ID.nl logo
Wat is surroundgeluid?
Huis

Wat is surroundgeluid?

Als het gaat om soundbars, speakers en AV-receivers wordt vaak gesproken over ‘surroundgeluid’. Maar wat betekent ‘surround’ nou precies?

Iedereen heeft het altijd over surroundgeluid. Maar wat is surround precies en kun je ermee? Dat leggen we hier uit.

  • Wat is surround?
  • Formaten: Dolby, DTS en anderen
  • De nieuwste surroundformaten
  • Waar vind je surroundgeluid?
  • Ook voor muziek?

De kans is groot dat je weet wat stereo is. Ook wel logisch, want bijna alle muziek wordt in twee kanalen – links en rechts – afgespeeld. Lang geleden had je maar één kanaal (mono), maar door de stap naar twee speakers werd het mogelijk om een lied levensechter te laten klinken. De zanger in het midden, de gitarist rechts, drummer links… Je muziek lijkt daardoor meer op een luisterervaring alsof je in een concertzaal staat. 

Surroundgeluid kun je zien als de volgende stap. Er worden nog meer kanalen gebruikt om geluid uit meerdere richtingen te laten komen. Niet alleen van links en rechts vóór je, maar ook achter je en zelfs hoog boven het hoofd.

Heb je nog geen soundbar?

Trakteer jezelf dan nú op een geweldige geluidservaring!

In tegenstelling tot stereo werd surroundgeluid oorspronkelijk niet voor muziek ontworpen, maar als ondersteuning bij films. Het moet ervoor zorgen dat de actie op het scherm wordt aangevuld met geluidseffecten en muziek die passen bij wat je ziet. Zie je op het scherm dat een helikopter over de camera het beeld invliegt, dan hoor je ook rotorgeluiden van achter je komen en naar de voorkant bewegen. Omdat dit zo goed werkt om je onder te dompelen in een verhaal, is surroundgeluid ook belangrijk geworden bij gaming.

Bij surroundgeluid zit je dus niet virtueel naar muzikanten op een podium te kijken, maar word je midden in de actie geplaatst. Daarvoor worden in bioscopen soms 64 of meer speakers gebruikt. Thuis kan dat natuurlijk niet, al zijn er mensen die hun woning ombouwen tot thuisbioscoop en een hele berg aparte luidsprekers voor inzetten. Maar niet iedereen vindt dat handig. En het is uiteraard een dure grap.

Een soundbar biedt een betaalbaar alternatief. Die verspreidt ook geluid via verschillende kanalen en speakers, maar alles zit in een grote kast die je bij de tv plaatst. Slimme soft- en hardware zorgen ervoor dat de verschillende geluiden correct door de ruimte bewegen. 

Surroundformaten

De technologie om surroundgeluid af te spelen bestaat al even. Er zijn dan ook al heel wat technieken de revue gepasseerd – meer dan we hier kunnen opsommen. De belangrijkste om te kennen zijn de formaten van Dolby en DTS, twee Amerikaanse firma’s die al decennia surroundtechnologie leveren aan bioscopen en voor thuis. Zo’n formaat zegt vooral hoeveel kanalen er worden gebruikt om je te omhullen. 

Dat wordt op een heel eigen manier uitgedrukt. Je ziet bij soundbars bijvoorbeeld ‘5.1’, wat wil zeggen vijf kanalen rondom plus één zogenaamd LFE-kanaal dat je afspeelt op een subwoofer. LFE staat voor Low Frequency Effects – de diepe, machtige bastonen die bijvoorbeeld een explosie zo impactvol laten klinken. Die vijf kanalen zijn dan links-rechts-center-linksachter-rechtsachter. Wat is een center? Een center- of middenkanaal staat dan weer net onder de tv of zelfs achter het (projectie)scherm. Hieruit komt het merendeel van de spraak.

Klinkt het allemaal complex? Dat hoeft niet. Als consument zie je vooral een sticker op de doos, die aangeeft dat een bepaalde soundbar een bepaald formaat ondersteunt.

De allernieuwste formaten zijn Dolby Atmos en DTS:X. Dit zijn echte 3D-formaten die naast speakers om je heen ook luidsprekers aan het plafond gebruiken om een 3D-geluidsbubbel te creëren. Van die twee is vooral Dolby Atmos veelgebruikt. Bij deze formaten zie je een label als ‘5.1.4’. Dat is dus vijf kanalen rondom, één kanaal met lage tonen en vier speakers aan het plafond.

