Een grotere performance bij CD- en DVD-drives is enkel mogelijk door een update van de firmware. Voordelen: hoger schrijftempo bij CD-RW-branders, hogere DVD-Rip-snelheid en het wegvallen van de regionale-codeblokkering bij DVD-drives.

"CD-branders zijn vaak tot meer in staat dan de fabrikanten aangeven. PCM toont hoe een loopwerk met snelheid 32 dankzij het upgraden van de firmware in een brander met snelheid 48 wordt omgevormd en zo duidelijk sneller schrijft. Met dezelfde methode kunnen ook DVD-drives worden geoptimaliseerd: dankzij een upgrade met gemodificeerde firmware kunnen de leessnelheden voor CD-media en het DVD-Rip-tempo duidelijk worden verhoogd. Firmware-patches van deze aard bezorgen de gebruiker bovendien DVD-spelers zonder regionale code. Productonderhoud Wanneer het schrijftempo van de CD-RW-brander niet meer volstaat, rest de gebruiker meestal enkel de mogelijkheid om naar een sneller model te grijpen. Wie echter over een brander van LG, Lite-On, Sony of Traxdata beschikt, beschikt onder bepaalde omstandigheden over een goedkoper alternatief. Sommige producten van de genoemde fabrikant kunnen enkel door een upgrade van de firmware tot snellere modellen worden omgevormd. In het labo van PC-Professioneel werd de 32-brander Lite-On LTR-32125W bijvoorbeeld met de firmware van de 48-recorder 48125W in laatstgenoemde omgevormd. De performance van het toestel stijgt overeenkomstig. De upgradetruuk functioneert ook bij de 32-brander GCE 8320B van LG: in de Flash-Prom (Programmable ROM) van het LG-loopwerk kunnen de firmwaregegevens van de opvolger, de 40-GCE 8400B, worden geschreven. Zelfs de Mount-Rainier-functie kan de gebruiker bij de Lite-On LTR-40125W toerusten. Het model met snelheid 40 beschikt nominaal niet over een Mount-Rainier-support, de 48-brander daarentegen wel. Ook de actuele drives van TDK en Traxdata ondersteunen het praktische bestandssysteem waardoor de gebruiker de brander als een conventionele harde schijf kan gebruiken. De testkandidaten LG GCE-8320B en de GCE-8400B bieden na een upgrade van de firmware daarentegen geen Mount-Rainier-support. Voorzichtigheid tijdens het upgraden van firmware Tijdens het upgraden van loopwerken is voorzichtigheid geboden: ten eerste verliest de gebruiker garantieclaims wanneer een niet voor de brander voorziene firmware wordt ge'nstalleerd. Ten tweede zijn de voorgangers van de actuele toestellen vaak met verschillende chipsets uitgerust. Wanneer een upgrade mislukt, wordt de recorder daarna niet meer door het systeem herkend. De TDK Cyclone 40/12/48 met de firmware van de TDK Cyclone 48/24/48 weigert zo dienst bijvoorbeeld. Een remedie hier is het teruggrijpen naar de originele firmware. Deze moet de gebruiker voor een upgrade absoluut beveiligen. Problematisch is ook de juridische situatie: de hierna beschreven truuks zijn in strijd met de software-auteursrechten en daarom ziet PCM af van gedetailleerde inlichtingen over enkele punten. Veilig flashen Om een reservekopie van de voorhanden firmware te maken, start de gebruiker de computer in DOS-modus. Mtkflash.exe stuurt de Programmable ROM van die branders aan die de chipset Mediatek gebruiken. Met de instructieregel mtkflash.exe 1 r /b /m filename.bin leest het programma de branderfirmware uit en schrijft deze in een door de gebruiker gespecificeerd bestand. In het voorbeeld is de brander daarbij als primair loopwerk aan de eerste IDE-interface aangesloten. Dat wordt aan de software mtkflash meegedeeld door de getalwaarde ""1"". Dan volgt de eigenlijke upgrade van de firmware: door de invoer mtkflash.exe 1 w /b filename.bin flasht de software een brander met het geselecteerde firmwarebestand (in filename.bin aangegeven). Aan deze firmwarebestanden geraakt de user via de desbetreffende internetpagina' s over het thema CD' s branden. De bezitters van Lite-On-branders kunnen ook de updates gebruiken die op de homepage van de fabrikant (www.liteonit.com) worden aangeboden. Deze zijn daar steeds als afzonderlijke uitvoerbare file voorhanden - de gebruiker heeft voor het flashen echter de daarin bevatte firmware-image nodig. Remedie biedt hier het programma Firmware Extraction Utility. De speciaal voor Lite-On-Firmware-Updates ontworpen software extraheert de in de upgrades zittende Programmable-ROM-Image. De test van PC-Professioneel bewijst het succes van de upgrade. Een voorbeeld: de 40-Recorder Lite-On LTR-40125W schrijft een 700-MByte-Audio-CD in ongeveer drie en een halve minuut. Na de flashupgrade tot de 48-opvolger LTR-48125W heeft het toestel maar twee minuten en achtendertig seconden nodig voor het schrijven. Dat is een verbetering met 25 procent en dat komt overeen met gemiddeld de snelheid 48. Om de 32-brander GCE-8320B van LG in de 40-recorder GCE-8400B om te vormen, vervangen firmwareprofessionals de productnaam van de brander in de programmacode