dubbele belichting, technisch kun je prima vier foto’s over elkaar nemen. De kans is wel aanwezig dat het resultaat een witte vlek wordt. Met een accessoire als de Splitzer kun je twee verschillende foto’s met elkaar combineren: de ene foto zie je aan de linkerkant en nadat je de Splitzer hebt gedraaid neem je de andere foto. Deze verschijnt dan aan de rechterkant.

©PXimport

Tips

©PXimport

Tip 06: Fused

Wil je het effect van dubbele belichting zonder lomo-camera zelf toepassen op een foto, dan kun je op je Windows Phone of iPhone de app Fused installeren. Tik op Maybe later, let’s get started om de koppeling met je Facebook-account over te slaan. Tik op Tap to choose background om de eerste foto te kiezen. Tik op het Camera-pictogram, kies een foto uit je filmrol of tik op Artist Collections om een foto van iemand anders te gebruiken. Deze foto’s werken optimaal voor dubbele belichting en zijn handig om te leren hoe de app precies werkt. Tik nu op Tap to choose foreground om de tweede foto te kiezen. Je kunt beide foto’s omwisselen door de ene foto op de andere te slepen. Verder heb je vier knoppen tot je beschikking. Met Blend kies je welke foto de overhand moet hebben, met Adjust kun je het contrast of de helderheid aanpassen. Vooral Exposure zorgt voor een authentiek lomo-effect. De knop Masking biedt je opties om bepaalde delen van je voorgrondfoto te verwijderen. De Arrange-knop kan een foto draaien of spiegelen. Tik rechtsboven op de deel-knop en de foto wordt opgeslagen. Fused voegt wel een watermerk toe. Wil je dit verwijderen? Tik dan op Tap to remove en kies voor Remove watermark. Dit kost je 99 cent en je ziet bovendien geen reclame-uitingen meer in de app. Voor Android kun je de app Vignette gebruiken. Tik bij Shooting Mode op Double voor een dubbele belichtingsoptie.

Tip 07: Fotor

Wil je een lomo-effect op je bestaande foto toepassen, ga dan naar www.fotor.com en klik op Edit. De editor wordt nu geopend. Klik op Import Photos en kies de foto’s die je wilt importeren. De online editor heeft een beperking van 8 megapixels. Als je foto’s een hogere resolutie hebben, dan geeft de editor dit aan en comprimeert het de foto’s automatisch. Met de desktop-versie van Fotor heb je deze limiet niet. Ga naar www.fotor.com/windows of www.fotor.com/mac om het programma gratis te downloaden. Terug naar de online editor. Links klik je op Effects en kies je voor de optie Lomo. Je vindt zeven verschillende filters voor je foto’s. Kies bijvoorbeeld voor Diana en je ziet dat de hoeken iets donkerder worden, het contrast wordt verhoogd en de kleuren intensiever worden. Met de online editor kun je nog veel meer dingen aanpassen: kijk ook eens bij Basic Edits om de foto te snijden of om het contrast aan te passen. Je slaat een foto op door bovenin op Save te klikken. Onder Quality kies je Highest en klik op Save to my computer.

©PXimport

Tip 08: Inspiratie

De beste site voor informatie over lomografie is het al genoemde www.lomography.com. Klik op Magazine en je vindt meer dan 45.000 artikelen over lomografie. Klik op een thema of gebruik de zoekfunctie bovenin. Onder Photos vind je bovendien duizenden foto’s die gemaakt zijn met lomo-camera’s. Ben je zelf al een tijdje bezig met het maken van lomo-foto’s, dan klik je op Competitions en doe je mee met een van de wedstrijden. In de meeste gevallen kun je vouchers voor de online shop winnen. Op de site vind je naast heel wat bruikbare tips ook een soort manifest om de perfecte lomo-foto’s te maken. Neem deze tips vooral niet te serieus, maar het kan geen kwaad om een paar tips ter harte te nemen. Een aantal regels uit het manifest: neem je camera altijd mee want je weet nooit wanneer zich een leuke situatie voordoet, probeer eens een foto vanaf heuphoogte te maken voor een ander perspectief en maak close-up-foto’s voor een intiem effect.

