Hebt u een filmpje gemaakt met uw digitale camera 90 graden gedraaid? U hoeft uw hoofd niet te kantelen om het filmpje te bekijken op uw monitor of tv. Zet het rechtop om nekkramp te voorkomen.

Hebt u een filmpje gemaakt met uw digitale camera 90 graden gedraaid? U hoeft uw hoofd niet te kantelen om het filmpje te bekijken op uw monitor of tv. Zet het rechtop om nekkramp te voorkomen.

©CIDimport

Stap 1

Om uw filmpje rechtop te zetten gebruiken we het programma Avidemux. Ga naar de website avidemux.sourceforge.net en klik op Downloads. Klik op de volgende webpagina op een koppeling voor de gewenste versie. In ons geval staan die koppelingen onder het kopje Windows, naast Install. Klikt u hier op SourceForge, dan start de download meteen. U kunt ook versies voor Linux of Mac OS X downloaden.

©CIDimport

Stap 2

Dubbelklik op het gedownloade bestand om Avidemux te installeren. De installatie is een kwestie van steeds op Next, I Agree of Install klikken. De standaardinstellingen van het installatieprogramma zijn prima, daar hoeft u niets aan te wijzigen. U kunt hooguit bij de stap Choose Install Options een paar vakjes leegmaken, als u niet overal snelkoppelingen voor het programma wilt terugzien. Klik tot slot op Finish.

©CIDimport

Stap 3

Na het starten van Avidemux kiest u File, Open. Selecteer het gewenste filmpje en klik op Openen. Avidemux kan met bijna alle typen filmbestanden overweg. Als bij het openen wordt gevraagd of Avidemux een index moet maken, kiest u Ja. Na het openen kunt u eventueel via File, Information de eigenschappen van het bestand bekijken. Dat kan handig zijn om te bepalen met wat voor instellingen (stap 5) u het gedraaide filmpje wilt opslaan.

©CIDimport

Stap 4

Om het filmpje te draaien, moet het bestand opnieuw gecodeerd worden. U kunt daarbij een indeling instellen die minder ruimte in beslag neemt of bijvoorbeeld eentje die compatibel is met uw draagbare mediaspeler. In deze workshop selecteren we een indeling die op veel computers probleemloos kan worden afgespeeld. Maar u kunt zelf ook andere indelingen proberen (zie het stuk over containers en codecs). Om de gewenste indeling in te stellen, kiest u eerst onder Format de zogeheten container voor beeld en geluid. Wij kiezen voor avi.

©CIDimport

Stap 5

Selecteer nu onder Video de gewenste codec voor de indeling van de videobeelden. We kiezen voor mjpeg (lavc). Dit levert een vrij groot bestand op, maar het omzetten gaat lekker snel. Onder Audio kiest u de gewenste codec voor het geluid, in dit geval mp3 (lame). Als u trouwens een onbruikbare combinatie van container en codecs instelt, krijgt u pas bij stap 8 een foutmelding. Via de knoppen Configure kunt u even-tueel nog instellingen voor de gekozen codecs aanpassen, maar meestal voldoen de standaardinstellingen. Hebt u toch instellingen aangepast en krijgt u geen goed resultaat? Als u Avidemux afsluit en opnieuw start, worden de standaardinstellingen hersteld.

©CIDimport

Stap 6

Nu gaan we het filmpje draaien door een filter toe te passen op de videobeelden. Klik onder Video op de knop Filters. U ziet dan links in het venster Video Filter Manager allerlei categorieën voor filters. Selecteer de categorie Transform en dubbelklik op het filter Rotate.

©CIDimport

Stap 7

Stel in het dialoogvenster Rotate in hoe het filmpje rechtop gezet moet worden. Kies 90 degrees om het filmpje (90 graden) rechtsom te draaien. Kies 270 degrees als uw filmpje juist linksom gedraaid moet worden. Keer met OK terug naar de Video Filter Manager en controleer via de knop Preview of u de draaihoek goed hebt ingesteld. Vergissen is menselijk en we willen de zaak niet erger maken door het filmpje ondersteboven te zetten. Klik tot slot op Close om terug te keren naar het programmavenster.

