Google Desktop Search (GDS) is een krachtig en handig programma voor het doorzoeken van uw harde schijf. Helaas heeft Google enige tijd geleden aangekondigd de ontwikkeling van het programma stop te zetten. Een voorheen prettig gratis alternatief (Copernic Free) is inmiddels zo beperkt gemaakt dat ook dit programma eigenlijk geen bruikbaar alternatief meer is. Vervelend, maar gelukkig zijn er nog andere opties.

Google heeft uiteraard geen monopolie op zoeken, al is het natuurlijk zacht uitgedrukt om te zeggen dat het bedrijf wel het een en ander weet van efficiënt zoeken. Het is dan ook oprecht jammer dat Google geen heil meer ziet in ontwikkelen van software voor het doorzoeken van desktops (uitleg over de motivatie van het bedrijf vindt u in het kader 'Google stopt met Desktop Search'), want daar is daadwerkelijk nog behoefte aan. Immers, harde schijven worden alleen maar groter en de hoeveelheid data neemt exponentieel toe. De grote vraag is dan ook, als we niet kunnen kiezen voor GDS of Copernic Free, welk programma is dan wel in staat ons wegwijs te maken in de jungle die onze bestanden heet? Wij hebben er een aantal voor u getest.

Testverantwoording

Er zijn verschillende facetten die een desktopzoekprogramma goed of juist heel slecht kunnen maken, maar wat wij in deze test primair van belang achten, is dat we kunnen vinden wat we zoeken. Daarvoor is het natuurlijk belangrijk dat we de zoekopdracht tot in detail kunnen opgeven, filters kunnen gebruiken om zaken te specificeren, waarbij we als het even kan, geholpen willen worden door voorgedefinieerde zoeksjablonen om ons het werk makkelijker te maken. Maar als er dan bestanden gevonden worden, willen we daar ook snel doorheen kunnen bladeren. Is het mogelijk om previews te zien van de zoekresultaten? Kunnen we e-mailarchieven doorzoeken, tekst zoeken in bestanden, kunnen we alleen zoeken op lokale schijven of ook in het netwerk? En hoe zit het met de snelheid? Het hoeft echt niet onmiddellijk op het scherm te staan (al is dat wel fijn natuurlijk), maar we willen er ook niet belachelijk lang op wachten. Ook zitten we niet te wachten op een programma dat onze systeemprestaties zienderogen achteruit doet hollen. Om dit laatste goed te testen, hebben we elk programma uitgeprobeerd op een schone installatie, om te voorkomen dat de ene zoekmachine de andere hindert.

Google stopt met Desktop Search

De verplaatsing van activiteiten naar de Cloud heeft volgens Google ervoor gezorgd dat een desktopzoekmachine helemaal niet meer zo relevant is. Dat is een motivatie waar wij zo onze vraagtekens bij hebben. Dat 'cloud computing' de toekomst is, daar zullen weinigen over twijfelen, maar nu is dat nog allerminst het geval. Natuurlijk, het bestaat, het werkt en wint snel aan populariteit, maar hoeveel van uw activiteiten vinden al daadwerkelijk plaats in de cloud? We durven in te zetten op lang niet genoeg, om het afschaffen van een desktopzoekmachine om die reden te valideren. Wellicht is dat met een jaar of vijf anders, als cloud computing zo'n vlucht heeft genomen dat we niet meer de behoefte hebben om onze bestanden (of een back-up daarvan) op de harde schijf te bewaren, maar voorlopig is dat echt nog niet het geval. Gelukkig zijn er nog plekken waar u de laatste versie van GDS nog gewoon kunt downloaden.