©PXimport

Tip 09: Break the rules

Het onofficiële credo van lomografie luidt ‘break the rules’ en dit kun je met je lomo-camera soms heel letterlijk nemen. Omdat de camera’s voornamelijk van plastic zijn gemaakt, is het mogelijk om, door een beetje kracht uit te oefenen, licht door kiertjes te laten schijnen. Je overbelicht de filmrol en dit kan leiden tot leuke effecten op je foto’s. Het grote probleem is natuurlijk dat je niet weet wat er met je al genomen foto’s gebeurt. Doe dit dus niet als je een paar portretten hebt gemaakt die je sowieso intact wilt laten. Een ander idee is om een filmrol twee keer te gebruiken. Zorg ervoor dat je na de laatste foto de film niet helemaal terug spoelt. Leg hem in een andere camera en neem nog een keer allerlei foto’s over de oorspronkelijke foto’s. Je kunt ook films met vrienden of andere lomo-gebruikers uitwisselen. Dit werkt trouwens het beste en makkelijkst met normale 35mm-filmrollen. Cross Processing is een techniek waarbij je films ontwikkelt in een chemische bad dat eigenlijk voor een andere soort filmrol is bedoeld. Op de website www.crossprocessing.info vind je meer informatie.

©PXimport

Wie heeft er nu geen zin in een lekker verfrissende slushi op warme dagen? Kinderen worden gillend enthousiast bij het idee, en menig volwassene lust best een opwekkende frozen cocktail om de dag mee af te sluiten. De meest uiteenlopende slushi's maak je met de gelijknamige machine van Ninja. ID.nl testte hem.

De Ninja Slushi is precies zo'n apparaat dat je in huis haalt voor het plezier – en waar je daarna stiekem vaker gebruik van maakt dan je vooraf had gedacht. Op het eerste gezicht lijkt het vooral een speelse gadget voor warme dagen, maar eenmaal aan de slag blijken er toch best wat mogelijkheden te zijn om lekkere drankjes te maken voor kinderen en volwassenen.

Mogelijkheden

Wat je ermee kunt? Best veel. De Ninja Slushi biedt vijf programma's voor verschillende soorten drankjes: van granita's tot milkshakes en van frappés tot frozen cocktails. Je hoeft geen ijsblokjes toe te voegen – wat je erin giet, wordt direct verwerkt tot een slushi. Daardoor blijft de smaak van het originele drankje behouden, zonder verdunning. Frisdrank, sap, yoghurt of een zelfgemaakte cocktailbasis: bijna alles verandert in een ijskoud verfrissend drankje, al dan niet met een rietje te nuttigen.

Montage en afmetingen

De Slushi komt in een grote doos en is zorgvuldig verpakt. Monteren en uit elkaar halen voor de schoonmaak is een makkie: je beweegt een hendel aan de bovenzijde naar je toe om het reservoir vaste te maken of los te halen, en een opvangbakje eronder trek je er simpelweg uit.

Het apparaat is best groot en vooral hoog:  41,35 cm lang, 42,98 cm hoog en 16,56 cm breed, met een gewicht van 11 kilo. Het bestaat uit een basis met het bedieningspaneel en erboven een reservoir, voorzien van een klepje om de drank in te gieten en een kraantje om de slushi mee te tappen.

Ninja Slushi bedienen

Het bedieningspaneel is simpel: links de aan-uitknop, vijf tiptoetsen voor de verschillende soorten dranken en een knop om de machine door te spoelen: Rinse. Rechts een indicator om in te stellen hoe sterk de drank gekoeld moet worden. Deze hoef je bij de voorkeuzeprogramma's niet te veranderen, maar kun je wel aanpassen als je dat nodig vindt. Bijvoorbeeld als je de slushi te stroperig of juist te vloeibaar vindt. Hoe sterker de koeling, hoe langer de bereidingstijd. De standaardinstelling voor een slushi van fruitsap of frisdrank doet er ongeveer 30 minuten over.

