Google Desktop Search (GDS) is een krachtig en handig programma voor het doorzoeken van uw harde schijf. Helaas heeft Google enige tijd geleden aangekondigd de ontwikkeling van het programma stop te zetten. Een voorheen prettig gratis alternatief (Copernic Free) is inmiddels zo beperkt gemaakt dat ook dit programma eigenlijk geen bruikbaar alternatief meer is. Vervelend, maar gelukkig zijn er nog andere opties.

Google heeft uiteraard geen monopolie op zoeken, al is het natuurlijk zacht uitgedrukt om te zeggen dat het bedrijf wel het een en ander weet van efficiënt zoeken. Het is dan ook oprecht jammer dat Google geen heil meer ziet in ontwikkelen van software voor het doorzoeken van desktops (uitleg over de motivatie van het bedrijf vindt u in het kader 'Google stopt met Desktop Search'), want daar is daadwerkelijk nog behoefte aan. Immers, harde schijven worden alleen maar groter en de hoeveelheid data neemt exponentieel toe. De grote vraag is dan ook, als we niet kunnen kiezen voor GDS of Copernic Free, welk programma is dan wel in staat ons wegwijs te maken in de jungle die onze bestanden heet? Wij hebben er een aantal voor u getest.

Testverantwoording

Er zijn verschillende facetten die een desktopzoekprogramma goed of juist heel slecht kunnen maken, maar wat wij in deze test primair van belang achten, is dat we kunnen vinden wat we zoeken. Daarvoor is het natuurlijk belangrijk dat we de zoekopdracht tot in detail kunnen opgeven, filters kunnen gebruiken om zaken te specificeren, waarbij we als het even kan, geholpen willen worden door voorgedefinieerde zoeksjablonen om ons het werk makkelijker te maken. Maar als er dan bestanden gevonden worden, willen we daar ook snel doorheen kunnen bladeren. Is het mogelijk om previews te zien van de zoekresultaten? Kunnen we e-mailarchieven doorzoeken, tekst zoeken in bestanden, kunnen we alleen zoeken op lokale schijven of ook in het netwerk? En hoe zit het met de snelheid? Het hoeft echt niet onmiddellijk op het scherm te staan (al is dat wel fijn natuurlijk), maar we willen er ook niet belachelijk lang op wachten. Ook zitten we niet te wachten op een programma dat onze systeemprestaties zienderogen achteruit doet hollen. Om dit laatste goed te testen, hebben we elk programma uitgeprobeerd op een schone installatie, om te voorkomen dat de ene zoekmachine de andere hindert.

Google stopt met Desktop Search

De verplaatsing van activiteiten naar de Cloud heeft volgens Google ervoor gezorgd dat een desktopzoekmachine helemaal niet meer zo relevant is. Dat is een motivatie waar wij zo onze vraagtekens bij hebben. Dat 'cloud computing' de toekomst is, daar zullen weinigen over twijfelen, maar nu is dat nog allerminst het geval. Natuurlijk, het bestaat, het werkt en wint snel aan populariteit, maar hoeveel van uw activiteiten vinden al daadwerkelijk plaats in de cloud? We durven in te zetten op lang niet genoeg, om het afschaffen van een desktopzoekmachine om die reden te valideren. Wellicht is dat met een jaar of vijf anders, als cloud computing zo'n vlucht heeft genomen dat we niet meer de behoefte hebben om onze bestanden (of een back-up daarvan) op de harde schijf te bewaren, maar voorlopig is dat echt nog niet het geval. Gelukkig zijn er nog plekken waar u de laatste versie van GDS nog gewoon kunt downloaden.

