Hackers, spam, wormen, phishing en gegevensdiefstal zijn helaas allemaal bekende termen geworden. Maar ondanks alle berichten zijn er nog altijd mensen die geen firewall of antivirus-software hebben draaien. Wij wilden weten hoeveel risico ze daarmee lopen en installeerden een zogenoemde honeypot. Nou, dat hebben we geweten…

Een honeypot is een computer of programma dat wordt gebruikt om hackers en andere aanvallers om de tuin te leiden. Het lijkt alsof er een machine online staat die slecht is afgeschermd. Voor een aanvaller een ideale plek om in te breken en vervolgens het (bedrijfs)netwerk verder te infiltreren, of op zijn minst om gegevens vanaf te stelen of malware mee te verspreiden. Maar terwijl het lijkt of de pc met de honeypot daadwerkelijk besmet raakt of wordt gekraakt, houdt de software precies bij wat er gebeurt. De honeypot is dus een uitmuntende manier om te zien hoeveel risico u op internet loopt zónder afdoende beveiliging …

DMZ

We installeren de honeypot-software HoneyBOT (www.atomicsoftwaresolutions.com/honeybot.php) op twee virtuele machines; een met Windows XP en een met Windows 7. De eerste verdedigingslinie is echter niet de firewall van uw computers, maar uw modem en/of router. Deze kastjes verzorgen de fysieke verbinding met internet en zijn allang geen domme doorgeefluiken meer. In principe blokkeert een goede modem of router al heel wat ellende, nog voordat eventuele aanvallers bij uw pc kunnen komen. Dat blijkt wel als we geen enkele aanval registreren. Logisch, want we hebben onze zaakjes uiteraard goed voor elkaar. Om te zien hoe zwaar een onverdedigde machine het te verduren krijgt, schakelen we de firewall op onze router uit. Bovendien voegen we de machines met de HoneyBot-software erop toe aan de zogenoemde Demilitarized Zone (DMZ).

Direct raak

Nadat we de eerste linie hebben ge-opend is het tijd om ook de firewall van Windows zelf neer te halen. Nu we onze ‘pc’ op deze manier een nog aantrekkelijker doelwit hebben ge-maakt, laten de onverlaten niet lang op zich wachten. Na vier uur staat de teller al op ruim honderdzestig aanvallen! We laten de machine dag en nacht aanstaan en besluiten ons onderzoek pas te stoppen als we tienduizend keer zijn aangevallen, of er tien etmalen verstreken zijn. Uiteindelijk blijkt een slecht beveiligde machine gemiddeld 0,76 keer per minuut aangevallen te worden, ongeacht het besturingssysteem. Wel is Windows 7 standaard stukken veiliger dan XP, maar voor de blind schietende aanvallers maakt het niet uit; elke online computer is voor hen een doelwit. Tijdens piekuren is er gemiddeld elke 72 seconden een aanval, in de daluren elke 99 seconden. Op de drukste dag zien we 1342 aanvallen voorbij komen. De minst drukke dag telt ‘slechts’ 863 aanvallen.

Nichemarkt

HoneyBot is gratis, evenals Honeyd voor Linux. Maar verder zijn er maar bar weinig commerciële of gratis honey-pots te vinden. De maker van de zeer veelzijdige honeypot Specter geeft aan hard te werken aan een nieuwe versie van zijn product, maar geeft tegelijk toe dat het een echte nichemarkt betreft waaraan minder dan een procent van het gemiddelde it-beveiligingsbudget opgaat. Beveiliger F-Secure meldt dat honeypots een stuk minder belangrijk zijn geworden voor het bedrijf. Ze zijn nog wel in gebruik, maar tegenwoordig gebruikt men ook zogenoemde honey-monkeys. Deze zelf ontwikkelde programma’s gaan actief op zoek naar online dreigingen door zich voor te doen als onvoorzichtige mensen. Publieke honeypots voor Macintosh, iPhones en Android bestaan helaas niet, maar omdat deze systemen op andere manieren werken, komt het gevaar hier eigenlijk alleen in de vorm van apps die kwaad in de zin hebben, en niet willekeurig vanaf internet.