van de firmware-installatiesoftware (www.lge.de) door deze van de nieuwe brander. Met het gemodificeerde bestand kan de 32-recorder probleemloos in de 40-brander worden omgevormd. Omdat 32- en 40-recorders in performance nauwelijks moeten onderdoen voor de actuele 52-modellen, levert de overschakeling op een sneller model nauwelijks voordelen op. Dit geldt overeenkomstig ook voor DVD-ROM-drives want deze bieden reeds sedert ongeveer twee jaar niet meer dan een DVD-leessnelheid van 16. Een overschakeling wordt hier afgeraden. Enkel wanneer een snel CD-RW-schrijftempo is gewenst, loont de aankoop van een 52-recorder. Aanbevolen zijn hier de modellen LG GCE-8520B en Mitsumi CR 487E TE. DVD-drives zonder tempobegrenzingen Door het toepassen van gemodificeerde firmwarepatches kunnen bij DVD-recorders en -drives ook verdere beperkingen worden verwijdererd. Gedetailleerde informatie over dit thema vindt u in Lab Inside in PCM 10/2003 op de pagina' s 44/45. Een voorbeeld van een met gemodificeerde firmware up te graden DVD-loopwerk is de Toshibas DVD-ROM SD-M1502: wat de firmware betreft, zijn de maximale CD-leessnelheid beperkt tot 40 en het DVD-Rip-Tempo tot maximaal 2. Na de update met een gemodificeerd firmwarebestand zijn deze blokkeringen echter verwijderd. Het resultaat: CD' s worden nu gelezen met de snelheid 48 in plaats van 40. Video-DVD' s groeft het loopwerk daarna duidelijk sneller dan aan het tempo 2. In de firmware van DVD-ROM-drives en -recorders is bovendien informatie over de ingestelde regionale code opgeslagen. Deze moet voorkomen dat bijvoorbeeld in de VSA geproduceerde DVD' s met regionale code 1 in Europese en Japanse drives - telkens regionale code 2 - worden afgespeeld. Normaal kan de regionale code van een DVD-loopwerk tot vijf maal worden veranderd, daarna zijn codeveranderingen niet meer mogelijk. Een remedie voor het betreffende DVD-loopwerk bieden hier weerom gemodificeerde firmwarepatches; de weblinks daarvan vindt de gebruiker in forums over het thema CD' s en DVD' s branden. MMA [kader p. 82] COMPACT De leesperformance van DVD-drives kan met gemodificeerde toestelfirmware worden verbeterd. Ook de regionale-codeblokkering van de DVD-ROM kan op deze wijze worden gedesactiveerd. CD-branders kunnen met de firmware van een sneller recordermodel van hetzelfde merk vaak in dit model worden omgevormd. Voorwaarde: de telkens gebruikte chipset en de chipsetrevisie moeten identiek zijn. Vele CD-branders zijn ondanks de verschillende productnaam Lite-On-modellen. Voorbeelden zijn de 40- en 48-CD-recorders van TDK en Traxdata. [bijschriften p. 82/83] Met het DOS-programma mtkflash.exe kunnen firmwaregegevens van de branders van Lite-On, TDK en Traxdata probleemloos worden uitgelezen en geschreven. De afgebeelde drives van Lite-On, TDK en Traxdata zijn gelijk van bouw. Features zoals Mount Rainier kunnen met de firmware van de ene naar de andere recorder worden overgedragen. DE BESTE CD-RW-BRANDERS EN COMBO-DRIVES Product: Plextor Premium/T3 Technische gegevens*: 8096KB, 52x32x52/- Prijs: 100 Euro Internet-adres: www.plextor.be Bijzonderheden: goede brander, uitgebreide analysetools Product: Lite-On LTR-52327S Technische gegevens*: 2048KB, 52/32/52/- Prijs: 40 Euro Internet-adres: www.liteonit.com Bijzonderheden: goede brander, kan veel kopieerbeveiligingen aan Product: Mitsumi CR485G/F Technische gegevens*: 2048KB, 54/32/54/- Prijs: 35 Euro Internet-adres: www.mitsumi.de Bijzonderheden: snelle brander voor weinig geld Product: Samsung SM-352B Technische gegevens*: 2048KB, 52/24/52/16 Prijs: 60 Euro Internet-adres: www.samsung-it.nl Bijzonderheden: snel combo-loopwerk voor weinig geld Product: LG GCC-4520B Technische gegevens*: 2048KB, 52/24/52/16 Prijs: 80 Euro Internet-adres: www.lge.nl Bijzonderheden: zeer stil combo-loopwerk (* cache, schrijven cdr/schrijven cdrw/lezen cd/lezen dvd) DE BESTE DVD-BRANDERS Product: Pioneer DVR-A05 Technische gegevens: DVD-RW, 2048KB, 4/2 Prijs: 215 Euro Internet-adres: www.pioneer.nl Bijzonderheden: beste min-rw-brander Product: Lite-On LDW-401S Technische gegevens: DVD+RW, 2048KB, 4/4 Prijs: 100 Euro Internet-adres: www.liteonit.com Bijzonderheden: prima plus-rw-brander voor scherpe prijs Product: NEC ND-1300A Technische gegevens: DVD±RW, 2048KB, 4/2.4 Prijs: 130 Euro Internet-adres: www.neceurope.com Bijzonderheden: goede multiformat-brander voor gunstige prijs Product: Plextor PX-708A Technische gegevens: DVD±RW, 2048KB, 8/4 Prijs: 250 Euro Internet-adres: www.plextor.be Bijzonderheden: snelste multiformat-brander Product: LG GSA-4040B Technische gegevens: DVD±RW/RAM, 2048KB, 4/2.4 Prijs: 160 Euro Internet-adres: www.lge.nl Bijzonderheden: goede brander met dvd-ram-ondersteuning (* formaat, cache, dvdr-schrijven, dvdrw-schrijven) DE 3 BESTE DRIVE-TOOLS Cacheman 5.5 CD-Bremse Nero Drive Speed (meer informatie op pagina ...) "