©Yamaha

Er zijn ook oudere formaten die nog gebruikt worden, onder meer bij streamingdiensten. Dolby Digital Plus bijvoorbeeld, met 5.1. Kan je soundbar Dolby Atmos afspelen, dan kan het ook automatisch die oudere Dolby-formaten aan. De DTS-formaten worden steeds minder vaak ondersteunt. Dat is met name lastig als je nog graag dvd’s of Blu-rays bekijkt. Die schijven kwamen immers vaak met een DTS of DTS-HD MA-soundtrack. Op sommige nieuwe soundbars komt er bij deze discs geen geluid of alleen stereo uit.

DTS wordt ook wel gebruikt door sommige games. Wil je zeker zijn dat je soundbar alles afspeelt, dan kun je het best eentje kiezen die ook DTS:X ondersteunt.

Waar vind je surroundgeluid?

Surroundgeluid vinden is makkelijker dan ooit. Dvd’s, Blu-rays en Ultra HD Blu-ray-schijven zijn de traditionele dragers voor filmfanaten. Die discs komen bijna altijd met een of andere vorm van surroundgeluid. Maar tegenwoordig kijken de meeste mensen naar films via streamingdiensten als Netflix en Disney+.

©TCL

Het fijne is dat die diensten heel overtuigd surroundgeluid aanbieden, bij films en bij de meeste series. Streamingdiensten pakken het slim aan. Naargelang welke soundbar of ander audiotoestel aan je tv hangt, zullen diensten automatisch stereo, Dolby Digital Plus of Dolby Atmos doorsturen. Je hoeft zelf dus niets te kiezen of in te stellen.

Ook games die je speelt op een Xbox of PlayStation komen met surroundgeluid. Je moet misschien wel eerst in de instellingen van de console aangeven dat je graag surroundgeluid wilt horen. Daarna krijgt je soundbar het automatisch aangeleverd. 

Wanneer je een soundbar met een HDMI-kabel op je tv aansluit, communiceren beide toestellen met elkaar. Hierdoor wordt surroundgeluid automatisch naar de soundbar gestuurd. Uitzonderlijk moet je wel in de tv-instellingen checken dat audio-uitgang op ‘automatisch’, ‘bitstream’ of ‘passthrough’ staat. Staat er 'PCM', dan krijgt je soundbar stereo aangeleverd en mis je een stukje ervaring.

Ook voor muziek!

Soundbars worden vaak gebruikt om naar muziek te luisteren. Stream je bijvoorbeeld via Chromecast of AirPlay, dan luister je in stereo. Er is echter steeds meer muziek in surround luisterbaar. Er wordt gepoogd om zo een concertzaalervaring te bieden of een track interessant te maken door geluidseffecten van verschillende kanten te laten komen. Een nieuwe trend is het aanbieden van muziek in Dolby Atmos-formaat. Je vindt die optie inmiddels bij verschillende diensten, zoals Apple Music, Amazon of Tidal.

Zorgen dat je gekozen muziek ook echt in surround wordt afgespeeld, is iets moeilijker. Het makkelijkst gaat het via soundbars met hun eigen apps, zoals bij Sonos. Veel muziekdiensten bieden echter ook een app voor smart-tv’s. Speel je muziek via de app op het grote scherm, dan wordt er ook Dolby Atmos-geluid doorgestuurd. Een andere optie is de muziekdienst gebruiken via een app op een mediaspeler (zoals een Apple TV of Nvidia Shield) of een gameconsole.


▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 gourmetsets voor minder dan 85 euro
Huis

Waar voor je geld: 5 gourmetsets voor minder dan 85 euro

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Met de feestdagen in aantocht gaan we weer gezellig met z'n allen eten. En omdat gourmetten daarbij erg populair is, zijn we op zoek gegaan naar vijf betaalbare modellen geschikt voor tot 10 personen.

Met een gourmetstel maak je avonden extra gezellig en informeel. Iedereen eet in zijn eigen tempo omdat je zelf bepaalt hoeveel je in je pannetje of op je grill legt. En zo is er ook meer tijd om lekker te kletsen. Wij vonden vijf mooie gourmetstellen geschikt tot wel 10 personen.

Tristar RA‑2746 Gourmetstel – 8 personen

De Tristar RA‑2746 is een gourmetstel waarmee je samen met het hele gezin of vriendengroep kunt bakken en grillen. Het apparaat heeft een vermogen van ongeveer 1400 watt en is voorzien van één grote bak‑ en grillplaat, zodat je tegelijk vlees, vis en groenten kunt bereiden. Dankzij de PFAS‑vrije antiaanbaklaag koeken ingrediënten niet vast en maak je het oppervlak na het eten eenvoudig schoon.. Bij de set worden acht kleine pannetjes meegeleverd, zodat iedereen zijn eigen gerecht kan samenstellen. De antislipvoetjes houden het toestel stevig op tafel en het snoer is lang genoeg voor gebruik aan een eettafel. Verder is het gourmetstel geschikt voor maximaal acht personen.