©PXimport

Windows Search

We beginnen uiteraard met de meest voor de hand liggende software, namelijk de software die al in Windows is ingebouwd. Windows Search (4.0) is standaard geïntegreerd in Windows 7 en ook in Windows Vista. Wie nog Windows XP draait, hoeft de boot niet te missen, want op de site van Microsoft is Windows Search gratis te downloaden. Het handige van Windows Search is uiteraard dat de software is geïntegreerd in het besturingssysteem en u er dus niet iets apart voor hoeft te installeren of te starten. Windows Search is software die de inhoud van uw harde schijf (of schijven) indexeert, hetgeen betekent dat er een overzicht wordt bijgehouden van welke bestanden waar staan, om vrijwel direct resultaat te kunnen tonen bij een zoekopdracht. Wanneer u Windows (of Windows Search in XP) net hebt geïnstalleerd, dan duurt dat indexeren lang. Hoewel het afhankelijk is van de grootte van uw harde schijf en de hoeveelheid data die erop staan, is dat geen minutenwerk. Het duurt dus even voor u ervan kunt profiteren. Daarna wordt de index voortdurend bijgehouden, zodat u daar geen last van hebt. Fijn daarbij is dat dit, in tegenstelling tot voorgaande versies, nagenoeg geen effect lijkt te hebben op de systeemprestaties (er is geen voortdurend geratel of een plotseling tijdelijk traag systeem). De zoekfunctie zelf is krachtig, u kunt niet alleen zoeken naar bestanden, maar ook naar de inhoud van die bestanden, die, in het geval van tekst, ook keurig wordt weergegeven met het gezochte woord gemarkeerd. Zoekt u vanuit het startmenu, dan worden de resultaten netjes gegroepeerd weergegeven op type, maar kunt u de inhoud niet zien. Zoekt u echter via de Verkenner, dan is dat juist omgekeerd. Jammer dat het niet allebei tegelijk kan: op type groeperen én de inhoud bekijken. De interface is in dat opzicht ook wat verwarrend. Windows Search heeft namelijk veel opties, zoals zoeken over het netwerk, zoeken in natuurlijke taal (dus mensentaal in plaats van zoektermen), zoeken op een specifieke datum etc., maar die opties zitten zo geïntegreerd en verstopt in de interface dat het al snel lijkt alsof u niets kunt met de zoekfunctie. Windows Search is razendsnel en helpt u ongetwijfeld vinden wat u zoekt, maar het grootste manco is en blijft de interface. Zoals de prachtige optie waarbij u de zoekactie kunt opslaan, waarbij niet duidelijk wordt hoe u deze terug kunt halen, om hem later ineens onder de favorieten te zien. Oftewel, een juweeltje waarvan velen de ware kracht nooit zullen kennen.

©PXimport

Windows Search 4.0

Prijs Gratis

Taal Nederlands

OS Windows XP/Vista/7

Maker Microsoft

Oordeel 8/10

Pluspunten

Zoeken is razendsnel

Zoeken in (gecomprimeerde) bestanden

Ook zoeken over het netwerk

Minpunten

Indexeren kan heel lang duren

Interface is verwarrend

Agent Ransack

Agent Ransack is een programma dat in vele opzichten lijkt op Windows Search. Dat is een voordeel en een nadeel. Fijn dat het programma zo veelzijdig en krachtig is, maar als het zo lijkt op Windows Search, waarom zouden we het dan installeren? Dat heeft vooral te maken met de interface en de manier waarop u uw zoek­opdrachten kunt vormgeven. De interface is veel uitgebreider en complexer dan die van Windows Search en het is begrijpelijk waarom Microsoft er niet mee wegkomt, maar het geeft Agent Ransack wel een groot voordeel. U kunt kiezen tussen een eenvoudige interface en een expert-interface, waarbij laatstgenoemde u uiteraard veel meer opties geeft. Met opties bedoelen we de mogelijkheid om zelf met behulp van codes de zoekopdracht vorm te geven, te zoeken op bestanden van een bepaalde grootte, met een bepaalde datum enzovoort. Fantastisch in de eenvoudige modus is de wizard die u helpt een goede zoekopdracht samen te stellen en daarmee sneller te zoeken wat u vindt. Het zorgt voor een ideale combinatie tussen gebruiksvriendelijkheid en flexibiliteit. Agent Ransack indexeert uw harde schijf niet en is daarmee wel een stuk langzamer dan Windows Search, maar absoluut nog snel genoeg om het programma prettig te maken (tenzij u extreem uitgebreide zoekopdrachten uitvoert). Het is vooral zaak om de zoekopdracht zo slim mogelijk vorm te geven. Er kan gezocht worden in Office-documenten en pdf-bestanden, waarbij er in een apart deelvenster keurig een voorbeeld wordt weergegeven van wat u zoekt, iets dat prettiger werkt dan in Windows Search (alleen jammer dat het bijvoorbeeld niet werkt met afbeeldingen). Ook kan er worden gezocht in gecomprimeerde bestanden, al moet u dan wel kiezen voor de optie Containing text in plaats van de bestandsnaam. Agent Ransack mag dan langzamer zijn dan Windows Search, maar voelt veel uitgebreider, met een veel prettigere interface (omdat die niet verwerkt hoeft te worden in een strakke Verkenner).

