Als het gaat om soundbars, speakers en AV-receivers wordt vaak gesproken over ‘surroundgeluid’. Maar wat betekent ‘surround’ nou precies?

De kans is groot dat je weet wat stereo is. Ook wel logisch, want bijna alle muziek wordt in twee kanalen – links en rechts – afgespeeld. Lang geleden had je maar één kanaal (mono), maar door de stap naar twee speakers werd het mogelijk om een lied levensechter te laten klinken. De zanger in het midden, de gitarist rechts, drummer links… Je muziek lijkt daardoor meer op een luisterervaring alsof je in een concertzaal staat. 

Surroundgeluid kun je zien als de volgende stap. Er worden nog meer kanalen gebruikt om geluid uit meerdere richtingen te laten komen. Niet alleen van links en rechts vóór je, maar ook achter je en zelfs hoog boven het hoofd.

In tegenstelling tot stereo werd surroundgeluid oorspronkelijk niet voor muziek ontworpen, maar als ondersteuning bij films. Het moet ervoor zorgen dat de actie op het scherm wordt aangevuld met geluidseffecten en muziek die passen bij wat je ziet. Zie je op het scherm dat een helikopter over de camera het beeld invliegt, dan hoor je ook rotorgeluiden van achter je komen en naar de voorkant bewegen. Omdat dit zo goed werkt om je onder te dompelen in een verhaal, is surroundgeluid ook belangrijk geworden bij gaming.

Bij surroundgeluid zit je dus niet virtueel naar muzikanten op een podium te kijken, maar word je midden in de actie geplaatst. Daarvoor worden in bioscopen soms 64 of meer speakers gebruikt. Thuis kan dat natuurlijk niet, al zijn er mensen die hun woning ombouwen tot thuisbioscoop en een hele berg aparte luidsprekers voor inzetten. Maar niet iedereen vindt dat handig. En het is uiteraard een dure grap.

Een soundbar biedt een betaalbaar alternatief. Die verspreidt ook geluid via verschillende kanalen en speakers, maar alles zit in een grote kast die je bij de tv plaatst. Slimme soft- en hardware zorgen ervoor dat de verschillende geluiden correct door de ruimte bewegen. 

Surroundformaten

De technologie om surroundgeluid af te spelen bestaat al even. Er zijn dan ook al heel wat technieken de revue gepasseerd – meer dan we hier kunnen opsommen. De belangrijkste om te kennen zijn de formaten van Dolby en DTS, twee Amerikaanse firma’s die al decennia surroundtechnologie leveren aan bioscopen en voor thuis. Zo’n formaat zegt vooral hoeveel kanalen er worden gebruikt om je te omhullen. 

Dat wordt op een heel eigen manier uitgedrukt. Je ziet bij soundbars bijvoorbeeld ‘5.1’, wat wil zeggen vijf kanalen rondom plus één zogenaamd LFE-kanaal dat je afspeelt op een subwoofer. LFE staat voor Low Frequency Effects – de diepe, machtige bastonen die bijvoorbeeld een explosie zo impactvol laten klinken. Die vijf kanalen zijn dan links-rechts-center-linksachter-rechtsachter. Wat is een center? Een center- of middenkanaal staat dan weer net onder de tv of zelfs achter het (projectie)scherm. Hieruit komt het merendeel van de spraak.

De allernieuwste formaten zijn Dolby Atmos en DTS:X. Dit zijn echte 3D-formaten die naast speakers om je heen ook luidsprekers aan het plafond gebruiken om een 3D-geluidsbubbel te creëren. Van die twee is vooral Dolby Atmos veelgebruikt. Bij deze formaten zie je een label als ‘5.1.4’. Dat is dus vijf kanalen rondom, één kanaal met lage tonen en vier speakers aan het plafond.

©Yamaha

Er zijn ook oudere formaten die nog gebruikt worden, onder meer bij streamingdiensten. Dolby Digital Plus bijvoorbeeld, met 5.1. Kan je soundbar Dolby Atmos afspelen, dan kan het ook automatisch die oudere Dolby-formaten aan. De DTS-formaten worden steeds minder vaak ondersteunt. Dat is met name lastig als je nog graag dvd’s of Blu-rays bekijkt. Die schijven kwamen immers vaak met een DTS of DTS-HD MA-soundtrack. Op sommige nieuwe soundbars komt er bij deze discs geen geluid of alleen stereo uit.

Waar vind je surroundgeluid?

Surroundgeluid vinden is makkelijker dan ooit. Dvd’s, Blu-rays en Ultra HD Blu-ray-schijven zijn de traditionele dragers voor filmfanaten. Die discs komen bijna altijd met een of andere vorm van surroundgeluid. Maar tegenwoordig kijken de meeste mensen naar films via streamingdiensten als Netflix en Disney+.

