PCM was aanwezig bij de Apple-ontwikkelaarsconferentie WWDC, afgelopen juni in San Francisco. Vooraf was al bekend dat Leopard een groot deel van het programma in beslag zou nemen en ook dat er nog verrassingen aan zouden komen. Vorig jaar werden op de WWDC al bewust enkele 'geheime functies' achter de hand gehouden en dit voorjaar stelde Apple de lancering van Leopard een aantal maanden uit. Officieel om voorrang te kunnen geven aan de ontwikkeling van de iPhone, maar volgens sommigen omdat er nog hard werd gewerkt aan spectaculaire vernieuwingen in Leopard, die wat meer tijd nodig hadden.
Hoe dan ook: het project lag in de tussentijd niet stil, want de ontwikkelaars die in juni op de WWDC aanwezig waren, kregen een bèta-build van Leopard mee naar huis om het zelf uit te proberen. Journalisten moeten wachten tot oktober, wanneer OS X versie 10.5 officieel wordt gelanceerd. Leopard is vanaf nu 'feature-complete' – er worden geen nieuwe functies meer aan toegevoegd.

Bureaublad

Meer dan driehonderd vernieuwingen zijn er doorgevoerd in Mac OS X versie 10.5, waarvan er tien tijdens de keynote door Steve Jobs werden gedemonstreerd. Om te beginnen het nieuwe bureaublad: de menubalken en de Dock hebben een transparant 3D-effect gekregen, met een spiegelende 'vloerplaat'. Het blauwe achtergrondbeeld is vervangen door een afbeelding met grassprieten; wellicht een knipoog naar het graslandschap van Windows XP?
Om het bureaublad opgeruimd te houden voert Apple zogenaamde Stacks in, waarmee bestanden, mappen, programma's en dergelijke als een stapeltje in de Dock verschijnen. Zo kunnen alle downloads automatisch als een stack worden weergegeven. Elke groepering van bestanden is om te zetten in een stack, die u kunt bekijken als stapel of als grid (rechthoekig rooster). Het gevolg: meer overzicht en minder rommel op het bureaublad.

Finder

De Finder – het Mac-equivalent van de Verkenner – is onder handen genomen, met een verbeterde sidebar en de nieuwe Cover Flow-functie, waarmee u door foto's, documenten en andere bestanden kunt bladeren alsof het fysieke objecten zijn. In iTunes was al een soortgelijke functie aanwezig om door albumhoezen te bladeren. Cover Flow laat van elk bestand een voorvertoning (preview) zien van de eerste pagina of het eerste frame, zodat bladeren een stuk intuïtiever wordt.
Met de nieuwe functie Back to my Mac is het mogelijk om onderweg toegang te krijgen tot uw Mac thuis, bijvoorbeeld om een vergeten document op te halen. Handig voor laptopgebruikers, want de Mac thuis verschijnt in de zijbalk als gedeelde computer, alsof deze in het netwerk zit. Voorwaarde is wel dat u een .mac-account hebt.

Quick Look

Quick Look is een nieuwe manier om documenten te bekijken. Het weergeven van miniaturen in de Finder was tot nu toe een zwak punt in Mac OS X. De mogelijkheid in Windows om meerdere miniatuurafbeeldingen van foto's in de Verkenner te bekijken, ontbrak in Mac OS X. Quick Look is wat dat betreft een sterke verbetering – en gaat zelfs nog een stap verder. Er is vanaf nu een documentviewer ingebouwd in de Finder, waarmee u niet alleen een voorvertoning van doc-, pdf-, foto- en videobestanden kunt krijgen, maar ook bestanden realtime kunt bekijken zonder de bijbehorende applicatie te openen. Zo kunt u zonder wachttijden door een presentatie of een pdf bladeren.
Met de nieuwe grafische bibliotheek Core Animation zijn overigens nog meer grafische effecten mogelijk: ontwikkelaars kunnen hiermee in de interface spectaculaire animaties toevoegen.

64-Bits

Terwijl u zich bij Vista nog moet afvragen of u 32- of 64-bits installeert –Microsoft raadt overigens sterk aan om bij 32-bits te blijven – is er bij Apple nog maar één keuze: volledig 64-bits. Apple maakt als eerste deze overstap en belooft dat eerder aangeschafte 32-bits software probleemloos in Leopard zou moeten draaien. Die claim leggen we nog even in de ijskast, totdat Apple een testversie beschikbaar stelt...

Boot Camp

Voor aanvang van de WWDC gingen de wildste verhalen rond over virtualisatiesoftware voor Mac OS X. Apple zou bezig zijn met ingebouwde virtualisatie voor Vista, zodat Windows- en Mac-applicaties naadloos naast elkaar zouden kunnen draaien in Leopard. Op zich is dat al mogelijk met de applicatie CrossOver (gemaakt door derden), maar het zou een geweldige kans zijn geweest om Windows-gebruikers te winnen voor het Mac-platform. Niets van dat alles: Apple laat virtualisatiepartners Parallels en VMware niet in de steek, maar gaat voortaan wel Boot Camp standaard inbouwen in het besturingssysteem. U kunt daarmee zelf een dualbootsysteem maken, waarmee u afwisselend onder Windows en Mac OS X werkt, zonder de performanceverliezen die optreden bij virtuele machines. 32-bits Windows-applicaties draaien op normale snelheid, ondersteunen meerdere processoren en kernen, 3D-versnelling, usb, wifi en dergelijke, alsof u op een 'gewone' Windows-pc werkt.