©CIDimport

Stap 8

Kies File, Save, Save Video. Blader naar de locatie waar u het gedraaide filmpje wilt opslaan. Typ een bestandsnaam in het vak Bestandsnaam. Typ achter de naam ook de juiste extensie, want Avidemux voegt die niet automatisch toe! Bij de container avi is de extensie bijvoorbeeld .avi, bij mp4 is het .mp4. Als u de extensie vergeet, kunt u die altijd nog achteraf toevoegen aan het bestand. Klik op Opslaan om het omzetten te starten. Het venster Encoding verschijnt nu. Hebt u zelf een container en codecs gekozen en krijgt u in plaats van dit venster een foutmelding? Kies dan een andere combinatie (zie het stuk over containers en codecs)

©CIDimport

Stap 9

Hoe lang het omzetten duurt, hangt af van de gekozen instellingen, de lengte van het filmpje en de snelheid van uw computer. Tijdens het omzetten kunt u bij Priority een hogere prioriteit instellen voor de omzetting. Als u verder niets op de computer hoeft te doen, stelt u High in voor het snelste resultaat. Na een geslaagde omzetting verschijnt de melding Done en klikt u op OK.

©CIDimport

Stap 10

Ga naar het opgeslagen bestand en probeer het filmpje af te spelen. Als het goed is, hoeft u nu niet meer uw hoofd te kantelen om de film te bekijken. Controleer of ook het geluid goed klinkt. Als het gekantelde filmpje niet in orde is, past u in Avidemux de indeling of de instellingen voor de codecs aan en slaat u het filmpje opnieuw op. Als alles naar wens is, mag u het originele filmpje verwijderen. Voortaan hoeft u voor dit filmpje geen nekkramp meer te riskeren.

Container en codecs

De container is de verpakking voor de beelden en het geluid. Beeld en geluid worden afzonderlijk verwerkt met de gekozen codecs en vervolgens in die verpakking gestopt. Welke codecs Avidemux in welke containers kan stoppen, ziet u in de onderste tabel op de webpagina tinyurl.com/yfrrakw. In de bovenste tabel op deze pagina ziet u ook welke extensie bij welke container hoort. Een goede kwaliteit en kleine bestanden krijgt u bijvoorbeeld met de avi- of mp4-container, de videocodec mpeg-4 avc (x264) en de audiocodec mp3 (lame). Uw afspeelprogramma moet de gekozen container en codecs natuurlijk wel kunnen verwerken, anders speelt het filmpje niet af. Kiest u bijvoorbeeld mpeg-asp (Xvid), dan moet de Xvid-codec zijn geïnstalleerd op uw computer of ingebouwd in het afspeelprogramma.

Andere handige filters

Rechtop zetten is handig, maar misschien wilt u nog meer zaken verbeteren aan het filmpje. U kunt extra videofilters toevoegen en instellen, op dezelfde manier als bij het filter Rotate. Om bijvoorbeeld een donker filmpje lichter te maken, gebruikt u uit de categorie Colors het filter MPlayer eq2 en verhoogt u de waarde voor Gamma. En om beeldruis te verwijderen gebruikt u uit de categorie Noise het filter MPlayer denoise3d (met de standaardwaarden). De volgorde van de filters wijzigt u met de knoppen onder het vak Active Filters. Een ruisfilter kunt u het beste bovenaan zetten. Als het geluid te zacht is, kunt u bovendien een audiofilter toevoegen en onder Gain de optie Manual en de waarde 6 instellen. Verhoog de waarde voor een hoger volume.

Deze workshop komt uit Computer Idee nummer 26, jaargang 2009

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom speurt de redactie een aantal keer per week naar zulke deals. In de categorie klussen in en om het huis hebben we deze keer vijf goede schuurmachines voor je gevonden.

Een schuurmachine gebruik je om oppervlakken glad te maken, verf of lak te verwijderen, of hout voor te bereiden op verdere afwerking. Het apparaat schuurt met roterende of trillende bewegingen en is handig bij houtbewerking, meubelrenovatie of het opknappen van deuren en kozijnen. De redactie van ID.nl zocht en vond vijf exemplaren voor een goede prijs.

Makita DBO180ZJ

Deze Makita schuurmachine handig als je wat bewegingsvrijheid nodig hebt. Geen snoer dat in de weg zit of een verlengsnoer dat nét te kort is. Je klikt een 18V Makita accu erin en kunt direct aan de slag. Het schuurblad van deze Makita draait rond én beweegt tegelijkertijd in kleine ellipsvormige (excentrische) cirkels. Hierdoor schuur je gelijkmatig zonder zichtbare schuurkringen, en dat maakt dit type vooral geschikt voor het fijn afwerken van hout, metaal of laklagen. Het lichte gewicht en de ergonomische vorm zorgen dat je de machine zelfs met één hand kunt bedienen, zonder dat je snel moe wordt. Dit model is vooral fijn als je al Makita-accu’s hebt liggen, want hij wordt zonder accu geleverd.