©PXimport

Agent Ransack 2010

Prijs Gratis

Taal Engels

OS Windows XP/Vista/7

Maker Mythicsoft Ltd

Oordeel 9.5/10

Pluspunten

Zeer fijne interface

Keuze tussen normale- en expertmodus

Zeer uitgebreide zoekmogelijkheden

Minpunten

Zoeken soms wat traag

Voorbeeldweergave wat beperkt

Ava Find

Sommige zoekprogramma's blinken uit in snelheid, anderen doen dat met extra opties die heel handig blijken te zijn. Zo'n programma is Ava Find, dat alweer enige jaren oud is, maar een aantal interessante opties heeft die het zeer de moeite waard maken. Voordat u het programma kunt gebruiken, moet er eerst een index opgebouwd worden, maar dit is een kwestie van vijf minuten (tenzij u vele terabytes aan opslagcapaciteit hebt uiteraard). Het zoeken lijkt in eerste instantie snel te gaan, maar als er heel veel data doorzocht moet worden verslikt Ava Find zich daar plotseling in, wordt de pc traag en is het proces niet af te breken. Wat fijn is, is dat er knoppen zijn gemaakt die gelden als een soort voorinstelling. Zo zoekt u met één druk op de knop op foto's, video's, muziek, programma's of documenten, waarbij het wel ontzettend jammer is dat u de gevonden resultaten niet kunt filteren. Ook is het helaas niet mogelijk om in tekst van bestanden te zoeken of gecomprimeerde bestanden te doorzoeken. Doorzoeken van het netwerk wordt ook niet ondersteund, tenzij u kiest voor de betaalde versie, dan is dit wel mogelijk. Het zijn dan ook vooral de snelkoppelingen die Ava Find zo fijn maken. U drukt op de knop en de resultaten staan direct op het scherm (nog sneller dus dan de handmatige zoekactie). Extreem fijn is de Scout Bot, een deelvenster in het programma dat automatisch nieuwe bestanden weergeeft die op de computer worden gevonden. Dat programma of document dat u zojuist hebt gedownload, wordt daar dus automatisch weergegeven en dat is heel erg handig. U kunt uw zoekopdrachten overigens wel opslaan en dat is altijd een prettige functie. Het zijn die kleine slimme handigheidjes die ervoor zorgen dat we het erg jammer vinden dat Ava Find niet wat meer in z'n mars heeft als het gaat om de flexibiliteit van het zoeken. De indexering en snelkoppelingen zorgen ervoor dat u kunt vinden wat u zoekt, maar wil dit programma echt goed scoren, dan moeten we toch echt zelf filters kunnen aanmaken, in bestanden kunnen zoeken en bijvoorbeeld een preview kunnen zien van wat er is gevonden.

©PXimport

Ava Find 1.5

Prijs Gratis

Taal Engels

OS Windows 2000/XP/Vista/7

Maker Think Less Do More Software

Oordeel 6/10

Pluspunten

Voorgedefinieerde opdrachten

Nieuwe bestanden automatisch in beeld met de Scout Bot

Minpunten

Zware systeembelasting

Netwerkondersteuning alleen in betaalde versie

Geen filtering voorgedefinieerde zoekopdrachten

Niet zoeken in (gecomprimeerde) bestanden

Everything

Een programma met een veelbelovende naam, want hier verwachten we toch alles mee te vinden. Die reputatie maakt het programma deels waar vanwege het feit dat u, net als in Agent Ransack zelf met wildcards en booleaanse waarden de zoekopdracht zeer gedetailleerd kunt opgeven. Jammer is dat er hier geen wizard aanwezig is, hetgeen betekent dat als u geen kennis hebt van het bouwen van een zoekopdracht, u bij lange na niet het meeste uit dit programma kunt halen. De grote kracht van Everything is de ongelooflijke snelheid van het programma. Het indexeren gaat razendsnel en terwijl u de zoekopdracht typt, verschijnen de eerste resultaten al op het scherm. De reden dat we toch niet heel erg enthousiast zijn over Everything, is dat er flinke beperkingen zijn aan wat u kunt zoeken. Zo ondersteunt het programma alleen NTFS-partities. Nu begrijpen wij ook wel dat FAT32 niet meer is wat het geweest is, maar waarom die beperking? Ook ontzettend zonde is dat u niet kunt zoeken in gecomprimeerde bestanden en zelfs niet eens in tekstbestanden. Dat maakt een potentieel krachtig programma wel heel gehandicapt. Want het fraaie aan Everything is onder andere dat u het op een usb-stick kunt zetten en het dus altijd bij u kunt dragen. Ideaal als u echt alleen maar simpele zoekopdrachtjes doet, maar voor het echt serieuze werk hebt u hier minder aan. Jammer, want de software bevat een geavanceerde optie waarmee u verbinding kunt maken met een externe computer die Everything draait (ook FTP) waardoor u niet alleen kunt zoeken, maar ook bestanden kunt uitwisselen. Kortom, Everything is een paar opties verwijderd van briljante software, maar is het nu nog net niet.