©PXimport

Windows Search

We beginnen uiteraard met de meest voor de hand liggende software, namelijk de software die al in Windows is ingebouwd. Windows Search (4.0) is standaard geïntegreerd in Windows 7 en ook in Windows Vista. Wie nog Windows XP draait, hoeft de boot niet te missen, want op de site van Microsoft is Windows Search gratis te downloaden. Het handige van Windows Search is uiteraard dat de software is geïntegreerd in het besturingssysteem en u er dus niet iets apart voor hoeft te installeren of te starten. Windows Search is software die de inhoud van uw harde schijf (of schijven) indexeert, hetgeen betekent dat er een overzicht wordt bijgehouden van welke bestanden waar staan, om vrijwel direct resultaat te kunnen tonen bij een zoekopdracht. Wanneer u Windows (of Windows Search in XP) net hebt geïnstalleerd, dan duurt dat indexeren lang. Hoewel het afhankelijk is van de grootte van uw harde schijf en de hoeveelheid data die erop staan, is dat geen minutenwerk. Het duurt dus even voor u ervan kunt profiteren. Daarna wordt de index voortdurend bijgehouden, zodat u daar geen last van hebt. Fijn daarbij is dat dit, in tegenstelling tot voorgaande versies, nagenoeg geen effect lijkt te hebben op de systeemprestaties (er is geen voortdurend geratel of een plotseling tijdelijk traag systeem). De zoekfunctie zelf is krachtig, u kunt niet alleen zoeken naar bestanden, maar ook naar de inhoud van die bestanden, die, in het geval van tekst, ook keurig wordt weergegeven met het gezochte woord gemarkeerd. Zoekt u vanuit het startmenu, dan worden de resultaten netjes gegroepeerd weergegeven op type, maar kunt u de inhoud niet zien. Zoekt u echter via de Verkenner, dan is dat juist omgekeerd. Jammer dat het niet allebei tegelijk kan: op type groeperen én de inhoud bekijken. De interface is in dat opzicht ook wat verwarrend. Windows Search heeft namelijk veel opties, zoals zoeken over het netwerk, zoeken in natuurlijke taal (dus mensentaal in plaats van zoektermen), zoeken op een specifieke datum etc., maar die opties zitten zo geïntegreerd en verstopt in de interface dat het al snel lijkt alsof u niets kunt met de zoekfunctie. Windows Search is razendsnel en helpt u ongetwijfeld vinden wat u zoekt, maar het grootste manco is en blijft de interface. Zoals de prachtige optie waarbij u de zoekactie kunt opslaan, waarbij niet duidelijk wordt hoe u deze terug kunt halen, om hem later ineens onder de favorieten te zien. Oftewel, een juweeltje waarvan velen de ware kracht nooit zullen kennen.

©PXimport

Windows Search 4.0

Prijs Gratis

Taal Nederlands

OS Windows XP/Vista/7

Maker Microsoft

Oordeel 8/10

Pluspunten

Zoeken is razendsnel

Zoeken in (gecomprimeerde) bestanden

Ook zoeken over het netwerk

Minpunten

Indexeren kan heel lang duren

Interface is verwarrend

Agent Ransack

Agent Ransack is een programma dat in vele opzichten lijkt op Windows Search. Dat is een voordeel en een nadeel. Fijn dat het programma zo veelzijdig en krachtig is, maar als het zo lijkt op Windows Search, waarom zouden we het dan installeren? Dat heeft vooral te maken met de interface en de manier waarop u uw zoek­opdrachten kunt vormgeven. De interface is veel uitgebreider en complexer dan die van Windows Search en het is begrijpelijk waarom Microsoft er niet mee wegkomt, maar het geeft Agent Ransack wel een groot voordeel. U kunt kiezen tussen een eenvoudige interface en een expert-interface, waarbij laatstgenoemde u uiteraard veel meer opties geeft. Met opties bedoelen we de mogelijkheid om zelf met behulp van codes de zoekopdracht vorm te geven, te zoeken op bestanden van een bepaalde grootte, met een bepaalde datum enzovoort. Fantastisch in de eenvoudige modus is de wizard die u helpt een goede zoekopdracht samen te stellen en daarmee sneller te zoeken wat u vindt. Het zorgt voor een ideale combinatie tussen gebruiksvriendelijkheid en flexibiliteit. Agent Ransack indexeert uw harde schijf niet en is daarmee wel een stuk langzamer dan Windows Search, maar absoluut nog snel genoeg om het programma prettig te maken (tenzij u extreem uitgebreide zoekopdrachten uitvoert). Het is vooral zaak om de zoekopdracht zo slim mogelijk vorm te geven. Er kan gezocht worden in Office-documenten en pdf-bestanden, waarbij er in een apart deelvenster keurig een voorbeeld wordt weergegeven van wat u zoekt, iets dat prettiger werkt dan in Windows Search (alleen jammer dat het bijvoorbeeld niet werkt met afbeeldingen). Ook kan er worden gezocht in gecomprimeerde bestanden, al moet u dan wel kiezen voor de optie Containing text in plaats van de bestandsnaam. Agent Ransack mag dan langzamer zijn dan Windows Search, maar voelt veel uitgebreider, met een veel prettigere interface (omdat die niet verwerkt hoeft te worden in een strakke Verkenner).