©TCL

Het fijne is dat die diensten heel overtuigd surroundgeluid aanbieden, bij films en bij de meeste series. Streamingdiensten pakken het slim aan. Naargelang welke soundbar of ander audiotoestel aan je tv hangt, zullen diensten automatisch stereo, Dolby Digital Plus of Dolby Atmos doorsturen. Je hoeft zelf dus niets te kiezen of in te stellen.

Ook games die je speelt op een Xbox of PlayStation komen met surroundgeluid. Je moet misschien wel eerst in de instellingen van de console aangeven dat je graag surroundgeluid wilt horen. Daarna krijgt je soundbar het automatisch aangeleverd. 

Ook voor muziek!

Soundbars worden vaak gebruikt om naar muziek te luisteren. Stream je bijvoorbeeld via Chromecast of AirPlay, dan luister je in stereo. Er is echter steeds meer muziek in surround luisterbaar. Er wordt gepoogd om zo een concertzaalervaring te bieden of een track interessant te maken door geluidseffecten van verschillende kanten te laten komen. Een nieuwe trend is het aanbieden van muziek in Dolby Atmos-formaat. Je vindt die optie inmiddels bij verschillende diensten, zoals Apple Music, Amazon of Tidal.

Zorgen dat je gekozen muziek ook echt in surround wordt afgespeeld, is iets moeilijker. Het makkelijkst gaat het via soundbars met hun eigen apps, zoals bij Sonos. Veel muziekdiensten bieden echter ook een app voor smart-tv’s. Speel je muziek via de app op het grote scherm, dan wordt er ook Dolby Atmos-geluid doorgestuurd. Een andere optie is de muziekdienst gebruiken via een app op een mediaspeler (zoals een Apple TV of Nvidia Shield) of een gameconsole.

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom speuren we een paar keer per week binnen een bepaald thema naar zulke deals. Dit keer: beveiligingscamera's voor rondom het huis.

Met een beveligingscamera houd je je woning rondom in de gaten wanneer je er niet bent of bijvoorbeeld slaapt. De camera's kunnen video's opnemen, maar daarvoor heb je meestal wel een abonnement nodig. Voordeel is dan wel dat je de beelden overal ter wereld kunt terugkijken. Wij vonden vijf modellen, waarvan je er bij een aantal ook nog een extra camera bij krijgt.

Ring Stick Up Cam Battery (2 pack)

De Ring Stick Up Cam is een veelzijdige camera die je zowel binnen als buiten kunt gebruiken. De camera is volledig draadloos en je hoeft alleen maar de opgeladen batterij in de camera te schuiven en de camera te verbinden met je wifi-netwerk via de Ring-app. Omdat de camera draadloos is, kun je hem op vrijwel elke plek zetten, hangen of monteren. Of je nu je huisdieren in de gaten wilt houden in de woonkamer of een oogje in het zeil wilt houden op je oprit, het kan allemaal. De camera geeft heldere beelden in 1080p en heeft ingebouwd nachtzicht, zodat je ook in het donker goed kunt zien wat er gebeurt. Als er beweging wordt gedetecteerd, krijg je indien gewenst direct een melding op je telefoon. De camera heeft ook tweerichtingsspraak, waardoor je kunt communiceren met bezoekers of ongewenste gasten kunt laten weten dat ze gezien worden. Om video's op te slaan en terug te kijken, heb je wel een Ring Protect-abonnement nodig.

Eufy SoloCam S220

Deze camera van Eufy is een ideale oplossing voor wie op zoek is naar een camera zonder gedoe met maandelijkse kosten. Deze camera heeft een ingebouwde batterij én een zonnepaneel. Door het zonnepaneel hoef je de camera bijna nooit handmatig op te laden, want slechts een paar uur zonlicht per dag is al voldoende om hem van stroom te voorzien. De camera is volledig draadloos en eenvoudig te installeren, perfect voor buiten aan een schutting of muur. De beelden zijn in 2K-resolutie, wat zorgt voor een scherpe weergave. De SoloCam S220 heeft een lokaal geheugen van 8 GB, wat betekent dat je al je beelden direct op de camera opslaat. Zo heb je geen abonnement nodig om beelden te bewaren of terug te kijken. Een ingebouwde AI-technologie zorgt ervoor dat de camera het verschil ziet tussen mensen, dieren en voertuigen, zodat je alleen relevante meldingen krijgt.

Google Nest Cam

Deze camera van Google is een veelzijdige optie die zowel binnen als buiten kan worden gebruikt. Het draadloze ontwerp met batterij maakt de installatie heel flexibel, want je bent niet afhankelijk van een stopcontact in de buurt. De Google Nest Cam is weerbestendig en kan dus tegen een stootje van de elementen. De Nest Cam heeft slimme functies, zoals het herkennen van personen, dieren en voertuigen, waardoor je alleen de meldingen ontvangt die je belangrijk vindt. Je krijgt direct een seintje op je telefoon via de Google Home app. De camera biedt 24/7 live-weergave en je kunt de gebeurtenisgeschiedenis van de afgelopen drie uur gratis terugkijken. Wil je langer terugkijken of extra functies, zoals gezichtsherkenning, dan is een abonnement op Nest Aware nodig.

