De digitale detective: Screen vooraf uw date
Wie weet, wordt het wel wat. Haar mailtjes lijken in elk geval oprecht en wat u zag en hoorde tijdens de videochat, beviel u wel. Maar is ze wel echt wie ze beweert te zijn? Met wat speurwerk vanuit de luie stoel weet u meteen wat voor vlees u in de kuip hebt.
De Romeinen wisten het al: verba volant, scripta manent. Wie schrijft, die blijft, en dat geldt des te meer voor wat u neerpoot op internet. Dat heeft zo’n olifantengeheugen dat elk spoor dat u ooit ergens hebt achtergelaten op een of andere manier te traceren valt. Wie zich ooit aan een potje ego-googelen heeft bezondigd – iedereen dus – zal wellicht tot zijn ontzetting hebben vastgesteld hoeveel informatie hij over zichzelf heeft kunnen terugvinden.
Dit artikel is een digitale speurtocht, op zoek naar uzelf, of misschien iemand anders? Vooral in de Verenigde Staten hebben heel wat sites en services zich op zulk detectivewerk toegelegd. www.zabasearch.com en www.anywho.com, om er maar twee te noemen, maar er blijven gelukkig (?) genoeg sluipwegen over om ook dichterbij huis een en ander op te vissen.
Begin bij Google
Weliswaar niet alles, maar toch veel begint bij Google. Zo ook ons eigen detectivewerk. Of u nu over de echte naam van de gezocht persoon beschikt, of slechts een alias of een e-mailadres in handen hebt, de kans is groot dat Google u verder op weg helpt. Blijkt uw zoekterm te veel – ook irrelevante – hits op te leveren, dan moet u afbakenen. Plaats bijvoorbeeld de volledige naam tussen dubbele aanhalingstekens en voeg zo nodig andere relevante trefwoorden toe. Ik denk aan beroep, woonplaats, locatie, nickname enzovoort.
Kent u de school of het bedrijf waaraan die persoon verbonden is, dan is het ook mogelijk uw zoektocht te beperken tot de site van die instantie: SITE:SCHOOL.NL “JAN DE VRIES”, bijvoorbeeld. Blijken er naamgenoten rond te lopen die u uit de zoekresultaten wilt weren, gebruik dan een of meer mintekens, telkens gevolgd door de gewraakte term.
Discussiegroepen
Naast de ‘klassieke’ Google zoekmachine is er ook nog Google Discussiegroepen groups.google.nl. Deze gratis dienst is niets anders dan een reusachtig archief met artikelen die ooit op Usenet gepost werden. Usenet is een gedecentraliseerd netwerk waar gebruikers rond bepaalde topics tekstberichten en ‘binaries’ – binaire bestanden zoals plaatjes en films – met elkaar kunnen uitwisselen.
Usenwet wordt vrijwel uitsluitend nog voor de binaries gebruikt, maar als de gezochte persoon flink wat jaren op het net actief is, is de kans groot dat u ook hier sporen terugvindt. De schrijver treft hier zelfs artikelen aan die hij al in 1995 hadden gepost, evenals een paar berichten van andere gebruikers waarin zijn naam voorkomt – ook op deze manier kunnen de Discussiegroepen interessante informatie opleveren!
Met wat geluk zet ook Google Afbeeldingen u op een bruikbaar spoor images.google.nl. De kans is groot dat u ook hier irrelevante afbeeldingen zult moeten uitwieden door bijvoorbeeld bijkomende zoektermen te gebruiken. Vanuit het linkerpaneel is het bovendien mogelijk te filteren op alleen foto’s of zelfs op gezichten.
Ook TinEye www.tineye.com is een poging waard. Deze service biedt een ‘omgekeerde’ zoekmachine voor plaatjes aan. U uploadt een foto of u verwijst naar een online plaatje en TinEye graaft onmiddellijk in zijn verzameling van 2 miljard afbeeldingen op zoek naar (min of meer) identieke plaatjes. Vindt TinEye die, dan krijgt u meteen ook de bijhorende url. Wie weet, haalt u op die manier verschillende sociale profielen boven water van de persoon wiens afbeelding u aan TinEye hebt doorgespeeld.
Wie zoekt jou?
Google zelf reikt u een aantal tips aan om uit te vissen wat er zoal over uzelf te vinden is en hoe u dat enigszins onder controle houdt. Zie bit.ly/GGdYyH.
Zo kunt u er onder meer voor zorgen dat u een melding ontvangt zodra er (via Google) nieuwe gegevens over uzelf worden gepubliceerd. Dat doet u via het Google Dashboard www.google.com/dashboard, waar u zich aanmeldt met uw Google-ID. Hier klikt u in de rubriek Ik op het internet de link Meldingen instellen voor zoekopdrachten naar uw gegevens aan, waarna u aangeeft bij welke trefwoorden (zoals uw naam, e-mailadres, …) u hoe vaak een e-mail wilt ontvangen.