©PXimport

Everything 1.2.1.371

Prijs Gratis

Taal Engels

OS Windows 2000/XP/2003/Vista/7

Maker Voidtools

Oordeel 6/10

Pluspunten

Gigantisch snel

Draagbaar

Ook ftp-servers doorzoeken (en bestanden uitwisselen)

Minpunten

Geen hulp (wizard) bij zoekopdracht

Alleen NTFS-partities doorzoeken

Niet zoeken in (gecomprimeerde) bestanden

Copernic Desktop Search

Het doet ons enigszins pijn om Copernic Desktop Search te kronen tot Best Getest. Copernic heeft de gebruiker namelijk enigszins in de steek gelaten na het wegvallen van de belangrijkste concurrent (GDS). Dat er geld verdiend moet worden zal iedereen begrijpen, maar tot voor kort was de gratis versie van de software fantastisch. Er zijn nu echter zoveel beperkingen aan toegevoegd om de betaalde versie extra interessant te maken, dat de gratis variant - zonder overdrijven - waardeloos is geworden. De betaalde versie is juist fantastisch. Wanneer u het programma voor het eerst start, kunt u aangeven wat u wilt indexeren (het enige programma in deze test dat ons die keuze geeft). Die keuze is daarbij erg breed, want u kunt bestanden, e-mailarchieven (van onder meer Outlook en Thunderbird), bladwijzers, contactpersonen etc. indexeren en daarmee dus ook doorzoeken. Het indexeren duurt lang, maar daarna verschijnen de zoekresultaten vrijwel direct in beeld (al tijdens het typen van de opdracht) en de gevonden resultaten worden prachtig ingedeeld op bestandstype. Naast lokale schijven kunt u ook netwerkschijven doorzoeken en ondersteunt Copernic het zoeken in bijvoorbeeld pdf, txt, rtf, doc enzovoort, maar ook het zoeken in gecomprimeerde bestanden. U kunt een preview krijgen van gevonden resultaten en dat geldt niet alleen voor tekst, maar ook voor afbeeldingen en video's via een ingebouwde mediaspeler. U kunt zoekresultaten opslaan, maar ook exporteren naar bijvoorbeeld HTML. Zoekopdrachten die u hebt uitgevoerd, kunt u vervolgens ook online uitvoeren met behulp van de geïntegreerde webbrowsers. De interface is heerlijk gebruiksvriendelijk en ondersteunt ook de integratie van een zoekbalk in de taakbalk in Windows. Al deze zaken maken Copernic Desktop Search één van de snelste, maar vooral de meest gebruiksvriendelijke en krachtige software in deze test.

©PXimport

Copernic Desktop Search 3.5 Professional

Prijs € 50,-

Proefversie 30 dagen

Taal Engels

OS Windows XP SP3/Vista/7

Maker Copernic

Oordeel 9.5/10

Pluspunten

Razendsnel en uitgebreid zoeken

Aangeven wat u wilt indexeren

Zeer uitgebreide voorbeeldweergave

Minpunten

Duur

Ten koste gegaan van de gratis variant

Zo hebt u geen zoekmachine meer nodig

Het plotselinge verdwijnen van een fijn programma als GDS maakt pijnlijk duidelijk hoe afhankelijk we onszelf maken van dit soort software. Het is begrijpelijk, maar komt ook voort uit een vorm van luiheid. Immers, in het echte leven zijn we alleen dingen kwijt wanneer we ze niet goed opruimen of er onzorgvuldig mee omspringen. Voor de pc geldt dat precies hetzelfde, zij het in een andere orde van grootte. Oftewel, wanneer u ervoor zorgt dat u uw bestanden netjes archiveert (bijvoorbeeld door ze in te delen op bestandstype en datum of gebeurtenis in geval van foto's, enzovoort) zult u merken dat u steeds minder behoefte krijgt aan een desktopzoekmachine. Dat vereist echter wel veel energie en discipline, maar het kan wel. Helemaal zonder zult u waarschijnlijk niet kunnen, al was het alleen maar omdat u soms ook een systeembestand moet zoeken dat u zelf niet hebt opgeslagen, maar het helpt u wel de controle grotendeels in eigen hand te houden.