Tefal Inox & Design RE4588 - 10 personen

Bij de Tefal Inox & Design RE4588 richt alles zich op een combinatie van raclette en gourmet. Je beschikt over een groot vermogen van 1350 watt en een verstelbare thermostaat, zodat je de temperatuur precies kunt regelen voor vlees, groenten of raclettekaas. De tien bijgeleverde pannetjes en de grillplaat hebben een antiaanbaklaag waardoor je weinig olie hoeft te gebruiken en het schoonmaken minder tijd kost. Tefal heeft het snoer met ongeveer twee meter vrij lang gemaakt, waardoor je meer vrijheid hebt om het toestel op tafel te plaatsen. Een ingebouwd indicatielampje toont wanneer het apparaat de ingestelde temperatuur heeft bereik. Het apparaat wordt geleverd met hittebestendige handgrepen voor veilig gebruik en is geschikt voor maximaal tien personen.

Princess Raclette Gourmetstel XL - 10 personen

Met de Princess Raclette XL haal je een gourmet‑ en raclette‑stel voor tien personen in huis. De set gebruikt een vermogen van ongeveer 1500 watt en heeft een extra grote bakplaat voor vlees en groenten. De plaat is uitneembaar en heeft een PFAS‑vrije antiaanbaklaag, waardoor je niet veel olie nodig hebt en het toestel gemakkelijk schoonmaakt. Bij het apparaat worden tien pannetjes geleverd; zo kan iedereen tegelijkertijd minipannetjes gebruiken. De temperatuur regel je via een draaiknop, terwijl een controlelampje aangeeft dat het toestel opwarmt. Koelblijvende handgrepen en antislipvoetjes dragen bij aan veilig gebruik.

Princess Dinner4All Circle - 4 personen

De Princess Dinner4All Circle is een ronde gourmetset bedoeld voor kleinere groepen. Het apparaat is voorzien van een ronde bakplaat met een diameter van ongeveer 30 centimeter en gebruikt een vermogen van 1000 watt. Via een draaiknop stel je de temperatuur in tot circa 250 °C, waardoor je van langzaam garen tot snel grillen verschillende bereidingswijzen kunt kiezen. De set wordt geleverd met meerdere individueel te gebruiken kooktegels, zodat iedereen op zijn eigen tegel kan bakken zonder smaken te mengen. Dankzij de antiaanbaklaag zijn de platen eenvoudig schoon te maken, terwijl antislipvoetjes het toestel stabiel houden. Het snoer is ongeveer twee meter lang, waardoor je het gemakkelijk midden op tafel zet.

Princess Dinner4All Pure - 4 personen

Deze Dinner4All Pure‑gourmetset van Princess is opgebouwd uit meerdere kleine bakplaten, zodat elke gebruiker zijn eigen kookgedeelte heeft. Het systeem bestaat uit vier bamboe plates met antiaanbaklaag en afzonderlijke bakplaatjes, die samen op één centrale powerbox van 1000 watt worden aangesloten. Doordat iedere plaat een eigen stekker heeft, kun je de opstelling uitbreiden of verkleinen; handig als je met twee, drie of vier personen wilt eten. Het apparaat heeft een controlelampje en een eenvoudige bediening; je steekt de stekker in het stopcontact en kiest een temperatuur met de draaiknop. Dankzij de non‑stick afwerking maak je de platen na afloop gemakkelijk schoon.

▼ Volgende artikel
Review Ring Outdoor Cam Pro – Interessant, maar niet voor iedereen
© Wesley Akkerman
Zekerheid & gemak

Review Ring Outdoor Cam Pro – Interessant, maar niet voor iedereen

De Ring Outdoor Cam Pro is een redelijk prijzige, slimme beveiligingscamera voor buiten die flink wat in zijn mars heeft. Het apparaat kost 199,99 euro en daar komt – waarschijnlijk – nog maandelijks een abonnement bovenop.

Goed
Conclusie

De Ring Outdoor Cam Pro biedt fijne hardware, waaronder 4K-video met 10x digitale zoom (die nog redelijk acceptabel is ook). De installatie is eenvoudig, maar de camera mist wel de nodige smarthome-integraties (waardoor hij dus niet voor iedereen even handig is). Bovendien is hij aan de prijzige kant en heb je voor het optimale gebruik een abonnement nodig, waardoor je maandelijks of jaarlijks terugkerende kosten hebt. Daardoor betaal je hier meer voor dan bij Eufy, en daarom is de Outdoor Cam Pro alleen interessant als je al andere Ring-producten hebt.