Aanvalluh!

Zoals u in de grafiek kunt zien, stijgt het aantal aanvallen zeer voorspelbaar naarmate de tijd vordert. In het drukste uur vinden er vijftig aanvallen plaats, in het minst drukke uur zesendertig. Een paar keer is er een klein sprongetje te zien, wat aangeeft dat er meestal wat meer aanvallen plaatsvinden in de ochtenden dan in de avonden. Na negen dagen, twee uur en 57 minuten (net geen 219 uur) bereiken de aanvallers onze grens van tienduizend aparte aanvallen. Tijd om nog meer interessante statistieken uit de cijfers te destilleren!

Vroeger

We hebben in 2008 ook een honeypot gebruikt in ons voortdurende onderzoek naar de onveiligheid van internet. Toen was het gemiddelde aantal aanvallen per dag veel hoger; maar liefst 2830 per etmaal, met een piek van 4368! Je zou dus denken dat internet veiliger is geworden, maar dat is helaas niet zo. De daling in ongerichte aanvallen is goed te verklaren: toen we de eerste keer onderzoek deden, waren er nog aardig wat pc’s online met Windows 95, 98 en NT. En die hadden standaard geen firewall.

Ook waren de meeste routers slecht beveiligd en lieten standaard praktisch alles door. Bovendien waren veel gebruikers niet goed op de hoogte van de gevaren op internet. Het loonde voor kwaadwilligen dan ook de moeite om gewoon willekeurige machines op het web aan te vallen. Het aantal willekeurige aanvallen mag dan verminderd zijn, ze komen nog wel zeer regelmatig voor. Dat komt ook omdat er nog steeds veel oude pc’s zijn met een zwakke beveiliging, alleen staan die nu veelal in India en China.

Poorten dicht!

Uw pc heeft meestal slechts één fysieke verbinding met internet. Toch willen er meestal vele tientallen programma’s en diensten tegelijk gebruikmaken van deze verbinding. Om al dat in- en uitgaande verkeer mogelijk te maken is er de poort bedacht. Een poort wordt geïdentificeerd door het poortnummer, een extra getal dat achter uw internetadres wordt geplakt. Zo’n 1100 van de 65.535 potentiële poorten zijn standaard verbonden aan een dienst. Zo komen e-mailtjes binnen op poort 110 en worden ze verzonden via 25. Surfen op internet doet u via poort 80 (onversleuteld) of poort 443 voor versleutelde https-verbindingen. 

Het feit dat een dienst standaard op commando’s wacht via een bepaalde poort betekent dat hackers gemakkelijk in kunnen schatten via welke poort ze een specifieke dienst kunnen aanvallen. Gelukkig is het mogelijk om een dienst op te dragen om zijn luisterwerkzaamheden te verleggen naar een zelf te bepalen andere poort. Een goed voorbeeld hiervan is de ftp-server. Standaard werkt deze via poort 21, maar deze belangrijke dienst benaderen wij al jarenlang op een willekeurig gekozen andere poort. Zo bouwen we een kleine extra beveiliging in en poort 21 reageert totaal niet op verkeer, waardoor de ftp-dienst in eerste instantie niet in-geschakeld – en dus geen doelwit – lijkt te zijn.

China

Elke aanvaller laat een internetadres achter. Op bepaalde websites kunnen we daarmee controleren vanuit welk land de aanval is ingezet. Veruit de meeste aanvallen komen uit China; zo’n dertien in-dividuen per dag. Bovendien zijn de Chinezen ook veel actiever dan ge-middeld; eentje trakteert ons zelfs op 102 aanvallen achter elkaar! Amerika levert dagelijks vier aanvallers, het voormalig Oostblok en West-Europa beide ook vier, Zuidoost Azië drie en de rest van de wereld vier.

