Taken inplannen en beheren op Windows 10 doe je zo
Wanneer je regelmatig dezelfde taken op je pc wilt uitvoeren, kun je dat natuurlijk in je agenda opnemen en die taak vervolgens telkens zelf opstarten. Maar waarom moeilijk doen als het ook makkelijk kan? Het kan namelijk volautomatisch, Windows heeft een handige Taakplanner die je allerlei klusjes uit handen kan nemen.
Tip 01: Klusjesdienst
Bij het opstarten van Windows worden er op de achtergrond allerlei processen, programma’s en services gestart. Het Windows Taakbeheer geeft je hiervan een overzicht: druk op Ctrl+Shift+Esc om het Taakbeheer te openen. Bekijk de tabbladen Processen, Opstarten en Services om te zien wat er allemaal al draait of gestart wordt vlak na het opstarten.
Er zijn daarnaast heel wat taken die automatisch door Windows of door allerlei applicaties worden uitgevoerd, maar die niet op de achtergrond actief blijven. Dat gebeurt heel vaak bij het opstarten van het systeem of bij het aanmelden van een gebruiker, maar het kan ook op gezette tijden of onder bepaalde voorwaarden gebeuren. Het gaat om heel uiteenlopende klusjes, zoals het uitvoeren van updates, het defragmenteren of optimaliseren van een schijf, het maken van back-ups enzovoort. Sommige programma’s zetten hiervoor een eigen taakplanner (scheduler) in, maar in de meeste gevallen maken ze dankbaar gebruik van de door Windows voorziene Taakplanner.
Tip 02: Interface
Je start de Taakplanner door de Windows-toets in te drukken, enkele beginletters in te tikken (zoals taak) en de app Taakplanner te selecteren. Of je drukt op Windows-toets+R en je voert taskschd.msc uit. Het venster dat nu verschijnt heeft drie delen. Links staan de ‘bibliotheken’ in een boomstructuur. Die bibliotheken zijn mappen die elk een of meer ingeplande taken kunnen bevatten. Selecteer je zo’n (sub)map, dan verschijnt in het middenpaneel een overzicht van de bijhorende taken. Het rechterpaneel bevat een overzicht van de acties die je binnen deze Taakplanner kunt uitvoeren. Logischerwijs tref je hier ook de opties aan waarmee je zelf een nieuwe taak in kunt plannen.
Om te vermijden dat jouw eigen taken zomaar ergens in een willekeurige bibliotheekmap belanden, raden we aan eerst een eigen map te creëren. Rechtsklik in het linkerpaneel op Task Scheduler-bibliotheek, kies Nieuwe map en voer een naam in (wij kiezen voor Tips&Trucs). De map verschijnt onderaan in de lijst. Wanneer je een eigen taak gaat toevoegen, selecteer je in het vervolg eerst deze map.
De meeste geplande taken bestaan uit een of meer acties en triggers
-
Tip 03: Eigenschappen
Voordat we met eigen taken aan de slag gaan, is het goed om even na te kijken welke taken er op dit moment zoal beschikbaar zijn. Je zult merken dat de meeste taken zich in de map Microsoft bevinden, vooral in de submappen van de map Windows.
Wil je meer details over een bepaalde taak, dan dubbelklik je in het middenpaneel op die taak. Die is opgedeeld in een aantal tabbladen. Twee tabbladen vereisen je speciale aandacht: Triggers en Acties. Acties zijn de handelingen die door zo’n taak worden uitgevoerd, en gewoonlijk is dat het uitvoeren van een programma of commando met eventuele parameters. Het tabblad Triggers legt vast wanneer de actie wordt uitgevoerd, bijvoorbeeld bij het opstarten van de computer of bij het aanmelden van een gebruiker. Op het tabblad Voorwaarden kun je secundaire criteria vastleggen om een taak al dan niet te laten uitvoeren, zoals De taak alleen starten als de computer op netstroom werkt.
Totaaloverzicht
Je loopt met een wizard door de stappen om de basistaak in te stellen
-
Tip 04: Basistaak trigger
Tijd nu om zelf aan te slag te gaan en een eigen taak in te plannen. In het Acties-paneel zijn twee opties beschikbaar voor een nieuwe taak: Basistaak maken en Taak maken. Het verschil is dat je bij de eerste optie met een wizard door de stappen loopt, waardoor je niet geconfronteerd wordt met allerlei extra’s die je wellicht toch niet nodig hebt. We beginnen voorzichtig en kiezen dus voor Basistaak maken – overigens kun je naderhand altijd nog extra’s toevoegen vanuit het eigenschappenvenster van zo’n ‘basistaak’ (zie tip 3).