©PXimport

Agent Ransack 2010

Prijs Gratis

Taal Engels

OS Windows XP/Vista/7

Maker Mythicsoft Ltd

Oordeel 9.5/10

Pluspunten

Zeer fijne interface

Keuze tussen normale- en expertmodus

Zeer uitgebreide zoekmogelijkheden

Minpunten

Zoeken soms wat traag

Voorbeeldweergave wat beperkt

Ava Find

Sommige zoekprogramma's blinken uit in snelheid, anderen doen dat met extra opties die heel handig blijken te zijn. Zo'n programma is Ava Find, dat alweer enige jaren oud is, maar een aantal interessante opties heeft die het zeer de moeite waard maken. Voordat u het programma kunt gebruiken, moet er eerst een index opgebouwd worden, maar dit is een kwestie van vijf minuten (tenzij u vele terabytes aan opslagcapaciteit hebt uiteraard). Het zoeken lijkt in eerste instantie snel te gaan, maar als er heel veel data doorzocht moet worden verslikt Ava Find zich daar plotseling in, wordt de pc traag en is het proces niet af te breken. Wat fijn is, is dat er knoppen zijn gemaakt die gelden als een soort voorinstelling. Zo zoekt u met één druk op de knop op foto's, video's, muziek, programma's of documenten, waarbij het wel ontzettend jammer is dat u de gevonden resultaten niet kunt filteren. Ook is het helaas niet mogelijk om in tekst van bestanden te zoeken of gecomprimeerde bestanden te doorzoeken. Doorzoeken van het netwerk wordt ook niet ondersteund, tenzij u kiest voor de betaalde versie, dan is dit wel mogelijk. Het zijn dan ook vooral de snelkoppelingen die Ava Find zo fijn maken. U drukt op de knop en de resultaten staan direct op het scherm (nog sneller dus dan de handmatige zoekactie). Extreem fijn is de Scout Bot, een deelvenster in het programma dat automatisch nieuwe bestanden weergeeft die op de computer worden gevonden. Dat programma of document dat u zojuist hebt gedownload, wordt daar dus automatisch weergegeven en dat is heel erg handig. U kunt uw zoekopdrachten overigens wel opslaan en dat is altijd een prettige functie. Het zijn die kleine slimme handigheidjes die ervoor zorgen dat we het erg jammer vinden dat Ava Find niet wat meer in z'n mars heeft als het gaat om de flexibiliteit van het zoeken. De indexering en snelkoppelingen zorgen ervoor dat u kunt vinden wat u zoekt, maar wil dit programma echt goed scoren, dan moeten we toch echt zelf filters kunnen aanmaken, in bestanden kunnen zoeken en bijvoorbeeld een preview kunnen zien van wat er is gevonden.

©PXimport

Ava Find 1.5

Prijs Gratis

Taal Engels

OS Windows 2000/XP/Vista/7

Maker Think Less Do More Software

Oordeel 6/10

Pluspunten

Voorgedefinieerde opdrachten

Nieuwe bestanden automatisch in beeld met de Scout Bot

Minpunten

Zware systeembelasting

Netwerkondersteuning alleen in betaalde versie

Geen filtering voorgedefinieerde zoekopdrachten

Niet zoeken in (gecomprimeerde) bestanden

Everything

Een programma met een veelbelovende naam, want hier verwachten we toch alles mee te vinden. Die reputatie maakt het programma deels waar vanwege het feit dat u, net als in Agent Ransack zelf met wildcards en booleaanse waarden de zoekopdracht zeer gedetailleerd kunt opgeven. Jammer is dat er hier geen wizard aanwezig is, hetgeen betekent dat als u geen kennis hebt van het bouwen van een zoekopdracht, u bij lange na niet het meeste uit dit programma kunt halen. De grote kracht van Everything is de ongelooflijke snelheid van het programma. Het indexeren gaat razendsnel en terwijl u de zoekopdracht typt, verschijnen de eerste resultaten al op het scherm. De reden dat we toch niet heel erg enthousiast zijn over Everything, is dat er flinke beperkingen zijn aan wat u kunt zoeken. Zo ondersteunt het programma alleen NTFS-partities. Nu begrijpen wij ook wel dat FAT32 niet meer is wat het geweest is, maar waarom die beperking? Ook ontzettend zonde is dat u niet kunt zoeken in gecomprimeerde bestanden en zelfs niet eens in tekstbestanden. Dat maakt een potentieel krachtig programma wel heel gehandicapt. Want het fraaie aan Everything is onder andere dat u het op een usb-stick kunt zetten en het dus altijd bij u kunt dragen. Ideaal als u echt alleen maar simpele zoekopdrachtjes doet, maar voor het echt serieuze werk hebt u hier minder aan. Jammer, want de software bevat een geavanceerde optie waarmee u verbinding kunt maken met een externe computer die Everything draait (ook FTP) waardoor u niet alleen kunt zoeken, maar ook bestanden kunt uitwisselen. Kortom, Everything is een paar opties verwijderd van briljante software, maar is het nu nog net niet.