Ezviz BC1C

Met zijn indrukwekkende batterijduur onderscheidt de Ezviz BC1C zich. Volgens de fabrikant kan de camera tot wel 210 dagen meegaan op één oplaadbeurt. Deze camera is volledig draadloos, waardoor je hem overal kunt plaatsen waar je maar wilt, zowel binnen als buiten dankzij de weerbestendige behuizing. De Ezviz BC1C heeft een slimme AI die onderscheid maakt tussen personen en andere bewegingen, wat het aantal valse meldingen flink vermindert. De camera filmt in 1080p en beschikt over kleurennachtzicht, wat betekent dat je ook 's nachts heldere beelden in kleur krijgt, in plaats van de gebruikelijke zwart-wit weergave. Er is 32 GB ingebouwde opslag, dus je hebt geen extra geheugenkaart of abonnement nodig om je beelden te bewaren. Via de app kun je de live beelden bekijken, terugkijken en zelfs praten met mensen aan de andere kant via de tweerichtingsspraak. Dit maakt het makkelijk om bijvoorbeeld een bezorger instructies te geven.

Arlo Essential Wireless Camera + draadloze deurbel

De Arlo Essential is een draadloze buitencamera die ontworpen is voor eenvoud en effectiviteit. Je monteert hem in een handomdraai en verbindt hem via wifi met de Arlo-app. Met een batterijduur van 4 tot 6 maanden hoef je je niet continu druk te maken om de accu. De camera heeft een 130° brede kijkhoek en filmt in 2K-resolutie, zodat je een groot deel van je tuin of oprit in de gaten kunt houden. Een ingebouwde spotlight verlicht de omgeving bij beweging en zorgt voor heldere beelden, zelfs in het donker. De camera beschikt over een sirene die je op afstand kunt activeren om indringers af te schrikken. De beelden worden opgeslagen in de cloud, waar je met een Arlo Secure abonnement toegang toe hebt. De Arlo Essential Wireless Camera wordt aangeboden in een bundel met een extra draadloze deurbel van hetzelfde merk.

Een speaker die je zo in je handpalm kunt zetten, maar toch genoeg 'oomf' heeft om een feestje op poten te zetten. Dat is de nieuwe JBL Grip. Het apparaat is zo groot als een blikje bier (of frisdrank) en past dus makkelijk in een tas of aan je fiets. Toch moet hij genoeg vermogen, slimme functies en een stevig ontwerp bieden om mee te gaan op elk vrolijk avontuur.

De Grip levert 16 watt aan geluid en gebruikt een techniek die AI Sound Boost heet. Daarmee wordt de muziek live geanalyseerd en bijgesteld, zodat de bassen voller klinken zonder dat het geluid vervormt of kraakt. Wie zin heeft in meer volume kan twee speakers koppelen voor stereogeluid, of via Auracast meerdere modellen aan elkaar linken. Zo tover je het compacte speakertje al snel om tot een groter geluidssysteem.

©JBL

Gemaakt om mee te nemen

Met de geïntegreerde lus klik je de Grip eenvoudig vast aan een rugzak, een fiets of zelfs een kajak. Dankzij de IP68-classificatie kan hij bovendien tegen een spatje water, stofje stof of gewoon een stootje. Daarmee mikt JBL duidelijk op buitengebruik: festivals, stranddagen of een lange picknick in het park. De speaker is daarnaast licht en handzaam, waardoor je hem eigenlijk overal kwijt kunt.

Op de achterkant van het apparaatje zit subtiele verlichting die je via de JBL Portable-app kunt aanpassen. Kleuren en intensiteit kunnen worden afgestemd op je afspeellijst of de sfeer van het moment. Oké, het zal niet genoeg zijn om een heel feest van de benodigde verlichting te voorzien, maar het geeft nét een extra laagje beleving. Toch leuk.

©JBL

Accu en extra uurtjes

De Grip gaat ongeveer 12 uur mee op één lading. Wie langer door wil, kan Playtime Boost inschakelen, een functie die nog eens 2 uur extra uit de accu haalt. Daarbij past de speaker zich aan voor een harder en efficiënter geluid. Voor een dag buiten of een lange avond muziek draaien is dat een heel handige toevoeging.

De speaker verschijnt in zeven varianten, van neutraal zwart en wit tot paars, camo en felroze. Er is gekozen voor gerecycled plastic en een verpakking van FSC-gecertificeerd papier. Daarmee sluit de Grip aan bij de trend om dit soort gadgets duurzamer te maken. De adviesprijs bedraagt 99,99 euro en het model is direct verkrijgbaar via JBL.com en verschillende (web)winkels.