©PXimport

Conclusie

Het verdwijnen van Google Desktop Search heeft wel degelijk een gat achtergelaten, maar absoluut geen gat dat niet gevuld kan worden. Het heeft in ieder geval duidelijk gemaakt dat er goede gratis alternatieven zijn, maar deze zijn geen van allen zo goed als GDS. Op Ava Find na vormde de geteste software, in tegenstelling tot wat we hadden verwacht, geen extreem zware systeembelasting. Windows Search doet het aardig, maar Agent Ransack heeft echt ons hart gestolen met z'n fijne interface en snelle en goede resultaten. De enige software die GDS wellicht weet te overtreffen is Copernic. Het is natuurlijk jammer dat u hier 50 euro voor moet neertellen en dat de gratis versie zo beperkt gemaakt is. Maar het moet gezegd worden, de betaalde versie van Copernic is fantastisch. Vindt u het niet erg om daarvoor te betalen? Dan is ons advies zonder twijfel Copernic. Heeft u er geen geld voor (over), dan is Agent Ransack een fantastische tweede, waardoor deze ons keurmerk Redactie TIP ontvangt.

©PXimport

OPPO heeft de Reno14 Series gelanceerd. De smartphones, bestaande uit de Reno14 5G en Reno14 F(S) 5G, bieden AI-fotografie, verbeterde productiviteitsfuncties en een water- en stofbestendig ontwerp. Beide modellen zijn uitgerust met grote batterijen, snellaadtechnologie en ColorOS 15 op basis van Android 15. En ja, het is ook hier AI dat de klok slaat.

De nieuwe Reno14 5G en de Reno14 F(S) 5G combineren geavanceerde AI-functies met een ontwerp dat volgens de fabrikant is geïnspireerd op, eh, zeemeerminnen. Bijzonder ja... Beide modellen zijn uitgerust met verbeterde cameratechnologie en beschikken over een water- en stofbestendige behuizing met IP66, IP68 en IP69-certificeringen. De toestellen zijn per direct verkrijgbaar in Nederland.

Zeemeermin-look in glas

De Reno14 Series introduceert het zogenoemde Iridescent Mermaid Design, dat tot stand komt via twaalf coatinglagen en vijf fasen van microgravure, aldus Oppo. Hierdoor ontstaat een glanzende lichtreflectie op de achterkant. De Reno14 5G heeft een glazen afwerking uit één stuk gecombineerd met een aluminium frame, wat bijdraagt aan de stevigheid van het toestel. De behuizing is bestand tegen water en stof, en de usb-c-aansluiting is voorzien van een platina coating om corrosie te beperken, ook bij intensief gebruik.

©Oppo

Scherm reageert altijd

Beide modellen beschikken over een plat amoledscherm met smalle randen. De Reno14 5G heeft een 6,59-inch display, terwijl de Reno14 F 5G een 6,57-inch scherm biedt. Ze ondersteunen functies als Splash Touch en Glove Mode, waarmee het scherm dus ook bij natte handen of gebruik met handschoenen blijft reageren. Qua kleurstelling zijn er meerdere varianten beschikbaar. De Reno14 5G komt in Opal White en Luminous Green, terwijl de Reno14 F 5G verkrijgbaar is in Opal Blue en eveneens in Luminous Green.

Flitser versterkt nachtbeelden

Een belangrijk onderdeel van de serie is 'AI Flash Photography'. De Reno14 5G beschikt over een drievoudig flitssysteem, waaronder een speciale focusflitser voor de telefotocamera. Dit moet volgens Oppo tot tien keer meer lichtopbrengst geven dan bij de vorige generatie. De Reno14 F 5G heeft een tweevoudig flitssysteem dat een verdubbeling van de helderheid levert ten opzichte van eerdere modellen. De Reno14 5G is daarnaast uitgerust met een 50 megapixel 3,5x telefotocamera, waardoor gebruikers meer mogelijkheden hebben voor portret- en zoomfotografie.