©PXimport

Everything 1.2.1.371

Prijs Gratis

Taal Engels

OS Windows 2000/XP/2003/Vista/7

Maker Voidtools

Oordeel 6/10

Pluspunten

Gigantisch snel

Draagbaar

Ook ftp-servers doorzoeken (en bestanden uitwisselen)

Minpunten

Geen hulp (wizard) bij zoekopdracht

Alleen NTFS-partities doorzoeken

Niet zoeken in (gecomprimeerde) bestanden

Copernic Desktop Search

Het doet ons enigszins pijn om Copernic Desktop Search te kronen tot Best Getest. Copernic heeft de gebruiker namelijk enigszins in de steek gelaten na het wegvallen van de belangrijkste concurrent (GDS). Dat er geld verdiend moet worden zal iedereen begrijpen, maar tot voor kort was de gratis versie van de software fantastisch. Er zijn nu echter zoveel beperkingen aan toegevoegd om de betaalde versie extra interessant te maken, dat de gratis variant - zonder overdrijven - waardeloos is geworden. De betaalde versie is juist fantastisch. Wanneer u het programma voor het eerst start, kunt u aangeven wat u wilt indexeren (het enige programma in deze test dat ons die keuze geeft). Die keuze is daarbij erg breed, want u kunt bestanden, e-mailarchieven (van onder meer Outlook en Thunderbird), bladwijzers, contactpersonen etc. indexeren en daarmee dus ook doorzoeken. Het indexeren duurt lang, maar daarna verschijnen de zoekresultaten vrijwel direct in beeld (al tijdens het typen van de opdracht) en de gevonden resultaten worden prachtig ingedeeld op bestandstype. Naast lokale schijven kunt u ook netwerkschijven doorzoeken en ondersteunt Copernic het zoeken in bijvoorbeeld pdf, txt, rtf, doc enzovoort, maar ook het zoeken in gecomprimeerde bestanden. U kunt een preview krijgen van gevonden resultaten en dat geldt niet alleen voor tekst, maar ook voor afbeeldingen en video's via een ingebouwde mediaspeler. U kunt zoekresultaten opslaan, maar ook exporteren naar bijvoorbeeld HTML. Zoekopdrachten die u hebt uitgevoerd, kunt u vervolgens ook online uitvoeren met behulp van de geïntegreerde webbrowsers. De interface is heerlijk gebruiksvriendelijk en ondersteunt ook de integratie van een zoekbalk in de taakbalk in Windows. Al deze zaken maken Copernic Desktop Search één van de snelste, maar vooral de meest gebruiksvriendelijke en krachtige software in deze test.

©PXimport

Copernic Desktop Search 3.5 Professional

Prijs € 50,-

Proefversie 30 dagen

Taal Engels

OS Windows XP SP3/Vista/7

Maker Copernic

Oordeel 9.5/10

Pluspunten

Razendsnel en uitgebreid zoeken

Aangeven wat u wilt indexeren

Zeer uitgebreide voorbeeldweergave

Minpunten

Duur

Ten koste gegaan van de gratis variant

Zo hebt u geen zoekmachine meer nodig

Het plotselinge verdwijnen van een fijn programma als GDS maakt pijnlijk duidelijk hoe afhankelijk we onszelf maken van dit soort software. Het is begrijpelijk, maar komt ook voort uit een vorm van luiheid. Immers, in het echte leven zijn we alleen dingen kwijt wanneer we ze niet goed opruimen of er onzorgvuldig mee omspringen. Voor de pc geldt dat precies hetzelfde, zij het in een andere orde van grootte. Oftewel, wanneer u ervoor zorgt dat u uw bestanden netjes archiveert (bijvoorbeeld door ze in te delen op bestandstype en datum of gebeurtenis in geval van foto's, enzovoort) zult u merken dat u steeds minder behoefte krijgt aan een desktopzoekmachine. Dat vereist echter wel veel energie en discipline, maar het kan wel. Helemaal zonder zult u waarschijnlijk niet kunnen, al was het alleen maar omdat u soms ook een systeembestand moet zoeken dat u zelf niet hebt opgeslagen, maar het helpt u wel de controle grotendeels in eigen hand te houden.