Word de held van je (klein)kinderen door hen te verrassen met een uniek, zelfgemaakt verhalenboek. Laat hen zelf de grote lijnen van het verhaal bedenken en zie hoe je dankzij Storybook in een handomdraai een prachtig digitaal boekje creëert, compleet met een mooie cover en bijpassende illustraties.

Stap 1: De prompt

Storybook draait op de Gemini AI-chatbot van Google. De functie is gloednieuw en op dit moment alleen te gebruiken via het web, niet via de Gemini-apps voor Android of iPhone. Het goede nieuws: Storybook is helemaal gratis. Je hoeft dus geen betaald abonnement te nemen om het uit te proberen. Wel moet je ingelogd zijn met je Google-account. Surf vervolgens naar: https://gemini.google.com/gem/storybook

Net als bij andere generatieve AI-tools start je met een tekstopdracht, de zogeheten prompt. In een paar zinnen beschrijf je het onderwerp. Of je kiest voor een uitgebreidere instructie, bijvoorbeeld: "Kun je een verhaal maken dat aan een kind uitlegt hoe het leven van een vlinder eruitziet?"

Stap 2: Prentenboek van 10 pagina's

Boven het tekstvak vind je alvast enkele inspirerende voorbeelden van recente prompts, compleet met het bijbehorende verhaal. Denk aan: 'Mijn kind van 7 wil niet logeren bij oma. Maak een Storybook om haar te helpen hiermee om te gaan.' Je kunt je eigen prompt typen, maar ook inspreken: klik op het microfoontje, geef Gemini toegang tot je microfoon en vertel je opdracht. Enkele seconden later verschijnt het prentenboek op het scherm. Elk boek telt tien pagina's, inclusief een prachtige omslag én een door Gemini bedachte titel. Met iedere klik blader je door het verhaal. De tekst is verzorgd opgemaakt en de illustraties zijn verrassend sfeervol. Wij waren aangenaam verrast door de kwaliteit.

