ID.nl logo
Wat is surroundgeluid?
Huis

Wat is surroundgeluid?

Als het gaat om soundbars, speakers en AV-receivers wordt vaak gesproken over ‘surroundgeluid’. Maar wat betekent ‘surround’ nou precies?

Iedereen heeft het altijd over surroundgeluid. Maar wat is surround precies en kun je ermee? Dat leggen we hier uit.

  • Wat is surround?
  • Formaten: Dolby, DTS en anderen
  • De nieuwste surroundformaten
  • Waar vind je surroundgeluid?
  • Ook voor muziek?

De kans is groot dat je weet wat stereo is. Ook wel logisch, want bijna alle muziek wordt in twee kanalen – links en rechts – afgespeeld. Lang geleden had je maar één kanaal (mono), maar door de stap naar twee speakers werd het mogelijk om een lied levensechter te laten klinken. De zanger in het midden, de gitarist rechts, drummer links… Je muziek lijkt daardoor meer op een luisterervaring alsof je in een concertzaal staat. 

Surroundgeluid kun je zien als de volgende stap. Er worden nog meer kanalen gebruikt om geluid uit meerdere richtingen te laten komen. Niet alleen van links en rechts vóór je, maar ook achter je en zelfs hoog boven het hoofd.

Heb je nog geen soundbar?

Trakteer jezelf dan nú op een geweldige geluidservaring!

In tegenstelling tot stereo werd surroundgeluid oorspronkelijk niet voor muziek ontworpen, maar als ondersteuning bij films. Het moet ervoor zorgen dat de actie op het scherm wordt aangevuld met geluidseffecten en muziek die passen bij wat je ziet. Zie je op het scherm dat een helikopter over de camera het beeld invliegt, dan hoor je ook rotorgeluiden van achter je komen en naar de voorkant bewegen. Omdat dit zo goed werkt om je onder te dompelen in een verhaal, is surroundgeluid ook belangrijk geworden bij gaming.

Bij surroundgeluid zit je dus niet virtueel naar muzikanten op een podium te kijken, maar word je midden in de actie geplaatst. Daarvoor worden in bioscopen soms 64 of meer speakers gebruikt. Thuis kan dat natuurlijk niet, al zijn er mensen die hun woning ombouwen tot thuisbioscoop en een hele berg aparte luidsprekers voor inzetten. Maar niet iedereen vindt dat handig. En het is uiteraard een dure grap.

Een soundbar biedt een betaalbaar alternatief. Die verspreidt ook geluid via verschillende kanalen en speakers, maar alles zit in een grote kast die je bij de tv plaatst. Slimme soft- en hardware zorgen ervoor dat de verschillende geluiden correct door de ruimte bewegen. 

Surroundformaten

De technologie om surroundgeluid af te spelen bestaat al even. Er zijn dan ook al heel wat technieken de revue gepasseerd – meer dan we hier kunnen opsommen. De belangrijkste om te kennen zijn de formaten van Dolby en DTS, twee Amerikaanse firma’s die al decennia surroundtechnologie leveren aan bioscopen en voor thuis. Zo’n formaat zegt vooral hoeveel kanalen er worden gebruikt om je te omhullen. 

Dat wordt op een heel eigen manier uitgedrukt. Je ziet bij soundbars bijvoorbeeld ‘5.1’, wat wil zeggen vijf kanalen rondom plus één zogenaamd LFE-kanaal dat je afspeelt op een subwoofer. LFE staat voor Low Frequency Effects – de diepe, machtige bastonen die bijvoorbeeld een explosie zo impactvol laten klinken. Die vijf kanalen zijn dan links-rechts-center-linksachter-rechtsachter. Wat is een center? Een center- of middenkanaal staat dan weer net onder de tv of zelfs achter het (projectie)scherm. Hieruit komt het merendeel van de spraak.

Klinkt het allemaal complex? Dat hoeft niet. Als consument zie je vooral een sticker op de doos, die aangeeft dat een bepaalde soundbar een bepaald formaat ondersteunt.

De allernieuwste formaten zijn Dolby Atmos en DTS:X. Dit zijn echte 3D-formaten die naast speakers om je heen ook luidsprekers aan het plafond gebruiken om een 3D-geluidsbubbel te creëren. Van die twee is vooral Dolby Atmos veelgebruikt. Bij deze formaten zie je een label als ‘5.1.4’. Dat is dus vijf kanalen rondom, één kanaal met lage tonen en vier speakers aan het plafond.