Populair

De populairste aanval is de zogenaamde portscan. Dit is vergelijkbaar met een inbreker die rammelt aan alle deuren en ramen, om te kijken waar hij vervolgens zal toeslaan. Een hacker of automa-tisch programmaatje stuurt een berichtje naar onze honeypot en afhankelijk van de reactie bepaalt men of en hoe onze machine aan-gevallen kan worden. Daarna zijn de meeste aanvallen gericht op de webbrowser. De browser vraagt normaal gesproken websites op als u hem gebruikt. Maar soms is het mogelijk om de browser een bevel te sturen over internet. Het idee is dat de browser een zogenoemd drive-by aanvals-bestand opvraagt en uitvoert. Zo installeert malware zich ongemerkt op uw pc. Logisch dat deze aanval zeer populair is, want wie heeft er nu géén browser?

Spellcheck!

Onze honeypot laat precies zien welke bevelen de hackers sturen. Op die manier kunnen wij achterhalen welke websites op dat moment gevaarlijk zijn om te bezoeken. De meeste van dit handjevol sites zijn kopieën van populaire echte web-sites die gestald worden op verkeerd gespelde adressen. Een voorbeeld dat we tegenkomen is travelimgusa.com (in plaats van traveliNgusa.com), waar een verborgen uitvoerbaar malware-bestand met de naam Proxyheader.php op bezoekers zit te wachten. Naast mensen die per ongeluk de naam verkeerd intypen, doen de hackers dus ook actief hun best om willekeurige browsers achter de schermen naar hun malware te loodsen.

Tref maatregelen

Een goede firewall schermt poorten die niet in gebruik zijn af. Dat kan op twee manieren. Ten eerste kan de firewall een reactie geven om degene die verbinding probeert te maken te laten weten dat het bericht geblokkeerd is (reject of “bounce”). De afzender kan dan proberen om op een andere manier contact te maken. Maar zo’n berichtje laat wel weten dat er een computer staat die kan worden aangevallen. Beter is om de firewall ongevraagde of onverwachte berichten stilletjes te laten vernietigen, het zogenaamde ‘droppen’.

Een andere manier om misbruik van diensten (aanvallen dus) te voorkomen, is het uitschakelen van ongebruikte diensten. Dit kan door oude software te verwijderen, maar ook door de vele diensten van Windows eens kritisch te bekijken en uit te schakelen als ze niet gebruikt worden.

Inloggen

Een computer binnen een bedrijfsnetwerk kan een e-mailserver, ftp-server (voor bestanden), sql-server (database) en een webserver draaien. Op al deze diensten kan online worden ingelogd. Een geavanceerde website bestaat meestal uit alle genoemde diensten. Lukt het een hacker een van de vier servers binnen te dringen, dan is dit meestal genoeg om er met gebruikersgegevens vandoor te gaan of om malware te gaan verspreiden. Dit soort aanvallen levert vaak aardig wat geld
op en is meer het domein van de geavanceerde hacker die een specifieke website of bedrijf te grazen wil nemen. Toch zien ook wij een aantal aanvallen op deze diensten voorbij komen. Men probeert automatisch in te loggen met wachtwoorden als “111111”, “123456” en “abcd1234”. Alleen al het feit dat men dit soort wachtwoorden probeert is een goede indicatie dat er daadwerkelijk veel mensen zijn die zo’n zeer simpel te raden wachtwoord gebruiken. Doe dit dus niet!

Sip en mail

Relatief nieuw is de aanval op de sip-server. Sip is de technologie achter bellen en video chatten via internet. Grote bedrijven implementeren steeds vaker sip om de belkosten sterk te drukken. De meeste aanvallers proberen nieuwe ‘contacten’ oftewel gebruikers aan te maken. We vermoeden dat deze gebruikt kunnen worden om groepsgesprekken af te luisteren (bedrijfsspionage), maar vooral bedoeld zijn om geld te verdienen. De criminelen bellen vanaf de gekraakte sip-server naar een peperduur commercieel nummer dat ze zelf exploiteren. Dat kost de eigenaar van de virtuele telefooncentrale waar het telefoontje vandaan komt al gauw vele duizenden euro’s! Stokoud ten slotte is de nog immer populaire aanval waarbij men probeert onze e-mailserver te gebruiken om (phishing)mailtjes door te sturen.

