Een deel van de VPN-providers logt al jouw dataverkeer. Of beter: de ip-adressen die via jouw account zijn bezocht. Dat levert een potentieel privacy-risico op, want als bijvoorbeeld de politie op een gegeven moment geïnteresseerd raakt in je surfgedrag, dan kan er alleen al uit de lijst ip-adressen heel wat informatie gehaald worden.

VPN-providers weten je echte IP-adres

Veel VPN-providers zijn verplicht om hun logs aan justitie te overhandigen zodra hierom gevraagd wordt. Veel providers kiezen er dan ook voor om helemaal niets te loggen. Het log-beleid wordt vrijwel altijd vermeld in de gebruikersvoorwaarden, we raden je aan om deze goed te lezen voordat je een abonnement neemt.

Dan nog ben je nooit 100 procent zeker van wat er achter de schermen gelogd wordt. Wil je je nog dieper verstoppen, dan is de combinatie van én een actieve VPN-verbinding én een Tor-browser-app weer een stapje verder richting volledig verstoppen.

Moeilijk te achterhalen

Tor is echter beduidend langzamer dan VPN en er duiken meer en meer twijfels op over de vermeende volledige anonimiteit die TOR te bieden heeft. De combinatie van beide technieken maakt het echter wel heel moeilijk om je feitelijke ip-adres ooit nog te kunnen achterhalen.

Datalek komt niet vaak voor, maar risico blijft

Omdat de VPN-provider al je gegevens doorsluist, bestaat in theorie de mogelijkheid dat daar gegevens afgetapt worden. Nu zijn de meeste grote en bekendere providers daar natuurlijk erg voorzichtig mee: op het moment dat datalekken bekend worden is het meteen gedaan met ze. Sowieso geldt dat een VPN-verbinding altijd zorgt voor extra veiligheid ten opzichte van ‘naakt’ van een openbare hotspot gebruik maken.

Wel is het interessant om te zien dat een deel van de meest populaire VPN-providers hun hoofdkantoor in de Russische Federatie hebben staan. Extreem privacygevoelige zaken kun je dus wellicht beter gewoon thuis (voor als je op vakantie bent) afhandelen. Of kies in dat geval voor je eigen privé-VPN op een NAS.

Tor voor Android en iOS

Voor zowel Android als iOS zijn diverse Tor-browsers beschikbaar. Een bekende voor iOS is Onion Browser; voor Android is er Orbit.

Deze laatste app is trouwens geen browser, maar zorgt er op de achtergrond voor dat browser-apps via een proxy gekoppeld worden aan het Tor-netwerk. Dat netwerk is in het leven geroepen om internetverkeer te anonimiseren door versleuteld dataverkeer over zoveel mogelijk computers te verdelen.

Lees ook: VPN voor onderweg: anoniem internet op je smartphone

Veilig maar traag

Je moet er wel heel paranoïde voor zijn

De laatste tijd is Tor echter nogal in het nieuws: het schijnt minder ‘afluisterbestendig’ te zijn dan gedacht. Neemt niet weg dat browsen via het Tor-netwerk nog altijd beter is dan niets. Tor is echter niet optimaal voor de combinatie van privacy en snelheid; de karakteristieke opzet van het achterliggende netwerk is een garantie voor (relatieve en onvoorspelbare) traagheid. Een VPN biedt snelheid, maar ook niet de ultieme garantie voor al even ultieme privacy.

Je kunt altijd een combinatie van VPN en een Tor-browser of proxy inzetten, maar dan moet je wel heel paranoïde zijn. Een VPN is praktischer in gebruik en bovendien wordt ál je dataverkeer tussen jouw internetverbinding en de server van een vpn-aanbieder versleuteld. Zeker wanneer je bijvoorbeeld op vakantie gebruikmaakt van openbare hotspots of de internetverbinding in je hotel, is dat veel belangrijker. Samen met de mogelijkheid om een Nederlands ip-adres (of dat van een ander land).

Controleer je ip-adres om te kijken of het werkt

Om het ip-adres van je internetverbinding te controleren kun je met je browser een bezoekje brengen aan bijvoorbeeld www.whatismyipaddress.com. Doe dat eerst voordat je met een VPN-dienst bent verbonden, je ziet dan je reguliere ip-adres. Verbind vervolgens met een VPN-server en bezoek de pagina opnieuw. Als het goed is zie je nu een ánder ip-adres.

Als dat niet het geval is, dan ben je of niet verbonden met de VPN-server of er is iets helemaal mis met de configuratie van je VPN-instellingen. Probeer in zo’n geval ook eens een andere VPN-dienst, treedt het probleem daar niet op (en krijg je wel een ander ip-adres toegewezen) dan is er iets mis bij de eerste provider.

Maar de kans dat er iets mis gaat bij het toewijzen van een ip-adres is nihil; het is óf een werkende VPN-verbinding óf een verbindingsfout. De adrescontrole is vooral handig om te controleren of je daadwerkelijk een ‘uitgang’ hebt gekregen in het land van je keuze qua VPN-serverlocatie.