Verwijder uzelf uit Google
Weinig verrassend stelt Google ook voor een Google profiel te creëren van uzelf via https://profiles.google.com: zo kunt u de informatie die anderen over u te zien krijgen wat kanaliseren – maar weet tegelijk Google zelf ook weer wat meer over u. Tot slot wijst Google nog op de mogelijkheid om ongewenste inhoud te verwijderen uit de zoekresultaten, maar zo’n aanvraag moet dan wel zeer gegrond zijn en, als het even kan, juridisch onderbouwd. Een goed vertrekpunt hiervoor is bit.ly/GGXnwX.
Lees verder op pagina 2
Streetview
Bent u er in geslaagd het huisadres te weten te komen, dan helpt www.detelefoongids.nl u snel ook aan het telefoonnummer. Dankzij Google Maps en Streetview hoeft u zich bovendien niet meer fysiek te verplaatsen om een aardig idee te krijgen van hoe en waar de gezochte persoon woont. Het volstaat door te klikken op het kaartje dat u te zien krijgt of naar maps.google.com te surfen en daar het adres in te voeren. De kans is groot dat u links (net boven de zoombalk) een oranje mannetje aantreft. Zodra u dat naar de gewenste plaats op de kaart versleept, krijgt u het straatbeeld in detail te zien en kunt u in de omgeving rondwandelen, alsof u er fysiek aanwezig bent.
Personenzoekers
Er zijn zoekmachines die zich specialiseren in het opsporen van (persoons)namen. Een ervan is www.knowem.com die een paar honderd sociale sites doorploegt en u vertelt of de ingetikte naam als profielnaam voorkomt. U kunt zowel ‘echte’ namen als nicknames opgeven. Ook yoName (www.yoname.com) doorzoekt een hele reeks sociale sites en blogs.
Wink (wink.com) claimt ’s werelds grootste personenzoeker te zijn. De dienst blijkt in elk geval veelzijdig: u kunt onder meer zoeken op naam, e-mailadres en telefoonnummer. Behoorlijk indrukwekkend zijn ook de zoekresultaten van Pipl (www.pipl.com), die naar eigen zeggen ook het ‘diepe web’ ontsluit – sites die vaak buiten schot blijven van de klassieke zoekmachines. Dichter bij huis vinden we onder meer wieowie (www.wieowie.nl), Schoolbank (www.schoolbank.nl) en Schoolreünie www.schoolreunie.nl.
Cybercreeps
U hoort hier en daar wel een verhaal over cyberstalking, maar eigenlijk laat het u koud? Laat u dan eens goed de stuipen op het lijf jagen door www.takethislollipop.com. Log in met uw Facebook-account en even later kijkt u over de schouders van een groezelig figuur mee naar de monitor van een pc, met uzelf in de hoofdrol. Over uw scherm rollen al uw Facebook-foto’s, tekstberichten en de namen van uw online vrienden voorbij. Voldoende voor de man om u als het eerstvolgende slachtoffer op zijn lijstje te prikken. Geen paniek, want in het echte leven moet zo’n man toch eerst uw toestemming krijgen om bij uw Facebook-gegevens te kunnen komen? Oeps, dat hebt u net gedaan …
U kunt er niet onderuit: van alle sites klapt Facebook nog het meest uit de school. Met meer dan 800 miljoen actieve leden is de kans groot dat ook uw most wanted zich hier ophoudt. Als het bovendien wat meezit, heeft die persoon zijn of haar privacy-instellingen niet goed voor elkaar en ligt de informatie voor het oprapen. Hebben de personenzoekers (zie boven) geen Facebook-account opgeleverd, dan kunt u de naam zelf nog altijd invoeren op www.facebook.com zelf. Heeft die persoon zelf geen foto’s (van zichzelf) geüpload, dan heeft wellicht iemand uit de vriendenkring die persoon wel op een foto herkend en diens naam getagd. De automatische gezichtsherkenning van Facebook speurt in elk geval maar al te graag mee.
Eigen schuld
Als u niet oplet, ligt ook uw privéleven op straat. Wilt u graag weten hoe een willekeurige bezoeker uw profielpagina te zien krijgt? Open zelf uw profiel, klik op Weergeven als (rechtsboven) en vervolgens op de link Openbaar. Valt u achterover van de informatie die u zelf te grabbel hebt gegooid, dan zit er weinig anders op dan uw profiel wat meer af te schermen. Uw vrienden kunnen weliswaar altijd uw profiel zien – maar foto’s, activiteiten en locaties kunt u wel verbergen. Klik op het pijltje rechtsboven en kies Privacyinstellingen. Doe zeker de moeite elk item een voor een te openen en (via Instellingen bewerken) de opties naar wens in te stellen.
Twee instellingen verdienen extra aandacht. Ten eerste, wilt u vermijden dat Facebook met behulp van ingebouwde gezichtsherkenning uw naam aan andere gebruikers suggereert op basis van eerdere getagde foto’s, ga dan naar de rubriek Instellingen voor tags en deactiveer de functie Tagsuggesties. Ten tweede, hebt u graag een overzicht op de services en applicaties die van u toegang tot uw Facebook-gegevens krijgen, open dan de rubriek Apps en websites. Trek via de bovenste knop Instellingen bewerken alle ongewenste machtigingen weer in of, iets radicaler, kieper de toepassing genadeloos uit de lijst.
Tekst: Toon van Daele