©Ninja

Niet alleen het bedieningspaneel is simpel, de bediening is dat ook. Je kiest wat je wilt maken en zorgt ervoor dat de dranken flink gekoeld zijn, bijvoorbeeld door ze een paar uur in de koelkast te leggen. Dan giet je je mengsel via het klepje in het reservoir en kies je het programma. De Slushi werkt met een ronddraaiende schoep die om een enorm koelelement beweegt, waarin de vloeistof zit. Een pieptoon geeft aan wanneer het programma klaar is. Je kunt dan eventueel de koeling verhogen als de slushi nog te dun is, en wachten tot het resultaat naar wens is, of je begint met tappen. De machine blijft in principe doordraaien tot alle slushi getapt is of je de machine uitzet.

©Saskia van Weert

Het tappen zelf doe je door een glas onder het kraantje te zetten en dat open te doen. In klodders komt de slushi eruit. Dat kan even duren – de verschillende soorten die we getest hebben varieerden sterk in het gemak waarmee de slushi uit de kraan kwam. Is het glas vol, dan even doorroeren en klaar!

Opvallend is dat de Slushi het best werkt als je een flinke hoeveelheid vloeistof gebruikt. Bij de minimale hoeveelheid kan de slushi zich ophopen aan de voorkant van het reservoir, waarna de schoep hem niet meer goed door kan roeren. Maak dus een flinke hoeveelheid. Houd je over, dan kun je de machine uitzetten en de bevroren massa laten smelten en aftappen.

©Ninja

Schoonmaken

Na gebruik, als het reservoir zo leeg mogelijk is, moet je de machine doorspoelen met schoon warm water om achtergebleven deeltjes los te weken van het ijskoude element. Dat werkt goed. Daarna is het zaak de onderdelen af te wassen. De onderdelen zouden in de vaatwasser kunnen, maar dat is niet praktisch want dan blijft er water in staan. Handiger is ondersteboven met de grote opening naar boven een sopje erin te maken, dit goed uit te spoelen, ook het kraantje, en dan alles op een doek aan de lucht laten drogen.

Handige inspiratiegids

Bijzonder fijn zijn de uitgebreide handleiding die Ninja bij de Slushi levert en de inspiratiegids met recepten. Het is de moeite waar deze goed door te lezen. Zo leer je onder meer dat je best slushi's kunt maken van light-/zero-dranken, maar dat er dan wel zoetstof bij moet. Om goed te bevriezen, dienen mengsels minimaal 5 gram suiker per 100 ml te bevatten. Dat is zinvolle informatie om mislukkingen te voorkomen. Ook staan er 'recepten' en tips voor milkshakes en frozen cocktails, met de aanbevolen hoeveelheid (sterke) drank.

Lees ook: Dit zijn dé BBQ-trends voor 2025: van oervuur tot slimme grills

©Saskia van Weert

Testperiode

Het testen ging goed en foutloos. Het is soms wel wat pielen om de slushi uit het kraantje te laten lopen. Als de aanvoer stokt, helpt het om het kraantje even dicht en weer open te doen. Bij stijf bevroren mengsels kan het nodig zijn om de temperatuur wat te verhogen (door een streepje minder te kiezen op het rechterdeel van het bedieningspaneel).

Toch zijn er ook wat kleine nadelen. De Ninja Slushi is vrij fors. Met een inhoud van 2,5 liter kun je wel zeven glazen per keer maken, wat handig is voor feestjes of gezinnen. Maar daar staat tegenover dat het apparaat flink wat aanrechtruimte inneemt. Daarnaast is de prijs aan de hoge kant. Dit is geen essentiële keukenmachine, maar een gadget – eentje die goed werkt en veel plezier oplevert, maar je moet er wel ruimte én budget voor hebben.

Conclusie

Alles bij elkaar is de Ninja Slushi een verrassend leuke aanvulling voor wie van zomerse drankjes houdt. Het apparaat is eenvoudig in gebruik, doet wat het belooft, en levert smaakvolle resultaten zonder gedoe. Niet iets wat iedereen dagelijks zal gebruiken, maar absoluut een aanrader voor gezinnen, feestjes of iedereen die graag zelf experimenteert met ijskoude combinaties. Het is geen onmisbaar keukenapparaat – maar wel een gadget die zijn plek weet te verdienen.