©Oppo

Strakkere foto's dankzij AI

De toestellen bieden verschillende AI-gedreven functies. 'AI Livephoto 2.0' combineert korte en lange belichtingen in één opname, zodat bewegingen worden vastgelegd zonder onscherpte. Met de ingebouwde AI Editor kunnen foto's automatisch worden bijgesneden, vervorming worden hersteld en filters worden toegepast. Extra functies zijn onder andere 'AI Perfect Shot', dat ongewenste gezichtsuitdrukkingen kan corrigeren, en 'AI Eraser' en 'Reflection Remover', waarmee storende objecten of reflecties uit beelden worden gepoetst. Ook voor video zijn er verbeteringen, met ondersteuning voor 4K HDR-opnames met een breder dynamisch bereik en natuurgetrouwe kleuren.

Tolk en personal assistant in één

Naast fotografie richt Oppo zich met de Reno14 Series ook op productiviteit. Het nieuwe ColorOS 15 introduceert 'AI Mind Space', waarin informatie uit apps of het web eenvoudig kan worden opgeslagen en later via natuurlijke taal kan worden teruggevonden. Ook zijn er vertaalmogelijkheden toegevoegd, waaronder AI Call Translator voor live-gesprekken en een speciale app die tekst of spraak realtime vertaalt. Deze functies moeten de smartphones bruikbaarder maken in internationale situaties en bij dagelijks multitasken.

©Oppo

Extra koeling voor gamers

Voor betere prestaties tijdens gamen en multitasken zijn de toestellen voorzien van een verbeterd koelsysteem. De Reno14 5G beschikt over een 'AI Nano Dual-Drive'-koelsysteem, ondersteund door 'AI HyperBoost 2.0', dat de temperatuur ook tijdens intensief gebruik onder controle houdt. Daarnaast introduceert Oppo 'AI LinkBoost 3.0' voor stabielere netwerkprestaties, met automatische schakeling tussen netwerken en prioritering van belangrijke datastromen. Beide modellen hebben een 6000 mAh-batterij en ondersteunen de eigen SuperVooc-snellaadtechnologie.

Updates tot zes jaar

De Reno14 Series draait op Android 15 met ColorOS 15. Oppo belooft vijf grote ColorOS-updates en zes jaar beveiligingspatches, wat de gebruiksduur van de toestellen flink moet verlengen. Met functies als de 'Trinity Engine' en 'Luminous Rendering Engine' zijn vloeiende animaties en stabiele prestaties een belangrijk aandachtspunt.

De Reno14 Series is zoals gezegd per direct verkrijgbaar. De Reno14 5G kost 649 euro voor de versie met 512 GB opslag en 599 euro voor 256 GB. De Reno14 FS 5G met 512 GB opslag kost 449 euro, terwijl de Reno14 F 5G met 256 GB voor 399 euro al beschikbaar is. Oppo biedt tot 28 september verschillende introductiebundels aan, waaronder draadloze oordopjes en snelladers bij aankoop van een toestel.

Heb je een ingenieus ontwerp in gedachten, maar geen 3D-printer in huis? Geen probleem, want er zijn steeds meer manieren om objecten te laten printen zonder zelf apparatuur te bezitten. Online printdiensten nemen je werk uit handen, terwijl je alleen een digitaal bestand hoeft aan te leveren. Of je nu een sleutelhanger ontwerpt of een uniek cadeautje voor een verjaardag, 3D-printen biedt talloze mogelijkheden. Bovendien kun je putten uit uitgebreide digitale bibliotheken met kant-en-klare modellen.

Het printen van ruimtelijke objecten is makkelijker dan ooit, zelfs zonder eigen 3D-printer. Er is namelijk een groeiend aanbod van onlineplatforms en webshops dat het fysieke printproces voor hun rekening neemt, terwijl jij enkel een digitaal ontwerp aanlevert. Daardoor is 3D-printen niet langer alleen weggelegd voor techfanaten of bedrijven. Het volstaat om een geschikt 3D-model te hebben in een gangbaar bestandstype, zoals STL, OBJ of STEP, en je kunt direct aan de slag. De rest van het printproces kun je uitbesteden aan professionele printservices, zodat je altijd verzekerd bent van hoge kwaliteit. Zo kunnen hobbyisten, studenten en ondernemers gemakkelijk experimenteren met 3D-technologie. Het maakt niet uit of je een miniatuur voor bordspellen, een vervangend onderdeel voor een huishoudelijk apparaat of een gepersonaliseerd sierobject wilt maken. Je regelt alles met een paar simpele online handelingen.

