Apple staat voortaan sideloading en alternatieve appwinkels toe
Voor iOS-gebruikers in de Europese Unie is het sinds iOS 17.4 mogelijk apps te sideloaden en te downloaden uit alternatieve appwinkels. Dat heeft alles te maken met de wet inzage digitale markten (of: Digital Markets Act). Wat betekent dit voor gebruikers?
De nieuwe wet inzage digitale markten zorgt voor grote rimpeleffecten binnen de Europese Unie, en vooral mensen met een iPhone gaan daar veel van merken. In dit artikel presenteren we een overzicht van die veranderingen, evenals dingen waar je rekening mee moet houden.
Lees ook: Wet inzake digitale markten DMA: wat is dit en wat merk je ervan?
Nu de regels van de wet inzage digitale markten officieel van kracht zijn, en zogenaamde poortwachters de tijd gekregen hebben om aan alle eisen en beperkingen te voldoen, zien we de eerste veranderingen al gebeuren. Apple moet namelijk, volgens de nieuwe regels, iOS-gebruikers in staat stellen alternatieve appwinkels te gebruiken, of apps te sideloaden. Die laatste term verwijst naar een handeling waarbij je een app buiten een downloadwinkel om installeert op je smartphone of tablet – dan komt Apple er dus in feite niet aan te pas.
Met deze verandering wordt gebroken met een lang bestaande traditie die Apple zelf in stand hield. Het Amerikaanse bedrijf was namelijk – officieel gezien – de enige distributeur van iOS-apps: je kon ze alleen downloaden in de App Store. Er wáren altijd wel andere mogelijkheden beschikbaar, maar niet zonder je iPhone of iPad te jailbreaken. In het kort: dan kraakte je het besturingssysteem om er apps op te kunnen installeren die buiten de App Store om verkrijgbaar waren, bijvoorbeeld via AltStore. Ook kreeg je daardoor meer mogelijkheden met betrekking tot thema’s en andere personalisatieopties.
Apple onder de wet inzage digitale markten
Maar hoe krijg je nou toegang tot die nieuwe downloadmogelijkheden? Allereerst dien je iOS 17.4 te installeren (of iPadOS 17.4). Vervolgens kun je een winkelapplicatie downloaden van de website van de aanbieder. Voordat een appwinkel geschikt is voor het Apple-ecosysteem, moet het door rigoureuze tests komen. Het is dus niet zo dat je lukraak appwinkels kunt downloaden. Het voelt daardoor iets minder aan als het wilde westen (dat Android ooit was). Ook moet je nog expliciet toestemming geven voor het downloaden van apps van derde partijen.
Maar zodra je dit allemaal achter de rug hebt (het lijkt erger dan het is), dan kun je alle apps downloaden die aangeboden worden – óók de apps die tegen de richtlijnen van de officiële App Store ingaan. Verder kun je als gebruiker een alternatieve downloadwinkel instellen als standaardoptie, zodat je heel de App Store kunt omzeilen als je dat zou willen. Ondertussen moet je er rekening mee houden dat je binnen apps andere betaalmogelijkheden kunt aantreffen dan je gewend bent. Het is dus niet zo dat alle apps van Apple’s opties gebruik hoeven te maken.
"Als gebruiker betekenen deze veranderingen twee dingen: je kunt ook apps downloaden buiten de App Store om en je kunt te maken krijgt met een andere betaalmethode voor je apps en in-app aankopen"
- Wesley, smartphone-expert bij ID.nl
Dingen om rekening mee te houden
Helaas heb je daar weinig zeggenschap over. Ontwikkelaars mogen namelijk zelf bepalen wat ze doen. Gaan ze voor alternatieve opties of voor het vertrouwde systeem van Apple? Kiezen ze voor de eerste mogelijkheid, dan hoeven ze geen percentage aan Apple af te staan. Kiezen ze voor het bestaande systeem, dan komt er drie procent bovenop bestaande kosten voor het verwerken van betalingen. Als gebruiker moet je hier scherp op zijn, zodat je weet met welk betaalsysteem je te maken hebt. Het is dus niet zo dat alles binnen een veilige Apple-omgeving afgerekend wordt (zoals we ook al eerder in het artikel aangestipt hebben). Plus: het kan zijn dat de kosten voor het gebruik van het systeem doorberekend worden aan de gebruiker, waardoor je (iets) duurder uit bent.