Stel, je wilt je computer op een bepaald tijdstip, zoals laat op de avond, automatisch laten afsluiten. Allereerst zorg je voor een duidelijke Naam voor je taak en eventueel een Beschrijving. Zodra je op Volgende drukt, leg je de Trigger vast. Kies hier in dit geval voor Dagelijks (het kan ook wekelijks, als je je aanmeldt of als er iets specifieks gebeurt, zie ook tip 7). Bevestig met Volgende en vul het gewenste tijdstip in. De optie Elke: 1 dag(en) uitvoeren laat je ongemoeid. Druk nogmaals op Volgende.
Tip 05: Basistaak actie
Nu moet je de juiste actie definiëren. In Windows 10 is dat beperkt tot Een programma starten. Immers, de overige twee opties (Een e-mailbericht verzenden en Een bericht weergeven) zijn niet langer functioneel. Bevestig weer met Volgende.
Voor onze actie heeft Windows al een commando aan boord. Klik op Bladeren en navigeer naar de map C:\Windows\System32, waar je shutdown.exe selecteert en met Openen bevestigt. Jammer, maar helaas: shutdown werkt niet zonder de nodige parameters. Die moet je daarom zelf nog invullen bij Parameters toevoegen (optioneel). Je krijgt een mooi overzicht van de beschikbare parameters als je naar de opdrachtprompt gaat en daar shutdown uitvoert, maar we helpen je hiermee een handje:
-s -t 60 -c "Over één minuut sluit de pc af. Bewaar dus asap al je gegevens!"
Deze parameters laten zich als volgt ontrafelen:
-s: volledig afsluiten, en dus niet -h (sluimerstand), -hybrid, -l (uitloggen) of -r (herstarten).
- t 60: uitvoeren over 60 seconden.
-c "…": toon de tekst tussen de aanhalingstekens als melding.
Druk op Volgende en op Voltooien, de taak wordt aan je geselecteerde map toegevoegd. Die kun je trouwens meteen testen door in het Acties-paneel op Uitvoeren te klikken.
Tip 06: Optimalisatie
Zoals gezegd kun je een bestaande taak altijd nog bewerken door erop te dubbelkikken. Doe dat ook maar eens voor de taak die we net gemaakt hebben. Op het tabblad Algemeen, bij het onderdeel Beveiligingsopties, is standaard de optie Alleen uitvoeren als gebruiker is aangemeld actief. Maar misschien wil je de pc ook wel laten afsluiten wanneer het aanmeldvenster zichtbaar is. Kies dan in dit venster de optie Uitvoeren ongeacht of gebruiker wel of niet is aangemeld. Je ziet hier ook met welk gebruikersaccount de taak wordt uitgevoerd. Normaliter is dat het account waarmee je was aangemeld bij het aanmaken van de taak.
Nu kan het echter gebeuren dat door een vervelende bug bij het afsluiten van het eigenschappenvenster de foutmelding ‘Er is een fout voor taak x opgetreden […]’ opduikt. In dat geval druk je op de knop Wijzigen en tik je bij Geef de namen van de objecten alsnog de (gewenste) gebruikersnaam in en bevestig je met OK. Nu verschijnt in principe <computernaam>\<gebruikersaccount>, wat moet volstaan om de foutmelding niet langer te zien opduiken. Overigens kun je hier ook het account SYSTEM selecteren. Dit beschikt automatisch over meer machtigingen en heeft in principe ook toegang tot alle bestanden, wat bijvoorbeeld handig kan zijn bij het inplannen van back-ups.
Het is overigens ook mogelijk om meerdere triggers en/of acties binnen dezelfde taak te definiëren. Op de tabbladen Triggers en Acties druk je hiervoor op de knop Nieuw, om daarna de opties naar eigen inzicht in te vullen.
Tip 07: Geavanceerde taak
Tijd nu voor een meer complexe operatie: we willen een taak laten uitvoeren, zoals een back-up- of synchronisatietaak, zodra onze pc of laptop verbinding maakt met een bepaald (draadloos) netwerk.