Zo blijft u virusvrij!

Voorkomen is beter dan genezen, en dat geldt tegenwoordig zeker voor besmettingen met malware. De ellendige programmaatjes zijn lastig op te sporen en nog lastiger weer volledig te verwijderen. Dertien tips om uw pc en gegevens veilig te houden.

1. Met stip op één staat een goed (gratis) up-to-date antivirus-product.
 

2. Ook essentieel is een correct ingestelde (Windows-) firewall.
 

3. Installeer altijd onmiddellijk de nieuwste patches/updates, van het besturingssysteem én alle geïnstalleerde software.
 

4. Gebruik de allernieuwste versie van uw favoriete browser (inclusief plugins).
 

5. Open nooit bestanden van e-mails die u niet volledig vertrouwt.
 

6. Volg geen links uit e-mails van onbekenden.
 

7. Vergewis u ervan dat u op de juiste site bent; louche sites kunnen ongemerkt malware verspreiden.
 

8. Kies een moeilijk te raden wachtwoord en gebruik varianten daarvan voor verschillende diensten.
 

9. Crasht uw pc vaak of krijgt u onverwachte meldingen over virussen? Laat een deskundige controleren of u niet besmet bent geraakt.

10. Log in op veilige versies van webdiensten door https:// te typen vóór het www-gedeelte. Bijvoorbeeld https://www.google.com

11. Usb-sticks kunnen malware verspreiden, dus wees ook hier selectief en voorzichtig.

12. Zorg dat uw draadloze netwerk wpa(2)-beveiligd is. Kies een sterk wachtwoord, bijvoorbeeld een zinnetje.

13. Gebruik altijd uw gezonde verstand en klik nooit zonder verder te lezen op “OK” of “Yes”.

Dit artikel komt uit Computer Idee nummer 25, jaargang 2011.

Een televisie trekt stof aan als een magneet. Vlekken, vingerafdrukken of een doffe waas kunnen het kijkplezier flink verstoren. Toch is het schoonmaken van je tv iets wat je voorzichtig moet aanpakken. Eén verkeerde beweging en je hebt een kras of een streperig scherm. In dit artikel lees je hoe je je televisie veilig schoonmaakt, wat je vooral níét moet doen en waar je op moet letten bij verschillende soorten schermen, zoals lcd, oled en qled.

Lees ook: Zo kies je de beste televisie voor in de slaapkamer

Het lijkt zo makkelijk: even een vochtige doek over het scherm halen. Maar juist dat is iets wat je moet vermijden. Schermen zijn namelijk gevoelig voor vocht, druk en agressieve schoonmaakmiddelen. Een papieren doekje of keukenrol kan al fijne krasjes veroorzaken. Gebruik daarom alleen een zachte microvezeldoek, droog of licht vochtig gemaakt met gedestilleerd water. Gewoon kraanwater bevat kalk en mineralen die bij opdrogen vlekken kunnen achterlaten.

Altijd eerst de stekker eruit

Voordat je begint met schoonmaken, haal je de televisie van de stroom. Niet alleen om veilig te werken, maar ook omdat je op een zwart scherm veel beter ziet waar het vuil zit. Bovendien voorkom je zo dat er vocht in warme elektronica trekt. Laat het scherm na gebruik goed afkoelen. Een warm scherm is kwetsbaarder voor druk; en te veel druk kan tot zichtbare sporen of blijvende vervorming leiden

Zachtjes poetsen, nooit drukken

Maak de doek licht vochtig en wrijf in een rustige, horizontale of verticale beweging over het scherm. Gebruik geen draaiende bewegingen en zet vooral geen kracht. Het paneel van een moderne tv is kwetsbaar. Oefen je te veel druk uit, dan kun je permanente verkleuringen of pixelschade veroorzaken. Houd er rekening mee dat het vuil meestal aan de oppervlakte zit, dus je hoeft niet te schrobben om resultaat te zien.