Spaces

Bent u iemand die te veel rommel op de desktop verzamelt en altijd te veel applicaties tegelijk open heeft? Met Spaces zou dat opgelost moeten zijn. U maakt er verschillende virtuele desktops mee, waarbij u de applicaties die u voor een bepaalde taak nodig hebt, samenvoegt tot één overzichtelijk bureaublad. U kunt vier werkomgevingen aanmaken, bijvoorbeeld voor muziek en games, programmeren, videobewerking en zakelijke werkzaamheden.
Wat betreft games blijft het behelpen op de Mac, maar de keuze wordt deze zomer wel iets groter. Electronic Arts kondigde tijdens de WWDC-keynote in San Francisco aan dat meerdere grote titels op het Mac-platform beschikbaar komen: Command & Conquer, 2142 Battlefield, Need for Speed Carbon en Harry Potter, gevolgd door Madden 08 en Tiger Woods PGA Tour 08. Speciaal voor gamesontwikkelaars kondigde John Carmack van ID aan dat dit bedrijf hulpmiddelen heeft ontwikkeld om gedetailleerde 3D-werelden te creëren. In de toekomst kunnen we dus wel wat meer gamesgeweld op de Mac-desktop verwachten.

Widgets

Diezelfde Mac-desktop heeft niet zoals Windows Vista een sidebar met gadgets, maar beschikt over Dashboard: een transparante laag met widgets.
Apple gaat zelf een bioscoop-widget uitbrengen met de naam Movie Times. Maar interessanter is dat het maken van widgets niet meer is voorbehouden aan ontwikkelaars. Met de nieuwe functie Web Clip kan iedereen een selectie uit een webpagina omzetten naar een widget. Wilt u bijvoorbeeld recente testen uit het PCM TestCenter op uw desktop zien, dan maakt u met de muis een selectie van de website, om die vervolgens met een druk op de knop om te zetten naar een widget.

Ichat

Bent u meer geïnteresseerd in grappige webcameffecten, dan is de nieuwe Photo Booth- en backdrop-functie van iChat misschien iets voor u. Daarmee kunt u uw eigen gezicht een dramatisch effect geven of uw achtergrond veranderen in een maanlandschap, een woestijn of een kantooromgeving. Terwijl u in uw zwembroek op het strand zit, denkt uw gesprekspartner dat u gewoon op kantoor bent. Het is zelfs mogelijk om uw eigen mond in een bekend portret te plakken, bijvoorbeeld dat van Paul de Leeuw.
Serieuze vernieuwingen zijn er ook, zoals de mogelijkheid om bestanden met anderen te delen via iChat Theater. U kunt samen kijken naar foto's, presentaties en andere bestanden en tegelijkertijd discussiëren over wat u ziet.

Time Machine

Een van de beste functies hebben we tot het laatst bewaard. Time Machine is een backupfunctie, die u in een paar seconden inschakelt en waarnaar u verder geen omkijken meer hebt. Wanneer u een externe harddisk op uw Mac aansluit, vraagt het besturingssysteem of u deze voor back-ups wilt gebruiken. Zo ja, dan wordt voortaan automatisch een backup op de achtergrond gemaakt, eventueel draadloos. Mocht er iets misgaan, dan is het niet nodig om een hele backup terug te zetten: u kunt ook een bestand dat u bent kwijtgeraakt of een paar weken geleden per ongeluk hebt gewist met een paar klikken terughalen.

Leopard of Vista?

Als u voor de aanschaf van een nieuwe computer staat en twijfelt of u daarbij Vista of Leopard zult kiezen, dan is het antwoord niet zo makkelijk te geven. Beide zijn in vergelijking met de vorige versie flink aangepakt, en in beide vinden we vernieuwingen, zoals transparante vensters en ouderlijk toezicht. Laten we de drie grootste vernieuwingen in Leopard eens met Vista vergelijken.
Om te beginnen de nieuwe functie Spaces. Virtuele desktops die u op verschillende manieren kunt inrichten, zijn voor Windows-gebruikers al langer mogelijk met een Power Toy. De Virtual Desktop Manager (www.microsoft.com) geeft u de beschikking over vier virtuele beeldschermen. In elk ervan kunt u meerdere programma's tegelijk openen en u kunt ze verschillende achtergronden geven om ze van elkaar te onderscheiden.
Time Machine is ook geen echte nieuwkomer: backup-oplossingen bestaan in feite al jaren, maar het is prijzenswaardig dat Apple het zo makkelijk heeft gemaakt. Voor het terugzoeken van oude versies van bestanden kunt u in Windows Vista terecht bij een soortgelijke functie: Vorige versies. Ze zijn afkomstig uit de schaduwkopieën die Vista automatisch kan aanmaken – eigenlijk niet zo anders dan Time Machine. U moet schaduwkopieën alleen even inschakelen, want standaard is dat niet het geval.
De functie Quick Look is gedeeltelijk ook in Windows Vista aanwezig: als u mappen hebt waarin foto's zitten, kunt u een voorvertoning van die foto's zien. Het werkt ook bij Word- en pdf-documenten en u kunt zelfs traploos in- en uitzoomen, maar het is heel wat minder geavanceerd dan Quick Look in Leopard, waarbij u daadwerkelijk bestanden kunt afspelen en door documenten kunt bladeren.

Eisen en prijzen

Mac OS X versie 10.5 is vanaf oktober 2007 verkrijgbaar voor $129. Nederlandse prijzen zijn nog niet bekendgemaakt. Om Leopard te kunnen draaien op uw huidige computer hebt u een Intel-Mac of Power PC G4 of G5 nodig, met minimaal 6 GB hardeschijfruimte.
ConclusieHoewel we Leopard nog niet hebben kunnen testen en dus moeten afgaan op hetgeen we in demonstraties hebben gezien, maakt het een goede eerste indruk. De grafische effecten zijn mooi maar voegen toch ook iets nieuws toe. Vindt u de overstap naar Leopard te groot, dan kunt u natuurlijk altijd beginnen met een MacBook 'voor erbij'.