Een ontwerp vinden of zelf maken

De eerste stap bij 3D-printen zonder eigen printer is het vinden of ontwerpen van een geschikt model. Online zijn er miljoenen gratis en betaalde ontwerpen beschikbaar, die je vrij kunt downloaden en gebruiken. Platformen als Thingiverse en MyMiniFactory staan bol van de creaties van hobbyisten en professionals. Via de zoekfunctie typ je bijvoorbeeld ‘phone holder’ (telefoonhouder), waarna je talloze varianten vindt die direct te printen zijn. Heb je liever iets unieks? Dan kun je zelf aan de slag met ontwerpprogramma’s met een intuïtieve interface, waarmee je een 3D-bestand genereert (zie het kader ‘Zelf 3D-modellen maken’). Zo heb je de basis voor je zelfgemaakte 3D-project klaar. Het kost uiteraard wat meer moeite dan kiezen voor een ontwerp van iemand anders, maar zelf ontwerpen is wel een stuk leuker en niet in de laatste plaats leerzamer.

Op sites zoals Thingiverse staan talloze leuke en praktische ontwerpen die je kunt downloaden.

Online printservices: zo werkt het

Als je eenmaal een bestand hebt, kun je het uploaden naar een online printservice. Er is keuze uit vele aanbieders, bijvoorbeeld 3DLabs en 3D Print Portaal. Je gaat naar de website en uploadt simpelweg het bestand vanaf je computer. De dienst controleert of je model printbaar is en toont vervolgens de geschatte kosten. Die kosten hangen af van materiaal, afmetingen en complexiteit. Wil je bijvoorbeeld een prototype in kunststof? Dan kies je in het materiaalmenu voor PLA of ABS en vink je de gewenste kleur aan. Ook metalen zoals staal of messing zijn soms mogelijk, maar die opties liggen prijstechnisch hoger. Heb je de instellingen gevonden? Dan rond je de bestelling af zoals je bij een reguliere webshop winkelt. De levertijd varieert van een paar dagen tot weken. Zo heb je in een handomdraai een professioneel geprint object in huis, zonder zelf technische apparatuur te hoeven bezitten. Het hele proces is daardoor uiterst laagdrempelig en snel geregeld.

Bij het aanleveren van je 3D-model is het belangrijk om te weten welke bestandstypen de printservice accepteert. STL is veruit de meest gangbare standaard. Het bevat de geometrie van je ontwerp in de vorm van kleine driehoekige vlakken. Daarnaast is OBJ populair omdat het extra informatie kan bevatten, zoals kleur- of textuurdetails. Er bestaan ook formaten als STEP, 3MF en AMF, maar niet elke aanbieder ondersteunt deze. Kijk op de website van de aanbieder ook of er aanvullende eisen zijn, bijvoorbeeld ten aanzien van de wanddikte van je ontwerp.

Het gebruik van een 3D-printservice is vaak heel eenvoudig.

 Keuze uit materialen en afwerking

Niet alleen de technologie achter 3D-printen is divers, ook de materiaalkeuzes zijn talrijk. Voor de meeste beginnende gebruikers volstaan de eerder genoemde kunststoffen zoals PLA en ABS (zie kader ‘De meest gebruikte materialen’). PLA is biologisch afbreekbaar en relatief eenvoudig te printen, terwijl ABS sterker en iets hittebestendiger is. Zoek je een chique uitstraling? Dan kun je kiezen voor harsgebaseerde prints, gemaakt met lasers (SLA) of lcd-technologie. Het resulterende oppervlak is zeer glad, ideaal voor gedetailleerde miniaturen of sieraden. Daarnaast zijn er steeds meer mogelijkheden om met metalen te werken, hoewel dit vaak duurder uitvalt. Als je een model in metaal bestelt, wordt het in meerdere stappen gefreesd, gegoten of gesinterd, afhankelijk van de aanbieder. Na het printen kan een object extra nabewerkt worden, bijvoorbeeld door schuren, polijsten of zelfs verven. Sommige onlinediensten bieden deze nabewerking als extra optie aan. In de menu’s kies je dan voor afwerkingen als Polished of Painted en geef je eventueel een gewenste kleur op. Zo bepaal je zelf hoe je uiteindelijke ontwerp eruit komt te zien, zonder eigen apparatuur in huis.