Regelmaat en antistatische bescherming helpen

Je hoeft je tv niet dagelijks schoon te maken, maar een snelle veegbeurt met een droge doek eens per week voorkomt dat stof zich ophoopt. In huizen met huisdieren of veel luchtcirculatie – bijvoorbeeld door open ventilatieroosters of mechanische ventilatie – raakt een scherm sneller stoffig. Regelmaat voorkomt dan dat het vuil zich vastzet.

Microvezeldoeken met antistatische eigenschappen helpen om stof minder snel te laten terugkeren. Er bestaan ook speciale sprays die het scherm tijdelijk antistatisch maken. Gebruik die alleen als ze expliciet geschikt zijn voor beeldschermen, en breng ze nooit direct op het scherm aan.

©Kamil Macniak

Oled is gevoeliger dan lcd of qled

Niet alle schermtypes reageren hetzelfde op vocht of schoonmaakmiddelen. Oled-schermen zijn het meest kwetsbaar, omdat ze anders zijn opgebouwd dan lcd- en qled-schermen. In plaats van een achtergrondverlichting gebruiken ze miljoenen pixels die ieder hun eigen licht produceren. Die pixels zijn opgebouwd uit organisch materiaal – vergelijkbaar met een ultradunne, gevoelige laag – die makkelijk kan worden aangetast door druk of chemicaliën. Omdat de organische materialen in oled-schermen chemisch gevoeliger zijn dan de kristalstructuren in lcd/qled, is de kans op blijvende schade groter. Zelfs een lichte beschadiging kan al zorgen voor donkere plekken of verkleuringen die niet meer verdwijnen.

Lcd- en qled-schermen hebben een stevigere gelaagde structuur, met beschermende lagen tussen het schermoppervlak en de lichtgevoelige delen. Daardoor zijn ze wat minder gevoelig voor schoonmaakfouten. Toch blijft ook hier voorzichtigheid geboden. Middelen met alcohol, ammoniak of azijn kunnen de antireflectielaag aantasten, met een dof of vlekkerig scherm als gevolg. En dat is niet meer te herstellen.

Gebruik nooit glasreiniger of allesreiniger

Het klinkt logisch om een glanzend oppervlak schoon te maken met glasreiniger, maar dat is bij een tv echt uit den boze. Veel van deze middelen bevatten oplosmiddelen of zuren die het scherm permanent kunnen beschadigen. Ook sprays zijn af te raden, omdat je dan kans hebt dat er vloeistof langs de randen naar binnen loopt. Als je per se een reinigingsmiddel wilt gebruiken, kies dan een speciale schermreiniger zonder alcohol, en breng die altijd aan op de doek – nooit direct op het scherm.

Vergeet de randen en de afstandsbediening niet

Naast het scherm zelf verdienen ook de behuizing en afstandsbediening een schoonmaakbeurt. Deze onderdelen zijn minder gevoelig en kun je gerust schoonmaken met een iets vochtigere doek. Let wel op dat er geen vocht tussen de knoppen komt. Rondom ventilatieopeningen of aansluitingen gebruik je het best een droge doek of een kleine borstel. Zo voorkom je dat stof zich ophoopt en de koeling of signaaloverdracht beïnvloedt.

©Katerina Bond

Groot scherm? Werk met twee handen

Bij televisies vanaf ongeveer 65 inch of bij gebogen schermen is het belangrijk om stabiel en met beleid te werken. Druk uitoefenen in het midden van een groot scherm zonder tegendruk aan de zijkant kan spanning veroorzaken in het paneel. Werk daarom met twee handen: één hand ondersteunt het scherm, terwijl de ander met de doek over het oppervlak veegt. Zorg ook dat de televisie stevig staat of hangt voordat je begint.

Ingebrande beelden poets je er niet af

Soms lijkt het alsof er een vlek in beeld blijft, maar dan gaat het om een ingebrande afbeelding of verkleurde pixels. Dit komt vooral voor bij oled-tv's en ontstaat door langdurige weergave van statische elementen, zoals logo's. Schoonmaken heeft daar geen effect op. Het is goed om dit onderscheid te kennen, zodat je niet blijft boenen op iets dat simpelweg in het scherm zelf zit.