©PXimport

Conclusie

Het verdwijnen van Google Desktop Search heeft wel degelijk een gat achtergelaten, maar absoluut geen gat dat niet gevuld kan worden. Het heeft in ieder geval duidelijk gemaakt dat er goede gratis alternatieven zijn, maar deze zijn geen van allen zo goed als GDS. Op Ava Find na vormde de geteste software, in tegenstelling tot wat we hadden verwacht, geen extreem zware systeembelasting. Windows Search doet het aardig, maar Agent Ransack heeft echt ons hart gestolen met z'n fijne interface en snelle en goede resultaten. De enige software die GDS wellicht weet te overtreffen is Copernic. Het is natuurlijk jammer dat u hier 50 euro voor moet neertellen en dat de gratis versie zo beperkt gemaakt is. Maar het moet gezegd worden, de betaalde versie van Copernic is fantastisch. Vindt u het niet erg om daarvoor te betalen? Dan is ons advies zonder twijfel Copernic. Heeft u er geen geld voor (over), dan is Agent Ransack een fantastische tweede, waardoor deze ons keurmerk Redactie TIP ontvangt.

©PXimport

De geur van versgebakken oliebollen hoort bij december. Toch ziet niet iedereen het zitten om met een pan heet vet aan de slag te gaan. Oliebakken in de airfryer lijkt dan een aantrekkelijk alternatief: minder luchtjes en ook nog eens minder vet. Maar levert bakken in een airfryer dezelfde oliebol op, of moet je toch de frituurpan uit het vet halen?

Oliebollen bakken in de airfryer, kan dat? Het korte antwoord is duidelijk: nee, een traditionele oliebol bak je niet in een airfryer. Klassiek oliebollenbeslag is vloeibaar en heeft direct contact met hete olie nodig om zijn vorm en structuur te krijgen. Een airfryer is in de basis een compacte heteluchtoven. Zonder een bad van hete olie kan het beslag niet snel genoeg stollen. Wie het toch probeert, ziet het deeg door het mandje zakken of uitlopen tot een platte, taaie schijf. Dat ligt niet aan het recept, maar aan de techniek.

Waarom hete olie onmisbaar is

Zodra je het beslag van de oliebol in de hete olie van de frituurpan schept, ontstaat er vrijwel direct een korstje om de buitenkant. Binnen in de bol ontstaat stoom, waardoor de bol uitzet en luchtig wordt. Die combinatie van afsluiten en opblazen zorgt voor de typische oliebolstructuur. In een airfryer ontbreekt die directe warmteoverdracht. Hete lucht is simpelweg minder krachtig dan hete olie. Zonder direct contact met heet vet kan het beslag niet snel genoeg stollen. Daardoor blijft een echte oliebol uit de airfryer onmogelijk.

©Gegenereerd door AI

Wat wel kan: kwarkbollen uit de airfryer

Wie toch iets zelf wil maken in de airfryer, moet het klassieke oliebollenbeslag loslaten. Met een steviger beslag, bijvoorbeeld op basis van kwark, kun je ballen vormen die hun vorm behouden. Deze bollen garen prima in de hete lucht en krijgen een mooie bruine buitenkant. De uitkomst lijkt qua vorm op een oliebol, maar de structuur is compacter en de smaak meer broodachtig. Denk aan iets tussen een zoet broodje en een scone. Lekker, lichter en prima als alternatief, maar: het is geen oliebol zoals je die van de kraam kent.

Wat ook goed kan: oliebollen opwarmen in de airfryer

Waar de airfryer wel echt tot zijn recht komt, is bij het opwarmen van gekochte oliebollen. In de magnetron worden ze snel slap en taai. In de airfryer gebeurt het tegenovergestelde. Door de bollen een paar minuten op ongeveer 180 graden te verwarmen, wordt de korst weer knapperig en warmt de binnenkant gelijkmatig op. Je oliebollen smaken weer alsof je ze net gebakken (of gehaald) hebt!