©stockphoto-graf - stock.adobe.com

PLA-filament is in eindeloos veel kleuren op rollen verkrijgbaar.

Kosten en planning in de hand houden

Wanneer je een 3D-object laat printen via een onlinedienst, is het verstandig om vooraf je budget en tijdsplanning te bepalen. De prijs wordt meestal berekend op basis van volume en materiaalkeuze. Een simpel plastic figuurtje kost bijvoorbeeld maar een paar euro, terwijl een groot metalen voorwerp in de honderden euro’s kan lopen. Doe een paar proefuploads met verschillende materialen en controleer de gepresenteerde prijs om een idee te krijgen van de mogelijkheden. Let ook op eventuele opstartkosten per bestelling. Sommige platformen rekenen een vast tarief voor elke nieuwe opdracht, ongeacht het formaat. Om transportkosten te beperken, kun je bestellingen combineren of meerdere exemplaren in één keer laten printen. Daarnaast is het slim om te checken hoelang de productie en verzending duren. Voor belangrijke deadlines is het verstandig om wat extra speling in te bouwen, zeker als je nog nabewerking wilt uitvoeren of het object elders moet laten afwerken. Zo voorkom je teleurstellingen, zowel financieel als qua timing, en houd je de kosten en planning beter onder controle.

©ANDREY RADCHENKO

3D-printen in metaal is aanzienlijk kostbaarder dan printen in kunststof.

Van idee tot realiteit met handige voorbeelden

Stel, je wilt een vervangende knop voor je keukenmachine ontwerpen. Om te beginnen meet je de diameter van de as, de hoogte van de originele knop en andere relevante maten met een schuifmaat. Daarna start je je ontwerpsoftware en maak je een cilinder met dezelfde afmetingen. Vervolgens ‘boor’ je een gat in het midden, iets groter dan de as. Je voorziet de buitenzijde van ribbels voor extra grip door simpelweg in je 3D-programma meerdere verticale vlakken toe te voegen. Vervolgens exporteer je het model. Upload je ontwerp naar een printservice en pas de materiaalinstellingen aan. Hierdoor krijg je direct zicht op de prijs. Ben je tevreden? Dan plaats je de bestelling en wacht je tot het pakketje arriveert. Een ander voorbeeld is het printen van gepersonaliseerde sieraden. Upload een eigen 3D-ontwerp, kies een metaal of metaalfinish en laat de aanbieder de rest regelen. Zo wordt 3D-printen iets tastbaars. Creatieve mogelijkheden zijn eindeloos, voor hobby, werk en studie.

©Studio Peace - stock.adobe.com

Meten is weten, dat geldt zeker voor het nauwkeurig namaken van vervangende onderdelen.

Verwacht geen wonderen

Als laatste is het belangrijk om je verwachtingen realistisch te houden. 3D-prints zien er over het algemeen net wat minder strak en glad uit dan in een fabriek of door een professional vervaardigde producten. Bekijk ook altijd de reviews van een printservice en controleer of ze ervaring hebben met het materiaal dat je wilt gebruiken. Blaas je ontwerp niet onnodig op, want hoe groter het is, hoe hoger de kosten en de kans op printfouten. Zorg dat je ontwerp fysiek stabiel staat, zonder overbodige uitsteeksels die kunnen breken. Een handige tip is om bij twijfel eerst een kleinere testversie te laten printen en die vervolgens aan te passen in de configuratietool, waarin je bijvoorbeeld de afmetingen eenvoudig aanpast. Zo zie je of het model overeenkomt met wat je in gedachten had, zonder direct de hoofdprijs te betalen. Voor speciale projecten met verfijnde details, zoals sieraden of miniaturen, is het raadzaam te informeren naar de resolutie en laaghoogte. Vaak kun je deze waarden instellen in de bestelmodule. Door daar goed op te letten, verbeter je de kwaliteit enorm. Zo haal je het beste uit je online 3D-printervaring.

Eigen prints zijn vrijwel altijd net wat minder strak dan in serie gemaakte producten, wat hier goed te zien is.

Meer controle

Met de juiste voorbereidingen, zoals een goed bestandstype en kennis van verschillende materialen, en door gebruik te maken van online printservices, kun je snel en voordelig aan de slag. Wil je nóg meer controle? Dan loont het om software te verkennen en op termijn eventueel zelf een 3D-printer aan te schaffen. Uiteindelijk is 3D-printen voor iedereen toegankelijk, zolang je maar de juiste stappen volgt.