Conclusie

Een televisie schoonmaken vraagt om een zachte hand en het juiste materiaal. Gebruik een droge of licht vochtige microvezeldoek, vermijd schoonmaakmiddelen en laat agressieve sprays links liggen. Houd rekening met het type scherm: vooral oled vraagt om extra zorg. Door regelmatig en zorgvuldig te werk te gaan, blijft het beeld niet alleen schoon, maar voorkom je ook schade op de lange termijn – zeker bij grotere of gebogen modellen.

De Philips Airfryer 5000-serie NA555/00 is geen simpele 'frietpan zonder olie'. Met twee manden én een stoomfunctie richt dit apparaat zich op de thuiskok die net iets meer wil. Denk aan een hele kip bereiden met stoom en hete lucht, of tegelijkertijd een hoofd- en bijgerecht klaarmaken. In deze review lees je wat er goed gaat, wat beter kan en voor wie deze airfryer echt een aanwinst is.

Eerste indruk

De Philips Airfryer 5000-serie NA555/00 is een airfryer met wat extra's: een stoomfunctie. Dit apparaat heeft twee manden met een totale capaciteit van 9 liter: een grotere lade van 6 liter voor hoofdgerechten en een kleinere van 3 liter voor bijgerechten of snacks. Volgens Philips kun je hiermee verschillende ingrediënten tegelijkertijd bereiden, met een keuze uit frituren, stomen of een combinatie van beide.

De machine in het kort: de airfryer is uitgerust met zogeheten RapidAir Plus-technologie, alleen beschikbaar bij Philips, waarbij hete lucht snel en gelijkmatig rondom de ingrediënten circuleert. Op papier betekent dat tot 90 procent minder vet dan bij friet en snacks uit de friteuse, al is uit onderzoek al gebleken dat dat een wel heel positieve vergelijking is.

De maximale baktemperatuur bedraagt 200 graden Celsius en er zijn 12 voorgeprogrammeerde programma's beschikbaar. De bediening verloopt via een digitaal aanraakscherm, waarbij temperatuur en tijd handmatig kunnen worden aangepast.

De bouwkwaliteit van het (erg grote) apparaat is degelijk, met een zilverkleurige roestvrijstalen afwerking. De airfryer weegt ruim 8,7 kilo. Met afmetingen van 35,1 x 38,2 x 44,3 cm neemt hij bovendien behoorlijk wat ruimte in op het aanrecht. Philips stelt dat het ontwerp compacter is dan andere modellen met twee manden naast elkaar. Dat is niet helemaal zo; de eerder geteste Ninja was duidelijk een slag kleiner.

©Saskia van Weert

Uitpakken en installatie

De airfryer zit in een grote doos en is goed beschermd tegen beschadiging tijdens het transport. Na het uitpakken van de airfryer kwamen er drie zaken in me op:

Punt 2 komen we verderop op terug. Maar eerst naar de handleiding: die zit er niet bij. Best een teleurstelling, want het is geen apparaat dat je zonder instructies uit de losse pols meteen intuïtief bedient. Wel staan er QR-codes op de doos, die na het scannen een online pdf openen van… meer dan 1800 pagina's! Alle verschillende talen zijn gebundeld in één bestand, waarbij Nederlands op pagina 704 begint. Dat is totaal onwerkbaar. Op de eigen pc heb ik er een kleiner bestand van gemaakt met alleen de eigen taal, en dat is meteen ook een advies aan Philips: niet doen, zo. Het hoeft ook weer geen full colour-boek te zijn, maar iets van een handzaam bestand zou prettig zijn.

Wat er wél bij zit, is een zwart-witte quickstartgids waarvan me niet duidelijk is wat de bedoeling van de handelingen is. Aangeraden wordt, zo maak ik eruit op, om het stoomgedeelte van de airfryer een reinigingsprogramma te laten doorlopen. De auteur van deze review is nog geen 50 en heeft goede ogen, maar deze folder was zo onduidelijk dat ik hem maar even heb laten zitten.