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we daarom binnen een bepaald thema naar zulke deals. Met een receiver voeg je supergoed geluid toe aan je woonkamer en met de juiste aangesloten speakers bereik je de mooiste surround audio voor de beste films, series en muziek. Wij zochten vijf mooie receivers voor je uit.

Voor goede audio hoef je niet altijd de hoofdprijs te betalen. Van verschillende bekende merken koop je een receiver geschikt voor surround geluid en voor een schappelijke prijs. Wij hebben er vijf voor je op een rijtje gezet.

Sony STR-DH590

Als je gewoon lekker film wilt kijken met stevig geluid, zonder meteen een halve maandhuur uit te geven, zit je met de STR-DH590 van Sony helemaal goed. Hij heeft 5.2-kanalen, dus genoeg voor een surroundopstelling zonder dat je je woonkamer hoeft te verbouwen. En de bluetooth-functionaliteit is ook handig; even snel je telefoon koppelen en je favoriete afspeellijst doorjassen, ideaal. Deze receiver kent verder geen gedoe met eindeloze menu's of apps die je eerst moet installeren. Alles voelt logisch aan en in deze prijsklasse presteert deze receiver erg goed.

🎬 Surround-configuratie: 5.2-kanaals

Marantz NR1510

De Marantz NR1510 is zo'n apparaat waarvan je niet meteen doorhebt hoeveel erin zit. Hij is slank, past makkelijk in je tv-meubel en oogt alsof hij geen vlieg kwaad doet, maar schijn bedriegt. Gooi er een film op of zet een concert aan, en je merkt meteen dat hij z'n mannetje staat. Vooral qua detail in het geluid – alles klinkt helder, van zachte achtergrondmuziek tot explosies in een actiefilm. Deze receiver heeft AirPlay 2, Spotify Connect en HDMI-ARC. Ook handig: hij heeft genoeg HDMI-ingangen voor je consoles, mediaspelers en wat je er verder nog aan wilt hangen. Het voelt allemaal gewoon doordacht en degelijk.

🎬 Surround-configuratie: 5.2-kanaals

Pioneer VSX-534

Deze VSX-534 van Pioneer is wat stoerder qua uiterlijk. Films komen echt tot leven, met een diepe bas en een lekker ruimtelijk effect. Zelfs bij gewoon tv-kijken geeft hij alles net wat meer pit. Wat opvalt, is hoe makkelijk alles ingesteld is. Je sluit je speakers aan, volgt het installatiestapje op het scherm, en je bent klaar. Geen urenlange handleidingen doorspitten. Hij ondersteunt ook Dolby Atmos, dus als je je setup uitbreidt met hoogtekanalen, haal je nog meer uit je luisterervaring.

🎬 Surround-configuratie: 5.2-kanaals

Denon AVR-X1800H

De Denon AVR-X1800H ondersteunt de nieuwste audioformaten, zoals Dolby Atmos en DTS\:X, en dat merk je direct als je een film aanzet. De explosies, stemmen, omgevingsgeluiden – het komt allemaal precies op de juiste plek. Echt een bioscoopgevoel thuis. Bedien je alles liever met je telefoon? Geen probleem. Alles werkt soepel via de app, en het verbinden met je netwerk is in een paar tellen geregeld. Als enige in dit overzicht heeft deze Denon 7.2-kanaals surroundgeluid.

🎬 Surround-configuratie: 7.2-kanaals

Onkyo TX-SR3100

Wat Onkyo met de TX-SR3100 laat zien, is dat je ook zonder tierelantijntjes een goede AV-receiver kunt hebben. Hij laat zien wat belangrijk is: degelijk geluid en een soepele bediening. Het is gewoon een no-nonsense apparaat waar je op kunt rekenen, of je nu een serie kijkt of een game speelt. Deze Onkyo ondersteunt Dolby Atmos en 4K-passthrough, wat hem ook toekomstbestendig maakt. Handig voor wanneer je later je tv of speakers upgradet – deze receiver kan het aan. Alles bij elkaar is het een betrouwbare receiver waar je jarenlang plezier van hebt, zonder dat je eerst een cursus AV-techniek hoeft te volgen.

🎬 Surround-configuratie: 5.2-kanaals