©Yamaha

Er zijn ook oudere formaten die nog gebruikt worden, onder meer bij streamingdiensten. Dolby Digital Plus bijvoorbeeld, met 5.1. Kan je soundbar Dolby Atmos afspelen, dan kan het ook automatisch die oudere Dolby-formaten aan. De DTS-formaten worden steeds minder vaak ondersteunt. Dat is met name lastig als je nog graag dvd’s of Blu-rays bekijkt. Die schijven kwamen immers vaak met een DTS of DTS-HD MA-soundtrack. Op sommige nieuwe soundbars komt er bij deze discs geen geluid of alleen stereo uit.

DTS wordt ook wel gebruikt door sommige games. Wil je zeker zijn dat je soundbar alles afspeelt, dan kun je het best eentje kiezen die ook DTS:X ondersteunt.

Waar vind je surroundgeluid?

Surroundgeluid vinden is makkelijker dan ooit. Dvd’s, Blu-rays en Ultra HD Blu-ray-schijven zijn de traditionele dragers voor filmfanaten. Die discs komen bijna altijd met een of andere vorm van surroundgeluid. Maar tegenwoordig kijken de meeste mensen naar films via streamingdiensten als Netflix en Disney+.

©TCL

Het fijne is dat die diensten heel overtuigd surroundgeluid aanbieden, bij films en bij de meeste series. Streamingdiensten pakken het slim aan. Naargelang welke soundbar of ander audiotoestel aan je tv hangt, zullen diensten automatisch stereo, Dolby Digital Plus of Dolby Atmos doorsturen. Je hoeft zelf dus niets te kiezen of in te stellen.

Ook games die je speelt op een Xbox of PlayStation komen met surroundgeluid. Je moet misschien wel eerst in de instellingen van de console aangeven dat je graag surroundgeluid wilt horen. Daarna krijgt je soundbar het automatisch aangeleverd. 

Wanneer je een soundbar met een HDMI-kabel op je tv aansluit, communiceren beide toestellen met elkaar. Hierdoor wordt surroundgeluid automatisch naar de soundbar gestuurd. Uitzonderlijk moet je wel in de tv-instellingen checken dat audio-uitgang op ‘automatisch’, ‘bitstream’ of ‘passthrough’ staat. Staat er 'PCM', dan krijgt je soundbar stereo aangeleverd en mis je een stukje ervaring.

Ook voor muziek!

Soundbars worden vaak gebruikt om naar muziek te luisteren. Stream je bijvoorbeeld via Chromecast of AirPlay, dan luister je in stereo. Er is echter steeds meer muziek in surround luisterbaar. Er wordt gepoogd om zo een concertzaalervaring te bieden of een track interessant te maken door geluidseffecten van verschillende kanten te laten komen. Een nieuwe trend is het aanbieden van muziek in Dolby Atmos-formaat. Je vindt die optie inmiddels bij verschillende diensten, zoals Apple Music, Amazon of Tidal.

Zorgen dat je gekozen muziek ook echt in surround wordt afgespeeld, is iets moeilijker. Het makkelijkst gaat het via soundbars met hun eigen apps, zoals bij Sonos. Veel muziekdiensten bieden echter ook een app voor smart-tv’s. Speel je muziek via de app op het grote scherm, dan wordt er ook Dolby Atmos-geluid doorgestuurd. Een andere optie is de muziekdienst gebruiken via een app op een mediaspeler (zoals een Apple TV of Nvidia Shield) of een gameconsole.


▼ Volgende artikel
Hoor het verschil met de nieuwe Fresh 'n Rebel Clam Ace 2
© Fresh ’n Rebel
Huis

Hoor het verschil met de nieuwe Fresh 'n Rebel Clam Ace 2

Fresh 'n Rebel introduceert de Clam Ace 2, een draadloze over-ear koptelefoon die technologie en comfort slim samenbrengt. Hij klinkt niet alleen goed, maar past zich ook aan jou aan. Met gepersonaliseerd geluid, intelligente noise cancelling en een batterij die het moeiteloos meerdere dagen volhoudt is dit een koptelefoon die meebeweegt met jouw dag.

Partnerbijdrage - in samenwerking met Fresh 'n Rebel

Stilte wanneer jij dat wilt

Of je nu werkt, reist of ontspant: de Clam Ace 2 helpt je de juiste focus te vinden. Dankzij Adaptive Hybrid Active Noise Cancelling bepaal je zelf hoeveel van de wereld je hoort. De technologie filtert storend geluid weg, en jij bepaalt zelf hoeveel daarvan je wilt dempen. In de My Sound App stel je het niveau eenvoudig bij, afhankelijk van waar je bent – op kantoor, in de trein of thuis op de bank. Zo houd je zelf de controle over wat je wel en niet hoort.

Met de Ambient Sound Mode blijf je alert op wat er om je heen gebeurt. Het omgevingsgeluid wordt subtiel versterkt, zodat je bijvoorbeeld het verkeer hoort of iemand kort kunt aanspreken. De Quick Access-functie maakt het extra handig: houd kort de linkeroorschelp ingedrukt en je schakelt direct over naar hear-through, zonder instellingen te veranderen.