Plus- en minpunten
  • Goede beeldkwaliteit
  • Nachtzicht met of zonder kleur
  • Installatie zo gepiept
  • Beschermd tegen weer en wind
  • Geen invloed op beeldkwaliteit
  • Abonnement voelt bijna nodig
  • Mist smarthomefuncties
  • Geen lokale opslagopties

De nieuwe Ring Outdoor Camera Pro heeft een compact, stabiel en minimalistisch ontwerp waardoor je hem direct als een Ring-apparaat herkent. Dankzij de compacte afmetingen kun je hem subtiel aan de muur ophangen. Je bent verzekerd van bescherming tegen weer en wind (een IP-rating is niet bekend) en er is een extra afdekking voor de kabelaansluitingen. Ring levert de camera daarnaast met een kogel-gelagerde muurbeugel en montagemateriaal. De stroomvoorziening verloopt via de usb-c-kabel achterop; dit is helaas geen model met eigen batterij.

De installatie is, zoals gebruikelijk bij Ring, snel en ongecompliceerd. Je maakt verbinding via wifi na het scannen van de QR-code en over het algemeen is de verbinding stabiel. We hebben gedurende de testperiode geen storingen opgemerkt. Mocht je de camera willen ophangen, dan moet je wel zelf even een gaatje boren; daar zit voornamelijk het werk in. In de doos zit overigens alles wat je nodig hebt om dat te doen. Denk dan aan die eerdergenoemde muurbeugel, maar ook aan alle schroeven en dergelijke. Je hoeft alleen de boor er zelf bij te pakken.

©Wesley Akkerman

Weinig zeggenschap over het beeld

De Ring Outdoor Cam Pro heeft een 4K-resolutie en een brede kijkhoek van 140 graden. Overdag zorgen natuurlijke kleuren en HDR-ondersteuning ervoor dat details en gezichten duidelijk herkenbaar blijven, zelfs bij tegenlicht. 's Nachts schakelt de camera automatisch over op helder zwart-witbeeld dankzij infrarood. Het systeem is bovendien in staat nachtvisie in kleur te leveren, maar daarvoor is er wel voldoende licht nodig. Hij schakelt automatisch van stand op basis van de hoeveelheid licht; je kunt helaas niet zelf bepalen of je in kleur of zwart-wit filmt.

Ring maakt verder gebruik van betrouwbare bewegingsdetectie, waarbij je via de app zones kunt instellen om vals alarm te voorkomen. De Ring Outdoor Cam Pro heeft 3D-bewegingsdetectie en Bird's Eye View (een typische Ring-uitvinding) voor nauwkeurige afstandsmetingen en het volgen van bewegingen. Met een Ring Protect-abonnement krijg je toegang tot geavanceerde herkenning van personen, dieren en voertuigen. Voor zaken als tweewegcommunicatie en de live-feed hoef je gelukkig niet in de buidel te tasten.

Het gebrek aan kleur komt door de mist.

Verplichte cloudopslag

Over het abonnement gesproken: daarmee krijg je ook nog toegang tot een uitgebreide videohistorie. Dat kost je wel minimaal 3,99 euro per maand. De opgenomen beelden blijven dan voor 180 dagen bewaard. Een belangrijk punt blijft echter de cloud-exclusiviteit; Ring maakt het nog steeds niet mogelijk om beelden lokaal op te slaan. Je bent dus verplicht een abonnement af te nemen als je je huisbeveiliging een beetje serieus neemt. De app faciliteert wel een overzichtelijk rechtenbeheer voor gezinsleden en waarschuwt bij allerlei ongeregeldheden.

De Ring-camera integreert tot slot met Alexa (de slimme assistent van Amazon) en IFTTT (een gratis en eenvoudige service voor smarthome-automatiseringen), maar mist helaas ondersteuning voor Google Home en Apple HomeKit (zoals dat al jaren het geval is). Via de Ring-app, beschikbaar voor Android en iOS, heb je de controle over de instellingen, inclusief het in- of uitschakelen van de sirene en bewegingsdetectie. De app toont een overzicht van gebeurtenissen en maakt het mogelijk voorgeprogrammeerde berichten af te spelen voor je bezoekers.

Van links naar rechts: infraroodnachtzicht, nachtzicht met kleur en nachtzicht zonder infrarood.

Lees ook onze review van de Ring Floodlight Cam Pro (2e gen)

Ring Outdoor Cam Pro kopen?

De Ring Outdoor Cam Pro biedt fijne hardware, waaronder 4K-video met 10x digitale zoom (die nog redelijk acceptabel is ook). De installatie is eenvoudig, maar de beveiligingscamera mist wel de nodige smarthome-integraties (waardoor hij dus niet voor iedereen heel handig is). Bovendien is hij aan de prijzige kant en heb je voor het optimale gebruik een abonnement nodig, waardoor je maandelijks of jaarlijks terugkerende kosten hebt. Daardoor betaal je hier meer voor dan bij Eufy, en daarom is de Outdoor Cam Pro alleen interessant als je al andere Ring-producten hebt.