Makita BO3710

Wie graag netjes werkt, zonder al te veel lawaai of trillingen, vindt in deze Makita BO3710 een stille kracht. Hij is niet opvallend in uiterlijk, maar tijdens het schuren merk je meteen dat hij z’n werk serieus neemt. De rechthoekige zool maakt hem ideaal voor grotere oppervlakken zoals deuren, kasten of vensterbanken. Wat fijn is: je hoeft geen kracht te zetten, de machine doet het werk. Je hoeft hem alleen maar rustig over het oppervlak te bewegen. Hij laat geen krassen achter, ook niet op kwetsbaarder hout. En hij is stil genoeg om binnen te gebruiken zonder dat de hele buurt meeluistert. Hij ligt goed in de hand en blijft ook bij langer gebruik prettig om mee te werken. Voor wie het schuren graag rustig, secuur en zonder poeha aanpakt, is dit een uitstekende keuze.

Einhell TH‑OS 1016

De Einhell TH-OS 1016 is een typische 'even-snel-pakken'-machine. Als je een hoekje wilt bijwerken, een kleine beschadiging wil gladmaken of een randje verf moet verwijderen, dan is dit apparaat je vriend. Door z’n driehoekige zool kom je makkelijk in smalle hoeken en langs randen waar grotere schuurmachines moeite mee hebben. Hij is licht en eenvoudig te bedienen, zelfs als je geen ervaren klusser bent. En ondanks z’n bescheiden formaat en prijs, voelt hij verrassend stevig aan. Voor kleine karweitjes is dit eigenlijk alles wat je nodig hebt. Je hoeft hem niet op te bergen in een kast, want hij past gewoon in een lade of gereedschapskist. Het is een eenvoudig apparaat dat doet wat het moet doen, zonder poespas.

DeWalt DWE6423

Deze DeWalt schuurmachine is misschien wel de beste balans tussen kracht en comfort. Perfect voor grotere klussen waarbij je langere tijd aan het werk bent. De rubberen grip ligt goed in de hand en helpt om trillingen te dempen. Met zijn 125 mm schijfoppervlak schuur je snel grote delen weg, maar het apparaat blijft precies genoeg om ook bij de afwerking mooi werk te leveren. Je merkt dat hier goed is nagedacht over gebruiksgemak: de aan-uitknop zit op een logische plek, het stofopvangsysteem werkt behoorlijk goed en hij is stil. Een solide keuze voor wie regelmatig wil schuren zonder elke keer met zware, logge machines te moeten werken.

PARKSIDE Accu-excenterschuurmachine

Deze schuurmachine van PARKSIDE is vooral handig als je af en toe iets kleins moet schuren en niet te veel wilt uitgeven. Hij is licht, makkelijk vast te houden en komt dankzij zijn compacte formaat goed in hoeken en langs randen. Wat hem 'multifunctioneel' maakt, is de mogelijkheid om verschillende schuurzolen te gebruiken. Daarmee kun je van alles aanpakken: een schilderijtje opschuren, een hoekje verf verwijderen of een kastdeur gladmaken. Je moet geen professioneel apparaat verwachten, maar voor simpele klussen is hij meer dan voldoende. En omdat hij zo weinig kost, is het een prima keuze als je af en toe iets wilt bijwerken zonder meteen een duur merk aan te schaffen. Handig als tweede machine of voor beginnende klussers die gewoon iets praktisch zoeken.

Vier op de tien Nederlanders gebruiken ChatGPT, blijkt uit onderzoek van Telecompaper. Daarvan kiest 87 procent voor de gratis versie. Die blijkt voor de meesten ruim voldoende – mits je weet hoe je de tool slim inzet. Met deze tien tips haal je alles uit de gratis variant van ChatGPT.

Lees ook: ChatGPT onder de knie: zo word je een promptprofessional

1. Stel gerichte vragen

Wie zomaar wat typt, krijgt een antwoord dat alle kanten op kan gaan. Begin daarom met een duidelijke vraag of opdracht. Noem drie eenvoudige pasta­gerechten die binnen 20 minuten klaar zijn werkt bijvoorbeeld beter dan Vertel iets over pasta. Wees ook niet bang om tussendoor verder te vragen of je opdracht te verfijnen. ChatGPT onthoudt binnen een gesprek wat je eerder vroeg, zolang je in hetzelfde chatvenster blijft. 

©ID.nl

2. Geef ChatGPT een rol (zoals docent of tekstschrijver)

Je kunt ChatGPT laten denken als een docent, redacteur of programmeur, afhankelijk van wat je nodig hebt. Begin je vraag bijvoorbeeld met: Doe alsof je een leraar bent die uitlegt hoe fotosynthese werkt aan een kind van 10. Of: Je bent een tekstschrijver. Verbeter deze alinea op stijl en duidelijkheid. Zo krijg je antwoorden die beter aansluiten bij je doel.