©Fresh ’n Rebel

Geluid dat zich aan jou aanpast

Iedereen hoort anders, en dat merk je pas echt met Personal Sound by Audiodo. Deze technologie, geïntegreerd in de My Sound App, meet met een gehoortest hoe goed jij verschillende frequenties waarneemt. Op basis daarvan wordt een geluidsprofiel aangemaakt dat de muziek afstemt op jouw gehoor. De lage tonen worden iets krachtiger waar nodig, de hoge juist helderder. Zo klinkt elke noot precies goed!

De app geeft bovendien volledige controle over je instellingen. Je kunt de equalizer aanpassen, knoppen een eigen functie geven, het volume begrenzen of batterijbesparing activeren. Alles in één overzichtelijke interface.

©Fresh ’n Rebel

Schakelen zonder onderbreking

De Clam Ace 2 ondersteunt Multipoint Bluetooth, waarmee je twee apparaten tegelijk kunt verbinden. Zo kun je moeiteloos wisselen tussen laptop en smartphone. Een inkomend telefoontje aannemen terwijl je muziek luistert of een video bekijkt? De koptelefoon schakelt automatisch over.

Tijdens gesprekken zorgen twee Environmental Noise Cancelling-microfoons dat je stem helder blijft, zelfs in een rumoerige omgeving. En met Wind Noise Cancelling blijft ook buiten het geluid helder, zelfs als het waait. Dankzij on-ear detectie pauzeert de muziek automatisch als je de koptelefoon afzet, en gaat hij verder zodra je hem weer opzet. Met het volumewieltje en de klikbare knop op de oorschelp bedien je muziek, noise cancelling en spraakassistent zonder je telefoon erbij te hoeven pakken.

©Fresh ’n Rebel

Dagenlang luisteren zonder opladen

Een van de grootste pluspunten van de Clam Ace 2 is de speeltijd. Met meer dan 100 uur luisteren op één lading hoef je nauwelijks nog aan opladen te denken. Zelfs met actieve noise cancelling ingeschakeld haal je nog 60 uur speeltijd, en met tien minuten snelladen heb je alweer acht uur muziek. Handig als je vaak onderweg bent.

Het draagcomfort is net zo goed doordacht. De zachte oorkussens vormen zich naar je oren, terwijl de flexibele hoofdband ook bij lange luistersessies prettig blijft zitten. Na gebruik klap je de Clam Ace 2 eenvoudig in en berg je hem op in het meegeleverde tasje.

Kleur en karakter

Fresh 'n Rebel staat bekend om zijn frisse kleuren, en dat zie je terug in de Clam Ace 2. Van subtiel Ice Grey en Storm Grey tot opvallender Dreamy Lilac, Dried Green, True Blue en Pastel Pink – er is altijd een uitvoering die bij je past. Welke kleur je kiest, maakt voor de prijs geen verschil: die is voor elke tint 99,99 euro.

©Fresh ’n Rebel

In het kort: dit zijn de belangrijkste features van de Clam Ace 2

  • My Sound App + Audiodo Personal Sound

  • +100 uur speelduur

  • Adaptive Hybrid Active Noise Cancelling

  • Multipoint Bluetooth (verbind 2 apparaten tegelijkertijd)

  • Ambient Sound Mode met Quick Access

Dit maakt de Clam Ace 2 bijzonder

De Clam Ace 2 past zich aan jou aan. Hij filtert storend geluid weg, stemt het geluid af op jouw gehoor met Personal Sound by Audiodo en houdt het moeiteloos dagenlang vol. Een slimme koptelefoon die meedenkt, comfortabel zit en altijd klaarstaat. Zoals het hoort. Zoals jíj het hoort!

▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 platenspelers met klep voor minder dan 275 euro
© © Przemek Klos
Huis

Waar voor je geld: 5 platenspelers met klep voor minder dan 275 euro

In de rubriek Waar voor je geld gaan we op zoek naar bijzondere producten voor een mooie prijs. Vinyl is de laatste jaren weer helemaal terug, maar die kun je natuurlijk alleen afspelen op een platenspeler. Wij vonden vijf interessante modellen voorzien van een stofklep, voor minder dan 275 euro.

Platenspelers worden steeds vaker aangeboden, en ook op Kieskeurig.nl zien we ze meer en meer in de verschillende aangesloten webshops. Wij vonden vijf mooie exemplaren voor je die ook nog eens zijn voorzien van een klep om het mechanisme en je platen te beschermen tegen stof.