Samenvatting

Wil je de échte oliebol, dan heb je twee opties: zelf bakken in een frituurpan of halen bij de kraam. Bakken in de airfryer kan niet, omdat vloeibaar beslag niet geschikt is voor hete lucht. Je kunt bijvoorbeeld wel kwarkbollen maken, maar dat is toch anders. De grootste winst zit in het opwarmen van kant-en-klare oliebollen: in de airfryer gaat dat snel, ze worden heerlijk knapperig en je hebt geen last van frituurlucht in huis.

🎆 Vuurwerk op je Galaxy Smartphone? 👇

Het spreekwoord 'krakende wagens lopen het langst' gaat helaas vaak niet op in de computerwereld. Moderne systemen reageren soms allergisch op oudere hardware. Toch zijn er methoden en slimme trucs om zulke apparaten te laten werken onder Windows 10 of 11.

Apparaat niet herkend

Wanneer je een oud apparaat aansluit, kan het gebeuren dat Windows het niet herkent.. Daardoor verschijnt het niet in de lijst met apparaten. Je controleert dit door via een klik met rechts op de Windows-knop Apparaatbeheer te openen. Verschijnt hier iets als 'Onbekend apparaat' of zie je een geel driehoekje of vraagteken, dan heeft Windows het apparaat wel fysiek herkend, maar geen juiste driver gevonden. Je leest hier meer over bij de passage Driverprobleem. Mogelijke oorzaken zijn het ontbreken van een plug-and-playdriver of een verouderd aansluitingstype.

Je kunt dan verschillende dingen proberen. Controleer eerst de aansluiting en de stroomvoorziening. Zorg dat het apparaat juist is aangesloten en ingeschakeld. Bij usb-apparaten helpt het soms een andere poort te proberen. Oudere usb1.1-apparaten werken vaak beter via een usb2.0-poort of een usb-hub met eigen voeding dan via een usb3.0-poort. Heeft je pc nog een parallelle of seriële poort? Controleer dan in het systeem-BIOS of deze is ingeschakeld. Heeft je toestel zo'n poort niet, dan ben je meestal aangewezen op een adapter (zie de passage Aansluitingen).

Handmatige installatie

Je kunt het apparaat ook handmatig proberen te installeren. Misschien heb je nog een cd-rom met de installatiebestanden, zodat het zo lukt. Heeft je pc geen cd-station meer, dan sluit je een extern cd-station aan of kopieer je de bestanden op een andere pc met cd-station naar een usb-stick. Je kunt er ook een iso-bestand van maken en dit met een dubbelklik als virtuele schijf koppelen op je pc. Je kunt dit doen met bijvoorbeeld Burnaware Free. Ga naar www.burnaware.com en kies voor ISO-bestand aanmaken.

Heb je geen cd-rom? Start dan Apparaatbeheer, open het menu Actie en kies Oudere hardware toevoegen. Kies De hardware opsporen en automatisch installeren, geef het hardwaretype aan, zoals Beeldapparaten of Draagbare apparaten, en selecteer het juiste product en model. Heb je zelf een geschikte driver gevonden (bijvoorbeeld op de site van de producent), klik dan op Bladeren en verwijs naar het installatiebestand (inf).

Voor printers open je Instellingen in Windows en kies je Bluetooth en apparaten / Printers en scanners. Klik op Apparaat toevoegen en kies bij De printer die ik wil gebruiken, staat niet in de lijst voor Handmatig een nieuw apparaat toevoegen. In het dialoogvenster laat je Mijn printer is iets ouder. Help mij met zoeken geselecteerd. Werkt dat niet, probeer dan Een lokale printer of een netwerkprinter toevoegen met handmatige instellingen, waarna je de juiste poort en het stuurprogramma kiest. Klik hier ook op Windows Update: zo is de kans groter dat Windows alsnog de juiste driver ophaalt. Je kunt ook een vergelijkbaar model uit de lijst proberen.