Handleiding: een gemiste kans

De pdf-handleiding die er wél is, is niet foutloos. Op zich wordt de werking van de airfryer goed uitgelegd. Er is een algemeen gedeelte, een deel over eten maken met de airfryerfunctie, vervolgens een deel over de combinatie van stomen en airfryen én er is een deel over de stoomfunctie, met telkens een tabelletje erbij van welk eten er hoelang in moet.

Echter, meerdere malen wordt aangehaald dat wortelgroenten zoals bloemkool en broccoli in de airfryer kunnen worden bereid. Dat zijn echter geen wortelgroenten. Slordig. Ook staat het gedeelte over friet maken vlak onder de stoominstructies. En zonder te testen kunnen we dit zeggen: friet maak je niet met stoom – zelfs niet in deze airfryer.

Er staan wel meer wat vreemde dingen in de handleiding, zoals dat je de mandjes met eten meermaals dient om te schudden boven de gootsteen. Daar zie ik echt het nut niet van in. Ik vermoed dat de handleiding is vertaald uit het Engels en dat men Amerikaans-achtige claims wil voorkomen door maar zo veel mogelijk aandacht aan veiligheid te besteden. De waarschuwing over de hete buitenkant is wel op zijn plaats: die klopt.

©Saskia van Weert

Het waterreservoir van de Philips-airfryer.

Uiterlijk en indeling

Het is een robuuste machine, rvs en matgrijs. Aan de achterzijde zitten twee afstandhouders die ervoor zorgen dat je hem niet te dicht tegen de muur zet. De warme lucht en stoom moeten tijdens het gebruik immers wel weg kunnen. Bovenop zit een bakje om water in te doen als je de stoomfunctie gebruikt. Links een kleine lade met airfryerfunctie voor kleine gerechten, rechts een grote lade die met alle functies overweg kan: airfryen, stomen, en stomen + airfryen.

De lades zijn verschillend ingedeeld. De kleine lade heeft een roostertje op de bodem dat je eruit kunt halen en dat ervoor zorgt dat de hete lucht ook onder het eten komt. In de grote lade zit een soort binnenpan, die er eveneens uit te halen is voor schoonmaakdoeleinden. De vierkante binnenpan past maar op één manier in de lade, dus je kunt hem er niet per ongeluk verkeerd in duwen.

©Saskia van Weert

Bediening en interface

De bediening lijkt heel ingewikkeld, en dat komt doordat er uit de doos een transparante sticker over het bedieningspaneel zit geplakt met werkelijk álle beschikbare knopjes erop. Na het verwijderen van de sticker blijkt het aantal keuzemogelijkheden behoorlijk mee te vallen.

Na het indrukken van de aan-uitknop kies je welke lade(s) je wilt gebruiken, en alleen de knoppen die van toepassing zijn op de gekozen lade en daarna de gekozen functie, lichten op. Als je lade 1 selecteert, zie je dus alléén de knoppen voor tijd en temperatuur en de voorkeuzemenu's. Kies je lade 2, dan heb je meer keuzes, namelijk voor airfryer, stomen en een combinatie ervan, maar ook de voorkeuzemenu's en reinigingsprogramma's.

Voorkeuzeprogramma's zijn overigens niet 'magisch'. Het zijn vastgestelde combinaties van een bepaalde tijd en een bepaalde temperatuur. Ze staan duidelijk in de handleiding beschreven. Tijdens de testperiode zijn ze niet gebruikt; ze zijn namelijk bedoeld voor een vaste hoeveelheid ingrediënten. Als je er meer of minder in doet, werkt het al meteen minder goed en moet je alsnog zelf de tijd aanpassen.

©Saskia van Weert

De sticker die over het bedieningspaneel zit geplakt toont alle beschikbare knoppen.

Prestaties: airfryen

Voor 'klassiek' airfryen heb je de keuze uit de kleine en de grote lade. De kleine is vooral geschikt voor bijvoorbeeld één kroket of één afbakbroodje. Voor de meeste bereidingen zul je vooral de grote mand gebruiken. De prestaties zijn prima; zeker in de grote mand is eten sneller gaar en krokant dan in airfryers van andere merken. Philips was het eerste grote bedrijf dat airfryers op de markt bracht en die voorsprong uit zich nog steeds in de kwaliteit van de meeste modellen – zeker de wat duurdere, zoals deze met veel vermogen.