Stap 3: Lezen of luisteren

Je kunt het verhaal natuurlijk gewoon lezen, maar Storybook heeft nog een extra troef: een ingebouwde voorleesfunctie. Daarbij kun je kiezen om alleen de huidige pagina te beluisteren of om vanaf de eerste pagina te beginnen. De hoogte van de stem is instelbaar, zodat je een toon kunt kiezen die het best bij het verhaal of de luisteraar past. En het plezier stopt daar niet: via de Deel-knop krijg je een unieke link naar jouw persoonlijke Storybook. Die kun je eenvoudig doorsturen naar familie, vrienden of de kinderen zelf, zodat ze het boekje op hun eigen toestel kunnen bekijken en beluisteren. Bovendien kun je het boekje ook downloaden als pdf. Wil je dat je kind ook offline kan bladeren, dan kun je het dus voor hem of haar printen.

Gourmetten is misschien wel dé nationale volkssport tijdens de feestdagen. Maar hoe leuk de avond ook is, de ochtend erna is vaak minder feestelijk. Die doordringende vetlucht die in je gordijnen, bank en kleding is getrokken, ben je liever kwijt dan rijk. Met deze tien tips – verdeeld over wat je eet en wat je doet – blijft je huis een stuk frisser!

Lees ook: Gourmetten nieuwe stijl: topfavoriet met een eigen twist

Ingrediënten & materialen

De meeste stank ontstaat niet door het gourmetstel zelf, maar door wat we erop leggen. Verbrande boter, karamelliserende suikers en spetterend vet zijn de grote boosdoeners. Met een paar slimme aanpassingen aan je boodschappenlijstje ben je de rookwolken voor.

Tip 1: Investeer in hittebestendige olie

De fout die bijna iedereen maakt: bakken in roomboter of standaard olijfolie. Deze vetten verbranden snel bij de hoge temperaturen van het gourmetten, wat zorgt voor die zware, scherpe walm. Kijk in de supermarkt eens schuin boven de olijfolie; daar vind je rijstolie of arachideolie. Deze oliesoorten hebben een veel hoger rookpunt en blijven stabiel als ze heet worden. Wil je het jezelf helemaal makkelijk maken? Koop dan een bakspray. Daarmee nevel je de pannetjes of de plaat licht in, waardoor je nooit te veel gebruikt en het vet niet onnodig staat te walmen.

Tip 2: Laat de kant-en-klare marinades staan

Die voorgemarineerde schotels uit de supermarkt zijn makkelijk, maar funest voor de luchtkwaliteit. De marinades zitten namelijk vaak vol suiker en water. Zodra dat de hete pan raakt, verbrandt de suiker en verdampt het vocht, met veel rook tot gevolg. Je kunt beter ongemarineerd vlees of vis kopen. Wil je toch smaak? Gebruik dan een dry rub (een droog kruidenmengsel) om het vlees vooraf te kruiden. Als je echt van sausjes houdt, kun je die beter koud op je bord toevoegen dan warm in het pannetje.

Tip 3: Kies voor 'droger' vlees en meer groente

Hoe meer vet er in het vlees zit, hoe meer het spettert en rookt. Hamburgers, worstjes en speklapjes zijn in feite kleine rookbommen. Kies liever voor magere opties zoals biefstuk, kipfilet, kalkoen of witvis. Daarnaast kun je de geuroverlast flink beperken door de verhouding vlees/groente om te draaien. Plakjes courgette, paprika, champignons en aubergine bakken vrijwel geurloos. Met een goede mandolineof groentesnijder maak je in een handomdraai dunne plakjes die snel gaar zijn, waardoor je minder lang hoeft te bakken.

Tip 4: Vervang die oude, bekraste pannetjes

Kijk voordat je begint eens kritisch naar je huidige gourmetstel. Zitten de pannetjes vol krassen en is de antiaanbaklaag versleten? Dan koekt je eten sneller aan, wat zorgt voor verbrandingsluchtjes die je de dag erna nog ruikt. Het is vaak helemaal niet nodig om een compleet nieuw apparaat te kopen; veel fabrikanten verkopen losse pannetjes of nieuwe bakplaten. Voor een paar tientjes bak je weer op een glad oppervlak, heb je minder olie nodig en ben je niet de hele avond bezig aangekoekte resten weg te schrapen.