Soorten aansluitingen

Gaat het om oudere apparaten, dan hebben die vaak een interface die je op moderne pc's niet meer vindt, zoals een parallelle of seriële aansluiting of firewire. Voor parallel gebruik je een usb-naar-parallel-adapter (meestal usb-A naar 36-pins Sub-D). De printer verschijnt dan als 'USB Printing Support' en werkt vaak met generieke drivers. Sommige oude drivers verwachten een echte LPT-poort met een logische naam als LPT1. Je kunt dan de gedeelde usb-printerpoort mappen naar LPT1 met het opdrachtprompt-commando

(met net use LPT1: /delete verwijder je deze koppeling). <printershare> is de gedeelde printernaam, zoals ingesteld via Instellingen in Windows: klik op de printernaam, kies Printereigenschappen en open het tabblad Delen. Zo kun je vaak nog printen vanuit oude DOS- of Windows-apps.

Voor een seriële poort (met een DB9 RS232-kabel) gebruik je eveneens een usb-adapter, liefst met FTDI-chip en aangesloten op een usb2.0-poort. Mogelijk moet je eerst de adapterdriver installeren voordat deze in Apparaatbeheer verschijnt (onder een naam als '[…] COMx'). Om het juiste poortnummer (zoals COM1) in te stellen, klik je met rechts op het apparaat, open je Poortinstellingen en klik je op Geavanceerd.

Koop altijd adapters van goede kwaliteit (en van een bekend merk), aangezien goedkopere exemplaren zich niet altijd aan de specificaties houden.

Voor firewire kun je de installatie van een PCIe-naar-firewire (IEEE 1394) adapterkaart overwegen. Met de Microsoft 1394 OHCI Legacy Driver activeer je deze vervolgens in Windows 10/11 en kun je bijvoorbeeld een oude DV-camera of audio-interface aansluiten. Klik hier voor een downloadlink met instructies.

Driverprobleem

Wanneer Windows het apparaat herkent via een van bovenstaande stappen, blijft het afwachten of er een geschikte driver voor Windows 10/11 beschikbaar is. Je kunt eerst een generieke driver proberen, die vaak via de Windows-updatefunctie beschikbaar is. Klik in Apparaatbeheer met rechts op het apparaat, kies Stuurprogramma bijwerken en klik vervolgens op Automatisch zoeken naar stuurprogramma's / In Windows Update zoeken naar bijgewerkte stuurprogramma's.

Soms vind je geschikte drivers bij de optionele updates. Ga hiervoor naar Instellingen, kies Windows Update / Geavanceerde opties / Optionele updates en open Stuurprogramma-updates. Je kunt ook zoeken naar een basisdriver, add-onmodule of universele driver van de fabrikant, zoals de (Smart) Universal Printer Driver van HP.

Vind je geen driver op de site van de fabrikant, dan kun je er ook zelf naar googelen op basis van het hardware-ID. Start Apparaatbeheer, klik met rechts op het apparaat (eventueel bij Andere apparaten of Onbekend apparaat), kies Eigenschappen en open het tabblad Details. Stel Eigenschap in op Hardware-id's. Klik met rechts op een gevonden ID, kies Kopiëren en plak dit met Ctrl+V in een zoekmachine als Google. Mogelijk levert dit een geschikte driver op.

Heb je nog een driver voor Windows 7 of ouder, probeer dan de installatie in compatibiliteitsmodus. Klik met rechts op het installatieprogramma, kies Eigenschappen en ga naar het tabblad Compatibiliteit. Zet een vinkje bij Dit programma uitvoeren in compatibiliteitsmodus voor en kies de laatst ondersteunde versie, zoals Windows 7 of Windows XP (Service Pack 2). Door ook Dit programma als administrator uitvoeren te selecteren, vergroot je de kans dat Windows de oudere driver alsnog aanvaardt, zeker als het geen 'kernel-driver' met volledige systeemrechten betreft (zie ook de passage Driverblokkade). Dit is ons bijvoorbeeld al gelukt voor een Canon Pixma iP4200-printer.

Lees ook: De perfecte printer kiezen? Hier moet je op letten

Alternatieve drivers

Je kunt ook op zoek gaan naar alternatieve, niet-officiële stuurprogramma's. Er zijn verschillende community's en fora die voor populaire oudere apparaten aangepaste drivers aanbieden of INF-bestanden hebben aangepast om ze onder nieuwere Windows-versies te laten werken.

Voor scanners is de alternatieve software van VueScan populair. Deze ondersteunt bijna achtduizend oude scanner-modellen en werkt vaak prima, al is de software niet gratis (vanaf circa 19 euro per jaar). Een proefversie is wel beschikbaar (je kunt eventueel een wegwerpadres gebruiken), zodat je kunt nagaan of je scanner werkt onder Windows 10/11.