Wat je ook moet weten:
❗ Apple houdt nog steeds scherp toezicht op het appdistributieproces. Alle apps die je downloadt voor je iPhone of iPad worden nog altijd beheerd door Apple.
❗ Ontwikkelaars mogen per winkel slechts één versie van hun app aanbieden. Ook moeten ze voldoen aan enkele basisvoorwaarden; ze moeten bijvoorbeeld gescand worden op malware.
Op deze manier probeert Apple toch nog een veilige norm te garanderen voor zijn gebruikersbasis. iOS-gebruikers zijn verwend als het daarop aankomt, omdat ze al sinds de begindagen van de App Store met slechts één winkel te maken hadden. Dat onderdrukte de concurrentie natuurlijk, maar zorgde ook voor een beveiligde shopervaring waarin het aanbod apps zorgvuldig uitgezocht en bekeken was.
Andere effecten van de Europese wet
De wet inzage digitale markten brengt meer veranderingen met zich mee voor iOS-gebruikers. Want ze kunnen namelijk ook andere browsers op iOS verwachten, die niet verplicht worden Webkit te gebruiken (de browserengine waar alle iOS-browsers tot maart 2024 gebruik van moesten maken). Je zit dus niet per se vast aan Safari. Ook moet Apple het mogelijk maken dat gamestreamingdiensten, zoals Xbox Game Pass, werken op iOS. Tot slot zien we dat Apple de nfc-chip in zijn iPhones beschikbaar moet maken voor banken en betaalsystemen.
Verder verwachten we dat veel ontwikkelaars van iOS-apps gretig gebruik gaan maken van de nieuwe mogelijkheden. Zo heeft onder meer Spotify al laten weten dat het wederom mogelijk wordt digitale aankopen binnen de app te doen. Zo kun je een abonnement afsluiten of upgraden binnen de app, of audioboeken kopen. Ook heeft de eerdergenoemde AltStore al bekendgemaakt van plan te zijn een alternatieve appwinkel te lanceren voor iOS. Ook kunnen gebruikers later dit jaar gewoon apps vanaf een website downloaden.
De App Store-taks: vooral iets waar appmakers mee te maken gaan krijgen Wat betekenen de veranderingen voor ontwikkelaars? Nou, het zou zomaar kunnen zijn dat ze Apple geen cent hoeven te betalen voor puur het distribueren van hun apps op Apples mobiele systemen. De structuur voor de kosten gaat echter wel op de schop. Als ontwikkelaar kun je nu kiezen hoe je te werk gaat: distribueer je je apps via de App Store of de alternatieve mogelijkheden? Kies je voor optie één en maak je gebruik van een andere betaalmethode, dan betaal je als developer zeventien procent commissie. Voorheen was dit tot dertig procent. De kosten voor gebruikers zijn dan weer afhankelijk van hoe appmakers hun apps distribueren, en voor welke betaalsystemen ze kiezen. Deze zogenaamde App Store-taks kan verder verlaagd worden tot tien procent wanneer ontwikkelaars aangemerkt worden als ‘kleine bedrijven’. Daarnaast rekent Apple nog een extra vorm van commissie voor populaire applicaties. Door de nieuwe Core Technology Fee moeten developers vijftig cent betalen per jaarlijkse installatie. Echter, deze kostenpost treedt pas in werking zodra het aantal jaarlijkse installaties voorbij de één miljoen gaat. Apple verwacht dat “minder dan één procent” van de ontwikkelaars te maken zal krijgen met die nieuwe taks.