Tip 5: Gebruik een gourmetstel met keramische coating

Ben je toch toe aan een heel nieuw apparaat? Let dan goed op de coating. Tegenwoordig zijn er gourmetstellen met een keramische bakplaat. Deze kunnen vaak hogere temperaturen aan zonder dat de laag beschadigt en ze zijn veel makkelijker schoon te maken.

Zo ga je de strijd aan met de luchtjes in huis

Zelfs met de beste ingrediënten ontkom je niet aan enige baklucht. Gelukkig zijn er genoeg manieren om te voorkomen dat die geur permanent blijft hangen.

Tip 6: Zet een aromadiffuser aan

Een geurkaars maskeert de lucht vaak alleen maar, waardoor je een weeïge mengeling krijgt van lavendel en hamburger. Een betere optie is een elektrische aromadiffuser (ook wel vernevelaar genoemd). Dit apparaat verspreidt via koude waterdamp een constante, frisse geur naar keuze door de kamer, zonder dat er verbranding aan te pas komt. Kies voor essentiële oliën die bekend staan om hun verfrissende werking, zoals citroengras, eucalyptus of dennen. De waterdamp helpt bovendien meteen tegen de droge lucht in huis als de verwarming hoog staat.

Tip 7: Laat de luchtreiniger draaien

Misschien heb je er al eentje staan, en anders is dit het moment: de luchtreiniger. Let er bij aanschaf op dat het apparaat een koolstoffilter heeft, want alleen HEPA is niet genoeg voor kookluchtjes. Een koolstoffilter absorbeert gassen en geuren. Zet het apparaat niet pas aan als je naar bed gaat, maar laat hem al draaien zodra het gourmetstel aangaat. Heb je een modern exemplaar met een app? Zet hem dan alvast op de hoogste stand voordat de eerste walm ontstaat.

Tip 8: Ventileer flink

Ramen openzetten klinkt logisch, maar doe het wel slim. Eén raampje op een kier doet weinig. Je hebt trek nodig. Zet aan weerszijden van de woning een raam of rooster open zodat de luchtstroom de damp direct meeneemt. Vind je het te koud worden? Zet de verwarming gerust tijdelijk wat hoger; de kosten daarvan wegen niet op tegen de stomerijkosten van je gordijnen. Plaats eventueel een simpele tafelventilator in de buurt van het gourmetstel (niet erop gericht, maar richting het open raam) om de rook een handje te helpen de juiste kant op te gaan.

Tip 9: Azijn & koffie

Het is een klassieker uit grootmoeders tijd, maar hij werkt nog steeds: azijn neutraliseert. Je kunt bakjes azijn neerzetten, maar voor het zware werk kun je na het eten beter even een pannetje water met een flinke scheut schoonmaakazijn op het fornuis koken. Laat de afzuigkap uit en laat de damp door de kamer trekken. Vind je de azijnlucht zelf te heftig? Gooi er dan wat citroenschillen, een kaneelstokje of kruidnagel bij. Zo ruikt je huis direct weer naar winterse gezelligheid in plaats van naar een snackbar. Wat ook kan, is koffie. Zet na het eten een paar schaaltjes met gemalen koffie (snelfiltermaling) in de woonkamer. De koffie neutraliseert de zware baklucht en vervangt deze door een neutraal, aards aroma. Voor een nog sterker effect kun je wat koffiebonen op een warme onderzetter leggen; door de restwarmte verspreiden ze een subtiele geur die de gourmetlucht naar de achtergrond verdrijft.

Tip 10: Maak meteen met schoon

Het is verleidelijk om na het eten uit te buiken op de bank en de ravage te laten voor wat het is. Doe het niet. Zolang het gourmetstel vet en warm in de kamer staat, blijft het geur verspreiden. Haal direct na het eten een stuk keukenrol over de plaat. Gebruik daarna een sopje van afwasmiddel en warm water om de plaat en de tafel (want ja, vetnevel komt overal) af te nemen. Geloof ons, door hier na het eten even een paar minuten tijd voor vrij te maken, bespaar je jezelf de volgende ochtend een hoop gourmetluchtfrustratie!