Voor printers is het Gutenprint-driverpakket bekend, voorheen bekend als Gimp-print, al is dit alleen beschikbaar voor Linux en macOS. We hebben helaas niet de ruimte om hier dieper op in te gaan, maar je kunt een al dan niet virtuele Linux-machine op je netwerk opzetten (ook op een Raspberry Pi) en hierop Gutenprint installeren. Vervolgens deel je de printer zodat je deze ook op je Windows-pc kunt gebruiken. Voor scanners bestaat een vergelijkbaar project: Scanner Access Now Easy, eveneens voor Linux.

Driverblokkade

Het kan gebeuren dat er wel een driver beschikbaar is, maar dat Windows 10/11 de installatie blokkeert. Mogelijk is de driver technisch incompatibel, bijvoorbeeld een 32bit-driver op een 64bit-systeem (Windows 11 is altijd 64 bit), of een kerneldriver die noodzakelijke kernelfuncties mist doordat deze niet meer worden ondersteund door het geüpdatete besturingssysteem. In dit geval kun je nog de compatibiliteitsmodus proberen (zie de passage Driverprobleem), maar het resultaat blijft onzeker. Je maakt dan meer kans via een virtuele machine met een oudere Windows-versie, zoals Windows 10 voor 32bit-drivers.

Soms blokkeert Windows 10/11 de installatie omdat de (kernel)driver niet digitaal is ondertekend. Ben je zeker dat het om een betrouwbare driver gaat, dan kun je deze controle tijdelijk uitschakelen. Open Instellingen, kies Systeem / Systeemherstel en klik tweemaal op Nu opnieuw opstarten. Kies vervolgens Problemen oplossen / Geavanceerde opties / Opstartinstellingen en klik op Opnieuw opstarten. In het menu dat verschijnt, kies je optie 7: Afdwingen van stuurprogrammahandtekening uitschakelen. Windows start nu zonder handtekeningcontrole, zodat je de driver kunt installeren. Bij de volgende herstart is de controle weer actief, maar de driver blijft werken.

Ga je liever voor een iets doortastender aanpak? Voer dan de Opdrachtprompt uit als administrator, voer het commando bcdedit /set TESTSIGNING ON in en herstart je pc. Deze draait dan in testmodus, zie de indicatie rechtsonder. Installeer de driver en voer daarna meteen bcdedit /set TESTSIGNING OFF uit, gevolgd door een herstart om terug normaal te werken.

Virtueel alternatief

Lukt het niet om je oude apparaat met een van de bovenstaande workarounds aan de praat te krijgen binnen Windows 10/11, dan zit er weinig anders op dan een ouder of ander besturingssysteem te gebruiken. Het handigst is om dit als virtuele machine (VM) bovenop je huidige Windows te draaien. Binnen deze VM installeer je dan de originele driver en software voor het apparaat.

Geschikte gratis tools zijn Oracle VirtualBox en VMware Workstation Pro (na registratie op https://support.broadcom.com). Via bijvoorbeeld https://archive.org kun je naar schijfkopiebestanden zoeken en downloaden. Wij vonden er onder meer diverse Windows XP-iso-bestanden en installeerden een exemplaar in VirtualBox.

Dit kan als volgt. Start VirtualBox, klik op Nieuw en vul de gegevens in, zoals Microsoft Windows XP (32-bit). Bij ISO-image verwijs je naar je download. Vink Overslaan zonder toezicht aan, klik op Afmaken en vervolgens op Starten. Volg de installatie-instructies. Je bezit of vindt wellicht een geldige licentie voor deze oude Windows.

Koppel het apparaat aan een fysieke poort op je pc en geef deze vervolgens door aan de VM, zodat de virtuele Windows het apparaat herkent. Dit kan vanuit het menu Apparaten in het venster met een opgestarte VM.

Bij printers kun je ook delen via het VM-netwerk, zodat je vanuit je gewone Windows via het netwerk kunt printen naar de VM. Selecteer de (uitgeschakelde) VM in VirtualBox, kies Instellingen, open Netwerk en vink Netwerkadapter inschakelen aan. Stel eventueel Gekoppeld aan in op Bridged Adapter zodat de VM een ip-adres krijgt binnen hetzelfde netwerk als je host-pc.

 Nieuwe printer nodig? Kijk op Kieskeurig.nl/prijsdalers om voor de beste deal!