Tip: Alle afbeeldingen in dit artikel kun je aanklikken om ze groter te bekijken. 👇🏻

©ID.nl

Tien x rollenspel

3. Gebruik ChatGPT om mee te sparren

De gratis versie is niet alleen handig om feitelijke informatie te vinden, maar ook om mee te denken als je even vastloopt of om je op nieuwe ideeën te brengen. Denk aan: Hoe pak ik een introductie aan voor een workshop over digitale veiligheid? of Geef vijf originele tekstjes voor op een verjaardagskaart. Zie de suggesties die ChatGPT dan geeft vooral als een middel om je op nieuwe ideeën brengen.

4. Laat ChatGPT samenvatten of herschrijven

Heb je een lange tekst gekregen, zoals een rapport, artikel of e-mail? Of een tekst die je niet helemaal snapt omdat het taalgebruik te ingewikkeld is? Vraag ChatGPT om een samenvatting in gewone taal, zodat je snel begrijpt waar het over gaat. Andersom kan ook: als je zelf zo'n tekst hebt geschreven, kun je ChatGPT vragen om het korter, vriendelijker of zakelijker te maken.

5. Knip grote opdrachten op in kleinere stappen

Een complexe opdracht werkt vaak beter als je die opknipt. Begin klein en bouw op. Wil je bijvoorbeeld een sollicitatiebrief laten schrijven? Vraag dan eerst: Wat zijn de belangrijkste elementen van een goede sollicitatiebrief voor functie X? Je kunt daar eventueel iets aan toevoegen als Geef een beknopt lijstje met elementen. Je hoeft het verder nog niet uit te werken. Laat daarna pas een opzet maken. Zo houd je meer controle over het resultaat en kun je tijdig bijsturen wanneer dat nodig is.

©ID.nl

6. Weet wat de gratis versie wel en niet kan

De gratis versie werkt standaard met GPT‑4o. Deze versie heeft een kennisbasis tot oktober 2023, dus recente ontwikkelingen of nieuws van ná dat punt kent het model niet. Als gratis gebruiker mag je maar een beperkt aantal berichten met GPT‑4o sturen binnen een periode van vijf uur. Is die limiet bereikt, dan krijg je een melding. ChatGPT schakelt dan automatisch over op GPT‑4.1 mini – een lichtere variant met iets minder rekenkracht. Je merkt dat soms aan antwoorden die wat oppervlakkiger zijn of minder duidelijk opgebouwd. Controleer daarom altijd zelf of feiten kloppen. Goed om te weten: dat overschakelen kan ook gebeuren wanneer ChatGPT tijdelijk overbelast is door veel gebruikers tegelijk.

7. Zet ChatGPT in als taalhulp bij spelling of vertaling

Twijfel je over spelling, grammatica of interpunctie? ChatGPT helpt je bij het corrigeren van zinnen. Je kunt ook vragen naar het verschil tussen vergelijkbare woorden of hulp krijgen bij vertalen tussen bijvoorbeeld Nederlands en Engels – inclusief uitleg.

©ID.nl

8. Voeg je eigen kennis toe voor betere resultaten

ChatGPT is goed in structureren en herschrijven, maar mist gezond verstand en actuele kennis. Daarom ontstaan de beste antwoorden wanneer jij zelf iets toevoegt: een eigen doel, situatie of voorkeur. Denk aan: Ik wil deze uitleg gebruiken voor een workshop over cybersecurity. Kun je hem korter maken voor beginners? In dit voorbeeld geef je aan waarvoor je de tekst wilt gebruiken (de workshop), voor wie hij bedoeld is (beginners) en wat je nodig hebt (een kortere versie). Zulke aanwijzingen helpen ChatGPT om met een antwoord te komen waar je echt iets aan hebt.

9. Bouw voort op eerder antwoorden in dezelfde chat

Je hoeft niet bij elke nieuwe vraag opnieuw te beginnen. Blijf je in hetzelfde chatvenster, dan kun je voortbouwen op eerdere antwoorden. Zo werk je stap voor stap toe naar een tekst, idee of plan dat steeds beter past bij wat je zoekt.

10. Houd het gesprek overzichtelijk

Als een chat te rommelig wordt, is het soms handiger om opnieuw te beginnen. In een nieuw venster houd je het gesprek overzichtelijk en voorkom je dat ChatGPT blijft terugkomen op eerdere dingen die niet meer relevant zijn.