©Saskia van Weert

Prestaties: stomen

Wil je de airfryer gebruiken om te stomen, dan vul je eerst het reservoir bovenop met water. Stomen is zoals eerder gemeld alleen beschikbaar in de grote mand. Iets als aardappels of groente stomen gaat prima, al duurt het simpelweg lang. Reken op zeker een halfuur voor een portie aardappelpartjes. Dat is overigens vergelijkbaar met reguliere stoomapparaten.

Aandachtspunt is het geluid: als de machine gaat stomen, maakt hij een geluid als een beademingsapparaat – om de zoveel tijd klinkt er telkens een opvallende 'puf'. Na het stomen moet het water in het reservoir afkoelen en kun je dat bakje leegschenken, schoonmaken en afdrogen. Je kunt het water om hygiënische redenen niet zo op de machine laten staan. Dat leeggieten is iets wat je in het begin zeker zult vergeten.

Prestaties: airfryen en stomen gecombineerd

Wat deze airfryer uniek maakt, is de combinatie van stomen en airfryen. Hoewel de auteur een doorgewinterde airfryergebruiker is en er zelfs een kookboekje over heeft geschreven, was het echt even zoeken naar wat er dan precies in kan worden klaargemaakt. Philips zelf geeft als suggestie om een hele kip erin te bereiden. Dat ging prima. Een experiment met broccoli mislukte helaas; de roosjes waren verbrand.

Deze functie is vooral geschikt voor koks die een experiment niet schuwen. Heb je een stoomoven of zou je die graag willen, dan is deze combinatie van airfryen en stomen een alternatief dat, zeker in vergelijking met een stoomoven, een stuk voordeliger is.

©Philips

Extra functies

De airfryer is voorzien van allemaal snufjes. Bijvoorbeeld de functie om middels een piepgeluid te worden gewaarschuwd dat je eten in de mand moet worden omgeschud. Ben je een ervaren airfryergebruiker, dan is die functie niet nodig, want je bent er al aan gewend om regelmatig de boel te schudden. Voor beginners kan dat echter een nuttige wenk zijn om een optimaal resultaat te krijgen.

Ook handig is de stoomreiniging. Maak je vaak vlees, kip of vette snacks in de airfryer klaar, dan kan het mandje gaan aankoeken en na verloop van tijd is het amper nog goed schoon te krijgen. Met de stoomreiniging wordt het mandje goed doorgestoomd, waarna je de mand met vuil water leeggooit, omspoelt en in de airfryer 5 minuten laat opdrogen.

De moeite van het vermelden waard is het geluid, of het gebrek daaraan. Tijdens het stomen hoor je zoals gemeld een pufgeluid, maar voor het overige is de airfryer stil. Je hoort hem wel, maar duidelijk minder dan andere airfryers. Ook de piep die je hoort als het eten klaar is – die bij Ninja bijvoorbeeld keihard is – is bescheiden. Dat is zeker een pluspunt.

Conclusie: kopen of niet?

De airfryer is veelzijdig, voorzien van een hoop toeters en bellen, en door de stoomfunctie biedt hij meerwaarde vergeleken met airfryers die dat niet kunnen. Het apparaat is wel groot en zwaar, heeft een enorm lange handleiding en is daardoor niet intuïtief te gebruiken – je moet er echt tijd in investeren om hem goed te leren kennen. De mandjes en roosters kunnen in de vaatwasser, maar de buitenzijde en het waterreservoir zijn vlekgevoelig. De prestaties zijn goed.

Al met al is deze airfryer een aanrader voor de thuiskoks die hoge eisen stellen aan hun apparaat, bereid zijn om er veel mee te experimenteren en creatief zijn in het bedenken van gerechten die de stoomfunctie goed benutten. Ben je alleen op zoek naar een apparaat om friet en snacks mee te maken? Dan zijn simpelere modellen een betere keuze.