Klik in het Acties-paneel alvast op Taak maken, zodat een ‘leeg’ eigenschappenvenster verschijnt. Zorg eerst weer voor een naam en beschrijving en kies een geschikt account (eventueel SYSTEM: zie tip 6). Op het tabblad Acties selecteer je via de knop Nieuw het beoogde back-upcommando of -programma met de eventuele parameters – welke dat zijn hangt uiteraard af van de tool die je voor je back-ups gebruikt.
Over nu naar het lastigste onderdeel: de trigger. Open hiervoor het tabblad Triggers en klik op Nieuw. In het uitklapmenu bij Start deze taak selecteer je Bij een gebeurtenis. Immers, onze taak mag pas worden uitgevoerd zodra de computer zich met een specifiek netwerk verbindt.
In dit venster zou je nu in het logboek alleen maar de gewenste gebeurtenis (bron en id) moeten selecteren. Voor onze trigger zijn dat normaliter respectievelijk: Microsoft-Windows-NetworkProfile/Operational, NetworkProfile (Bron) en 10000 (Gebeurtenis-id). Na je bevestiging met OK open je het tabblad Voorwaarden en kies je bij Alleen starten als de volgende netwerkverbinding beschikbaar is het juiste netwerk uit. Jammer maar helaas: om onduidelijke redenen werkt deze methode niet langer in Windows 10 en moeten we uitkijken naar een alternatief. Zie de volgende tip.
Tip 08: Triggerscript
We passen dus onze strategie aan voor de beoogde trigger. Kies opnieuw Bij een gebeurtenis, maar selecteer deze keer Aangepast en klik op Nieuw gebeurtenisfilter. Er verschijnt een nieuw dialoogvenster, waar je het tabblad XML opent. Plaats een vinkje bij Zoekopdracht handmatig, bevestig met Ja en vul exact het volgende script in:
<QueryList>
<Query Id="0" Path="System">
<Select Path="Microsoft-Windows-NetworkProfile/Operational">
*[System[(EventID=10000)]] and *[EventData[(Data[@Name="Name"]="mijn_ssid")]]
</Select>
</Query>
</QueryList>
Uiteraard vervang je in dit script mijn_ssid door de juiste netwerknaam. Die kom je te weten door je de muisaanwijzer boven het netwerkpictogram in de Windows-taakbalk te houden. Na het invoeren van je script bevestig je met OK (2x) en mag je het eigenschappenvenster afsluiten.
Test je taak gerust uit, bijvoorbeeld door even je netwerkconnectie te verbreken (bij een bekabelde verbinding kan dat eenvoudigweg door de netwerkconnector uit je pc te halen).
Tip 09: Alternatief
Je merkt het: met de Windows taakplanner zijn er best wel geavanceerde taken mogelijk, maar een en ander wordt al snel complex. Wordt het wat te lastig, dan is een handig alternatief Z-Cron, dat gratis is voor persoonlijk gebruik. Je gaat er in een notendop als volgt mee aan de slag.
Pak het gedownloade zip-bestand uit, installeer de tool en start die op. Om een nieuwe taak in te plannen druk je op de knop Taak. Hier vind je de gebruikelijke ingrediënten terug met net iets andere benamingen, zoals Label, Beschrijving, Programma en Parameter. Wat ideaal is aan Z-Cron is dat er een lijst met circa honderd voorgedefinieerde taken verschijnt met een klik op Tools, waaronder CopyDir, LockMyPc, Mail, Message, MP3-Play en SendLogFile.
Waar het in Windows 10 niet meer mogelijk is om een e-mail te laten sturen bij een bepaalde gebeurtenis, kan dat hier nog wel via Mail. Je moet logischerwijs wel eerst de instellingen van de mailserver vastleggen, dat doe je vanuit de rubriek Programma, op het tabblad E-mail.
Op het tabblad Planner leg je de exacte tijdstippen vast waarop een taak moet worden uitgevoerd. Vergeleken bij de Windows Taakplanner is het aantal triggertypes hier wel een stuk beperkter.
Handig om weten: wil je Z-Cron ook laten werken indien niemand bij Windows is aangemeld, open dan de rubriek Programma, ga naar het tabblad Start, plaats een vinkje bij Z-Cron als NT service en bevestig met Opslaan.