Sony PS-LX310BT

De Sony PS-LX310BT is een volautomatische platenspeler. Dit betekent dat je met een druk op de knop de arm naar de plaat kunt bewegen om het afspelen te starten. Aan het einde van de plaat keert de arm automatisch terug naar zijn beginpositie. De speler is aangedreven met een snaar. Een kenmerkende functie is de ingebouwde Bluetooth-zender, waarmee je het geluid van je vinyl draadloos kunt doorsturen naar een Bluetooth-speaker, -soundbar of -hoofdtelefoon.

Mocht je de voorkeur geven aan een bekabelde opstelling, dan kan dat ook via de RCA-uitgang. De platenspeler heeft een ingebouwde phono-voorversterker. Dit maakt het mogelijk om de speler direct aan te sluiten op een versterker of actieve luidsprekers die geen speciale phono-ingang hebben. De aluminium draaischijf is ontworpen om trillingen te minimaliseren en een stabiele rotatie te waarborgen. De meegeleverde stofkap beschermt de plaat en de naald tegen stof.

Lenco L-3808

Bij de Lenco L-3808 heb je te maken met een direct aangedreven platenspeler, wat inhoudt dat de motor de draaischijf direct aandrijft zonder tussenkomst van een snaar. Dit zorgt voor een snelle start- en stoptijd. Een bijzondere eigenschap is de USB-aansluiting. Hiermee kun je de platenspeler verbinden met een computer om je vinylplaten te digitaliseren.

Verder beschikt dit model over een ingebouwde phono-voorversterker, die je naar wens kunt in- of uitschakelen. Hierdoor kun je hem aansluiten op een breed scala aan audiosystemen, zowel met als zonder specifieke phono-ingang. De arm is S-vormig en voorzien van een afneembare headshell, wat het wisselen van het element vereenvoudigt. De aanwezigheid van pitch control geeft je de mogelijkheid om de afspeelsnelheid handmatig fijn te stellen. Een doorzichtige stofkap houdt stof op afstand.

Audio-Technica AT-LP60XBT

De Audio-Technica AT-LP60XBT functioneert als een volautomatische, snaaraangedreven platenspeler. Het bedieningsgemak staat hierbij centraal: met knoppen voor start en stop kun je het afspeelproces eenvoudig beheren. De arm plaatst zichzelf op de groef en keert na afloop van de plaat vanzelf weer terug. Net als de Sony beschikt dit model over een geïntegreerde Bluetooth-functionaliteit. Dit maakt het mogelijk om draadloos verbinding te maken met maximaal acht verschillende Bluetooth-apparaten, zoals luidsprekers of een koptelefoon.

Voor een standaard opstelling is er een RCA-uitgang beschikbaar. De ingebouwde phono-voorversterker is uitschakelbaar, waardoor je de keuze hebt tussen aansluiting op een phono- of een lijningang van je versterker. De draaischijf is vervaardigd uit gegoten aluminium. Het meegeleverde element is een Dual Magnet-cartridge met een vervangbare naald. De stofkap is scharnierend en afneembaar.

Denon DP-29F

Dit model, de Denon DP-29F, is een snaaraangedreven en volautomatische platenspeler. Je bedient de speler met de start- en stopknoppen, waarna de toonarm automatisch naar het begin van de plaat beweegt en aan het einde weer terugkeert. Een belangrijk kenmerk is de ingebouwde, inschakelbare RIAA phono-equalizer. Dankzij deze voorversterker kun je de DP-29F direct aansluiten op een versterker of receiver via een standaard AUX- of lijningang, zonder dat een aparte phono-ingang nodig is.

De draaischijf is gemaakt van gegoten aluminium en de platenspeler wordt geleverd met een MM-element (Moving Magnet), zodat je na het aansluiten direct kunt beginnen met luisteren. Het geheel wordt beschermd door een stofkap die het mechanisme en je platen vrijhoudt van stof en vuil.

Lenco LBT-188

Ook deze Lencois uitgerust met een snaaraandrijving. Een opvallende functie van dit model is de ingebouwde Bluetooth-zender. Hiermee heb je de mogelijkheid om het geluid van je vinylplaten draadloos te streamen naar een compatibele Bluetooth-luidspreker of -hoofdtelefoon. Daarnaast is de platenspeler voorzien van een USB-aansluiting, waarmee je hem aan een computer kunt koppelen. Dit stelt je in staat om je platencollectie te digitaliseren.

De Lenco LBT-188 beschikt over een geïntegreerde phono-voorversterker, wat betekent dat je hem direct kunt aansluiten op de aux-ingang van vrijwel elke versterker of set actieve speakers. De toonarm is voorzien van een instelbaar contragewicht voor een nauwkeurige naalddruk. Het geheel wordt geleverd met een afneembare, doorzichtige stofkap die de draaitafel en de plaat beschermt.